15. Pemberontakan Boxer

(1)

ISI KANDUNGAN ISI KANDUNGAN

TAJUK

TAJUK MUKA MUKA SURATSURAT PENDAHULUAN PENDAHULUAN 2 2 - - 33 FAKTOR-FAKTOR BERLAKUNYA FAKTOR-FAKTOR BERLAKUNYA PEMBERONTAKAN BOXER PEMBERONTAKAN BOXER   POLITIKPOLITIK 

 Sokongan dari istanaSokongan dari istana 

 EKONOMIEKONOMI



 Kemerosotan ekonomiKemerosotan ekonomi 

 SOSIALSOSIAL



 Bencana alamBencana alam



 Penderitaan hidup orang ChinaPenderitaan hidup orang China



 Kemasukan kuasa BaratKemasukan kuasa Barat



 Sentiment anti-asingSentiment anti-asing



 Sentiment anti-KristianSentiment anti-Kristian

4 - 10 4 - 10

Proses Pergerakan Boxer Proses Pergerakan Boxer



 Protokol BoxerProtokol Boxer

10 - 15 10 - 15

Kesan

Kesan Boxer Boxer 15 15 - - 1818

Kesimpulan 19

Bibliografi 20

(2)

PENDAHULUAN PENDAHULUAN

Kesan daripada proses pembahagian China pada abad ke-19, ia bukan sahaja Kesan daripada proses pembahagian China pada abad ke-19, ia bukan sahaja menimbulkan keresahan dalam

menimbulkan keresahan dalam kalangan pihak kerajaan tetapi juga rakyat. K‟ang Yukalangan pihak kerajaan tetapi juga rakyat. K‟ang Yu-wei pernah-wei pernah memberi amaran bahawa pencerobohan Barat akan membahayakan China dan berkemungkinan memberi amaran bahawa pencerobohan Barat akan membahayakan China dan berkemungkinan China mengalami nasib yang sama seperti di Burma, Annam, India dan Poland.

China mengalami nasib yang sama seperti di Burma, Annam, India dan Poland.11 Maharani Balu Maharani Balu Tzu Hsi yang terkilan dengan sikap kuasa asing yang mencampuri urusan negara China telah Tzu Hsi yang terkilan dengan sikap kuasa asing yang mencampuri urusan negara China telah memberi sokongan secara tidak langsung kepada pergerakan Yi Ho Yuan (Gerakan Keadilan dan memberi sokongan secara tidak langsung kepada pergerakan Yi Ho Yuan (Gerakan Keadilan dan Keharmonian) atau lebih dikenali sebagai „Boxer‟.

Keharmonian) atau lebih dikenali sebagai „Boxer‟.22

Pemberontakan Boxer 1900, merupakan suatu pemberontakan yang disokong oleh Pemberontakan Boxer 1900, merupakan suatu pemberontakan yang disokong oleh masyarakat petani yang cuba menentang kuasa asing dari China.

masyarakat petani yang cuba menentang kuasa asing dari China.33 Boxer adalah satu nama yang Boxer adalah satu nama yang diberikan kepada masyarakat China yang dikenali sebagai I-Ho Chuan iaitu Gerakan Keadilan diberikan kepada masyarakat China yang dikenali sebagai I-Ho Chuan iaitu Gerakan Keadilan dan Keharmonian.

dan Keharmonian.44 Perkataan China „peninju‟Perkataan China „peninju‟ juga juga boleh boleh diterjemahkan diterjemahkan sebagai sebagai „Boxer‟.„Boxer‟.55 Gerakan ini bermula dari Utara China wilayah Shantung dan Chihli di mana adanya kemarau dan Gerakan ini bermula dari Utara China wilayah Shantung dan Chihli di mana adanya kemarau dan kebuluran serta pengangguran yang berlaku dalam masyarakat wilayah tersebut. Perkataan kebuluran serta pengangguran yang berlaku dalam masyarakat wilayah tersebut. Perkataan „Boxer‟ pertama

„Boxer‟ pertama kali muncul dalam surat menyurat rasmi pada Mei 1898 dan Januari 1900 dikali muncul dalam surat menyurat rasmi pada Mei 1898 dan Januari 1900 di mana kandungan surat tersebut menyatakan kebimbangan masyarakat Barat mengenai gerakan mana kandungan surat tersebut menyatakan kebimbangan masyarakat Barat mengenai gerakan ini. Gerakan ini menampal dan mengisytiharkan moto mereka kepada seluruh masyarakat utara ini. Gerakan ini menampal dan mengisytiharkan moto mereka kepada seluruh masyarakat utara China iaitu “Melindungi

China iaitu “Melindungi Empayar: Menghapuskan Orang Asing”.Empayar: Menghapuskan Orang Asing”.66 Gerakan ini juga Gerakan ini juga mengamalkan teknik bertinju dan gerakan badan dengan kepercayaan bahawa ia mampu mengamalkan teknik bertinju dan gerakan badan dengan kepercayaan bahawa ia mampu memberikan kuasa luar biasa dan kalis pe

memberikan kuasa luar biasa dan kalis peluru atau senjata.luru atau senjata.77

Pemberontakan ini adalah bertujuan untuk menentang pengaruh-pengaruh asing yang Pemberontakan ini adalah bertujuan untuk menentang pengaruh-pengaruh asing yang berada

berada di di negara negara China China terutamanya terutamanya yang yang terlibat terlibat dalam dalam bidang-bidang bidang-bidang perdagangan, perdagangan, politik,politik, agama dan teknologi ketika tahun-tahun terakhir semasa pemerintahan Manchu atau juga agama dan teknologi ketika tahun-tahun terakhir semasa pemerintahan Manchu atau juga

1 1

Suffian Mansor (2009).

Suffian Mansor (2009). Sejarah China ModenSejarah China Moden. Kuala Lumpur: Penerbit Universiti Malaya. hlm. 85-86. Kuala Lumpur: Penerbit Universiti Malaya. hlm. 85-86

2 2 Ibid Ibid . hlm 87. hlm 87 3 3

Jacob E. Safra, Constantine S. Yannias & James E. Goulka (1768).

Jacob E. Safra, Constantine S. Yannias & James E. Goulka (1768). The New Encyclopaedia Britannica Voume 2The New Encyclopaedia Britannica Voume 2 15 15thth Edition Edition. hlm 442. hlm 442 4 4 Ibid Ibid . hlm. 442. hlm. 442 5 5

Frederic A. Sharf & Peter Harrington (2000).

Frederic A. Sharf & Peter Harrington (2000). China 1900: The Eyewitnesses Speak China 1900: The Eyewitnesses Speak . London: Greenhill Books,. London: Greenhill Books, London Stackpole Books, Pennsylvania. hlm 11

London Stackpole Books, Pennsylvania. hlm 11

6 6 Ibid Ibid . hlm. 11. hlm. 11 7 7

Jacob E. Safra, Constantine S. Yannias & James E. Goulka (1768).

Jacob E. Safra, Constantine S. Yannias & James E. Goulka (1768). The New Encyclopaedia Britannica Voume 2The New Encyclopaedia Britannica Voume 2 15

(3)

dikenali sebagai Dinasti Qing. Pemberontakan ini juga merupakan satu tindak balas orang China dikenali sebagai Dinasti Qing. Pemberontakan ini juga merupakan satu tindak balas orang China terhadap tekanan kuasa-kuasa asing terutamanya untuk meyelamatkan negara China daripada terhadap tekanan kuasa-kuasa asing terutamanya untuk meyelamatkan negara China daripada penceroboh

penceroboh asing. asing. Selain Selain itu, itu, gerakan gerakan Boxer Boxer diasaskan diasaskan sebagai sebagai gerakan gerakan petani petani yang yang anti-kuasaanti-kuasa asing dan anti-imperialisme terutamanya di bahagian utara. Kebanyakan mereka yang menyertai asing dan anti-imperialisme terutamanya di bahagian utara. Kebanyakan mereka yang menyertai gerakan ini adalah untuk menyerang orang asing yang telah membina landasan keretapi dan gerakan ini adalah untuk menyerang orang asing yang telah membina landasan keretapi dan melanggar hokum Feng-Shui serta orang Kristian yang didapati bertanggungjawab atas dominasi melanggar hokum Feng-Shui serta orang Kristian yang didapati bertanggungjawab atas dominasi asing di China. Keadaan ini dapat dilihat melalui kejadian yang berlaku pada Jun 1990 di mana asing di China. Keadaan ini dapat dilihat melalui kejadian yang berlaku pada Jun 1990 di mana golongan Boxer telah pun menceroboh Beijing dan membunuh 230 orang bukan China. golongan Boxer telah pun menceroboh Beijing dan membunuh 230 orang bukan China.88 Berpuluh-puluh ribu orang China Kristian tanpa mengira mazhab Katolik ataupun Protestan Berpuluh-puluh ribu orang China Kristian tanpa mengira mazhab Katolik ataupun Protestan kebanyakannya telah dibunuh di wilayah Shandong dan Shanxi yang menjadi sebahagian kebanyakannya telah dibunuh di wilayah Shandong dan Shanxi yang menjadi sebahagian daripada pemberontakan Boxer dan terdapat pelbagai faktor lagi yang mencetuskan daripada pemberontakan Boxer dan terdapat pelbagai faktor lagi yang mencetuskan pemberontakan Boxer ini yang akhirnya gerakan ini kalah di tangan kuasa asing.

pemberontakan Boxer ini yang akhirnya gerakan ini kalah di tangan kuasa asing.

8 8

Peter Harington (2001).

(4)

FAKTOR-FAKTOR BERLAKUNYA PEMBERONTAKAN BOXER FAKTOR-FAKTOR BERLAKUNYA PEMBERONTAKAN BOXER FAKTOR POLITIK

FAKTOR POLITIK Sokongan dari Istana Sokongan dari Istana

Selepas kejatuhan Pembaharuan Seratus Hari pada 1898, Maharani Dowager telah Selepas kejatuhan Pembaharuan Seratus Hari pada 1898, Maharani Dowager telah menyambung penguasaan kerajaan China.

menyambung penguasaan kerajaan China.99 Dalam pentadbiran China pula melibatkan Maharani Dalam pentadbiran China pula melibatkan Maharani Dowegar Tzu Hsi yang menjadi insan penting dalam menyokong kebangkitan pemberontakan Dowegar Tzu Hsi yang menjadi insan penting dalam menyokong kebangkitan pemberontakan Boxer ini. Beliau telah cuba menggunakan semangat patriotik orang China untuk melancarkan Boxer ini. Beliau telah cuba menggunakan semangat patriotik orang China untuk melancarkan kempen anti kuasa asing yang telah membahagi-bahagikan China. Maharani Dowager Tzu His kempen anti kuasa asing yang telah membahagi-bahagikan China. Maharani Dowager Tzu His terpaksa melaksanakan beberapa pembaharuan dalam pentadbiran China untuk memenuhi terpaksa melaksanakan beberapa pembaharuan dalam pentadbiran China untuk memenuhi tuntutan kuasa asing dan menyelamatkan dinasti daripada terus jatuh.

tuntutan kuasa asing dan menyelamatkan dinasti daripada terus jatuh.1010 Maharani Dowager Maharani Dowager mempunyai cita-cita tinggi untuk mengusir kuasa asing dan bertindak untuk memulihkan mempunyai cita-cita tinggi untuk mengusir kuasa asing dan bertindak untuk memulihkan kerajaan Manchu.

kerajaan Manchu.

Terdapat dua kumpulan parti iaitu Gerakan Reformasi dan yang bertindak memulihkan Terdapat dua kumpulan parti iaitu Gerakan Reformasi dan yang bertindak memulihkan Kuasa Maharani Dowager. Ketua gerakan ini ialah Jung-lo iaitu Komander kepada tentera Kuasa Maharani Dowager. Ketua gerakan ini ialah Jung-lo iaitu Komander kepada tentera terlatih Cina dan juga Konsevatif Ultra yang dianggotai kebanyakannya orang Manchu yang terlatih Cina dan juga Konsevatif Ultra yang dianggotai kebanyakannya orang Manchu yang diketuai oleh Putera Ching adalah pemerintah Tertinggi semua sepanduk Manchu. Maharani diketuai oleh Putera Ching adalah pemerintah Tertinggi semua sepanduk Manchu. Maharani Dowager terperangkap dalam tipu daya istana, tetapi tidak bersedia menyokong mana-mana Dowager terperangkap dalam tipu daya istana, tetapi tidak bersedia menyokong mana-mana pihak. Walau

pihak. Walau bagaimanapun, bagaimanapun, tahun 1900 tahun 1900 beliau telah beliau telah menyertai Konsevatif menyertai Konsevatif setelah pendapatnsetelah pendapatnyaya tidak diterima.

tidak diterima.1111 Sokongan yang padu daripada Maharani Dowagar telah membangkitkan Sokongan yang padu daripada Maharani Dowagar telah membangkitkan anggota-anggota Boxer bagi menentang kuasa asing.

anggota-anggota Boxer bagi menentang kuasa asing.1212 Maharani Dowager terkilan dengan sikap Maharani Dowager terkilan dengan sikap kuasa asing yang mencampuri urusan negara China dan telah menyebabkan beliau menyemai kuasa asing yang mencampuri urusan negara China dan telah menyebabkan beliau menyemai semangat patriotik dalam masyarakat China.

semangat patriotik dalam masyarakat China.

Perasaan dendam Maharani kepada kuasa asing disebabkan percubaan beliau untuk Perasaan dendam Maharani kepada kuasa asing disebabkan percubaan beliau untuk membunuh K‟ang Yu

membunuh K‟ang Yu-wei telah dihalang oleh kuasa asing dan juga usaha untuk menggantikan-wei telah dihalang oleh kuasa asing dan juga usaha untuk menggantikan Maharaja Kuang Hsu dengan anak Putera Tuan juga dihalang oleh kuasa asing. Keadaan ini telah Maharaja Kuang Hsu dengan anak Putera Tuan juga dihalang oleh kuasa asing. Keadaan ini telah

9 9

K Gilbert &

K Gilbert & L Dorothy L Dorothy (1977)(1977). “The Boxer Movement,” dalam. “The Boxer Movement,” dalam Asian Transformation: A History of South- East, Asian Transformation: A History of South- East, South and East Asia

South and East Asia. Kuala Lumpur: Heinemann Educational Books(Asia)LTD. hlm 762. Kuala Lumpur: Heinemann Educational Books(Asia)LTD. hlm 762

10 10

Suffian Mansor (2003). Tamadun ChinaTamadun China. Selangor: Dawana Sdn. Bhd. hlm 180. Selangor: Dawana Sdn. Bhd. hlm 180

11 11

K Gilbert & L Dorothy (1977)

K Gilbert & L Dorothy (1977). “The Boxer Movement,” dalam. “The Boxer Movement,” dalam Asian Transformation: A History of South- Asian Transformation: A History of South- East,East, South and East Asia

12 12

Lynn

(5)

memberikan sokongan yang tidak langsung kepada pergerakan Yi Ho Yuan (The Righteous and memberikan sokongan yang tidak langsung kepada pergerakan Yi Ho Yuan (The Righteous and Harmoninous Fists) atau Boxer.

Harmoninous Fists) atau Boxer.1313 Terdapat beberapa pegawai yang benar-benar menunjukkan Terdapat beberapa pegawai yang benar-benar menunjukkan sokongan terhadap boxer, antaranya ialah Li Ping Ping bekas gabenor wilayah Shantung dan sokongan terhadap boxer, antaranya ialah Li Ping Ping bekas gabenor wilayah Shantung dan penggantinya

penggantinya ialah ialah Yu-hsien Yu-hsien (menjadi (menjadi gabenor gabenor dalam dalam tahun tahun 1899). 1899). Beliau Beliau telah telah meneruskanmeneruskan sikap gabenor sebelumnya, Putera Tuan, Putera Chuang dan Kang-i (Grand Secretary).

sikap gabenor sebelumnya, Putera Tuan, Putera Chuang dan Kang-i (Grand Secretary).1414

FAKTOR EKONOMI FAKTOR EKONOMI Kemerosotan Ekonomi Kemerosotan Ekonomi

Perubahan dasar tutup pintu kepada dasar buka pintu China telah membuka ruang kepada Perubahan dasar tutup pintu kepada dasar buka pintu China telah membuka ruang kepada kuasa asing untuk bertapak di China, sekaligus menyebabkan kedatangan kuasa asing selepas kuasa asing untuk bertapak di China, sekaligus menyebabkan kedatangan kuasa asing selepas Perang candu telah mengubah penguasaan China di dalam bidang ekonomi. Cengkaman Perang candu telah mengubah penguasaan China di dalam bidang ekonomi. Cengkaman ekonomi oleh

ekonomi oleh kuasa asing kuasa asing telah membawa telah membawa kesan negatif kesan negatif kepada ekonomi domestik kepada ekonomi domestik China.China. Kadar cukai yang rendah (ad valorem) di dalam industri kain kapas iaitu hanya lima peratus telah Kadar cukai yang rendah (ad valorem) di dalam industri kain kapas iaitu hanya lima peratus telah mengancam ekonomi China. Kain kapas keluaran asing lebih murah iaitu 1/3 daripada keluaran mengancam ekonomi China. Kain kapas keluaran asing lebih murah iaitu 1/3 daripada keluaran tempatan.

tempatan.

Keadaan ini telah menyebabkan industri tempatan terpaksa menutup perkhidmatannya Keadaan ini telah menyebabkan industri tempatan terpaksa menutup perkhidmatannya dan membawa kepada pembuangan pekerja.

dan membawa kepada pembuangan pekerja.1515 Berlakulah masalah pengangguran yang tinggi Berlakulah masalah pengangguran yang tinggi yang sekaligus meningkatkan masalah jenayah di China. China juga terpaksa membayar ganti yang sekaligus meningkatkan masalah jenayah di China. China juga terpaksa membayar ganti rugi perang yang menyebabkan China meminjam wang dari luar dan menggalakkan kemasukan rugi perang yang menyebabkan China meminjam wang dari luar dan menggalakkan kemasukan pelabur

pelabur asing. asing. Selain Selain itu, itu, pengenalan pengenalan sistem sistem pengangkutan pengangkutan moden moden seperti seperti jalan jalan kereta kereta api api daridari Peking ke Hankow dan juga pengenalan kapal wap telah menjejaskan pendapatan penduduk Peking ke Hankow dan juga pengenalan kapal wap telah menjejaskan pendapatan penduduk tempatan yang mengendalikan pengangkutan tradisional. Peningkatan import barangan kapas tempatan yang mengendalikan pengangkutan tradisional. Peningkatan import barangan kapas dari India, Eropah, Amerika Syarikat dan Jepun juga memberi kesan kepada industri kecil dari India, Eropah, Amerika Syarikat dan Jepun juga memberi kesan kepada industri kecil tempatan. Barangan kegunaan domestik orang Barat seperti wain, spirit dan cerut pula adalah tempatan. Barangan kegunaan domestik orang Barat seperti wain, spirit dan cerut pula adalah bebas

bebas cukai. cukai. Pada Pada 1899 1899 China China mengalami mengalami kekurangan kekurangan perdagangan perdagangan sebanyak sebanyak 60 60 juta juta tael.tael.1616 Kejatuhan ekonomi China disebabkan oleh bencana alam, beban hutang dan ganti rugi Kejatuhan ekonomi China disebabkan oleh bencana alam, beban hutang dan ganti rugi peperangan serta rasuah dalam kalangan pegawai-pegawai China.

peperangan serta rasuah dalam kalangan pegawai-pegawai China.

13 13

Suffian Mansor (2009). Sejarah China ModenSejarah China Moden. Kuala . Kuala Lumpur: Lumpur: Universiti Malaya. Universiti Malaya. hlm 87hlm 87

14 14

Maswari Rosdi (1983).

Maswari Rosdi (1983). Sejarah China dan Jepun Moden 1800-1955.Sejarah China dan Jepun Moden 1800-1955. Kuala Lumpur: Adabi Publications. hlm 133 Kuala Lumpur: Adabi Publications. hlm 133

15 15

Suffian Mansor (2009). Sejarah China ModenSejarah China Moden. Kuala . Kuala Lumpur: Lumpur: Universiti Malaya. hUniversiti Malaya. hlm 86lm 86

16 16

(6)

FAKTOR SOSIAL FAKTOR SOSIAL Bencana Alam Bencana Alam

Faktor alam juga menjadi penyebab berlakunya kebangkitan Boxer di China. Bencana Faktor alam juga menjadi penyebab berlakunya kebangkitan Boxer di China. Bencana alam yang berlaku yang melanda utara dan barat laut China iaitu ancaman kemarau antara 1899 alam yang berlaku yang melanda utara dan barat laut China iaitu ancaman kemarau antara 1899 hingga 1900 dan menyebabkan tanaman makanan harian tidak menjadi sekaligus menyebabkan hingga 1900 dan menyebabkan tanaman makanan harian tidak menjadi sekaligus menyebabkan kebuluran dalam kalangan penduduk China di daerah Yangtze dan wilayah-wilayah utara kebuluran dalam kalangan penduduk China di daerah Yangtze dan wilayah-wilayah utara China.

China.1717 Pada tahun 1898 berlaku banjir berlaku di Shantung akibat daripada sungai kuning Pada tahun 1898 berlaku banjir berlaku di Shantung akibat daripada sungai kuning1818 dan dan sungai Hwang-Ho telah menyebabkan kemusnahan tanaman, binatang ternakan dan kerosakan sungai Hwang-Ho telah menyebabkan kemusnahan tanaman, binatang ternakan dan kerosakan harta benda.

harta benda.1919 Keadaan ini menggundang kepada berlakunya kebuluran yang tinggi. Bencana Keadaan ini menggundang kepada berlakunya kebuluran yang tinggi. Bencana yang berlaku ini menurut kepercayaan kuno China disebabakan oleh oleh kutukan daripada yang berlaku ini menurut kepercayaan kuno China disebabakan oleh oleh kutukan daripada Tuhan kerana meninggalkan ajaran nenek moyang mereka.

Tuhan kerana meninggalkan ajaran nenek moyang mereka.

Disebabakan itu, orang cina diseru menyertai Boxer sebelum tentera dari syurga turun Disebabakan itu, orang cina diseru menyertai Boxer sebelum tentera dari syurga turun menentang agama Kristian di China. Mereka juga percaya bahawa pembukaan kawasan menentang agama Kristian di China. Mereka juga percaya bahawa pembukaan kawasan perlombongan dan juga

perlombongan dan juga pembinaan jalan kereta api pembinaan jalan kereta api dan telegraf sebagai punca dan telegraf sebagai punca kemurkaan Tuhankemurkaan Tuhan dan telah menyinggung perasaan dewa dewi kerana telah menjejaskan keseimbangan Yin dan dan telah menyinggung perasaan dewa dewi kerana telah menjejaskan keseimbangan Yin dan Yang. Aktiviti-aktiviti

Yang. Aktiviti-aktiviti orang asing ini orang asing ini telah membawa kemurkaan Tuhan. Oleh telah membawa kemurkaan Tuhan. Oleh yang demikian,yang demikian, bagi

bagi mengelakkan mengelakkan kejadian kejadian itu itu berulang, berulang, mereka mereka perlu perlu menghapuskan menghapuskan orang orang asing asing yang yang beradaberada di China.

di China.2020 Dikatakan banjir telah melanda 3 wilayah, kemarau di 5 wilayah dan kerosakan oleh Dikatakan banjir telah melanda 3 wilayah, kemarau di 5 wilayah dan kerosakan oleh belalang ialah 7 wilayah pada tahun itu sahaja.

belalang ialah 7 wilayah pada tahun itu sahaja.2121

Penderitaan Hidup Orang China Penderitaan Hidup Orang China

Kedatangan orang asing ke China telah memberikan kemajuan teknologi kepada China. Kedatangan orang asing ke China telah memberikan kemajuan teknologi kepada China. Tetapi malangnya sekejap sahaja kemajuan tersebut telah menimbulkan kesan yang buruk. Tetapi malangnya sekejap sahaja kemajuan tersebut telah menimbulkan kesan yang buruk. Pengenalan penggunaan kereta api dan kapal api secara meluas telah menjejaskan pencarian Pengenalan penggunaan kereta api dan kapal api secara meluas telah menjejaskan pencarian orang-orang cina yang sebelum ini menggusahakan pengangkutan secara lama iaitu kereta kuda, orang-orang cina yang sebelum ini menggusahakan pengangkutan secara lama iaitu kereta kuda,

17 17

18 18 Ibid Ibid . hlm 134. hlm 134 19 19

K Gilbert & L Dorothy (1977). “The Boxer Movement,” dal. “The Boxer Movement,” dalamam Asian Transformation: A History of South- Asian Transformation: A History of South- East,East, South and East Asia

20 20

Suffian Mansor (2009). Sejarah China ModenSejarah China Moden. Kuala . Kuala Lumpur: Lumpur: Universiti Malaya. Universiti Malaya. hlm 87-88hlm 87-88

21 21

(7)

lembu, dan

lembu, dan tongkang-tongkang. tongkang-tongkang. Penggunaan kereta Penggunaan kereta api telah api telah melumpuhkan pekerjaan melumpuhkan pekerjaan secarasecara lama di Grang Canal dan jalan darat antara Bandar Hankow dengan Peking.

lama di Grang Canal dan jalan darat antara Bandar Hankow dengan Peking.2222 Oleh itu, terdapat Oleh itu, terdapat kebencian yang amat terhadap aktiviti orang Jerman di Shantung dan orang Itali di sepanjang kebencian yang amat terhadap aktiviti orang Jerman di Shantung dan orang Itali di sepanjang pantai

pantai di di tengah tengah China.China.2323 Berlakunya serangan di Pusat Kawalan dan jurutera kereta api di Berlakunya serangan di Pusat Kawalan dan jurutera kereta api di Shantung dan Yunan adalah perkara biasa pada masa itu.

Shantung dan Yunan adalah perkara biasa pada masa itu.2424 Keadaan ini telah membebankan Keadaan ini telah membebankan masyarakat China untuk menyara keluarga, membayar cukai, dan bayaran lain yang dikenakan masyarakat China untuk menyara keluarga, membayar cukai, dan bayaran lain yang dikenakan oleh kerajaan.

oleh kerajaan.2525

Kemasukan Kuasa Barat Kemasukan Kuasa Barat

Sikap anti-Barat China semakin jelas dilihat pada akhir abad ke-19 dan awal abad ke-20. Sikap anti-Barat China semakin jelas dilihat pada akhir abad ke-19 dan awal abad ke-20. Pada 1899, orang Cina yang marah dengan tindak tanduk asing yang menceroboh wilayah China Pada 1899, orang Cina yang marah dengan tindak tanduk asing yang menceroboh wilayah China telah melancarkan usaha pengusiran orang asing dari bumi China. Sikap anti-asing dalam telah melancarkan usaha pengusiran orang asing dari bumi China. Sikap anti-asing dalam kalangan Boxer jelas dilihat daripada tanggapan mereka bahawa orang Barat dan pengikutnya kalangan Boxer jelas dilihat daripada tanggapan mereka bahawa orang Barat dan pengikutnya sebagai raksasa yang harus dihapuskan.

sebagai raksasa yang harus dihapuskan.2626 Selain itu, kemasukan kuasa Barat ini telah Selain itu, kemasukan kuasa Barat ini telah menyebabkan China terpaksa menghadapi beberapa siri peperangan sebelum Pemberontakan menyebabkan China terpaksa menghadapi beberapa siri peperangan sebelum Pemberontakan Boxer ini berlaku seperti Perang Candu (1839-1842), Perang Candu II (1856-1860), Perang Boxer ini berlaku seperti Perang Candu (1839-1842), Perang Candu II (1856-1860), Perang China-Jepun (1894-1895), Pemberontakan Taiping (1851-1864), Pemberontakan Muslim China-Jepun (1894-1895), Pemberontakan Taiping (1851-1864), Pemberontakan Muslim (1855-1873) dan Pemberontakan Tungan (1862-1878).

1873) dan Pemberontakan Tungan (1862-1878).2727

Selain itu, kemasukan kuasa asing juga menyebabkan negara China telah kehilangan Selain itu, kemasukan kuasa asing juga menyebabkan negara China telah kehilangan beberapa

beberapa wilayah wilayah penting penting yang yang terpaksa terpaksa diberikan diberikan kepada kepada kuasa kuasa asing asing ini ini kekalahan kekalahan ChinaChina kepada British dalam siri peperangan. Antara wilayahnya ialah Kowloon, Hong Kong, kepada British dalam siri peperangan. Antara wilayahnya ialah Kowloon, Hong Kong, Kepulauan Pescodes, Farmosa dan lain-lain. Kelemahan-kelemahan orang China yang akur Kepulauan Pescodes, Farmosa dan lain-lain. Kelemahan-kelemahan orang China yang akur dengan kemasukan kuasa Barat ini telah menyedarkan mereka untuk bangun menentang dan dengan kemasukan kuasa Barat ini telah menyedarkan mereka untuk bangun menentang dan bertanggungawab

bertanggungawab untuk untuk memulihkan memulihkan kembali kembali negara negara China China melalui melalui pengusiran pengusiran orang-orangorang-orang asing ini.

asing ini.

22 22

23 23

24

24_Ibid_{Ibid . hlm 763}_{. hlm 763} 25

25_{Maswari Rosdi (1983).}_{Maswari Rosdi (1983). Sejarah China dan Jepun Moden 1800-1955.}_{Sejarah China dan Jepun Moden 1800-1955. Kuala Lumpur: Adabi Publications. hlm 134}_{Kuala Lumpur: Adabi Publications. hlm 134}

26 26

Suffian Mansor (2003). Tamadun China.Tamadun China. KualaKuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. hlm 176-177Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. hlm 176-177

27 27

Ibid

(8)

Sentimen Anti-Asing Sentimen Anti-Asing

Sejak awal lagi orang-orang China memasang sikap anti-asing lebih-lebih lagi mereka Sejak awal lagi orang-orang China memasang sikap anti-asing lebih-lebih lagi mereka diyakinkan bahawa segala masalah yang berlaku di China adalah berpunca daripada kedatangan diyakinkan bahawa segala masalah yang berlaku di China adalah berpunca daripada kedatangan orang asing. Sentimen anti-asing ini semakin bertambah semasa perkembangan pengaruh orang asing. Sentimen anti-asing ini semakin bertambah semasa perkembangan pengaruh Maharani Dowegar Tzu His pada akhir abad ke-19.

Maharani Dowegar Tzu His pada akhir abad ke-19.2828 Pencerobohan Barat sejak Perang Candu Pencerobohan Barat sejak Perang Candu (1839-1842) menjejaskan dan menjatuhkan maruah negara China. Maka timbullah keinginan (1839-1842) menjejaskan dan menjatuhkan maruah negara China. Maka timbullah keinginan orang-orang China untuk membalas dendam dan memulihkan kebanggaan nasional China. orang-orang China untuk membalas dendam dan memulihkan kebanggaan nasional China.2929 Keadaan ini secara tidak langsung telah membuatkan perasaan meluap-luap dalam kalangan Keadaan ini secara tidak langsung telah membuatkan perasaan meluap-luap dalam kalangan orang Cina untuk menentang kuasa asing. Oleh itu dapat dikatakan bahawa gerakan Boxer orang Cina untuk menentang kuasa asing. Oleh itu dapat dikatakan bahawa gerakan Boxer merupakan tindakan membalas dendam orang-orang Cina terhadap kuasa-kuasa asing.

merupakan tindakan membalas dendam orang-orang Cina terhadap kuasa-kuasa asing.3030

Perasaan anti-asing bertambah dalam kalangan orang China akibat daripada Perasaan anti-asing bertambah dalam kalangan orang China akibat daripada perkembangan

perkembangan imperialism imperialism asing asing pada pada tahun tahun 1890-an 1890-an selepas selepas kekalahan kekalahan China China dalam dalam PerangPerang China-Jepun (1894-1895). Kerajaan China juga tidak bersetuju dengan tindakan orang asing China-Jepun (1894-1895). Kerajaan China juga tidak bersetuju dengan tindakan orang asing yang melindungi pelarian-pelarian China yang dikehendaki oleh Kerajaan Manchu. Selain itu, yang melindungi pelarian-pelarian China yang dikehendaki oleh Kerajaan Manchu. Selain itu, tindakan Jepun yang membenarkan penerbitan Chiang I Pao yang diharamkan di China tindakan Jepun yang membenarkan penerbitan Chiang I Pao yang diharamkan di China menambahkan lagi kemarahaan orang China. Bagi kepentingan China itu sendiri maka menambahkan lagi kemarahaan orang China. Bagi kepentingan China itu sendiri maka orang-orang asing ini perlu diusir keluar dari ne

orang asing ini perlu diusir keluar dari negara China.gara China.3131

Sesetengah pegawai menyimpan perasaan bencinya yang tersendiri. Mereka tidak dapat Sesetengah pegawai menyimpan perasaan bencinya yang tersendiri. Mereka tidak dapat melupakan gerakan pembaharuan yang dilakukan oleh Kang Yu-wei yang hampir-hampir melupakan gerakan pembaharuan yang dilakukan oleh Kang Yu-wei yang hampir-hampir menjejaskan kedudukam mereka. Jika tidak ambil tindakan segera pasti kepentingan politik dan menjejaskan kedudukam mereka. Jika tidak ambil tindakan segera pasti kepentingan politik dan ekonomi mereka musnah. Tidak dapat dinafikan rancangan-rancangan yang terdapat dalam ekonomi mereka musnah. Tidak dapat dinafikan rancangan-rancangan yang terdapat dalam gerakan pembaharuan ini adalah diambil dari idea-idea barat. Oleh itu bagi pendapat gerakan pembaharuan ini adalah diambil dari idea-idea barat. Oleh itu bagi pendapat mereka, barat turut bertanggungjawab. Sikap tidak mahu bertolak-ansur Dowager dan mereka, barat turut bertanggungjawab. Sikap tidak mahu bertolak-ansur Dowager dan pemimpi

pemimpin n Gina Gina dapat dapat dilihat dilihat apabila apabila dia dia telah telah menentang menentang percubaan percubaan ltali ltali untuk untuk mendapatkamendapatkann

28

28_{Maswardi Rosdi (1983).}_{Maswardi Rosdi (1983). Sejarah China dan Jepun Moden 1800-1955.}_{Sejarah China dan Jepun Moden 1800-1955. Kuala Lumpur: Adabi Publication. hlm 132}_{Kuala Lumpur: Adabi Publication. hlm 132} 29

29_{Peter Harington (2001).}_{Peter Harington (2001). Peking 1900, The Boxer Rebillion.}_{Peking 1900, The Boxer Rebillion. United Kingdom: Osprey Publishing. hlm 8}_{United Kingdom: Osprey Publishing. hlm 8}

30 30

Maswardi Rosdi (1983).

Maswardi Rosdi (1983). Sejarah China dan Jepun Moden 1800-1955.Sejarah China dan Jepun Moden 1800-1955. Kuala Lumpur: Adabi Publication. hlm 135Kuala Lumpur: Adabi Publication. hlm 135

31 31

Ibid.

(9)

Teluk San Man di Chekiang dalam Februari 1899. Mereka nampaknya sudah bertekad akan Teluk San Man di Chekiang dalam Februari 1899. Mereka nampaknya sudah bertekad akan menentang kuasa-kuasa barat dengan pelbagai cara.

menentang kuasa-kuasa barat dengan pelbagai cara.3232

Sentimen Anti-Kristian Sentimen Anti-Kristian

Kemasukan orang Barat ke China juga telah membawa pengaruh yang kuat terutamanya Kemasukan orang Barat ke China juga telah membawa pengaruh yang kuat terutamanya dari segi agama. Agama Kristian yang dibawa oleh orang Barat telah mengancam kedudukan dari segi agama. Agama Kristian yang dibawa oleh orang Barat telah mengancam kedudukan agama dan kepercayaan masyarakat China. Antara agama dan kepercayaan yang diamalkan oleh agama dan kepercayaan masyarakat China. Antara agama dan kepercayaan yang diamalkan oleh masyarakat China seperti Konfusius, Taoism, dan Buddha.

masyarakat China seperti Konfusius, Taoism, dan Buddha.3333 Dengan usaha gigih mubalighDengan usaha gigih mubaligh

mubaligh dan paderi-paderi Kristian menyebabkan rarnai orang-orang Cina telah rnenukar agarna

nenek moyang mereka lalu dengan memeluk agama Kristian. Orang-orang Cina yang lain

terutamanya yang fanatik telah menuduh mereka

terutamanya yang fanatik telah menuduh merekasebagai „msebagai „murtad' dan urtad' dan mempersalahkamempersalahkan n orang-orangorang-orang

bara

barat att atas beas berlarlakunya kunya perkaperkara ira itu.tu.3434

Masyarakat Cina Kristian telah mengasingkan diri seolah-olah mereka masyarakat yang

berasingan dan

berasingan dan terlepas dari terlepas dari ikatan-ikatan telah ikatan-ikatan telah meninggalkan setengah-setengah adat-adat meninggalkan setengah-setengah adat-adat lama.lama.

Agama ini juga dilindungi dengan polisi

Agama ini juga dilindungi dengan polisi gun gun boat.boat. Pada mulanya orang-orang China tidakPada mulanya orang-orang China tidak bersetuju

bersetuju dengan dengan tindakan tindakan mubaligh-mubaligh mubaligh-mubaligh yang yang cuba cuba untuk untuk mengkristiankan mengkristiankan masyarakatmasyarakat mereka. Namun selepas Perjanjian Tiensin, golongan mubaligh yang menyebarkan agama mereka. Namun selepas Perjanjian Tiensin, golongan mubaligh yang menyebarkan agama Kristian ini dibenarkan bergerak bebas di China terutamanya di kawasan pedalaman. Hal ini Kristian ini dibenarkan bergerak bebas di China terutamanya di kawasan pedalaman. Hal ini demikian berlaku kerana melalui Konvensyen Peking 1860 yang telah memberi hak kepada demikian berlaku kerana melalui Konvensyen Peking 1860 yang telah memberi hak kepada gerakan mubaligh untuk menyewa dan membeli tanah untuk tujuan pembinaan gereja. gerakan mubaligh untuk menyewa dan membeli tanah untuk tujuan pembinaan gereja. Mubaligh-mubaligh ini berlumba-lumba untuk mengkristiankan orang China dan secara tidak langsung mubaligh ini berlumba-lumba untuk mengkristiankan orang China dan secara tidak langsung dapat meluaskan pengaruh wilayah mereka.

dapat meluaskan pengaruh wilayah mereka.3535

Kebencian orang-orang Cina juga disebabkan oleh tindak-tanduk mubaligh-mubaligh itu Kebencian orang-orang Cina juga disebabkan oleh tindak-tanduk mubaligh-mubaligh itu sendiri. Mereka sering campurtangan dan cuba melindungi orang-orang Cina Kristian terutama sendiri. Mereka sering campurtangan dan cuba melindungi orang-orang Cina Kristian terutama mereka-mereka yang terlibat dengan kes-kes mahkamah.

mereka-mereka yang terlibat dengan kes-kes mahkamah.3636 Golongan mubaligh turut membantu Golongan mubaligh turut membantu mereka yang terlibat dalam perselisihan penduduk tempatan seperti urusan kampung, perebutan mereka yang terlibat dalam perselisihan penduduk tempatan seperti urusan kampung, perebutan tanah dan penggunaan kemudahan awam. Perasaan antigolongan mubaligh ini berterusan dengan tanah dan penggunaan kemudahan awam. Perasaan antigolongan mubaligh ini berterusan dengan

32 32

Maswardi Rosdi (1983). Sejarah China dan Jepun Moden 1800-1955.Sejarah China dan Jepun Moden 1800-1955. Kuala Lumpur: Adabi Publication. hlm 135Kuala Lumpur: Adabi Publication. hlm 135

33 33

Suffian Mansor (2009). Sejarah China Moden.Sejarah China Moden. Kuala Lumpur: Universiti Malaya. hlm 86Kuala Lumpur: Universiti Malaya. hlm 86

34 34

Maswardi Rosdi (1983). Sejarah China dan Jepun Moden 1800-1955.Sejarah China dan Jepun Moden 1800-1955. Kuala Lumpur: Adabi Publication. hlm 135 Kuala Lumpur: Adabi Publication. hlm 135

35 35

36 36

(10)

tersebarnya khabar angin menerusi risalah dan poster yang membuat pelbagai tuduhan ke atas tersebarnya khabar angin menerusi risalah dan poster yang membuat pelbagai tuduhan ke atas ajaran Kristian. Antaranya dinyatakan bahawa golongan mubaligh ini akan mencungkil mata ajaran Kristian. Antaranya dinyatakan bahawa golongan mubaligh ini akan mencungkil mata kanak-kanak bertujuan untuk membuat barangan logam yang berharga. Selain itu, terdapat juga kanak-kanak bertujuan untuk membuat barangan logam yang berharga. Selain itu, terdapat juga tuuhan yang menyatakan yang golongan pemeluk agama Kristian dalam kalangan orang China tuuhan yang menyatakan yang golongan pemeluk agama Kristian dalam kalangan orang China boleh menyimpan anak perempuan mereka untuk tujuan bersuka-ria.

boleh menyimpan anak perempuan mereka untuk tujuan bersuka-ria.3737

PROSES PEMBERONTAKAN BOXER PROSES PEMBERONTAKAN BOXER

Nama

Nama Boxer Boxer diberikan diberikan oleh oleh orang orang asing asing iaitu iaitu mereka mereka mengamalkan mengamalkan yang yang seniseni mempertahankan diri yang berbentuk sama dengan tinju atau Boxer dalam bahasa Inggeris dan mempertahankan diri yang berbentuk sama dengan tinju atau Boxer dalam bahasa Inggeris dan mengikut masyarakat China pula, Boxer dikenali sebagai I-Ho chuan atau Yi Ho Yuan (The mengikut masyarakat China pula, Boxer dikenali sebagai I-Ho chuan atau Yi Ho Yuan (The Rightteous and Ha

Rightteous and Harmonious). Selain itu, rmonious). Selain itu, Pada September Pada September 1899, kumpulan ini telah 1899, kumpulan ini telah muncul dimuncul di Shantung dan prinsip yang digunakan oleh mereka ialah membenci orang asing dan juga agama Shantung dan prinsip yang digunakan oleh mereka ialah membenci orang asing dan juga agama yang dibawa oleh mereka iaitu agama Kristian.

yang dibawa oleh mereka iaitu agama Kristian.3838 Pertubuhan ini pada asalnya kumpulan ini Pertubuhan ini pada asalnya kumpulan ini menggunakan slogan iaitu “Memusnahkan atau menggulingkan dinasti Ching dan orang asing” menggunakan slogan iaitu “Memusnahkan atau menggulingkan dinasti Ching dan orang asing” tetapi mereka telah menukarkannya dengan “Hargai dinasti dan musnahkan orang asing”.

tetapi mereka telah menukarkannya dengan “Hargai dinasti dan musnahkan orang asing”.3939 Pada Pada Mac 1899, Yu-hsien telah dilantik menjadi gabenor di Shantung dan beliau telah menyokong Mac 1899, Yu-hsien telah dilantik menjadi gabenor di Shantung dan beliau telah menyokong kumpulan Boxer secara senyap-senyap dan juga menggalakkan kumpulan ini dalam melakukan kumpulan Boxer secara senyap-senyap dan juga menggalakkan kumpulan ini dalam melakukan pemberontakan. Pada ma

pemberontakan. Pada masa yang sama, orang sa yang sama, orang asing telah memberi tekanasing telah memberi tekanan kepada China an kepada China dengandengan aktiviti mengkristiankan orang China paksaan, membakar rumah jika orang China tidak aktiviti mengkristiankan orang China paksaan, membakar rumah jika orang China tidak memeluk agama Kristian. Selain itu, Yu-hsien juga tidak mengambil tindakan terhadap memeluk agama Kristian. Selain itu, Yu-hsien juga tidak mengambil tindakan terhadap kumpulan ini setelah mereka melakukan keganasan di Tsinan, Chining dan juga di beberapa kumpulan ini setelah mereka melakukan keganasan di Tsinan, Chining dan juga di beberapa bandar

bandar yang yang lain.lain.4040 Kesan daripada sokongan yang diberikan oleh Yu-hsien kepada kumpulan Kesan daripada sokongan yang diberikan oleh Yu-hsien kepada kumpulan Boxer menyebabkan beliau telah dipecat oleh kerajaan China pada Disember 1899 dan Boxer menyebabkan beliau telah dipecat oleh kerajaan China pada Disember 1899 dan disebabkan beliau juga memberikan laporan yang tidak tepat tentang kumpulan Boxer telah disebabkan beliau juga memberikan laporan yang tidak tepat tentang kumpulan Boxer telah

37 37

38 38

South and East Asia. Kuala Lumpur: Heinemann Educational Books(Asia) LTD. hlm 763. Kuala Lumpur: Heinemann Educational Books(Asia) LTD. hlm 763

39 39 Ibid. Ibid. hlm 763hlm 763 40 40 Suffian Mansor (2009).

(11)

menimbulkan kemarahan kerajaan China tambah lagi kerajaan China didesak oleh kuasa asing menimbulkan kemarahan kerajaan China tambah lagi kerajaan China didesak oleh kuasa asing untuk memecat Yu-hsien.

untuk memecat Yu-hsien.4141

Yu-hsien telah digantikan oleh Yuan Shih Kai sebagai gabenor Shantung yang baru yang Yu-hsien telah digantikan oleh Yuan Shih Kai sebagai gabenor Shantung yang baru yang tidak sehaluan dengan Yu-hsien kerana dia menentang pemberontakan Boxer dan sementara itu, tidak sehaluan dengan Yu-hsien kerana dia menentang pemberontakan Boxer dan sementara itu, Yu-hsein telah dilantik sebagai gabenor di Shansi. Walaupun Yuah Shih Kai menentang Boxer, Yu-hsein telah dilantik sebagai gabenor di Shansi. Walaupun Yuah Shih Kai menentang Boxer, ini tidak menunjukkan bahawa beliau menyokong kuasa asing kerana dia juga memberi amaran ini tidak menunjukkan bahawa beliau menyokong kuasa asing kerana dia juga memberi amaran kepada kuasa asing agar tidak membuat sebarang provokasi atau kekacauan. Selain itu, Yuah kepada kuasa asing agar tidak membuat sebarang provokasi atau kekacauan. Selain itu, Yuah Shih Kai telah diberikan arahan agar tidak mengambil tindakan terhadap kumpulan Boxer, tetapi Shih Kai telah diberikan arahan agar tidak mengambil tindakan terhadap kumpulan Boxer, tetapi beliau tidak mendengar arahan tersebut dan beliau tetap

beliau tidak mendengar arahan tersebut dan beliau tetap menentang kumpulan tersebut.menentang kumpulan tersebut.4242 Sebagai Sebagai contoh, Yuah Shih Kai telah menggunakan kekuatan tenteranya untuk menyingkirkan contoh, Yuah Shih Kai telah menggunakan kekuatan tenteranya untuk menyingkirkan pemberontakan

pemberontakan Boxer Boxer dan dan menyebabkan menyebabkan pergerakan pergerakan Boxer Boxer telah telah berpindah berpindah ke ke Chihli Chihli dandan bergabung dengan

bergabung dengan kumpulan Boxer kumpulan Boxer yang lain.yang lain.4343 Di wilayah Shantung pergerakan Boxer dikawal Di wilayah Shantung pergerakan Boxer dikawal oleh tentera Yuah Shih Kai, tetapi pergerakan ini wujud secara perlahan dan ia merupakan oleh tentera Yuah Shih Kai, tetapi pergerakan ini wujud secara perlahan dan ia merupakan pergerakan

pergerakan yang yang aktif. aktif. Sebagai Sebagai contoh, contoh, pada pada 31 31 Disember Disember 1899, 1899, paderi paderi pertama pertama iaitu iaitu S.MS.M Brooke berketurunan Inggeris telah dibunuh di Fiechang iaitu di semenanjung Shantung. Brooke berketurunan Inggeris telah dibunuh di Fiechang iaitu di semenanjung Shantung.4444 Pemberontakan Boxer semakin berleluasa iaitu di wilayah Chihli mereka semakin berani kerana Pemberontakan Boxer semakin berleluasa iaitu di wilayah Chihli mereka semakin berani kerana kumpulan mereka kelihatan berkeliaran di wilayah tersebut dan juga melakukan kekacauan. kumpulan mereka kelihatan berkeliaran di wilayah tersebut dan juga melakukan kekacauan. Selain itu, tentera Manchu juga terlibat dalam peperangan ini iaitu dengan melancarkan atau Selain itu, tentera Manchu juga terlibat dalam peperangan ini iaitu dengan melancarkan atau menyertai pemberontakan iaitu dengan membakar, merosakkan harta benda dan juga membunuh menyertai pemberontakan iaitu dengan membakar, merosakkan harta benda dan juga membunuh orang China yang beragama

orang China yang beragama Kristian dan jurutera keretapi asing.Kristian dan jurutera keretapi asing.4545

Pada 13 hingga 14 Jun 1900, berlaku rompakan di bandar Peking dan Tientsin dan Pada 13 hingga 14 Jun 1900, berlaku rompakan di bandar Peking dan Tientsin dan pembunuhan

pembunuhan ke ke atas atas orang orang China China Kristian Kristian yang yang menyebabkan menyebabkan orang orang China China Kristian Kristian melarikanmelarikan diri ke kem pelarian yang disediakan oleh Putera Su yang tidak sehaluan dengan pemberontakan diri ke kem pelarian yang disediakan oleh Putera Su yang tidak sehaluan dengan pemberontakan Boxer. Di Peking, duta-duta asing tidak menyedari bahawa kerajaan China telah memberikan Boxer. Di Peking, duta-duta asing tidak menyedari bahawa kerajaan China telah memberikan sokongan kepada pemberontakan ini kerana pada Januari 1900, satu kenyataan yang dikeluarkan sokongan kepada pemberontakan ini kerana pada Januari 1900, satu kenyataan yang dikeluarkan

41 41

K Gilbert & L Doronthy (1977).

K Gilbert & L Doronthy (1977). Asian Transformation, A History Of South-East, South and East Asia Asian Transformation, A History Of South-East, South and East Asia. Kuala. Kuala Lumpur: Heinemann Educational Books (Asia) LTD. hlm 763

Lumpur: Heinemann Educational Books (Asia) LTD. hlm 763

42 42

Robert A. Bicker & R.G Tiedemann. (2007).

Robert A. Bicker & R.G Tiedemann. (2007). The Boxer, The Boxer, China and China and the the World World . United Kingdom: Rowman &. United Kingdom: Rowman & Littlefield. hlm 43

Littlefield. hlm 43

43 43

Suffian Mansor (2009). Sejarah China ModenSejarah China Moden. . Kuala Lumpur: PenKuala Lumpur: Penerbit Universiti Malaya. hlm erbit Universiti Malaya. hlm 8888

44 44 Ibid. Ibid. hlm 88hlm 88 45 45

(12)

oleh kerajaan China yang mengatakan bahawa rakyat China yang berlatih mempertahankan diri oleh kerajaan China yang mengatakan bahawa rakyat China yang berlatih mempertahankan diri iaitu Boxer bukan untuk melakukan pemberontakan ataupun penjahat. Oleh itu, kita dapat lihat iaitu Boxer bukan untuk melakukan pemberontakan ataupun penjahat. Oleh itu, kita dapat lihat bahawa kerajaan China men

bahawa kerajaan China menyokong pemberontakan tersebut. Selain itu, yokong pemberontakan tersebut. Selain itu, Maharani Dowager telahMaharani Dowager telah menaungi atau menyokong ahli-ahli Boxer dan juga mengarahkan istana agar mendapatkan menaungi atau menyokong ahli-ahli Boxer dan juga mengarahkan istana agar mendapatkan khidmat ahli Boxer menjaga kediaman mereka dari diceroboh oleh kuasa asing.

khidmat ahli Boxer menjaga kediaman mereka dari diceroboh oleh kuasa asing.4646 Maharani Maharani Dowager juga mengarahkan agar gabenor di setiap daerah agar memberikan sokongan Dowager juga mengarahkan agar gabenor di setiap daerah agar memberikan sokongan kepadanya untuk menentang orang asing, tetapi arahan tersebut tidak dipedulikan oleh gabenor kepadanya untuk menentang orang asing, tetapi arahan tersebut tidak dipedulikan oleh gabenor kerana mereka menganggap orang asing tidak mendatangkan bahaya.

kerana mereka menganggap orang asing tidak mendatangkan bahaya.4747

Keadaan bertambah buruk kerana rusuhan berlaku di merata-rata tempat seperti di Keadaan bertambah buruk kerana rusuhan berlaku di merata-rata tempat seperti di Shantung dan contohnya pada Mei 1990, 68 orang China yang beragama Kristian telah telah Shantung dan contohnya pada Mei 1990, 68 orang China yang beragama Kristian telah telah menjadi mangsa dan 75 buah rumah telah dibakar di kampung Kaolo dan Chihli. menjadi mangsa dan 75 buah rumah telah dibakar di kampung Kaolo dan Chihli.4848 Pemberontakan Boxer berter

Pemberontakan Boxer berterusan iaitu usan iaitu pada 11 Jun pada 11 Jun 1900 1900 menyaksikan Canselor menyaksikan Canselor Jepun iaituJepun iaitu Sugiyama telah dibunuh di pintu utama ke bandar Peking dan pada 20 Jun 1990, Menteri Sugiyama telah dibunuh di pintu utama ke bandar Peking dan pada 20 Jun 1990, Menteri German iaitu Baron von Ketteler juga turut dibunuh semasa sedang menuju ke Tsungli Yamen. German iaitu Baron von Ketteler juga turut dibunuh semasa sedang menuju ke Tsungli Yamen.4949 Kekuatan kumpulan Boxer semakin bertambah kuat di Shansi kerana gabenor Shansi iaitu Kekuatan kumpulan Boxer semakin bertambah kuat di Shansi kerana gabenor Shansi iaitu Yu-hsien sentiasa menyokong kumpulan tersebut dan pergerakan kumpulan semakin kuat di luar hsien sentiasa menyokong kumpulan tersebut dan pergerakan kumpulan semakin kuat di luar Peking yang menyebabkan situasi menjadi semakin berbahaya. Sebagai contoh, kedutaan asing Peking yang menyebabkan situasi menjadi semakin berbahaya. Sebagai contoh, kedutaan asing di Peking telah dikepung dan dikelilingi oleh ahli-ahli Boxer dan jalan kereta api yang di Peking telah dikepung dan dikelilingi oleh ahli-ahli Boxer dan jalan kereta api yang menghubungkan Peking dengan Tientsin telah dipotong.

menghubungkan Peking dengan Tientsin telah dipotong.5050 Keadaan ini menyebabkan pasukan Keadaan ini menyebabkan pasukan pengaman

pengaman antarabangsa antarabangsa dihantar dihantar ke ke wilayah wilayah tersebut tersebut yang yang diketuai diketuai oleh oleh penasihat penasihat British British iaituiaitu bernama Seymour cuba untuk membebaskan tawanan tersebut.

bernama Seymour cuba untuk membebaskan tawanan tersebut.

Pada pertengahan Jun 1900, kerajaan Peking telah mengeluarkan kenyataan bahawa Pada pertengahan Jun 1900, kerajaan Peking telah mengeluarkan kenyataan bahawa mereka secara terbuka menyokong kumpulan Boxer dan mereka juga telah memasuki Peking mereka secara terbuka menyokong kumpulan Boxer dan mereka juga telah memasuki Peking pada

pada 13 13 Jun Jun 1900 1900 dengan dengan memotong memotong wayar wayar telegraf telegraf dan dan keadaan keadaan ini ini menunjukkan menunjukkan bahawabahawa mereka mula mengamalkan dasar pengasingan dari dunia luar.

mereka mula mengamalkan dasar pengasingan dari dunia luar. 5151 Pada 21 Jun 1900, Maharani Pada 21 Jun 1900, Maharani

46 46

47 47 Ibid. Ibid. hlm. 764hlm. 764 48 48 Maswari Rosdi (1983).

Maswari Rosdi (1983). Sejarah China dan Jepun Moden 1800-1955Sejarah China dan Jepun Moden 1800-1955 . Kuala Lumpur: Adabi Publications. hlm 173. Kuala Lumpur: Adabi Publications. hlm 173

49 49

Suffian Mansor (2009). Sejarah China ModenSejarah China Moden. Kuala Lumpur: Penerbit Universiti Malaya. hlm 89. Kuala Lumpur: Penerbit Universiti Malaya. hlm 89

50 50

51 51

Ibid

(13)

Balu Tzu telah mengisytiharkan perang ke atas kuasa asing kerana beliau yakin dengan kejayaan Balu Tzu telah mengisytiharkan perang ke atas kuasa asing kerana beliau yakin dengan kejayaan Boxer dan beliau juga berpendapat semua rakyat China perlu bersatu untuk menghapuskan kuasa Boxer dan beliau juga berpendapat semua rakyat China perlu bersatu untuk menghapuskan kuasa asing. Kesannya, harta yang dimiliki oleh orang asing telah musnah dan pejabat kedutaan juga asing. Kesannya, harta yang dimiliki oleh orang asing telah musnah dan pejabat kedutaan juga dibakar kecuali kedutaan British, Perancis dan Jerman.

dibakar kecuali kedutaan British, Perancis dan Jerman.5252 Seterusnya ialah kumpulan Boxer telah Seterusnya ialah kumpulan Boxer telah memecah masuk ke Tientsin dan pihak pentadbiran tidak memeriksa atau menyedari keganasan memecah masuk ke Tientsin dan pihak pentadbiran tidak memeriksa atau menyedari keganasan itu berlaku. Hal ini menyebabkan ahli-ahli boxer menyerang secara ganas dan tiada belas kasihan itu berlaku. Hal ini menyebabkan ahli-ahli boxer menyerang secara ganas dan tiada belas kasihan ke atas orang asing dan juga rakyat China yang menjadi tali barut orang asing dibunuh serta ke atas orang asing dan juga rakyat China yang menjadi tali barut orang asing dibunuh serta dibuang mayat ke dalam sungai.

dibuang mayat ke dalam sungai.5353 Di Manchuria, Keretapi China Timur telah Di Manchuria, Keretapi China Timur telah diserang dan Boxerdiserang dan Boxer juga mengusir Rusia dari kawasan Mukden dan mereka berjaya mengepun

juga mengusir Rusia dari kawasan Mukden dan mereka berjaya mengepun g kawasan Russia iaitug kawasan Russia iaitu Harbin. Pada Oktober 1900, Manchuria berada di bawah kawalan Boxer sepenuhnya.

Harbin. Pada Oktober 1900, Manchuria berada di bawah kawalan Boxer sepenuhnya.5454

Walau bagaimanapun, pemberontakan ini tidak berjaya sepenuhnya kerana keputusan Walau bagaimanapun, pemberontakan ini tidak berjaya sepenuhnya kerana keputusan yang di buat

yang di buat oleh Maharani Boleh Maharani Balu Tzu tidak alu Tzu tidak disokong oleh disokong oleh pemerintahan tempatan cpemerintahan tempatan contohnyaontohnya seperti Li Hung-chang (gabenor general di canton), Liu Kun i (gabenor jeneral Nanking) dan seperti Li Hung-chang (gabenor general di canton), Liu Kun i (gabenor jeneral Nanking) dan juga Gang

juga Gang Chih-tung.Chih-tung.5555. Mereka bertindak melindungi wilayah dan menghalang kekacauan yang. Mereka bertindak melindungi wilayah dan menghalang kekacauan yang berlaku

berlaku dan dan mereka mereka juga juga memberi memberi jaminan jaminan untuk untuk melindungi melindungi warganegara warganegara asing. asing. Selain Selain itu,itu, Justeru, terdapat beberapa wilayah sahaja yang terlibat dalam pemberontakan Boxer iaitu di Justeru, terdapat beberapa wilayah sahaja yang terlibat dalam pemberontakan Boxer iaitu di Peking, Teintsin, Manchuria, Mongolia dan Shansi.

Peking, Teintsin, Manchuria, Mongolia dan Shansi.

Kekacauan yang dicetuskan oleh kumpulan Boxer menyebabkan John Hay telah memberi Kekacauan yang dicetuskan oleh kumpulan Boxer menyebabkan John Hay telah memberi cadangan iaitu kuasa-kuasa Barat termasuk Jepun perlu bersatu dalam menghadapi cadangan iaitu kuasa-kuasa Barat termasuk Jepun perlu bersatu dalam menghadapi Pemberontakan Boxer.

Pemberontakan Boxer.5656 Hasilnya, Tentera asing di bawah pimpinan Admiral Edward Seymour Hasilnya, Tentera asing di bawah pimpinan Admiral Edward Seymour telah mara ke Peking tetapi telah ditentang oleh kumpulan Boxer, akan tetapi Kumpulan Boxer telah mara ke Peking tetapi telah ditentang oleh kumpulan Boxer, akan tetapi Kumpulan Boxer dibantu oleh tentera Ching yang menyebabkan mereka terpaksa berundur ke Tientsin. Pada 17 dibantu oleh tentera Ching yang menyebabkan mereka terpaksa berundur ke Tientsin. Pada 17 Jun 1900, tentera asing mara ke kubu China dan berjaya menawannya manakala mereka juga Jun 1900, tentera asing mara ke kubu China dan berjaya menawannya manakala mereka juga berjaya

berjaya membebaskan membebaskan diplomat diplomat asing asing yang yang telah telah ditawan ditawan oleh oleh kumpulan kumpulan Boxer Boxer di di Tientsin.Tientsin. Kejayaan ini menyebabkan mereka bergabung dan telah mara ke Peking dan berjaya menawan Kejayaan ini menyebabkan mereka bergabung dan telah mara ke Peking dan berjaya menawan Peking pada 13 Ogos 1900. Tentera asing atau bersekutu ini menjadi bertambah kuat, sebagai Peking pada 13 Ogos 1900. Tentera asing atau bersekutu ini menjadi bertambah kuat, sebagai

52 52

Suffian

Suffian Mansor Mansor (2009).(2009). Sejarah China ModenSejarah China Moden. Kuala Lumpur: Penerbit Universiti Malaya. hlm 89. Kuala Lumpur: Penerbit Universiti Malaya. hlm 89

53 53

54 54

South and East Asia. Kuala Lumpur: Heinemann Educational Books(Asia) LTD. hlm 765. Kuala Lumpur: Heinemann Educational Books(Asia) LTD. hlm 765

55 55

Maswari Rosdi (1983). Sejarah China dan Jepun Moden 1800-1955. Kuala Lumpur: Adabi Publications. Hlm 174 Maswari Rosdi (1983). Sejarah China dan Jepun Moden 1800-1955. Kuala Lumpur: Adabi Publications. Hlm 174

56 56

Ibid.

(14)

contoh, bantuan ketenteraan asing y

contoh, bantuan ketenteraan asing yang berjumlah 20,000 telah ang berjumlah 20,000 telah tiba tiba pada 14 Ogos 1900 di pada 14 Ogos 1900 di ChinaChina yang terdiri daripada 8000 orang tentera Jepun, 4500 tentera Russia, 3000 tentera British, 2500 yang terdiri daripada 8000 orang tentera Jepun, 4500 tentera Russia, 3000 tentera British, 2500 tentera Amerika dan 800 orang tentera Perancis.

tentera Amerika dan 800 orang tentera Perancis.5757 Tentera German pula menunggu di belakang Tentera German pula menunggu di belakang untuk menjaga Kiaochow. Di bawah serangan bersepadu yang dilakukan oleh tentera asing ini untuk menjaga Kiaochow. Di bawah serangan bersepadu yang dilakukan oleh tentera asing ini menyebabkan kumpulan Boxer ini dapat ditumpaskan. Menjelang akhir tahun 1900, tentera asing menyebabkan kumpulan Boxer ini dapat ditumpaskan. Menjelang akhir tahun 1900, tentera asing bertambah

bertambah kuat kuat kerana kerana ahli ahli tentera tentera mereka mereka bertambah bertambah iaitu iaitu menjadi menjadi 45,000 45,000 orang orang anggota.anggota. Setelah China mengalami kekalahan, Maharani Dowager telah melarikan diri ke Sian melalui Setelah China mengalami kekalahan, Maharani Dowager telah melarikan diri ke Sian melalui Shansi manakala Li Hung Chang di anggap sebagai wira yang menyelamatkan China.

Shansi manakala Li Hung Chang di anggap sebagai wira yang menyelamatkan China.5858

Kekalahan China kepada kuasa asing telah mencemarkan maruah negara itu sendiri Kekalahan China kepada kuasa asing telah mencemarkan maruah negara itu sendiri kerana China menganggap negara mereka sebagai “ Middle of

kerana China menganggap negara mereka sebagai “ Middle of the Kingdom” . Setelahthe Kingdom” . Setelah mengalami kekalahan, China juga tidak dihormat kerana kuasa asing mula mengadakan mengalami kekalahan, China juga tidak dihormat kerana kuasa asing mula mengadakan rundingan sesama mereka untuk membahagikan wilayah untuk ditakluk yang akan memberi rundingan sesama mereka untuk membahagikan wilayah untuk ditakluk yang akan memberi keuntungan kepada mereka. Sebagai contoh, Russia cuba untuk mendapatkan Manchuria dan keuntungan kepada mereka. Sebagai contoh, Russia cuba untuk mendapatkan Manchuria dan wilayah Chihli dan keadaan menimbulkan rasa cemburu kuasa asing lain seterusnya wilayah Chihli dan keadaan menimbulkan rasa cemburu kuasa asing lain seterusnya mewujudkan sebuah protokol yang bernama Protokol Boxer. Putera Ching dan Li hung Chang mewujudkan sebuah protokol yang bernama Protokol Boxer. Putera Ching dan Li hung Chang menjadi wakil China untuk menandatangani perjanjian tersebut dengan kuasa asing pada 7 menjadi wakil China untuk menandatangani perjanjian tersebut dengan kuasa asing pada 7 September 1901.

September 1901.

PROTOKOL BOXER PROTOKOL BOXER

Antara syarat-syarat perjanjian tersebut ialah seperti berikut : Antara syarat-syarat perjanjian tersebut ialah seperti berikut :

1.

1. China bersetuju memohon maaf kepada Jerman dan Jepun atas pembunuhan MenteriChina bersetuju memohon maaf kepada Jerman dan Jepun atas pembunuhan Menteri Jerman dan Canselor diplomatik Jepun. Satu tugu peringatan Von Ketteler di bina di Jerman dan Canselor diplomatik Jepun. Satu tugu peringatan Von Ketteler di bina di tempat dia dibunuh.

tempat dia dibunuh. 2.

2. Hukuman mati ke atas 10 pegawai tinggi dan hukuman ke atas 100 orang yangHukuman mati ke atas 10 pegawai tinggi dan hukuman ke atas 100 orang yang terlibat dalam Pemberontakan Boxer.

terlibat dalam Pemberontakan Boxer. 3.

3. Tentera asing dibenarkan bertapak di 12 kawasan strategi sepanjang jalan kereta apiTentera asing dibenarkan bertapak di 12 kawasan strategi sepanjang jalan kereta api dari Peking hingga ke Shanhaikuan. Kubu tentera di Taku dan Peking harus dari Peking hingga ke Shanhaikuan. Kubu tentera di Taku dan Peking harus dimusnahkan.

dimusnahkan.

57 57

58 58

Ibid

(15)

4.

4. China membenarkan kuasa asing untuk meletakkan tenteranya di Peking bertujuanChina membenarkan kuasa asing untuk meletakkan tenteranya di Peking bertujuan mengawal kedutaan mereka.

mengawal kedutaan mereka. 5.

5. Kerajaan China juga bersetuju membayar ganti rugi sebanyak 450 juta tahil secaraKerajaan China juga bersetuju membayar ganti rugi sebanyak 450 juta tahil secara ansuran selama 39 tahun.

ansuran selama 39 tahun. 6.

6. China tidak boleh mengimport senjata api selama 2 tahun.China tidak boleh mengimport senjata api selama 2 tahun. 7.

7. China bersetuju untuk mengadakan hubungan perdagangan yang lebih pesat dan jugaChina bersetuju untuk mengadakan hubungan perdagangan yang lebih pesat dan juga bersetuju untuk menjaga

bersetuju untuk menjaga dan mengurus dan mengurus pembangunan sunpembangunan sungai iaitu Sungai gai iaitu Sungai Haiho danHaiho dan Huangpu.

Huangpu.

Setelah menandatangani Protokol Boxer, sekali lagi imej kerajaan China tercalar dan di Setelah menandatangani Protokol Boxer, sekali lagi imej kerajaan China tercalar dan di pandang

pandang rendah rendah kerana kerana tunduk tunduk kepada kepada perintah perintah asing. asing. Oleh Oleh itu, itu, kegagalan kegagalan dalam dalam menanganimenangani kuasa Barat melalui Pemberontakan Boxer telah memalukan pihak istana dan kerajaan Manchu kuasa Barat melalui Pemberontakan Boxer telah memalukan pihak istana dan kerajaan Manchu juga tidak dapat bertahan lama.

juga tidak dapat bertahan lama.

KESAN-KESAN PEMBERONTAKAN BOXER KESAN-KESAN PEMBERONTAKAN BOXER

Kekalahan China dalam pemberontakan Boxer telah memberi kesan kepada aspek Kekalahan China dalam pemberontakan Boxer telah memberi kesan kepada aspek ekonomi, politik dan sosial. Pemberontakan Boxer telah banyak meninggalkan kesan yang amat ekonomi, politik dan sosial. Pemberontakan Boxer telah banyak meninggalkan kesan yang amat mendalam terhadap China. Walaupun negara China merupakan sebuah negara yang sangat mendalam terhadap China. Walaupun negara China merupakan sebuah negara yang sangat digeruni oleh negara-negara dan penjajah lain, namun setelah mengalami beberapa peperangan digeruni oleh negara-negara dan penjajah lain, namun setelah mengalami beberapa peperangan dan masalah-masalah

dan masalah-masalah yang timbul dalam pelbagai asyang timbul dalam pelbagai aspek seperti ekonomi, politik dan jpek seperti ekonomi, politik dan juga sosialuga sosial telah menyebabkan negara

telah menyebabkan negara China menjadi China menjadi sebuah negara ysebuah negara yang ang berkeadaan huru-hara.berkeadaan huru-hara.

Dalam aspek ekonomi, sebelum pemberontakan Boxer lagi ekonomi China telah pun Dalam aspek ekonomi, sebelum pemberontakan Boxer lagi ekonomi China telah pun terjejas akibat bencana alam seperti kemarau, peperangan, pemberontakan dan tuntutan ganti terjejas akibat bencana alam seperti kemarau, peperangan, pemberontakan dan tuntutan ganti rugi yang dikenakan. Setelah berlaku pemberontakan Boxer, kedudukan ekonomi China semakin rugi yang dikenakan. Setelah berlaku pemberontakan Boxer, kedudukan ekonomi China semakin tenat. Dalam Protokol Boxer, China dikehendaki membayar 450 juta tael jika gagal berbuat tenat. Dalam Protokol Boxer, China dikehendaki membayar 450 juta tael jika gagal berbuat demikian dalam masa 40 tahun jumlah ini akan meningkat 2 kali ganda. Selepas kekalahan demikian dalam masa 40 tahun jumlah ini akan meningkat 2 kali ganda. Selepas kekalahan Boxer, ekonomi China terus dikuasai oleh kuasa asing. Penguasaan asing dalam ekonomi dapat Boxer, ekonomi China terus dikuasai oleh kuasa asing. Penguasaan asing dalam ekonomi dapat dilihat dalam sektor perkapalan, perusahaan menenun benang kapas 34 peratus, dalam dilihat dalam sektor perkapalan, perusahaan menenun benang kapas 34 peratus, dalam

(16)

pengeluaran besi

pengeluaran besi 100 peratus 100 peratus dan dalam dan dalam perkhidmatan keretapi perkhidmatan keretapi 93 peratus. 93 peratus. Kekalalahan ini Kekalalahan ini jugajuga membawa kepada kejatuhan Kerajaan Manchu.

membawa kepada kejatuhan Kerajaan Manchu.

Pemberontakan Boxer telah menyatukan kuasa-kuasa asing untuk menghantar tentera ke Pemberontakan Boxer telah menyatukan kuasa-kuasa asing untuk menghantar tentera ke negara China.

negara China. Pada 1900, terdapat lebih Pada 1900, terdapat lebih kurang 45,000 tentera kurang 45,000 tentera bersekutu di utara bersekutu di utara China danChina dan sebahagian besarnya dari negara Jepun, British, Rusia, British, Amerika Syarikat dan juga sebahagian besarnya dari negara Jepun, British, Rusia, British, Amerika Syarikat dan juga Perancis.

Perancis.5959 Setelah berjaya menawan Peking dan Tien-tsin, tentera-tentera asing telah Setelah berjaya menawan Peking dan Tien-tsin, tentera-tentera asing telah mengeledah dan merosakkan bandar maharaja. Jelaslah ini menunjukkan bahawa kesan mengeledah dan merosakkan bandar maharaja. Jelaslah ini menunjukkan bahawa kesan pemberontakan

pemberontakan Boxer Boxer telah telah menyebabkan menyebabkan kemusnahan kemusnahan bandar-bandar bandar-bandar di di China China terutamanyaterutamanya bandar maharaja.

bandar maharaja.

Selain itu, kesan penentangan daripada pemberontakan Boxer ini juga telah menyebabkan Selain itu, kesan penentangan daripada pemberontakan Boxer ini juga telah menyebabkan British menerima 400,000 tael dan utusan meminta maaf daripada kerajaan China akibat British menerima 400,000 tael dan utusan meminta maaf daripada kerajaan China akibat daripada kebangkitan yang berlaku di Tien-tsin.

daripada kebangkitan yang berlaku di Tien-tsin. 6060 Hal ini disebabkan oleh berlaku banyak Hal ini disebabkan oleh berlaku banyak kerugian akibat daripada pemberontakan boxer ini. Manakala keluarga Margary pula dibayar 200 kerugian akibat daripada pemberontakan boxer ini. Manakala keluarga Margary pula dibayar 200 000 tael dan Britain menerima wakil meminta maaf daripad kerajaan China akibat daripada 000 tael dan Britain menerima wakil meminta maaf daripad kerajaan China akibat daripada peristiwa Margar

peristiwa Margary.y.6161 Peristiwa Margary ini merupakan peristiwa pembunuhan dua orang warga Peristiwa Margary ini merupakan peristiwa pembunuhan dua orang warga British yang menyebabkan kemarahan orang-orang British. Seterusnya ramai yang terkorban British yang menyebabkan kemarahan orang-orang British. Seterusnya ramai yang terkorban dalam serangan yang telah di lancarkan oleh kumpulan boxer akibat daripada kebangkitan boxer. dalam serangan yang telah di lancarkan oleh kumpulan boxer akibat daripada kebangkitan boxer. Serangan yang dilakukan oleh orang-orang Boxer telah mengalami kekalahan disebabkan Serangan yang dilakukan oleh orang-orang Boxer telah mengalami kekalahan disebabkan serangan ini dapat dipatahkan oleh pasukan tentera asing.

serangan ini dapat dipatahkan oleh pasukan tentera asing.

Di samping itu, usaha-usaha banyak dilakukan bagi mencari pendamaian setelah Di samping itu, usaha-usaha banyak dilakukan bagi mencari pendamaian setelah tamatnya kebangkitan Boxer. Pihak istana telah menghantar wakil untuk berunding dengan kuasa tamatnya kebangkitan Boxer. Pihak istana telah menghantar wakil untuk berunding dengan kuasa barat. Maharani

barat. Maharani Dowager dan Dowager dan Maharaja KuanMaharaja Kuang Hsu g Hsu di mintdi minta pulang a pulang ke Pke Peking oleh eking oleh kuasa bakuasa baratrat dan perundingan tidak akan berjalan atau dibuat jika kedua-duanya tidak pulang. Syarat

dan perundingan tidak akan berjalan atau dibuat jika kedua-duanya tidak pulang. Syarat – – syarat syarat yang ketat telah dikenakan oleh kuasa barat membimbangkan Maharani Dweger dan keluarga yang ketat telah dikenakan oleh kuasa barat membimbangkan Maharani Dweger dan keluarga diraja untuk pulang ke Peking.

diraja untuk pulang ke Peking.

Pelbagai masalah yang dihadapi oleh perwakilan barat di Peking. Oleh itu, dua belas nota Pelbagai masalah yang dihadapi oleh perwakilan barat di Peking. Oleh itu, dua belas nota bersama

bersama telah telah diisytiharkan diisytiharkan pada pada 24 24 Disember Disember 1900, 1900, hasil hasil daripada daripada perbincangan perbincangan yang yang dibuatdibuat

59 59

Werner Levi (1953).

Werner Levi (1953). Modern China’s Foreign Policy Modern China’s Foreign Policy. Great Britain: . Great Britain: University of University of Minnesota. hlm 61Minnesota. hlm 61

60 60

Joseph W. Esherick (1987).

Joseph W. Esherick (1987). The Origins of Boxers Uprising The Origins of Boxers Uprising . London: University of California. hlm 15. London: University of California. hlm 15

61 61

Young Hum Kim (1966).