ﻞﻴﻠﺤﺗ دﺮﻜﻳور ﺖﺴﻳز
ﻲﻄﻴﺤﻣ رد
يﺎﻫدادراﺮﻗ ﺘﻔﻧ
ﻲ
ﺪﻴﺳ ﻞﻀﻓ ﷲا يﻮﺳﻮﻣ 1
ﺎﺿرﺪﻤﺤﻣ يدﺮﻣﺮﻴﺷ
2ﻲﻛزد
ﺦﻳرﺎﺗ ﺖﻓﺎﻳرد : 26 / 11 / 1392
؛ ﺦﻳرﺎﺗ شﺮﻳﺬﭘ : 07 / 03 / 1393
هﺪﻴﻜﭼ
فﺪﻫ زا شرﺎﮕﻧ ﻦﻳا ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ﺔﻬﺟاﻮﻣ
يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲـﺘﻔﻧ
ﺎـﺑ عﻮـﺿﻮﻣ ﻂﻴـﺤﻣ ﺖﺴـﻳز
ﺖﺳا . رد ﻦﻳا
،ﺎﺘﺳار ﺎﺑ ﻲﻫﺎﮕﻧ ﻪﺑ ﺔﻘﺑﺎﺳ يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲﺘﻔﻧ
زا نﺎﻣز تازﺎـﻴﺘﻣا ﻲﺘﻨـﺳ
) ـﺗ ﺎ ﻂـﺳاوا نﺮـﻗ
ﻢﺘﺴﻴﺑ ( ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﻛﺪﺷ رد يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻦﻳا
هرود ﺔﻠﺌﺴﻣ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز حﺮﻄﻣ هدﻮﺒﻧ و ﺎﻬﻨﺗ ﻚـﻳ درﻮـﻣ
زا تازﺎﻴﺘﻣا ﻪﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ دﻮـﺑ ﻪـﻛ نآ ﺰـﻴﻧ ﺺﻗﺎـﻧ دﻮـﺑ و و رﺎﻛوزﺎـﺳ ﻲﺼـﺨﺸﻣ
ﺖـﺷاﺪﻧ . رد
ﻲﻳﺎﻫدادراﺮﻗ ﻪﻛ
زا ﺔﻤﻴﻧ نﺮﻗ ﻢﺘﺴﻴﺑ ﺪﻘﻌﻨﻣ
،ﺪﺷ ﻪﺘﻓر ﻪﺘﻓر ﻲﻃوﺮﺷ ةرﺎـﺑرد ﺖـﻳﺎﻤﺣ زا ﻂﻴـﺤﻣ ﺖﺴـﻳز
جرد ﺪﺷ و ﻢﻫ نﻮﻨﻛا ﺮﺘﺸﻴﺑ يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲﺘﻔﻧ
يوﺎﺣ ﻦﻴﻨﭼ هدﺎﻣ يا
؛ﺪﻧا رد ﻲﺧﺮﺑ ﺎـﻫدادراﺮﻗ تاﺪـﻬﻌﺗ
ﻞﺼﻔﻣ و ﻲﺼﺨﺸﻣ ةرﺎﺑرد
ﻆﻔﺣ ﻂﻴﺤﻣ
،ﺖﺴﻳز نﺪﻴﭼﺮﺑ تﺎﺴـﻴﺳﺄﺗ و
ﻆـﻔﺣ ﻂﻴـﺤﻣ ﻲﮔﺪـﻧز نﺎـﻴﻣﻮﺑ
ﻦﻛﺎﺳ رد ﺔﻴﺣﺎﻧ تﺎﻴﻠﻤﻋ دﻮﺟو دراد . ﺎﺑ ﻦﻳا
،لﺎﺣ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻒﻠﺘﺨﻣ يدادراﺮﻗ نﺎﺸﻧ ﻲـﻣ ﺪـﻫد
ﻪﻛ تارﺮﻘﻣ جرﺪﻨﻣ رد ﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲﻠﻛًﺎﺒﻟﺎﻏ
و ﻢﻬﺒﻣ ﺖﺳا و رد دراﻮﻣ يدﺎﻳز ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻞـﻴﻤﺤﺗ ﻒﻴﻟﺎـﻜﺗ
ﺺﺨﺸﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻳاﺮﺟا ﺮﺑ ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻫ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ راﺬﮔ ار ﺪﻧراﺪﻧ . ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﺪﺳر يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ
ﺮﻳﺬـﭘ
بﺬﺟ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ار ﺮﺑ ﻆﻔﺣ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﺢﻴﺟﺮﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﻫد و رد ﻦﻳا صﻮﺼﺧ ﻪﺑ
ﺮـﻛذ ﻲـﺗارﺮﻘﻣ ﻲـﻠﻛ
هﺪﻨﺴﺑ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ .
نﺎﮔژاو يﺪﻴﻠﻛ : لﻮﺻا قﻮﻘﺣ ﻦﻴﺑ ﻞﻠﻤﻟا ﻂﻴﺤﻣ
،ﺖﺴـﻳز ﺔﻌـﺳﻮﺗ
،راﺪـﻳﺎﭘ طوﺮـﺷ ﺖﺴـﻳز
،ﻲـﻄﻴﺤﻣ
يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲﺘﻔﻧ
.
1 . دﺎﺘﺳا ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ و قﻮﻘﺣ ةﺪﻜﺸﻧاد )
لﻮﺌﺴﻣ ةﺪﻨﺴﻳﻮﻧ (
، E-mail: [email protected]
2 . ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد زﺎﮔ و ﺖﻔﻧ قﻮﻘﺣ يﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد
ﻪﻣﺪﻘﻣ
زا نﺎﻣز ﻒﺸﻛ ﺖﻔﻧ رد تﻻﺎﻳا
،ﺎﻜﻳﺮﻣآةﺪﺤﺘﻣ رد
ﺔﻤﻴﻧ مود نﺮﻗ
،ﻢﻫدزﻮﻧ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺐﺣﺎﺻ
ﻊﺒﻨﻣ
و ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻫ ﺐﺣﺎﺻ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ياﺮﺑ هﺮﻬﺑ يرادﺮﺑ زا نآ تﺎﺒﻴﺗﺮﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ زﺎـﻴﺘﻣا ي و يدادراﺮـﻗ ار
ﻪﺑ رﺎﻛ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ . رد
،اﺪﺘﺑا فﺪﻫ يﺎﻫرﻮﺸﻛةﺪﻤﻋ ياﺮﻳﺬﭘ
ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ ﻲـﺳﺮﺘﺳد ﻪـﺑ
ﻲﺸـﺨﺑ زا ﺪـﻣآرد
ﻞﺻﺎﺣ زا
،ﺪﻴﻟﻮﺗ
ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﺖﺤﺗ ناﻮﻨﻋ ﻖﺣ زﺎﻴﺘﻣﻻا دﻮـﺑ1
. رد يﺎـﻫدادراﺮﻗ ﻦـﻳا
هرود ﻲـﺜﺤﺑ ﺖـﺤﺗ
ناﻮﻨﻋ ﺖﻳﺎﻤﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ
2ﺖﺴﻳز دﻮﺟو ﺖﺷاﺪﻧ ﺎﻳ رد دراﻮـﻣ ﻲﻳﺎﻨﺜﺘـﺳا ﻢـﻫ
ﻪـﻛ دﻮـﺟو
،ﺖـﺷاد
ﺺﻗﺎﻧ دﻮﺑ .
ﺎﺑ رﺬﮔ نﺎﻣز و نﺎﻳﺎﻤﻧ نﺪﺷ رﺎﺛآ يرﺎﺒﻧﺎﻳز ﻪﻛ زا هﺮﻬﺑ يرادﺮﺑ ﻲﺑ ﻪﻳور ﻞﺻﺎﺣ ﻲﻣ
،ﺪـﺷ ﺔـﻌﻣﺎﺟ
ﻦﻴﺑ ﻲﻠﻠﻤﻟا ﻦﻴﺑ ﺖﻇﺎﻔﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز و ﻊﻓﺎﻨﻣ عﻮﻧ ﺮﺸﺑ ﺖﺴﻧاﻮﺗ ﻲﻃﺎﺒﺗرا ﻲﻘﻄﻨﻣ ﻒﺸـﻛ
؛ﺪـﻨﻛ
ﻪﺑ ترﺎﺒﻋ
،ﺮﮕﻳد نﺎﺴﻧا ﺖﻓﺎﻳرد ﻪﻛ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ﻪﺑ ﻊﻓﺎﻨﻣ تﺪﻣزارد و
ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻲﻤﻧ ﺪﻧاﻮﺗ نوﺪﺑ رد ﺮﻈﻧ
ﻦﺘﻓﺮﮔ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻞﺻﺎﺣ دﻮﺷ و ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻲﺸﺨﺑ زا ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺮﺸـﺑ ﺺﻴﺨﺸـﺗ هداد
ﺪـﺷ . زا
ﻦﻳا
،ور تارﺮﻘﻣ و ﻲﻟﻮﺻا ﺎﺑ فﺪﻫ ﻆـﻔﺣ ﻂﻴـﺤﻣ ﺖﺴـﻳز ﺪـﻳﺪﭘ
،ﺪـﻣآ ﻪـﻛ دﻮـﺧ ار رد قﻮـﻘﺣ
ﻦﻴﺑ ﻞﻠﻤﻟا و ﺲﭙﺳ رد يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲﺘﻔﻧ
نﺎﺸﻧ داد .
ﺎﺑ ﻦﻳا
،لﺎﺣ لﺎﻤﻋا ﺪﻋاﻮﻗ و لﻮﺻا قﻮﻘﺣ ﻦﻴـﺑ ﻞـﻠﻤﻟا رد ﺔـﻨﻴﻣز ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ اﺬـﮔ ير يﺎـﻫ ﻲـﺘﻔﻧ
ﺎﺑ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻦﻴﻓﺮﻃ قﺎﺒﻄﻧا ﻲﻧاﺪﻨﭼ
؛ﺖﺷاﺪﻧ اﺮﻳز ياﺮـﺑ ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ ناراﺬـﮔ مﺰﻠﺘﺴـﻣ ﺶﻳاﺰـﻓا ﻪـﻨﻳﺰﻫ ﺎـﻫ
دﻮﺑ و ياﺮﺑ يﺎﻫرﻮﺸﻛ
،نﺎﺑﺰﻴﻣ ﻪﺑ صﻮﺼﺧ يﺎﻫرﻮﺸـﻛ
رد لﺎـﺣ
،ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﺖﺨـﺳ يﺮـﻴﮔ رد ﻦـﻳا
ﻪﻨﻴﻣز هاﺮﻤﻫ ﺎﺑ ﻲﺑ ﻲﺘﺒﻏر ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ناراﺬﮔ ﻲﺟرﺎﺧ
،دﻮﺑ يﺮﻣا ﻪﻛ درﻮﻣ ﺖﺳاﻮﺧ يﺎﻫرﻮﺸـﻛ رﻮـﺑﺰﻣ
ﻮﺒﻧ د .
ﺎﻳآ يﺎﻫرﻮﺸﻛ نﺎﺑﺰﻴﻣ
و ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ناراﺬﮔ ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ ﺪﻧا ﻦﻴﺑ ﺖـﻌﻔﻨﻣ ﻲﻧﺎـﮕﻤﻫ و
تﺪـﻣﺪﻨﻠﺑ ﻆـﻔﺣ
ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز و ﺖﻌﻔﻨﻣ هﺎﺗﻮﻛ تﺪﻣ ﻲﻠﻣ و ﻲﺼﺨﺷ ﻲﻟدﺎﻌﺗ ﻲﻘﻄﻨﻣ راﺮﻗﺮﺑ
؟ﺪـﻨﻨﻛ ﺦـﺳﺎﭘ ﻪـﺑ ﻦـﻳا
ﺶﺳﺮﭘ فﺪﻫ ﻲﻠﺻا ﻦﻳا ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﺳا . ضﺮﻓ
،ﻪﻠﺌﺴـﻣ ﻪـﻛ ﺎـﺑ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻲﻟﺎـﻤﺟا ﻲـﺧﺮﺑ يﺎـﻫﻮﮕﻟا
يدادراﺮﻗ ﻪﺑ
ﺖﺳد هﺪﻣآ
،ﺖﺳا ﻦﻳا ﺖﺳا ﻪﻛ ﻪﻏﺪﻏد ﻲﻳﺎﻫ ﻪﻛ ةرﺎﺑرد ﺖﻇﺎﻔﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴـﻳز رد
دﺎﻨﺳا ﻦﻴﺑ ﻲﻠﻠﻤﻟا درﻮﻣ ﻪﺟﻮﺗ هدﻮﺑ
،ﺖﺳا ناﺪﻨﭼ رد يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲﺘﻔﻧ
دﻮﻤﻧ دراﺪﻧ . ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﺪـﺳر
ﺔﻧﺎﺸﻧ ةﺪﻤﻋ نآ ﻲﻀﻗﺎﻨﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻛ رد رﺎﺘﻓر و رﺎﺘﻔﮔ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ةﺪﻨﻨﻛﺪﻴﻟﻮﺗ
هﺪـﻤﻋ دﻮـﺟو دراد . زا
1. Royalty
2. Environmental Protection
ﻲﻳﻮﺳ ﻦﻳا ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﺑ دﺎﻨﺳا ﻦﻴﺑ ﻲﻠﻠﻤﻟا ﺖﻳﺎﻤﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻖﺤﻠﻣ ﺪﻧﺪﺷ و رد رﺎـﺘﻔﮔ دﻮـﺧ
ﺰﻴﻧ ﻪﺑ ﻆﻔﺣ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز نﺎﻋذا
،ﺪﻨﺘﺷاد و زا ﺮﮕﻳد ﻮﺳ و رد ﻞﻤﻋ ﻪﺑ مﺎﮕﻨﻫ دﺎـﻘﻌﻧا يﺎـﻫدادراﺮﻗ
ﻲﺘﻔﻧ و ياﺮﺟا هژوﺮﭘ يﺎﻫ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ
،نآ ﻪﺑ ﺐﺒـﺳ ﻒﻌـﺿ ﻦﻴﻧاﻮـﻗ و وزﺎـﺳ رﺎـﻛ يﺎـﻫ ﻲـﻠﺧاد و
يراددﻮﺧ زا
ﺖﺨﺳ يﺮﻴﮔ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ناراﺬﮔ ﺎﺧ
،ﻲﺟر ياﺮﺑ بﺬﺟ ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ
،ﺮﺘﺸـﻴﺑ طوﺮـﺷ
ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻲﻀﺘﻘﻣ ار رد ﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲﻤﻧ
ﺪﻨﻧﺎﺠﻨﮔ ﺎﻳ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻲﻠﻛ و ﻢﻬﺒﻣ درﻮﻣ عﺎﺟرا راﺮـﻗ
ﻲﻣ ﺪﻨﻫد .
ياﺮﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﺤﺻ و ﻢﻘﺳ ﻦﻳا ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻦﻳا ﻪﻟﺎﻘﻣ رد ﻪﺳ ﺪﻨﺑ ﻢﻴﻈﻨﺗ هﺪﺷ ﺖﺳا : رد ﺪـﻨﺑ
،لوا
ﻲﻧﺎﺒﻣ و تروﺮﺿ ﺖﻇﺎﻔﺣ
زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز رد يﺎـﻫدادراﺮﻗ ﻲـﺘﻔﻧ
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲـﻣ
؛دﻮـﺷ ﺪـﻨﺑ
،مود
يروﺮﻣ ﺮﺑ ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ و لﻮﺤﺗ جرد تراﺮﻘﻣ ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ رد يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲﺘﻔﻧ
؛دراد رد ﺪـﻨﺑ مﻮـﺳ
ﺰﻴﻧ ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ زا طوﺮﺷ ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲﺘﻔﻧ
ﻪﺋارا هﺪﺷ ﺖﺳا . رد نﺎﻳﺎﭘ ﺰﻴﻧ ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮـﻴﮔ
ﻲﻣ دﻮﺷ . تروﺮﺿ و
ﻲﻧﺎﺒﻣ ﺖﻇﺎﻔﺣ زا
ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز رد يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲﺘﻔﻧ
زا ﺘﺑا ياﺪ نﺮﻗ ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎﻴﻠﻤﻋ ﻲﺘﻔﻧ زا يﻮﺳ ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻫ ﻦﻴﺑ ﻲﻠﻠﻤﻟا ﻲﺘﻔﻧ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻒـﻠﺘﺨﻣ
زﺎﻏآ ﺪﺷ . رد ﻦﻳا تﺪﻣ ﻪﭽﻧآ ﺮﺘﺸﻴﺑ درﻮﻣ ﻪﺟﻮﺗ و ﺔﻈﺣﻼﻣ ﻢﻴﻈﻨﺗ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
،ﺎﻫدادراﺮﻗ ﺖﻛﺮﺷ
يﺎـﻫ
ﻲﺘﻔﻧ و يﺎﻫرﻮﺸﻛ نﺎﺑﺰﻴﻣ
هدﻮﺑ
،ﺖﺳا ﻪﻴﻜﺗ ﺮﺑ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﻟﺎﻣ و يدﺎﺼـﺘﻗا دادراﺮـﻗ
دﻮـﺑ . ﻪـﺟﻮﺗ ﻪـﺑ
ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و
ﺖﺴﻳز
،ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻪﻛ
ًﺎﻧﺎﻴﺣا زا ﻦﻳا ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺎﻫ ﻲﺷﺎﻧ ﻲـﻣ
،ﺪـﺷ ﻲﻋﻮـﺿﻮﻣ ﺐـﻟﺎﺟ
ﻪﺟﻮﺗ هدﻮﺒﻧ ﺖﺳا .
ﺔﺠﻴﺘﻧ يرﺎﻔﺣ يﺎﻫ ﻲﺑ ﻪﻳور و تﺎﻓﺎﺸﺘﻛا نوﺪﺑ
ﺖﻳدوﺪﺤﻣ دﺎﺠﻳا
ﻲﮔدﻮﻟآ يﺎﻫ دﺪﻌﺘﻣ رد ﻂﻴﺤﻣ
ﺖﺴﻳز ﻲﻧﺎﺴﻧا و نارﻮﻧﺎﺟ ﺖﺳا . تﺎﻴﻠﻤﻋ
،فﺎﺸﺘﻛا جاﺮﺨﺘﺳا و
ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺐﺟﻮﻣ تاﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ رد
ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻴﺣﺎﻧ ﺔ تﺎﻴﻠﻤﻋ ﻲﻣ دﻮﺷ . ﺖﺸﻧ تﺎﻴﻠﻤﻋ،ﺖﻔﻧ هزﺮﻟ
يرﺎﮕﻧ
،3
ﻪﻛ مﺰﻠﺘﺴﻣ دﺎﺠﻳا رﺎـﺠﻔﻧا
ياﺮﺑ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻞﺤﻣ عﻮﻗو ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا ﺖﻔﻧ
،ﺖﺳا ﻞﻤﺣ و ﻞﻘﻧ تاودا و تاﺰﻴﻬﺠﺗ ﻪﻛ
هاﺮﻤﻫ ﺎﺑ دﺎـﺠﻳا
ﻲﮔدﻮﻟآ يﺎﻫ ﻲﺗﻮﺻ ﺖﺳا و ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴـﻳز ﻲﻧﺎﺴـﻧا ار ﺮﺛﺄـﺘﻣ ﻲـﻣ
،ﺪـﻨﻛ هدﺎﻔﺘـﺳا زا يﺎﻫﺪﻧﺎﻤﺴـﭘ
،ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻪﻛ ﺚﻋﺎﺑ دﺎﺠﻳا ﻲﮔدﻮﻟآ ﻮﻫ ا هﺪﺷ ﺎﻳ ﻪﺑ ﺔﻠﻴﺳو ناراﺪﻧﺎﺟ ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ اﺬـﻏ فﺮﺼـﻣ
،دﻮـﺷ زا
ﺔﻠﻤﺟ ﻦﻳا ﻲﮔدﻮﻟآ ﺖﺳﺎﻫ )
Committee on Cumulative Environmental Effects of Oil and
Gas Activities on Alaska’s North Slope, 2003, 47
.(
3. Seismic
رد تﻻﺎﻳا ةﺪﺤﺘﻣ
،ﺎﻜﻳﺮﻣآ لﺎﻤﻋا ةﺪﻋﺎﻗ تزﺎﻴﺣ ﻪﻛ4
ﻪﺑ ﺐﺟﻮﻣ نآ ﺮﻫ ﺲﻛ ﻪﺑ ﺖﻔﻧ ﻲﻣ ﺪﻴـﺳر
ﻚﻟﺎﻣ نآ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻣ
،ﺪﺷ ﻪﺑ ﺖﺑﺎﻗر هدﺮﺘﺴـﮔ ياﺮـﺑ
نﺪﻴـﺳر ﻪـﺑ ﺖـﻔﻧ نوﺪـﺑ ﺔـﻈﺣﻼﻣ ﺐـﻗاﻮﻋ
ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺮـﺠﻨﻣ ﺪـﺷ . ﺎـﺑ هدﺎﻔﺘـﺳا زا ﻦـﻳا نﻮﻧﺎـﻗ ﻖﻃﺎـﻨﻣ ﻲـﺘﻔﻧ ﻪـﺑ ترﻮـﺻ ﻪﻨﺤـﺻ
يا زا
جﺮﻫ و جﺮﻣ
؛ﺪﻣآرد ﻢﻛاﺮﺗ ﻊﻳﺮﺳ و ﻦﻴﮕﻨﺳ
،ﺖﻴﻌﻤﺟ نﺪـﻴﻳور
ﻲﻧﺎـﻬﮔﺎﻧ نﺎﻤﺘﺧﺎـﺳ
يﺎـﻫ
،ﻲﺑﻮـﭼ
ﻲﺑﻼﻗ و ﻢﻫﺮﺳ يﺪﻨﺑ
،هﺪﺷ ﻳا دﺎﺠ ﻖﻠﺧ ﺔﻋﺎﺴﻟا ﻞﺘﻫ يﺎﻫ ﻲﺑ رد و يﺮـﻜﻴﭘ ﻪـﻛ ﻪـﺑ يﺎـﺟ ﺮـﻫ ﻪـﻧﻮﮔ
ﻞﻳﺎﺳو ﺖﺣاﺮﺘﺳا ﻂﻘﻓ
ﺮﺑ ﻒﻛ ﺮﻫ قﺎﺗا 5 ﺎﻳ 6 ﻚﺸﺗ ياﺮﺑ ﺖﻣﺎﻗا ﻞﻴﺳ هزﺎﺗ نادراو ﻲـﻣ
؛ﺪـﻨﺘﺧاﺪﻧا
ﻻﺎﺑ ﻦﺘﻓر ﻒﻳدر يﺎﻫ ﻲﺑ يﺎﻬﺘﻧا ﻞﻛد يﺎﻫ هﺎﭼ يﺎﻫ يرﺎﻔﺣ و نزﺎـﺨﻣ نﺎـﻳﺎﭘ ﺮﻳﺬـﭘﺎﻧ هﺮـﻴﺧذ يزﺎـﺳ
ﺖﻔﻧ و
،ﺎﻫﺮﻜﻧﺎﺗ رد ﻲﻟﺎﺣ ﻪﻛ ﺮﻫ ﺲﻛ ﺑﺎ شﻮﺟ و شوﺮﺧ ناواﺮﻓ ﻪﺑ لﺎـﺒﻧد لﻮـﭘ ﻪـﺑ ﺮـﻫ فﺮـﻃ
ﻲﻣ
؛ﺪﻳود و ﺮﺑ يﻻﺎﺑ ﺔﻤﻫ ﻦﻳا ﺎـﻫ ﻢﻛاﺮـﺗ اﻮـﻫ و يﻮـﺑ ﺪـﻨﺗ و ﻦـﻔﻌﺗ ﺰـﻴﮕﻧا ﺖـﻔﻧ هﺮـﻈﻨﻣ يا ﺲـﺑ
ﺐﻴﺠﻋ و ﺐﻳﺮﻏ ﻪﺑ دﻮـﺟو هدروآ دﻮـﺑ . نﺎـﺑﺎﻴﺧ يﺎـﻫ ﺮـﭘ زا ﻞـﮔ و يﻻ كﺎﻨﺒﺴـﭼ و
ﻦﻔﻌﺘـﻣ ﻪـﻛ
مﺎﮕﻨﻫ ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ مﺎﻤﺗ هار يﺎﻫ ﻲﻠﺻا و ﻲﻋﺮﻓ ار هﺪﻧﺎﺷﻮﭘ دﻮﺑ و نﺎﺑﺎﻴﺧ يﺎﻫ ﻲﻠﺻا ﺮﻬﺷ ﻪـﻛ ﺰـﻛﺮﻣ
ةﺪﻤﻋ روﺪﺻ ﺖﻔﻧ دﻮﺑ ﺖﻟﺎﺣ ﻪﭼﺎﻳرد ﻲﻳﺎﻫ ﻮﻠﻤﻣ زا تﺎﻌﻳﺎﻣ ﻆﻴﻠﻏ و كﺎﻨﺒﺴﭼ ﺎﻳ ﻲﻃﻮﻄﺧ ﻪﻛ ﻞﮔ
و يﻻ رد نآ نﺎﻳﺮﺟ ﺖﺷاد اﺪﻴﭘ هدﺮﻛ ﺪﻧدﻮﺑ . نآ ﻲﻳﺎـﻫ ﻪـﻛ ﻪـﺑ يﺎـﺷﺎﻤﺗ ﻦـﻳا
ﻪﻨﺤـﺻ ﻲـﻣ ﺪـﻧﺪﻣآ
ﻲﺑ رﺎﻴﺘﺧا ﻪﺑ دﺎﻳ تﺎﻋﺎﻔﺗرا و
هﺪﻜﻫد يﺎﻫ
،ﺖﻛﺎﺳ مارآ و ﺰﺒﺳﺮﺳ
،ﺎﻴﻧاﻮﻠﻴﺴﻨﭘ ﻗ
ﻞﺒ زا نآ ﻪﻛ ﻞﻳﺪﺒﺗ ﻪـﺑ
ﺔﻨﺤﺻ نارﻮﻓ ﺖﻔﻧ
،دﻮﺷ ﻲﻣ ﺪﻧدﺎﺘﻓا )
،ﻦﻴﮔﺮﻳ 1385 59:
- 60 .(
ﻦﻳا ﻒﻴﺻﻮﺗ ﺎﺒﻳز و ﻖﻴﻗد زا ﺔﻨﺤﺻ ﺖﺑﺎﻗر ياﺮﺑ ﻪﺑ ﺖﺳد ندروآ توﺮـﺛ زا ﻖـﻳﺮﻃ فﺎﺸـﺘﻛا و
هﺮﻬﺑ يرادﺮﺑ زا ﺖﻔﻧ نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد ﻪﻛ ﺮﮔا يﺪﻋاﻮﻗ تﺎﻴﻠﻤﻋ ﻲﺘﻔﻧ ار ﻢﻈﻨﻣ و هﺪﻋﺎﻗ ﺪـﻨﻣ
،ﺪـﻨﻜﻧ ﺎـﺗ
ﻪﭼ ﺪﺣ نﺎﺴﻧا ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ار ياﺪﻓ ﻪﺘﺳاﻮﺧ يﺎﻫ يدﺎﻣ دﻮﺧ ﺪﻨﻛ . ﺎﻣا زا ﺔﻌﻴﻠﻃ ﺖﻌﻨـﺻ
ﺖﻔﻧ رد ﺎﻜﻳﺮﻣآ ﺎﺗ ﻂﺳاوا نﺮﻗ
،ﻪﺘﺷﺬﮔ رد ﺮﺘﺸـﻴﺑ يﺎـﻫدادراﺮﻗ
،ﻲـﺘﻔﻧ ﻲﻏاﺮـﺳ زا ﻦـﻳا ﺪـﻋاﻮﻗ و
ﻂﻳاﺮﺷ ﻲﻤﻧ ناﻮﺗ ﺖﻓﺮﮔ و ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﺪﺳر ﺔﻠﺌﺴﻣ ﺖﻇﺎﻔﺣ زا ﻂﻴـﺤﻣ ﺖﺴـﻳز زا سﺎـﺳا ﻪـﺑ ﺮـﻜﻓ
ﻦﻴﻓﺮﻃ ﻦﻳا ﺎﻫدادراﺮﻗ خﻮﺳر
هدﺮﻜﻧ دﻮﺑ .
ﻣ ﻪﻧﺎﻔﺳﺄﺘ ﺪﻳﺎﺑ ﺖﻔﮔ يﺎﻫدادراﺮﻗ هﺮﻬﺑ
يرادﺮﺑ زا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﻔﻧ و
،زﺎﮔ ﻪﻛ ﻲﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻞﻤﺤﻣ ﻲﻗﻮﻘﺣ
يﺪﻨﻤﺷزرا ياﺮﺑ
ﺖﻇﺎﻔﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز
،ﺪﻨﺷﺎﺑ رد ﻦـﻳا ﻪـﻨﻴﻣز رﺎﻴﺴـﺑ ﻒﻴﻌـﺿ ﻞـﻤﻋ ﺪـﻧدﺮﻛ
)
Gao, 1994:19
(.
ًﻻﻮﺻا ﺖﻇﺎﻔﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﺎﺗ لﺎﺳ ﺎﻫ ي ﺮﻴﺧا ﻲﻜﻳ زا ﻪـﻏﺪﻏد يﺎـﻫ ﻦـﻳا
عﻮﻧ ﺎﻫدادراﺮﻗ ﻪﺑ
ﻤﺷ رﺎ ﻲﻤﻧ ﺖﻓر . ﺎﻣا زا ﺔﻤﻴﻧ نﺮﻗ ﺮﻴﺧا يدﻼﻴـﻣ ﻪـﺑ ﻦـﻳا ﻮـﺳ و ﺎـﺑ رﻮـﻬﻇ رﺎـﺛآ
ﺪﻨﻳﺎﺷﻮﺧﺎﻧ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ
يﺎﻫ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻪﺑ رﻮﻃ مﺎﻋ و تﺎﻴﻠﻤﻋ ﻲﺘﻔﻧ ﻪﺑ رﻮﻃ
،صﺎﺧ ﻲﻧاﺮﮕﻧ ﻲﻳﺎﻫ ةرﺎـﺑرد
4. Rule of Capture
ﺔﻣادا ﺪﻧور دﻮﺟﻮﻣ ﻪﺑ دﻮﺟو ﺪﻣآ ﻪﻛ نﺎﺴﻧا ار ﻪﺑ يﺮﮕﻧزﺎﺑ رد ﺖﺳﺎﻴﺳ درﻮﺧﺮﺑ ﺎﺑ ﻂﻴـﺤﻣ ﺖﺴـﻳز
ﺖﺷاداو . ﻦﻳا ﻲﻧاﺮﮕﻧ ﺎﻫ دﻮﺧ ر ا ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻦﻳﺪﻨﭼ ةﺪﻋﺎﻗ ﺺﺨﺸﻣ رد قﻮـﻘﺣ ﻦﻴـﺑ ﻞـﻠﻤﻟا نﺎﺸـﻧ
هداد ﺖﺳا .
1 . ﻞﺻا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ 5
ﺮﺑ سﺎﺳا ﻦﻳا
،ﻞﺻا ﺖﻳﺎﻤﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز زا ﻖﻳﺮﻃ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ زا
تارﺎﺴـﺧ ﺖﺴـﻳز
ﻲـﻄﻴﺤﻣ
ﺮﺘﻬﺑ ﻦﻴﻣﺄﺗ ﻲﻣ دﻮﺷ ﺎﺗ ناﺮﺒﺟ تارﺎﺴﺧ . ﻪﺑ ﻦﻴﻤﻫ ﺐﺒﺳ ﻂﺑاﻮﺿ و تارﺮﻘﻣ ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻲﺘﺴـﻳﺎﺑ
ﻞﻠﻋ يدﻮﺑﺎﻧ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ار ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ و زا نآ ﺎﻫ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﺪﻨﻛ
.
ﻞﺻا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﻪﺑ
ظﺎﺤﻟ ﻚـﻳژﻮﻟﻮﻛا و
زا ﺔـﺒﻨﺟ يدﺎﺼـﺘﻗا ﻪـﺑ
ناﻮـﻨﻋ ﻚـﻳ ةﺪـﻋﺎﻗ ﻲـﻳﻼﻃ
ﻞﻤﻋ ﻲﻣ
؛ﺪﻨﻛ اﺮﻳز
ًﺎﺒﻟﺎﻏ ناﺮﺒﺟ نﺎﻳز يﺎﻫ دراو هﺪـﺷ ﻪـﺑ ﻂﻴـﺤﻣ ﺖﺴـﻳز ﻦﻜﻤﻣﺮـﻴﻏ
؛ﺖـﺳا ياﺮـﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ضاﺮﻘﻧا ﻪﻧﻮﮔ يﺎﻫ يرﻮﻧﺎـﺟ و
،ﻲﻫﺎـﻴﮔ ﺶﻳﺎـﺳﺮﻓ كﺎـﺧ
و ﺔـﻴﻠﺨﺗ داﻮـﻣ ةﺪـﻨﻳﻻآ ودﺮـﭘ ما
نورد بآ ﻪﻧﺎﺧدور ﺎﻫ و سﻮﻧﺎﻴﻗا
،ﺎﻫ ﻪﻛ ﻲﮕﻤﻫ ﺖﻴﻌﺿو ﺮﻴﻏ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﺘﺸـﮔزﺎﺑ ار
دﺎـﺠﻳا ﻲـﻣ
،ﺪـﻨﻨﻛ
زا ﻦﻳا ﺖﺳد تارﺎﺴﺧ ﻪﺑ
رﺎﻤﺷ ﻲﻣ ﺪﻧور . ﺮﮔا رد يدراﻮـﻣ نﺎـﻜﻣا ناﺮـﺒﺟ ترﺎﺴـﺧ ﻢـﻫ
دﻮـﺟو
ﻪﺘﺷاد
،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺑ ﺐﺒﺳ ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺎﻫ ﻲﻧﻼﻛ ﻪﻛ ﺐﻠﻃ ﻲﻣ
،ﺪـﻨﻛ
ًﻻﻮـﻤﻌﻣ مﺎـﺠﻧا نداد نآ رود زا ﺔﻓﺮـﺻ
يدﺎﺼــﺘﻗا ا
ﺖــﺳ و رد ﻪــﺠﻴﺘﻧ ﺖــﻟود ﺎــﻫ ﻲﻠﻳﺎــﻤﺗ ﻪــﺑ ﻞــﺒﻘﺗ ﻪــﻨﻳﺰﻫ يﺎــﻫ نآ ﺪــﻨﻫاﻮﺨﻧ ﺖــﺷاد
)
Kurukulasuriya and Robinson, 2006, 32
.(
رد شﻼـﺗ ياﺮــﺑ يﺮﻴﮔﻮـﻠﺟ زا
نﺎــﻳز يﺎـﻫ ةﺪــﻤﻋ ﻂﻴـﺤﻣ ﻲﺘﺴــﻳز
،يزﺮـﻣاﺮﻓ ﻞــﻴﻠﺤﺗ
ناﺮــﮔ
قﻮﻘﺣ ﻦﻴﺑ ﻞﻠﻤﻟا تارﺮﻘﻣ و ﺪﻋاﻮﻗ طﻮـﺑﺮﻣ ﻪـﺑ رﺎـﺘﻓر و دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺖـﻟود
ﺎـﻫ
،ار ﻪـﻛ ﻪـﺑ رﻮـﻈﻨﻣ
ﮔﻮﻠﺟ يﺮﻴ زا عﻮﻗو ﺐﻴﺳآ ﺎﻫ و ثداﻮﺣ ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻞﺒﻗ زا عﻮﻗو نآ ﺎﻫ حﺮﻃ يﺰـﻳر ﻲـﻣ
،دﻮـﺷ
ﻪﻌﺳﻮﺗ و لﻮﺤﺗ هﺪﻴﺸﺨﺑ ﺪﻧا ) ﻘﺤﺗ ﻴ ﻘ ﻲ زا هﺎﮕﺸﻧاد داورﺎﻫ
، 1392 : 83 - 84 .(
لﺎﻤﻋا ﻞﺻا يﺮﻴﮔﻮـﻠﺟ
مﺰﻠﺘﺴﻣ هدﺎﻔﺘﺳا زا نﻮﻨﻓ هﮋـﻳو زا ﻞـﻴﺒﻗ ﻪـﻳﺰﺠﺗ و ﻞـﻴﻠﺤﺗ لﺎـﻤﺘﺣا ﺮـﻄﺧ و ﻲﺑﺎـﻳزرا يﺎﻫﺪـﻣﺎﻴﭘ
ﻪﺑ ﺎﺟ هﺪﻧﺎﻣ زا ﻴﻟﺎﻌﻓ ﺖ يﺎﻫ مﺎﺠﻧا ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﺖـﺳا . ﻞـﺒﻗ زا عوﺮـﺷ حﺮـﻃ ﺎـﻫ و هژوﺮـﭘ
،ﺎـﻫ ﺪـﻳﺎﺑ رﺎـﺛآ
ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ نآ ﻲﺳرﺮﺑ دﻮﺷ ﺎﺗ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻞﻗاﺪﺣ نﺎﻳز يﺎﻫ ﻲﺒﻧﺎﺟ ار ﻪﺑ هاﺮـﻤﻫ ﻪﺘـﺷاد و ﺐـﺟﻮﻣ
ﻦﻴﻤﻀﺗ يراﺪﻳﺎﭘ دﻮﺷ ) .(Ibid
5. the principle of prevention
ﺮﺑ سﺎﺳا ةدﺎﻣ 206 نﻮﻴﺴﻧاﻮﻨﻛ قﻮﻘﺣ
ﺎﻫﺎﻳرد
،6
ﺮﻫ هﺎﮔ ﺖﻟود ﺎﻫ ﻞﻳﻻد ﻲﻘﻄﻨﻣ رد ﺖﺳد ﻪﺘﺷاد
ﺪﻨﺷﺎﺑ
، ﻪﻛ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫ ﺖﺤﺗ ﺖﻴﺣﻼﺻ و
ترﺎﻈﻧ نآ ﺎﻫ ﺐﺟﻮﻣ ﻲﮔدﻮـﻟآ ﺪﻳﺪـﺷ ﻂﻴـﺤﻣ ﺖﺴـﻳز
ﻲﻳﺎﻳرد هﺪﺷ ﺎﻳ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﺳﺎﺳا و نﺎﻳز يروآ رد نآ ﻪﺑ دﻮﺟو ﻲﻣ
،دروآ ﺪﻳﺎﺑ ﺎﺗ ﺪﺣ نﺎـﻜﻣا تاﺮـﺛا
ةﻮﻘﻟﺎﺑ ﻦﻳا ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺎﻫ ار ﺮﺑ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻲﺑﺎﻳزرا ﺪـﻨﻨﻛ و شراﺰـﮔ يﺎـﻫ طﻮـﺑﺮﻣ ﻪـﺑ ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻦـﻳا
ﻲﺑﺎﻳزرا ﺎﻫ ار ياﺮﺑ ﻋا ﺎﻀ لﺎﺳرا ﺪﻨﻨﻛ . ﻪﺑ ﺐﺟﻮﻣ ﺔﻴﻣﻼﻋا ﻮﻳر
71992 ﺰﻴﻧ ﺮﻫ ﺖﻟود ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻌﺳ ﺪﻨﻛ
ياﺮﺑ ﻆﻔﺣ ﻢﻈﻧ
،ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫ ﺶﺨﺑ ﻲﺻﻮﺼـﺧ ﺖـﺤﺗ
وﺮـﻤﻠﻗ ترﺎـﻈﻧ وا ياﺮـﺑ ﻂﻴـﺤﻣ
ﺖﺴﻳز نﺎﻳز روآ ﺪﺷﺎﺒﻧ .
2 . ﻞﺻا تﺎﻣاﺪﻗا ﻲﻃﺎﻴﺘﺣا
8
ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻦﻳا
،ﻞﺻا طﺎﻴﺘﺣا بﺎﺠﻳا ﻲﻣ ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻪﻛ تﺎﻣاﺪـﻗا ﻲﻀـﺘﻘﻣ
ياﺮـﺑ ﺶﻴـﭘ
،ﻲـﻨﻴﺑ ﺮﻴﮔﻮـﻠﺟ ي و
لﺮﺘﻨﻛ ﻚﺴﻳر يﺎﻫ ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا يﺪﺟ رد صﻮﺼﺧ تارﺎﺴﺧ
ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻲﺷﺎﻧ زا لﺎﻤﻋا
،ﻲﻧﺎﺴـﻧا
مﺎﺠﻧا دﻮﺷ . ﻦﻳا ﻞﺻا ار ﻲﻣ ناﻮﺗ زا تارﺎﻜﺘﺑا ﻢـﻬﻣ
ﺔـﻴﻣﻼﻋا ﻮـﻳر ﺖﺴـﻧاد . ﻖـﺒﻃ ﻞـﺻا 15 ﻦـﻳا
ﻪﻴﻣﻼﻋا : ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻆﻔﺣ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﺘﺴﻳﺎﺑ ﺮﺑ سﺎﺳا ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ يﺎﻫ دﻮﺧ زا يﺎـﻫرﺎﻴﻌﻣ
ﭘﻴ ﮕﺸ ﻴ ﺔﻧاﺮ ﺎﻤﺣ ﻳﺘ ﻲ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻨﻨﻛ . رد ةدﺎﻣ 3 نﻮﻴﺴـﻧاﻮﻨﻛ تاﺮـﻴﻴﻐﺗ
بآ و ﻲﻳاﻮـﻫ ﺰـﻴﻧ هﺪـﻣآ ﺖـﺳا :
فﺮﻃ يﺎﻫ هﺪﻫﺎﻌﻣ ﺮﺘﻬﺑ ﺖﺳا ﻂﺑاﻮﺿ ﻲﻃﺎﻴﺘﺣا ار ياﺮﺑ ﺶﻴﭘ
،ﻲﻨﻴﺑ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﺎﻳ
ﻪﺑ ﻞﻗاﺪﺣ نﺪﻧﺎﺳر
تاﺮﻴﻴﻐﺗ بآ و ﻲﻳاﻮﻫ و ﺶﻫﺎﻛ رﺎﺛآ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ نآ
ﻪﻴﻬﺗ
،ﺪﻨﻨﻛ ﻦﻳا ﻂﺑاﻮﺿ ﺪﻳﺎﺑ ﺎـﺑ ﻢـﻛ ﻦﻳﺮـﺗ ﺔـﻨﻳﺰﻫ
ﻦﻜﻤﻣ ﻪﺑ ﻊﻔﻧ ﺔﻤﻫ ﺎﻬﺟ نﺎﻴﻧ ﺪﺷﺎﺑ .
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ رد ﺔﻣﺪﻘﻣ نﻮﻴﺴـﻧاﻮﻨﻛ عﻮـﻨﺗ
ﻲﺘﺴـﻳز ﻪـﺘﻔﮔ9
هﺪـﺷ ﺖـﺳا : ناﺪـﻘﻓ ﺖـﻴﻌﻄﻗ ﻲـﻤﻠﻋ
ﻞﻣﺎﻛ ﺪﻳﺎﺒﻧ ﻪﺑ ﺔﻟﺰﻨﻣ ﻲـﻠﻴﻟد ياﺮـﺑ ﻪـﺑ ﻖـﻳﻮﻌﺗ ﻦﺘﺧاﺪـﻧا ﻲﻄﺑاﻮـﺿ
ياﺮـﺑ بﺎـﻨﺘﺟا ﺎـﻳ ﻪـﺑ ﻞﻗاﺪـﺣ
نﺪﻧﺎﺳر يﺪﻳﺪﻬﺗ هﺪﻤﻋ ياﺮﺑ ﺶﻫﺎﻛ عﻮﻨﺗ
،ﻲﺘﺴﻳز نوﺪﺑ عﺎﺟرا ﻪﺑ ﻚﻳ ﺖﻓﺎﻴﻫر
،ﻲﻃﺎﻴﺘﺣا هدﺎﻔﺘﺳا
دﻮﺷ . ﻞﺻا اﺪﻗا تﺎﻣ ﻲﻃﺎﻴﺘﺣا رد ناﻮﻳد ﻦﻴﺑ ﻲﻠﻠﻤﻟا يﺮﺘﺴﮔداد ﺰﻴﻧ
حﺮﻄﻣ ﺪﺷ و ﻲﺿﺎﻗ يرﺎﺘﻧﺎﻣاﺮﻳو
10
رد ﺔﻳﺮﻈﻧ ﻒﻟﺎﺨﻣ دﻮﺧ رﺎﻬﻇا ﺖﺷاد ﻪﻛ قﻮﻘﺣ ﻲﻤﻧ ﺪﻧاﻮﺗ رﺎﻛ و ﻳ ةﮋ ﺖﻳﺎﻤﺣ زا ﻂﻴـﺤﻣ ﺖﺴـﻳز ار
6. United Nations Convention on the Law of the Sea (1982) 7. Rio Declaration
8. the principle of precaution 9. Convention on Biological Diversity 10. Weeramantry
مﺎﺠﻧا
،ﺪﻫد ﺮﮕﻣ ﻪﻜﻨﻳا ﻚﻳ ﻞﺻا ﻲﻗﻮﻘﺣ ياﺮﺑ ﻞﺣ ﻦـﻳا ﻞﻜﺸـﻣ ﻢﻠﺴـﻣ ﻪـﻠﺧاﺪﻣ ﺪـﻨﻛ و قﻮـﻘﺣ
ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻪﺑ ﻦﻳا ﺮﻣا ﺎﺑ ﻞﺻا ﺣا ﻲﻃﺎﻴﺘ ﺦﺳﺎﭘ ﻪﺘﻔﮔ ﺖﺳا )
Ibid:33
.(
ﺰﻛﺮﻣ ﺚﺤﺑ و ﺔﻄﻘﻧ يرﻮﺤﻣ ﻞﺻا ﻲﻃﺎـﻴﺘﺣا ﺮﺼـﻨﻋ
ﺶﻴـﭘ ﻲـﻨﻴﺑ ﺖـﺳا ﻪـﻛ بﺎـﺗزﺎﺑ زﺎـﻴﻧ ﻪـﺑ
تﺎﻣاﺪﻗا ﺮﺛﺆـﻣ ﺖﺴـﻳز ﻲـﻄﻴﺤﻣ ﺖـﺳا و ﺪـﻳﺎﺑ سﺎـﺳاﺮﺑ تﺎﻣاﺪـﻗا
تﺪـﻣﺪﻨﻠﺑ ترﻮـﺻ
دﺮـﻴﮔ و
يﺮﮕﻧزﺎﺑ يﺎﻫ ﻦﻜﻤﻣ ار ﺮﺑ يﺎﻨﺒﻣ ﻲﺗاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﻛ رد ﺶﻧاد يﺮﺸﺑ ﻪﺑ دﻮـﺟو ﻲـﻣ ﺪـﻳآ ترﻮـﺻ ﺪـﻫد .
ﻴﻨﭽﻤﻫ ﻦ ﺰﻛﺮﻣ ﻞﻘﺛ ﺚﺤﺑ ﻦﻳا ﻞﺻا ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻦﻳا ﺖﻴﻌﻗاو ﺖﺳا ﻪﻛ ﻢﻴﻤﺼﺗ نﺎﮔﺪﻧﺮﻴﮔ ﻞﻴﺧد
رد ﺮﻣا
ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻪﺑ ترﺪﻧ مﺎﻤﺗ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ار
ﻪﻛ ﻞﺒﻗ زا ﻢﻴﻤﺼﺗ يﺮـﻴﮔ مزﻻ
،ﺪـﻧراد رد رﺎـﻴﺘﺧا ﺪـﻧراد
) .(Ibid
ﻞﺻا تﺎﻣاﺪﻗا ﻲﻃﺎﻴﺘﺣا ﻞﺒﻗ زا ﻞﺻا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ درﻮﻣ
ﻪﺟﻮﺗ و ﻪﻌـﺳﻮﺗ راﺮـﻗ ﺖـﻓﺮﮔ . ﻪـﺑ ﺮـﻈﻧ
ﻲﻣ ﺪﺳر ﻞﻴﻟد ا ﻦﻳ ﺮﻣا ﻦﻳا هدﻮﺑ ﺖﺳا ﻪﻛ زا ﺎﺠﻧآ ﻪـﻛ لﺎـﻤﻋا ﻞـﺻا يﺮﻴﮔﻮـﻠﺟ ﺪـﻨﻣزﺎﻴﻧ
ﺮﻴﺑاﺪـﺗ و
ﻲﺑﺎﻳزرا يﺎﻫ ﻲﺼﺼﺨﺗ ﻲﻤﻠﻋ
و يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ و
ﻢﻠﻋ
،ﺖﺳازور هدﺎﻔﺘﺳا
زا ﻞﺻا ماﺪﻗا ﻲﻃﺎﻴﺘﺣا ﻲﺘﺣ
رد دراﻮﻣ ﻚﺷ ﻲﻤﻠﻋ ﺰﻴﻧ ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ هار ﺎﺸﮔ
؛ﺪﺷﺎﺑ رد ﻲﻟﺎﺣ ﻪﻛ ﻞﺻا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ مﺰﻠﺘﺴﻣ
دﻮﺟو راﺰﺑا
ﻲﻤﻠﻋ ﺖﺳا و ﺎﺑ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ مﻮﻠﻋ ﻪﻣزﻼﻣ
؛دراد ﻪﺑ ترﺎﺒﻋ
،ﺮﮕﻳد ﺖﻟود ﺎﻫ ﻲﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا مﺪـﻋ
دﻮﺟو يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ و
ﺶﻧاد زور زا ﺮﻳز رﺎﺑ تاﺪﻬﻌﺗ ﻞﺻا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﻪﻧﺎﺷ
ﻲﻟﺎﺧ ﺪﻨﻨﻛ رد ﻲﻟﺎﺣ ﻪـﻛ
رد ﻦﻴﻤﻫ ﺖﻟﺎﺣ ) دﻮﺒﻧ يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ و
ﺖـﻴﻌﻄﻗ ﻲـﻤﻠﻋ ( ﻲـﻤﻧ ﺪـﻧاﻮﺗ ﻪـﺑ ﻞـﺻا تﺎﻣاﺪـﻗا ﻲﻃﺎـﻴﺘﺣا
ﻲﺑ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﺪﻨﻛ و ﻲﺘﺣ ﺮﮔا لﺎﻤﺘﺣا عﻮﻗو ترﺎﺴﺧ هﺪﻤﻋ دﻮﺟو
،دراد ﺪـﻳﺎﺑ طﺎـﻴﺘﺣا يﺎـﻫ مزﻻ ار
لوﺬﺒﻣ ﺪﻧراد . ﻦﻳا ﺮﻣا توﺎﻔﺗ ﻞﺻا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ و
تﺎﻣاﺪﻗا ﻲﻃﺎﻴﺘﺣا ار نﺎﻳﺎﻤﻧ ﻲـﻣ ﺪـﻨﻛ )
،يﻮـﺳﻮﻣ
1385 : 25 .(
3 . ﻞﺻا ماﺰﻟا ﻪﺑ ﺖﺧادﺮﭘ ﺖﻣاﺮﻏ
ﻂﺳﻮﺗ هدﻮﻟآ هﺪﻨﻨﻛ 11
ﺮﺑ سﺎﺳا ﻦﻳا
،ﻞﺻا ﺔﻨﻳﺰﻫ ﻊﻓر ﻲﮔدﻮﻟآ ﺪﻳﺎﺑ زا يﻮﺳ هدﻮﻟآ هﺪـﻨﻨﻛ ﺖـﺧادﺮﭘ دﻮـﺷ
. ﻦـﻳا ﻞـﺻا زا
ﻲﻳﻮﺳ ﻖﺣ مدﺮﻣ رد يرادرﻮﺧﺮﺑ زا
ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻢﻟﺎﺳ ار ﺪﻣ ﺮﻈﻧ دراد و زا يﻮـﺳ ﺮـﮕﻳد ﺔـﺒﻨﺟ
يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ زا
ﺐﻳﺮﺨﺗ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ار ﺖﺳاراد . ﻞﺻا ﺖﺧادﺮﭘ ﺖﻣاﺮﻏ ﻂﺳﻮﺗ هدﻮﻟآ
،هﺪﻨﻨﻛ اﺪﺘﺑا زا
يﻮﺳ نﺎﻣزﺎﺳ يرﺎﻜﻤﻫ يدﺎﺼﺘﻗا و
ﻪﻌﺳﻮﺗ حﺮﻄﻣ12
ﺪﺷ ) (.Ibid
ﻞﺻا 16 ﺔﻴﻣﻼﻋا ﻮـﻳر ﺎـﺑ ﺪـﻴﻛﺄﺗ
11. Polluter Pays Principle
12. Organization for Economic Co-operation and Development(OECD)
ﺮﺑ ﺎﻨﻣ ﻊﻓ ﻲﻣﻮﻤﻋ و ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ هرﺎﺷا ﻪﺑ ﻪﻜﻨﻳا هدﻮﻟآ ةﺪﻨﻨﻛ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺎـﻫ ﻊـﻓر نآ ار
،دزادﺮﭙﺑ زا ﺖﻟود ﺎﻫ ﻲﻣ ﺪﻫاﻮﺧ ﺎﺗ ﻪﺑ ﻞﺻا رﻮﺑﺰﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻨﻨﻛ .
زا ﻲﻧﺎﻣز ﻪﻛ رد تاﺪﻫﺎﻌﻣ ﻦﻴﺑ
ﻲﻠﻠﻤﻟا حﺮﻃ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﻧﺪﻣ
داﺮﻓا رد لﺎﺒﻗ ثداﻮﺣ ﻪﺘﺴـﻫ يا و
ﻲﺘﻔﻧ حﺮﻄﻣ
،ﺪﺷ ﻪﻛ ﻪﺑ ﺐﺟﻮﻣ نآ داﺮﻓا رد ﺮﺑ ﺮﺑا ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻲﻳﺎﻫ ﻪﻛ ﻪﺑ ﺐﻳﺮﺨﺗ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﺮـﺠﻨﻣ
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ ياراد ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﻧﺪﻣ
،ﺪﻧا ﻞﺻا ماﺰﻟا ﻪﺑ ﺖﺧادﺮﭘ ﺖﻣاﺮﻏ زا يﻮﺳ هدﻮﻟآ هﺪـﻨﻨﻛ ﺰـﻴﻧ دراو
قﻮﻘﺣ ﻦﻴﺑ ﻞﻠﻤﻟا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﺪﺷ . ﺶﻴﭘ زا ﻦﻳا رد يارآ ناﻮﻳد يﺎﻫ ﻦﻴﺑ ﻲﻠﻠﻤﻟا ﻪﺑ ﻞـﺻا رﻮﻛﺬـﻣ
دﺎﻨﺘﺳا ﺪﺷ و ﺮﺑ يﺎﻨﺒﻣ نآ يأر ردﺎﺻ
؛ﺪﺷ ياﺮﺑ ﻮﻤﻧ ﻪﻧ ناﻮﻳد يرواد ﺮﺘﻠﻤﺳا
،13
طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ياﻮـﻋد
ﺎﻜﻳﺮﻣآ ﻪﻴﻠﻋ
،ادﺎﻧﺎﻛ ادﺎﻧﺎﻛ ار ﻪﺑ ﺐﺒﺳ هدﻮﻟآ ندﺮﻛ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﺎﻜﻳﺮﻣا لﻮﺌﺴﻣ ﺖﺧﺎﻨﺷ . ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
رد يﺎﺘﺳار ياﺮﺟا ﻦﻴﻤﻫ ﻞﺻا دﻮﺑ ﻪﻛ يارﻮﺷ ﺖﻴﻨﻣا نﺎﻣزﺎﺳ
،ﻞﻠﻣ قاﺮـﻋ ار ﻪـﺑ ﺐﺒـﺳ ﺐـﻳﺮﺨﺗ
ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز رد نﺎﻳﺮﺟ ﻪﻠﻤﺣ ﻪﺑ ﺖﻳﻮﻛ لﻮﺌﺴﻣ ﺖﺴـﻧاد و نآ رﻮﺸـﻛ ر ا مﺰـﻠﻣ دﺮـﻛ تارﺎﺴـﺧ
دراو هﺪﺷ ﻪﺑ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﺖﻳﻮﻛ و ﺮﻳﺎﺳ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﻳﺎﺴﻤﻫ
زا ﻪـﻠﻤﺟ ناﺮـﻳا ار ﺖـﺧادﺮﭘ ﺪـﻨﻛ
.
ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﺪﺳر هزوﺮﻣا ﻦﻳا ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﺑ
ترﻮﺻ ﻚﻳ ةﺪﻋﺎﻗ ﻲﻓﺮﻋ ﻦﻴﺑ ﻲﻠﻠﻤﻟا هﺪﻣآرد ﺖﺳا ) يﺮﻴﺑد
و
،ناﺮﮕﻳد 1388:220 .(
4 . ﻞﺻا ﺔﻌﺳﻮﺗ اﺪﻳﺎﭘ ر
ﻪﺑ ﺐﺟﻮﻣ ﻦﻳا
،ﻞﺻا ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻲﺘﺴﻳﺎﺑ ﻦﻤﺿ ـﺑ هدروآﺮ ندﺮـﻛ زﺎـﻴﻧ ﻞﺴـﻧ يﺎـﻫ
،ﻲـﻠﻌﻓ ﻪـﺑ ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ
ﻞﺴﻧ يﺎﻫ هﺪﻨﻳآ رد هدروآﺮﺑ ندﺮﻛ نﺎﺸﻳﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻲﻠﻠﺧ
دراو
؛دروﺎﻴﻧ ﻖـﺒﻃ ﻒـﻳﺮﻌﺗ شراﺰـﮔ
» ةﺪـﻨﻳآ
كﺮﺘﺸﻣ ﺎﻣ
14«
،
» ﺔﻌﺳﻮﺗ راﺪﻳﺎﭘ ﻲﻨﻌﻳ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺮﺸﺑ ياﺮﺑ هدروآﺮﺑ ندﺮﻛ يﺎـﻫزﺎﻴﻧ ﻞﺴـﻧ
ﺮـﺿﺎﺣ ﻲـﺑ
ﻪﻜﻧآ ﻪﺑ ﻖﺣ و ناﻮﺗ ﻞﺴﻧ يﺎﻫ هﺪﻨﻳآ رد ﻦﻴﻣﺄﺗ نﺎﺸﻳﺎﻫزﺎﻴﻧ ﺐﻴﺳآ
ﺪﺳﺮﺑ
«.
ﻞﺻا ﺔﻌﺳﻮﺗ راﺪﻳﺎﭘ رد15
دﺎﻨﺳا ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ دﺪﻌﺘﻣ درﻮﻣ ﻪـﺟﻮﺗ هدﻮـﺑ
؛ﺖـﺳا زا ﻪـﻠﻤﺟ رد
ﻞﺻا مرﺎﻬﭼ ﺔﻴﻣﻼﻋا ﻮﻳر هﺪﻣآ : ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻞﻴﻧ ﻪﺑ ﺔﻌﺳﻮﺗ
،راﺪﻳﺎﭘ ﺖـﻳﺎﻤﺣ زا ﻂﻴـﺤﻣ ﺖﺴـﻳز ﺪـﻳﺎﺑ
ءﺰﺟ ﻲﻳاﺪﺟ ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺪﺷﺎﺑ و ياﺪﺟ زا نآ ﻲﻤﻧ ﺪﻧاﻮﺗ درﻮﻣ ﻪﺟﻮﺗ راﺮﻗ دﺮﻴﮔ . ﻞـﺻا 25
ﻧ ﺰﻴ رﺮﻘﻣ ﻪﺘﺷاد ﺖﺳا :
،ﺢﻠﺻ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﺖﻳﺎﻤﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻲﮕﺘﺴﺑاو ﻞـﺑﺎﻘﺘﻣ
ﺪـﻧراد و ﻞـﺑﺎﻗ
ﻚﻴﻜﻔﺗ ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ . ﺮﺑ سﺎﺳا ﻦﻳا ود ﻞﺻا ﺖﺳﺎﻴﺳ ﺎﻫ و دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻫ ﺖﻟود ﺎـﻫ ﺪـﻳﺎﺑ رد ﻪـﻨﻴﻣز يﺎـﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ياﺮﺑ ﻞﻴﻧ ﻪﺑ ﺔﻌﺳﻮﺗ راﺪﻳﺎﭘ ﻪﭼرﺎﭙﻜﻳ ﺪﻧﻮـﺷ .
،ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ ﻞـﺻا
مرﺎـﻬﭼ و ﺖﺴـﻴﺑ و ﻢﺠﻨـﭘ
13. smelter
14. Our Common Future 15. Sustainable Development
ﻦﻤﻀﺘﻣ ود مﻮﻬﻔﻣ ﻜﻳ ﻲﮕﭼرﺎﭙ و16
ﻲﮕﺘﺴﺑاو ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ
ﺖﺳا17
)
Ibid:25
.(
رد ﻊﻗاو ﺰﻛﺮﻤﺗ اﺮـﻔﻨﻛ ﻧ ﺲ
نﺎﻣزﺎﺳ ﻞﻠﻣ ﺪﺤﺘﻣ ةرﺎﺑرد ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﻂﻴﺤﻣ
18ﺖﺴﻳز ﺮﺑ ذﺎﺨﺗا ﻂﺧ ﻲﺸﻣ يﺎـﻫ
،ﻲﻧﺎـﻬﺟ ﻪـﻛ فﺪـﻫ
رﺎﻜﺷآ نآ ﻲﺘﺷآ نداد ﺔﻌﺳﻮﺗ يدﺎﺼﺘﻗا ﺎﺑ ﻆﻔﺣ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز
،دﻮﺑ ﻲﺘﺴﻳﺎﺑ رد ﻮﺗﺮﭘ مﻮﻬﻔﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ
راﺪﻳﺎﭘ هﺪﻳد دﻮﺷ )
Boyle, 1994:173
(.
رد فاﺮﮔارﺎﭘ 6
زا ﺔﻴﻣﻼﻋا گﺎﻬﻨﭙﻛ ﺰﻴﻧ هﺪـﻣآ ﺖـﺳا : ﺔﻌـﺳﻮﺗ
،يدﺎﺼـﺘﻗا ﺔﻌـﺳﻮﺗ
ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا و
ﺖﻇﺎﻔﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻲﮕﺘﺴﺑاو ﻞـﺑﺎﻘﺘﻣ
ﺪـﻧراد و
ًﻼﺑﺎـﻘﺘﻣ ﺮـﺻﺎﻨﻋ ﺔﻌـﺳﻮﺗ راﺪـﻳﺎﭘ ار ﺖـﻳﻮﻘﺗ
ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ
19. فاﺮﮔارﺎﭘ 5
زا ﺔﻴﻣﻼﻋا گرﻮﺒﺴﻧﺎﻫوژ لﺎﺳ
2002 ﺰﻴﻧ رﺮﻘﻣ ﻪﺘﺷاد ﺖـﺳا ﻪـﻛ ﺎـﻣ ياﺮـﺑ
ﺖﻳﻮﻘﺗ و دﺮﺒﺸﻴﭘ ﺑاو ﻲﮕﺘﺴ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ نﺎﻛرا ﺔﻌﺳﻮﺗ راﺪﻳﺎﭘ ) ﺔﻌـﺳﻮﺗ
،يدﺎﺼـﺘﻗا ﺔﻌـﺳﻮﺗ
ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا و
ﺖﻇﺎﻔﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ( رد حﻮﻄﺳ
،ﻲﻠﺤﻣ
،ﻲﻠﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ يا و ﻲﻧﺎﻬﺟ ﻪﺑ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﻌﻤﺟ
ﺪﻬﻌﺘﻣ
ﻲﻣ ﻢﻳﻮﺷ
20.
زا ﻲﺳرﺮﺑ عﻮﻤﺠﻣ ﻦﻳا دﺎﻨﺳا ةرﺎﺑرد ﺔﻌﺳﻮﺗ راﺪﻳﺎﭘ ﻦﻴﻨﭼ ﻲﻣﺮﺑ ﺪﻳآ ﻪﻛ ﻲﮕﭼرﺎﭙﻜﻳ و
ﻲﮕﺘﺴـﺑاو
ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ياﺮﺑ ﺔﻌﺳﻮﺗ راﺪﻳﺎﭘ ﺖﻴﻤﻫا ﻦﻳدﺎﻴﻨﺑ ﺪﻧراد . مﻮﻬﻔﻣ ﻲﮕﭼرﺎﭙﻜﻳ يوﺎﺣ
ﻚﻳ ﺪـﻬﻌﺗ ﺖـﺳا ﻪـﻛ
ﻲﻣ ﺪﻫاﻮﺧ تﺎﻈﺣﻼﻣ و
فاﺪﻫا ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ ار ﻪﺑ ﺰﻛﺮﻣ ﻂﺑاور ﻦﻴـﺑ ﻲـﻠﻠﻤﻟا ﺖﻳاﺪـﻫ ﺪـﻨﻛ و رد
حﻮﻄﺳ ﻲﻠﻣ ﻦﻳا مﻮﻬﻔﻣ
ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﺑ ﺔﺑﺎﺜﻣ ﻚﻳ ةﺪﻋﺎﻗ ﻲﻠﻜﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨـﺷ ﻲـﻣ
،دﻮـﺷ ﻪـﻛ ﺪـﻳﺎﺑ زا يﻮـﺳ
تﺎﻣﺎﻘﻣ ﻲـﻨﻴﻨﻘﺗ و ﻲـﻳاﺮﺟا ﻪـﺑ ﺖﻴﻤـﺳر ﻪﺘﺧﺎﻨـﺷ
ـﺷ دﻮ و اﺮـﺟا دﻮـﺷ )
Kurukulasuriya and
Robinson, op.cit., 25-26
.(
نﺎﻳﺎﺷ ﺮﻛذ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻲﻗﻮﻘﺣ لﻮﺻا قﻮﻘﺣ ﻦﻴﺑ ﻞﻠﻤﻟا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز رﺎﻛ هدﺎﺳ يا
ﺖﺴﻴﻧ و رد ضﺮﻌﻣ مﺪﻋ نﺎﻨﻴﻤﻃا و ﻞﺤﻣ ﻪﺸﻗﺎﻨﻣ
؛ﺖﺳا ﻦﻳا مﺪﻋ نﺎـﻨﻴﻤﻃا
ًﺎﺗﺪـﻤﻋ ﻦﻳﺪـﺑ ﺐﺒـﺳ
ﺖﺳا ﻪﻛ لﻮﺻا رﻮﺑﺰﻣ زا ﻊﺑﺎﻨﻣ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ قﻮﻘﺣ ﻦﻴﺑ ﻞﻠﻤﻟا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴـﻳز ﻪـﺑ هﮋـﻳو دﺎﻨـﺳا قﻮـﻘﺣ
21مﺮﻧ
، ﻪﻛ دﻮﺧ ﻚﻳ ةﺪﻳﺪﭘ يﺪﻌﺑﺪﻨﭼ و
ﻢﻬﺒﻣ
،ﺖﺳا ﺬـﺧا هﺪـﺷ ﺪـﻧا )
Paradel-TRIUSl, 2000,
.(94
رد ﻦﻴﻋ
،لﺎﺣ ﺎﻨﺑ ﻪﺑ تروﺮﺿ ﻲﻳﺎﻫ ﺮﻴﻈﻧ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﺎﺑ رﺎﺛآ بﺮﺨﻣ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫ ﻲﺘﻌﻨـﺻ نﻮـﭽﻤﻫ
16. Integration 17. Interdependence
18. United Nations Conference on Environment and Development 1992
19. economic development, social development and environmental protection are interdependent and mutually reinforcing components of sustainable development, which is the framework for our efforts to achieve a higher quality of life for all people…
20. we assume a collective responsibility to advance and strengthen the interdependent and mutually reinforcing pillars of sustainable development (economic development, social development and environmental protection) at the local, national, regional and global levels.
21. soft law
ﺶﻳﺎﻣﺮﮔ
،ﻦﻴﻣز ﻲﮔدﻮﻟآ بآ
،ﺎﻫ اﻮﻫ و
،كﺎﺧ ﻲﮔدﻮﻟآ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻧا نﺎﺴ و
،نارﻮﻧﺎـﺟ و
ﺪـﻳﺪﻬﺗ
ﻪﻧﻮﮔ يﺎﻫ يرﻮﻧﺎﺟ و ﻲﻫﺎﻴﮔ هزوﺮﻣا لﻮﺻا رﻮﺑﺰﻣ درﻮﻣ دﺎﻨﺘﺳا راﺮﻗ ﻪـﺘﻓﺮﮔ و ﻲـﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ ﻪـﺑ ﺔـﺑﺎﺜﻣ
يﺎﻨﺒﻣ ﻲﻗﻮﻘﺣ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻳﺎﻨﺘﻋا ياﺮﺑ جرد تارﺮﻘﻣ ﺖﺴﻳز ﻲـﻄﻴﺤﻣ رد يﺎـﻫدادراﺮﻗ هﺮـﻬﺑ
يرادﺮـﺑ زا
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻲﺘﻔﻧ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺷ .
ﺎﺑ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ تﺎﻬﺟﻮﺗ ﻦﻴﺑ
ﻲﻠﻠﻤﻟا ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ مﻮﻬﻔﻣ ﻂﻴﺤﻣ
،ﺖﺴﻳز ﻪﺑ ﺔﻟﺰﻨﻣ ﻲﻜﻳ زا نﺎـﻛرا ﺔﻌـﺳﻮﺗ
،راﺪﻳﺎﭘ ﺪﻳﺎﺑ ﺪﻳد ﺎﻳآ رد يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲﺘﻔﻧ
ﻪﻛ رﺎﺑ ﺔﻌﺳﻮﺗ يدﺎﺼﺘﻗا يرﺎﻴﺴﺑ
زا
،ﺎﻫرﻮﺸـﻛ
ًﺎﺻﻮﺼـﺧ
يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد
لﺎﺣ
،ﻪﻌﺳﻮﺗ ار ﻪﺑ شود ﻲﻣ
،ﺪﻨﺸﻛ ﺖﻳﺎﻤﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴـﻳز درﻮـﻣ ﻪـﺟﻮﺗ هدﻮـﺑ
ﺖﺳا ﺎﻳ
؟ﺮﻴﺧ رد ﻪﻣادا ﻪﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻲﻣ دﻮﺷ .
ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ و لﻮﺤﺗ جرد تارﺮﻘﻣ ﺖﺴﻳز
ﻲﻄﻴﺤﻣ رد يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲﺘﻔﻧ
ﻦﻴﻟوا يﻮﮕﻟا ﻪﺑ رﺎﻛ ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺪﺷ ﻦﻴﺑ ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻫ ﻦﻴﺑ ﻲﻠﻠﻤﻟا ﻲﺘﻔﻧ و يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺐﺣﺎﺻ
ﺖﻔﻧ ياﺮـﺑ
تﺎﻴﻠﻤﻋ ﻲﺘﻔﻧ تازﺎﻴﺘﻣا ﻲﺘﻨﺳ دﻮﺑ . رد ﻦﻳا ﺎﻫدادراﺮﻗ ﺚﺤﺑ
ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز و ﻆـﻔﺣ نآ ﻲﻋﻮـﺿﻮﻣ
ﻪﻧﺎﮕﻴﺑ و ﻪﺘﺧﺎﻨﺷﺎﻧ دﻮﺑ
. رد يدراﻮﻣ ﻪﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﺷ ﻂﻘﻓ رد ﻚﻳ زﺎﻴﺘﻣا ﻪـﺑ ﻂﻴـﺤﻣ ﺖﺴـﻳز هرﺎـﺷا
هﺪﺷ ﺖﺳا . ﻦﻴﻟوا زﺎﻴﺘﻣا ﻪﻛ ﻦﻴﺑ هﺎﺷ ناﺮﻳا و مﺎﻴﻠﻳو ﺲﻛﺎﻧ ﻲـﺳراد رد22
لﺎـﺳ 1901 ﺪـﻘﻌﻨﻣ
،ﺪـﺷ
فوﺮﻌﻣ ﻪﺑ دادراﺮﻗ
،ﻲﺳراد يوﺎﺣ ﭻﻴﻫ هرﺮﻘﻣ يا ةرﺎﺑرد ﻂﻴـﺤﻣ ﺖﺴـﻳز دﻮـﺒﻧ
23. دادراﺮـﻗ زﺎـﻴﺘﻣا
ﻮﻜﻣارآ ﻦﻴﺑ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ و ﺖﻛﺮﺷ ﺖﻔﻧ ﻮﻜﻣارآ ﺰﻴﻧ رد ﻦﻳا هرﺎﺑ ﭻﻴﻫ ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ يا هدﺮـﻜﻧ دﻮـﺑ . زﺎـﻴﺘﻣا
ﻲﺣاﻮﻧ ﻲﻳﺎﻳرد ﻲﺒﻇﻮﺑا لﺎﺳ 1953
، ﻪﻛ رد 1966 يﺮﮕﻧزﺎﺑ
،ﺪـﺷ ﺰـﻴﻧ ةرﺎـﺑرد ﺖـﻇﺎﻔﺣ زا
ﻂﻴـﺤﻣ
ﺖﺴﻳز ﺖﻛﺎﺳ ﺖﺳا .
ﺪﻳﺎﺷ دادراﺮﻗ زﺎﻴﺘﻣا 1925 قاﺮﻋ ﺎﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﺖﻔﻧ
،قاﺮﻋ ﻪﻧﺎﮕﻳ زﺎﻴﺘﻣا ﻲﺘﻨﺳ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻛ ﻪﺑ عﻮﺿﻮﻣ
درﻮﻣ ﺚﺤﺑ هرﺎﺷا هدﺮﻛ ﺖﺳا . رد ﻦﻳا زﺎﻴﺘﻣا ﺮﻳز ﻨﻋ ناﻮ
» ﻲﺳﺮﺘﺳد ﻪﺑ
بآ
« رﺮﻘﻣ هﺪﺷ دﻮﺑ :
» ﺖﻛﺮﺷ
ﺪﻬﻌﺘﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ ﺮﻫ ﻪﻧﻮﮔ طﺎﻴﺘﺣا لﻮﻘﻌﻣ ار رد لﺎﺒﻗ ﻲﮔدﻮﻟآ ياﺰﺟا ﺶﺗﺎﺴﻴﺳﺄﺗ ظﺎﺤﻟ
،ﺪـﻳﺎﻤﻧ ﻲـﻟو
ﺖﻟود ﻪﺑ ﺖﻴﻤﺳر ﻲﻣ ﺪﺳﺎﻨﺷ ﻪﻛ رد ﻂﻳاﺮﺷ ﻲﺻﺎﺧ ﻲﮔدﻮﻟآ ياﺰﺟا تﺎﺴـﻴﺳﺄﺗ ﻪـﺑ
ﺔﻄـﺳاو ﺖـﻴﻫﺎﻣ
تﺎــﻴﻠﻤﻋ ﺖﻌﻨــﺻ
ﺖــﻔﻧ بﺎــﻨﺘﺟا ﺮﻳﺬــﭘﺎﻧ هدﻮــﺑ و رد يﺎﺘــﺳار يﺮﻴﮔﻮــﻠﺟ
زا ﻦــﻳا ﺖﻘﺸــﻣ
) بﺎﻨﺘﺟا يﺮﻳﺬﭘﺎﻧ ( زا ﺖﻛﺮﺷ ﺪﻫاﻮﺨﻧ ﺖﺳاﻮﺧ ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻣاﺪﻗا ﻪﻛ ﻪﺑ رﻮﻃ لﻮـﻘﻌﻣ ﻲـﻤﻧ ناﻮـﺗ زا يو
22. William Knox D'Arcy
23 .
ر ﻲﺳراد زﺎﻴﺘﻣا ﻦﺘﻣ ﺔﻈﺣﻼﻣ ياﺮﺑ .
ك : ،ناﺮﻳا ﺖﻔﻧ ﻲﻠﻣ ﺖﻛﺮﺷ ﺖـﻔﻧ ﻪـﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻦﺘﻣ و ﻪﭽﺨﻳرﺎﺗ
ناﺮﻳا ،ناﺮﻳا ﺖﻔﻧ ﻲﻠﻣ ﺖﻛﺮﺷ تارﺎﺸﺘﻧا ،ناﺮﻬﺗ ، 1344
ص ، 2 .
ﺖﺳاﻮﺧ ار مﺎﺠﻧا ﺪﻫد
« )
Gao, op.cit.:19
.(
ﻪﺑ ﻦﻳا
،ﺐﻴﺗﺮﺗ رد ﻦﻴﻤﻫ درﻮﻣ ردﺎﻧ
،ﺰـﻴﻧ ﻪـﻛ ﺚـﺤﺑ
ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز حﺮﻄﻣ
،ﺪﺷ ﺔﺒﻨﺟ ﻲﻋﺮﻓ و ﺺﻗﺎﻧ
؛دراد اﺮﻳز
،ًﻻوا ﺪﻬﻌﺗ ﺖﻛﺮﺷ ناﻮﻨﻋﺮﻳز
» ﻲﺳﺮﺘﺳد
ﻪﺑ بآ
« حﺮﻄﻣ هﺪﺷ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﺪﺳر ﻲﮔدﻮﻟآ ﻊﺑﺎﻨﻣ بآ بﺮﺷ ار ﺪـﻣ ﺮـﻈﻧ ﻪﺘـﺷاد
؛ﺖـﺳا
،ًﺎﻴﻧﺎﺛ ﺎﻬﻨﺗ ﻲﮔدﻮﻟآ تﺎﺴﻴﺳﺄﺗ ار
ﺮﻛذ هدﺮﻛ ﺖﺳا رد ﻲﻟﺎـﺣ ﻪـﻛ ياﺮـﺑ ﺚـﺣﺎﺒﻣ ﻢـﻬﻣ ﺮـﮕﻳد ﺮـﻴﻈﻧ
نﺪﻴﭼﺮﺑ
،تﺎﺴﻴﺳﺄﺗ ﻲﮔدﻮﻟآ
اﻮﻫ و دﺎﺠﻳا ﺖﻤﺣاﺰﻣ ياﺮﺑ
نﺎﻨﻛﺎﺳ ﻲﻣﻮﺑ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻒﻴﻠﻜﺗ هدﺮﻜﻧ
؛ﺖﺳا
،ًﺎﺜﻟﺎﺛ ﭻﻴﻫ ﺎﻛوزﺎﺳ ر ﻲﺼﺨﺸﻣ ياﺮﺑ
يﺎﻔﻳا ﺪﻬﻌﺗ ﺐﺣﺎﺻ زﺎﻴﺘﻣا ﻦﻴﻴﻌﺗ هﺪﺸﻧ ﺖﺳا و ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﺪﺳر
ﺐﺣﺎﺻ زﺎﻴﺘﻣا رواددﻮﺧ رﺎﻛ
ﺶﻳﻮﺧ ﺖﺳا و ﺖﻟود ﻂﻘﻓ ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ يدراﻮـﻣ ار زا يو ﺖـﺳاﻮﺧرد
؛ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻪﺑ ترﺎﺒﻋ
،ﺮﮕﻳد ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ طﺎﻴﺘﺣا لﻮﻘﻌﻣ و بﺎﻨﺘﺟا يﺮﻳﺬـﭘﺎﻧ ﻲﮔدﻮـﻟآ
ﻪـﺑ ﺔﻄـﺳاو ﺖـﻴﻫﺎﻣ
تﺎﻴﻠﻤﻋ ﻲﺘﻔﻧ ﻒﻳﺮﻌﺗ هﺪﺸﻧ ﺖﺳا .
ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﺪﺳر ﻞﻳﻻد مﺪﻋ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴـﻳز رد ﻦـﻳا
،نارود مﺪـﻋ ﻲﻳﺎﻨـﺷآ يﺎﻫرﻮﺸـﻛ
نﺎﺑﺰﻴﻣ ﺎﺑ ﺖﻴﻤﻫا ﻆﻔﺣ ﻂﻴﺤﻣ
،ﺖﺴـﻳز يﺮـﻴﮔرد نﺎـﻬﺟ
ﻦﻴـﺑ ود ﮓـﻨﺟ
،هدﺮﺘﺴـﮔ ﻪـﻛ
ﺖـﺻﺮﻓ
نﺪﻴﺸﻳﺪﻧا ﻪﺑ
ﻲﺗﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻪﻛ
نآ نﺎﻣز ﻪﻴﺷﺎﺣ يا ﺎﻳ ﺲﻛﻮﻟ ﻲﻘﻠﺗ ﻲﻣ
،ﺪﺷ ار زا ﺮﺸـﺑ ﻪـﺘﻓﺮﮔ دﻮـﺑ و
ﺖﻳﻮﻟوا ﻞﺋﺎﺴﻣ يدﺎﺼﺘﻗا ﺐﺴﻛ
ﺪﻣآرد و ﻪﻌﺳﻮﺗ زا ﺪﻳد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﺑ
صﻮﺼـﺧ رد
لﺎـﺣ ﻪﻌـﺳﻮﺗ
هدﻮﺑ ﺖﺳا .
زا ﺔﻤﻴﻧ مود نﺮﻗ ﺮﻴﺧا ﻪﺑ ﻦﻳا ﻮﺳ ﺚﺤﺑ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز مارآ مارآ درﻮـﻣ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﻫرﻮﺸـﻛ راﺮـﻗ
ﺖﻓﺮﮔ و ﻪﺑ ﻊﺒﺗ نآ رد يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻦـﻳا
نارود ﺰـﻴﻧ
،ﻲﻫﺎـﮕﻳﺎﺟ ﺪـﻨﭼﺮﻫ
ﻪـﻧ
،رﻮـﺧرد ﻳ
ﺖـﻓﺎ . رد
يﺎﻫدادراﺮﻗ
،ﻲﺘﻔﻧ ﻪﻛ رد ﻦﻳا هرود ﺪـﻘﻌﻨﻣ
،ﺪـﺷ راﻮـﻣ يد زا عﺎـﺟرا ﻪـﺑ ﺖـﻳﺎﻋر يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘـﺳا
ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ ﻪﻛ رد يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﻪﺑ شور ﻲﺻﺎﺧ ﻞﻤﻋ هﺪﺷ ﺖـﺳا . زا
ﻲﻳﺎﻫدادراﺮﻗ ﻪﻛ
رد ﻦﻳا هرود درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا هدﻮﺑ ﺪﻧا و ﺎﺗ زوﺮﻣا ﺰﻴﻧ ﺞﻳار ﺪـﻧا يﺎـﻫدادراﺮﻗ يزﺎـﻴﺘﻣا
24ﺪﻳﺪﺟ
، ﺖﻛرﺎﺸﻣ رد
ﺪﻴﻟﻮﺗ
،25
تﺎﻣﺪـﺧ و26
يﺪـﻳﺮﺒﻴﻫ ﺖـﺳا27
. ﻪـﺑ ﺮـﻈﻧ ﻲـﻣ ﺪـﺳر يﺎـﻫدادراﺮﻗ
يﺪﻳﺮﺒﻴﻫ ﻪﻛ
ًﺎﺗﺪﻤﻋ رد ﻦﻴﭼ و
ًﺎﻀﻌﺑ رد نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ ﻪﺘﺴﺑ
ﻲﻣ
،ﺪﻧﻮﺷ هﺎﮕﻧ هﮋﻳو يا ﻪﺑ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز
ﺪﻧراد ﻪﺑ يرﻮﻃ ﻪﻛ ﻲﻣ ناﻮﺗ ﺖﻔﮔ ﻦﻳا دادراﺮﻗ ﻚﻳ بﻮﭼرﺎﭼ ﻲﻗﻮﻘﺣ
ﻢﻈﻨـﻣ و هﺪـﻋﺎﻗ ﺪـﻨﻣ ياﺮـﺑ
ﻆﻔﺣ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻪﺋارا ﻲﻣ ﺪﻨﻛ .
24. Modern Concession contract 25. Production Sharing Contracts 26. Service Contracts
27. Hybrid or Compound Contracts
رد يﺎﻫدادراﺮﻗ يﺪﻳﺮﺒﻴﻫ
،ﻦﻴﭼ ﻪﻛ زا ﺔﻫد 1980 و ﺑﺎ ﺐﻴﻛﺮﺗ يﺎﻫﻮﮕﻟا يدادراﺮـﻗ ﺖﻛرﺎﺸـﻣ
رد ﺪﻴﻟﻮﺗ و تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺑ رﺎﻛ ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺪﺷ
،ﺪﻧا تاﺪﻬﻌﺗ ﻞﻳذ ياﺮﺑ رﺎﻜﻧﺎﻤﻴﭘ ياﺮﺑ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز رد ﺮﻈﻧ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻲﻣ دﻮﺷ : ﻒﻟا ( ﺔﻴﻬﺗ ﻪﻤﻴﺑ ﺔﻣﺎﻧ صﺎﺨﺷا ﻪﻛ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ رد
ﺮﺑاﺮﺑ
،ﻲﮔدﻮـﻟآ تﺎـﻴﻠﻤﻋ
يزﺎﺴـﻛﺎﭘ
ﻲﮔدﻮﻟآ و رﺎﺠﻔﻧا ار ﺶﺷﻮﭘ ﻲﻣ
؛ﺪﻫد ب ( ﻞﺒﻗ زا زﺎﻏآ تﺎﻴﻠﻤﻋ ﭘ
،يرﺎﻜﻧﺎﻤﻴ رﺎﻜﻧﺎﻤﻴﭘ
ﺪـﻳﺎﺑ
» حﺮـﻃ
تﺎﻣاﺪﻗا يرﻮﻓ رد صﻮﺼﺧ ﻲﻨﻤﻳا
و ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴـﻳز
28« ار ياﺮـﺑ يﺮﮕﻧزﺎـﺑ و
ﺪـﻴﻳﺄﺗ ﻪـﺑ
» ﺔـﺘﻴﻤﻛ
ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ كﺮﺘﺸﻣ
29« ﻪﺋارا
؛ﺪﻫد ج ( رﺎﻜﻧﺎﻤﻴﭘ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﺑ ترﻮﺻ هرود يا شراﺰﮔ ﻲﻳﺎﻫ ةرﺎﺑرد
،ﻲـﻨﻤﻳا
ﻆﻔﺣ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز و ﻲﺤﻧاﻮﺳ ﻪﻛ رد نﺎﻳﺮﺟ تﺎﻴﻠﻤﻋ ﻲﺘﻔﻧ ﺶﻴﭘ ﻲﻣ
،ﺪﻳآ ﻪﺑ ﺖﻛﺮـﺷ ﻣ ﻲـﻠ ﺖـﻔﻧ
ﻞﺣﺎﺳاﺮﻓ
30ﻦﻴﭼ ﻪﺋارا
؛ﺪﻨﻛ د ( رﺎﻜﻧﺎﻤﻴﭘ زا ﺮﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻪـﻠﺧاﺪﻣ رد ﻊﺑﺎـﻨﻣ يﺮﻴﮕﻴﻫﺎـﻣ يراددﻮﺧﺪـﻳﺎﺑ
؛ﺪﻨﻛ ه ( رﺎﻜﻧﺎﻤﻴﭘ ﺪﻬﻌﺘﻣ ﺖﺳا ياﺮﺑ نﺎﺳرزﺎﺑ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻦﻴﭼ ﻲﻣﺎـﻤﺗ تﺎـﻧﺎﻜﻣا و
ﻚـﻤﻛ يﺎـﻫ
يروﺮﺿ ياﺮﺑ مﺎﺠﻧا نداد نﺎﺸﻔﻳﺎﻇو ار
ﻢﻫاﺮﻓ
؛ﺪﻨﻛ و ( رﺎﻜﻧﺎﻤﻴﭘ ﻒﻇﻮﻣ ﺖﺳا ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ شﻼـﺗ ار
ياﺮﺑ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ زا
ﻲﮔدﻮﻟآ و داﺮﻳا ترﺎﺴﺧ ﻪﺑ
،ﻮﺟ سﻮﻧﺎﻴﻗا
،ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺧدور
،ﺎﻫ ﻪﭼﺎﻳرد
،ﺎـﻫ ردﺎـﻨﺑ و
ﻦﻴﻣز ﻪﺑ رﺎﻛ دﺮﻴﮔ و مﺎﻤﺗ شﻼﺗ يﺎﻫ لﻮﻘﻌﻣ ياﺮﺑ ﺔﻤﺗﺎﺧ يرﻮﻓ ﺮﻫ ﻪـﻧﻮﮔ ﻲﮔدﻮـﻟآ ﻪـﻛ رد ياﺮـﺟا
تﺎﻴﻠﻤﻋ ﻲﺘﻔﻧ ثدﺎﺣ هﺪﺷ ار ﻪﺑ رﺎﻛ دﺮﻴﮔ و رﺎﺛآ نآ ار ﻪﺑ ﻞﻗاﺪﺣ ﺪﻧﺎﺳﺮﺑ . هوﻼﻋ ﺮﺑ ﻦﻳا
،دراﻮـﻣ رد
اﺮﻗ يﺎﻫدادر ﻦﻴﭼ و رد ﻦﻴﻧاﻮﻗ نآ رﻮﺸﻛ ﻲﻃﺮﺷ جرد هﺪﺷ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻲﻣرﺮﻘﻣ
،دراد تﺎـﻴﻠﻤﻋ ﻲـﺘﻔﻧ
ﻲﺘﺴﻳﺎﺑ رد ﻖﺑﺎﻄﺗ ﻞﻣﺎﻛ ﺎﺑ ﻦﻴﻧاﻮﻗ و تارﺮﻘﻣ ﺖﻇﺎﻔﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻦﻴﭼ ﺪﺷﺎﺑ . تارﺮﻘﻣ ةرﺎﺑرد
ﺖﻳﺎﻤﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز رد فﺎﺸﺘﻛا و هﺮﻬﺑ يادﺮﺑ زا ﺖﻔﻧ ﻞﺣﺎﺳاﺮﻓ ﻦﻳا31
رﻮﺸﻛ يوﺎـﺣ طوﺮـﺷ
ﻢﻬﻣ ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ
؛ﺖﺳا زا ﻪﻠﻤﺟ ﻦﻳا تارﺮﻘﻣ رﺎﻜﻧﺎﻤﻴﭘ ار مﺰﻠﻣ ﻪﺑ ﺔـﺋارا ﺔـﻴﻣﻼﻋا ﻲﺑﺎـﻳزرا رﺎـﺛآ
ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ تﺎﻴﻠﻤﻋ ﻲﻣ
،ﺪﻨﻛ وا ار مﺰﻠﻣ ﻪﺑ ﺔﺋارا حﺮﻃ ماﺪـﻗا رد ﻂﻳاﺮـﺷ يراﺮﻄـﺿا ﻲـﻣ
،ﺪـﻨﻛ
ﻲﻳﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ار
ياﺮﺑ ﺖﻴﻓﺎﻌﻣ زا ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﺶﻴﭘ32
ﻲﻨﻴﺑ ﻲﻣ
،ﺪﻨﻛ ﻲﺗﺎﻣاﺪﻗا ﻪـﻛ ياﺮـﺑ ﺖـﻇﺎﻔﺣ زا
ﻊﺑﺎﻨﻣ مزﻻ ﺖﺳا ار ﺶﻴﭘ ﻨﻴﺑ ﻲ
،ﺖﺳﺎﻫدﺮﻛ تﺎﻣاﺪﻗا
ﻪﻧاﺮﻴﮕﺸﻴﭘ و
ﺖﻳﺎﻤﺣ هﺪﻨﻨﻛ ار رﺮﻘﻣ هدﺮﻛ ﺖـﺳا
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫو ياﺮﺑ
ﺾﻘﻧ تارﺮﻘﻣ و دﺎﺠﻳا ﻲﮔدﻮﻟآ ﻪﻤﻳﺮﺟ رﺮﻘﻣ ﻪﺘﺷاد و ﻲﺘﺣ ياﺮﺑ دﺎـﺠﻳا ﻲﮔدﻮـﻟآ
يﺪﺟ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ يﺮﻔﻴﻛ
ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ هدﺮﻛ ﺖﺳا )
Ibid:193-194
(.
28. emergency procedures on safety and environmental protections 29. Joint Management Committee(JMC)
30. China National Offshore Oil Corporation (CNOOC)
31. Regulation Concerning Environmental Protection in Offshore Oil Exploration and Exploitation
32. discharge standards
ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻖﻴﻗد تاﺪﻬﻌﺗ زا ظﺎﺤﻟ نﺎﻜﻣا ياﺮﺟا نآ لﻮـﻃرد تﺎـﻴﻠﻤﻋةرود فﺎﺸـﺘﻛا
، يرﺎـﻔﺣ و
هﺮﻬﺑ يرادﺮﺑ ﺰﺋﺎﺣ ﺖﻴﻤﻫا
؛ﺖﺳا رد ﻊﻗاو ﺮﻫ ماﺪﻛ زا ﻦﻴﻓﺮﻃ دادراﺮﻗ ﻲﺘﺴﻳﺎﺑ
ًﺎﻘﻴﻗد ﺪﻨﻧاﺪﺑ ﻪﭼ يرﺎﻛ
مﺎﺠﻧاﺪﻳﺎﺑ ﺪﻨﻫد
و ياﺮﺑ ﻦﻳا رﻮﻈﻨﻣ رد دادراﺮﻗ ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻌﺳ دﻮﺷ ﻪﺑ رﻮـﻃ ﺺﺨﺸـﻣ و
ﺎـﺑ تﺎـﻴﺋﺰﺟ
تاﺪﻬﻌﺗ ﺖﻛﺮﺷ فﺮﻃ دادراﺮﻗ و ﻲﺗارﺎﻴﺘﺧا ﻪﻛ
ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻠﻣ ﺖﻔﻧ ياﺮﺑ ﺪﻳدزﺎﺑ و ترﺎﻈﻧ ﺮﺑ ا مﺎـﺠﻧ
تاﺪﻬﻌﺗ
،ﺖﺳاراد ﻦﻴﻴﻌﺗ
دﻮﺷ .
رد يﺎﻫدادراﺮﻗ ﺮﮕﻳد
ﺰﻴﻧ ﻲﻃوﺮﺷ ﺖﺤﺗ ناﻮﻨﻋ ﺖﻳﺎﻤﺣ زا ﻂﻴـﺤﻣ ﺖﺴـﻳز جرد33
ﻲـﻣ دﻮـﺷ .
دﺮﻜﻳور يﺎـﻫدادراﺮﻗ ﻒـﻠﺘﺨﻣ
ﻪـﺑ عﻮـﺿﻮﻣ ﺖـﻳﺎﻤﺣ
زا ﻂﻴـﺤﻣ ﺖﺴـﻳز نﺎﺴـﻜﻳ هدﻮـﺒﻧ
؛ﺖـﺳا
ﻲﻟو رد عﻮﻤﺠﻣ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻛ
مﺎﺠﻧا هﺪـﺷ
،ﺖـﺳا رد ﺮـﺜﻛا ﺎـﻫدادراﺮﻗ زا
ﺪـﻨﭼ هﻮﻴـﺷ
ﺮﺑ يا ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ تارﺮﻘﻣ ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻣ دﻮﺷ . ﻦﻳا هﻮﻴﺷ ﺎﻫ رد ﻪـﻣادا ﻲـﺳرﺮﺑ و ﻞـﻴﻠﺤﺗ
ﻲﻣ دﻮﺷ .
ﻞﻴﻠﺤﺗ طوﺮﺷ ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ جرﺪﻨﻣ رد يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲﺘﻔﻧ
ًﻻﻮﻤﻌﻣ يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲﺘﻔﻧ
ﻪﺑ ﺪـﻨﭼ ﻞﻜـﺷ ﻪـﺑ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘـﺳا ﺖﺴـﻳز
ﻲـﻄﻴﺤﻣ عﺎـﺟرا ﻲـﻣ ﺪـﻨﻫد
)
Tienhaara, 2011: 16
(:
1 . عﺎﺟرا ﻪﺑ قﻮﻘﺣ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز
؛ﻲﻠﺧاد 2 . عﺎﺟرا ﻪﺑ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘـﺳا
ﻦﻴﺑ ﻲﻠﻠﻤﻟا ﺖﻌﻨﺻ
؛ﺖﻔﻧ 3 . عﺎﺟرا ﻪﺑ قﻮﻘﺣ ﻲﻠﺧاد و يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻦﻴـﺑ
ﻲـﻠﻠﻤﻟا ﺖﻌﻨـﺻ
،ﺖـﻔﻧ
؛ودﺮﻫ 4 . ﺔﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺖﺴﻳز
ﻲﻄﻴﺤﻣ هژوﺮﭘ
34رﻮﺤﻣ ) ﺺﺘﺨﻣ ﻪﺑ ةژوﺮﭘ صﺎﺧ .(
1 . عﺎﺟرا ﻪﺑ قﻮﻘﺣ ﻲﻠﺧاد رﻮﺸﻛ نﺎﺑﺰﻴﻣ
عﺎﺟرا ﻪﺑ ﻦﻴﻧاﻮﻗ و تارﺮﻘﻣ ﻲﻠﺧاد رﻮﺸﻛ نﺎﺑﺰﻴﻣ زا ﺮﻈﻨﻣ ﻢﻈﻧ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻦـﻳا رﻮﺸـﻛ و ماﺮـﺘﺣا ﻪـﺑ
ﻦﻴﻧاﻮﻗ نآ ﺖﻴﻤﻫا دراد . ﺪﻋاﻮﻗ و يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺖﺴﻳز
ﻲﻄﻴﺤﻣ رد ﺐﻟﺎﻗ ﻦﻴﻧاﻮﻗ ﻲـﻠﻣ رد يرﺎﻴﺴـﺑ
زا ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻂﻳاﺮﺷ ﻲﻠﺧاد لﻮـﺤﺘﻣ هﺪـﺷ ﺖـﺳا . رد يﺎﻫرﻮﺸـﻛ
،ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻦﻴﻧاﻮـﻗ
و
تارﺮﻘﻣ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ
ار ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ )
Ibid:16
(.
ﻲﻜﻳ زا يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ
ﻦﻴﭙﻴﻠﻴﻓ ﺎﺑ ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ ﺖﻳﺎﻤﺣ زا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﺮﺑ سﺎﺳا
،ﻦﻴﻧاﻮـﻗ
تارﺮﻘﻣ و مﺎﻜﺣا ردﺎﺻ هﺪﺷ زا ﻊﺟاﺮﻣ يذ حﻼﺻ نآ رﻮﺸﻛ رﺎﻜﻧﺎﻤﻴﭘ ار ﺪﻬﻌﺘﻣ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ﺎﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸـﻴﺑ
شﻼﺗ ار يﺮﻴﮔﻮﻠﺠﻳاﺮﺑ زا
ﻲﮔدﻮﻟآ و داﺮﻳا ترﺎﺴﺧ ﻪﺑ
،ﻮﺟ سﻮﻧﺎﻴﻗا
،ﺎﻫ ﻪﭼﺎﻳرد
،ﺎـﻫ ـﻧﺎﺧدور ﻪ
،ﺎـﻫ
33. Environmental Protection
34. project-specific environmental standards
ردﺎﻨﺑ و ﻦﻴﻣز ﺎﻫ ﻪﺑ رﺎﻛ دﺮﺑ و شﻼﺗ يﺎﻫ ﻲﻟﻮﻘﻌﻣ ياﺮﺑ زا ﻦﻴﺑ ندﺮﺑ يرﻮﻓ ﻲﮔدﻮﻟآ و ﺶﻫﺎـﻛ رﺎـﺛآ
نآ مﺎﺠﻧا ﺪﻫد )
Republic of the Philippines DEPARTMENT OF ENERGY, no date
35(
.
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ لﺪﻣ دادراﺮﻗ ﺖﻛرﺎﺸﻣ رد
ﺪﻴﻟﻮﺗ رﻮﺸﻛ شدﻼﮕﻨﺑ رد
ﺔﻨﻴﻣز ﺖـﻇﺎﻔﺣ زا
ﻂﻴـﺤﻣ ﺖﺴـﻳز
رﺎﻜﻧﺎﻤﻴﭘ ار ﻣ مﺰﻠ ﻪﺑ يوﺮﻴﭘ زا ﻦﻴﻧاﻮـﻗ يرﺎـﺟ ﻦـﻳا رﻮﺸـﻛ هدﺮـﻛ ﺖـﺳا )
PETROBANGLA,
(2012
.36
رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يا ﻪﻛ رد بﺎﺑ ﺖﻴﻤﻛﺎﺣ ﺖﺴﻳز
ﻲﻄﻴﺤﻣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺪـﻴﻟﻮﺗ
ةﺪـﻨﻨﻛ ﺖـﻔﻧ رد لﺎـﺣ
ﻪﻌﺳﻮﺗ ترﻮﺻ
،ﺖﻓﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ﺪـﺷ ﻪـﻛ ﺮﺘﺸـﻴﺑ يﺎﻫرﻮﺸـﻛ ﻲـﺳرﺮﺑ
هﺪـﺷ ياراد بﻮﭼرﺎـﻬﭼ
ﻲﻗﻮﻘﺣ ﺐﺳﺎﻨﻣ رد بﺎﺑ ﺖـﺳﺎﻴﺳ يﺎـﻫ ﺖﺴـﻳز ﻲـﻄﻴﺤﻣ دﻮـﺧ دﻮـﺑ ه ﺪـﻧا ﻪـﻛ ﻪـﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ رﺎـﺛآ
ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺖﻌﻨﺻ ﺖﻔﻧ ﻪﺘﺧادﺮﭘ
؛ﺖﺳا ﺎﻣا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد ﻪﻛ ﻦﻳا بﻮﭼرﺎﻬﭼ ﻲﻗﻮـﻘﺣ
ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺔﺒﻨﺟ ﻚﻳرﻮﺌﺗ دراد و ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﺪﺳر ﺮﻴﻏ ﻲﺗﺎﻴﻠﻤﻋ ﺖﺳا . ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻟﻮﺻا ﻪﻛ يﺎﻫرﻮﺸﻛ رﻮﺑﺰﻣ
رد ﻦﻴﻧاﻮﻗ دﻮﺧ ﻪﺑ رﺎﻛ ﻪﺘﻓﺮﮔ
،ﺪـﻧدﻮﺑ
ًﻼﺒـﻗ رد يﺎﻫرﻮﺸـﻛ ﻪﻌـﺳﻮﺗ
ﻪـﺘﻓﺎﻳ درﻮـﻣ ـﺳا هدﺎﻔﺘ هدﻮـﺑ و
يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺪﻴﻟﻮﺗ
ةﺪﻨﻨﻛ رد لﺎﺣ ﻪﻌﺳﻮﺗ نآ ﺎﻫ ار ﺎﺑ ﻲﺗاﺮﻴﻴﻐﺗ رد ﻦﻴﻧاﻮﻗ دﻮﺧ دراو
؛ﺪـﻧدﺮﻛ رد ﻊـﻗاو
ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻦﻳا ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻦﻴﻧاﻮﻗ و ﻲﺗراﺮﻘﻣ يور ﺬﻏﺎﻛ ﻪﻛﺪﻧراد ﺎﺑ ﻦﻴﻧاﻮﻗ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘـﺳا رد يﺎﻫرﻮﺸـﻛ
ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ﺖﺳا . ﻪﺑ ظﺎﺤﻟ يدﺎﺘﺳ ﺰﻴﻧ ﻦﻳا ﺎﻫرﻮﺸﻛ نﺎﻣزﺎﺳ ﺎـﻫ ﺎـﻳ ازو ﻪـﻧﺎﺨﺗر ﻲﻳﺎـﻫ ار
ياﺮﺑ ﻦﻳا رﻮﻈﻨﻣ ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ هدﺮﻛ ﺪﻧدﻮﺑ )
Eleodoro,2010:8
(.
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻦﻳا ﻖﻴﻘﺤﺗ عﻮﺿﻮﻣ
» ﻲﺑﺎﻳزرا رﺎﺛآ ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ
37« ار رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ درﻮـﻣ
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻲﺳرﺮﺑ هدﺮﻛ ﺖﺳا . ﺮﺑ يﺎـﻨﺒﻣ ﻦـﻳا ﻲـﺳرﺮﺑ ﺮﺘﺸـﻴﺑ يﺎﻫرﻮﺸـﻛ درﻮـﻣ
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ياراد ﻲﻠﻜـﺷ زا
يﺎﻫرﺎﻛوزﺎﺳ ﻲﺑﺎﻳزرا
ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ
؛ﺪﻧا ﺑﺎ ﻦﻳا ﻪﺑ،لﺎﺣ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﺪﺳر ﻪﻛ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻦﻳا رﺎﻛوزﺎﺳ طﻮﺑﺮﻣ
ﻪﺑ ﺔﻠﺣﺮﻣ ﺪﻴﻳﺄﺗ هژوﺮﭘ ﺖﺳا و شﻼﺗ ياﺮﺑ ﻪﺑ ﻞﻗاﺪﺣ نﺪﻧﺎﺳر رﺎـﺛآ ﺖﺴـﻳز ﻲـﻄﻴﺤﻣ و ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا
ﻲﺷﺎﻧ زا ياﺮﺟا ةژوﺮﭘ ﻲﺘﻔﻧ رد لﻮﻃ ياﺮﺟا هژوﺮﭘ ار ﺮﺑرد ﻲﻤﻧ دﺮﻴﮔ )
Ibid:14
(.
35. 25.01 In the performance of the Petroleum Operations, the CONTRACTOR shall be subject to the laws, decrees and regulations on environmental protection, indigenous peoples rights and safety promulgated by the Government and endeavor to make its best efforts to prevent pollution and damage to the atmosphere, oceans, rivers, lakes, harbors and land, and secure the safety and health of the operating personnel. The CONTRACTOR shall use all reasonable endeavors as are applicable to eliminate promptly any pollution occurring in the performance of the Petroleum Operations and minimize its consequences.
36. 36.2 the Contractor shall take necessary and adequate steps to: …(III) comply with the requirements of applicable laws and the reasonable requirements of the Government from time to time.
37. Environmental Impact Assessment (EIA)
