No.1 Banding Beza

(1)

2.0 MEMBANDING DAN MEMBEZA JENIS DAN CIRI GENTIAN FABRIK 2.0 MEMBANDING DAN MEMBEZA JENIS DAN CIRI GENTIAN FABRIK BERDASARKAN KLASIFIKASI FABRIK DENGAN MENGGUNAKAN PETA KONSEP BERDASARKAN KLASIFIKASI FABRIK DENGAN MENGGUNAKAN PETA KONSEP 2.1 KLASIFIKASI FABRIK 2.1 KLASIFIKASI FABRIK Klasifikasi Fabrik Klasifikasi Fabrik 2.1.1 Gentian Asli 2.1.1 Gentian Asli 2.1.1.1Gentian 2.1.1.1Gentian Tumbuhan Tumbuhan Kapas Kapas Linen Linen 2.1.1.2 Gentian 2.1.1.2 Gentian Haiwan Haiwan Sutera Sutera Benang Sayat Benang Sayat 2.1.2 Gentian 2.1.2 Gentian Buatan Buatan 2.1.2.1 Selulosa 2.1.2.1 Selulosa T

Terjana erjana SemulaSemula

Campuran Kapas Campuran Kapas Dan Selulosa Dan Selulosa Viskos Viskos Asetat Asetat Triasetat Triasetat 2.1.2.2 Sintetik 2.1.2.2 Sintetik Campuran Arang Campuran Arang Batu Atau Batu Atau Petroleum Petroleum Dengan Bahan Dengan Bahan Kimia Kimia Poliester Poliester Poliamida Poliamida Akrilik Akrilik

(2)

2.1.1 GENTIAN ASLI

2.1.1.1 GENTIAN TUMBUHAN

 KAPAS

Gentian tumbuhan kapas berasal daripada buah kapas yang pada mulanya berwarna merah dan menjadi kuning. Apabila telah kering, buah kapas tersebut akan merekah. Struktur kapas adalah pipih seperti riben dan berpintal.

• suhu yang panas

• tahan terhadap cahaya matahari

Ketahanan terhadap suhu

• pengalir haba yang baik

Kekonduksian haba

• tahan terhadap asid dan alkali

• apabila bertindak balas dengan asid sulfurik dan

hidroklorik, fabrik kapas akan mudah rosak Ketahanan terhadap kimia

• mudah bertahi lalat

Ketahanan terhadap mikroorganisma • selesa dipakai • kandungan lembapan 7% • daya penyerapan 21% Keselesaan • mudah renyuk

• mengecut semasa cucian pertama

Kekenyalan

• mudah menyerap lembapan • bersifat hidrofilik

• tiada cas eletrostatik

Penyerapan lembapan

• teguh semasa kering atau basah

(3)

 LINEN

Gentian linen terhasil daripada batang fleks. Gentian ini juga asalnya daripada tumbuhan yang paling kukuh dan halus. Struktur gentian linen adalah bulat dan berbuku antara ruas seperti buluh.

• tahan terhadap suhu yang tinggi • tahan terhadap cahaya matahari

• merupakan pengalir haba yang baik

Kekonduksian haba

• tahan terhadap asid lemah dan alkali

Ketahanan terhadap bahan kimia

• mempunyai daya penyerapan yang baik • daya penyerapan sehingga 20%

• cepat kering kerana berongga

Penyerapan lembapan

• tidak kenyal • mudah renyuk

Kekenyalan

• merupakan gentian tumbuhan yang paling teguh • sel-selnya terdiri daripada sel berbentuk poligon

(4)

2.1.1.2 GENTIAN HAIWAN

 SUTERA

Gentian sutera terhasil daripada lelehan air liur ulat sutera. Struktur gentian sutera adalah seperti rod kaca dan ianya bersifat licin. Contoh fabrik sutera ialah kain jacquard , satin dan crepe de chine .

• sensitif pada suhu tinggi • tidak tahan cahaya matahari

Keselesaan

• ringan dan lembut

• sangat selesa kepada pemakai

Kekonduksian haba

• cepat kering

• pengalir haba yang baik

• mudah rosak oleh asid dan

alkali

Penyerapan lembapan

• daya penyerap lembapan

yang baik iaitu lebih kurang 20%

Ketahanan terhadap mikroorganisma

• mudah diserang gegat

Kekenyalan

• mudah renyuk • tidak kenyal

Keteguhan

• teguh semasa kering • lemah 20% apabila basah

(5)

 BENANG SAYAT

Benang sayat terhasil daripada bulu haiwan contohnya kambing biri-biri. Kualiti gentian yang dihasilkan bergantung kepada iklim , baka kambing dan kaedah penternakan kambing tersebut. Antara baka kambing yang sering digunakan bulunya untuk penghasilan benang sayat ialah baka Angora dan baka Mohair. Contoh fabrik yang terhasil daripada benang sayat ialah tweed, twill dan jersi.

• tidak tahan cahaya matahari

• keras dan kering jika terdedah terlalu lama

• bersifat lembut dan menimbulkan

keselesaan kepada pemakai Keselesaan

• merupakan penebat haba yang baik • tidak mudah terbakar

• semasa menseterika, haba yang sedikit

diperlukan Kekonduksian haba

• mudah rosak dengan asid dan alkali

• menyerap sehingga 30% air

• merupakan penyerap air yang baik

Penyerapan lembapan

• mudah diserang gegat

Ketahanan terhadap mikroorganisma

• tidak mudah renyuk

• apabila renyuk banyak, gunakan seterika

stim atau alas dengan kain lembap Kekenyalan

• kurang kukuh

• dalam keadaan basah, fabrik akan menjadi

lembut dan memeri jika tidak dikawal Keteguhan

(6)

2.1.2 GENTIAN BUATAN

2.1.2.1 SELULOSA TERJANA SEMULA

 VISKOS

Viskos adalah diperbuat daripada pulpa kayu yang telah dihancurkan dan ditekan menjadi kepingan nipis, kemudiaannya dicelup ke dalam soda kaustik dan karbon disulfida. Larutan viskos itu dilalukan ke dalam spinneret, terus ke dalam asid sulfurik hingga menjadi benang panjang. Kemudian, fabrik viskos dibasuh, dilentur dan dipintal untuk dijadikan benang sebelum dikait atau ditenun. Antara jenis fabrik viskos ialah sarille, evlan dan fibro.

• menjadi lemah apabila terdedah terlalu

lama kepada cahaya matahari. Ketahanan terhadap

suhu

• pengalir haba yang sederhana kerana

gentian ini masih dapat mengalirkan haba daripada tubuh

Kekonduksian haba

• Asid pekat - merosakkan gentian

viskos dengan cepat. Asid lemah -meninggalkan kesan jika tidak dicuci dengan segera.

Tindakan asid

• tahan dengan tindakan alkali

berbanding dengan asid Tindakan alkali

• tidak kenyal, mudah hilang bentuk dan

cepat renyuk terutamanya dalam cuaca yang panas dan lembap

Kekenyalan

• penyerap lembapan yang paling baik • boleh menyerap sehingga 40% air.

Penyerapan lembapan

• sedehana kukuhnya. Kekukuhannya

akan merosot sehingga 40% apabila basah.

(7)

 ASETAT

Fabrik asetat terhasil daripada gentian kapas pendek yang pada mulanya dilarutkan dalam asid asetik anhidrida. Larutan ini kemudiannya dipanaskan hingga menjadi kepingan dan dilarutkan lagi dalam aseton yang akan sejat apabila dilalukan dalam spinneret hingga menjadi filament halus dalam udara panas. Antara contoh fabric asetat ialah lansil, dicel dan lancola.

• tahan kepada cahaya matahari namun perlu disidai di tempat yang

teduh bagi mengelakkan warna berubah. Ketahanan terhadap suhu

• merupakan pengalir haba yang tidak baik kerana fabrik terasa

panas apabila dipakai semasa cuaca panas. Kekonduksian haba

• Asid pekat dapat merosakkan gentian dan asid lemah mengubah

warna fabrik

Ketahanan terhadap tindakan asid

• sensitif dengan tindakan alkali terutamanya pada suhu yang panas.

Ketahanan terhadap tindakan alkali

• sederhana

Kekenyalan

• menyerap sehingga 12% lembapan

Penyerap lembapan

• adalah lemah dan akan menjadi lebih lemah apabila basah.

(8)

2.1.2.2 SINTETIK

 POLIESTER

Fabrik poliester terdiri daripada terylene, crimplene, dacron dan trevira. Fabrik jenis ini diperbuat daripada 2 jenis bahan kimia iaitu etilena glikol dan asid

tereftalik yang terhasil daripada petroleum. Gentiannya dibuat dalam bentuk benang halus atau kasar dan boleh dikait atau ditenun.

• tahan dengan dedahan cahaya matahari

• merupakan penebat haba yang baik

Kekonduksian haba

• asid dan alkali tidak memberi kesan

terhadap warna alkali Ketahanan terhadap bahan

kimia

• gentian hidrofobik yang hanya dapat

menyerap sedikit lembapan sahaja. Penyerapan lembapan

• kenyal dan tidak mudah renyuk

Kekenyalan

• gentian yang masih kukuh walaupun

basah. Keteguhan

(9)

 POLIAMIDA

Poliamida atau nilon adalah terhasil dari bahan asas iaitu arang batu, udara dan air. Tiga jenis poliamida dikenali sebagai nilon 11, 66 dan 6. Negara Amerika, Eropah Barat dan Jepun adalah antara pengeluar terbesar poliamida.

• sensitif pada suhu tinggi • tidak tahan cahaya matahari

Tindakan terhadap asid

• lemah terhadap asid

Tindakan terhadap alkali

• tahan terhadap alkali

Kekenyalan

• gentian yang liat dan

sesuai sebagai baju kali peluru

Keteguhan

• merupakan gentian yang

kukuh

Penyerapan lembapan

• penyerap lembapan yang baik

dan dapat menyerap sehingga 7%

Kekonduksian haba

• penebat haba yang menjadi

(10)

 AKRILIK

Bahan asas untuk membuat akrilik ialah petroleum, ammonia dan air. Pengeluar utama ialah Eropah, Jepun dan Amerika.

AKRILIK Kekukuhan gentian atrilik berkurangan sehingga 20% apabila basah. Kekenyalan gentian adalah sederhana. Alkali dapat mereputkan gentian akrilik jika terdedah terlalu lama. Penebat haba. Hidrofobik yang hanya menyerap air sehingga 4% air sahaja. Tahan terhadap tindakan asid. Paling tahan jika didedahkan kepada cahaya matahari

(11)

2.2 PERBEZAAN ANTARA GENTIAN ASLI DAN GENTIAN BUATAN

Jenis gentian Gentian Asli Gentian Buatan

Klasifikasi 1. Tumbuhan  Kapas  Linen 2. Haiwan  Sutera  Benang sayat

1. Selulosa terjana semula

 Viskos  Asetat  Triasetat 2. Sintetik  Poliester  Poliamida  Akrilik Ciri-ciri gentian 1. Sumber tumbuhan

 Kukuh dan bertambah

kukuh apabila basah

 Mudah menyerap

lembapan

 Selesa dipakai

 Pengalir haba yang baik  Tidak kenyal dan mudah

renyuk

 Tahan pada suhu tinggi,

asid lemah, alkali dan sinaran matahari.

 Mudah didapati dan

murah

 Tahan lasak apabila

didobi

 Kukuh tetapi lemah

apabila basah

 Menyerap sedikit

lembapan dan mengalami elektrostatik

 Tidak selesa dipakai

 Penebat haba yang baik

 Kenyal dan tidak mudah

renyuk

 Suhu sederhana

 Tahan pada cahaya

matahari

 Tahan pada asid dan

lemah pada alkali

 Tahan daripada serangan

serangga

(12)

2. Sumber haiwan

 Kukuh tetapi lemah

apabila basah

 Mudah menyerap

lembapan

 Selesa dipakai

 Tidak mudah renyuk  Rosak oleh suhu tinggi

dan alkali

 Mudah celup warna