T I N J A U A N
P R Q Y E K
A P A R T E M E N D A N R E K R E A S I
DI K E B O N M E L A T I ,
aAKAFTTA
1. P E N G E N A L A N A P A R T E M E N 1.1 P en qertian Aparteinen " A p a r t m e n t is any f a m i l y d w e l l i n g u n i t s o t h e r than a free s t a n d i n g s i n g l e f a m i l y house." (Sumber: John H a n d c o c k C a l l e n d e r , T i m e S a v e r S t a n d a r d ) . A r t i - nya, a p a r t e m e n a d a l a h b e b e r a p a u n i t h u n i a n k e l u a r g a dan bukan s e b u a h r u m a h tinggal yang b e r d i r i sendiri." A p a r t e m e n a d a l a h b e b e r a p a k a m a r / rua n g a n yang d i p e r u n t u k k a n s e b a g a i t e m p a t tinggal, t e r d a p a t di d a l a m s a t u b a n g u n a n yang b i a s a n y a m e m p u n y a i kamar/ r u a n g a n lain s e m a c a m itu." (Sumber: P o e r w a d a r m i n t a WJS, K a m u s U m u m B a h a s a Indonesia).
" A p a r t m e n t is a set of r o oms used as d w e l l i n g by one p e r s o n or one fami l y . " (Sumber: R a n d o m House, Inc., The T a n d o m H o u s e of The E n g l i s h L a n g u a g e ) . A r t i n y a a p a r t e m e n a d a l a h s u a t u s u s u n a n dari r
17
ruang yang d i p e r g u n a k a n s e b a g a i t e m p a t tinggal ole h seseoruiig at a u s u a t u keluarga. 1.2 Jenis-jenis Apartemen No . T I N J A U A N JE N IS A P A R T E M E N 1 . T u j u a n P e m b a n g u n a n -- Sosial - Komersial - P e l e n g k a p 2 . S i s t e m P e m i l i k a n - C o o p e r a t i v e (jual-beli) - R ental ( i a w a - u m u n ) - C o n d o m i n i u m (sewa-beli) 3 . A s p e k Social - G o l u n g a n B a w a h - G o l o n g a n M e n e n g a h - G o l o n g a n Ata s 4 . S i s t e m P e l a y a n a n - O r d i n a r y A p a r t m e n t ( p e l a y a n a n k u r a n q men- detail, lebih d i t e k a n - kan pd p e n y e d i a a n a n i t - u n i t dan p e m e l i h a r a a n b a n g u n a n s e c a r a teknis) - S e r v i c e A p a r t m e n t (p e l a y a n a n n y a m e n g u t a - rnakan s e c u r i t y dan p r i va c y yang tinggi) - R e s i d e n t i a l Hotel ( s i s t e m p e l a y a n a n n y a s e t a r a f d e n g a n hotel) 5 . K e t i n g g i a n B a n g u n a n - L o w R i s e A p a r t m e n t ( 2 - 4 lantai ) - M e d i u m R i s e A p a r t m e n t ( 4 - 7 lantai ) - H i g h R i s e A p a r t m e n t ( 8 lantai k e a t a s ) 6. S i s t e m D i s t r i b u s i - D i s t r i b u s i H o r i z o n t a l . C e n t r a l C o r r i d o r . E x t e r i o r C o r r i d o r . M u l t i c o r e S y s t e m . P o i n t B l o c k S y s t e m - D i s t r i b u s i Vert i k a l . Walk Up A p a r t m e n t ( s i r k u l a s i : t a n g g a ) . E l e v a t e d A p a r t m e n t ( s i r k u l a s i : lift )
7. B entuk B a n g u n a n - T o w e r - Sla b - V a r i a n t - Town H o u s e / G a r d e n A p a r t m e n t 8. S i s t e m La n t a i P e n y u s u n a n - S i m p l e x (one level) - D u p l e x (two level) - T r i p l e x (three level) - S p l i t Level S u m b e r : HOUSING. (Lihat G a m b a r II.l) 2. P E N G E N A L A N R E K R E A S I 2.1 P e nq er t i a n R ek r e a s i
R e k r e a s i berasal dari b a h a s a L a t i n 'recreatio' yang b e r a r t i 'p e n c i p t a a n k e m b a l i ' , yang m e m i l i k i arti kata yang sa m a d e n g a n 'p e m a n f a a t a n w a k t u senggang' dan pada d a s a r n y a m e n c a k u p s e m u a k e g i a t a n yang ber-
lang s u n g s e r t a d a p a t saj a m u ncul pada s a a t luang. (Sumber: E n s i k l o p e d i I n d onesia).
" R e k r e a s i a d a l a h p e n y e g a r a n k e m b a l i badan dan pikiran, s e s u a t u yang m e n g g e m b i r a k a n hati dan m e n y e - garkan. (Sumber: Karnus B e s a r B a h a s a Indonesia).
A d a p u n c i r i / k a r a k t e r r e k r e a s i a d a l a h m e n c a k u p ha 1 : - P e n y e g a r a n fisik dan m e n t a 1 - K e g i a t a n yang d i l a k u k a n s e c a r a s u k a r e l a o l e h s e mua o r a n g , baik p e r o r a n g a n m a u p u n k e l o m p o k - K e g i a t a n yang memberik.:n k e g e m b i r a a n , k e s e n a n g a n dan k e p u a s a n bagi si p e l a k u
JENIS-JENIS APARTEMEN
ip
H • H + jF A P A K D A N L I N G K U N G A N N Y
20 2 . 2 J e n i s — j e n i s R e k r e a s i NO. T I N J A U A N J E N I S R E K R E A S I i. F u n g s i K e g i a t a n - R e k r e a s i H i b u r a n (untuk m e n g i s i w a k t u luang dan k urang m e m p e r h a t i k a n ni lu,i-nilai p e n d i d i k a n ) . - R e k r e a s i P e n d i d i k a n (bL-rtujuan u n tuk m e n i n g k atkan k e t r a m p i 1 a n , pe- n g e t a h u a n ). 2. S i f a t K e g i a t a n - P l a y (mis: o l a h raga, p e r m a i n a n dan s e j e n i s — nya ) . - A m u s e m e n t (mis: b e l a n j a n o n t o n bioskop, p e r t a n - d i n g a n ) . - R elax ( mis: m e n i k m a t i p e m a n d a n g a n alarn, m a kan di 1 uar r u m a h ). 3. K e g i a t a n P e 1aku - R e k r e a s i Ak ti f (m e 1aku-kan k e g i a t a n dgn m e ng- e k s p r e s i k a n emosi dan d o r o n g a n f i s i knya). - R e k r e a s i P a s i f ( tidak m e n g g u n a k a n tenaga, krn p e l a k u n y a tidak terli- bat langsung, mis: non- ton ) . 4. T i n g k a t (Jsia P e l a k u - R e k r e a s i A n a k - a n a k ( 5 - 1 3 tahun ) - R e k r e a s i R e m a j a ( 1 4 - 2 4 tahun ) - R e k r e a s i D e w a s a ( 25 - 54 tahun ) - R e k r e a s i O r a n g Tua ( 55 tahun k e a t a s ) 5. F e k u e n s i K e g i a t a n - D a i l y R e c r e a t i o n (dila-kukan s e h a r i - h a r i s e t e - lah tugas p o k o k ). - W e e k l y R e c r e a t i o n ( di- lakukan pada hari ter- tentu, m e m b u t u h k a n sa- rana khusus, f a s i l i t a s - n y a b e r s i f a t umum).
- M o n t h l y R e c r e a t i o n (di- l akukan min i m a l 1 bulan s e k a 1i ).
- Yearly Recreation (cen- derung memerlukan waktu
yang panjang, biasanya
lokasinya jauh dari tem pat tinggal dan dilaku- kan pada hari-2 libur).
6
.
Sifat Ruang Wadah Indoor- Outdoor
- Semi Indoor dan Outdoor
7
.
PemanfaatanFisik
Potensi - Rekreasi Darat
- Rekreasi Laut - Rekreasi Udara
3. APARTEMEN DAN REKREASI DI KAWASAN KEBON M E L A T I , JAKARTA
3.1 Fungsi Apartemen Dan Rekreasi - Fungsi Apartemen
Apartemen ini dibangun untuk memenuhi kebutu-
han hunian bagi penduduk asing dan penduduk Indone sia yang berada di Jakarta, yang m e m e r l u k a n n y a ,
serta untuk memberikan keragaman / alternatif
pilihan bertempat tinggal dan mempunyai peran
penting dalam menyambung vitalitas kegiatan ling—
kungan dan kota pada malam hari. - Fungsi Rekreasi
Rekreasi ini merupakan pelengkap dan bagian
dari fasilitas hunian yang ada di kawasan (aparte
men dan town house), sehingga pada perancangannya
merupakan satu kesatuan konsepsi lingkungan hunian
yang menawarkan kemudahan bersantai berekreasi dan
b e r s o s i a 1i s a s i . Namun bagi penghuni town house yang
22
a s i k a n d a h u l u d a l a m b e ntuk c l u b (menjadi a n g g o t a ) . Hal ini u n t u k m e n j a g a k e a m a n a n dan k e n y a m a n a n p e n g h u n i a p a r t e m e n . 3.2 Linakup Pelayanan P r o y e k ini a d a l a h s u a t u a p a r t e m e n m e w a h d e n g a n f a s i l i t a s r e k r e a s i ya n g b e r a d a di w i l a y a h ya n g m e n j a di t u m b u h n y a p e r u s a h a a n / p e r k a n t o r a n yang b e r s k a l a i n t e r n a s i o n a l , m a k a l i n g k u p p e l a y a n a n n y a j u g a b e r s k a la i n t e r n a s i o n a 1 y a n g m e l a y a n i k e b u t u h a n s a r a n a h u n i a n dan r e k r e a s i bagi p e n d u d u k a s ing s e r t a p e n d u duk I n d o n e s i a yang m e m p u n y a i t i n g k a t k e h i d u p a n yang tinggi di Jakarta.
3.3 Penetapan Jenis Apartemen Dan Rekreasi
- P e n e t a p a n J e n i s A p a r t e m e n NO. J E N I S A P A R T E M E N YG P E R T I M B A N G A N T E T A P K A N 1. K O M E R S I A L k a r e n a p r oyek ini m i lik s w a s t a yan g t e n t u -n y a i-ngi-n m e -n d a p a t ke-u n t ke-u n g a n f i n a n s i a l d e nga n m e m b e r i k a n p e l a y a n a n yang terbaik. 2. S I S T E M S E W A k a r e n a dar i s t udi
per-b a n d i n g a n a p a r t e m e n yg ada s e k a r a n g h a m p i r 1007. p e n g h u n i n y a o r ang asing, diinana m e r e k a tinggal di I n d o n e s i a d a l a m w a k t u singkat.
m e l i h a t k o n d i s i s e k a - rang d i m a n a h a r g a ta- n a h mahal, KLB r e n d a h dan d a n a k o m s r s i a l yg mahal, m e m b u a t pihak s w a s t a tidak m a m p u u n tuk m e m b a n g u n a p a r t e men u n tuk gol. m e n e - n g a h ke b a w a h (Sumber:
I n f o p a p a n Juli 1991). 4. S E R V I C E A P A R T M E N T rnelihat k e n y a t a a n n y a
saat ini, sepiiua peng- huni a p a r t e m e n m e r u p a - kan gol. e k s e k u t i f ber p e n g h a s i l a n t inggi yg s a n g a t m e n g h a r g a i pe- layanan yang m e m u a s k a n . 5. H I G H R I S E B U I L D I N G . o p t i m a l i s a s i p e n g g u -naan lahan . m u d a h d a l a m p e l a y a n - an s e r t a kontrol k e amanan, krn t e r l e t a k dim s a t u m a s s a yang t e r s u s u n vert i k a l s e r t a lebih private. . s e s u a i p e r a t u r a n p e — m e r i n t a h k a r e n a m e r u p a k a n high rise b u i l d i n g yang t e r s u s u n v e r t i k a l dan u n tuk m e n g h e m a t s i r k u lasi s e r t a u n t u k men - p atkan v i e w ke s e g a l a a r a h . 6 . S I S T E M D I S T R I B U S I V E R T I K A L DAN H O R I Z O N T A L (point block s i s t e m d e n g a n sir- k u 1asi lift bag i p e n g h u n i dan t angga u n t u k k e b a k a r a n ) 3. U N T U K G O L O N G A N A T A S 7. B E N T U K M A S S A T O W E R d e n g a n p e m i s a h a n f a s i l i t a s hunian dan r e k r e a s i d e nga n j e las u n tuk m e m b e r i k a n kesan m e g a h dan u ntuk mernu- d a h k a n p e n g o n t r o l a n k e a m a n a n .
B. P E N Y U S U N A N LANTAI S I M P L E X (one level)
. b e r d a s a r k a n k e n y a t a - an yang ada (survey) p e n g h u n i lebih m e n y u kai s i s t e m s i m p l e x krn h u b u n g a n d a p a t langsung t a n p a naik turun . p e m a n f a a t a n ruang da pat m a x i m u m
24
- P e n e t a p a n J e n i s R e k r e a s i
B e r d a s a r k a n w a w a n c a r a k e b u t u h a n dan p e n g a m a — tan j e n i s - j e n i s r e k r e a s i , s e r t a rriengingat bahwa r e k r e a s i ini b e r t u j u a n u n t u k m e m e n u h i k e b u t u h a n p e n g h u n i rnengisi w a k t u luang, mak a r e k r e a s i yang p a l i n g s e s u a i d e n g a n p r o y e k ini adalah:
1. D i t i n j a u dari f u n g s i k e g i a t a n a d a l a h R e k r e a s i H i b u r a n , yang b e r s i f a t play (bermain), a m u s e m e n t
(bersuka) dan r elax ( b e r s a n t a i ) .
2. D i t i n j a u dari k e g i a t a n p e l a k u m e r u p a k a n R e k r e a s i Aktir, (misalnya: tenis, renang, dan lain-lain). 3. D i t i n j a u dari t i n g k a t u s i a p e l a k u t e r d i r i dari
R e k r e a s i A n a k , R e k r e a s i R emaja, R e k r e a s i Dewasa. 4. D i t i n j a u dari f r e k u e n s i k e g i a t a n m e r u p a k a n
v a r i a s i a n t a r a D a i l y R e c r e a t i o n dan W e e k l y R e c r e a t i o n .
5. R e k r e a s i Indoor dan Outd o o r .
3 . 4 L o k a s i Dan T a p a k
> K e d u d u k a n a d m i n i s t r a s i lokasi a p a r t e m e n dan r e k r e a si di K e bon M e l a t i ini t e r h a d a p kota J a k a r t a a d a
lah:
- P r o p i n s i : DKI J a k a r t a - K o t a m a d y a : J a k a r t a P u s a t - K e c a m a t a n : T a n a h A b ang - K e l u r a h a n : Kebon M e l a t i
GAMBAR 11.2
PETA WILAYAH DKI JAKARTA
JAKARTA UTAKA/ N o r t h Ja ka rta ( 7 Kcc.iiiial.m ) JAKARTA HARAT/ W est Ja k a rta ( 8 Kecanuum ) JAKARTA I’USAT/ C e n t r a l Jakarta ( M Kecamatan ) JAKARTA TIMUR/ E a st Ja ka rta ( 10 kecamatan ) JAKARTA SEL.ATAN/ S n u t h Jakarta. ( 10 k i“C<l in j Ia 11 )
26
GAMBAR II.3
PETA PEMBAGIAN KECAMATAN JAKARTA PUSAT
> L i n g k u n g a n Tapak
- S e b e l a h U t a r a : Jl. Kebon K acang Raya - S e b e l a h S e l a t a n : P e r u m a h a n (Town Houst) - S e b e l a h B a r a t : M ulti Use B u i l d i n g - S e b e l a h T i m u r : J a l a n l i n gkungan (Lihat g a m b a r I I . 4, I I . 5, II.6) > P e r a t u r a n P e m e r i n t a h B e r d a s a r k a n RBW K K e c a m a t a n T a n a h A b a n g , J a k a r t a Pusat, d i t e t a p k a n p e r a t u r a n - p e r a t u r a n pada k awasan Kebon M e l a t i ini a d a l a h s e b a g a i berikut:
- P e r u n t u k a n : Jasa, K o m e r s i a l / P e r k a n -toran (Lihat g a m b a r I 1.7) - K e t i n g g i a n B a n g u n a n : 8 lantai - K D B : 55 7. - K L B : 2,4 - G S B : 10 m > Ko n d i s i Tapak ■ U t i l i t a s U m u m : - D r a i n a g e d a p a t d i a l i r k a n pada s a l u r a n kota - J a r i n g a n listrik P L N d e n g a n t e g a n g a n 220 V - J a r i n g a n t e l e p o n d a l a m k e a d a a n baik, m e m u n g k i n - kan p e n y a m b u n g a n n o m o r baru dan juga untuk telex
- J a r i n g a n pipa air b e r s i h (P D A M ) t e r d a p a t pada j a l a n u t a m a Kebon Kacang Raya
28 GAMBAR II.4 LOKASI PROYEK -* % ® A-K
1
$l* iH Vi X n*i> oh s«HtH e r ut > Kel.'1*"*' -W -v KaceLTengsiri y&mj vj \j \j u **RET PS BABU BARAGAhBAR II.5 BA T AS-BATAS TAPAK
GAMBAR II.7
R ENC A N A S E KTQR P E R DAGANGAN DAN JASA K ECAMATAN TANAH A BANG
32
G A M B A R I I . G
R E N C A N A P E N G E M B A N G A N U T I L I T A S U N U M
I--— — I SALURAN UTAHA TEGANGAN TIHGGI
- — \ KABEL BAWAH TANAH O H 6ARDU INDUK i A ~ 1 GARDU UrtUM F 3 1 1 ! JARINGAN GAS
h - H JARINGAN TELEPON r a n SENTRAL TELEPON OTOHAT
e i GARDU INDUK TELEPON i....1 1 1 TELEPON UHUH
■ Topagrafi
Topografi tapak mendekati datar, sedang kondisi
fisik lainnya relatif bisa disamakan dengan
kondisi fisik di Jakarta pada umumnya (suhu rata- rata 27° C dengan kelembaban 807. - 90'/.).