Rpp Sistem Pendingin

(1)

RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN

SISTEM PENDINGIN MESIN

Oleh: Oleh: N Naammaa ::DDaanni i FFeerriiyya a SSeettiiyyaawwaann N NIIMM ::!!""!!##$$!!""$$"" Pr%&a

Pr%&am St'(im St'(i : Pen(i(i)an Te: Pen(i(i)an Te)ni) Ot%m%ti*+ S$)ni) Ot%m%ti*+ S$

J,R,SAN TEKNIK MESIN

FAK,LTAS TEKNIK

,NI-ERSITAS NEGERI SEMARANG

!"$

(2)

RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN .RPP/

Identitas Sekolah : SMK NEGERI 1 KEDUNGWUNI KABUPATEN PEKALONGAN

Identitas Mata Pelaa!an : PMKR " Kelas#Se$este! : %I#I Pe!te$&an ke : 1

Mate!i Pokok : Siste$ 'endin(in $esin Alokasi Wakt& : ) * +, $enit

A0 K%m1eten2i Inti

1- Men(ha.ati dan $en(a$alkan aa!an a(a$a .an(

dian&tn.a-"- Men(ha.ati dan $en(a$alkan 'e!ilak& &&!/ disi'lin/ tan((&n( a0a/ 'ed&li 2(oton( !o.on(/ ke!asa$a/ tole!an/ da$ai3/ sant&n/ !es'onsi4 dan '!oakti4 dan $en&n&kan sika' sea(ai a(ian da!i sol&si atas e!a(ai 'e!$asalahan dala$ e!inte!aksi se5a!a e4ekti4 den(an lin(k&n(an sosial dan ala$ se!ta dala$

$ene$'atkan di!i sea(ai 5e!$inan an(sa dala$ 'e!(a&lan

d&nia-6- Me$aha$i/$ene!a'kan dan $en(analisis 'en(etah&an 4akt&al/ konse't&al dan '!osed&!al e!dasa!kan !asa in(in tah&n.a tentan( il$& 'en(etah&an/ teknolo(i/ seni/ &da.a/ dan h&$anio!a dala$ 0a0asan ke$an&siaan/ kean(saan/ kene(a!aan/ dan 'e!adaan te!kait 'en.ea 4eno$ena dan keadian dala$ idan( ke!a .an( s'esi4ik

&nt&k

$e$e5ahkan$asalah-+- Men(olah/ $enala!/ dan $en.ai dala$ !anah konk!et dan !anah ast!ak te!kait den(an 'en(e$an(an da!i .an( di'elaa!in.a di sekolah se5a!a $andi!i/ dan $a$'& $elaksanakan t&(as s'esi4ik dia0ah 'en(a0asan

lan(s&n(-B0 K%m1eten2i Da2ar

1- Lin(k&n(an hid&' dan s&$e! da.a ala$ sea(ai an&(!ah T&han .an( $aha Esa ha!&s dia(a keleta!ian dan kelan(s&n(an hid&'n.a

"- Pen(e$an(an dan 'en((&naan teknolo(i dala$ ke(iatan elaa! ha!&s sela!as dan tidak $e!&sak dan $en5e$a!i lin(k&n(an/ ala$ dan $an&sia

6- Men&n&kkan sika' 'ed&li te!hada' lin(k&n(an $elal&i ke(iatan .an( e!h&&n(an den(an siste$ 'endin(in

+- Men&n&kan sika' 5e!$at dan teliti dala$ $e$eliha!a siste$ 'endin(in $esin-,- Men&n&kan sika' disi'lin dan tan((&n( a0a dala$ $elaksanakan 'e$eliha!aan

(3)

SOP-7- Men&n&kkan sika' 'ed&li te!hada' lin(k&n(an $elal&i ke(iatan .an( e!h&&n(an den(an 'e$eliha!aan 5hassis dan 'e$indah

da.a-8- Me$aha$i siste$ ko'lin( In(i)at%r:

1- Pese!ta didik da'at $e$aha$i 4&n(si siste$ 'endin(in $esin

"- Pese!ta didik da'at $e$aha$i 4&n(si da!i ko$'onen siste$ 'endin(in $esin 6- Pese!ta didik da'at $e$aha$i 5a!a ke!a siste$ 'endin(in $esin

C0 T'3'an Pem4ela3aran

Den(an Pendekatan Scientific dan $odel 'e$elaa!an $en((&nakan kelo$'ok disk&si e!asis Problem Based Learning 'ese!ta didik akti4 dala$ ke(iatan 'e$elaa!an dan e!tan((&n( a0a dala$ $en.a$'aikan 'enda'at/ $ena0a 'e!tan.aan/ $e$e!i sa!an dan k!itik se!ta:

$0 Pese!ta didik da'at $en.e&tkan ko$'onen siste$ 'endin(in $esin

!0 Pese!ta didik da'at $enelaskan s'esi4ikasi ko$'onen siste$ 'endin(in $esin

50 Pese!ta didik da'at $elak&kan 'e$on(ka!an ko$'onen siste$ 'endin(in $esin ses&ai den(an manual

book -#0 Pese!ta didik da'at $elak&kan 'e$asan(an ko$'onen siste$ 'endin(in $esin ses&ai den(an manual

book -0 Pese!ta didik da'at $elak&kan 'e$eliha!aan ko$'onen siste$ 'endin(in $esin ses&ai den(an manual

book -D0 Materi Pem4ela3aran

1- Pen(e!tian siste$ 'endin(in $esin/ "- 5a!a ke!a siste$ 'endin(in $esin/

6- ko$'onen9ko$'onen siste$ 'endin(in

$esin-E0 Al%)a2i 6a)t' )  +, $enit

F0 Met%(e Pem4ela3aran

Pendekatan Scientific dan $odel 'e$elaa!an $en((&nakan $etode 'e$elaa!an Problem Based Learning dan did&k&n( den(an $etode disk&si dan tan.a

a0a-G0 Me(ia Pem4ela3aran

$0 Media : Pa'an t&lis/ P!esentasi Power Point. !0 Alat : S'idol/ 'en(ha'&s/

(4)

P!o.ekto!-70 S'm4er Bela3ar

B&k& New Step 1 dan B&k& Man&al P!aktik

I0 Lan&)ah8lan&)ah Pem4ela3aran

Ke&iatan De2)ri12i Ke&iatan Al%)a2i 6a)t' 1- Pendah&l&an 1- G&!& $e$e!ikan sala$ ke$&dian $e$e!iksa

kehadi!an 'ese!ta didik

"- G&!& $e$e!ikan (a$a!an tentan( $ate!i .an( akan di'elaa!i .ait& 'en(e!tian siste$ 'endin(in $esin/ 5a!a ke!a siste$ 'endin(in $esin/

ko$'onen9ko$'onen siste$ 'endin(in $esin 6- G&!& $en.a$'aikan t&&an 'e$elaa!an .an(

in(in di5a'ai

1  +, Menit

"- Inti Men&amati

Pese!ta didik $en(a$ati ta.an(an $ate!i dan

'enelasan 'en(e!tian siste$ 'endin(in $esin/ 5a!a ke!a siste$ 'endin(in $esin/ ko$'onen9

ko$'onen siste$ 'endin(in $esin

8  +, $enit

Menanya

Pese!ta didik $en(a&kan 'e!tan.aan te!kait $ate!i/ 5a!a ke!a/ ko$'onen9ko$'onen siste$ 'endin(in $esin

Men&e)21l%ra2i

Men&liskan ata& $en.e&tkan ko$'onen9 ko$'onen siste$ 'endin(in $esin ese!ta 4&n(sin.a

Men&a2%2ia2i

Pese!ta didik $endisk&sikan tentan( $ate!i siste$ siste$ 'endin(in $esin/ 5a!a ke!a siste$

'endin(in $esin/ ko$'onen9ko$'onen siste$ 'endin(in $esin

Men&)%m'ni)a2i)an

Pese!ta didik $en(ko$&nikasikan dan $e$&at kesi$'&lan tentan( $ate!i siste$ 'endin(in $esin/ 5a!a ke!a siste$ 'endin(in $esin/

(5)

ko$'onen9ko$'onen siste$ 'endin(in

6- Pen&t&' 1-G&!& $e$&at kesi$'&lan tentan( a'a .an( telah di'elaa!i ha!i ini se5a!a $andi!i ata& e!sa$a9sa$a-"-G&!& $en(in(atkan 'ese!ta didik &nt&k $endala$i

$ate!i .an( di'elaa!i da!i e!a(ai s&$e! sehin((a $enin(katkan !asa (e$a! $e$a5a/ &let/ dan

e!tan((&n(

a0a-6-Me$e!sihkan te$'at elaa!/ dan $enata ke$ali k&!si dan $ea sea(ai 0&&d ke'ed&lian te!hada'

lin(k&n(an-+-Men&t&' ke(iatan 'e$elaa!an den(an e!do;a dan salin( e!aat

tan(an- 1  +, $enit

J0 Penilaian 7a2il Bela3ar

N% A21e) yan& (inilai Te)ni) Penilaian 6a)t' Penilaian 1- Sika' a- Sant&n - <&&! 5- Pe!5a.a di!i d- Tan((&n( a0a e- Ke!asa$a Pen(a$atan kine!a $elal&i !&!ik Sela$a 'e$elaa!an dan saat disk&si "- Pen(etah&an

Menelaskan 'en(e!tian siste$ 'endin(in $esin/ 5a!a ke!a

siste$ 'endin(in $esin/ ko$'onen9ko$'onen siste$ 'endin(in $esin

Tes te!t&lis Pen.elesaian t&(as indi=id& dan

kelo$'ok

(6)

K0 In2tr'men Penilaian 7a2il Bela3ar

Lem4ar Penilaian A21e) Si)a1

K%m1%nen Si2tem Bahan Ba)ar Ben2in K%n9en2i%nal

No Na$a Sis0a Sant&n 219+3 <&&! 219+3 Pe!5a.a di!i 219+3 Tan((&n( <a0a 219+3 Nilai Akhi! 2<&$lah #+3 1 " 6 + ,

In(i)at%r Penilaian Si)a1 R'4ri) Pen2)%ran L0 A21e) Sant'n

N%0 In(i)at%r Sant'n Penilaian Sant'n 1- Baik &di ahasan.a 2so'an

&5a'ann.a3

−

Sko! 1 ika te!'en&hi sat& indikato!

se5a!a konsisten

−

Sko! " ika te!'en&hi d&a indikato!

se5a!a konsisten

−

Sko! 6 ikate!'en&hi ti(a indikato!

se5a!a konsisten

−

Sko! + ika te!'en&hi se$&a

indikato! se5a!a konsisten "- Men((&nakan &n(ka'an .an( te'at

6- Men(eks'!esikan 0aah .an( 5e!ah +- Be!'e!ilak& so'an

M0 A21e) J'3'r

N%0 In(i)at%r Ke3'3'ran Penilaian Ke3'3'ran 1- Tidak $en.ontek dala$ $en(e!akan

&ian# &lan(an

Sko! 1 ika ika te!'en&hi sat& indikato! se5a!a konsisten

Sko! " ika te!'en&hi d&a indikato! se5a!a konsisten

Sko! 6 ika te!'en&hi ti(a indikato! se5a!a konsisten

Sko! + ika te!'en&hi e$'at indikato! se5a!a konsisten

"- Tidak $enadi 'la(iat 2$en(a$il# $en.alin ka!.a o!an( lain tan'a $en.e&tkan s&$e!3 dala$ $en(e!akan setia' t&(as

6- Men(e$&kakan 'e!asaan te!hada' ses&at& a'a adan.a

+- Mela'o!kan a!an( .an( dite$&kan

(7)

N%0 In(i)at%r Re21%n2i* Penilaian Re21%n2i*

1- Be!ani e!tan.a

₋

Sko! 1 ika te!'en&hi sat& indikato! se5a!a k&!an( konsisten

−

Sko! " ika te!'en&hi sat& indikato!

se5a!a konsisten

−

Sko! 6 ika te!'en&hi d&a indikato!

se5a!a konsisten

−

Sko! + ika te!'en&hi ti(a indikato!

se5a!a konsisten "- Men(e$&kakan 'enda'at

6- Mena0a 'e!tan.aan

O0 A21e) Tan&&'n& 3awa4

N%0 In(i)at%r Tan&&'n&3awa4 Penilaian Tan&&'n& 3awa4 1- Melaksanakan t&(as

indi=id& den(an aik

−

Sko! 1 ika te!'en&hi sat& indikato! se5a!a

k&!an( konsisten

−

Sko! " ika te!'en&hi sat& indikato! se5a!a

konsisten

−

Sko! 6 ika te!'en&hi d&a indikato! se5a!a

konsisten

−

Sko! + ika te!'en&hi ti(a indikato! se5a!a

konsisten "- Mene!i$a !esiko da!i

tindakan .an( dilak&kan 6- Me$inta $aa4 atas

kesalahan .an( dilak&kan

Nilai Akhi!:

2Sant&n > <&&! > Pe!5a.a di!i > Tan((&n( a0a3

(8)

Lem4ar Penilaian A21e) Pen&etah'an

K%m1%nen Si2tem Bahan Ba)ar Ben2in K%n9en2i%nal Ki2i8Ki2i Penilaian A21e) Pen&etah'an

N%

K%m1eten2i Da2ar Materi Pertanyaan ,n3') Ker3a .)n%wle(&e/

1 Me$aha$i siste$ ka!&!ato! Pen(e!tian siste$ 'endin(in $esin Ko$'onen9 ko$'onen siste$ 'endin(in $esin 5a!a ke!a siste$ 'endin(in $esin

<elaskan 4&n(si da!i siste$ 'endin(in $esin? Se&tkan 6 ko$'onen siste$ 'endin(in $esin? Se&tkan $ini$al 6 4&n(si ko$'onen da!i siste$ 'endin(in $esin?

<elaskan 4&n(si da!i Raditor ?

<elaskan 5a!a ke!a siste$ 'endin(in $esin?

Te2 Pen&etah'an

<a0alah 'e!tan.aan di a0ah ini den(an aik dan ena! ? 1- <elaskan 4&n(si da!i siste$ 'endin(in $esin?

"- Se&tkan 6 ko$'onen siste$ 'endin(in $esin?

6- Se&tkan $ini$al 6 4&n(si ko$'onen siste$ 'endin(in $esin? +- <elaskan 4&n(si da!i Radiator ?

,- <elaskan 5a!a ke!a siste$ 'endin(in $esin? Jawa4an :

---

(9)

(10)

---K'ni Jawa4an (an Pen2)%ran

No <a0aan Sko! 1 Unt&k $en(at&! a(a! s&h& 'anas $esin

selal& te!a(a 'ada te$'e!at&! anta!a @o

 )o_C

9 Sko! 6 ika $enelaskan den(an te'at sea(ian

ke5il-9 Sko! 7 ika $enelaskan den(an te'at sea(ian

esa!-9 Sko! 1 ika $enelaskan den(an te'at dan len(ka' dise!tai alasan.a-" 1. Radiator

. Rese!oir tank ". Radiator #ap $. #ooling %an &. 'ater Pump (. )hermostat

9 Sko! " ika $en.e&tkan den(an te'at sat&

enis-9 Sko! 7 ika $en.e&tkan den(an te'at d&a

enis-9 Sko! @ ika $en.e&tkan den(an te'at ti(a

enis-9 Sko! 1 ika $en.e&tkan den(an te'at e$'at ata& leih

enis-6 1- Radiato! e!4&n(si &nt&k

$e$&an( 'anas ai! .an( telah e!si!k&lasi didala$ $esin ke

&da!a l&a! $elal&i si!i'  si!i' .an( ada 'ada

!adiato!-"- Wate! P&$' e!4&n(si &nt&k $ensi!k&lasikan 2$e$o$'akan3 ai! 'endin(in $esin da!i !adiato! ke $esin- Biasan.a 'o$'a .an( di'akai adalah enis 5ent!i4&(al/ dan 'o$'a ini di(e!akkan

den(an tena(a $esin it& sendi!i den(an 'e!anta!aan 4an elt-6- The!$ostat e!4&n(si &nt&k

$ena(a kestailan s&h& $esin a(a! teta' 'ada s&h& ke!a .ait& @9)o_C

+- Coolin( 4an e!4&n(si &nt&k $ensi!k&lasikan 2 $en(ali!kan 3 &da!a $elal&i si!i' 9 si!i' .an( 'ada !adiato!

,- T&t&' !adiato! e!4&n(si &nt&k $enstailkan &$lah =ol&$e ai!

9 Sko! + ika han.a $en.e&tkan den(an te'at 6

ko$'onen-9 Sko! @ ika han.a $en.e&tkan den(an te'at se$&a ko$'onen

9 Sko! 16 ika $enelaskan den(an te'at " ko$'onen

9 Sko! "7 ika $enelaskan den(an te'at 6

ko$'onen-9 Sko! 6 ika $enelaskan den(an te'at + ko$'onen ata&

(11)

leih-!adiato!#ai! 'endin(in $esin didala$ siste$ 'endin(in $esin 7- Rese!=oi! tank e!4&n(si &nt&k

$ena$'&n( keleihan ai! da!i !adiato! 'ada saat te!adi

'e$&aian ai! didala$ !adiato!/ dan $en(e$alikan ai! ke !adiato! 'ada saat tekanan didala$ !adiato! t&!&n-+ Radiato!

Be!4&n(si &nt&k $e$&an( 'anas ai! .an( telah e!si!k&lasi didala$ $esin ke &da!a l&a! $elal&i si!i'  si!i' .an( ada 'ada

!adiato!-9 Sko! , ika $enelaskan den(an te'at sea(ian

ke5il-9 Sko! @ ika $enelaskan den(an te'at sea(ian

esa!-9 Sko! 1 ika $enelaskan den(an te'at dan len(ka' dise!tai alasan.a-, Ketika kondisi $esin din(in 2 @o_C3/

the!$ostat el&$ $e$&ka/ ai! !adiato! e!si!k&lasi da!i !adiato! ke$&dian

di'o$'akan#disi!k&lasikan $en&& 0ate! a5ket ke$&dian $en&& sal&!an . 'ass

dan di'o$'akan la(i $en&& 0ate! a5ket e(it& sete!&sn.a den(an t&&an

&nt&k $e$'e!5e'at naikn.a s&h& $esin a(a! $esin da'at 5e'at $en5a'ai s&h& ke!a

no!$aln.a-Ketika kondisi $esin $en5a'ai#leih da!i @9)o_{C/ the!$ostat $e$&ka dan ai!}

!adiato! .an( ada 'ada siste$ da'at $en(ali! $en&& !adiato! &nt&k

didin(inkan oleh !adiato! den(an ant&an

9 Sko! 16 ika $enelaskan den(an te'at sea(ian

ke5il-9 Sko! "7 ika $enelaskan den(an te'at sea(ian

esa!-9 Sko! + ika $enelaskan den(an te'at dan len(ka' dise!tai

(12)

(a$a!-he$&san an(in .an( dihisa' oleh

5oolin( 4an $en(ali! $ele0ati si!i'9si!i'

(13)

Ta4el K%n9er2i S)%r Pen&etah'an

Inter9al S)%r 7a2il K%n9er2i Pre(i)at Kriteria

)7 1 +- A SB )1 ), 6-77 A9 @7 ) 6-66 B> B @1 @, 6- B *& + ,- .(( B 9 8 8+ "-66 C> C 7, 7) "- C 7 7+ 1-77 C9 ,, ,) 1-66 D> K ,+ 1- D Se$a!an(/ ---G&!& Mata Pelaa!an

--Pe!hit&n(an Nilai Final: