دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ﺮﺛا ﺎﻫ
ي ﻧﯿ نژوﺮﺘ ﺳﺎﺘﭘ و
ﯿ ﻢ ژر و ﯾ ﻢ ﺎﻫ ي ﺑآ ﯿ رﺎ ي ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ تﺎﻔﺻ ﺮﺑ
ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ) ﺪﺠﻨﮐ
Sesamum indicum L.
(
وﺪﻬﻣ مﺮﮐا ي
ﻣﺮﺧ ﯽ ﺳ دﻮﻌﺴﻣ ﺮﻔﻌﺟ ،
1ﯿ ﮑﻨ ﯽ
2
ﺠﻣ ،
*ﯿ ﺪ ﻣا ﯿﻨ ﯽ ﻘﻫد ﯽ ناﻮﺿر ماﺮﻬﺷ ،
3و
2ﻠﻋ ﯽ يﺪﻧوﺎﻣد
2
رﺎﺗ) ﯾ رد ﺦ ﯾ 16:ﺖﻓﺎ /7 / 1396 رﺎﺗ ؛ ﯾ ﺬﭘ ﺦ ﯾ :شﺮ 13 / 4/
1397 (
ﮑﭼ ﯿ هﺪ
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ اﺮﺷ رد ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ تﺎﻔﺻ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯾ
ﻂ ﺗ دﺮﺑرﺎﮐ ﯿ ﺎﻫرﺎﻤ ي ﺬﻐﺗ ﯾﻪ ا ي ژر و ﯾ ﻢ ﺎﻫ ي ﺑآﯿ رﺎ ي
، ﺎﻣزآ ﯾ ﺸ ﯽ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻠﭙـﺳا ﯿ ﺖ تﻼـﭘ
رﻮﺘﮐﺎﻓ ﯾ ﻞ ﺎﭘ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﯾﻪ
كﻮﻠﺑ ﺎﻫ ي ﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ ﯽ
ﻋارز لﺎﺳ رد ناﺮﻬﺗ ﺪﻫﺎﺷ هﺎﮕﺸﻧاد رد راﺮﮑﺗ ﻪﺳ ﺎﺑ ﯽ
1395 - 1394 ﺗ .ﺪـﺷ مﺎﺠﻧا ﯿ
ﺎـﻫرﺎﻤ ي
ﺎﻣزآ ﯾ ﺸ ﯽ ژر ﻞﻣﺎﺷ ﯾ ﻢ ﺎﻫ ي ﺑآﯿ رﺎ ي ﺑآﯿ رﺎ ي ﺑآ ﻊﻄﻗ و ﻞﻣﺎﮐ ﯿ
رﺎ ي ﺎﻫﺪﮐ سﺎﺳا ﺮﺑ ي
۷۵BBCH
و 65 ﻧ دﻮـﮐ عﻮـﻧ ﻪﺳ ، ﯿ
ﻪـﻧژوﺮﺘ ﻧ) ﯿ ـﺴﮐوﺮﺘ ﯿ
،ﻦ و هروا
ﮐﺮﺗ ﯿ ﺐ ﻧﯿ ﺴﮐوﺮﺘ ﯿ ﻦ ﺎﺑ 50 ﺳﺎﺘﭘ دﻮﮐ ﺢﻄﺳ رﺎﻬﭼ و (هروا ﺪﺻرد ﯿ
ﻢ ﻫددﻮﮐ مﺪﻋ) ﯽ
ﻪﺑ لﻮﻠﺤﻣ ،ﺪﻫﺎﺷ ناﻮﻨﻋ ﺷﺎﭘ
ﯽ ﮐﺎﺧ دﺮﺑرﺎﮐ و ﯽ
ﺳﺎﺘﭘ تﻼﮐﻮﻧﺎﻧ ﯿ
ﻢ و
ﺑآ دﺮﺑرﺎﮐ ﯽ د ي ﮐا ﺴ ﯿ ﺪ ﺳﺎﺘﭘ ﯿ ﻢ ﺮﺑ .ﺪﻧدﻮﺑ ( ﺎﺘﻧ سﺎﺳا
ﯾ
،ﺞ ﻪﺳ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﻪﻧﺎﮔ
ﺑآﯿ رﺎ ي ﻧ رد ﯿ نژوﺮﺘ ﺳﺎﺘﭘ رد ﯿ ﻢ ﺒﻧﺎﺟ ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ ،ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا ﺮﺑ ﯽ
، داﺪـﻌﺗ
ﻨﻌﻣ ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ و لﻮﺴﭙﮐ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ،لﻮﺴﭙﮐ داﺪﻌﺗ ،گﺮﺑ ﯽ
راد .دﻮﺑ ﺑﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﻦ ﺑآ رد ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯿ
رﺎ ي ﺎﺗ 50 ﻪﻧاد ﺪﺻرد ﺪﻨﺑ
)ي ۷۵BBCH
رد(
ﻣ مﺪﻋ ﺤ لﻮﻠ ﺷﺎﭘ ﯽ ﺳﺎﺘﭘ ﯿ ﻢ ز دﻮﮐ و ﯾ ﺘﺴ ﯽ ﻧﯿ ﺴﮐوﺮﺘ ﯿ ﻦ ﻣ ﺎﺑ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ 5 / 1340 ﮐ ﯿ مﺮﮔﻮﻠ ﻪﺑ رﺎﺘﮑﻫ رد ﺖﺳد
ﺪﻣآ ﻪﮐ اﺰﻓا ﯾ ﺶ دوﺪﺣ 35 ﺪﺻرد ي ﺎﻘﻣ رد ﯾ ﻪﺴ
ﺗ ﺎﺑ ﯿ رﺎﻤ ا ﺮﺑ هوﻼﻋ .ﺖﺷاد ﺪﻫﺎﺷ ﯾ
،ﻦ ﻪـﻧاد راﺰـﻫ نزو و لﻮﺴﭙﮐ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ،لﻮﺴﭙﮐ داﺪﻌﺗ ،ﻪﺗﻮﺑ ﮏﺸﺧ نزو ،ﻪﻗﺎﺳ ﺮﻄﻗ تﺎﻔﺻ ﺎﺑ ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ
ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﯽ ﺜﻣ ﺒ ﺖ ﻨﻌﻣ و ﯽ راد ي ﺑ .داد نﺎﺸﻧ ﯿ
ﻦ ژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ تﺎﻔﺻ ﯾ
ﮏ ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﯽ ﻌﺿ ﯿﻔ ﯽ ﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯿ
ﻦ ﺑﯿ ﻦ ژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ تﺎﻔﺻ ﯾ
ﮏ دﺮﮑﻠﻤﻋ و ي
ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﯽ ﻨﻌﻣ و ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﯽ
راد رﺎﻣآ ي ﺮﺑ .ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو ﺎﺘﻧ سﺎﺳا
ﯾ ﺞ ﺳﺮﮔر ﯿ نﻮ مﺎﮔ ﻪﺑ مﺎﮔ ﻣ ار ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ فﻼﺘﺧا ﺮﺜﮐاﺪﺣ ، ﯽ
ناﻮﺗ ﻞﮐ داﺪﻌﺗ ﻪﺑ
ﻧاد راﺰﻫ نزو ،لﻮﺴﭙﮐ ﻪ
و ﻪﮐ داد ﺖﺒﺴﻧ لﻮﺴﭙﮐ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ 8
/ 98 ﻐﺗ زا ﺪﺻرد ﯿﯿ
تاﺮ ﺟﻮﺗ ار ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯿﻪ
ﻣ ﯽ ﺪﻧدﺮﮐ .
هژاو ﺎﻫ ي ﻠﮐ ﯿ ﺪ ي : ﺰﺠﺗ ﯾﻪ ﺳﺮﮔر ﯿ ﻧﻮ
،ﯽ ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﯽ تﺎﻔﺻ
، ﻮﻧﺎﻧ ﺳﺎﺘﭘ تﻼﮐ ﯿ
ﻢ
، ﻧﯿ ﺴﮐوﺮﺘ ﯿ ﻦ و ﺑآ ﻊﻄﻗ ﯿ رﺎ ي
1 و 2.
ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻮﺠﺸﻧاد ي ﺮﺘﮐد ي ﺖﻋارز ﻪﺘﺷر و
رﺎﯾدﺎﺘﺳا نا يزروﺎﺸﮐ هوﺮﮔ
، هﺎﮕﺸﻧاد ﻣﻼﺳا دازآ ﯽ ا ،نﺎﻐﻣاد ﺪﺣاو ﯾ
ناﺮ
3 . ﺸﻧاد ﯿ رﺎ
، تﺎﺗﺎﺒﻧ حﻼﺻا و ﺖﻋارز هوﺮﮔ
، زروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ي
، ﺪﻫﺎﺷ هﺎﮕﺸﻧاد
، ا ،ناﺮﻬﺗ ﯾ ناﺮ
:*
ﻧوﺮﺘﮑﻟا ﺖﺴﭘ :تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ ﯿ
ﮑ ﯽ :
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻌﻤﺟ نوﺰﻓازور ﺪﺷر ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ هزوﺮﻣا ﯿ
ﺖ زروﺎـﺸﮐ ،نﺎـﻬﺟ ي
ار ﯾ ﺞ ﺎﻧاﻮﺗ ﯽﯾ ﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﯽﯾ ﺗ ﻪﺑ ﻧ مﺎﻤ ﯿ ﺎﻫزﺎ ي اﺬﻏ ﯽﯾ .دراﺪﻧ ار ﺮﺸﺑ
اﯾ ﻦ زروﺎﺸﮐ عﻮﻧ ي
ﺮﺨﺗ ﻦﻤﺿ ﯾ
ﺐ رد لﻼﺘـﺧا ،كﺎـﺧ نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ
ﺣ ﯿ تﺎ ﮔدﻮـﻟآ و كﺎﺧ هﺪﻧز تادﻮﺟﻮﻣ ﯽ
بآ ﺎـﻫ ي ز ـﯾ ﺮ ﻣز ﯿ ـﻨ ﯽ
،
ﻟﻮﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﯿ
ﺪ اﺰﻓا و تﺪﻣزارد رد ﯾ
ﺶ ﺰﻫ ﯾ ﻪـﻨ ﺎـﻫ ي ﻟﻮﺗ ـﯿ ﺪ ﻪـﺑ ار
د فﺮﻃ زا .دراد هاﺮﻤﻫ ﯾ
ﺮﮕ بآ دﻮﺒﻤﮐ ناﺮﺤﺑ ﯾ
ﮑ ﯽ تﻼﮑﺸﻣ زا
ﺳﺎﺳا ﯽ د صﻮﺼﺧ ﻪﺑ رﻮﺸﮐ ﻠﻗا ر
ﯿ ﻢ ﺎﻫ ي و ﮏﺸﺧ ﻪـﻤﯿﻧ
ﮏـﺸﺧ
اﺮﺑﺎــﻨﺑ .ﺖــﺳا ﯾ
ﻦ ــﯾ ﻦﺘﻓﺎ رﺎــﮑﻫار ي اﺮــﺑ ي تاﺮﻃﺎــﺨﻣ ﺶﻫﺎــﮐ
زﯾ ﺖﺴ ﺤﻣ ﯿ ﻄ ﯽ ﺷﺎﻧ ﯽ زروﺎﺸﮐ زا ي
ار ﯾ ﺞ ﻓﺮﺼﻣ بآ دﻮﺒﻬﺑ و ﯽ
رد
ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ زروﺎﺸﮐ تﻻﻮﺼﺤﻣ ي
روﺮﺿ ي ﺖﺳا ) 7 و 38 .(
ود اﺮــﺑ ﻢــﻬﻣ رﺎــﮑﻫار ي
اﺮــﺷ دﻮــﺒﻬﺑ ﯾ
ﻂ ز ﯾ ﺖــﺴ ﺤﻣ ﯿ ــﻄ ﯽ و
ﮔﻮﻠﺟ ﯿﺮ ي ﺪﺸﺗ زا ﯾ ﺪ ﮔ ﺖﺸﮐ ،بآ دﻮﺒﻤﮐ ناﺮﺤﺑ ﯿ
نﺎـﻫﺎ ﻣ ﻞـﻤﺤﺘ
ﻢﮐ ﻪﺑ ﺑآ ﯽ اﺮﺷ دﻮﺒﻬﺑ و ﯾ
ﻂ ﺬﻐﺗ ﯾﻪ ا ي ﮔ ﯿ هﺎ اﺬـﻏ ﺮـﺻﺎﻨﻋ ﺮﻈﻧ زا ﯽﯾ
ﺖﺳا ) 25 ﻤﻠﻋ مﺎﻧ ﺎﺑ ﺪﺠﻨﮐ .(
ﯽ .
Sesamum indicum L
ﯾ ﮑ ﯽ زا
ﮔﯿ نﺎﻫﺎ ﯾ ﻪﻟﺎﺴﮑ ﻢﮐ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺘﻣ ـﺑآ
ﯽ ﮑـﺸﺧ ﺶﻨـﺗ و ﯽ
ﻪـﮐ ﺖـﺳا
ﻪﺑ ﻟد ﯿ ﻞ ﻮﺘﺤﻣ ي ﻻﺎﺑ ي ) ﻦﻏور 52 - 42 ﮐ و (ﺪﺻرد ﯿﻔ
ﯿ ﺖ ﺐـﺳﺎﻨﻣ
ﻣ) نآ ﯿ ناﺰ ـﺧﺮﺑ دﻮﺟو و لوﺮﺘﺴﻠﮐ ﯽ
ـﺘﻧآ ﯽ ـﺴﮐا ﯿ اﺪ ن ﺎـﻫ ﺶـﻘﻧ (
ﻤﻬﻣ ﯽ ) دراد نﺎـﺴﻧا ﺖﻣﻼﺳ رد 3
ﺮـﺑ .(
دﺎـﻬﺟ ﻪـﻣﺎﻧرﺎﻣآ سﺎـﺳا
زروﺎﺸﮐ ي لﺎﺳ رد 1395 ز ﺢﻄﺳ ، ـﯾ ﺮ رﻮـﺸﮐ رد ﺪـﺠﻨﮐ ﺖـﺸﮐ
دوﺪﺣ 42 دوﺪـﺣ) رﺎﺘﮑﻫ 36
/ 0 ز ﺢﻄـﺳ زا ﺪـﺻرد ـﯾ
ﺮ ﺖـﺸﮐ
ﻣ و (رﻮﺸﮐ ﯿ
ناﺰ ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ دوﺪﺣ نآ 36
ﺮﺑ ﻦﺗ آ .ﺖﺳا هﺪﺷ درو
اﺮﺑ ي اﺮﺷ دﻮﺒﻬﺑ ﯾ
ﻂ ﺬﻐﺗ ﯾﻪ ا ي ﮔ ﯿ
،نﺎﻫﺎ ﺮﺼﻨﻋ ود ندﺮﮐ ﻪﻓﺎﺿا
ﻧﯿ
،نژوﺮﺘ ﺳﺎﺘﭘ ﯿ ﻢ ﺮﻔﺴﻓ و ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻞﮑـﺷ و دﻮﮐ ﺎـﻫ
ي ﻒـﻠﺘﺨﻣ
ــﺷ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯽﯾ
، ــﻟآ ﯽ
، زﯾ ﺘــﺴ ﯽ روﺮــﺿ كﺎــﺧ ﻪــﺑ ،ﻮﻧﺎــﻧ و ي
.ﺖــﺳا
ﻧﯿ ﺴﮐوﺮﺘ ﯿ ﻦ ﺎـﻫدﻮﮐ ﻪـﻠﻤﺟ زا ي
ز ﯾ ﺘـﺴ ﯽ اﺰـﻓا ﺎـﺑ ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﯾ
ﺶ
ﺨﻠﺻﺎﺣ ﯿﺰ ي ﻟﻮﺗ رد كﺎﺧ ﯿ
ﺪ زروﺎﺸﮐ تﻻﻮﺼﺤﻣ ي
و هدﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ
وﺎﺣ ي ر ﯾﺰ زدازآ تادﻮﺟﻮﻣ ي
ﺎﻧاﻮﺗ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾ
ﺪﺒﺗ ﯾ ﻞ ﺮـﺻﺎﻨﻋ
اﺬﻏ ﯽﯾ ﺮﭘ ﻏ مﺮﻓ زا ار فﺮﺼﻣ ـﯿ
ﺮ ﻞـﺑﺎﻗ مﺮـﻓ ﻪـﺑ سﺮﺘـﺳد ﻞـﺑﺎﻗ
ﻃ سﺮﺘﺳد ﯽ
ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺎﻫ ي ﺑﯿ ژﻮﻟﻮ ﯾ ﮑ ﯽ ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ و ﻪﺘﺷاد
ﺳ ﯿ ﻢﺘﺴ ر ﯾ ﻪﺸ ا ي ﻪـﻧاﻮﺟ و ـﻧز ﯽ روﺬـﺑ ﺮـﺘﻬﺑ ﯽـﻣ
دﻮـﺷ ) 31 رد .(
ﺸﻫوﮋﭘ ﯽ ز دﻮﮐ ﺮﺛا ﯾ
ﺘﺴ ﯽ ﻧﯿ ـﺴﮐوﺮﺘ ﯿ ﻦ داﺪـﻌﺗ ،ﻪـﺗﻮﺑ عﺎـﻔﺗرا ﺮـﺑ ﻮﺴﭙﮐ
،ل ﺒﻧﺎﺟ ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ ﯽ
، راﺰـﻫ نزو ،لﻮﺴﭙﮐ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ
ﻧاد ﻨﻌﻣ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ و ﻪ ﯽ
راد ) ﺪﺷ شراﺰﮔ 37
.(
ﺳﺎﺘﭘ ﯿ ﻢ و ﺶﻘﻧ ﯾ هﮋ ا ي ﺣ رد ﯿ تﺎ ﺎﻘﺑ و ي ﮔ ﯿ نﺎﻫﺎ ﺶﻨـﺗ ﺖﺤﺗ
ﺤﻣ ﯿ ﻄ ﯽ زﺎﺑ ي ﻣ ﯽ ﺪﻨﮐ اﺮﺷ رد . ﯾ ﻂ ـﺳﺎﺘﭘ دﻮﺒﻤﮐ ﯿ
ﻢ ـﺳﺎﺴﺣ ﯿ ﺖ ﻪـﺑ
ﺶﻨﺗ ﺎﻫ ي ﺤﻣ ﯿ ﻄ ﯽ اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﻣ ﯽ ﯾ ﺪـﺑﺎ ) 13 .(
ﯾ رﺎـﻣﻮ ) 39 شراﺰـﮔ (
ﺮﮐ دﺎﻘﻣ فﺮﺼﻣ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هد ﯾﺮ
ﺑﯿ ﺮﺘﺸ ﺳﺎﺘﭘ ﯿ ﻢ اﺮـﺷ رد ﯾ ﻂ ﺶﻨـﺗ
ﺘﺑﻮﻃر ﯽ مﻮﮔرﻮﺳ ﺖﺷادﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ و ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ ،ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ
اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ ﺎﺘﻧ . ﯾ ﺞ د ﺶﻫوﮋﭘ ﯾ
ﺮﮕ ي رد ﻪـﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺮﺼﻣ رد
اﺮﺷ ﯾ ﻂ ﺳﺎﺘﭘ دﺮﺑرﺎﮐ ،بآ دﻮﺒﻤﮐ ﺶﻨﺗ ﯿ
ﻢ ﻪـﻧاد دﺮـﮑﻠﻤﻋ ﺖـﻓا زا
ﮔﯿ نﺎﻫﺎ ﮔﻮﻠﺟ ﯿﺮ ي ) دﺮﮐ 16 ﺎـﻫدﻮﮐﻮﻧﺎﻧ .(
ﯾ ـﮑ ﯽ ﺪﺟ عاﻮـﻧا زا ـﯾ
ﺪ
ﺎﻫدﻮﮐ ي رازﺎﺑ رد ﺖﺳا ﺎﻫدﻮﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﮐ ي
ﺷ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯽﯾ
، اﺰـﻓا ﻪـﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﯾ
ﺶ ارﺎـﮐ ﯽﯾ ﻨﻋ فﺮـﺼﻣ ﺮـﺻﺎ
اﺬـﻏ ﯽﯾ
،
ﻤﺳ ﺶﻫﺎﮐ ﯿ
ﺖ ﺳر ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ ،كﺎﺧ ﯿ
نﺪ ـﻔﻨﻣ تاﺮـﺛا ﯽ
ـﺷﺎﻧ ﯽ زا
ﺑ فﺮﺼﻣ ﯿ ﺶ دﻮـﮐ دﺮﺑرﺎـﮐ تﺎـﻌﻓد داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﮐ و دﻮﮐ ﺪﺣ زا
ﻣ ﯽ ﺪﻧﻮﺷ ) 10 .(
رد لﺎــﺳ ﺎــﻫ ي ﺧا ــﯿ
،ﺮ شور زا هدﺎﻔﺘــﺳا ﺎــﻫ
ي رﺎــﻣآ ي رد
ﻤﮐ ﯽ زﺎﺳ ي زروﺎـﺸﮐ تﺎﻋﻼﻃا ي
ﻪـﺑ رﻮـﻈﻨﻣ ﺶﻫﺎـﮐ تﻼﮑـﺸﻣ
ــﺸﮐ
،نازروﺎ درﻮــﻣ ﻪــﺟﻮﺗ راﺮــﻗ ﻪــﺘﻓﺮﮔ ﺖــﺳا . شور ﻠﺤﺗ ــﯿ ﻞ
ـﺳﺮﮔر ﯿ نﻮ ﻐﺘﻣ ﺪــﻨﭼ ــﯿ هﺮ ﮕﺘـﺴﺒﻤﻫ و ﯽ
ــﺑ ﯿ ﻦ ﻪــﻠﻤﺟ زا ،تﺎﻔــﺻ
شور ﺎﻫ ﯽﯾ ﻣﺎﻤﺗ رد هزوﺮﻣا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽ
هدﺮﺘـﺴﮔ دﺮﺑرﺎﮐ مﻮﻠﻋ ا
ي
و ﻪﺘﺷاد ﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﯽ و لﺪﻣ زﺎﺳ ي ﺑ ﻪﻄﺑار ﯿ ﻦ ﻐﺘﻣ ﯿ ﺎﻫﺮ ـﻣ ﯽ دزادﺮـﭘ
) 7 ﺸﻫوﮋﭘ رد .(
ﯽ ﺑ ﻂﺑاور ﯿ ﻦ اﺰﺟا و دﺮﮑﻠﻤﻋ ي
ﮓﻧﺮﻠﮔ دﺮﮑﻠﻤﻋ
ﻬﺑ ﺳرﺮﺑ هرﺎ ﯽ ﺎـﺘﻧ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ﻪﮐ ﺪﺷ شراﺰﮔ و ﯾ
ﺞ ـﺳﺮﮔر ﯿ نﻮ
مﺎﮔ ﻪﺑ مﺎﮔ ﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ، ﯿ
ژﻮﻟﻮ ﯾ
،ﮏ ـﻋﺮﻓ ﻪﺧﺎـﺷ و هزﻮـﻏ داﺪـﻌﺗ ﯽ
و
ﻠﺻا هزﻮﻏ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ﯽ
ﺮﺗ ﯾ ﻦ ﻪـﻧاد دﺮـﮑﻠﻤﻋ ﺮـﺑ ﺮﺛﺆﻣ تﺎﻔﺻ
) ﺪﻧدﻮﺑ 30 ﺰﺠﺗ رد .(
ﯾﻪ ﺳﺮﮔر ﯿ ﻧﻮ ﯽ مﺎـﮔ ﻪـﺑ مﺎـﮔ ﮔ رد ـﯿ هﺎ ،مﺪـﻨﮔ
ـﻟوا ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ﯿ
ﻦ ﻐﺘﻣ ـﯿ ﺮ ي لﺪـﻣ دراو ﻪـﮐ دﻮـﺑ ﺪـﺷ
و ﺪـﺻرد
ﺑﯿ ﺮﺘﺸ ي ﻐﺗ زا ﯿﯿ تاﺮ ﺟﻮﺗ ار ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯿﻪ
دﺮﮐ ) 20 .(
ﺎﺑ ﻌﻗﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ـﯿ
ﺖ ا ـﯾ ناﺮ ﻠﻗا ﺮـﻈﻧ زا ﻪـﮐ ﯿ
ـﻤ ﯽ ﻪـﻘﻄﻨﻣ رد
و ﮏﺸﺧ ﻪﻤﯿﻧ
ﮏﺸﺧ ا رد بآ ناﺮـﺤﺑ و دراد راﺮـﻗ ـﯾ
ﻦ ،ﻪـﻘﻄﻨﻣ
ﮔ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯿ
نﺎﻫﺎ اﺮﺷ ﻪﺑ رﺎﮔزﺎﺳ ﯾ
ﻂ ﮑﺸﺧ ﯽ ﻤﻫا زا ﯿ ﺖ و ـﯾ هﮋ ا ي
) ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ 35
ﺳرﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ زا فﺪﻫ .(
ﯽ ا طﺎـﺒﺗر
ﺳﺮﮔر ﯿ ﻧﻮ ﯽ ژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ تﺎﻔﺻ ﯾ
ﮏ اﺰﺟا و ي دﺮـﮑﻠﻤﻋ ﺎـﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ
ﻪــﻧاد ﻐﺗ و ﺪــﺠﻨﮐ ــﯿﯿ
تاﺮ ا ــﯾ ﻦ ﺛﺄــﺗ ﺖــﺤﺗ ،تﺎﻔــﺻ ﯿﺮ
دﺮﺑرﺎــﮐ
ﮐﺮﺗ ﯿ ﺐ ﺎﻫ ي ﺎﻫدﻮﮐ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ ي
ﻧﯿ نژوﺮﺘ ﺷ) ﯿﻤ ﯿﺎ ﯽﯾ ز و ﯾ ﺘﺴ ﯽ و (
ﺳﺎﺘﭘ ﯿ ﻢ ﺷ) ﯿﻤ ﯿﺎ ﯽﯾ ﮑﺸﺧ ﺶﻨﺗ رد (ﻮﻧﺎﻧ و ﯽ
.دﻮﺑ ﻞﺼﻓ ﺮﺧآ
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
اﯾ ﻦ ﻘﺤﺗ ﯿ ﻖ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻠﭙﺳا ﯿ ﺖ ﺘﮐﺎﻓ تﻼﭘ رﻮ
ﯾ ﻞ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد
ﺎﻣزآ ﯾ ﺸ ﯽ كﻮﻠﺑ ﺎﻫ ي ﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ ﯽ
راﺮﮑﺗ ﻪﺳ رد ﻪـﺑ
ترﻮـﺻ
ﻘﺤﺗ ﻪﻋرﺰﻣ رد مﺪﻨﮔ زا ﺪﻌﺑ مود ﺖﺸﮐ ﯿ
ﺗﺎﻘ ﯽ ﺪﻫﺎـﺷ هﺎﮕﺸﻧاد
ناﺮـﻬﺗ 35°34´N latitude and 51°34´E longitude)
رد(
ﻋارز لﺎﺳ ﯽ
1395 - 1394 اﺮﺟا ﺪﺷ ﺗ . ﯿ رﺎﻤ ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻞـﺣاﺮﻣ
ﺑآ ﻊـــــﻄﻗ ـــــﯿ
رﺎ ي ﻘﻣ سﺎـــــﺳا ﺮـــــﺑ ـــــﯿ
سﺎ BBCH
(Biologische Bundesanstalt, Bundessortenamt and CHemical industry BBCH
( ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻠـﺻا رﻮﺘﮐﺎﻓ ﯽ
، ﻞﻣﺎـﺷ ﻪـﮐ
ﺑآ ،حﻮﻄﺳ ﯿ رﺎ ي ﻞﻣﺎﮐ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ،ﺪﻫﺎـﺷ 65BBCH
ﺑآ) ـﯿ رﺎ ي ﺎـﺗ 50
ﻞﮔ ﺪﺻرد ﻫد
ﯽ و ( 75BBCH
ﺑآ) ﯿ رﺎ ي ﺎﺗ 50 ﻪـﻧاد ﺪـﺻرد ﺪـﻨﺑ
ي (
تﺮﮐ رد ،دﻮﺑ ﺎﻫ
ي ﻠﺻا ﯽ ا .ﺖﺷاد راﺮﻗ ﯾ
ﻦ ﻘﻣ ﯿ سﺎ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﯾ ﮏ ﺒﻨﻣ ﻊ
اﺮﺑ ي شراﺰﮔ ﻫد ﯽ ﻟﺎﻧآ و ﯿﺰ هداد ﺎﻫ ي زروﺎﺸﮐ ﻪﺘﺷر ي
ﻪﺑ ـﻣ رﺎﮐ ﯽ دور
ژﻮﻟﻮﻨﻓ ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﮐ ي
ﮔ ﯿ نﺎـﻫﺎ ﺎﻫﺪـﮐ ﻖـﺒﻃ ﺮـﺑ ي
ﻞـﺼﻓ ردBBCH
ﺮﻌﺗ دﻮﺧ صﺎﺧ ﯾ
ﻒ ﻣ ﯽ دﻮﺷ ) 27 ﻋﺮﻓ تﻼﭘ .(
ﯽ ﮐﺮﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﯿ ﺐ ﺎـﻫ ي
ﻧ دﻮﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ
نژوﺮﺘ ﻧ)ﯿ ﺴﮐوﺮﺘ ﯿ
،ﻦ و كﺎـﺧ نﻮـﻣزآ سﺎـﺳاﺮﺑ هروا
ﺗ ﻔﻠ ﯿ ﻖ 50 ﺮـﺑ هروا ﺪﺻرد و كﺎـﺧ نﻮـﻣزآ سﺎـﺳا
ﻧﯿ ـﺴﮐوﺮﺘ ﯿ ﻦ و (
ﮐﺮﺗ ﯿ ﺐ ﺎﻫ ي ﺳﺎﺘﭘ دﻮﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ
ﻢ لﻮﻠﺤﻣ ،فﺮﺼﻣ مﺪﻋ) ـﺷﺎﭘ
ﯽ ﻮﻧﺎـﻧ
ﺳﺎﺘﭘ تﻼﮐ ﯿ
،ﻢ د دﺮﺑرﺎﮐ ي ـﺴﮐا ﯿ ﺪ ـﺳﺎﺘﭘ ﯿ ﻢ ﺑآ بآ ﺎـﺑ هاﺮـﻤﻫ ـﯿ
رﺎ ي و
ﮐﺎـﺧ فﺮﺼﻣ ﯽ
ـﺳﺎﺘﭘ تﻼـﮐ ﻮﻧﺎـﻧ ﯿ
ﻢ شور و ﻊـﺒﻨﻣ ،راﺪـﻘﻣ .دﻮـﺑ (
ا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯾ
ﻦ لوﺪـﺟ رد ﺎﻫدﻮﮐ 1
ﺮـﺑ .ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻪـﺋارا سﺎـﺳا
ﺻﻮﺗ ﯿﻪ دﻮﮐ ي
، هروا دﻮﮐ راﺪﻘﻣ اﺮﺑ
ي تﺮﮐ ﺮﻫ 2/
31 ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ مﺮـﮔ
اﺮﺑ .ﺪﺷ ي ﺳﺎﺘﭘ ﺮﺼﻨﻋ ﯿ
ﻢ ﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﯿ رﺎـﻤ ي ﺎـﻣزآ درﻮـﻣ ﯾ
ﺶ اﺮـﺑ و ي
ﻧ ﺮﻔــﺴﻓ ــﯿ ﺰ اﺪــﺘﺑا رد تﺎﻔــﺴﻓﺮﭘﻮﺳ ﻊــﺒﻨﻣ زا ي
ﺎــﻨﺒﻣ ﺮــﺑ ﺖــﺷﺎﮐ
100 ﮐ ﯿ مﺮﮔﻮﻠ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا رﺎﺘﮑﻫ رد
ﺎﭘ مﺪﻨﮔ ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺪﻌﺑ ﯿﯾ
هﺰ دادﺮﺧ مﻮـﺳ ﻪﺘﻔﻫ رد) كﺎـﺧ ،(هﺎـﻣ
اﺮﺟا ﻞﺤﻣ ي
ﺎﻣزآ ﯾ ﺶ ﺰﺠﺗ درﻮﻣ ـﯾ
ﻪ ﺮﮔ راﺮـﻗ اراد ﻪـﮐ ﺖـﻓ ي
ﺖـﻓﺎﺑ ﻣﻮﻟ
ﯽ ﺳر ﯽ ﻨﺷ ﯽ لوﺪﺟ) دﻮﺑ 2
ﻠﻤﻋ .(
ﯿ تﺎ كﺎﺧ زرو ي ،ﻢﺨـﺷ ﻞﻣﺎﺷ
دﯾ ﮏﺴ ﻄﺴﺗ و ﯿ ﺢ ﺘﺳد ﺖﺷﺎﮐ زا ﻞﺒﻗ ﯽ
رد ﻪـﮐ 31 دادﺮﺧ ،دﻮـﺑ هﺎـﻣ
ﺎﻣزآ تﺮﮐ ﺮﻫ .ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﯾ
ﺸ ﯽ دﺎـﻌﺑا ﻪﺑ 2
× 3 اراد) ﺮـﺘﻣ ي ﺞﻨـﭘ
در ﯾ ﻒ ﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ و (ﺖﺸﮐ ﯿ
ﻦ كﻮﻠﺑ ﺎﻫ ﺮﺘﻣ ود
، ﻪﻠﺻﺎﻓ تﺮـﮐ ﺎـﻫ ي رد
ﻮﻠﺑ ﺮﻫ ﺮﺘﻣ ﮏﯾ ك ﻮﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ ،
ﻪـﺗ ﺎـﻫ ور ي در ـﯾ ﻒ 15 ﺘﻧﺎـﺳ ﯽ ﺮـﺘﻣ و
در ﻪﻠﺻﺎﻓ ﯾ ﻒ ﺎﻫ ﻢﻫ زا 45 ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﺮﺘﻣ ) ﺪﻧدﻮﺑ 11 ﺖﺸﮐ .(
ﻪﺑ ترﻮـﺻ
ﺘﺳد ﯽ باراد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻢﻗر و 1
ا .دﻮﺑ ﯾ ﻦ لﺎـﺳ رد ﻢـﻗر 1388
ﻓﺮﻌﻣ ﯽ اراد ﻪﮐ ﺪﺷ ي
ﻣ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ دﺮﮑﻠﻤﻋ 1500 ﮐ ﯿ مﺮﮔﻮـﻠ ،رﺎـﺘﮑﻫ رد
ور هرود لﻮﻃ ﯾ
ﺶ 120 - 110 ﺑ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺘﻣ ،زور ﯿ
رﺎـﻤ ي
، راﺰـﻫ نزو
ﻧاد ﻪ 3 ﺎﺗ 4/
3 ﻣ و مﺮﮔ ﯿ ناﺰ ﻪﻧاد ﻦﻏور 52
ﺪﺻرد ﺖﺳا .
ﺑآﯿ رﺎ ي تﺮﮐ ﺎﻫ ﻪـﺑ ترﻮـﺻ ﻮـﺟ ي ﻪﺘـﺸﭘ و ا ي ﻌﺗ و ﯿـﯿ ﻦ نﺎـﻣز
ﺑآﯿ رﺎ ي ﺨﺒﺗ ﮏﺘﺸﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯿﺮ
سﻼﮐ رد)A
70 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﺮﺘﻣ ﺨﺒﺗ ﯿﺮ
ﮔ قﺮﻌﺗ و ﯿ
هﺎ .ﺖـﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ( ﺗ لﺎـﻤﻋا
ﯿ ﺎـﻫرﺎﻤ ي ﺑآ ـﯿ رﺎ ي زا ﺪـﻌﺑ
ﺗﯿ ﺎﻫرﺎﻤ ي لﻮﻠﺤﻣ ﺷﺎﭘ ﯽ ﺪﺑ ،ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﯾ
ﻦ ﻧﺎـﻣز ،ترﻮـﺻ ﯽ
ﻪـﮐ
ًادوﺪﺣ 50 تﺮﮐ ﺪﺻرد ﺎﻫ
ي ﻪـﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﻞـﮔ
ﯽـﻫد اﺮـﺑ) ي
لﺎﻤﻋا 65BBCH
و ( ﯾﺎ ﻪﻧاد ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﺪﻨﺑ
ي اﺮـﺑ) ي ﺗ لﺎـﻤﻋا ﯿ رﺎـﻤ
75BBCH
ﺑآ ﻊﻄﻗ ،ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ ( ﯿ
رﺎ ي ﻪـﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ و ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ
ﺑآ ،ﺮﻈﻧ درﻮﻣ تﺮﮐ ﺖﺷادﺮﺑ ﯿ
رﺎ ي ﻧ ﺪﺸ .
ــﺷﺎﺣ تاﺮـــﺛا فﺬـــﺣ زا ﺪــﻌﺑ ﯿﻪ
ا ي ـــﺳر ﻪـــﻠﺣﺮﻣ رد ﯿ
ﮔﺪ ﯽ
ﻓﯿ ﺰﯾ ژﻮﻟﻮ ــﯾ ﮏ ﺧ) ﻐﺗ و نﺪــﺷ ﮏــﺸ ــﯿﯿ
ﺮ رد ﮓــﻧر 50
زا ﺪــﺻرد
لﻮﺴﭙﮐ ﺎﻫ ﻪﮐ رد ﻢﺠﻨﭘ نﺎﺑآ هﺎﻣ قﺎﻔﺗا ﺘﻓا ﻪـﺳ داﺪـﻌﺗ تﺮﮐ ﺮﻫ زا ،(دﺎ
دﺮـﮑﻠﻤﻋ تﺎﻔـﺻ و بﺎﺨﺘﻧا فدﺎﺼﺗ ﻪﺑ ﻪﺗﻮﺑ ي
ﻞـﮐ داﺪـﻌﺗ ﻞﻣﺎـﺷ
د راﺰـﻫ نزو و ﻪﺗﻮﺑ رد ﻪﻧاد نزو ،لﻮﺴﭙﮐ رد ﻪﻧاد نزو ،لﻮﺴﭙﮐ ﻪـﻧا
هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي اﺮﺑ .ﺪﺷ ي ﺎﻄﺧ ندﺮﮐ ﻢﮐ ي
ﻪـﻧﻮﻤﻧ رادﺮـﺑ ي ﻗد و ـﯿ ﻖ ﺮـﺗ
ﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ و ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ نﺪﺷ ﯿ
ژﻮﻟﻮ ﯾ
،ﮏ هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ا ـﯾ ﻦ
ﺷﺎﺣ تاﺮﺛا فﺬﺣ ﺎﺑ ﺢﻄﺳ ﺪﺣاو رد ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﯿﻪ
ا ي .ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ
ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﺖـﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ ﮔ
ـﯿ ﺮ ي ﻪـﺑ رﻮـﻈﻨﻣ هزاﺪـﻧا ﮔ ـﯿ ﺮ ي تﺎﻔـﺻ
ژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ ﯾ
،ﮏ ﮔ نﺪﺷ ﮏﺸﺧ زا ﻞﺒﻗ ـﯿ
زا ﻞـﺒﻗ ﻪـﺘﻔﻫ ود دوﺪـﺣ) هﺎ
ﺳر ﯿ ﮔﺪ ﯽ ﻓ ﯿﺰ ﯾ ژﻮﻟﻮ ﯾ ﮏ ا .ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ( ﯾ
ﻦ عﺎـﻔﺗرا ﻞﻣﺎـﺷ تﺎﻔﺻ
ﻟﻮـﮐ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ) ﻪﻗﺎﺳ ﺮﻄﻗ ،(ﺮﺘﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ) ﻪﺗﻮﺑ ﯿ
ﺲ داﺪـﻌﺗ ،(
ﺒﻧﺎﺟ ﻪﺧﺎﺷ ﯽ
، ﺢﻄـﺳ هﺎﮕﺘـﺳد زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ) گﺮـﺑ ﺢﻄﺳ و داﺪﻌﺗ
گﺮــﺑ ﺞﻨــﺳ
Leaf area meter CI-202 ،گﺮــﺑ ﮏــﺸﺧ نزو ،(
لوﺪﺟ 1 ﺗ . ﯿ رﺎﻤ ي ﺎﻫ ي دﻮﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي
، ﻣﺄﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯿ ﻦ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ نﺎﻣز و
دﻮﮐ عﻮﻧ فﺮﺼﻣ راﺪﻘﻣ و نﺎﻣز
هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻊﺒﻨﻣ
ﻦﯿﺴﮐوﺮﺘﯿﻧ ﮏﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ دﻮﮐ لﺎﻣرﺬﺑ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺖﺷﺎﮐ زا ﻞﺒﻗ
5/
0 ياﺮﺑ ﺮﺘﯿﻟ 9 ﯽﮑﯾرﺎﺗ ﻂﯾاﺮﺷ رد رﺬﺑ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ
يﺮﺘﮐﺎﺑ يوﺎﺣ ،ﺎﯿﺳآ ﺮﻬﻣ ﺖﮐﺮﺷ زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ كﺮﺤﻣ يﺎﻫ
،ﺲﯿﻠﯿﺟآﺮﺘﮐﺎﺑﻮﺗزا ،مﻮﮐﻮﮐﻮﺋوﺮﮐ ﺮﺘﮐﺎﺑﻮﺗزا) ﺪﺷر ﯿﻠﯾﺮﭙﺳوزآ و ﺲﻨﻠﯾزاﺮﺑ مﻮﯿﻠﯾﺮﭙﺳوزآ (مﺮﻓﻮﭙﯿﻟ مﻮ
لﻮﻠﺤﻣ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ تﻼﮐ ﻮﻧﺎﻧ ﯽﺷﺎﭘ
ﻪﺑ ناﺰﯿﻣ 2 ﻞﮔ ياﺪﺘﺑا ﻪﻠﺣﺮﻣ ود رد راﺰﻫ رد ﻪﻧاد ياﺪﺘﺑا و ﯽﻫد
يﺪﻨﺑ ياراد ءاﺮﻀﺧ دﻮﮐ ﻮﻧﺎﻧ ﻊﺒﻨﻣ زا 27
ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ تﻼﮐ ﺪﺻرد
ﻪﺑ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ تﻼﮐﻮﻧﺎﻧ ترﻮﺻ
كﺎﺧ شﺎﭘ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ
2 ﻪﺑ) ﺖﺷﺎﮐ ياﺪﺘﺑا رد رﺎﺘﮑﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﻞﯿﻟد
ﺖﺸﮐ ﺮﯾز ﺖﯾدوﺪﺤﻣ (ﺶﯾﺎﻣزآ ندﻮﺑ مود ﺖﺸﮐ و ﻪﻋرﺰﻣ ندﻮﺑ
ياراد ءاﺮﻀﺧ دﻮﮐ ﻮﻧﺎﻧ ﻊﺒﻨﻣ زا 27
ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ تﻼﮐ ﺪﺻرد
يد ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ﺪﯿﺴﮐا
يرﺎﯿﺑآ بآ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ
ناﺰﯿﻣ 2 دﻮﮐ هﺪﻧزﺎﺳ ﺖﮐﺮﺷ ﻪﯿﺻﻮﺗ سﺎﺳا ﺮﺑ رﺎﺘﮑﻫ رد ﺮﺘﯿﻟ برﺎﮐﺎﺘﭘ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ دﻮﮐ ﻊﺒﻨﻣ زا
يوﺎﺣ) 52 يد ﺪﺻرد (ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ﺪﯿﺴﮐ
نژوﺮﺘﯿﻧ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ دﻮﮐ ﺑﻪ
ناﺰﯿﻣ 2/
31 ياﺪﺘﺑا رد ﻪﻠﺣﺮﻣ ود ﯽﻃ رد تﺮﮐ ﺮﻫ ياﺮﺑ مﺮﮔ
ﻞﮔ ياﺪﺘﺑا و ﺖﺷﺎﮐ ﯽﻫد
ياراد هروا ﻊﺒﻨﻣ زا 46
نژوﺮﺘﯿﻧ ﺪﺻرد
لوﺪﺟ 2 ﺻﻮﺼﺧ . ﯿ تﺎ ﻓ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯽﯾ ﺎﻣزآ ﻪﻋرﺰﻣ كﺎﺧ ﯾ
ﺸ ﯽ ﺎﺗ ﺮﻔﺻ ﻖﻤﻋ رد 30
ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﺮﺘﻣ كﺎﺧ
كﺎﺧ ﺖﻓﺎﺑ
ﯽﻟآ ﻦﺑﺮﮐ ﻞﮐ نژوﺮﺘﯿﻧ
ﺮﻔﺴﻓ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ﯽﮑﯾﺮﺘﮑﻟا ﺖﯾاﺪﻫ
pH
)
ﺪﺻرد (
) ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ (
ﯽﺳد) (ﺮﺘﻣﺮﺑ ﺲﻨﻤﯾز
ﯽﻨﺷ ﯽﺳر مﻮﻟ
14 / 0
1200 4/
7 250
67
/3 8/
7
) ﻪﺗﻮﺑ ﻞﮐ و ﻪﻗﺎﺳ 48
ﺎﻣد رد ﺖﻋﺎﺳ ي
70 ﺘﻧﺎـﺳ ﻪﺟرد ﯽ
داﺮـﮔ رد
) ﺪﻧدﻮﺑ (نوآ 1
و 18 هزاﺪـﻧا .(
ﮔ ـﯿ ﺮ ي ﻧ ﻪـﻧاد دﺮـﮑﻠﻤﻋ ـﯿ
ﺰ زا ـﯾ ﮏ
تﺮﮐ ﻂﺳو زا ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ ﺎﻫ
ي ﺎﻣزآ ﯾ ﺸ ﯽ ) ﺪﺷ مﺎﺠﻧا 3
.(
اﺮﺑ ي ﺰﺠﺗ ﯾﻪ ﻠﺤﺗ و ﯿ ﻞ ﺎﻫ ي رﺎﻣآ ي هداد ندﻮـﺑ لﺎﻣﺮﻧ اﺪﺘﺑا ﺎـﻫ
ي
مﺮﻧ ﻂﺳﻮﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻔﺻ راﺰﻓا
Minitab 16 ـﺳرﺮﺑ درﻮﻣ
ﯽ راﺮـﻗ
ﺰﺠﺗ ﺲﭙﺳ ،ﺖﻓﺮﮔ ﯾﻪ
راو ﯾ ﺲﻧﺎ هداد ﺎﻫ و ﺎﻘﻣ ﯾ ﻪﺴ ﻣ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ ﺎـﻬﻧآ ﻪـﺑ
شور نﻮﻣزآ ﺪﻨﭼ ﻪﻨﻣاد ا ي و ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻦﮑﻧاد
ﺎﻬﻧ رد ﯾ ﺖ ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﯽ ﭘﯿ نﻮﺳﺮ ﺑﯿ ﻦ رﻮﻣ تﺎﻔﺻ د
ﻟﺎﻄﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﻪﻌ
مﺮــﻧ زا راﺰــﻓا ﻪﺨــﺴﻧSAS
1/
9 ﺮــﺑ آ اﺮــﺑ .ﺪــﺷ درو ي
ﺮــﻫ ــﯾ ﮏ زا
شور ﺎﻫ ي ﺑآ ﯿ رﺎ ي
، ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﺑ
ناﻮـﻨﻋ ﻐﺘﻣ ـﯿ ﺮ ﺎـﺳ و ﻪﺘـﺴﺑاو ﯾﺮ
اﺰـﺟا ي ژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ تﺎﻔـﺻ و دﺮــﮑﻠﻤﻋ ــﯾ
ﮏ ﻪـﺑ ناﻮــﻨﻋ ﻐﺘﻣ ﯿ ﺎــﻫﺮ ي
ﺰﺠﺗ و ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻞﻘﺘﺴﻣ ﯾﻪ
ﺳﺮﮔر ﯿ نﻮ مﺎﮔ ﻪـﺑ مﺎـﮔ اﺮـﺑ ي
ﺎﺳﺎﻨﺷ ﯽﯾ ﻋ ﺮـﺑ ﺮﺛﺆـﻣ تﺎﻔـﺻ دﺮـﮑﻠﻤ
زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﺪـﺠﻨﮐ ﻪـﻧاد
مﺮﻧ راﺰﻓا رﺎﻣآ ي
)SPSS IBM SPSS Statistics 21 .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا (
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ و ﺚﺤﺑ
ژر تاﺮﺛا ﯾ ﻢ ﺎﻫ ي ﺑآ ﻊﻄﻗ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ
رﺎ ي ﺪﺷر ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ رد ي
، ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ ﺎﻫدﻮﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي
ﻧﯿ نژوﺮﺘ ﺳﺎﺘﭘ و ﯿ ﻢ ﻢﻫﺮﺑ و ژر ﺶﻨـﮐ ـﯾ
ﻢ
ﺑآﯿ رﺎ ي ﻧ دﻮﮐ رد ﯿ نژوﺮﺘ ﻨﭽﻤﻫ و ﯿ ﻦ ﻪـﺳ ﻞـﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮـﺛا ،ﻪـﻧﺎﮔ
ژر ـﯾ ﻢ
ﺑآﯿ رﺎ ي ﻧ دﻮﮐ رد ﯿ نژوﺮﺘ ﺳﺎﺘﭘ دﻮﮐ رد ﯿ
ﻢ ـﻨﻌﻣ ﻪـﺗﻮﺑ عﺎـﻔﺗرا ﺮﺑ ﯽ
راد
لوﺪﺟ) ﺪﻧدﻮﺑ 3
ﮐﺎﺧ دﺮﺑرﺎﮐ .(
ﯽ ﮐﻮﻧﺎﻧ تﻼ ﺳﺎﺘﭘ ﯿ ﻢ دﻮـﮐ ﺎـﺑ هاﺮﻤﻫ
ﺑآ و هروا ﯿ رﺎ ي ﺎـﺗ 50 ﻪـﻧاد ﺪـﺻرد ﺪـﻨﺑ
ي
)
75BBCH
ﺮﺗﻻﺎـﺑ(
ﯾ ﻦ
) ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا 33
/ 181 ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﺮﺘﻣ اﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺷاد ( ﯾ
ﺶ دوﺪـﺣ
13 ﺪﺻرد ي ﺎﻘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا ﯾ
ﺴ ﻪ ﺗ ﺎﺑ ﯿ رﺎﻤ ﺪﻫﺎﺷ ﺪـﺷ لوﺪـﺟ)
4 ا ﺮﮐذ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺘﮑﻧ .(
ﯾ
،ﻪﮑﻨ ﺗﯿ رﺎﻤ ﺎﻫ ي ﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽ ﺎﻘﻣ رد ﯾ ﻪـﺴ ﻣ ـﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ
ﻣ ﺮﺛا ﻞﺑﺎﻘﺘ ﻪﺳ ﻪﻧﺎﮔ دﻮﺟو دراد ﻪﮐ ﺎﺑ ﺮﺗﻻﺎـﺑ ﯾ ﻦ ﻣ ـﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ ﻪـﺑ ﺖـﺳد
ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،هﺪﻣآ ﯽ
رﺎﻣآ راد ي ﺮـﺘﻤﮐ .ﺪﻧراﺪﻧ ﯾ
ﻦ ﻣ ـﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ عﺎـﻔﺗرا
ﺑآ رد ﻪﺗﻮﺑ ﯿ
رﺎ ي ﺎـﺗ 50 ﺪـﺻرد ﻞـﮔ ﯽـﻫد )
BBCH 65 مﺪـﻋ رد (
فﺮﺼﻣ ﺳﺎﺘﭘ دﻮﮐ ﯿ ﻢ ﮐﺮﺗ فﺮﺼﻣ و ﯿ
ﺐ 50 ﺮﺑ هروا ﺪﺻرد سﺎـﺳا
ﻪﺑ كﺎﺧ نﻮﻣزآ ز دﻮﮐ هاﺮﻤﻫ
ﯾ ﺘﺴ ﯽ ﻧﯿ ﺴﮐوﺮﺘ ﯿ ﻦ ﻣ ﺎﺑ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ 66 / 139
ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﺮﺘﻣ ﻪﺑ ﺖﺳد لوﺪﺟ) ﺪﻣآ 4
.(
رد زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﮑﺸﺧ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ ﯽ
ﺗﻮﻧژ رد ﯿ ﭗ ﺎﻫ ي ،ﺪﺠﻨﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ
اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﺪﺷ ﯾ ﺪ ﮑﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﯽ
ﻢﮐ) ﺑآﯿ رﺎ ي دﺮـﮑﻠﻤﻋ ،ﻪـﺗﻮﺑ عﺎـﻔﺗرا ،(
ﺑﯿ ژﻮﻟﻮ ﯾ ﮏ د دﺮﮑﻠﻤﻋ و ﻪـﺑ ار ﺢﻄﺳ ﺪﺣاو رد ﻪﻧا
ـﻨﻌﻣ رﻮـﻃ ﯽ
راد ي
) داد ﺶﻫﺎــﮐ 17
اﺮــﺷ رد .(
ﯾ ﻂ ﯾ نﺎــﺴﮑ ﺤﻣ ﯿ ــﻄ ﯽ
، ندروآ ﻢﻫاﺮــﻓ
لوﺪﺟ 4.
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺮﺛا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺮﺑ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ و نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
،ﮏﯾژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ تﺎﻔﺻ ﺪﺠﻨﮐ دﺮﮑﻠﻤﻋ ياﺰﺟا و دﺮﮑﻠﻤﻋ
ﻢﯾژر رد ﯿﺑآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ يرﺎ
ﻞﺣاﺮﻣ يرﺎﯿﺑآ ﻊﻄﻗ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ دﻮﮐ
نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا
(cm) ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ
رد ﯽﺒﻧﺎﺟ ﻪﺗﻮﺑ ﻪﺗﻮﺑ رد گﺮﺑ داﺪﻌﺗ
ﻞﮐ داﺪﻌﺗ رد لﻮﺴﭙﮐ ﻪﺗﻮﺑ ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ
لﻮﺴﭙﮐ رد ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ
(kg he)
ﻞﻣﺎﮐ يرﺎﯿﺑآ
ﺪﻫﺎﺷ ) ﻦﯿﺴﮐوﺮﺘﯿﻧ
(N
160/66b-e 7/00c-g
145/57k-o 10/98h-l
75/66a-e 854/6h-n
) هروا (O
169/66a-d 6/66d-g
160/00f-n 13/14d-i
80a-d 1107/6a-g
50% O + N
146/66gf 7/33c-g
130/67no 11/2h-l
61g 750/5lmn
لﻮﻠﺤﻣ ﯽﺷﺎﭘ
تﻼﮐﻮﻧﺎﻧ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ) ﻦﯿﺴﮐوﺮﺘﯿﻧ (N
168/66a-d 7/00c-g
158/00g-n 12/3f-j
81/66abc 959/4e-m
) هروا (O
168/66a-d 8/66a-d
225/33a 13/02d-i
85a 952/1f-n
50% O + N
154/00d-g 8/00b-f
176/00b-i 8/45l
72/3ag 724mn
ﯽﺑآ فﺮﺼﻣ د ي ﺴﮐا ﯿ ﺪﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ) ﻦﯿﺴﮐوﺮﺘﯿﻧ (N
167/66a-d 6/66d-g
175/67c-j 14/98c-f
75/6ae 1161a-f
) هروا (O
164/00a-f 5/33g
181/67b-h 14/3c-g
73/66ag 1012/8c-j
50% O + N
157/00c-g 7/00c-g
168/00d-l 10/2i-l
72af 776/3j-n
ﯽﮐﺎﺧ دﺮﺑرﺎﮐ تﻼﮐﻮﻧﺎﻧ
ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ) ﻦﯿﺴﮐوﺮﺘﯿﻧ (N
159/66b-f 5/66fg
135/36mno 13/54d-h
66 / 79 ad 1046/4c-i
) هروا (O
166/66a-e 9/33abc
193/33a-e 16/85abc
71/66b-g 1229/2a-d
50% O + N
148/66efg 8/66a-d
166/33e-m 9/93jkl
70/6b-g 766/7k-n
يرﺎﯿﺑآ65 BBCH
ﺪﻫﺎﺷ ) ﻦﯿﺴﮐوﺮﺘﯿﻧ
(N
154/33d-g 6/00efg
146/00j-o 13/3i-h
68/66c-g 927f-n
) هروا (O
160/00b-f 7/00c-g
132/00no 15/54b-e
82/66ab 1137/7a-f
50% O + N
139/66g 6/66d-g
116/00o 12/88e-j
78/66a-e 1056c-h
لﻮﻠﺤﻣ ﯽﺷﺎﭘ
تﻼﮐﻮﻧﺎﻧ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ) ﻦﯿﺴﮐوﺮﺘﯿﻧ (N
167/00a-e 6/00efg
167/00e-m 11/09h-l
70b-g 802/8i-n
) هروا (O
154/33d-g 8/00b-f
170/00d-l 14/4c-g
62/33fg 877/8g-n
50% O + N
154/66d-g 8/00b-f
165/33f-m 17/06abc
72/66a-g 1138/2a-f
ﯽﺑآ فﺮﺼﻣ د ي ﺴﮐا ﯿ ﺪﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ) ﻦﯿﺴﮐوﺮﺘﯿﻧ (N
156/66c-g 7/00c-g
174/00d-k 12/1f-k
67/33d-g 848/9h-n
) هروا (O
162/66a-f 6/66d-g
150/33ln 16/92abc
71/33 b-g 1206/9a-e
50% O + N
166/66a-e 8/33b-e
155/00l-n 12/97d-j
72b-g 993/5d-l
ﯽﮐﺎﺧ دﺮﺑرﺎﮐ تﻼﮐﻮﻧﺎﻧ
ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ) ﻦﯿﺴﮐوﺮﺘﯿﻧ (N
166/00 a-e 8/00b-f
175/33c-k 10/5h-l
62fg 733/8mn
) هروا (O
154/33d-g 9/33abc
191/67b-e 17/24abc
74a-g 1242/5abc
50% O + N
159/00b-g 11/33a
179/67b-i 15/94bcd
69c-g 1037/4c-i
ﺎﺗ يرﺎﯿﺑآ75 BBCH
ﺪﻫﺎﺷ ) ﻦﯿﺴﮐوﺮﺘﯿﻧ (N
174/66abc 7/66b-g
170/00d-l 18/38ab
79a-d 1340/5a
) هروا (O
153/66d-g 10/00ab
197/67a-d 13/22d-i
77/33a-e 1025/1c-i
50% O + N
161/33b-f 6/66d-g
156/67g-n 10/58h-l
65/66efg 706/8n
لﻮﻠﺤﻣ ﯽﺷﺎﭘ
تﻼﮐﻮﻧﺎﻧ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ) ﻦﯿﺴﮐوﺮﺘﯿﻧ (N
168/66a-d 7/33c-g
176/00b-i 9/29kl
73/66a-g 763/5k-n
) هروا (O
175/33ab 8/66a-d
206/33abc 19/26a
74/66a-e 1300/8ab
50% O + N
158/00b-g 7/66b-g
170/67d-l 11/6g-k
75a-f 880/2g-n
ﯽﺑآ فﺮﺼﻣ د ي ﺴﮐا ﯿ ﺪﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ) ﻦﯿﺴﮐوﺮﺘﯿﻧ (N
163/00a-f 7/66b-g
188/00b-e 12/56e-j
71/33b-g 842h-n
) هروا (O
168/33a-d 9/33abc
185/00b-g 16/96abc
75a-f 1086/7b-h
50% O + N
168/00a-d 6/66d-g
143/33l-o 12/78e-j
81/66abc 867/9g-n
ﯽﮐﺎﺧ دﺮﺑرﺎﮐ تﻼﮐﻮﻧﺎﻧ
ﭘ ﻢﯿﺳﺎﺘ ) ﻦﯿﺴﮐوﺮﺘﯿﻧ (N
174/66abc 8/00b-f
207/33ab 12/17f-k
69c-g 959e-m
) هروا (O
181/33a 6/33d-g
173/33d-l 14/92c-f
74/66 a-f 1069/1b-h
50% O + N
160/33b-f 7/33c-g
155/67g-n 14/66c-f
77/33a-e 1006/8e-k
ﺮﺑ ﻪﻨﻣاد ﺪﻨﭼ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ سﺎﺳا يا
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ،نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد ﻪﺑﺎﺸﻣﺮﯿﻏ فوﺮﺣ ﻦﮑﻧاد ﻧراد ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد يراد
ﺪ .
اﺬﻏ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﯽﯾ
اﺮﺑ ي ﮔ ﯿ هﺎ ﺎﻫدﻮﮐ ﻂﺳﻮﺗ ي
ﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽ ﺪﻧاﻮﺗ ﺚـﻋﺎﺑ
اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﮔ ﺪﺷر ﯿ هﺎ ﭘ رد و ﯽ اﺰﻓا نآ ﯾ ﺶ را ) دﻮـﺷ ﻪـﺗﻮﺑ عﺎـﻔﺗ 32
.(
ﻮﻧﺎﻧ دﺮﺑرﺎﮐ ﺳﺎﺘﭘ تﻼﮐ
ﯿ ﻢ ﻧ دﻮﮐ و ﯿ نژوﺮﺘ ﺷ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯽﯾ ﻪﺑ ترﻮﺻ ،هروا
ﺑﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﻦ ﺛﺄﺗ ﯿﺮ اﺰﻓا رد ار ﯾ ﺶ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا
ﻠﺑﺎﻗ ﯿ ﺖ ﺎﻫ ي اﯾ ﻦ ﺬﻐﺗ دﻮـﺒﻬﺑ ﻪـﻠﻤﺟ زا ﺎـﻫدﻮﮐ ـﯾ
ﻪ ﮔ ـﯿ هﺎ اﺰـﻓا و ﯾ ﺶ
ﻓﺮﻇ ﯿ ﺖ راﺪﻬﮕﻧ ي ز ﺪﺣ ﺎﺗ كﺎﺧ رد بآ ﯾ
دﺎ ي ﺟﻮﺗ ﯿﻪ ﺬـﭘ ﯾﺮ ﺖـﺳا
،
ا دﺮﺑرﺎـﮐ ﻪـﮐ اﺮﭼ ـﯾ
ﻦ ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎـﺒ دﺎـﻘﻣ رد ﯾﺮ ﻬﺑ ﯿ ،ﻪـﻨ ﮔ ﺪـﺷر ـﯿ هﺎ و
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻦ اﺬـﻏ ﺮـﺻﺎﻨﻋ راﺪﻘﻣ ﯽﯾ
ـﺳﺎﺘﭘ ﯿ ﻢ ﻧ و ﯿ نژوﺮـﺘ كﺎـﺧ رد ار
ﻣ دﻮﺒﻬﺑ ﯽ ﺪﺸﺨﺑ ) 29 و 32 .(
ﺮﻄﻗ ﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﻪﻗﺎﺳ ﯿﺮ
ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ ﻧ دﻮﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ
،نژوﺮﺘ ـﺳﺎﺘﭘ ﯿ ﻢ
ژر ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا و ﯾ
ﻢ ﺎﻫ ي ﺑآ ﯿ رﺎ ي ﺳﺎﺘﭘ دﻮﮐ رد ﯿ
ﻢ لوﺪﺟ) ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ
3 ﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ .(
ﯿ ﺎﻫرﺎﻤ ي ﺑآ ﯿ رﺎ ي لﻮﻠﺤﻣ رد ﻞﻣﺎﮐ ﺷﺎﭘ
ﯽ
ﻮﻧﺎﻧ ﺳﺎﺘﭘ تﻼﮐ ﯿ
ﻢ ﺑآ و ﯿ رﺎ ي ﺎـﺗ 50 ﻪـﻧاد ﺪـﺻرد ﺪـﻨﺑ
ي ـﮐ رد دﺮﺑرﺎ
ﮐﺎﺧ ﯽ د ي ﺴﮐا ﯿ ﺪ ﺳﺎﺘﭘ ﯿ ﻢ ﮐﺎـﺧ دﺮﺑرﺎﮐ و ﯽ
ﻮﻧﺎـﻧ ـﺳﺎﺘﭘ تﻼﮐ ﯿ
ﻢ ﻧ ـﯿ ﺰ
اراد ي ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯾ ﻦ ﻣ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ اﯾ ﻦ رﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا ﺖﻔﺻ ي
ﺑ رد .ﺪﻧدﻮﺑ ﯿ
ﻦ
ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ ﻧﯿ
،نژوﺮﺘ ﺮﺗﻻﺎﺑ هروا دﺮﺑرﺎﮐ ﯾ
ﻦ ا ار ﻪﻗﺎﺳ ﺮﻄﻗ ﯾ
دﺎـﺠ دﺮـﮐ
لوﺪﺟ) 5 ﺑ .(
ﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﻦ ﺑآ ﻊـﻄﻗ رد ﻪﻗﺎـﺳ ﺮﻄﻗ ـﯿ
رﺎ ي رد 50 ﺪـﺻرد
ﻞﮔ ﯽﻫد
)
65BBCH
ﺑرﺎـﮐ رد(
ﮐﺎـﺧ دﺮ ﯽ ﻮﻧﺎـﻧ ـﺳﺎﺘﭘ تﻼﮐ ﯿ
ﻢ ﺎـﺑ
ﻣ ــﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ 88 / 13 ﻣ ﯿ ــﻠ ﯽ ﺮــﺘﻣ اﺰــﻓا ﺚــﻋﺎﺑ ﻪــﮐ دﻮــﺑ ﯾ
ﺶ دوﺪــﺣ
20 ﺪﺻرد ي ﻣ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ اﯾ ﻦ ﺎﻘﻣ رد ﺖﻔﺻ ﯾ
ﻪﺴ ﺗ ﺎﺑ ﯿ رﺎـﻤ ﺪﻫﺎـﺷ ﺪـﺷ
لوﺪﺟ) 6 ﺘﻔـﺻ ﻪﻗﺎﺳ ﺮﻄﻗ .(
ﯽ ﺑ ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﯿ
ﺮﺘـﺸ ﯾ ﻦ رد نآ ﺪـﺷر
ﻟوا ﻞﺣاﺮﻣ ﯿﻪ
اﺪﺘﺑا ﺎﺗ ي ﻞﮔ ﯽﻫد ﻣ ترﻮﺻ ﯽ ﮔﯿ دﺮ ﻤﻫ ﻪﺑ و ﯿ ﻦ ﻟد ـﯿ ﻞ
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺗﯿ ﺎﻫرﺎﻤ ي ﻟﺎﻤﻋا ﯽ ﻪﺑ ﻏ ﯿﺮ ز دﻮﮐ زا ﯾ ﺘـﺴ ﯽ ﮐﺎـﺧ دﺮﺑرﺎـﮐ و ﯽ
ﻧ ﻮﻧﺎ ﺳﺎﺘﭘ تﻼﮐ ﯿ
،ﻢ اﺮﺑ مزﻻ ﺖﺻﺮﻓ ي
ﺛﺄﺗ ﯿﺮ ور ﺮﺑ ي اﯾ ﻦ ار ﺖﻔـﺻ
ﮐﺎﺧ دﺮﺑرﺎﮐ ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ و ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﯽ
ﻮﻧﺎﻧ ﺳﺎﺘﭘ تﻼﮐ ﯿ
ﻢ ﺘﻧ ﯿ ﻪﺠ ﺑﻮـﻠﻄﻣ ﯽ
ﻗ رد ﯿ سﺎ ﺎﺳ ﺎﺑ ﯾﺮ ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ ﺳﺎﺘﭘ ﯿ ﻢ .ﺖﺷاد
داﺪﻌﺗ ﻪﺧﺎﺷ ﺎﻫ ي ﺒﻧﺎﺟ ﯽ ﺛﺄـﺗ ﺖﺤﺗ ﯿﺮ
ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎـﺒ دﻮـﮐ ﻒـﻠﺘﺨﻣ
ﺳﺎﺘﭘ ﯿ ﻢ ﻧ و ﯿ نژوﺮﺘ ﻨﭽﻤﻫ و ﯿ ﻦ ﺑآ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا ـﯿ
رﺎ ي ﻧ رد ﯿ ،نژوﺮـﺘ
ﻧﯿ نژوﺮﺘ ﺳﺎﺘﭘ رد ﯿ
،ﻢ ﺑآ ـﯿ رﺎ ي ـﺳﺎﺘﭘ رد ﯿ ﻢ ﺑآ و ـﯿ رﺎ ي ـﺳﺎﺘﭘ رد ﯿ ﻢ رد
ﻧﯿ نژوﺮﺘ ﻐﺗ ﯿﯿ ﺮ ﻨﻌﻣ ﯽ راد لوﺪﺟ) ﺖﺷاد 3
ﺑ .(
ﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﻦ ﻪﺧﺎـﺷ داﺪﻌﺗ
ﺒﻧﺎﺟ ﯽ ﺗ رد ﻪﺗﻮﺑ رد ﯿ
رﺎﻤ ﺑآ ﯿ رﺎ ي ﺎﺗ 50 ﺪﺻرد ﻞﮔ ﯽﻫد دﺮﺑرﺎـﮐ رد
ﮐﺎﺧ ﯽ ﻮﻧﺎﻧ ﺳﺎﺘﭘ تﻼﮐ ﯿ
ﻢ ﻪﺑ هاﺮﻤﻫ 50 دﻮـﮐ و هروا ﺪﺻرد زﯾ
ﺘـﺴ ﯽ
ﻧﯿ ﺴﮐوﺮﺘ ﯿ ﻦ ﻣ ﺎﺑ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ 33 / 11 ﺎﻘﻣ رد ﻪـﮐ دﻮﺑ دﺪﻋ ﯾ
ﻪـﺴ ﺗ ﺎـﺑ ﯿ رﺎـﻤ اﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻫﺎﺷ
ﯾ ﺶ دوﺪﺣ 38 ﺪﺻرد ي ﻣ رد ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ ا ـﯾ ﻦ ﺖﻔـﺻ
لوﺪﺟ) ﺪﺷ 4
.(
ﺎﻫدﻮﮐ ي ز ﯾ ﺘﺴ ﯽ ﻣﺄﺗ ﺎﺑ ﯿ ﻦ ﻢﮐ و فﺮﺼﻣﺮﭘ ﺮﺻﺎﻨﻋ درﻮﻣ فﺮﺼﻣ
ﻧﯿ زﺎ ﮔ ﯿ
،هﺎ و دﻮـﺒﻬﺑ ﯾ ـﮔﮋ ﯽ ﺎـﻫ ي ﻓ ﯿﺰ ﯾ ـﮑ ﯽ
، ـﺷ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯽﯾ ﺑ و ﯿ ژﻮـﻟﻮ ﯾ ﮑ ﯽ
اﺰﻓا ،كﺎﺧ ﯾ
ﺶ ﻓﺮﻇ ﯿ ﺖ راﺪﻬﮕﻧ ي ﺐـﺳﺎﻨﻣ شﺮﺘﺴﮔ ،كﺎﺧ رد بآ
ﺳ ﯿ ﻢﺘﺴ ر ﯾ ﻪﺸ ا ي ﮔ ﯿ هﺎ اﺰـﻓا و كﺎـﺧ رﺎﺘﺧﺎـﺳ دﻮﺒﻬﺑ ﺎﺑ ﯾ
ﺶ و ﻞـﻠﺧ
ﻟﻮﺗ ،كﺎﺧ جﺮﻓ ﯿ
ﺪ نﻮﻣرﻮﻫ ﺎـﻫ ي ﮔ ـﯿ ﻫﺎ ﯽ ﻪـﺑ ﻪﻠﯿـﺳو ﺮﺘﮐﺎـﺑ ي ﺎـﻫ و
ﻮﻘﺗ ﯾ ﺖ ﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ لﺎﻘﺘﻧا و بﺬﺟ ﯽ
، ﺑ ﻮـﻤﻧ و ﺪـﺷر ﺐﺟﻮﻣ ﯿ
ﺮﺘـﺸ
ﮔﯿ هﺎ ﺒﻧﺎﺟ ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽ
ﻣ ﯽ ﺪﻧﻮﺷ ) 19 رد ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ .(
ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ي د دﻮﺧ ﮔ درﻮﻣ ر ـﯿ هﺎ ﺎـﺘﻧ ،ﺪـﺠﻨﮐ ﯾ
ﺞ ا زا ﻞـﺻﺎﺣ ـﯾ
ﻦ
ﺄﺗ و ﻪﺋارا ار ﺶﻫوﮋﭘ ﯿﯾ
ﺪ دﺮﮐ ) ﺪﻧ 37 .(
ﯾ ﻒـﺳﻮ ) نارﺎـﮑﻤﻫ و 41
(
ﻧ ـﯿ ﺰ ﺎـﻫدﻮﮐ ﻪـﮐ ﺪــﻧدﺮﮐ شراﺰـﮔ ي
ز ﯾ ﺘــﺴ ﯽ وﺎـﺣ ي و ﺮﺘﮐﺎــﺑﻮﺗزا
ﭙﺳوزآ ﯿﺮ ﯾﻠﯿ مﻮ ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ ،ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا ﺎﻫ
ي ﺒﻧﺎﺟ ﯽ ﮏﺸﺧ نزو و
ﮔ رد ار ﻪﺗﻮﺑ ﯿ
هﺎ ﺮﻣ ﯾ ﻢ ﻠﮔ ﯽ ﻪﺑ ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﯽ راد ي اﺰﻓا ﯾ ﺶ .داد
داﺪﻌﺗ ﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ و ﯿﺮ
ﻧ دﻮﮐ ﯿ
،نژوﺮﺘ ـﺳﺎﺘﭘ ﯿ
،ﻢ ژر ـﯾ ﻢ
ﺑآﯿ رﺎ ي ﺑآ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا و ﯿ
رﺎ ي ﻧ رد ﯿ
،نژوﺮﺘ ﻧﯿ نژوﺮﺘ ـﺳﺎﺘﭘ رد ﯿ ﻢ و
ﺑآﯿ رﺎ ي ﺳﺎﺘﭘ رد ﯿ ﻢ ﻐﺗ ﯿﯿ تاﺮ ﻨﻌﻣ ﯽ راد ﻨﭽﻤﻫ .داد نﺎﺸﻧ ﯿ
ﻦ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا
ﻪﺳ ﻪﻧﺎﮔ ﺑآ ﯿ رﺎ ي ﻧ رد ﯿ نژوﺮﺘ ـﺳﺎﺘﭘ رد ﯿ ﻢ ﻪـﺗﻮﺑ رد گﺮـﺑ داﺪـﻌﺗ ﺮـﺑ
ﻨﻌﻣ ﯽ راد لوﺪﺟ) دﻮﺑ 3
ﺑ .(
ﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﻦ ﺑآ رد ﻪﺗﻮﺑ رد گﺮﺑ داﺪﻌﺗ ـﯿ
رﺎ ي
لﻮﻠﺤﻣ و ﻞﻣﺎﮐ ﺷﺎﭘ
ﯽ ﻮﻧﺎﻧ ﺳﺎﺘﭘ تﻼﮐ ﯿ
ﻢ ﻪـﺑ ﺎـﺑ هروا دﺮﺑرﺎـﮐ هاﺮـﻤﻫ
ﻣﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ 33 / 225 اﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ دﺪﻋ ﯾ
ﺶ دوﺪﺣ 35 ﺪـﺻرد ي
ﻣ رد ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ اﯾ ﻦ ﺎﻘﻣ رد ﺖﻔﺻ ﯾ
ﻪﺴ ﺗ ﺎﺑ ﯿ رﺎﻤ ﺮـﺘﻤﮐ و ﺪـﺷ ﺪﻫﺎﺷ ﯾ
ﻦ
ﺑآ رد گﺮﺑ داﺪﻌﺗ ﯿ
رﺎ ي ﺎﺗ 50 ﺪﺻرد ﻞﮔ ﯽﻫد زا هدﺎﻔﺘـﺳا مﺪـﻋ رد
دﻮﮐ ﭘ ﺳﺎﺘ ﯿ ﻢ ﻪﺑ دﺮﺑرﺎﮐ هاﺮﻤﻫ 50
ﻪﺑ هروا ﺪﺻرد ز دﻮﮐ هاﺮﻤﻫ
ﯾ ﺘـﺴ ﯽ
ﻧﯿ ﺴﮐوﺮﺘ ﯿ ﻦ ﻣ ﺎـﺑ ـﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ 116 دﺪـﻋ ﻪـﺑ ﺖـﺳد لوﺪـﺟ) ﺪـﻣآ 4
.(
ﺑﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﻦ ﺑآ رد گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﯿ
رﺎ ي لﻮـﻠﺤﻣ هاﺮـﻤﻫ ﻪﺑ ﻞﻣﺎﮐ ـﺷﺎﭘ
ﯽ ﺎـﺑ
ﻮﻧﺎﻧ ﺳﺎﺘﭘ تﻼﮐ ﯿ
ﻢ ﻣ ﺎﺑ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ 1946 ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﺮﺘﻣ ﻊﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﺖـﺳد ﺪـﻣآ
اﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ ﯾ
ﺶ دوﺪـﺣ 19 ﺪـﺻرد ي ﻣ ـﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ ا ـﯾ ﻦ رد ﺖﻔـﺻ
ﺎﻘﻣ ﯾ ﻪﺴ ﺗ ﺎﺑ ﯿ رﺎﻤ ﺪﻫﺎﺷ ﺪﺷ ﺮﺘﻤﮐ . ﯾ ﻦ ﻣ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ ﻧ گﺮـﺑ ﺢﻄـﺳ ـﯿ
ﺰ رد
ﺑآ ﻊﻄﻗ ﯿ رﺎ ي رد 50 ﺪﺻرد ﻞﮔ ﯽﻫد ﺳﺎﺘﭘ دﻮﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا مﺪﻋ و ﯿ
ﻢ
ﻣ ﺎﺑ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ 5 / 1481 ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﺮﺘﻣ لوﺪﺟ) دﻮﺑ ﻊﺑﺮﻣ 6
ﮑﺸﺧ ﺶﻨﺗ .(
ﯽ
ﻪـﺑ) گﺮـﺑ ﺢﻄـﺳ و داﺪـﻌﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﭘ ﺖـﻠﻋ
ـﯿ ﺮ ي ر و ـﯾ شﺰ
گﺮﺑ ﺎﻫ ( ﯽﻣ دﻮﺷ ) 24 .(
