تبیین شاخصه‌های سفالی اوایل دوره پارتی در حوضه کشف‌رود: براساس گونه شناسی سفال های تپه اسماعیل آباد مشهد

(1)

ص زا(

75 ص ات 94 )

نییبت هصخاش یلافس یاه

یتراپ هرود لیاوا رد

فشک هضوح دور

: هنوگ ساسارب

دهشم دابآ لیعامسا هپت یاه لافس یسانش

قداص دمحم یرواد



هتخومآ شناد روباشین هاگشناد یسانش ناتساب دشرا یسانشراک

همطاف دنویسوم

یوجشناد دشرا یسانشراک یسانش ناتساب

روباشین هاگشناد

افص اب نسح

روباشین هاگشناد یسانش ناتساب هورگ رایداتسا :تفایرد خیرات 18

/ 5 / 1395 :شریذپ خیرات ؛ 30

/ 3 / 1397

هدیکچ ریا رد یتراپ هرود هرود رگید تبسن هب نا

یخیرات یاه غج و یخیرات نوتم هک یتاعلاطا .تسا هدش هتخانش رتمک ،

یخیرات یایفار

یم ،دننک یم هئارا ار نایناکشا هاگتساخ ناوت

رد نیمزرس لامش یاه شخب و ناسارخ هژیوب ناریا قرش

ییوجیپ ناگرگ تشد زا ییاه

ییغت و نامز تشذگ اب .دومن لامش زا هلسلس نیا یتلود زکارم ر

نیمزرس هب ناریا قرش یاه

هتفر زین اهنآ گنهرف و رنه ،یبرغ هتفر

نوگرگد یم اهنت هک هدش اهنآ یبرغ یتلود زکارم رد ار نآ یایاقب ناوت

.درک هدهاشم سوملم روط هب تاعلاطم ساسا رب یفرط زا

ینوگمهان و دودحم یم ،تسا هدش ماجنا ناسارخ رد هک

رد ار یگنهرف هرود نیا ناوت .درک بوسحم هتخانشان ًلاماک هقطنم

ساسارب

یسررب ناتساب یاه ییاسانش یتراپ هرود هب قلعتم یحطس داوم اب دابآ لیعامسا هپت ،دهشم تشد یتخانش

شهوژپ رد .تسا هدش

یم شلات رضاح گ تاعلاطم ساسارب دوش

تنس ،یقیبطت تاعلاطم و یسانش هنو فشک هضوح یتراپ هرود یلافس یاه

ات ار دور یدح

یم یعون هب هک دومن یزاسزاب هدننک نشور دناوت

گنهرف زا یشخب نیا یبسن یراگنهاگ یانبم نینچمه و ناسارخ هقطنم یتراپ

سحم هقطنم رد هرود یاتن .دوش بو

مرف دوجو رگنایب شهوژپ زا لصاح ج هنوگ و اه

و ندوب أشنم لیلدب هک تسا یددعتم یلافس یاه

پ هلسلس هیلوا یریگ لکش تنس زا یدح ات هقطنم نیا رد یترا

لبق هرود یلافس یاه )زای هب موسوم گنهرف ،نهآ هرود(

و هتفرگ ماو

رگید هب تبسن یلحم یاه سلاک یاراد تنس

خانش یاه ناریا یبرغ و یزکرم قطانم رد هدش هت

یم زین .دشاب

یدیلک یاه هژاو :

فشک هضوح ،ناسارخ لافس یسانش هنوگ ،یتراپ هرود ،دور

همانایار

ی هدنسیون لوئسم :

m.sadeghdavari@yahoo.com

(2)

76 هصخاش نییبت فشک هضوح رد یتراپ هرود لیاوا یلافس یاه

دهشم دابآ لیعامسا هپت یاه لافس یسانش هنوگ ساسارب :دور

1 . همدقم گرزب ناسارخ

)ناتسا هس هب یدنب میسقت زا لبق(

یقرش قطانم عومجم رد و ا

هتخانشان هنیشیپ ناری یا

.دنراد ام تاعلاطا شیپ رد هزوح نیا زا

هرود و خیراتزا رایسب یخیرات یاه

ره دقاف دراوم یرایسب رد و کدنا هنوگ

.تسا یکردم یفرط زا

وح ض پ هرود زا یراثآ دوجو لیلدب دور فشک ه یمیدق ناونع هب ،میدق یگنس هنیرا

نیرت

ناریا یگنهرف هزوح

Ariai & Thibault, 1977( یرلگیب ؛

، 1394 : 16 - 24 ولریما ؛

، 1365 : 16

دروم هراومه ،)

هجوت

تسا هدوب نارگشهوژپ زا یرایسب (

یرواد 1395 :

).4

ب اما ه ناتساب تاعلاطم ندوب نوگمهان و نادقف لیلد یسانش

ا هنافساتم ،ناسارخ نیمزرس رد خیرات راود

ی .تسا هدنام هتخانشان نونک ات هزوح نیا ینرا راب نیلوا یارب

لاسود یط یو ؛دز راوشد و هناروسج یراک هب تسد ،دوخ یرتکد همان نایاپ نیودت یاتسار رد گنیره

( 1971 -

1973

اطم هب ،یسانش ناتساب تاسسوم و یناکشا مهم یاه تیاس یخرب ،ناریا یلم هزوم رد هعلاطم )

هعل

تنس ود هب ار داوم نیا و تخادرپ یتراپ هرود یلافس یاه ش

کبس و یناکم دعب رب ینتبم هک هوی ،دوب یسانش

درک یدنب هقبط

،کنیره(

1376

گنیره هعلاطم رد لاح نیا اب .)

کچوک رایسب یشخب ی

قرش لامش قطانم هب

رد سموق زا معا هدش شواک و هدش هتخانش یناکشا یاه تیاس رب یکتم رتشیب هک تسا هتفای صاصتخا ناریا هپت میرای و هپت گنروت ،ناغماد یا هراشا هنوگچیه و تسا ناشیران هپت و ناگرگ تشد رد

تنس هب یلافس یاه

.تسا هدشن ناسارخ یتراپ هرود ریخا ههد رد

ناتساب یاه تیلاعف یخرب زکرمت اب لاس رد یتخانش

1395 سپ

ا لاس ز ناتساب یشهوژپ ،یدامتم یاه هپترهش هطوحم رد یمان نسح طسوت یناکشا هرود هب طوبرم یتخانش

تشد تسا هتفرگ تروص زگرد

یمان(

، 1395 ؛ 1396

ار نایناکشا هاگتساخ خیرات و ایفارغج نوتم رد نیققحم ).

ب ناریا قرش لامش قطانم ه

هژیو یم نایب ناگرگ تشد و ناسارخ سایس خیرات هب یهاگن اب .دننک

هرود ی

لکش رد ناسارخ شقن ،یناکشا هف لباق یبوخ هب یناکشا تموکح ومن و دشر و یریگ

م هب ؛تسا اب هک یوحن

یم نانیمطا هدمع شخب رتسب ار گرزب ناسارخ ناوت

هک دومن دادملق نایناکشا تموکح لیاوا یاهدادیور زا یا

ب هلسلس نیا لاوز ات لوا دادرهم تموکح زادعب یسایس یاهدادیور رد هب هقطنم نیا ،ناکباب ریشدرا تسد

ناونع

خیرات رد یتایح و مهم شقن نایناکشا هاگداز هتشاد تموکح نیا

،یمان(

1396 : 124

تموکح تیبثت زا سپ و )

رد اسن و زگرد رد ولشپاچ هپترهش زا معا هقطنم نیا رد یناکشا هرود یاهرارقتسا و اهرهش نیرتمهم ،نایناکشا شع یتایح ناونع هب ناتسنمکرت دابآ ق .تسا هتفرگ لکش نایناکشا هلسلس یتموکح یاههاگیاپ نیرت

هب هجوت اب

هکنیا هدمع شخب رتسب گرزب ناسارخ یریگ لکش یاهدادیور زا یا

هدوب نایناکشا تموکح لیاوا و یم ؛

تسیاب

تاعلاطم رد ناسارخ نیمزرس یناکشا هرود

هرود نیا ر

فلا هرود ریز ود هب ا هرود :

یریگ لکش تیبثت و

ب و نایناکشا تموکح .دومن میسقت نایناکشا تموکح هرود:

لوا هرود

لکش و تیبثت هرود(

)نایناکشا تموکح یریگ

زای هب موسوم هقطنم نهآ هرود زاف نیرخآ زا سپ )تسا یشنماخه ینامز هرود نایاپ هدنریگرب رد هک(III

زا هک

خیرات 300 و م.ق ات نامز ا دادرهم ندیسر تنطلس هب زا لبق و

ل یم ربرد ار دریگ

مود هرود .

هرود(

تموکح

)نایناکشا

بثت زا سپ ی

،ت لکش اب نراقم نایناکشا هلسلس ندش هتخانش تیمسر هب و یریگ دادرهم تنطلس

لوا

( 171 ات 137

یناکشا تموکح لاوز نایاپ ات هک تسا )م.ق

تسا هتشاد همادا ناکباب ریشدرا طسوت نا .

ماجنا

اعلاطم ت ناتساب ب زکرمت اب یتخانش یم ،ناسارخ رد روکذم هرود ر

نیاشگ دناوت اطم رد نیون هچیرد هد

تاعل

ناتساب یگنهرف هرود نیا هناسانش دوش بوسحم

.

(3)

ناتساب تاعلاطم ۀرود ،یسانش

10 ۀرامش ، 1 ناتسبات و راهب ، 1397

77

نهآ هرود شیپ هک تسا مهم اجنآ زا

گنهرف یارب یدمآرد ه

یم دادملق ناریا یخیرات هرود یا دوش

،یمیهف(

1381 : 32

. )

لامش هقطنم رد نهآ هرود ب ناریا قرش

ه ماش ،ناسارخ هژیو ف ود ل

ر گنهرف زا رثاتم یدام گنه یاه

هچنآ .تسا ناتسهاد و زای ینعی هنایم یایسآ یسررب ساسارب

هضوح و یوضر ناسارخ رد هدش ماجنا یاه

فشک ب یوضر ناسارخ رد نهآ هرود بلاغ گنهرف ،تسا هدش صخشم دور ه

ژیو فشک هضوح ه ریثات تحت ،دور

هصخاش گنهرف تلاوحت و اه یم هنایم یایسآ رد زای ینهآ هرود

دشاب

افصاب(

، مدقم یرازم ؛هدشن رشتنم

، 1395

رد.)

هرود نایم هس هب زای یتخانشهاگ فیراعت

( I-II-III

یم میسقت)

زای .دوش ینعی میدق نهآ نارود اب نامز مهI

1400 ات 900 زای ،م.ق زاII

900 ات 550 زای و م.ق یاه لاس اب قبطنم III

550 ات 300 م.ق هرود نایاپ و

تسا یشنماخه

(Cattani & Genito, 1998: 75)

، ،یعامتجا یاهراتخاس رد هک یتلاوحت نآ زا سپ هک

کیژولوئدیا ب هرود نیا عماوج یسایس و

ه یم دوجو ،دیآ

لکش یارب یدمآرد شیپ و زاس هنیمز یریگ

گنهرف

لامش هقطنم رد یناکشا هرود بونج و ناریا قرش

یم هنایم یایسآ برغ دوش

. رد و یریگ لکش هرود لیاوا

تیبثت هلسلس یتراپ هرود نیا یگنهرف یاه هصخاش بلغا ،

، ماو هرود گنهرف ینعی دوخ زا لبق گنهرف راد

ب زای ینهآ ه

زای هژیو و II

(III 300 )م.ق

تسا تنس هعلاطم اب هک لیعامسا رارقتسا یتسیز یوگلا و یلافس یاه

تسا هدش صخشم دابآ یم شلات رضاح شهوژپ رد .

هنوگ درکیور اب دوش و یسانش

هصخاش ،یقیبطت شور یاه

فشک هضوح یتراپ هرود یگنهرف ساسارب ار دور

تنس یسررب لیعامسا هپت یلافس یاه

سپس و نییبت دابآ

هصخاش أشنم .مییامن صخشم ار هرود نیا یلافس گنهرف یاه

رارقتسا رد رضاح شهوژپ لاح ره هب

لیعامسا دابآ هرود یدام گنهرف تخانش یاتسار رد ماگ نیتسخن یتراپ

رد زیربآ هضوح هب موسوم هقطنم

فشک دور

)دهشم ناتسرهش(

.تسا ناتساب تاعلاطم ساسارب هک تسا یلاحرد نیا هضوح یاهرارقتسا اهنت ،یسانش

فشک نونک ات اما هدش هتخانش یوضر ناسارخ یگنهرف ثاریم لک هرادا یوس زا یسررب یاه تیلاعف یط دور

رارقتسا ای و یگنهرف داوم یور رب یاه

اعلاطم ،هضوح نیا یتراپ هرود ،هدرتسگ و یصصخت ت

هتفرگن تروص

یم ار یلعف هعلاطم ور نیا زا .تسا فشک هقطنم رد یتراپ هرود یتاعلاطم ماگ نیتسخن ناونع هب ناوت

دور

هصخاش ینعی هقطنم یتراپ هرود یگنهرف یاه هصخاش زا یخرب هب ،رارقتسا یفرعم رب هولاع هک تسناد یاه

نیا یلافس هرود کت زین هعلاطم یارب رارقتسا نیا باختنا لیلاد زا رگید یکی .دزادرپ یم هرود

رارقتسا ندوب یا

یم شهاک ار هرود نیا لافس یکیکفت و یتاعلاطم یاهدیدرت هک تسا یلافس تاعلاطم یاتسار رد هکارچ ؛دهد

هفلوم نونکات ناسارخ یتراپ هرود و هدشن هتفرگ رظن رد نآ یارب یصوصخب یاه

یم یتخس هب نیا لافس ناوت

هرود رگید زا ار هرود هب یگنهرف یاه

.داد صیخشت زای یگنهرف هرود صوصخ

2 . شور قیقحت

یانبم رضاح شهوژپ لیلحت و هعلاطم

دابآ لیعامسا هپت یحطس یگنهرف داوم

)لافس(

یاهروتکاف هعلاطم و

تاعلاطم رانک رد رارقتسا یتسیز یا هناخباتک

تسا . یرامآ هعماج یسانش هنوگ قیرط زا ییارقتسا یدرکیور اب

،

هیزجت لیلحت و هیضرف و هدش

اه .دنا هدش یبایزرا تسا رکذ هب مزلا

ینادیم دعب رد

، یسررب دنیآرف رد اه هنومن

دنا هدش باختنا دنمشور

( Burke &Smith 2004: 68

ساسا نیا رب .)

یگدمآرب هپت حطس

یاه هکبش هب 5

رد

5 و میسقت رتم ب

ه لیلد بمک دو دح زا شیب هداد یمامت ،یگنهرف داوم

هکبش رد دوجوم یاه عمج اه

یروآ

دیدرگ هکبش زا فده اهنت . هنومن تشادرب و یدنب

هکبش زا اه هنوگ یبایاج ،صخشم یاه

رد یلافس یاه

(4)

خب ش ای و یتآ تاعلاطم تهج ناوتب ،هپت حطس یگنهرف داوم هیلک تشادرب رثا رب هک دوب هپت فلتخم یاه

هنوگ یگدنکارپ هوحن زا ،هپت شواک شخب رد فلتخم یاه

تشاد یهاگآ هپت یاه هپت حطس یگنهرف داوم یمامت .

یوبس کی و لماک یلافس وبس کی ،هدش یروآ عمج یگنهرف داوم نیرتمهم زا .دوب لافس تاعطق لماش دادعت عومجم رد .دشاب یم هتسکش 93

هکبش یمامت زا لافس هعطق عت هک دش تشادرب اه

داد 22

( 23.6%

زا دروم)

هنومن ناونع هب اهنآ .تفرگ رارق هعلاطم دروم صخاش یاه

کارپ دش هراشا هک روطنامه رد یگنهرف داوم یگدن

لیعامسا هپت ب دابآ

ه تشادرب لیلد رح ریغ یاه

هف و یا ان ب ،هپت حطس زا هناهاگآ س

ی ب و دودحم را ه

کی روط و تسد

هدوبن مظنم

؛ هب هکبش رتشیب رد هک یلکش اه

ی چیه هدش یسررب ای لافس هعطق ای یگنهرف داوم هنوگ

.دشن تف

یناوارف هک دش صخشم نیارب هولاع هپت یبونج و یلامش همین ود رد رتشیب یگنهرف داوم

زا هک هدوب هدنکارپ

مهم آ لیلاد نیرت بیسآ طسوت شخب ود نیا حیطست ن

تیلاعف یوس زا هدراو یاه نینچمه و یزرواشک یاه

تیلاعف یاه هار هب طوبرم ینارمع یگنهرف یلاوت زا یدهاوش ،هیلوا تاعلاطم ساسارب نینچمه .تسا هدوب نهآ

ن هدهاشم هپت نیا رد یم

دوش یگنهرف داوم و

)لافس(

رگنایب هرود کت تسا رارقتسا ندوب یا

نایاپ رد . رد اه هنومن

هسیاقم یدرکیور و لیلحت یا

هقبط یدنب هدش .دنا شیب دوبمک تسا رکذب مزلا نهرف داوم دح زا

رب دوجوم یگ

لیعامسا رارقتسا حطس بیسآ و حیطست نینچمه و دابآ

اه نیشام طسوت یحطس هیلا رد هدراو ی تلاآ

یرافح و یزرواشک ریغ یاه

اعلاطم هنوگره هک هدش رارقتسا یحطس داوم یگتفشآ ببس زاجم هب طوبرم ت

لیلحت و دنمشور یسررب کم یاه

ینا شخب تیلاعف هب طوبرم ییاضف و خم یاه

وربور شلاچ اب ار رارقتسا فلت

یم گنهرف داوم اهنت هک دش نآرب میمصت ور نیا زا ؛دزاس هنومن ناونع هب ار رارقتسا نیا ی

داوم هیلوا یاه

لافس ای یگنهرف شک هقطنم یناکشا هرود هب طوبرم یاه

ف هنوگ و یقیبطت هعلاطم دروم دور اد رارق یتخانش

هد

وتب ات هصخاش زا کچوک دنچره یریوصت مینا .میهد هئارا هرود نیا یگنهرف یاه

ریوصت 1 : لیعامسا هپت یفارگوپوت هشقن )یوضر ناسارخ یگنهرف ثاریم هرادا ویشرآ(دابآ

(5)

79

1-2 . و یبسن تیعقوم رتسب

ییایفارغج

یقلات لحم هقطنم نیا .تسا عقاو روشک قرش لامش رد یوضر ناسارخ ناتسا 3

کرتا زیربآ هضوح موق هرق و

یم ناریا یزکرم ریوک و .دشاب

ا یعیسو اتبسن شخب دهشم ناتسرهش یم رب رد ار یوضر ناسارخ ناتسا ز

دریگ

یبونج و دجسم رازه یلامش هوک هتشر ود نیب و هک هدش عقاو دولانیب

فشک هناخدور دور

یم نآ نایم زا درذگ

ب و ه فشک ریگبآ هزوح مان و تسا هدشفورعم دور

ییایفارغج تاصتخمرد 22

- 57 ات 10 - 61 و یقرش لوط 39

-

35 ات 04 - 37 یلامش ضرع درادرارق

. هناخدور فشک

دور یلصا دهشم تشد بآ عبنم و یتایح نایرش نیرت

بوسحم یم دوش . لوط هناخدور یلصا

هضوح زا یکیژولوردیهرظن دودح

250 رتمولیک زا

لحم همشچرس ات

یجورخ نآ هدوب هک طسوت 25 هخاشرس فرشم

هب نآ لیکشت هتفای تسا

نارگید و ناقهد(

، 1392 : 1660 .)

ریوصت 2 : فشک تیعقوم دور

،یرواد(

1395 : 17 )

ریوصت 3 : )دهشم ناتسرهش(هعلاطم دروم هدودحم (

google earth )

هقطنم نیا یاراد

بآ و یاوه ابیرقت مرگ و کشخ هدوب هک تاعافترا نآ

رد هسیاقم اب قطانم یلامش

ناسارخ کدنا تسا و هب لیلد دوبمک نازیم یناهایگ،یگدنراب هک

یرتمکزاین هب

بآ دنراد رد ششوپ یهایگ نآ

هدید یم رادروخربیدایزیحطسبآعبانمزاهیحاننیانینچمه .دنوش زورما هک هدوب

رفح اب هتشذگ ههد دنچ زا و ه

(6)

هاچ تشادرب مجح و قیمع یاه ثکا یوج تلاوزن رقف و فراعتم ان یاه

فشک هناخدور هلمج زا عبانم نیا ر دور

تسا هدش کشخ .

هناخدور دوجو یم رد رابرپ یا

هخاشرس ندوب اراد و دهشم تشد هنا هدش ببس ،توافتم یاه

دریگب لکش دهشم تشد رد روراب یمتسیسوکا ات ب فلتخم راودا یگنهرف عماوج بذج زاس هنیمز هک

ه هژیو

تسا هدوب یتراپ هرود .

2-2 . لیعامسا هپت دابآ

لیعامسا هپت رد رضاح لاح رد دابآ

72 یطابترا روحم لامش یرتم دصراهچ هلصاف رد ،دهشم قرش یرتمولیک

دهشم هاگساپ برغ یرتمولیک کی ،سخرس –

لیعامسا هکورتم یاتسور هار سیلپ هلصاف رد و دابآ

50 یرتم

دهشم نهآ هار طخ .تسا هدش عقاو سخرس–

هپت کیدزن هکورتم یاتسور زا ار دوخ مان نیا .تسا هتفرگ هپت

لاس رد هپت 1378

ناتساب تایه طسوت یتسرپرس هب ناسارخ یگنهرف ثاریم یسانش

دومحم یرایتخب

ییایفارغج تاصتخم اب هپت نیا .دش ییاسانش 00 E

20 60 N و 06 04 36 عافترا رد 746

حطس زا یرتم

ت حطس .تسا هدش عقاو ایرد عافترا رد هپ

7 نیمز حطس زا یرتم .تسا فارطا یاه

رارقتسا تعسو دودح رد

90

و یلوط رتم 80

یضرع رتم و یگنهرف داوم شنکارپ بسحرب

50 و یلوط رتم 30

بسحرب یضرع رتم

هپت حطس یگدمآرب بآ مک تلع هب .تسا

رد دوجوم ی نیمز اب رضاح لاح رد هپت نیا فارطا هقطنم

یاه

یمن ینانچنآ بیرخت یزرواشک فح نینچمه .تسا هدوبن ناما رد بیرخت نیا زا هتشذگرد اما ،دوش

یرا یاه

ریغ بیرخت ،زاجم هپت رب ار یدایز یاه

.تسا هدروآ دراو ا یشخب

هار تخاس نایرج رد زین هپت نیا ز دهشم نهآ

سا هتفر نیب زا سخرس – .ت

خیرات رد دابآ لیعامسا هپت 19

/ 05 / 1384 هرامش اب و 12941

راثآ تسرهف رد

تسا هدیسر تبث هب ناریا یلم

یمارآ لد و یهوکش(

، 1383 ).

ریوصت 4 : امنرود ی لیعامسا هپت ی هار طخ رذگ و دابآ

نآ یبونج علض زا نهآ )ناگدنراگن(

(7)

81

3 . یرظن ینابم تسا دقتعم گنیره هب هتشذگ ههد دنچ ات

هب رصحنم یتراپ هرود تخانش ،یخیرات مهبم تاعلاطا یانثتسا

هش ،ههروخ ،رواگنک ،درگدزی هعلق ،هدناشندرب ،نامیلس دجسم زا معا هدنام اج هب ناریو یانب دنچ هوک ،سموق ر

هتسجرب شقن و ،هجاوخ بونج رد ییامیلا یاه

هدوب ناریا برغ

،کنیره(

1376 : 23

نارگشهوژپ بلغا نآ زا سپ و)

ب ه نانچمه زین ار هرود نیا یصصخت تاعلاطم ،یفاک کرادم و عبانم دوبن لیلد ناکم نیا یور رب

زکرمتم اه

اعلاطم .دندرک ت

ب ناسارخ هقطنم رد هرود نیا یدج ه

ب طوبرم ،یوضر ناسارخ هژیو هتشذگ لاس ه

( 1395

رد )

هپت رهش زگرد

یتسرپرس هب یمان نسح

یلامش ناسارخ ناتسا رد یتاعلاطم و ق رد

ییاسانش و یسررب دنچ بلا

هدوب .تسا ا ،نیتسوژ و سونیتسوی ،وبارتسا زا معا یبرغ نیقیقحم هتفگ هب یریگرد نامز رد یمان کشا ای کشر

ه یا

دنداد لکش ار یتراپ لقتسم تموکح و دندیروش یشنماخه هوثرپ پارتاس رب ،یبرغ نایشروش اب هیکولس تلود لاس رد دوخ هلسلس تیبثت اب هتفر هتفر ،یتراپ نادناخ و 247

قشع رد اسن رهش ،م.ق هب ار ناتسنمکرت دابآ

ناونع کچوک یاهرارقتسا و یسایس تختیاپ یلوا نیمزرس رد ار یرت

وخ ه ]د ناریا قرش لامش هب دودحم هک

یم [دش .دندرک داجیا هتشذگ هب هرود نیا نامدرم بلغا و یتراپ فارشا

دندوب رادافو دوخ نیشن چوک

،یارف(

1389 : 22

لکش اب .)

وا دادرهم تموکح یریگ یرترب نینچمه و یسایس ریبادت و ل

نیمزرس ،یو یماظن یاه

ات نایتراپ نیب رد برغ

یپ هیروس و نیرهنلا سامت طسب وا تنطلس نارود تاصخشم زا هک درک یورش

یاه

دوب مشیربا یراجت هار لرتنک نینچمه و زور نآ ناهج رسارس رد یراجت و یسایس

،نامره(

1387 : 27

نیا .)

و لوحت ،ینوگرگد راچد یسایس و یراجت تاطابترا وریپ یناکشا رنه و گنهرف دوب هدش ببس تامادقا تفرشیپ لیلدب هک دوش ییاه تنا

لامش زا یسایس و یرادا زکرمت لاق نیمزرس هب ناریا قرش

نیا ریس ،یبرغ یاه

ار لوحت هعلق زا معا یبرغ زکارم رد

درگدزی نیمزرس ،نامیلس دجسم ،ههروخ ، دوخ جوا هرود رد و ییامیلا یاه

سوپورا ارود ،ارضحلا نوچمه تراپ روشک یبرغ هبل یراجت و یتلود زکارم رد

،ایاکسولوگیپ(

1372

.درک هدهاشم)

ناسارخ نیمزرس رد یتراپ زا لبق هورد

)یوضر ناسارخ(

زا هک تسا زای هب موسوم گنهرف و نهآ رصع،

1400 -

300 ق هفلوم و هتشاد موادت م.

و یتسیز ،یگنهرف یاه لکش دمآرد شیپ هرود نیا یعامتجا

یتراپ هرود یریگ

هصخاش هک هدش لیاوا رد نآ یاه

لکش و تیبثت هلسلس یریگ

ناسارخ رد یتراپ فشک هقطنم رد هژیوب

هب ،دور

هدهاشم لباق و صخشم سوملم روط .تسا

نیا اب لامش رد ریسافت رارقتسا و ناریا قرش

نیا یناکشا یاه

یم اهنت هقطنم هفلوم و رنه ناوت

هصخاش هتفای موادت هک درک کرد ار یتراپ هرود هیلوا یگنهرف یاه هرود یاه

دوخ زا لبق

زای گنهرف(

وII )III

تسا شخب رد تسا نکمم و رد یتراپ هدش هتخانش گنهرف اب یفلتخم یاه

هصخاش یدایز نارگشهوژپ هزورما هک ناریا قطانم رگید یدرفب رصحنم یاه

)یکنلیک ای یگنیلیج لافس زا معا(

یم رظن رد نآ یارب .دشاب توافتم ،دنریگ

هژیو تیمها لافس افت هک دراد یتخانشهاگ تاعلاطم رد یا

تو ه و ا

هنوگ هعلاطم رد اهنآ تاهباشت هقبط و یتخانش

هنوگرییغت ،یروطت ریس رگنشور ،یدنب اه

اهنآ تفرشیپ دنور و

تسا

یلو(

،نارگید و روپ 1388

: 14

هنوگ کرد یارب رضاح شهوژپ درکیور .)

لیعامسا هپت یلافس یاه ناونع هب دابآ

هنومن فشک هضوح یتراپ هرود لیاوا یلافس یاه دور

رهش(

س ت )دهشم نا

یکبس تارییغتدنور و یروطت ریس کرد و

کینکت ،هدننابسچ هدام یسررب ،لبق هرود زا رب هدش ماجنا لامعا ،لافس گنر ،تخپ ،فورظ لکش ،تخاس یاه

لافس حطس فورظ تماخض نازیم ،

.تسا شوقن و

(8)

3 - 1 . لیعامسا هپت یگنهرف داوم لیلحت دابآ

تسا هجوت لباق هک

تخانش و کیکفت رد لافس

،یخیرات نارود رخاوا ات زای هرود عورش دوجو یدج لکشم

دراد . لیعامسا رارقتسا لافس لکش رظن زا دابآ

یاراد یسانش مرف و یسانش 5

توافتم یلافس هنوگ هک تسا

ک لماش هسا و اه هلایپ گنت ،اه هزوک ای اه اه

یقفا هتسد فورظ و ماج ،هرمخ ، هچگید و هساک هب هیبش یمرف اب

یم نیب رد .دشاب هنومن ،رارقتسا نیا یلافس تاعطق

هدماین تسدب نآ هب هیبش یزیچ ای فرظ هیاپ رب ینبم یا

ب بلغا هک دراد دوجو فورظ هتسد هب طوبرم یتاعطق اما ه

د مرف رد نآ دربراک ،یگتسکش لیل ان هدش رکذ یاه

کی رد اهنت و تسا صخشم یم هچگید ای هساک هب هیبش هنومن

براک ناوت ر

د تروص هب هک درک هدهاشم ار هتسد

یقفا .تسا هدش قاحلا فرظ هب

رادومن 1 : یرامآ هعماج مجح و رادقم

رادومن 2 : هعلاطم دروم تاعطق دادعت و عون

رظن زا یگژیو یرهاظ یاه لافس ،زین

هداس لافس لماش توافتم هنوگ هس یاراد رارقتسا نیا یاه

،)یلومعم(

شقن یاهراون تروص هب هدنک شقن و یقفا

.تسا جاوم یاهراون تروص هب هدنک لافس تماخض یسررب رد

زین اه

تماخض اب فیرظ روتکاف هس 0

- 4 م ،رتمیلیم ت

تماخض اب طسو 4

- 7 زا رتشیب تماخض اب نشخ و رتمیلیم 7

.تسا هدش هتفرگ رظن رد رتمیلیم

93 22

لافس لک دادعت صخاش لافس دادعت

0 2 4 6 8 10 12

لماک لافس هبل هتسد هندب فک

Series1 1 11 2 7 1

4.54%

50%

9%

31.81%

4.54%

(9)

83

رادومن 3 : هنوگ دصرد و دادعت لیعامسا هپت یلافس یاه

زا دابآ مرف و لکش رظن

2-3 . هنوگ یسانش مرف اه

1-2-3 . هساک

فورظ نیا رطق:اه

،نآ عافترا ربارب ود وخن یلگ ششوپ یاراد

لکش و زاس خرچ ،گنر مرک ای ید

.دنراد یتخاونکی و مظنم هزیمآ طسوتم رادقم یاراد و مکارتم و هدرشف ،هدش هداد زرو یبوخ هب اهنآ هریمخ

لافس هریمخ گنر .تسا هناد زیر یندعم فیط رد و نشور اه

جنران و یتروص ،یدوخن یاه حطس .تسا ریغتم ی

لافس نیا یجراخ نشور بلغا اه

اج لک زا هورگ نیا دادعت .تسا اهنآ یلخاد حطس زا رت ک یرامآ هعم

حطس زا ه

عمج رارقتسا

،تسا هدش یروآ هنوگ رگید هب تبسن

و مک رایسب اه 9

% دادعت لک زا لافس

صخاش یاه دوخ هب ار

یم صاصتخا ب .دهد

ه لافس یور یلک روط یم هدید یرگلافس خرچ رثا اه

،ییانثتسا دراوم یخرب رد و دوش

ک ای و بوطرم تسد اب تخادرپ زا یشان یاهرایش س حطس یور رب درا

یم هدید زین لاف هنوگ نیا هندب .دوش

متحا و هدیمخ فورظ هنومن هک هدوب فاص یفک یاراد لاا

د زین نآ یاه لامش رخاتم نهآ هرود ر

قرش

زای(

)III

زین

یم هدید م و دوش

ی م ار یگژیو نیا ناوت ؤ

هفل یاه نس ت یلافس ماو هک تسناد هقطنم یناکشا هرود ادت و راد

مو

زا لبق هرود تنس هتفای یم دوخ

.دشاب ماخض ت .تسا طسوتم بلغا هنوگ نیا مرف رظن زا

هنوگ نیا ،یسانش

یم ار فورظ هرود رد ناوت

یتراپ زا لبق یاه

زای(

وII )III

فشک هقطنم دور

مدقم یرازم(

، 1395 : 93

درک هدهاشم )

متحا هب هک یم لبق هرود هتفای موادت دایز لا

.دشاب

2-2-3 . ماج

یاراد فورظ نیا :اه

ناهد هک دنتسه ندرگ نودب و داشگ هناهد یمرف ارنآ رطق نیرتشیب فرظ ه

یم لیکشت روص هب زین فرظ هندب و دهد

یم لصتم فک هب هناهد زا بروم ت رد یلافس هنوگ نیا تماخض .دوش

شیب یتماخض اب میخض دوجوم دراوم یمامت زا رت

7 یم نیگنس ینزو و رتمیلیم قوف هنوگ فورظ مامت .دشاب

یاراد هداس عون ود رد هنوگ نیا .تسا مرک گنر هب قیقر یلگ ششوپ

)یلومعم(

طسوت هک دنتسه شوقنم و

جاوم و یقفا یاهراون یبانط تانیئزت ای هدوزفا

ود رد هدش شوقنم ،فک کیدزن و هبل تمسق هنوگ دننام هب .دنا

هساک خرچ فورظ هنوگ نیا ،اه آ هریمخ ،دنراد یتخاونکی و مظنم لکش و هدوب زاس

،هدش هداد زرو یبوخ هب اهن

و مکارتم و هدرشف هساک هنوگ اب نآ توافت اهنت

طسوتم یندعم هزیمآ طسوتم رادقم ،اه هناد

نآ گنر .تسا

لک دادعت صخاش

ای هساک

هلایپ وبس ای ماج گنت هرمخ هتسد فرظ یقفا

تاعطق یمومع

Series1 22 2 3 4 3 1 9

0 5 10 15 20 25

9% %13/63 %18/18 %13/63

%4/54

%40/90

(10)

لافس هریمخ ر اه

فیط رد و نشو یتروص ،یدوخن یاه

یجنران هوهق و زمرق ، یا

نیا یجراخ حطس .تسا ریغتم

لافس نشور بلغا اه تسا اهنآ یلخاد حطس زا رت

. یلافس هنوگ نیا

13/63

لافس لک زا %

اه صخاش ی لیکشت ار

یم د .ده

3-2-3 . هزوک اه

یاراد فورظ نیا:

یورک هندب ،هتشگرب ًاتبسن داشگ ندرگ)فلا :لماش هک تسا توافتم مرف ود

)ب تسا هتسد کی یاراد و هناهد

ت گن

،دنلب ًاتبسن یندرگ یاراد ، هبل

کی یاراد و هتشگرب نوریب هب یاه

هتسد

،گنیره(

1376 : 200

تبلا ).

هنومن نیب رد ه .تشادن دوجو هتسد یاراد هنومن ،هعلاطم دروم یاه

داعبا رظن زا و

هزادنا یاراد فورظ نیا هزادنا زا شیب یعافترا(هتسج گرزب یاه

30 کچوک و )رتمیتناس

ترا(

زا رتمک یعاف 20

- 15

)رتمیتناس

یم یگژیو رگید زا .دنشاب یم هنوگ نیا یاه

وت هوهق ،یدوخن یلگ ششوپ هب نا هراشا گنر مرک و یا

د ،یفاک یتخپ ،هدش هداد زرو بوخ ،مکارتم فورظ هنوگ نیا هریمخ .درک هزیمآ یمک رادقم یارا

هنادزیر

یم هوهق و زمرق ،یجنران ،یدوخن یاه فیط رد فورظ نیا هریمخ گنر .دشاب هنوگ نیا .تسا ریغتم یا

18/18

لافس لک زا %

یاه صخاش سا یم لیکشت ار رارقت .دهد

وگ نیا خرچ ،فورظ هن و مظنم لکش و هدوب زاس

ا فورظ نیا .دنراد یتخاونکی یم نشخ یتماخض یاراد تماخض رظن ز

مرف رظن زا .دشاب هنوگ نیا ،یسانش

یم ار فورظ هرود رد ناوت

یتراپ زا لبق یاه

زای(

وII )III

، 1395

هک درک هدهاشم )

ود هتفای موادت دایز لامتحا هب یم لبق هر

.دشاب

4-2-3 . هرمخ

هلیتیف عون زا توافتم یتخاس کیکنت یاراد فورظ هنوگ نیا :اه

و یا تسد هک دنتسه زاس

تسد تخاس کینکت کت ،زاس

یم بوسحم فورظ نیا تخاس لمکم کین هبل و حطس تخادرپ رد و دوش

یاه

یا .دراد دربراک فورظ رد نشخ یتماخض یاراد ،هتسب هناهد یفورظ لماش هنوگ ن

هبل اب گرزب داعبا هب یاه

یم هتشگرب نوریب دب .دشاب

مین و هدیمخ تروص هب فورظ نیا هن .تسا هریاد

رگید سکع رب فورظ هنوگ نیا

هنوگ یم یلگ ششوپ نودب هدش هراشا یاه براک رگنایب و رثاتم هک دشاب

هب اهنآ در خذ فورظ ناونع

.تسا هری

یدایز رادقم ،یفاک یتخپ یاراد ،هدش هداد زرو بوخ ،مکارتم فورظ هنوگ نیا هریمخ هزیمآ

طسوتم و هنادزیر

یم هناد هوهق و زمرق ،یجنران ،یدوخن یاه فیط رد فورظ نیا هریمخ گنر .دشاب .تسا ریغتم یا

13/63

زا %

لافس لک صخاش یاه

رظن زا .دراد صاصتخا فورظ هنوگ نیا هب یم ار فورظ هنوگ نیا ،یسانش مرف

رد ناوت

یتراپ زا لبق یاه هرود

زای(

وII )III

، 1395

متحا هب هک درک هدهاشم)

موادت دایز لا

یم لبق هرود هتفای .دشاب

5-2-3 . :یقفا هتسد فورظ

لافس لک دادعت زا وم یاه

یم قوف هنوگ زا هعطق کی اهنت دوج هک دشاب

زا

یگژیو یم نآ یمرف یاه مین و هدیمخ هندب هب ناوت

سد اب هریاد هلایپ هنوگ رد و یقفا هت

میسقت هچگید ای اه یدنب

ی یدوخن یلگ ششوپ یاراد فرظ نیا .دومن خرچ فرظ هنوگ نیا .تسا گنر مرک ا

و مظنم لکش و هدوب زاس

کارتم و هدرشف ،هدش هداد زرو یبوخ هب نآ هریمخ ،دراد یتخاونکی اد و م

یندعم هزیمآ طسوتم رادقم یار

زیر رق لافس هریمخ گنر .تسا هناد نشور لافس نیا یجراخ حطس .تسا زم

ب .تسا نآ یلخاد حطس زا رت ه

روط

ر یلک یم هدید یرگلافس خرچ رثا لافس یو اب تخادرپ زا یشان یاهرایش ،ییانثتسا دراوم یخرب رد و دوش

ک ای و بوطرم تسد لافس حطس یور رب درا

یم هدهاشم زین یفک یاراد لاامتحا و هدیمخ فرظ نیا هندب .دوش

(11)

85

ب فاص هنومن هک هدو رخاتم نهآ هرود رد زین نآ یاه

یم هدهاشم ناگرگ تشد رد هچگید عون زا و دوش

یاه

د ود یاراد ،کچوک لافس عون زا و نیفرط رد یقفا هتس

تسا یرتسکاخ

یسابع(

، 1390 )

تهابش میمعت اما .

تسکاخ فورظ سد یر

ق هک ناگرگ تشد یقفا هت تبار

یکیدزن برغ بونج رد ناتسهاد ینهآ رصع گنهرف اب

ناتسنمکرت اراد ار

ا فشک هقطنم یتراپ هرود لافس اب تس تنس بلغا هک دور

ت نآ یاه گنهرف هتفای مواد

یم زای ینهآرصع هلئسم اما نکمم ریغ یمک ،دشاب

یا یم بوسحم زیگنارب ثحب و لمأت لباق دوش

نوگ نیا . ه

%4/54

لافس لک زا اه

صخاش ی یم لیکشت ار

.دهد

3-3 . یگژیو یرهاظ یاه

1-3-3 . لافس یاه :)یلومعم(هداس

رب هک تسا شقن نودب و هداس لافس هدمع روطب یلومعم لافس راب نیلوا یا

هنوگ رد گنیره ینرا لافس یسانش

لامش هقطنم یتراپ هرود یاه ا زا ناریا قرش

هدرک هدافتسا حلاطصا نی

تسا

،کنیره(

1376 : 198

لافس .)

یاه ی وپ اب هنوگریز زا گنر مرک ای یریش یلگ شش تسا عون نیا یاه

ناج هک

سموق رهش نارگشواک ،خانورتسا دیوید و نمسناه ارب

میسقت رد راب نیلوا ی لافس یدنب

نیا هفوشکم یاه

تیاس هنوگ ار اهنآ ، هتسد ازجم یا

دندرک یدنب

Hansman and Stronach 1970: 55(

رد زین گنیره ینرا .)

اسر یگژیو یلک یسررب اب دوخ یرتکد هل لافس عون نیا یاه

نیا اب .تسا هتسناد یلومعم لافس ار هنوگ نیا ،

غا ریسافت لافس بل

لیعامسا رارقتسا یاه ب دابآ

ه هساک هنوگ هژیو گنت ،اه

هرمخ و اه بوسحم هنوگ نیا زا اه

یم ش ب .دو ه نیا ینف یگژیو یلک روط لافس

خرچ ،اه و هدرشف هریمخ ،تخاونکی و مظنم یلکش یاراد ،زاس

اد و مکارتم هریمخ و هنادزیر یندعم هزیمآ یار

فیط رد یا رق ،یجنران ،یدوخن یگنر یاه

هوهق و زم یم یا

.دشاب

لافس عون نیا یگژیو نیرتزراب زا .تسا اهنآ یجراخ حطس رد گنر مرک یلگ ششوپ ،

68

% لافس لک زا زا اه

عون یم یلومعم لافس .دشاب

2-3-3 . لافس یاه :شوقنم

افس یور رب یزادنا شقن کینکت و کبس ل

لیعامسا رارقتسا یاه

،دابآ اب ود کینکت

هدنک یاهراون و یقفا هدنک یاهراون تروص هب عون ود رد هدنک شقن جاوم

شوقنم ن .تسا هدش هدنک یاهراو

مرف ماگنه بلغا یقفا ب و یرگلافس خرچ اب یهد

ه هدنک شوقن و تسا هدش داجیا یبوچ هعطق ای دراک هلیسو

دنک یقفا یاهراون نیبام و کینکت نیمه اب زین جاوم تسا هدش داجیا ه

،گنیره(

1376 : 28 و 29

شوقن مامت .)

لافس اه لافس یجراخ حطس رب رارقتسا نیا ی ماج و هدش داجیا اه

ای اه یرامآ هعماج نیرتشیب اهوبس

لافس شت ار شوقنم یاه یم لیک

.دنهد 32

% لافس لک زا سا یاه

ت لیعامسا رارق یم شوقنم دابآ

.دشاب

رادومن 4 : هداس و شوقنم اه لافس دادعت و دصرد یاه لافس لک دادعت

صخاش شوقنم یاه لافس ای هداس یاه لافس یلومعم

Series1 22 7 15

0 5 10 15 20 25

%32

%68

(12)

4 لیلحت و ثحب .

مرف رظن زا افس یسانش

ل لیعامسا رارقتسا یاه رد دابآ

5 هساک هنوگ و

هلایپ ماج ،اه گنت ،اهوبس ای اه اه

ای

هزوک اه هرمخ ، اه یقفا هتسد فورظ و

)هچگید(

میسقت یم یدنب لافس نیا بلغا مرف .دنوش

اه ماجنا مدع لیلدب

اعلاطم و شواک ت

ت رصحنم ،ناسارخ رد تراپ هرود یصصخ ب

ه نیارب هولاع .دنتسه هدش هتخانش رتمک و درف

شهوژپ اب یقیبطت هعلاطم ساسارب یاه

شد رد هک ناسارخ دودحم ،تسا هدوب زکرمتم زگرد ت

تبارق و

تهابش لافس اب ییاه شد یتراپ هرود یاه

ت دراد زگرد

هنهم حلاف و رف یدمحم(

، 1394 ،نارگید و یمان ؛ 1396

: 134 ،

ریوصت 10

ب یوضر ناسارخ نهآ هرود یصصخت تاعلاطم هب هجوت اب یفرط زا .)

ه روباشین تشد هژیو ود رب زکرمتم ،

هرهم غیت رارقتسا

افصاب(

، )هدشن رشتنم

و هپت هس

صاب(

،ییاضر و اف 1395

نینچمه )

فشک هضوح دور

ناتسرهش(

دهشم ) مدقم یرازم(

، 1395

تهابش )

مرف رظن زا یزراب یاه لافس نیب یسانش

لیعامسا رارقتسا یتراپ یاه و دابآ

لافس رخاتم نهآ هرود یاه زای(

و II

)III

ناسارخ ]یوضر

روباشین تشد لماش ناسارخ قرش -

ناتسرهش

دهشم - زگرد - فشک هضوح [دور

یم هدهاشم دوش

نامه . هراشا هک روط ،نهآ هرود یریگ لکش اب ،دش

ؤم هفل جیا تلاوحت و یگنهرف یاه هنیمز ،هرود نیا رخاوا رد هدش دا

کش دمآرد شیپ و زاس ل

هرود یریگ یاه

رد یخیرات ینهآرصع گنهرف نونک ات ،تسا هدش صخشم ریخا تاعلاطم ساسارب هک اجنآ زا .تسا هدش ناریا

،زای رخ بلاغ گنهرف ب یوضر ناسا

ه فشک هقطنم هژیو ،دور

روباشین تشد زگرد و

.تسا هرود موادت لیلدب

زای ینامز ات III

300 م.ق

)یشنماخه هرود نایاپ(

یم هفلوم ناوت هصخاش و هرود نیا یگنهرف یاه

اوم یاه د

هفلوم هب یعون هب ار نآ یگنهرف صخاش و اه

هرود یگنهرف داوم یاه لوا

یتراپ

یتموکح هلسلس تیبثت لیاوا(

نایناکشا

هلسلس و یتراپ هرود هکنیا هب هجوت اب .داد میمعت )

لاس رد نایتراپ 250

ای 248

؛تسا هتفرگ لکش م.ق

لقتسم تموکح نیا لیکشت لیاوا رد

، شکمشک نانچمه لود اب ییاه

ت هقطنم نیا رد تردق رس رب هیکولس

یکشت لیاوا رد ور نیا زا .تسا هتشاد دوجو قتسم تلود ل

هفلوم داجیا یارب هنیمز ،یتراپ ل یاه

یگنهرف

کبس داجیا و دوخ هب رصحنم یدیلوت و یرنه یاه

، تشادن دوجو کینکت زا هدافتسا هب راچان و ه

کبس و یاه

هدوب دوخ زا لبق هرود دنا

. لکش اب وا دادرهم تموکح یریگ یرترب نینچمه و یسایس ریبادت و ل

یماظن یاه

و نیمزرس ،ی نیب رد برغ ات نایتراپ

طسب وا تنطلس نارود تاصخشم زا هک درک یورشیپ هیروس و نیرهنلا

سامت دوب مشیربا یراجت هار لرتنک نینچمه و زور نآ ناهج رسارس رد یراجت و یسایس یاه

،نامره(

1387 :

27

د راچد یسایس و یراجت تاطابترا وریپ یناکشا رنه و گنهرف دوب هدش ببس تامادقا نیا .)

لوحت ،ینوگرگ

تفرشیپ و تنا لیلدب هک دوش ییاه

لامش زا یسایس و یرادا زکرمت لاق ریس ،یبرغ یاه نیمزرس هب ناریا قرش

دزی هعلق زا معا یبرغ زکارم رد ار لوحت نیا نیمزرس ،نامیلس دجسم ،ههروخ ،درگ

جوا هرود رد و ییامیلا یاه

مه تراپ روشک یبرغ هبل یراجت و یتلود زکارم رد دوخ نیا اب .درک هدهاشم ارته و سوپورا ارود ،ارضحلا نوچ

لامش رد ریسافت هقطنم نیا یناکشا یاهرارقتسا و ناریا قرش

یم اهنت هفلوم و رنه ناوت هرود هیلوا یگنهرف یاه

یتراپ هصخاش هتفای موادت هک درک کرد ار دوخ زا لبق هرود یاه

زای گنهرف(

وII )III

تسا رد تسا نکمم و

شخب یاه یدایز نارگشهوژپ هزورما هک ناریا قطانم رگید رد یتراپ هدش هتخانش گنهرف اب یفلتخم

هصخاش یدرفب رصحنم یاه

یکنلیک ای یگنیلیج لافس زا معا(

رادباعل لافس ،

یم رظن رد نآ یارب )

توافتم ،دنریگ

یگنیلیج عون لافس دوجو مدع هک تشاد رظن رد دیاب هتبلا .دشاب رادباعل و

من نیب رد هنو

لیعامسا هپت یاه دابآ

فشک هضوح رد یتراپ هرود هدش هتخانش یاهرارقتسا رگید ای دور

و یوضر ناسارخ یگنهرف ثاریم لک هرادا ویشرآ(

(13)

87

)ناسارخ گرزب هزوم لافس کناب

یلد تسا نکمم گنهرف رد لافس عون نیا دوبن رب ل

دشابن هقطنم یتراپ هرود یاه

دقف لیلد و نا مدع ،لافس عون نیا نا

شواک ماج ناتساب یاه

ش تسا هرود نیا یاهرارقتسا رد یسان لیلدب .

لکش هفلوم موادت ،زای گنهرف ینهآ رصع هرود زا سپ هلصافلاب ناسارخ هقطنم رد یتراپ هلسلس یریگ یاه

زای گنهرف یم ار

تنس رد ناوت هفلوم ،یلافس یاه

یگدنز کبس و یعامتجا یاهراتخاس ،یتسیز یاه

هیلوا یاهرارقتسا

( )تسا یتراپ هلسلس یریگ لکش لیاوا روظنم

یفرط زا .دومن هدهاشم یتراپ هرود ساسارب

،یحطس داوم یبسن یراذگخیرات نراقم لیلدب

لیعامسا رارقتسا تنوکس نامز ندوب یتراپ لوا هرود اب دابآ

رد

ناسارخ هقطنم

رود ینعی(

لکش و تیبثت ه هب موسوم هقطنم نهآ هرود زاف نیرخآ نایاپ زا سپ هلصافلاب نایناکشا تموکح یریگ

زای )III

لکش رتسب زونه هفلوم روهظ و یریگ

هصخاش و اه یگنیلیج لافس زا معا یناکشا ریگارف یگنهرف یاه

و

کبس ،رادباعل هفلوم رگید و یرامعم یاه

یریگرد لیلدب هرود نیا درفب رصحنم یاه ا نیب یاه

هلسلس و نایناکش

مود هرود عورش زا سپ و تسا هدوبن ایحم نایکولس

)لوا دادرهم تنطلس نامز زا(

هتفر نایناکشا رنه قیفلت اب و هتفر

ب هصخاش ،ناریا نامدرم رنه رگید ا یم رادیدپ هرود نیا یگنهرف یاه

.دنوش

ور نیا زا دهاش نایتراپ هیلوا نیمزرس و هاگتساخ ناونع هب ناسارخ

فلوم ه ف ،یتسیز یاه و یگنهر

هصخاش یگنهرف داوم یاه زای هرود ینعی لبق هرود

و II

هنوگ یسررب رد هلئسم نیا .تساIII

تنس و اه یاه

لیعامسا رارقتسا لافس تسا صخشم لاماک نآ یتسیز یوگلا و دابآ

لودج(

1

ینهآ رصع یاهرارقتسا ).

رد

فشک هناخدور هیشاح نیب یتعسو اب دور

05 / 0 مین ات ،اهنآ رارقتسا یوگلا یسررب اب هک تفرگ لکش راتکه

دنا هدوب یرادماد رب ینتبم یتشیعم اب یلصف همین و یلصف یاهرارقتسا

، 1395 : 98

نیارب هولاع .)

رارقتسا فشک هقطنم نهآ رصع یاه دور

نغ عبانم هب هتسباو ییاهرارقتسا ب بآ ی

ه هناخدور هژیو

فشک دور هدوب و بلغا هک دنا 83

% زا رتمک هلصاف رد اهنآ 500

جیا هناخدور زا یرتم هدش دا

اب .دنا یسررب

هفلوم لیعامسا رارقتسا یتسیز یاه هلصاف رد هک دابآ

700 هناخدور یرتم نیرتمک ،یزرواشک یربراک اب یضارا ،

زا رتمک عافترا ،نیمز بیش یزاف قطنم 600

دازآ یاهبآ حطس زا رتم رگ رارق

یبیرقت تعسو یاراد و هتف 7

/ 0

یم راتکه یاراد ،دشاب

هقطنم رخاتم نهآرصع یاهرارقتسا اب هباشم یوگلا .تسا

5 . هجیتن لیعامسا رارقتسا شک هقطنم رد عقاو دابآ

ف هنوگ ساسارب )دهشم ناتسرهش(دور تنس یسررب و یسانش

یاه

یتسیز یاهوگلا یسررب نینچمه ،نآ یلافس ءزج ،

یتراپ یاهرارقتسا نیلوا فشک هضوح

دور

یم بوسحم هیلوا نیمزرس رد هک دوش

لرتنک تحت اهتراپ

)ناسارخ(

لکش لیلدب یفرط زا .تسا هتفرگ

لکش مز رد هژیوب دوخ نارود لیاوا رد اهنآ ،ناسارخ رد نایتراپ تموکح و تراپ هرود یریگ ،تردق تیبثت نا

هفلوم زا ًاراچان ز یاه

یتشیعم ،یتسی تنس صوصخ هب یگنهرف داوم هصخاش و

افس یاه دوخ زا لبق هرود یرگل

هدرک تیعبت تنس موادت هک دنا

لبق هرود یلافس یاه

زای(

و II )III

ا نیمزرس رد یتراپ هرود لیاوا رد و هیلو

اهنآ هاگتساخ

)ناسارخ(

یقلت یم دوش . هفلوم نیاربانب هصخاش و یتسیز یاه

هرود یگنهرف یاه اپ

ار ناسارخ رد تر

هفلوم ءزج هک جا و یتشیعم ،یتسیز ،یگنهرف یاه

ت یم اهنآ یعام ینهآ رصع گنهرف رخاتم هرود رد ار دوش

طنم ق ریبادت و لوا دادرهم تموکح عورش و نایتراپ تموکح تیبثت زا سپ هک تسناد زای گنهرف هب موسوم ه

یمزرس ،یو یماظن یرترب و یسایس رد تارف یاتلد ات تراپ ن

نیب قرش شرتسگ ناریا یبرغ قطانم و نیرهنلا

(14)

رتشیب اب یداصقا و یسایس هطبار و طسب و مشیربا یراجت هار رب طلست اب و تفای نیمزرس

ببس ،ناهج یاه

تفرشیپ و لوحت ،ینوگرگد راچد یسایس و یراجت تاطابترا وریپ یناکشا رنه و گنهرف دوب هدش هک دوش ییاه

تنا لیلدب و یرادا زکرمت لاق

لامش زا یسایس زکارم رد ار لوحت نیا ریس ،یبرغ یاه نیمزرس هب ناریا قرش

یبرغ یم ناوت .دومن هدهاشم یم دیکات اددجم نایاپ رد

حرط هلزنم هب رضاح شهوژپ هک دوش رد یدیدج هیضرف

صخاش نییبت صوصخ گنهرف یاه

سارخ تراپ هرود فشک هضوح هب یهاگن اب نا

یم دور ب .دشا

تسویپ اه

ریوصت 5 : لیعامسا رارقتسا یریگرارق و رارقتسا یوگلا یتسیز یاه هفلوم هب تبسن دابآ

(15)

89

ریوصت 7 : هنوگ موسوم یاه

ماج ای وبس هب هلایپ ای هساکهب موسوم فورظ :6ریوصت

ریوصت 9 : هزوک هب موسوم هنوگ

اه ماج ایوبس هب موسوم هنوگ :8ریوصت

(16)

ریوصت 11 :

یقفا هتسد فرظ اههرمخ :10ریوصت

ریوصت 12 : فورظ هندب تاعطق

ریوصت 13 : یمومع تاعطق لودج