بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های مختلف

(1)

رود ة 54 رامش ، ة 5 ، ناتسمز 3131 ص(

405 - 533 )

* :نفلت

E-mail: [email protected]

یسررب عونت یکیتنژ پیتونژ یاه فلتخم Brassica spp.

اب هدافتسا زا رگناشن یاه NBS

-

LRR

اسهم یناجدمحم یمرسا

1

، *

دیمح جن ف ی ینیرز و2

دیس اضردیمح یمشاه

3

1 و 2 . سانشراک دشرا و

،رایداتسا هاگشناد مولع یزرواشک و

عبانم یعیبط یراس

3 . یوجشناد یرتکد ۀدکشهوژپ کیتنژ

و تسیز ف یروان یزرواشک

،ناتسربط هاگشناد مولع یزرواشک و

عبانم یعیبط یراس

خیرات(

:تفایرد 1 / 11 / 1332 - خیرات :بیوصت 4 / 5 / 1333 )

هدیکچ

یرامیب یاه یدایز رد

،ایند هتسب هب طیارش

،یمیلقا هایگ ازلک ار دیدهت یم دنک و بجوم دراو ندمآ

تراسخ یداصتقا

هب نآ یم دوش . هچنانچ ثراوت یتنژ یک یفاک دوجوم

،دشاب نیرترثؤم شور

یارب

لرتنک

،یرامیب داجیا پیتونژ مواقم تسا

،نیاربانب یسررب

عونت یکیتنژ مرژ مسلاپ

،دوجوم یکی زا

شور یاه بسانم تیریدم عبانم

یکیتنژ .تسا شور هیامن یرادرب فیتوم NBS

یاه تظفاحم هدش رد

نیمد یاه یدرکلمع ۀداوناخ

ینژ ار صخشم یم

،دنک نیاربانب یسررب عونت

،یکیتنژ رد لخاد ای فارطا

نژ یاه یدرکلمع ماجنا

یم .دریگ رد نیا

،هعلاطم عونت یکیتنژ 44 پیتونژ زا سنج

Brassica

اب

هدافتسا زا تشه بیکرت یرگزاغآ رگناشن

یبایزرا NBS

.دش رد عومجم 037 ناکم یرگناشن هدهاشم

دش هک زا نیا

،دادعت 077 ناکم لکشدنچ وب

.د بیارض هباشت رد ۀنماد 03 / 7 ات 54 / 7 اب طسوتم 445 / 7

ریغتم دوب . مارگوردند یاه

لصاح زا ۀیزجت هشوخ یا اب شور

UPGMA

و نینچمه هیزجت هب هفلؤم یاه

،یلصا پیتونژ اه ار زا رگیدکی کیکفت .درک جیاتن ۀیزجت هشوخ یا ناشن داد هک پیتونژ اه رد شش

هورگ رارق یم .دنریگ رد ومجم

،ع نیا جیاتن ناشن یم دهد هک هیامن یرادرب کی NBS

رازبا ربتعم

هقبط یدنب یارب یسررب عونت یکیتنژ .تسا

هژاو یاه :یدیلک عونت

،یکیتنژ

،ازلک هیامن یرادرب

.NBS

همدقم

اب هجوت هب دشر یب ۀیور

،تیعمج تسیز یروانف یزرواشک

هب ناونع یرازبا دنمناوت رد رانک ریاس مولع داق ر تسا

یاهزاین ییاذغ نیا تیعمج میظع ار عفر .دنک نیا رما

نادنمشناد و

ناققحم ار

هتشاداو تسا هک هب لابند

شور یاه نیون و رثؤم یارب شیازفا دیلوت داوم ییاذغ

.دنشاب رد نیا هنیمز عبانم دیلوت و تیفرظ یکیتنژ ماقرا

یهایگ زئاح تیمها

،دنا یلو هب ظاحل تیدودحم عبانم

یلوت

،د هجوت یرتشیب هب شیازفا یمک و یفیک تلاوصحم

یعارز زا قیرط رییغت راتخاس یکیتنژ ناهایگ فوطعم

هدش تسا (

Ahmadi et al., 1999

).

رد نایم تلاوصحم

،ییاذغ نغور یاه یکاروخ اب هجوت هب رازاب عیسو فرصم و

تیمها دایز

،ییاذغ زا تیولوا یصاخ .دنرادروخرب

نغور یاه یتابن یکی زا عبانم مهم یژرنا یارب ناسنا

هب رامش یم .دنور ازلک یکی زا مهم نیرت ناهایگ یعارز رد

ناهج تسا هک یارب جارختسا نغور

تشک یم دوش و

سپ زا ایوس و لخن ینغور رد هاگیاج موس دیلوت رارق

دراد (

Al-Barrak, 2006

).

یرامیب یاه یدایز رد

،ایند هتسب هب طیارش یمیلقا

هایگ ازلک ار دیدهت یم دنک و ببس دراو ندمآ تراسخ

یداصتقا هب

نآ یم .دوش یکی زا مهم نیرت یرامیب یاه

ازلک رد نیچ و زین لماع یلصا گرم هایگ رد هسنارف و

ناملآ یگدیسوپ ییانیتورلکسا

هقاس .تسا رد

،ناریا نیا

یرامیب زا ناتسا یاه

،ناتسلگ ناردنزام

، نلایگ و لیبدرا

77573333 ـ

100

(2)

شرازگ هدش تسا (

Afshari azad, 2001; Afshari azad &

Chegini, 2005; Barari et al., 2000; Salati & Afshari

.

azad, 2002

.) تدش تراسخ یرامیب ییانیتورلکسا رد

بیرق هب 20 رازه راتکه زا عرازم ریز تشک ازلک رد ناتسا

ناتسلگ ( هب ناونع بطق دیلوت نیا لوصحم رد )روشک رد

یط لاس یاه یعارز 3155 - 3154 و 3154 - 3151

هب بیترت ات 57 و 25 دصرد دروآرب هدش تسا هک رگنایب

تدش یرامیب ییاز و تیمها یرامیب تسا (

Aghajani et

al., 2008

.) یگدیسوپ ییانیتورلکسا

،هقاس رد مامت یقطانم

زا ایند هک ازلک تشاک یم

،دوش دننام

،ناتسودنه

،نیچ

،اداناک تلاایا ةدحتم

،اکیرمآ لیزرب

،

،هسنارف

،ناملآ

،ناتسلگنا

،ایلاتیا

،دئوس دنلانف و کرامناد شرازگ هدش تسا

(

Chegini & Afshari Azad, 2005; Bhowmik, 2003;

Natti, 1971

.) رد یقطانم زا ناملآ هک تحت بوانت یاه

هاتوک تدم یعارز رارق

،دنتشاد نازیم عوقو یرامیب ات دودح

20 دصرد تبث دش هک هب شهاک 70 ات 10 یدصرد

درکلمع لوصحم ازلک رجنم دش (

Koch et al., 2007

.)

یکی رگید زا یرامیب یاه مهم رد هنوگ یاه

Brassica juncea

و

Brassica rapa

گنز دیفس

(

Albugo candida

) تسا هک اب هجوت هب عونت بولطم

هنوگ یاه

،روکذم باختنا هتیراو یاه لمحتم یکی زا

شور یاه تیریدم نیا یرامیب تسا (

Azizi et al.,

.)2000

رد ۀنیمز هب یریگراک شور

یاه هب یداژن رد

سنج اکیسارب رد نیچ هیلع یرامیب یاه یسوریو دننام

سوریو کیئازوم مغلش

( )TMV

تفرشیپ ییاه هدهاشم

هدش تسا (

Azizi et al., 2000

.) لماع رکناش ۀقاس ازلک

(

Leptosphaeria maculans

) مهم نیرت چراق رگرامیب

ازلک رد بلغا اهروشک .تسا رد تاعلاطم ماجنا هتفرگ رد

ۀنیمز تیمها یناهج یرامیب قاس هایس صخشم دش هک

نیا یرامیب ببس بیسآ یدج رد اپورا - ایلارتسا و لامش

اکیرمآ تسا (

Fitt et al., 2006; West et al., 2001

).

نیا یرامیب رد لاس 3155 هب تروص نایاش هجوت رد

ۀقطنم ۀللاک سا نات ناتسلگ هدهاشم

دش و هب رظن

یم دسر لماع یرامیب یط دنچ لاس ریخا رد قطانم

روبزم رقتسم هدش و رد لاح شرتسگ تسا

(

Afshari

azad et al., 2005

.) لکش یسنج چراق روبزم رد لاس

7005 زا ناتسا یاه ناتسلگ و ناردنزام شرازگ

دش

(

Mirabadi et al., 2008

.) دیلوت

و هدافتسا زا را ماق مواقم یکی زا یاهراکهار

یلصا و یلمع لرتنک یرامیب اه رد ناهایگ یعارز و

شهاک تاراسخ یشان

زا اهنآ

،تسا هتبلا رگا لرتنک

یکیتنژ اب تثارو یریذپ لااب رارقرب دشاب (

Bai et al.,

)1994

یسررب.

عونت یکیتنژ مرژ مسلاپ

،دوجوم یکی زا

شور یاه بسانم تیریدم عبانم یکیتنژ سا ت (

Clark et

al., 1997

.) ۀمزلا نینچ

،یلمع

،ییاسانش ناکم

یبای و

یزاسادج نژ

یاه تمواقم هب یرامیب اه یارب هدافتسا زا

اهنآ رد همانرب یاه یحلاصا تسا

(

Dejestan et al.,

.)2010

تفرشیپ یاه ریخا رد ۀنیمز یژولویب یلوکلوم

یاهرازبا بسانم

و لمکم ار یارب شور یاه کیسلاک

صا یحلا یارب دیلوت ماقرا مواقم مهارف هدرک تسا (

van

der Linden et al., 2004

.)

Rimmer (2007)

شرازگ

درک هک هدراهچ نژ تمواقم هب یرامیب قاس هایس رد

هنوگ یاه فلتخم اکیسارب

ییاسانش هدش

تسا هک

دنترابع زا

LepR1

ات

LepR4

و ات Rlm1 Rlm10

زا

یاهداژن فلتخم یرامیب هک هب وط ر یروئت 31155 داژن

یم دناوت .دشاب نیرتشیب عبنم

یاراد نژ یاه تمواقم رد

B مونژ

،

B. nigra

،

B. carinata

ای

B. juncea

تسا هک

تمواقم لماک

هب یرامیب قاس هایس داجیا یم دننک

(

Balestend et al., 2001

.)

اب ۀسیاقم یلاوت یاه یاهدیسا هنیمآ

نیئتورپ یاه

هدشزمر طسوت نژ یاه تمواقم هناسمه هدش رد ناهایگ

اب أشنم یلماکت فلتخم صخشم هدش تسا هک نژ یاه

تمواقم ساسارب

تهباشم یاه یراتخاس تادیلوت

،ینیئتورپ هب

هورگ یاه

NBS-LRR

یاهرارکت(

ینغ زا

نیسول رد

هاگیاج یاه لاصتا دیسا کیئلکون

(

Nucleotide Binding Site-Leucine Rich Repeats

،)

جراخ LRR

،یلولس

LRR-kinase

و ةدنریگ یزانیک

هقبط یدنب یم دنوش (

Dangl, 1995

).

تاعلاطم یمونژ

راکشآ هدرک تسا هک هورگ یاه

،

NBS-LRR

،

LRR

جراخ یلولس و

LRR-kinase

رد رساترس مونژ ناهایگ

دوجو .دنراد نژ یاه تمواقم هورگ

NBS-LRR

لوادتم نیرت هورگ نژ یاه تمواقم دنا (

Hulbert et al.,

.)2001

ات

،نونک اهنت ریثأت تباث هدش یارب نژ یاه

ةدننکزمر نیئتورپ

یاه یاراد

NBS-LRR

رد

،ناهایگ

تمواقم هب یرامیب اه ای تافآ هدوب تسا (

Michelmore,

.)2000

نژ یاه

NBS-LRR

رد مونژ یاه یهایگ

(3)

یمرسا یناجدمحم :ناراکمه و

یسررب یکیتنژ عونت پیتونژ

فلتخم یاه اب

...

403

ناوارف دنا و رد دودح 340 نژ رد پیتوکا سیسبودیبارآ

ییایبملک ییاسانش

دش ه دنا (

Meyers et al., 2003

).

شور هیامن یرادرب دنمفده فیتوم (

Directed-Motif

Profiling

) هک فیتوم یاه تظفاحم هدش رد نیمد یاه

یدرکلمع ةداوناخ

ینژ ار صخشم یم

دنک نیلوا راب

طسوت

Van der linden (2004)

هئارا دش هک ناکما

یسررب عونت یکیتنژ رد لخاد ای فارطا نژ یاه

مع یدرکل ار مهارف یم .دنک شور هیامن یرادرب

NBS

( NBSProfiling

) هنومن یا

( زا

DMP

تسا)

هک نژ یاه

تمواقم (

R-gene

) و گولانآ یاه نژ یاه تمواقم

( )RGA

ار اب هدافتسا زا یاهرگزاغآ هرنژد

رب یانبم یلاوت

تظفاحم هدش رد نیمد زا NBS

سلاک

NBS-LRR

نژ یاه تمواقم (

R-gene

) صخشم یم

.دنک شور

هیامن یرادرب یم NBS

دناوت یوگلا یلکشدنچ نژ

یاه

طبترم اب تمواقم هب یرامیب ار هئارا .دنک نیاربانب شور

هیامن یرادرب یم NBS

دناوت رد حلاصا هب کمک رگناشن و صخشم

ندرک تمواقم رد

مرژ مسلاپ یاه فلتخم

هدافتسا .دوش لامتحا دیلوت دماراک یاهرگناشن یلوکلوم

زا دوخ و فارطا نژ یاه تمواقم یم دناوت رد ییاسانش

سوکول یاه تمواقم رد عبانم یکیتنژ و بقاعتم نآ

گنینولک نژ

یاه تمواقم دیدج

رایسب دیفم دشاب

(

van der Linden et al., 2004

) فده نیا

،شهوژپ

یسررب عونت یکیتنژ پیتونژ یاه فلتخم

Brassicaspp.

اب هدافتسا زا یاهرگناشن وم

یلوکل و هتسد یدنب ماقرا و

هنوگ یاه فلتخم ازلک رب یانبم نژ یاه تمواقم .تسا

داوم و شور اه

داوم یهایگ

51 پیتونژ اکیسارب رد نیا قیقحت زا زکرم تاقیقحت

یدربراک هناد

یاه ینغور لامش روشک رد یراس باختنا

و رد نامه لحم هتشاک دش و جارختسا زا DNA

گرب

پیتونژ اه ماجنا تفرگ لودج(

3 .)

لودج 3 . پیتونژ یاه اکیسارب رد نیا هعلاطم

فیدر

پیتونژ سنج

و هنوگ أشنم فیدر پیتونژ

سنج و هنوگ أشنم

3 Librator

B.napus ناملآ

75 Gommenz1

B.carinata دنله

7 Westar

74 Grommenez2

1 Quinta

71 Zambia

B.carinata ناملآ

5 Britta

B.napus دئوس

72 Malekberger

B.rapa ناملآ

4 Savvana

75 Emma

B.rapa ناملآ

1 PF

73 Falo

B.rapa ناملآ

2 Okapi

B.napus هسنارف

10 Sombock

B.rapa ناملآ

5 Chamlanhar

B.napus هسنارف

13 Cavo

B.oleracea دنله

3 Glacier

B.napus دنله

17 Sel Mars

30 Line

B.napus دئوس

11 Tronchoda Portugnes B.oleracea

دنله

33 Hyola38

B.napus دئوس

15 Negro Roman

olabol 37 B.napus

دئوس 14

Alsaska B.nigra

ناملآ

31 Topas

B.napus دئوس

11 Ballcan

B.nigra ناملآ

35 Hanna

B.napus دئوس

12 Gibera

34 Cooper

15 Sizaja

31 RGS003

13 Niro

32 Hyola401

50 Torch*RGS003

B.napus*B.rapa -

35 Hyola

B.napus دنله

53 Torch

B.rapa ناملآ

33 ba1434

B.juncea ناملآ

57 لدرخ

یشحو Sinapsis arvensis

ناملآ

70 Hirashima Katsuna B.juncea

ناملآ 51

Option B.napus

ناملآ

73 Grunim Schnee

55 PF*Torch

B.napus*B.rapa -

77 Aurea

54 Option*Torch

B.napus*B.rapa -

71 SVP Tome Sao

51 Arabidopsis thaliana

- -

(4)

نایاش رکذ تسا زا نیب پیتونژ یاه دروم

،یسررب

پیتونژ یاه

Hyola 401

،

،PF RGS003

،

Okapi

و

Option

رد ناریا تشک یم دنوش .

جارختسا DNA

جارختسا یمونژ DNA

رد نیا قیقحت اب رییغت رد شور

Dellaporta (1983)

و هب هنومن یاه یگرب هب شور کلاب

باختنا و ارجا دش . نییعت یمک و یفیک ابDNA

هدافتسا زا

ود شور زروفورتکلا لژ

و یرتموتفوتکپسا ماجنا

.تفرگ

شور هیامن یرادرب NBS

شور هدافتسا هدش یارب هیامن یرادرب هباشم NBS

شور

رییغت ۀتفای تسا AFLP

(

Hayes et al., 2000

).

شور

هیامن یرادرب قبطNBS

لکتورپ

Van der linden et al.

(2004)

اب یمک تارییغت هب حرش ریز ماجنا تفرگ .

)فلا شرب یمونژDNA

یمونژ DNA

اب هدافتسا زا ود میزنآ

EcoRI

و

MseI

هب روط هناگادج هب روظنم مضه یمیزنآ رامیت .دش یازجا

شنکاو 50 یرتیلورکیم یارب

ره هنومن ابع تر دوب :زا 5

رتیلورکیم رفاب

30،4X

/ 7 دحاو زا میزنآ

EcoRI

( )10µM

و 30 رتیلورکیم یمونژ DNA

و بآ رطقم و یامد 12

ۀجرد یتناس

؛دارگ 3 دحاو رفاب 30X

، 3 دحاو زا میزنآ

( MseI )10µM

و 30 رتیلورکیم زا

یمونژ DNA

( 400

)یمرگونان و

بآ رطقم و یامد 14 ۀجرد یتناس .دارگ

)ب تا لاص اهراگزاس

سپ زا شرب طسوت DNA

میزنآ یاه یشرب

یاهزاسراگزاس یدیتوئلکونوگیلا

هتشرود یا هب یاهتنا

هعطق یاه یشرب هدنبسچ هفاضا

یم دوش . میزنآ

DNA

زاگیل نیا اهزاسراگزاس ار

هب یاهتنا تاعطق

DNA

یم دنابسچ و یتاعطق اب یاهاهتنا فاص

داجیا یم دنک .

مجح ییاهن یارب کی کاو شن رد ۀلحرم لاصتا 30

رتیلورکیم رد

رظن هتفرگ .دش ینعی نیا رادقم هب 50

رتیلورکیم طولخم

شنکاو طوبرم هب ۀلحرم مضه هفاضا

،دش ات مجح لک هب 40 رتیلورکیم .دسرب

یارب کی

شنکاو زا 4 / 3 رتیلورکیم میزنآ

زاگیل DNA

، T4

(

Germany, Roche

) هدافتسا .دش تظلغ 4 رلاومورکیم یارب

س اهزاسراگزا

EcoRI

و 40 رلاومورکیم یارب

MseI

.تسا سپس یمامت نیا 51 بویتورکیم رد

لخاد هاگتسد

رلکیاسومرت (

BIO-RAD

) رد یامد 35 ۀجرد یتناس دارگ

هب تدم 35 تعاس رارق تفرگ ات زا لاصتا لماک اهزاسراگزاس

نانیمطا لصاح .دوش یمامت نیا 40 رتیلورکیم هب

تبسن 3

هب 4 قیقر .دش طولخم هک لماش هتشر یاه وگلا یارب

ۀلحرم شیپ یباختنا تسا ات نامز یارجا نیا هلحرم رد

یامد 70 - ۀجرد یتناس دارگ یرادهگن .دش

)ج ریثکت شیپ یباختنا

شنکاو شیپ یباختنا نیتسخن هلحرم

زا یشنکاو تسا هک

اهنت یشخب زا تاعطق دوجوم رد طولخم شنکاو طوبرم

هب ۀلحرم /شرب لاصتا ار ریثکت یم دنک اب(

هجوت هب

دیتوئلکون هفاضا

هدش هب یاهتنا 1′ .) رد نیا هلحرم زا

یاهرگزاغآ راگزاس

هب ناونع رگزاغآ تفر (

Forward

) و زا

یاهرگزاغآ هب NBS

ناونع رگزاغآ تشگرب (

Revese

)

هدافتسا .دش مجح ییاهن یازجا شنکاو 70 یرتیلورکیم

ریثکت یتامدقم ترابع دوب زا 4 یم رتیلورک زا

،وگلاDNA

4 / 0 رتیلورکیم زا

رگزاغآ

EcoRI

ای ( MseI

)،10µM

7

رتیلورکیم زا

رفاب (PCR

،)10X

MgCl2

(50 Mm)

، 4 / 0 رتیلورکیم زا

رگزاغآ

(10µM) NBS

،

dNTP (10 mM)

Taq Polymerase (5 u/µl)

بآ ود

راب ریطقت . طیارش شنکاو ۀلحرم شیپ یباختنا یارب

تاعطق لصاح زا مضه مه MseI

دننام میزنآ

EcoRI

.دوب بویت هدامآ هدش تهج هلحرم ریثکت شیپ

،یباختنا

هلصافلاب رد هاگتسد رلکیاسومرت (

MJ Mini™ Personal

Thermal Cycler; BIO-RAD

) رارق هداد .دش هب ضحم

نایاپ نتفای ارم لح

،رآ.یس.یپ 4

رتیلورکیم زا

طولخم

،شنکاو رب یور لژ زراگآ 4 / 3 دصرد اب رفاب

TBE1X

اب

ژاتلو تباث 50 تلو زروفورتکلا دش

.

یباختنا ریثکت کچوک ۀعومجم ًاددجم هلحرم نیا رد تاعطق زا یرت

شیپ ۀلحرم یم باختنا ریثکت یارب یباختنا

یازجا .دنوش

شنکاو 70 ریثکت یرتیلورکیم هب یباختنا

:دوب ریز حرش 4

زا رتیلورکیم ،وگلا DNA

4 / 0 رگزاغآ زا رتیلورکیم

EcoRI

ای (MseI

)،10µM

7 رفاب زا رتیلورکیم

PCR

(5)

...

401

( ،)10X

5 / 0 زا رتیلورکیم

(50Mm) MgCl₂

، 4 / 0

رگزاغآ زا رتیلورکیم

(10µM) NBS

، 4 / 0 زا رتیلورکیم

dNTP (10 mM)

، 1 / 0 زا رتیلورکیم

Taq Polymerase

(5 u/µl)

4،

/ 30 زا رتیلورکیم ریطقت راب ود بآ

طیارش . شیپ ۀلحرم شنکاو

مضه زا لصاح تاعطق یارب یباختنا

میزنآ دننام مهMseI EcoRI

شنکاو .دوب هاگتسد رد اه

( رلکیاسومرت

MJ Mini™ Personal Thermal Cycler ;

BIO-RAD

لودج( دش هداد رارق ) 1

.)

لودج 7 . یلاوت ۀمه ئلکونوگیلا یاهدیتو دروم هدافتسا رد ۀلحرم شیپ یباختنا

مان یلاوت

NBS 2

5’-GTWGTYTTICCYRAICCISSCAT-3’

NBS 5

5′- YYTKRTHGTMITKGATGATGTITGG -3′

EcoRI adaptor 1 5′-CTC GTA GAC TGC GTA CC-3′

EcoRI adaptor 2 5′-AAT TGG TAC GCA GTC TAC-3′

EcoRI Preselective Primer 5′-GAC TGC GTA CCA ATT C-3′

EcoRI Preselective Primer+A 5′-GAC TGC GTA CCA ATT CA-3′

EcoRI Preselective Primer+C 5′-GAC TGC GTA CCA ATT CC-3′

EcoRI Preselective Primer+G 5′-GAC TGC GTA CCA ATT CG-3′

EcoRI Preselective Primer+T 5′-GAC TGC GTA CCA ATT CT-3′

MseI adaptor 1 5′-GAC GAT GAG TCC TGA G-3′

MseI adaptor 2 5′-TAC TCA GGA CTC AT-3′

MseI Preselective Primer 5′-GAT GAG TCC TGA GTA A-3′

MseI Preselective Primer+C 5′-GAT GAG TCC TGA GTA AC-3′

MseI Preselective Primer+A 5′-GAT GAG TCC TGA GTA AA-3′

لودج 1 . تابیکرت یرگزاغآ دروم هدافتسا

رد ۀلحرم ریثکت یباختنا

یاهرگزاغآ یاهرگزاغآ NBS

Mse I / EcoRI

NBS2 EcoRI Selective Primer+AAG

NBS2 EcoRI Selective Primer+AGG

NBS5 EcoRI Selective Primer+AAG

NBS5 EcoRI Selective Primer+AGG

NBS2 MseI Selective Primer+CAC

NBS2 MseI Selective Primer+CTT

NBS5 MseI Selective Primer+CAC

NBS5 MseI Selective Primer+CTT

زروفورتکلا یدومع

لژ(

)دیملایرکا

رد نیا قیقحت زا شور زروفورتکلا لژ

یلپ دیملایرکا

هتشرساو ةدننک 1 دصرد هدافتسا .دش هاگتسد (

Sequi-

Gen GT, BIO-RAD, USA

) یارب یزاسادج تاعطق

یریثکت هب

راک .تفر تماخض لژ

دروم هدافتسا 5

یلیم رتم و داعبا نآ 10

× 15 یتناس رتم اب مجح 44

یلیم رتیل دوب و رفاب

،زروفورتکلا

TBE 0.5X

دروم

هدافتسا رارق .تفرگ شیپ زا یراذگراب هنومن

،اه هاگتسد

زروفورتکلا اب

تردق تباث 20 تاو یارب تدم 3 ات

4 / 3 تعاس ات ندیسر هب یامد 54 ۀجرد یتناس دارگ

هار یزادنا .دش هناش اه دنچ هقیقد دعب زا عورش زروفورتکلا

زا هاگتسد ادج .دندش 1 رتیلورکیم زا

لوصحم رآ.یس.یپ

هتشرساو ةدش طوبرم هب ره مادک زا هنومن یاه اکیسارب رد لخاد

کهاچ اه یراذگراب دش

و راک هاگتسد اب تردق

تباث 14 تاو همادا .تفای دعب زا نایاپ نتفای زروفورتکلا

رفاب دوجوم رد ۀظفحم رود IPC

هتخیر دش و ۀشیش

کرحتم هک لژ دیاب هب نآ دبسچب یارب یارجا ۀلحرم

گنر یزیمآ زا نآ ادج .دش یارب روهظ اهراون زا شور

گنر یزیمآ تارتین هرقن هدافتسا .دش لژ یط تدم ود

زور رد ترارح قاتا کشخ هدش و یارب سکع یرادرب اب

رنکسا هدامآ .دش

ۀیزجت هداد اه

یکی زا مهم نیرت لحارم

،قیقحت لیلحت حیحص هداد اه تسا

هک رد نیا هعلاطم اب هجوت هب عوضوم دیاب زا هیزجت یاه

یرامآ کمک تفرگ هک زا رارق دنریز . هنومن اه یارب ۀیزجت

یرامآ ساسارب دوجو و دوبن

،دناب اب هدافتسا زا مرن رازفا

Total Lab

یهدزایتما

،دندش هب یروط هک هب دوجو اب دن

زایتما کی و هب دوبن دناب زایتما رفص هداد .دش رد ۀلحرم دعب

هداد یاه یهدزایتما هدش

اب هدافتسا زا مرن رازفا

Excel

هب کی

سیرتام لقتنم .دش رد نیا قیقحت اب هدافتسا زا مرن ازفا ر

NTYSY ver2.02

سیرتام هباشت ساسارب هس بیرض

هباشت

،دراکاج قفاوت هداس و سیاد لیکشت .دش

هورگ یدنب پیتونژ اه رد نیا یسررب زا هس متیروگلا

UPGMA

،

Simple Linkage

،

Complete Linkage

طسوت مرن رازفا

NTSYSver2.02

لیکشت .دش هیزجت هب

(6)

یاهرادرب یلصا

هب روظنم زیامت ورگ ه یاه یلصا طسوت

مرن رازفا

ver6.5

GenAlex

ماجنا .تفرگ

جیاتن و ثحب

رد نیا قیقحت تشه بیکرت یرگزاغآ

NBS-LRR

یور

51 پیتونژ اکیسارب یسررب دش لودج(

5 .) زا عومجم 230

ناکم یرگناشن زایتما

یهد هدش یارب گناشن ر

،NBS

205

ناکم ( 70 / 53 )دصرد لکشدنچ .دندوب

نیگنایم ناکم اه ی

یهدزایتما هدش

یارب ره بیکرت یرگزاغآ دودح

24 / 35 دصرد

و نیگنایم ناکم یاه لکشدنچ 4

/ 55 دصرد .دوب

نیرتشیب دادعت ناکم یرگناشن قلعتم هب بیکرت یاهرگزاغآ

NBS5-EcoRI AAG

و

NBS5-EcoRI AGG

و نیرتمک

دادعت ناکم یرگناشن طوبرم

هب بیکرت رگزاغآ

NBS5-MseI CCT

.دوب نیرتشیب دصرد یلکشدنچ قلعتم

هب بیکرت یاهرگزاغآ

NBS5-EcoRI

و

NBS2-MseI

ابCCT

300 دصرد و نیرتمک دصرد یلکشدنچ طوبرم

هب

بیکرت یرگزاغآ

NBS5-MseI CCT

اب 72 / 22 دصرد دناب

لکشدنچ دوب

لودج(

5 .)

لودج 5 . جیاتن یسررب 51 پیتونژ اکیسارب اب هدافتسا زا رگناشن

NBS

SH⁷ N⁶

MI⁵ PIC⁴

PPB³ NPB²

NTB¹ مان

رگزاغآ

13 / 0 75

/ 0 4 / 13 14

/ 0 53

/ 53 50

NBS2-EcoRI AAG 53

53 / 0 71

/ 0 33 / 11 12

/ 0 25

/ 33 12

NBS2-EcoRI AGG 21

11 / 0 77

/ 0 03 / 73 17

/ 0 33

/ 30 330

NBS2-MseI CAC 373

12 / 0 71

/ 0 55 / 17 11

/ 0 00

/ 300 51

NBS2-MseI CCT 51

57 / 0 23

/ 0 14 / 10 15

/ 0 12

/ 55 335

NBS5-EcoRI AAG 373

12 / 0 71

/ 0 13 / 75 11

/ 0 11

/ 51 335

NBS5-EcoRI AGG 317

54 / 0 73

/ 0 01 / 15 15

/ 0 05

/ 53 301

NBS5-MseI CAC 333

15 / 0 73

/ 0 73 / 71 10

/ 0 12

/ 22 15

NBS5-MseI CCT 55

11 / 71 1

/ 0 70

/ 53 4

/ 55 24

/ 35 نیگنایم

3 - دادعت لک اهدناب 7 - دادعت یاهدناب لکشدنچ 1 - صرد د یاهدناب دنچ لکش 5 - نازیم یاوتحم چ ن د یلکش 4 - صخاش یرکرام 1 - بیرض عونت ین 2 - بیرض عونت نوناش .

عونت ینژ ین ( )H

هک زا صخاش یاه مهم یارب یبایزرا

عونت ینژ نیب پیتونژ اه و تیعمج اه تسا (

Nei, 1972

،)

یارب لک پیتونژ یاه دروم هعلاطم 10 / 0 و صخاش نوناش

اهنآ 15 / 0 حم هبسا .دش یاهرگزاغآ

NBS5-EcoRI

،AAG NBS5-MseI CAC

،

NBS2-EcoRI AGG

و

NBS2-EcoRI AAG

یاراد نیرتشیب رادقم

صخاش

نوناش و عونت ینژ ین .دندوب دایز ندوب رادقم نیا

صخاش و

عونت ینژ ین رد یاهرگزاغآ

،هدشدای

ناشن ةدنهد نیا تسا هک تبسن هب ریاس یاهرگزاغآ

هب راک

،هتفر یم وت دننا عونت یکیتنژ نورد یتیعمج ار

رتهب

هیجوت

،دننک نیازا ور یم ناوت زا اهنآ هب ناونع ییاهرگزاغآ

اراک یارب یسررب عونت یکیتنژ پیتونژ یاه اکیسارب رد

تاعلاطم یدعب هدافتسا .درک

نیگنایم صخاش گناشن ر

(NBS Marker Index)

رد NBS

نیا قیقحت 11 / 71 و نیرتشیب نآ

اب بیکرت

یاهرگزاغآ

NBS5-MseI CAC

ربارب اب 01 / 15 و نیرتمک

نازیم نآ طوبرم هب بیکرت یرگزاغآ

NBS5-MseI CCT

اب 73 / 71 .دوب نیا صخاش لیسناتپ ره

رگزاغآ ار رد

دیلوت راون رتشیب ناشن یم هد د (

Powell et al., 1996

.)

هشوخ ۀیزجت هداد زا هدافتسا اب یا

یاه هیامن یرادرب

هب و NBS

لیلد یاهدناب یدنبزایتما یراوشد

NBS

هیامن یرادرب و رد رییغت رثا رد هک یتاهابتشا نینچمه

هب لژ تیفیک یم دوجو

فیعض رایسب یاهدناب فذح ،دیآ

یم ردان ای ۀبساحم رد اطخ زورب زا یدایز دح ات تسناوت

تروص راک نیا هک دنک یریگولج دارفا هباشت تفرگ

(

Powell et al., 1996

) یرتشیب . یکیتنژ تهابش ن

( 23 / 0 پیتونژ نیب ) یاه

Hanna

و

Cooper

نیرتمک و

( تهابش 45

/ 0 پیتونژ نیب ) یاه

Okapi

و

Sinapsi

arvensis

هباشت بیرض نیگنایم و 114

/ 0 ۀیزجت .دوب

هشوخ پیتونژ ،یا اه

داد رارق زیامتم هورگ شش رد ار

لکش(

7 .) یگتسبمه نازیم و هداس قباطت هباشت بیرض

متیروگلا

UPGMA

گرزب هک ( ددع نیرت

5 / 0 نومزآ )

هشوخ متیروگلا نیرتراگزاس ،دنداد ناشن ار لتنام و یدنب

.دندش باختنا هباشت بیرض

(7)

...

404

لکش 3 . خرمین لژ دیملایرکا تشرساو ناشن ةدنهد یوگلا یدناب

NBS-LRR

51 هنومن

پیتونژ سنج اکیسارب اب بیکرت یرگزاغآ

CTT NBS2-MseI

لکش 7 . هورگ یدنب پیتونژ یاه سنج اکیسارب اب هدافتسا زا رگناشن

NBS-LRR

یارب نتشاد هاگدید رتهب ةرابرد لصاوف یکیتنژ نیب

پیتونژ اه و نینچمه ةدهاشم

اهنآ هب تروص

،یدعبدنچ

هیزجت هب یاهرادرب یلصا

زین رد لیمکت شور ۀیزجت

هشوخ یا ماجنا تفرگ (

Rahaii et al., 2004

.) رد یسررب عونت

یکیتنژ زا قیرط هداد یاه

،یلوکلوم ود

ای هس ۀفلؤم

لوا رثکادح دودح 30 ات 70 دصرد تارییغت ۀیلوا

اهرگناشن ار

هیجوت یم دننک هک ناشن ةدنهد ۀنومن

بولطم اهرگناشن زا

لک مونژ .تسا هب نیا بیترت هک ره

لوا هورگ

مود هورگ

موس هورگ

مراهچ هورگ مجنپ هورگ مشش هورگ

(8)

کی زا یاهرگناشن دروم

هدافتسا زا شخب اه ی توافتم

مونژ دنتسه و نیاربانب یگتسبمه

یرتمک دنراد

(

Mohammadi, 2006

.) اما رد نیا هعلاطم عومجم ود

رادرب لوا 14 / 55 دصرد تسا لکش(

1 ) هک ناشن ةدنهد

یگتسبمه نیب

اهرگناشن تسا هک دنتسناوت یشخب زا مونژ

ار ششوپ دنهد و رد هجیتن ناشن یم دهد هک یحاون

NBS-

رد LRR

پیتونژ یاه رظندروم رد تمسق یاه یصاخ زا

هایگ دوجو دراد رد.

یسررب هنوگ یاه ازلک صخشم دش هک

هک هنوگ یاه یاراد مونژ دننام B

ارگین (

،)BB

هسنوژ آ

( )AABB

و اتانیراک ( )BBCC

رد ربارب یرامیب هایس

مواقم دنا (

Roy, 1984

) هک ناشن یم دهد هورگ یاه ینژ

تمواقم رد یحاون یصاخ زا نژ مو هایگ دوجو .دنراد

لکش 1 . ۀطبار نایم 51 هنومن پیتونژ اکیسارب اب هدافتسا زا هیزجت هب یاهرادرب یلصا

Van der Linden et al.

(2004)

دنتفایرد هک بلغا

هیامن یرادرب حوطس NBS

ینعم یراد زا تهابش ار اب

یلاوت یاه نیمد هتخانش هدش رد نژ R

اه (

genes

Resistance

) و ( RGAs Resistance Gene Analogues

)

رد هنوگ یاه فلتخم ناشن .دنداد نانآ هب نیا هجیتن دندیسر

هک هیامن یرادرب یم NBS

دناوت یاهرگناشن لکشدنچ

زا

نژ یاه طبترم اب تمواقم هب یرامیب ار دیلوت .دنک نیاربانب

شور هیامن یرادرب یمNBS

دناوت رد حلاصا هب کمک رگناشن

و صخشم ندرک سوکول یاه تمواقم رد مرژ مسلاپ اه هب راک

دور و اب ناکما دیلوت یاهرگناشن دیفم

رد فارطا نژ یاه

، R

رد ییاسانش سوکول یاه تمواقم دیدج رد عبانم یکیتنژ و

گنینولک نژ یاه تمواقم دیدج هدافتسا .دوش

اب هجوت هب هکنیا یسررب پیتونژ یاه ام ساسارب

نژ یاه تمواقم هب یرامیب زا هورگ

NBS-LRR

هدوب

،تسا هقبط یدنب پیتونژ اه رب ساسا نژ یاه تمواقم هب

یرامیب هدوب تسا و ناشن یم دهد هک پیتونژ یاه دروم

یسررب زا ظاحل عون نژ یاه تمواقم هب یرامیب هورگ

NBS-LRR

رد هورگ یاه فلتخم رارق .دنتفرگ

نازیم یتاعلاطا هک

ا ز شور هب AFLP

تسد یم دیآ

ات دح یدایز هب دادعت رگزاغآ و عون دیتوئلکون یباختنا

نآ یگتسب

،دراد اما

Ellis et al.

(1997)

تباث دندرک هک اب

باختنا شش تفج زا نیرتهب

،اهرگزاغآ ناکما

هیجوت 50

دصرد طباور دروم راظتنا دوجو .دراد دوبن کی رگناشن

ردAFLP

ود هایگ یم دناوت هب لیلد نویساتوم یاه

ًلاماک

توافتم

،فذح(

،هفاضا هباج )ییاج دشاب هک دیابن ناسکی

رد رظن هتفرگ .دنوش زا فرط رگید ات کی هعطق

یلاوت یبای دوشن یمن ناوت نانیمطا تفای ود یدناب هک رد

کی تیعقوم ناسکی

رد ود پیتونژ رارق هتفرگ

،دنا

ناسمه دنا (

De Riek et al., 1999

.) زا اجنآ هک یاهدناب

کی لکش دقاف تاعلاطا

،دنا فذح .دندش فذح نیا اهدناب

و نینچمه یاهدناب

ردان ببس شهاک نیگنایم هباشت

نیب پیتونژ اه دش (

Powell et al., 1996

.)

Grube et al.

(2000)

اب ۀعلاطم هسیاقم یا نامزاس

یمونژ نژ یاه تمواقم و

RGA اه ار رد هجوگ

،یگنرف

بیس نیمز ی و لفلف شرازگ دندرک هک اب دوجو قباطت مک

هاگیاج یمونژ نژ ییاه اب پیتونف صخشم هک تمواقم هب

لماوع یرامیب یاز دنواشیوخ ای

ناسکی ار داجیا یم

،دننک

اکم ن یاه ینژ تمواقم هب

تروص ینعم یراد تظافح

هدش .دنا نیا عوضوم ناشن داد هک هاگیاج یاه یموزومورک

هشوخ یاه نژ یاه م تمواق هب تروص هدرتسگ یا رد

(9)

...

402

هنوگ ییاز تظافح هدش دنا و کیمونژ هسیاقم یا یم دناوت

یرازبا بسانم یارب ییاسانش عیرس

نژ ییاه دشاب هک زا

رظن یراتخاس هباشم

نژ ییاه دنتسه هک نونکات رد

سنج یاه دنواشیوخ ناکم

یبای هدش .دنا

شور هیامن یرادرب ابNBS

فده رارق نداد هورگ اه و

هورگریز یاه نژ یاه تمواقم و

هشوخ یاه ینژ

،یصاصتخا ییاسانش

یاهرگناشن

ًلاماک هتسویپ اب

ناکم یاه ینژ تمواقم هب یرامیب ار ناکما ریذپ یم .دنک

زا نیا قیرط هولاع رب یاضعا دیدج هشوخ یاه

،دوجوم

ییاسانش هشوخ

یاه ینژ تمواقم یضرف دیدج زین

نکمم تسا (

van der Linden et al., 2004

.) رد یسررب

عونت یکیتنژ 45 پیتونژ مدنگ مورود طسوت یاهرگناشن

،AFLP

و SSR

شور هیامن یرادرب و NBS

اب ۀسیاقم

یگتسبمه وAFLP

ابSSR

هیامن یرادرب هکNBS

هب بیترت

ربارب دوب اب 21 / 0

= r

و 21 / 0

=

، r

ناشن داد هک هیامن یرادرب

یم NBS

دناوت کی رازبا ربتعم قبط ه

،یدنب یارب یسررب

عونت یکیتنژ دشاب (

Mantovani et al., 2006

)

. هجیتن

یریگ یلک

شور هیامن یرادرب روضحNBS

حطس یریگمشچ زا

عونت

یکیتنژ رد قطانم ینغ زا نژ تمواقم هب یرامیب ار رد

پیتونژ یاه سنج اکیسارب رد نیا هعلاطم ناشن یم .دهد

هولاع رب

،نیا جیاتن ام ناشن یم د ده هک شور هیامن یرادرب

یارب NBS

یسررب عونت یکیتنژ و مهم رت زا نآ یارب

تاعلاطم هشقن

یبای ای ییاسانش نژ

ای یاهQTL

داجیا ةدننک تمواقم هب یرامیب رد اکیسارب یم دناوت رایسب

بسانم .دشاب

یرازگساپس

نیا شهوژپ اب یرایمه ةدکشهوژپ کیتنژ

و تسیز یروانف

ناتسربط و

زکرم تاقیقحت یدربراک

هناد یاه ینغور لامش

روشک و هورگ حلاصا و یژولونکتویب هاگشناد

مولع یزرواشک

و عبانم یعیبط یراس ماجنا هتفرگ .تسا ناگدنراگن

هنامیمص زا

یراکمه تاسسؤم

هدربمان رد دربشیپ نیا

شهوژپ ینادردق یم .دننک

REFERENCES

1. Afshari Azad, H. (2001). Important diseases of canola. Agricultural Education Press, 17p. (In Farsi) 2. Afshari Azad, H. & Chegini, M.R. (2005). Management of sclerotinia stem rot of canola. Plant

Protection Institute of Iran, 34p. (In Farsi)

3. Aghajani, M. A., Safaee N. & Alizade A. (2008). Condition of root rot disease canola in Golestan.

Eighteen Iran Plant protection Congress, Hamedan Boo Alisina University, 52p.(In Farsi)

4. Ahmadi, M. R. & Javidfar, F. (1999). Canola translation, Holmz, R. J., Rape seeds culture improvement center, 194 papers. (In Farsi)

5. Al-Barrak, Kh. M. (2006). Irrigation interval and nitrogen level effects on growth and yield of canola (Brassica napus L.). Sci. J. King Faisal U. Al-Hassa, Saudi Arabia, 7(1), 87-102.

6. Azizi, M., Soltani, A. & Khavari khorasani, S. (2000). Canola translation (Phisiology, Cultivation.

Breeding and Biotechnology). Kimber, D., Mak garegoor, D.I. Mashhad. Mashhad Publication, 230 papers. (In Farsi)

7. Bai, G.H. & Shaner, G.E. (1994). Scab of wheat: prospect for control. Plant Disease, 78, 760-776.

8. Balesdent, M.H., Attard, A., Ansan-Melayah, D., Delourme, R., Renard, M. & Rouxel, T. (2001).

Genetic control and host range of avirulence toward Brassica napus cultivars Quinta and Jet Neuf in Leptosphaeria maculans. Phytopathology, 91, 70-76.

9. Barari, H., Zamani Zadeh, H., Ershad, D. & Foroutan, A.R. (2000). Distribution of sclerotinia stem rot of canola in Mazandaran province. P295, In: Proceeding of the Iranian 14^th Plant Protection Congress, Isfahan, Iran.( In Farsi)

10. Bhowmik, T.P. (2003). Oilseed brassicas, constraints and their management. CBS publishers and distributers, India, Dehli.

11. Clark, R.L., Shands, H.L., Bretting, P.K. & Eberhart, S.A. (1997). Germplasm regeneration:

developments in poulation genetics and their application. Crop Scince, 37, 1-6.

12. Dangl, J. L. (1995). Piece de resistance: Novel classes of plant disease resistance genes. Cell, 80, 363- 366.

13. Dejestan, S., Mohammadi, S.A., Moghadam, M., Ahari zad, S. & Vesn, J.H. (2010). Isolation of Resistance Gene Analogues (RGAs) in Potato Using Motif Directed Profiling Method and development of Their Genetic Map. Seed and Plant Improvment Journal, 1-26, 105-121. (In Farsi)

14. Dellaporta, S.L., Wood, J. & Hichs, J.B. (1983). A plant DNA minipreparation. Plant Molecular Biology Report, 1, 19-21.

(10)

15. Ellis zzz, R.P., Mcnicol, J.W., Baird, E., Booth, A. & Lawrence, P. (1997). The use of AFLPs to examine genetic relatedness in barley. Mol Breeding, (3), 359-369.

16. Fitt, B. D. L., Hu, B. C., Barbetti, M.J. & Rimmer, S. R. (2006). World-breadth importance of phoma stem canker (Leptosphaeria maculans and L.biglobosa) on oilseed rape (Brassica napus). European Journal Plant Pathology, 114, 3-15.

17. De Riek, J., Dendauw, J., Mertens, M., Heurse, J. & Van Blockstaele, E. (1999). Validation of criteria for the selection of AFLP markers to assess the genetic variation of a breeders collection of ever green azaleas. Thoretical and Applied Genetics, 99, 1155-1163.

18. Grube, R.C., Radwanski, E. R. & Jahn, M. (2000). Comparative genetics of disease resistance within the solanaceae. Genetics, 155, 873-887.

19. Hulbert, S.H., Webb, C.A., Smith, S.M. & Sun, Q. (2001). Resistance gene complexes: Evolution and utilization. Annual Review of Phytopatholgy, 39, 285-312.

20. Koch, S., Dunk, S., Kleinhenz, B., Rohring, M. & Tiedemann, A.V. (2007). A crop loss-related forecasting model for Sclerotinia stem rot in winter oilseed rape. Phytopathology, 97, 1186-1194.

21. Meyers, B.C., Kozik A, Griego, A., Kuang, H. & Michelmore, R.W. (2003). Genome-wide analysis of NBS-LRR encoding genes in Arabidopsis. Plant Cell, 15, 809-34.

22. Michelmore, R. (2000). Genomic approaches to plant disease resistance. Current Opinion Plant Biol, 3, 125-131.

23. Natti, J.J. (1971). Epidemiology and control of bean white mold. Phytopathology, 61, 669-674.

24. Powell, W., Morgant, M., Andre, C., Hanafey, M., Vogel, J., Tingey, S. & Rafalasky, A. (1996). The comparison of RFLP, RAPD, AFLP and SSR (microsatellite) markers for germplasm analysis. Mol Breeding, 2, 225-238.

25. Rahaii, M., Seyyed Tabatabaii, A., Shah Nejat booshehri, A., Abdemishani, S. & Malboobi, M. (2004).

Using AFLP technic for assessment genetic diversity in Brassica napus L. Seed and Plant Journal, 19, 469-481. ( In Farsi)

26. Rimmer, S.R. (2007). Chasing genes for resistance to blackleg and sclerotinia in Brassica napus.

Proceedings 12^th International Rapeseed Congress, Wuhan, China.

27. Roy, N.N. (1984). Interspecific transfer of Brassica juncea-type high blackleg resistance to Brassica napus. Euphytica, 33, 145-149.

28. Salati, M. & Afshari Azad, H. (2002). Identification of plant pathogenic fungi of canola in Golestan province. P51, In: Proceeding of 15^th Iranian Plan Protection Congress. Karaj. Iran. (In Farsi)

29. Van der Linden, C.G., Wouters, D., Mihalka, V., Kochieva, E., Smulders, M. & Vosman, B. (2004).

Efficient targeting of plant disease resistance loci using NBS profiling. Theoretical Applied Genetics, 109, 384-393.

30. West, J.S., Kharbanda, P.D., Barbetti, M.J. & Fitt, B.D.L. (2001). Epidemiology and management of Leptosphaeria maculans (phoma stem canker) on oilseed rape in Australia, Canada and Europe. Plant Pathology, 50, 10-27.

31. Zaman miradadi, A., Alamdarloo, M. & Esmaeeli far, A. (2008). Transmittal Agent fungal disease of blackleg canola (Leptosphaeria maculans) in Iran. Research report. Publication in center of development oilseeds. (In Farsi)