هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
1102
نهآ و یور رصنع اب مدنگ یزاس ینغ ترورض
ریش رهچونم
*ی ینارماک یضترم و
هب بیترت رایداتسا رایشناد و مولع هورگ یلیبدرا ققحم هاگشناد ،ناغم یعیبط عبانم و یزرواشک هدکشناد ،یهایگ
؛لووسم هدنسیون * [email protected]
هدیکچ
مدنگ یکی زا نیرتمهم ناهایگ یعارز تسا هک شقن یدایز رد نیمات تینما ییاذغ روشک رصانع دوبمک .دراد زیر
یذغم هلمج زا
و یور نهآ رد طیحم هشیر ببس للاتخا دشر رد و مدنگ درکلمع هزورما .دوش یم
هب ببس نییاپ ندوب تظلغ رصانع یذغمزیر
رد مدنگ هناد هک
یاذغ یلصا مدرم ناریا یم
،دشاب روهظ و شرتسگ یرایسب زا یرامیب اه دننامه گنس
،هیلک
،ینوخ مک
یگتسخ طرفم و یرامیب یاه یشراوگ رد روشک عیاش هدش دوبمک .تسا رصانع
یذغمزیر روط هب هدمع رد كاخ یاه یکهآ
هدهاشم یم دوش نیاربانب .دنتسه ییایلق امومع زین مید قطانم یاهکاخ هک فرصم
نیا هنوگ رصانع دیلوت رد تلاوصحم یعارز
هولاع رب شیازفا
،دیلوت یزاس ینغ اهنآ
ار زین هب لابند بذج مید قطانم رد .دراد راچد یور و نهآ رصانع
للاتخا یم .ددرگ
صخشم زا هک تسا هدش یضارا
تحت تشک مدنگ رد ناریا 37 دصرد دوبمک راچد دیدش
و نهآ 40 دصرد راچد دوبمک دیدش
لیلاد زا كاخ مک تبوطر و كاخ مک یلآ داوم هارمه هب كاخ نیگنس تفاب ،دایز میسلک تانبرک ،لااب هتیدیسا .دنتسه یور تشیب .تسا نهآ و یور هدافتسا تیلباق شهاک نیا زا .دنراد دوجو مید قطانم رد لماوع نیا ر
ور ینغ یاهشور زا هدافتسا یزاس
ریثات یدایز رب تیفیک .تشاد دهاوخ مدنگ
مدنگ ،یزاس ینغ ترورض ،یور ،نهآ :یدیلک یاه هژاو
هیذغت و دیلوت رظن زا مدنگ تیمها مدنگ کی هایگ یعارز یرورض یارب 35 دصرد ناهج تیعمج هدوب
و اب هجوت هب تعسو نیمز یاه ریز نآ تشک رد
ایند نیرتشیب
یرلاک و نیئتورپ ار تبسن ناهایگ هب رگید
نیمات یم دودح .دنک 66
دصرد مدنگ هدش تشک یارب
فرصم ناسنا و 17 دصرد زین یارب
ماد هیذغت هدافتسا
یم .دوش 17 دصرد هدنامیقاب مدنگ
هدش دیلوت لماش
فراصم نوگانوگ رگید و تافلت سپ تشادرب زا یم
.دشاب
مدنگ نیرتمهم یعارز هایگ
تشک هدش رد ناریا تسا و شیب زا 45 نیئتورپ دصرد و
55 دصرد یرلاک دروم زاین مدرم ار یم نیمات
.دنک بلغا كاخ یاه ناریا هتیدیسا یاراد 2
/ 8 - 7 / 7
، یوتحم هدام یلآ مک
، کهآ لااب و دعتسم یکشخ هب تلع شراب هنایلاس مک
همه .دنتسه نیا
لماوع رد دیدشت دوبمک نهآ و یور رد
زا ناهایگ هلمج
مدنگ لیخد هدوب و ببس نیگنایم شهاک یم درکلمع
.دنوش اب هجوت هب هیزجت 50 هنومن رازه یاه
،كاخ نیمخت هدز دش هک 80 دصرد یاه كاخ یعارز
ناریا هب روط هوقلاب راچد دوبمک
یرگید هعلاطم رد .دنتسه یور ک تـحت یـضارا رد
،ناریا رد مدنگ تش 37
نهآ دیدش دوبمک راچد دصرد و
40 دوبمک راچد دصرد
یور دیدش تسا هدش شرازگ
( 1 .) درک فرطرب تلاـغ رد نآ تـظلغ شیازفا قیرط زا ناوتیم ناسنا رد ار یور رـصنع دوـبمک .
یارب
یاــهشور زا یـکی ،درک هدافتسا شور دنچ زا ناوتیم نهآ و یور دوـبمک لکـشم عـفر یاــهدوک زا هدافتــسا جــیار
ییایمیش
تسا نهآ تلاک و یور تافلوس دننام نهآ و یور یواح .
مدنگ یزاس ینغ ترورض هب لیلاد ددعتم زا هلمج دوبمک داوم
،یلآ یاهکاخ تیهام
ًاتدمع( یعارز
،)یکهآ یب هتانبرک ندوب بآ رارمتسا ،یرایبآ رد
فرصم یب
هیور یاهدوک
،یتافسف مدع جاور یاهدوک فرصم یذغمزیر
و ادج ندرک سوبس زا هناد
،مدنگ دارفا هعماج ام
ًاتدمع یوحنب زا دوبمک
هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
1103
ییاذغ رصانع هب
هژیو جنر یور یم
.دنرب یور رد لاعف شیب یزاس زا
300 میزنآ رد ندب شقن دنراد و هب ناونع کی یرورض رصنع
یارب اقب و یگدنز
،هایگ ماد و ناسنا هتخانش هدش فیاظو و یمهم هب هدهع زا ؛دراد هلمج رد هایگ بجوم دوبهب دشر درکلمع و هدیدرگ
و نینچمه رد
ناسنا شیازفا ینمیا ندب رد ربارب رامیب ار اهی رب هدهع ( دراد 5 .) تاقیقحت رد
ههد ود هتشذگ تباث هدرک تسا هطبار
یگنتاگنت نیب
كاخ
،ملاس ملاس هایگ و
ناسنا ملاس دوجو دراد و أشنم رثکا اهدوبمک و رامیب یناسنا یاهی هب
ءوس هیذغت رب یم .ددرگ
یهیدب تسا هجوت دصکی یخیرات هلاس
ریخا هب فرصم یاهدوک فرصمرپ و یژتارتسا حلاصا یاه
یداژن ببس هدش ات تظلغ رصانع
یذغمزیر زا
هلمج یور رد تلاوصحم یزرواشک
هب روط ینعم یراد شهاک ( دبای 7 هب .) مغر نآ هک شیب زا 85 دصرد مدرم روشک ریس
یم
،نکیل ،دنشاب دودح
90 دصرد هب یوحن راچد یگنسرگ یم یلولس
اریز .دنشاب ناگدننکدیلوت
تلاوصحم یزرواشک
یهجوت هب
موهفم تینما ییاذغ .دنرادن ساسارب نیرخآ عمج تاعلاطا یروآ
هدش زا دنچ
،ناتسا دودح 86 دصرد یفرصم یاهدوک رد
روشک هب
هروا و تافسفرپوس لپیرت
صاصتخا .تسا هتفای
نیا عوضوم لامع گنز یرطخ یارب دیلوت یزرواشک تلاوصحم ملاس
و یدیدهت یارب
تینما ییاذغ روشک یم .دشاب مه نونکا شیب زا 7000 درایلیم لایر هنارای اتدمع هب ینژورتین یاهدوک و
یتافسف تخادرپ یم .دوش
رد هکیلاح دیاب تشاد هجوت هک
لاوا ییآراک نیا ود دوک هب لیلاد فلتخم زا ءوس هلمج تیریدم
رد هنارای
،اهدوک نییاپ تسا و ایناث
فرصم هب اهدوک نیا لیلد
هکنیا ثعاب عمجت و تارتین میمداک رد تلاوصحم یزرواشک
یم
،دنوش شقن نادنچ یتبثم رد دیلوت رادیاپ
و تملاس هعماج .دنرادن تخادرپ نینچ ینیگنس هنارای اهنت
هب نیا ود دوک ثعاب هدش هک نازرواشک هولاع
فرصم رب یب
هیور و رده
نداد نیا ود دوک رد
،روشک یتبغر نادنچ هب
هدافتسا زا رگید
،اهدوک هب هژیو یاهدوک
،یتسیز و یلآ یذغمزیر هتشادن
لاح .دنشاب
هکنآ فرصم یاهدوک نوزفا ریخا رب
راگزاس ندوب اب طیحم
،تسیز شقن رایسب یتبثم یتملاس رب ناسنا
.دنراد
،نیاربانب رد عطقم
ینونک تیریدم دیلوت یملع و
فرصم عاونا اهدوک یرما بانتجا ریذپان .تسا زا فرط رگید اب شیب فرصم زا
زاین یاهدوک یتافسف و
مدع فرصم یاهدوک یوتحم تظلغ یور دیسا
هک کیتیف مرف
هریخذ رفسف رد هناد
،تسا رد مدنگ یاه یدیلوت شیازفا یم .دبای
دیسا کیتیف اب لیکشت تاتیف کمن اب
یاهنویتاک ود
یتیفرظ زا هلمج و میزینم میسلک
عنام زا بذج نیا رصانع و یور ،نهآ رد
هاگتسد شراوگ نیدب .ددرگیم بیترت
دیسا کیتیف عنام بذج یذغمزیر
،اه میسلک میزینم و رد
ندب یم ( .دوش 6 و 8 .)
رد ود ههد ریخا تاقیقحت
یددعتم رد دروم شقن یور شیازفا رد تیفیک
مدنگ و نان زا قیرط شهاک صخاش
PA/Zn
عرازم مدنگ
ماجنا هتفرگ صخاش شیازفا اب اهنآ بذج هک دنتسه زین زنگنم و سم ،نهآ لثم یرگید رصانع ،یور رب هولاع .تسا
PA/Zn
شهاک
یم رادقم یا هعلاطم رد .دبای یور
رد اب هناد فرصم تافلوس شیازفا یور هتفای
و صخاش
Pa/Zn
زا 138 هب 61 شهاک ( تفای 3 .)
،نیاربانب اب فرصم لداعتم اهدوک هب هژیو فرصم یور تافلوس رد
عرازم
،مدنگ هدهاشم صخاش دیدرگ
PA/Zn
هب رتمک زا 25 شهاک
هتفای و نیدب بیترت رصانع دوجوم رد ینان هک زا سوبس درآ راد
هیهت یم
،دوش یارب ناسنا لباق بذج هدوب و رد هجیتن رد دنیارف هیهت
،درآ یزاین هب سوبس یریگ دهاوخن دوب .تشاد دهاوخ اهنآ بذج رد ار تبثم رثا نیمه زین یذغمزیر یاهدوک ریاس زا هدافتسا.
ینغ یزاس تلاوصحم یزرواشک
یم دناوت زا شور یاه یددعتم هلمج زا )فلا: شور یکیمونورگا رد
هعرزم هک
ًاتدمع زا قیرط تیاعر
لوصا فرصم هنیهب دوک تروص یم .دریگ رد نیا شور اب لوصا تیاعر فرصم
هنیهب یدوک رد
،عرازم اهغاب و
،عتارم نمض شیازفا
درکلمع و دوبهب
،تیفیک تظلغ رصانع ییاذغ زین رد یزرواشک تلاوصحم شیازفا
یم دبای هفاضا )ب ندرک
یندعم رصانع رد
لحم
یروآرف تلاوصحم ییاذغ
یم .دشاب رد نیا شور یط دنیآرف هیهت داوم ییاذغ ریظن
،درآ
،ریش ینوراکام و
،تیوکسیب داوم
یندعم
دروم زاین و نیماتیو اه اب تبسن ییاه صخشم و مولعم هب داوم یفرصم ییاذغ هدوزفا
یم .ددرگ )ج زا قیرط ماقرا دیلوت )د ؛آراک
هدافتسا زا ملع حلاصا هدافتسا )و ؛تابن زا
یاهدوک
؛یتسیز هدافتسا )ز زا
شور یاه نیون کیتنژ یسدنهم و
یژولونکتونان و
هرخلااب
)س فرصم میقتسم رصانع نیماتیو ،یندعم اه
و لمکم یاه یرورض ندب ناکما ریذپ یم ( دشاب 9 .)
هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
1104
هناد یور و نهآ تظلغ لیلد زونه .دراد میمداک نینچمه و نهآ و یور رتشیب عمجت هب شیارگ مورود مدنگ ،نان مدنگ اب هسیاقم رد
نیا یم دوجوب رصانع عمجت یارب ینزخم کی زین رتشیب نیئتورپ دصرد تلع هب مورود مدنگ .تسا صخشم ان رتشیب عمجت .دروآ
مدنگ رد هناد یور تظلغ طسوتم یسررب ،لاح نیا اب .تسا مک یشحو و هیلوا یاهمدنگ اب هسیاقم رد نردم یاه
57 مدنگ ماقرا
هعرزم طیارش رد هتفای دشر مورود تیا رد یا
( یور یارب یمک یکیتنژ عونت ایلا 29
ات 46 ( نهآ و )مرگولیک رد مرگ یلیم 34
ات 67
( داد ناشن )مرگولیک رد مرگ یلیم 4
هناد یور رادقم ،مک سرتسد لباق یور اب یقطانم رد .) 8
ات 12 و یور مرگولیک رد مرگ یلیم
رتشیب یسرتسد تیلباق اب یقطانم رد 15
ات 25 ر مرگولیک رد مرگ یلیم هایگ طسوت سرتسد لباق یور ندوب مک تلع هب .تسا یو
هناد یور تظلغ 10
.تسا مک ناسنا زاین نیمات یارب مک رادقم نیا هک .دبای یم شهاک زین مرگولیک رد مرگ یلیم
فتسا .تسا هدیشخب دوبهب تدش هب مودود و نان مدنگ رد ار هناد یور تظلغ یور یواح یاهدوک گرب و خاش و یکاخ دربراک زا هدا
نیمخت یارب اتدمع یور هب تاتیف یلوم تبسن .داد شیازفا ار هناد درکلمع و هناد یور تظلغ یور دوبمک اب یکاخ رد یور تافلوس .دور یم راک هب ناسنا طسوت یور بذج تیلباق فرصم ،یور تظلغ نهآ ار شهاک یم زین یا هعلاطم رد .دهد ناشن
داد رد ناهایگ اب دوبمک
،یور تظلغ آ نه .تسا دایز وا
تلع
نیا رما ار تقر و نینچمه شیازفا
نهآ لاقتنا زا
هشیر اه هب مادنا یاه ییاوه یم ( دناد 2 .) نیب فرصم یور اب نهآ تظلغ و
زنگنم
رد هناد مدنگ شنکمهرب یفنم
دوجو .دراد فرصم ره کی زا نیا
،رصنع ود تظلغ
رصنع رگید ار نییاپ یم .دروآ
یریگ هجیتن یاذغ مدنگ نیمات هارمه هب یژرنا نیمات هک ارچ ،دریگ رارق هجوت دروم دیاب یدیلوت نان تیفیک دیاب نیاربانب تسا ناریا مدرم یلصا
یذغمزیر رادقم دوبهب یارب یفلتخم یاهشور .دوب دهاوخ هعماج تملاس هدننک نیمات یذغمزیر داوم دوجو یدیلوت مدنگ هناد رد اه
نیا نیب تبسن هب دیاب یلو دراد رگا یور هب نهآ رادقم هک تسا هدش تباث لاثم ناونع هب .درک هجوت زین رصانع
2 دشاب رتمک ای
بذج دناوتیم ،دشاب رتشیب هناد رفسف رادقم رگا نینچمه .دوش یم عنام یور بذج رتلااب ریداقم رد و دوب دهاوخ رتهب یور بذج تبسن مه و رادقم مه نیاربانب .دهد شهاک ار یذغم زیر رصانع .تسا مهم رصانع
عبانم
1 . م ینویفا ،و راکتسرد .
ا شنمراتفگشوخ و .
ح . 1392 . کـیتیف دیـسا تـظلغ و یور بذـج لباق و لک تظلغ رب تشاک شیپ ناهایگ یخرب یایاقب دربراک ریثأت
،كاخ و بآ مولع ،یعیبط عبانم و یزرواشک نونف و مولع هلجم .مدنگ هناد 17:64
( 93 - 81 )
2. Cakmak, I., Sari, N., Marschner, H., Ekiz, H., Kalayci, M., Yilmaz, A. and Braun, H.J. 1996. Phytosiderophore release in bread and durum wheat genotypes differing in zinc efficiency. Plant and Soil. 180:183-186.
3. Erdal, I. Yilmaz, A., Taban, S., Eker, S., Torun, B. and Cakmak, I. 2002. Phytic acid and phosphorus concentrations in seeds of wheat cultivars grown with and without zinc fertilization. Journal of Plant Nutrition. 25: 113-127.
4. Ficco, D. B. M., Riefolo, C., Nicastro, G., De Simone, V., Di Gesù, A. M., Beleggia, R., Platani, C., Cattivelli, L., and De Vita, P. 2009. Phytate and mineral elements concentration in a collection of Italian durum wheat cultivars. Field Crops Research.
111: 235-242.
5. Kirchhoff, P., Socrates, T.h., Sidani, S.h., Duffy, A., Breidthardt, T., Grob, C.h., Viehl, C.T., Beglinger, C.h., Oertli, D. and Geibel, JP. 2010. Zinc salts provide a novel, prolonged and rapid inhibition of gastric acid secretion. The American Journal of Gastroenterology. 1-9.
6. Malakouti, M.J. 2007. Zinc is a neglected element in the life cycle of plants: A review. Middle Eastern and Russian Journal of Plant Science and Biotechnology. 1: 1-12.
7. Malakouti, M.J. 2010. Why our agricultural products facing zinc deficiency? Proceedings of the 7th International Symposium on Trace Elements in Human: New Perspectives. Trace Elements and Electrolytes. 27: 176-177.
8. Malakouti, M.J., Keshavarz, P. and Karimian, N. 2008. A comprehensive approach towards identification of nutrients deficiencies and optimal fertilization for sustainable agriculture. Tarbiat Modares University Press. Tehran, Iran. 755 pp. (In Persian).
9. Six, J. 2011. Plant nutrition for sustainable development and global health. Plant and Soil. 339:1-2.
