BAB 10 : SARAWAK DAN SABAH

(1)

53

BAB 10 : SARAWAK DAN SABAH

SOALAN ESEI - TINGKATAN 2 TEMA :

Warisan Negara

TAJUK :

Kesultanan Melayu Melaka sebagai asas kerajaan masa kini

SK : 6.4

Sarawak dan Sabah

SP:

6.4.1,6.4.2

1. Peta berikut berkaitan dengan kedudukan pemerintahan tempatan di Sabah. (M.S 182)

(a) Berdasarkan peta dan pengetahuan sejarah anda, jelaskan sistem

kepimpinan kesukuan di Sabah. (4 Markah)

(b) Jelaskan sistem kepimpinan lembah sungai di Sabah.

(i) Wakil raja (ii) Ketua bebas

(4 Markah) (4 Markah)

(c) Sekiranya anda dilantik sebagai ketua masyarakat, apakah usaha anda

menjamin pemerintahan yang sistematik dan tersusun? (8 Markah)

(2)

54

Warisan Negara

TAJUK :

SK : 6.4

Sarawak dan Sabah

SP:

6.4.3, 6.4.4

2. Gambar berikut berkaitan dengan sambutan perayaan masyarakat Sarawak dan Sabah.

(M.S 194)

(a) Nyatakan perayaan masyarakat Sarawak dan Sabah tersebut.

(i) Hari Dayak (ii) Pesta Keamatan

(4 Markah) (4 Markah)

(b) Adakah perayaan Hari Dayak dan Pesta Keamatan Sarawak dan Sabah wajar dijadikan sebagai identiti kebudayaan kebangsaan.

Berikan pendapat anda. (6 Markah)

(c) Selain perayaan, apakah bidang lain yang boleh dijadikan identiti

kebudayaan kebangsaan negara kita? (6 Markah)

Warisan Negara

TAJUK :

SK : 6.4

Sarawak dan Sabah

SP:

6.4.3, 6.4.4

3. Sungai memainkan peranan yang penting kepada masyarakat Sarawak dan Sabah sejak dari zaman dahulu lagi dan peranan tersebut kekal hingga ke hari ini.(M.S 190)

(a) Namakan kaum-kaum yang terdapat di Sarawak dan Sabah. (6 Markah) (b) Jelaskan tiga keistimewaan sungai kepada masyarakat di Sarawak dan

Sabah? (6 Markah)

(c) Bincangkan bagaimana untuk terus memelihara dan memulihara sungai. (8 Markah)

(3)

55

PANDUAN PENSKORAN – BAB 10 : SARAWAK DAN SABAH No.

Soalan Jawapan Markah

1(a)

1(b)

1(c)

F1 dilaksanakan oleh masyarakat pedalaman Sabah F2 oleh kaum Kadazandusun, Murut dan Orang Sungai F3 mempunyai seorang ketua

F4 Ketua kaum Kadazandusun dikenali sebagai Orang Tua, Bobohizan/

Bobolian.

F5 Babalian bagi kaum Murut

F6 Mengurus soal adat dan pantang larang

F7 Kewujudan petempatan di pedalaman Sabah telah membentuk kepimpinan kesukuan yang berdasarkan kaum-kaum tertentu.

(mana-mana 4 x 1)

(i) Wakil raja

F1 menerima pengaruh luar F2 dari Brunei dan Sulu di Sabah F3 menerusi wakil-wakil raja

F4 kuasa pemerintah wakil raja ini adalah dalam aspek kehakiman F5 Menjaga keamanan

F6 Menjaga kebajikan penduduk

F7 Mereka juga akan mengutip cukai daripada penduduk dan aktiviti perdagangan

(mana-mana 4 x 1)

(ii) Ketua bebas

F1 Kepimpinan ini diketuai oleh seorang ketua bebas F2 Mereka ini mentadbir wilayah di muara sungai

F3 Ketua-ketua bebas di Sabah terdiri daripada Syarif Osman

F4 Ketua-ketua bebas menguasai kawasan Marudu dan Datu Kurunding F5 Turut menguasai kawasan Tungku

F6 Ketua Bebas menegakkan kekuasaan dan menjalankan undang-undang sendiri

F7 Mereka biasanya mempunyai pertalian dengan keluarga diraja F8 sama ada dari Brunei, Sulu atau keturunan Arab Sharif

F9 Penduduk di bawah pemerintahan mereka terdiri daripada pengikut mereka

(mana-mana 4 x 1) F1 Melantik semua wakil setiap daerah sebagai wakil pemimpin

F2 menggalakkan unsur musyawarah/perbincangan

F3 mendengar pendapat dan suara semua pihak dan masyarakat F4 tidak mengambil keputusan pentadbiran secara drastik

F5 mendengar segala permasalahan masyarakat F6 memimpin dengan adil dan saksama

F7 mengelakkan rasuah

F8 bertindak secara bijak dan rasional untuk menyelesaikan permasalahan pentadbiran

F9 melantik golongan bijaksana sebagai penasihat F10 menjaga kebajikan masyarakat.

(mana-mana jawapan munasabah)

(4 markah)

(8 markah)

(4)

56 No.

2(a)

2(b)

2(c)

(i) Hari Dayak

F1 Perayaan bagi masyarakat Sarawak

F2 Dirayakan oleh kaum Iban, Bidayuh dan Orang Ulu F3 Dikenali juga sebagai Gawai Dayak atau Pesta Menuai F4 Masyarakat Iban mengadakan upacara Miring

F5 Upacara ini dilakukan untuk menyatakan rasa terima kasih kepada petara atau tuhan

F6 Acara Kumang dan Keling Gawai dilakukan

F7 Acaranya ialah pemilihan ratu cantik dan jejaka tampan.

(mana-mana 4 x 1) (ii) Pesta Keamatan

F1 Perayaan dalam masyarakat Sabah

F2 Perayaan ini diraikan oleh penduduk Kadazandusun dan Murut F3 Perayaan ini merupakan simbol kesyukuran

F4 Meraikan semangat padi atau Bambaazon atau Bambarayon F5 Upacara kesyukuran kepada semangat padi

F6 Dijalankan oleh Bobohizan/Bobolian

F7 Tujuannya penduduk berharap agar tahun hadapan mereka akan mendapat lebih banyak hasil tuaian padi

F8 Acara yang diadakan dalam pesta ini ialah pertandingan ratu cantic atau Unduk Ngadau

F9 Acara ini berkaitan dengan asal-usul pengorbanan Huminodun.

(mana-mana 4 x 1) Wajar

F1 Merupakan identity unik yang berbeza dengan masyarakat lain di dunia ini F2 menunjukkan kepelbagaian masyarakat di Malaysia

F3 Memajukan sektor pelancongan F4 Meningkatkan pendapatan negara F5 Tidak pupus kerana kemajuan negara

F6 Tidak lupa latar belakang budaya masyarakat

F7 Mendedahkan perbezaan latar belakang kehidupan masyarakat F8 Meningkatkan nama negara di persada dunia

F9 Generasi muda dapat mengenali asal usul penduduk tempatan

F10 Bangga sebagai rakyat Malaysia yang terdiri daripada pelbagai etnik dan kaum

ATAU Tidak

F11 Belum dikenali oleh semua rakyat Malaysia F12 Pelancong yang masuk membawa masalah social F13 Penduduk tempatan terdedah dengan gejala sosial

(Nyatakan pendirian, mana-mana 6 x 1) F1 Makanan tradisional

C1 Contoh ketupat (orang Melayu), muruku (orang India), kuih bakul (orang Cina)

F2 Permainan tradisional

C2 Contoh congkak, batu Seremban, galah panjang F3 Pakaian tradisional

H3 Baju kurung(orang Melayu), cheong sam (orang Cina), sari(orang India) F4 Adat resam

C4 upacara perkahwinan pelbagai kaum F5 Tarian tradisional

H5 tarian Zapin(orang Melayu), tarian singa(orang Cina), tarian Bharatanatyam (orang India)

(mana-mana jawapan munasabah) (4 markah)

(4 markah)

(6 markah)

(5)

57 No.

3(a)

3(b)

3(c)

Sarawak:

F1 Melayu F2 Iban F3 Bisaya F4 Melanau F5 Bidayuh Sabah:

F1 Kadazandusun F2 Rungus

F3 Orang Sungai

(mana-mana 6 x 1) F1 Kegunaan harian

H1 Sungai menjadi sumber bekalan air untuk minum, mandi dan membasuh pakaian serta pinggan mangkuk.

F2 Pengangkutan

H2 Sampan dan bot menjadi pengangkutan utama untuk membawa penumpang dan barang melalui sungai.

F3 Petempatan

H3 Sungai menjadi kawasan petempatan yang dikenali sebagai kampung air.

F4 Sumber rezeki

H4 Sungai merupakan sumber rezeki kepada penduduk di kawasan sekitar sungai.

F5 Perdagangan

H5 Masyarakat menjalankan kegiatan perdagangan dan jual beli di sungai sejak zaman-berzaman.

F6 Kegiatan rekreasi

H6 Sungai menjadi tempat kegiatan rekreasi seperti pesta regata dan acara perahu berhias.

(mana-mana 6 x 1 & mana-mana jawapan munasabah ) F1 Tidak membuang sampah sarap ke dalam sungai

H1 Kita tidak boleh membuang sampah ke dalam sungai. Sampah sarap yang terkumpul di dalam sungai akan mengganggu ekosistem di dalam sungai tersebut.

F2 Gotong-royong membersihkan sungai

H2 Masyarakat harus bekerjasama dalam memelihara dan memulihara sungai dengan melibatkan diri dalam aktiviti gotong- royong

membersihkan sungai.

F3 Mengadakan kempen cintai sungai kita

H3 Pihak atasan atau AJK kawasan perumahan boleh mengadakan kempen kesedaran mengenai kebersihan sungai. Selain itu, boleh diadakan pertandingan poster cintai sungai kita dan aktiviti-aktiviti lain yang menarik bagi menggalakkan masyarakat hadir ke kempen tersebut.

F4 Penguatkuasaan undang-undang

H4 Masyarakat boleh melaporkan kepada pihak berkuasa jika terdapat sebarang kecuaian mana-mana pihak yang melupuskan sampah ke dalam sungai. Pihak berkuasa boleh mengenakan denda ke atas pihak tersebut agar menjadi pengajaran kepada pihak lain.

(mana-mana jawapan munasabah )

(6 markah)

(8 markah)