راک بط یصصخت یملع همانلصف

(1)

راک بط یصصخت یملع همانلصف

Occupational Medicine Quarterly Journal

هرود 8 هرامش ، 1 راهب ، 1931

Vol.8, No 1, spring, 2016

:هحفص 51 - 15

54-65 Pages:

تیولوا

‌ یدنب

‌ کسیر

‌ تارطخ

‌ طوبرم

‌ هب

‌ رامیب

‌ رد

‌ یاهدحاو

‌

‌ینامرد

‌لدم‌اب

یبتارم‌هلسلس‌لیلحت

‌ یدروم‌هعلاطم

‌ کی

‌ ناتسرامیب

‌ یشزومآ ینامرد –

‌

عراز ذمحم

1هداز ، یدابآذعر یذهم ،2

هدازرطاض هناتف ینیذباع هیمس ،3

،4

یناروت ذنگوس

5*

هذیکچ همذقم : تاشٌخ یٕٙیا سبٕیث

، یىی صا

ٟٓٔ

ٗیشت چ ؾِب یبٞ

ْبظ٘

تٔلاػ

ْبٕت بٞسٛـو ةٛؼحٔ

یٔ

دٛؿ

ٝو

ٗیٕوت یٕٙیا سبٕیث اس

ٝث

شٌخ یٔ

دصاذ٘ا . ازِ

تخبٙؿ

ٗیا تاشٌخ

ٚ تیِٛٚا یذٙث بٟ٘آ

ٝث سٛظٙٔ

ٗیٚذت تػبیػ یبٞ

ّٝخاذٔ

یا ذیبث دسٛٔ

ٝرٛت ساشل دشیٌ

.

شور یسررب یفیكٛت ؾٞٚظپ : -

شهبح یؼٌمٔ

، َبػ سد 1394

، ؾخث ٝیّو سد بٔسد یبٞ

ی٘

هی ٖبتػسبٕیث یؿصٛٔآ

- ی٘بٔسد ْبز٘ا ٝث

.ذیػس تبػلاًا یسٚآدشٌ

، بث ٝجحبلٔ كیشً صا 25

ٗیِٛئؼٔ صا شف٘

یٙیِبث

ٖبتػسبٕیث

ٚ

ٗیٌثاس یٕٙیا سبٕیث سد ؾخث یبٞ

ی٘بٔسد ٚ

.تفشٌ ْبز٘ا ٝٔبٙـػشپ غیصٛت

ٜداد ُیّحت (یجتاشٔ ّٝؼّػ ُیّحت ؽٚس هٕو ٝث بٞ

ْش٘ صا ٜدبفتػا بث ٚ (AHP اضفا

س 11 Expert Choice

.تفشیزپ تسٛك جیاتن : ،یّخاد ؾخث تاشًبخٔ ٗیث سد

ُٙػشپ ٖذؿ هیتػا َذی٘

، (تایِٛٚا ٗیشتتباث 231

/ 0 ٚ ) سبإیث صا ٜبجتاؿا یافاشٌ

ٗییباپ ، ٗیشات

(تیِٛٚا 028 / 0 ٗیث سد .دٕٛ٘ تؼو اس ) تاشًبخٔ

ؾخث

ٚ تجلاشٔ

ی

ٜظ

ُٕػ قبتا ٚ یحاشر ،

،

ٝث تیِٛٚا ٗیشتتبث

ٝث ىٛثشٔ تیتشت َشاتٙو ْذػ

ٖاسبٕیث یسبیؿٛٞ حٌػ (

316 / 0 ،) لد َشتٙو ْذػ ی

ك ث ی

ٖاسبٕ

حاشر ُٕػ صا ذؼث (ی

199 / 0 ٚ ) صٛفؼ٘اشت ی

ٖٛ

ٜبجتؿا ٖٛخ (

209 / 0 دٛث ) .

هجیتن :یریگ بث

ٝرٛت

ٝث ؾم٘

ٖبٙوسبو سد ؾٞبو تاشٌخ دسٛٔ

،ٜسبؿا ذیبث ؽصٛٔآ یبٞ

یسٛئت

ٚ یّٕػ

ٖبٙوسبو سد فٛلخ ؽٚس یبٞ

یثبیصسا شٌخ تسٛك یٌ

دش

ٚ هچ تؼیِ

كیسضت

ٚ یحاشر

ٕٗیا يػٛت بٟ٘آ اشرا

ٚ صا یٛػ

َٛئؼٔ

یٕٙیا سبٕیث دسٛٔ

ؾیبپ ساشل دشیٌ

.

ٗیٙچٕٞ

ٓتؼیػ

ٝچسبپىی تجح

ٚ ؽساضٌ

بٌخ یاشث ییبػبٙؿ بٞداذخس

ْبز٘ا دشیٌ

.

هژاو یاه یذیلک : ذٔبیپ داذیٚس سبٕیث

ُیّحت ،ٖبتػسبٕیث ،

ّٝؼّػ جتاشٔ

ی

1 - یًجشواد زتکد ا ی تیزیدم تبمدخ یتشادُب

،یوبمرد

ٌدکشواد تیزیدم ي علاطا یوبسر

،یکشزپ

ٌبگشواد مًلع یکشزپ نازیا

2 - زکزم تبقیقحت تیزیدم

ٍئارا تبمدخ

،تملاس

ٌدکشَيژپ

ٌدىیآ یَيژپ رد

،تملاس

ٌبگشواد مًلع یکشزپ نبمزک

3،4 - زکزم تبقیقحت لماًع یعبمتجا زثًم زب

،تملاس

ٌبگشواد مًلع یکشزپ ي تبمدخ یتشادُب یوبمرد دیُش یقيدص دزی

5 -

ٌيزگ تیزیدم تبمدخ یتشادُب

،یوبمرد

ٌدکشواد تیزیدم ي ا علاط یوبسر

،یکشزپ

ٌبگشواد مًلع یکشزپ نازیا

)لًئسم ٌدىسیًو(*

:هفلت; 88772٨86 -

٨21

، :یکیويزتکلا تسپ [email protected]

:تفبیرد خیربت 15

/ ٨1 / 94 :شزیذپ خیربت

12 / 11 / 94

[ Downloaded from tkj.ssu.ac.ir on 2024-01-25 ]

(2)

عراز ذمحم هداز

ناراکمه و

55

راک بط یصصخت یملع ومانلصف رايب ،لًا هرامش ،متشى هرًد

5931

همذقم بٌخ

ٚ

ٜبجتؿا سد

َبٕػا

ٖبؼ٘ا

ُثبلشیغ

ٜدٛث ةبٙترا

ٚ یئضر

صا تیؼلاٚ

ٖبؼ٘ا تػا ( 1 ).

تبلبفتا

ٝتػاٛخب٘

ٚ یبٞبٌخ یىؿضپ

صا ؾِبچ ّٕٝر یبٞ

یٕٟٔ

تػا

ٝو

ْبظ٘

یٔبٕت تٔلاػ

بٞسٛـو بث

ٖآ تػد

ٝث

ٖبجیشٌ

ٜدٛث

ٚ

ٝث یاشث

ُلاذح

ٖذ٘بػس

ٚ

و ؾٞب تیػآ یبٞ

صا یؿب٘

ٖآ ؽلات یٔ

ذٙٙو . تبمیمحت

ْبز٘ا

ٜذؿ یٔ ٖبـ٘

ذٞد

ٝػ بت تفٞ

ٖاسبٕیث ذكسد یشتؼث

ٜذؿ سد

ٖبتػسبٕیث بٞ

سبچد تیػآ بی

ٝهسبػ یا یٔ

ٝو ذ٘دشٌ

ٝث یٛح٘

يػٛت هی قبفتا

ٝتػاٛخب٘

بی یىؿضپ یبٌخ دبزیا

ٜذؿ تػا

ٚ

دٚذح 30 بت 70 ذكسد بٟ٘آ بث ؽٚس یبٞ

َٕٛؼٔ

ثبل

ُ یشیٍـیپ

ذٙتؼٞ

( 2 ) غیبؿ .

ٗیشت عٛ٘

تبلبفتا

ٝتػاٛخب٘

یىؿضپ

، ُٔبؿ

ٖٛچ یدساٛٔ

یبٞبٌخ

،یىؿضپ ؾٙواٚ

بٞ

ٚ

،ییٚساد مساٛػ

ت٘ٛفػ یبٞ

،ی٘بتػسبٕیث ت٘ٛفػ

،ٓخص

،شتؼث ٓخص مساٛػ

ذؼث صا

ُٕػ

،یحاشر

ٜبجتؿا بی سد شیخأت قیخـت

یسبٕیث

ٚ

ٖدبتفا

سبٕیث صا تخت یٔ ٖبتػسبٕیث سد ذؿبث

( 3 ).

ٝتػاٛخب٘ تبلبفتا عٛلٚ صا فّتخٔ یبٞسٛـو ذیبت٘ َبح ٗیا بث دساد تیبىح ٖاسبٕیث یٚس شث ٜداد ٖبـ٘ ٖبتؼٍّ٘ا تبؼِبٌٔ ذیبت٘ .

ٗیا تبلبفتا جػبث دساٚ

ٖذٔآ تیػآ

ٝث دٚذح 850 ساضٞ

شف٘

سد

َبػ

ٚ یتسبؼخ

َدبؼٔ

هی بت

ٚد دسبیّیٔ

ذ٘ٛپ

ٝث

ٓتؼیػ

تؿاذٟث

ٚ

ٖبٔسد سٛـو ٗیا تػا ٜذؿ

( 4 ) سد . بىیشٔآ ضی٘

ٗیا

جػبث تبلبفتا يشٔ

44 ساضٞ

بت 88 ساضٞ

شف٘

سد

َبػ یتسبؼخ ٚ

َدبؼٔ

37 دسبیّیٔ

ستد

ٜذیدشٌ

ٚ

ٝث

ٖاٛٙػ

ٗیٕزٙپ

ُٔبػ يشٔ

ٚ شیٔ

ةٛؼحٔ

یٔ

دٛؿ ( 5 ).

یِبح سد ٝتفشـیپ یبٞسٛـو سد ٝو

شٞ صا

ٜد یٔ تیػآ شف٘ هی شف٘

ٜسبثسد یفبو نساذٔ ،ذٙیث

دساذ٘ دٛرٚ ٝؼػٛت َبح سد یبٞسٛـو سد ٕٗیاشیغ تجلاشٔ

. ٝتى٘

ٝث تیػآ هؼیس تػا ٗىٕٔ بٞسٛـو ٗیا سد ٝىٙیا ُٔبت ُثبل سبٕیث

،

ٝث تیدٚذحٔ شًبخ یٚشی٘ ٚ یسٚبٙف ،یتخبػشیص یبٞ

ی٘بؼ٘ا

، سد ٓٞ

ٖبتػسبٕیث شتـیث ٝیِٚا یبٞ تجلاشٔ سد ٓٞ ٚ بٞ

ذؿبث ضی٘

( 6 ) . ٖاضیٔ صا ی٘ٚذٔ سبٔآ صٛٙٞ ٝچشٌا ٖاشیا سد

ٜذؿ ْبز٘ا تبؼِبٌٔ یخشث بٔا تؼی٘ تػد سد یىؿضپ یبٞبٌخ سٛـو سد

، ساذـٞ اس یىؿضپ یبٞبٌخ ٖاضیٔ

ؽساضٌ ٜذٙٞد

ٜدشو ذ٘ا ( 8 , 7 ).

ٕوت ا

ٗی یا ا یٕٙ

ی٘اشٍ٘ ،سبٕیث

ٝفشح یا

ٕٝٞ

یداشفا تػا

ٝو شیٌسد

تجلاشٔ

سبٕیث صا ذٙتؼٞ

ٚ یٕٙیا سبٕیث

ٗیِٚا

ٚ

ٟٓٔ

ٗیشت

ّٝئؼٔ

تػا یا

ٝو

ًبتار ىٛثشٔ

ٝث تیٛٞ

ٝفشح یا یٔ

،ذؿبث

یثبیصسا ٗیاشثبٙث قخبؿ ٚ ثداٛح

یبٞ

یٕٙیا سبٕیث

ٚ ییبػبٙؿ

ىبم٘

ءبمتسا ُثبل یٔ

ذ٘اٛت سبیؼث و هٕ

ٜذٙٙو ذؿبث ( 9 ) غلاٚ سد .

صبػسبىؿآ ی بٞبٌخ

ٝث

ٖاٛٙػ

ٝیبپ

ٚ عبػا

ٚ ظفح بمتسا ء یٕٙیا

سبٕیث

ٝتخبٙؿ

ٜذؿ تػا ( 10 ) سد .

ٗیا بتػاس

، یثبیصسا ٚ ییبػبٙؿ

تیِٛٚا یذٙث یبٞداذخس یٕٙیا

سبٕیث یٔ

ذ٘اٛت یٕٟٔ ْبٌ

سد

شییغت ذ٘ٚس سٛوزٔ

ذؿبث ( 12 , 11 ) سد یدذؼتٔ تبؼِبٌٔ . دبؼثا

فّتخٔ

یٕٙیا سبٕیث

، سد شػاشػ

ْبز٘ا ٖبٟر

ٜذؿ تػا

ٝو شخوا

بٟ٘آ جٔ

جحب سازٌشحا یٕٙیا شث سبٕیث

ذٙ٘بٔ

یبٞبٌخ

،ییٚساد

یىؿضپ ؽساضٌ ٚ یٞد بٌخ

ٚ

ًٙٞشف یٕٙیا

ٚ

ٜشیغ اس یػسشث

ٜدشو ذ٘ا ( 9 ).

َبح ٗیا بث یدٚذحٔ تبؼِبٌٔ ،

ٝث تیِٛٚا یذٙث

صا یشٍـیپ ٚ سبٕیث یٕٙیا یبٞداذخس آ

تیِٛٚا عبػا شث بٟ٘

.تػا ٝتخادشپ صبػ ٝچشٌا

ٚ یدذؼتٔ یبٞسبو تٟر

ؾٞبو غیبلٚ

ساٌٛب٘

ٚ

بمتسا ء یٕٙیا دٛرٚ سبٕیث دساد

بٔا

ٜدبیپ یصبػ بٟ٘آ ذٙٔصبی٘

ٝؼِبٌٔ

فٛلخ سد ث ٚ ییبػبٙؿ

ٝ فٛلخ تیِٛٚا

یذٙث بٞبٌخ ٗیا

یٔ

ٖبتػسبٕیث سد یدبیص غیبلٚ ٝىٙیا ٝث ٝرٛت بث .ذؿبث خس بٞ

یٔ

ًبوؼث ٚ ٝ٘اشیٍـیپ تبٔاذلا ْبز٘ا دساٛٔ صا یسبیؼث سد ،ذٞد

ّٝخاذٔ

ٖٚسد یبٞذٙیآشف شییغت ٚ ٝٙیضٞ بث یا ٚشثٚس یدبیص یـخث

یٔ

ٝٔب٘شث یاشرا ٗیٕوت ٝو ذؿبث ؾٞبو اس یٕٙیا ءبمتسا یبٞ

یٔ

صا .ذٞد یفشً

، ؾخث سد غیبلٚ ٗیا عٛٙت بث ی٘بٔسد یبٞ

یٔ اس ؾخث شٞ فبخ تبٔاذلا ٚ تػٚشثٚس یسبیؼث ازِ .ذجًّ

ٗیا ییبػبٙؿ بٞداذخس

ؾخث تیٞبٔ عبػا شث ذٔ ٚ بٞ

ساشل شظ٘

یٔ غفٙیر ی٘بٔسد ُٙػشپ ٜبٌذید ٖداد

ٍـیپ ذ٘اٛت ی

صا یش

بٞداذخس .ذیبٕ٘ ٗیٕوت اس یثبیصسا ٚ سبٕیث یٕٙیا ٝٙیٔص سد

ٖبتػسبٕیث سد هؼیس بٞ

ُیجل صا دذؼتٔ یبٞساضثا بث فّتخٔ تبؼِبٌٔ

،FMEA ،MAPO

،ETBA SHERPA ،

HEIST

،

، GEMS CREAM ٜذؿ ْبز٘ا .... ٚ

ًبفشك ٝو یػسشث اس بٞداذخس ی٘اٚاشف ٚ ثداٛح عٛلٚ تذؿ ٚ ٖاضیٔ

ٜدٕٛ٘ ٝئاسا ییبٞسبىٞاس ٖآ عبػا شث ٚ ٜدٕٛ٘

یِٚ ذ٘ا تبؼِبٌٔ سد

ٝ٘بخثبتو یا یت٘شتٙیا ٚ

ٝؼِبٌٔ

ٚ ییبػبٙؿ ٝث ٝو یا تیِٛٚا

یذٙث

(3)

56 تیولوا یذنب کسیر تارطخ طوبرم هب رامیب رد یاهذحاو ...ینامرد

5931

بٞداذخس

ٖبتػسبٕیث سد .ذـ٘ ٜذٞبـٔ ،ذؿبث ٝتخادشپ بٞ

َذٔ صا یىی یبٞ

فٛلخ سد حشٌٔ

تیِٛٚا یذٙث ،ُٔاٛػ َذٔ

بی یجتاشٔ ّٝؼّػ ُیّحت AHP(Analytic Hierarchy Process)

یٔ

ذؿبث .

َٚاذتٔ صا یىی AHP یشت

ٗ یٛل ٚ ؽٚس ٗیشت ث بٞ

یاش

ٓیٕلت سد ٝو تػا یشیٌ

تیِٛٚا یذٙث تبٔذخ شث شحٛٔ ُٔاٛػ

ٜدبفتػا یٙیِبث یبٞبٌخ ٚ تیفیو ّٕٝر صا ٜذؿ ٝئاسا یٔ

دٛؿ ( 13 ) ذٙیاشف .

ُیّحت

ّٝؼّػ صا یجتاشٔ

غٔبر ٗیشت

ْبظ٘

یبٞ

یحاشً

ٜذؿ یاشث

ٓیٕلت یشیٌ

بث

ٝ٘بٌذٙچ یبٞسبیؼٔ

؛تػا اشیص بث

ٜشٟث یشیٌ

صا

ٗیا

،َذٔ

یٔ

ؼٔ ٖاٛت ئ

ّٝ

اس

ٝث تسٛك

ّٝؼّػ یجتاشٔ

سد تِبل دسٚآسد تتدبؼٔ

ٚ سد

ٖآ یبٞسبیؼٔ

فّتخٔ

یٕو

ٚ یفیو اس شظ٘ سد .تفشٌ

ٗیا ؽٚس

ٝث

ٕلت

ٓی

ٜذ٘شیٌ

ٗیا

ٖبىٔا یٔ اس ذٞد بت هی ؼٔ

ئ

ّٝ

ٜذیچیپ اس سد

تِبل هی

ّٝؼّػ سبتخبػ یجتاشٔ

یىتٔ

شث يثاٚس

ٗیث

،فذٞ

،بٞسبیؼٔ

بٞسبیؼٔ شیص

ٚ

ٝٙیضٌ

بٞ

َذٔ

یصبػ .ذٙو

ٗیا شف ا ذٙی ،

ٝٙیضٌ

فّتخٔ یبٞ

اس سد

ٓیٕلت یشیٌ

تِبخد یٔ

ذٞد

ٚ

ٖبىٔا

تیػبؼح ُیّحت یٚس

بٞسبیؼٔ

ٚ شیص بٞسبیؼٔ

اس یٔ ٓٞاشف .دصبػ

،ٗیٙچٕٞ

ٗیا ذٙیاشف شث

ٝیبپ

ٝؼیبمٔ

،یرٚص

ٖبىٔا بث

ُیٟؼت

تٚبول بٞ

ٚ تبجػبحٔ

بٙث

ٜدبٟ٘

تػا ٜذؿ (

14 ) .

ٗیا هیٙىت

،

تاشظ٘

ٚ یثبیصسا یبٞ

ٖبػبٙؿسبو تیوشت اس

ٜدٕٛ٘

ٚ

ٓتؼیػ

ٓیٕلت یشیٌ

ٜذیچیپ اس

ٝث هی یجتاشٔ ّٝؼّػ ٓتؼیػ

ٜدبػ

یذجت

ُ یٔ

ذیبٕ٘

. غپػ ؽٚس تؼحشث یثبیصسا عبیمٔ

،

ٝث سٛظٙٔ

یػسشث تیٕٞا یجؼ٘

تبؼیبمٔ

سد یرٚص

ٗیث شٞ

هی صا

،بٞسبیؼٔ

دسٛٔ

ٜدبفتػا ساشل یٔ

دشیٌ

( 15 ) .

تبؼِبٌٔ

یدذؼتٔ

ٝث فّتخٔ غیبٙك سد تیِٛٚا

یذٙث غیبلٚ

ٝث .تػا ٜذؿ ْبز٘ا َذٔ ٗیا بث ٝتػاٛخب٘

ٕٝ٘ٛ٘ ٖاٛٙػ یٔ

ٖاٛت

ٝؼِبٌٔ

،ٖاسبىٕٞ ٚ Wang سد

ٓیٕلت یشیٌ

سد تیشیذٔ

یٕٙیا

ٖذؼٔ

َبغص

ًٙػ ( 16 ) ، Matsuda سد

تیِٛٚا یذٙث شحٛٔ ُٔاٛػ

ا شث ی یّغؿ تٔلاػ ٚ یٕٙ

( 17 ) ٚ یٕٙیا یثبیصسا سد Yang

ٜبٌٚشی٘

یطش٘ا یبٞ

( 18 ) دشث ْب٘ اس یبٞذحاٚ سد َبح ٗیا بث .

،تػا عٛلٚ َبح سد یدبیص ٝتػاٛخب٘ ثداٛح ٝو ی٘بٔسد تیِٛٚا یذٙث بٟ٘آ ،تاذیذٟت ٗیا تخبٙؿ ازِ .تػا ٝتفشٍ٘ ْبز٘ا

ٝتػد ٚ یذٙث تیِٛٚا

یذٙث آ

ٟ٘

ٝث ب تػبیػ ٗیٚذت سٛظٙٔ

یبٞ

ّٝخاذٔ

ُلفشػ ٗییؼت ٗیٙچٕٞ ٚ بٟ٘آ یا تػبٙٔ یؿصٛٔآ یبٞ

، ذٙٔصبی٘

ٝو تػا یّغؿ تٔلاػ ٌٝیح صا یٛل ٜداسا ٚ تخبٙؿ ٗیا ّٝئؼٔ

َبػ یً ٜسإٛٞ

یّػ یدبٕتٔ یبٞ

ٝؼػٛت ٓغس

ٝفشح تؿاذٟث ٗیا تخبٙؿ .تػا ٝتفشٌ ساشل تّفغ دسٛٔ یا

ٝػٕٛزٔ تِبل سد ُٔاٛػ قخـٔ یا

، یٔ

ناسدا ٚ ؽشٍ٘ ذ٘اٛت

ٚ دصبػ َٛحتٔ ٜصٛح ٗیا سد اس ی٘بٔسد سدبو سد

تبٔذخ تیبٟ٘

ٝٙیٟث ٗیٕوت اس بٟ٘آ یٕٙیا ٚ ذٙو ٝئاسا ٖاسبٕیث ٝث اس یشت

ذیبٕ٘

( 19 ) بتػاس ٗیا سد .

، شهبح ٝؼِبٌٔ

، ییبػبٙؿ فذٞ بث

ٚ

تیِٛٚا یذٙث تاشٌخ یا یٕٙ

سبٕیث سد یبٞذحاٚ

ی٘بٔسد

، بث

َذٔ

ُیّحت

ّٝؼّػ یجتاشٔ

ٖبتػسبٕیث هی سد یؿصٛٔآ

ٝث ی٘بٔسد –

.ذیػس ْبز٘ا شور یسررب شهبح ؾٞٚظپ

، صا عٛ٘

یفیكٛت یٔ

ؿبث ی٘بٔص غٌمٔ سد ٝو ذ

َبػ 1394 سد یؿصٛٔآ ٖبتػسبٕیث هی -

دضی ٖبتػا سد ی٘بٔسد ،

ذیػس ْبز٘ا ٝث تػا ٜ

. ؾٞٚظپ يیحٔ

، ؾخث ٝیّو سد یٙیِبث یبٞ

سبٟچ ؾخث ٜٚشٌ

ُٕػ قبتا ٚ ٜظیٚ تجلاشٔ ،یحاشر ،یّخاد یبٞ

(ذ٘دٛث 11 ؾٞٚظپ ٝؼٔبر .)ؾخث

ُٔبؿ یٙیِبث ٗیِٛئؼٔ ٝیّو

ؾخث سد سبٕیث یٕٙیا ٗیٌثاس ٚ ٖبتػسبٕیث دٛث ی٘بٔسد یبٞ

ٝو

عٕٛزٔ سد 25

یٔ ُٔبؿ اس شف٘

ٖدٛث دٚذحٔ ٝث ٝرٛت بث .ذؿ

ٕٝ٘ٛ٘ ،ؾٞٚظپ ٝؼٔبر

ٛك یشیٌ

داشفا ٝیّو ٚ تفشٍ٘ تس صا

كیشً

ٝث یٞبٌآ ضی٘ داشفا ةبخت٘ا سبیؼٔ .ذ٘ذؿ ٝؼِبٌٔ دساٚ یسبٕؿشػ

ٜسٚد ٖذ٘اسزٌ ،یٙیِبث ُئبؼٔ

ُلاذح ٚ سبٕیث یٕٙیا یبٞ

ذٙپ

یٙیِبث یبٞذحاٚ سد سبو ٝمثبػ َبػ .دٛث

دشٌ تٟر آ

یساضٌشث ،ٝجحبلٔ ؽٚس ٝػ صا تبػلاًا یسٚ

تبؼّر

ٜٚشٌ

یبٞ

(ضوشٕتٔ

Focus Group ٝٔبٙـػشپ ٚ )

شٍـٞٚظپ

ٝتخبػ

، .ذؿ ٜدبفتػا

َٚا ْبٌ سد

، تاشٌخ سبٕیث یٕٙیا

ؾخث بٞ

، ذؿ ییبػبٙؿ ٝؼِبٌٔ دسٛٔ داشفا بث ٝجحبلٔ بث .

ٗیذث

بث ٚ شهبح داشفا سبو ُحٔ سد یّجل تلٚ بث شٍـٞٚظپ ٝو تسٛك آ تٟر داشفا ٝث ضی٘ ٝجحبلٔ صا ُجل .داد ْبز٘ا ٝجحبلٔ بٟ٘

د سٛوح یاشث یٌدبٔآ دٛث ٜذؿ ٜداد علاًا ٝجحبلٔ س

. ٗیٙچٕٞ

ٖبتػسبٕیث سد ٖاسبٕیث یٚس شث ٜداد خس ٝتػاٛخب٘ ثداٛح ٝیّو بث ٚ تفبیسد سبٕیث یٕٙیا َٛئؼٔ صا ضی٘ شیخا َبػ ٝػ یً

ٝجحبلٔ تاشظ٘

.ذؿ غیٕزت ٖبٌذ٘ٛؿ یاشث ْبٌ ٗیا سد

ؾخث یّخاد یبٞ

44 شٌخ ؾخث ، یبٞ

تجلاشٔ

ٜظیٚ

127 شٌخ ،

(4)

57

5931

ؾخث یبٞ

قبتا ػ ُٕ

55 شٌخ ؾخث ٚ یبٞ

یحاشر 68 شٌخ

.ذؿ ییبػبٙؿ

ْٚد ْبٌ سد

، ْبز٘ا داشفا ٝیّو بث ضوشٕتٔ ٝؼّر ٚد

ٚ ٗیث صا تاشٌخ

،ٜذؿ ییبػبٙؿ تـٞ

شٌخ صا هیشٞ سد غیبؿ

سبٟچ بث ؾخث ٜٚشٌ

بٟ٘آ یشىفٕٞ

.ذیدشٌ قخـٔ

ْٛػ ْبٌ سد

تـٞ

شٌخ شٞ سد غیبؿ ؾخث صا هی

ٝٔبٙـػشپ تِبل سد بٞ

، ٝث

ٌٝ٘ٛ

یا صا هیشٞ بت تفشٌ ساشل تاشٌخ

ث

ٝ تبؼیبمٔ تسٛك

ازِ .ذ٘دشٌ ٝؼیبمٔ ٓٞ بث یرٚص صا

ٕٝ٘ٛ٘

بٞ

ٝتػاٛخ ذؿ بت شٞ

شٌخ اس تجؼ٘

ٝث شیبػ تاشٌخ

ٝؼیبمٔ

ٜدشو

ٚ

ٖاضیٔ

تیٕٞا

ٖآ اس قخـٔ

ذ٘صبػ . تیٕٞا تاشٌخ شف یٍِٛا عبػا شث ا

ذٙی

یجتاشٔ ّٝؼّػ ُیّحت سد

عبیمٔ

ًلأبو

ٟٓٔ

،شت یّیخ

ٟٓٔ

،شت

ٟٓٔ

،شت یٕو

ٟٓٔ

شت

ٚ

ٖبؼىی دٛث

ٝو

ٝث تیتشت بث داذػا 9

، 7

، 5

،

3

ٚ 1

ٖبـ٘

ٜداد یٔ

ذؿ . یٙؼی یٕٙیا ٗیِٛئؼٔ

بث

ٝرٛت

ٝث

تیٕٞا شٞ

شٌخ

، دذػ ىٛثشٔ

ٝث

ٖآ اس قخـٔ

ذ٘دشو .

یاشث

ٕٝ٘ٛ٘

سد شیص َبخٔ

شٌخ ىٛمػ سبٕیث صا تخت

، یٕو

ٟٓٔ

شت صا شٌخ ییٚساد تبٞبجتؿا یثبیصسا

ٜذؿ تػا .

ٝث

ٗیٕٞ

ُیِد تٕؼل تٕػ تػاس

ٝو ىٛثشٔ

ٝث شٌخ ىٛمػ سبٕیث صا

تخت

،تػا تٔلاػ یسازٌ

ٜذؿ تػا .

ىٛمػ سبٕیث صا

تخت 9 7 5 3 1 3 5 7 تبٞبجتؿا 9

ییٚساد

سد

ٟٓٔ تسٛك ٝث تجؼ٘ ییٚساد تبٞبجتؿا شٌخ ٖدٛث شت

،تخت صا سبٕیث ىٛمػ شٌخ تٕؼل

تٕػ پچ

ٝو ىٛثشٔ

ٝث

شٌخ تبٞبجتؿا ساد

،تػا ییٚ

تٔلاػ یسازٌ

یٔ

دٛؿ

ىٛمػ.

سبٕیث صا

تخت 9 7 5 3 1 3 5 7 تبٞبجتؿا 9

ییٚساد

صا ییبز٘آ

ٝو سد

ٗیا

ّٝحشٔ

بث

ٜشٟث یشیٌ

صا ؽٚس

، AHP

ٝؼیبمٔ

یرٚص

ٗیث تاشٌخ تسٛك یٔ

؛تفشٌ

داذؼت دبیص بٞشٌخ

شزٙٔ

ٝث دذؼت

ٝؼیبمٔ

بٞ

ٜذؿ

ٚ سد

ٝزیت٘

ُیٕىت

ٝٔبٙـػشپ

یاشث

ٕٝ٘ٛ٘

بٞ

ٖبٔص شث

ٚ ساٛؿد ذٞاٛخ دٛث . صا

ٗیا تبؼّر سد ٚس

ضوشٕتٔ

، داذؼت تـٞ

شٌخ یاشث شٞ

ؾخث صا ٜٚشٌ

بٞ

ةبخت٘ا ذؿ

ٝو تاشٌخ

،

ٚد

ٝث

ٚد بث

ٓٞ

ٝؼیبمٔ

ذ٘ذؿ . ییاٚس

ٝٔبٙـػشپ بث

شظ٘

ذٙپ صا شف٘

ٖبجحبك شف ا ذٙی

ٖبتػسبٕیث

ٚ

ٚد شف٘

صا

ٖبٌشجخ

ٜبٌآ دسبخ صا

ٖبتػسبٕیث ت

ئب ذی ذؿ

ٚ ییبیبپ ـػشپ

ٝٔبٙ

ضی٘

ٝث

ّٝیػٚ

تیشه یبفِآ خبج٘ٚشو

ٝجػبحٔ

ذیدشٌ

( 91 / 0 α; .) صا

ٝیّو داشفا توشؿ

ٜذٙٙو سد

ٝؼِبٌٔ

تیبهس

ٝٔب٘

یجتو تفبیسد

ذؿ .

ٝؼِبٌٔ صا ُكبح ذیبت٘ ٗیٙچٕٞ

، ٖبتػسبٕیث تیشیذٔ ٝث

ٝئاسا ذیدشٌ

بٞبٌخ ٗیا ْبز٘ا صا ،یحلاكا تلاخاذٔ ْبز٘ا بث بت

.ذٙٞبىث

ٜداد ُیّحت

ٕو ٝث بٞ

یجتاشٔ ّٝؼّػ ُیّحت ؽٚس ه

(

ْش٘ صا ٜدبفتػا بث ٚ (AHP ساضفا

11 Expert Choice تسٛك

.تفشیزپ جیاتن یاساد ٝؼِبٌٔ دسٛٔ ٖبتػسبٕیث تـٞ

ٚ یشتؼث ؾخث 151

یٔ َبؼف تخت یاساد ٖبتػسبٕیث ٗیا .ذؿبث

542 سد ُٙػشپ

ٜٚشٌ

ٚ یحشً ،ی٘بٕیپ ٝجؿ ،ی٘بٕیپ ،یٕػس یٔاذختػا یبٞ

یٔ یتوشؿ ذؿبث

(سبتػشپ بٟ٘آ تیشخوا ٝو 172

(تبٔذخ ٚ ) 126

)

یٔ

َبػ سد ٖبتػسبٕیث ٗیا .ذٙؿبث 1393

ٝث هیدض٘

11051 دٛث

ٚ 216548 شف٘

.ذ٘دٛث ٜدشو ٝؼراشٔ غ٘اطسٚا ٝث َبػ ٗیا سد

ٕٝ٘ٛ٘ ٗیث صا یٔاذختػا تیؼهٚ سد ،بٞ

72 یٕػس ذكسد

،

28 ی٘بٕیپ ذكسد 56

ٚ ٖص ذكسد 84

.ذ٘دٛث ُٞبتٔ ذكسد

ا ٗیٙچٕٞ

ٗیث یسبو ٝمثبػ یاساد بٟ٘آ شخو هی

بت

ٜد (َبػ 56

% )

یٔ

ذٙؿبث َٚذر(

1 .)

َٚذر 1 ذكسد ٚ ی٘اٚاشف :

ٝؼِبٌٔ سد ٖبٌذٙٙو توشؿ هیفاشٌٛٔد یبٞشیغتٔ

ریغتم عون

یناوارف ذصرد

یٔاذختػا تیؼهٚ

یٕػس 18

72

ی٘بٕیپ 7

28

تیؼٙر دشٔ

11 44

ٖص 14

56

ُٞبت تیؼهٚ

دشزٔ

4 16

ُٞبتٔ

21 84

یسبو ٝمثبػ 10

- 1 14

56

20 - 11 7

28

30 - 21 4

16

یٙػ ّٝكبف 40

- 31 13

52

50 - 41 12

48

ٗیااث سد تاشًبااخٔ

،یااّخاد ؾااخث ٖذااؿ هیتااػا َذاای٘

(تیِٛٚا ٗیشتتبث 231

/ 0 ٚ ) سبإیث صا ٜبجتاؿا یافاشٌ

ٗییباپ ، ٗیشات

(تاایِٛٚا 028 / 0 دٕٛ٘ تااؼو اس ) ذاا٘

ٗیااث سد . تاشًبااخٔ

یاإٙیا

(5)

5931

ؾخث

ٚ تجلاشٔ

ی

ٜظ ضی٘

،ٖاسبإیث یسبیاؿٛٞ حٌاػ َشاتٙو ْذاػ

(تاایِٛٚا ٗیشتتبااث 316

/ 0 ٚ ) بااپ سد تاالد ْذااػ ی

ؾ ؾٙااواٚ

بااٞ

،

ٗییبپ (تایِٛٚا ٗیشات 023

/ 0 اس ) ٝاث داد فبالتخا دٛاخ .

اث سد ی

ٗ

تاشًبخٔ

یٕٙیا ؾخث حاشر

،ی لد َشتٙو ْذػ ی

ك ث ی ٖاسبإ

ذاؼث

ااحاشر ُإػ صا ٚ ی

شتاؼث ٓااخص

،

ٝااث (ٗیشتتبااث تاایتشت 199

/ 0 ٚ )

ٗییبااپ یشاات (ٗ

069 / 0 .ذ٘ذااؿ اساد اس تاایِٛٚا ) ااث سد

ی

ٗ تاشًبااخٔ

یاإٙیا ؾااخث ُاإػ قبااتا ضاای٘

كاایسضت

ٜبجتااؿا ٖٛااخ ٗیشتتبااث

ِٛٚا ی (ت 209 / 0 ٚ ) غ ٜدبفتػا ای ش باٞٚساد ٚ بٞسذاخٔ صا َٛإؼٔ

ی

ثی ااؿٟٛ

ی

ٗییبااپ (تاایِٛٚا ٗیشاات 014

/ 0

ٝاإ٘ٛ٘ ذااید صا اس ) یبااٞ

َٚذر(ذ٘دٕٛ٘ تؼو ٝؼِبٌٔ

2 .)

ذر

ٚ َ 2 تاشًبخٔ ٖصٚ ٚ عٛ٘ : ا

ؾخث صا هیشٞ سد سبٕیث یٕٙی بٞ

صخب یلخاد یاه صخب

هژیو تبقارم یاه صخب

یحارج یاه صخب

لمع قاتا یاه

تاشًبخٔ

ٖصٚ

تاشًبخٔ

ٖصٚ

تاشًبخٔ

ٖصٚ

تاشًبخٔ

ٖصٚ

هیتػا َذی٘

231 / ُیِذث ٝؿاشت ِِٝٛ داذؼ٘ا 0

ٗـوبػ 259

/ 0 هیتػا َذی٘

171 / 0

ٜبجتؿا ٖٛخ كیسضت 209

/ 0

یسبٕیث َبمت٘ا یبٞ

ث شیٌاٚ

ٝ ْذػ تّػ

تبى٘ تیبػس

ٖٛیػتٚضیا 229

/ صا حیحك تجلاشٔ ْذػ 0

ٓـچ

ٝی٘شل یىـخ ٚ بٞ

116 / 0 تخت صا سبٕیث ىٛمػ 145

/ ٖٛخ ٓزح یفبوب٘ ٖاشجر 0

ٝتفس تػد صا 155

/ 0

تخت صا سبٕیث ىٛمػ 108

/ 0 شتؼث ٓخص 106

/ 0 سبٕیث ٖذث یثآ ٓو

ث

ٝ تفبیسد ْذػ تّػ

تبؼیبٔ یفبو ٓزح 103

/ 0

ٍتفضٌ

تؼچ ی ةٛیت (Chest Tube)

َبمت٘ا ٗیح سد ٖاسبٕیث 070

/ 0

ییٚساد تبٞبجتؿا 226

/ 0 نج٘ َشتٙو سد تلد ْذػ

ٚ یٌیحٔ یبٞ

DVT:

Deep vein thrombosis سبٕیث ٖذؿ 088

/ 0 ت٘ٛفػ َبمت٘ا صا یؿب٘ ی٘بتػسبٕیث تیبػس ْذػ دساذ٘بتػا تبًبیتحا 082

/ سد سبٕیث یؼوٛپیٞ 0

یسٚبىیس 190

/ 0

ٕٝ٘ٛ٘

یٌ

ٜبجتؿا یش سبٕیث صا ٖٛخ 060

/ 0

ٖاسبٕیث حیحكب٘ َبمت٘ا 026

/ 0 كیلد َشتٙو ْذػ ُٕػ صا ذؼث ٖاسبٕیث یحاشر 199

/

ٜسٚبـٔ ْبز٘ا ْذػ 0 ُجل یبٞ

ُٕػ صا 166

/ 0

سبٕیث صا ٜبجتؿا یفاشٌ

028 / حٌػ َشتٙو ْذػ 0

ٖاسبٕیث یسبیؿٛٞ

316 / ٜٛح٘ یشیٌسبىث ْذػ 0

حیحك ُیشتػا 116

/ 0 شتٛو بث یٍتخٛػ 074

/ 0

يس ةبٟتِا 095

/ 0 صا یؿب٘ ت٘ٛفػ

(Ventilator- Associated Pneumonia)VAP ٝث

حیحك تجلاشٔ ْذػ َبج٘د 065

/ 0 شتؼث ٓخص 069

/ ٚ ٖٛخ ٖذؿ ٜذیؿبپ 0

ٓـچ ٝث تبحؿشت 122

/ 0

ْذػ تیبػس

ٓیطس

ییازغ

ٖاسبٕیث 023

/ ؾیبپ سد تلد ْذػ 0

ؾٙواٚ

023 بٞ

/ 0 صا تػسدب٘ ٜدبفتػا

ٛت ٚساد ضیٛزت يػ

ٖاسبٕیث 116

/ 0 صا َٕٛؼٔ شیغ ٜدبفتػا

یبٞٚساد ٚ بٞسذخٔ

یؿٟٛیث 014

/ 0

(6)

(7)

59

5931

سادٕٛ٘

1 تاشًبخٔ ٝجتس :

ٝؼِبٌٔ دسٛٔ یبٞ ؾخث سد سبٕیث یٕٙیا

(8)

5931

ثحب شهبح ٝؼِبٌٔ سد

، تاشًبخٔ

یٕٙیا سد سبٕیث سبٟچ

صا ٜٚشٌ

ؾخث دسٛٔ ُٕػ قبتا ٚ ٜظیٚ تجلاشٔ ،یحاشر ،یّخاد یبٞ

تیِٛٚا ذٙث ی

ٖبتػسبٕیث سد ٝىٙیا ٝث ٝرٛت بث .تفشٌ ساشل بٞ

ؾخث

ٖاضیٔ صا ٜسبؿا دسٛٔ یبٞ

یشیزپسبٕیث ٚ ذ٘سادسٛخشث ییتبث

سد ٝتػاٛخب٘ ثداٛح عٛلٚ

آ

ٝث ازِ ،تػا شتـیث بٟ٘

ٖاٛٙػ

ؾخث .ذٙتفشٌ ساشل ٝؼِبٌٔ دسٛٔ تختٙٔ یبٞ

تبؼِبٌٔ

Aghajanlou (

20 ) ؾخث ،ٜظیٚ تجلاشٔ ٚ یّخاد یبٞ

ٚ Yang

Boden ( 22 , 21 )

ٜظیٚ تجلاشٔ ؾخث

ٚ Rodríguez (

23 )

ؾخث

ٝث اس یّخاد ٚ ٜظیٚ تجلاشٔ یبٞ

ٗیشتشٌخشپ ٖاٛٙػ

ؾخث

ٜدٕٛ٘ یفشؼٔ ی٘بتػسبٕیث یبٞ

.ذ٘ا

عٕٛزٔ سد

، یاشث شهبح ٝؼِبٌٔ سد سبٟچ

ؾخث صا ٜٚشٌ

یبٞ

ٝؼِبٌٔ دسٛٔ

، 294 اس ٖاسبٕیث یٕٙیا ٝو ذؿ ییبػبٙؿ ٜشًبخٔ

یٔ شٌخ ٝث .تخاذ٘ا

Gokhman

ٚ

ٖاسبىٕٞ

سد

ٝؼِبٌٔ

یا یٚس

ٖاسبٕیث اشٔ

ٝؼر

ٜذٙٙو

ٝث تیسٛف یبٞ

،یىؿضپ 296 بٌخ

ٜذٞبـٔ

ذ٘دٕٛ٘

ٝو 196

ٖآ صا دسٛٔ

بٌخ

، هیٙىت تػبٙٔب٘

ی٘ٛفػذه

ٜدٛث

ٚ 100

ٜذ٘بٕیلبث یبٌخ ىٛثشٔ

ٝث یبٌخ ضیٛزت ،ٚساد

یبٌخ هیٙىت

ٚ ییاشرا یبٌخ

ٝیٟت

ٚساد

ٜدٛث تػا ( 24 ) . سد

ٗیا ،ییٚساد تبٞبجتؿا بث ىبجتسا سد بٞبٌخ تیشخوا ضی٘ ٝؼِبٌٔ

ٓخص ٚ ٖٛخ كیسضت .دٛث هیتػا َذی٘ ٚ یسبـف یبٞ

ٗیث سد تاشًبخٔ

،یّخاد ؾخث ٖذؿ هیتػا َذی٘

ٗیشتتبث

(تیِٛٚا 231 / 0 ٚ ) سبٕیث صا ٜبجتؿا یفاشٌ

ٗییبپ ، تیِٛٚا ٗیشت

( 028 / 0 .ذ٘دٕٛ٘ تؼو اس ) ؾخث سد

ضی٘ یحاشر یبٞ

َذی٘

ِٚا ٗیٔٚد هیتػا

ٛ اس تی ذؿ اساد . Mahmodi سد

یـٞٚظپ

ٝثبـٔ

سد

ٖبتػسبٕیث یتؼیشؿ

ٖاشٟت ضی٘

تیِٛٚا ٗیشتتبث

دٕٛ٘ ٖاٛٙػ ٖذؿ هیتػا َذی٘ اس بٞداذخس (

25 ) بث ٛؼٕٞ ٝو

ٝؼِبٌٔ ذیبت٘

Joyani

ٖاسبىٕٞ ٚ (

26 ) یصبٕ٘ ٖبتػسبٕیث سد

یٔ ضی٘ صاشیؿ ذؿبث

. صا بز٘آ

ٝو سد شتـیث ؾخث یبٞ

ی٘بتػسبٕیث

ٝث

ٜظیٚ

ؾخث یبٞ

یّخاد یحاشر ٚ ،

ٖبٙوسبو بث

ُیبػٚ

نٛ٘

ضیت

شػ

ٚ سبو یدبیص

،ذ٘ساد سبظت٘ا یٔ

دٚس

ٝو

ٟٝراٛٔ

بث

ٗیا

ٝحدبح

ضی٘

دبیص ذؿبث .

دسٛٔ سد تاشًبخٔ

ؾخث سد ،ییٚساد تبٞبجتؿا

ّخاد یبٞ

ی

تیِٛٚا ٗیٔٛػ داذخس ٗیا

، ؾخث سد سد ٚ ٗیٕزٙپ یحاشر یبٞ

ؾخث

ٗییبپ ُٕػ قبتا یبٞ

َبح ٗیا بث .دٕٛ٘ تؼو اس تیِٛٚا ٗیشت

ؾخث صا ٜٚشٌ ٝػ سد داذخس ٗیا يػٛت ٝو دٛث ییبٞداذخس ءضر بٞ

.دٛث تیٕٞا بث بٟ٘آ ذید صا ٚ ٜذؿ ةبخت٘ا ٖبٌشجخ تبؼِبٌٔ

اس ٚساد ضیٛزت سد بٌخ ضی٘ یٟثبـٔ

ٜدشو ٖبیث ذ٘ا

( 29 - 27 ) سد .

ٝتفبی ٝؼِبٌٔ یبٞ

Grgnec

ٖاسبىٕٞ ٚ

، ٝو تػا ٜذؿ ٜداد ٖبـ٘

ٟٓٔ ٚساد ضیٛزت ٜٛح٘ ٚ ٖاسبتػشپ یٞبٌآ ْذػ سد اس ؾم٘ ٗیشت

بفیا ییٚساد یبٞبٌخ صٚشث یٔ

ذٙو ( 30 ) یِبح سد ٝو Stratton ٚ

ٖاسبىٕٞ

، یٔ ٖبػرا ٝتى٘ ٗیا ٝث بٟٙت ٝو ذٙیبٕ٘

ذٙپ صا ذكسد

ٖبٙوسبو تبػلاًا دٛجٕو ،ٖاسبتػشپ تبٞبجتؿا ٗیا صٚشث سد اس

یٔ ُیخد ذٙ٘اد

( 31 ) ؽصٛٔآ ،تبؼِبٌٔ صا یسبیؼث . ٚ بٞ

ث

ٝ صٚس ث ،بٞٚساد دسٛٔ سد ٖاسبتػشپ تبػلاًا ی٘بػس

ٝ فٛلخ

تبٞبجتؿا ؾٞبو تٟر سد ٟٓٔ ُٔبػ هی اس ذیذر یبٞٚساد یٔ ییٚساد ذٙ٘اد

( 33 , 32 ) ٝؼِبٌٔ سد . Hesari

دٛجٕو ،ٖاسبىٕٞ ٚ

بٞسبو دبیص ٓواشت ٚ یفبها سبو صا یؿب٘ یٍتؼخ ،سبتػشپ داذؼت

ٟٓٔ

ا ُیتد ٗیشت تػا ٜذؿ شور ییٚساد تبٞبجتؿ

( 34 ) سد .

ٝؼِبٌٔ

Blendon

ٖاسبىٕٞ ٚ سد

دسٛٔ

فیشؼت یبٌخ ییٚساد ضی٘

ٖبٙوسبو داذؼت دٛجٕو

،

ٜذؿ شور ییٚساد تبٞبجتؿا ُیِد ٗیِٚا

،

تػا ٜدٛث (

35 ).

یاشث غفس

ٗیا تّػ ضی٘

ذیبث ؽصٛٔآ یفبو

ٝث

ٖاسبتػشپ

ٜداد دٛؿ بت

ٝث غجت

ٖآ سد دسٛٔ

ؽساضٌ

یٞد یؼلاٚ

هی یبٌخ ییٚساد

ٖبٙیًٕا

ُٔبو

ُكبح دٛؿ . یشیٌسبىث

دشىیٚس یٕتؼیػ

،

ٝث سٛظٙٔ

یػسشث

ُٔاٛػ

ٝٙیٔص بػ

،ص فشًشث

ٖدشو

ٗیا

ُٔاٛػ بت ذح

ٗىٕٔ

ٚ یحاشً

یٕتؼیػ یاشث

ؽساضٌ

یٞد تبٞبجتؿا ییٚساد

، ضئبح تیٕٞا تػا .

شٌخ ؾخث سد تخت صا ىٛمػ

ٝث یّخاد ٚ یحاشر یبٞ

تیتشت

سد ضی٘ شتؼث ٓخص .ذ٘دٕٛ٘ تؼو اس تیِٛٚا ٗیٔسبٟچ ٚ ٗیٔٛػ ؾخث ؾخث سد ٚ ٗیٔسبٟچ ٜظیٚ تجلاشٔ یبٞ

یحاشر یبٞ

ٗیشخآ اس تیِٛٚا ذ٘دٕٛ٘ ربختا

. Vincent دٛخ ٝؼِبٌٔ سد

ىٛمػ

ٖاسبٕیث تخت صا

ٚ

ٓخص یبٞ

یسبـف ٖاٛٙػ تیِٛٚا ٗیِٚا اس

دٕٛ٘

( 36 ).

ؾخث سد یحاشر یبٞ

،

ْذػ و

َشتٙ

كیلد

ٖاسبٕیث ذؼث صا

ُٕػ

ِٚا ٗیِٚا یحاشر تیٛ

، ؾخث سد كیسضت ُٕػ قبتا یبٞ

ٖٛخ

یؼوٛپیٞ ٚ ٜبجتؿا سبٕیث

سد

ٝث یسٚبىیس ٗیٔٚد ٚ ٗیِٚا تیتشت

(9)

61

5931

.ذ٘دٕٛ٘ تؼو اس تیِٛٚا ٝؼِبٌٔ سد

Masror

ٖاسبىٕٞ ٚ مساٛػ ضی٘

غپ صا یحاشر داد ٖبـ٘ اس ی٘اٚاشف ٗیشتتبث (

37 ).

Jawaid ٚ

ٖاسبىٕٞ

، غیبؿ

ٗیشت مساٛػ غپ صا یحاشر اس

،تت عٟٛت

،

ؽاشفتػا

، ت٘ٛفػ یسبزٔ

یؼفٙت ٗیٙچٕٞ .دشٕؿشث McDonald

ٚ

ٖاسبىٕٞ

، داذخس مساٛػ یؿٟٛیث ٚ

ْٛتبٕٞ

ٚ یضیش٘ٛخ غپ

صا

ُٕػ یحاشر اس

ٝث قبتا سد غیبؿ داذخس ٗیٔٚد ٚ ٗیِٚا تیتشت

شهبح ٝؼِبٌٔ ذیبت٘ بث ٛؼٕٞ ٝو ذ٘دشو ٖاٛٙػ ُٕػ یٔ

ذؿبث ( 39 , 38 ).

صا

ُّػ تٚبفت یخشث ی٘اٚاشف تاشًبخٔ

سد

ٝؼیبمٔ

بث

ٝؼِبٌٔ

بٔ

ٗیا تػا

ٝو یٕٙیا یبٞداذخس تحت

ٝؼِبٌٔ

شث تؼح عٛ٘

ضواشٔ

تحت

ٝؼِبٌٔ

بث تٚبفتٔ ٓٞ

؛ذٙتؼٞ

ًلاخٔ

سد ضواشٔ

یتجلاشٔ

ٖاذِٕٙبػ یٔ

ٖاٛت تؿاد سبظت٘ا

ٝو

ٓخص یبٞ

یسبـف

ٚ ىٛمػ بی

یٍتؼىؿ یبٞ

یؿب٘

ٖآ صا شتـیث

؛ذؿبث سد یِبح

ٝو سد ضواشٔ

ی٘بتػسبٕیث

، عٛیؿ یٔ تٚبفتٔ

ث .ذؿب

ٗیٙچٕٞ

سد

ٌٔ

ٝؼِب شهبح

،

یدساٛٔ

صا مساٛػ

ٚ یحاشر یؿٟٛیث

شظ٘ذٔ

ساشل

ٝتفشٌ

تػا

ٝو

ٗىٕٔ

تػا شتـیث شیحأت تحت

ٓیمتؼٔ

ُٔبؼت

ٖاسبتػشپ

ٚ

ٖبىؿضپ

ٚ عٛ٘

تجلاشٔ

ٜذؿ ٝئاسا يػٛت

ٖاسبتػشپ ساشل سد .دشیٌ

ٖاشیا

ٝث

ً سٛ

َٕٛؼٔ

یاشث یبٞداذخس تجح ةٌّٛٔب٘

ٚ یبٞبٌخ یىؿضپ

صا

ٜذ٘ٚشپ یىؿضپ یبٞ

ٚ

ٌ تبؿساض

ٗیتٚس

ٖبٙوسبو تؿاذٟث

ٚ ٖبٔسد

ٜدبفتػا یٔ

دٛؿ یِٚ

ٜذ٘ٚشپ یبٞ

یىؿضپ

ٝث

ٖاٛٙػ غجٙٔ هی تجح

یبٞبٌخ

،یىؿضپ قلب٘

تػا

ٚ داذؼت ییبػبٙؿ یبٞبٌخ

ٚ تجح

ٜذؿ شتٕو صا

ٖاضیٔ

صٚشث یؼلاٚ

یىؿضپ ثداٛح یٔ

ذؿبث ( 40 ) .

دبمتػا شث

ٗیا تػا

ٝو

ٖٛچ

ٖاسبٕیث سد شف ا ذٙی

ٖبٔسد

،ذ٘ساد ؾم٘

یٔ

ذٙ٘اٛت

ٝجٙر ییبٞ

صا یبٞبٌخ یىؿضپ اس .ذٙیبٕ٘ سبىؿآ سد

ٗیا

ٜبٌذید بٌخ دٚذحٔ

ٝث یبٞبٌخ یىؿضپ

ییٚساد ٚ

،ٜدٛج٘

ث

ٝىّ

ٝجٙر یبٞ

ٗیث یدشف

ٚ مساٛػ یىؿضپ تلاىـٔ ٚ ىٛثشٔ

ٝث

شف ا ذٙی

ٖبٔسد ضی٘

حشٌٔ

یٔ

یِٚا .ددشٌ

ا

ٗ

ْبٌ

یاشث ؾٞبو

یبٞبٌخ

،یىؿضپ قیخـت

ٝیِٚا

ُّػ

ٝٙیٔص صبػ صٚشث بٟ٘آ یٔ

ذؿبث

ٝو

ٗیا عٛهٛٔ

ذٙٔصبی٘

تجح كیلد

ٗیا بٞداذخس تػا

ٝو

ٝ٘بفػبتٔ

سبٔآ یمیلد سد

ٗیا

ٝٙیٔص دٛرٚ

دساذ٘

( 7 ) . ٝث ٝرٛت بث

ٜسبؿا دسٛٔ یبٞداذخس ؾٞبو سد ییاضؼث ؾم٘ ٖبٙوسبو ٝىٙیا

،ذ٘ساد ذیبث ؽصٛٔآ یّٕػ ٚ یسٛئت یبٞ

فٛلخ سد ٖبٙوسبو

ؽٚس شٌخ یثبیصسا یبٞ

ٚ ٕٗیا كیسضت تؼیِ هچ ٚ دشیٌ تسٛك

دسٛٔ سبٕیث یٕٙیا َٛئؼٔ یٛػ صا ٚ اشرا بٟ٘آ يػٛت ٕٗیا یحاشر یػ ٗیٙچٕٞ .دشیٌ ساشل ؾیبپ بٌخ ؽساضٌ ٚ تجح ٝچسبپىی ٓتؼ

بٞداذخس ییبػبٙؿ یاشث ی

یتآ .دشیٌ ْبز٘ا

References:

1- Hashemi F. Ethical response to nursing error. Iranian J Med Ethics History Med 2008; 1(4): 31-46.

2- Sari AB A, Sheldon TA, Cracknell A, Turnbull A. Sensitivity of routine system for reporting patient safety incidents in an NHS hospital: retrospective patient case note review. Bmj 2007; 334(7584): 79.

3- Vincent C. Incident reporting and patient safety. BMJ: British Med J 2007; 334(7584): 51.

4- Vincent C, Neale G, Woloshynowych M. Adverse events in British hospitals: preliminary retrospective record review. Bmj 2001; 322(7285): 517-9.

5- Kellogg VA, Havens DS. Adverse events in acute care: an integrative literature review. Res nursing & health 2003; 26(5): 398-408.

6- Andermann A, Ginsburg L, Norton P, Arora N, Bates D, Wu A, et al. Core competencies for patient safety research: a cornerstone for global capacity strengthening. BMJ quality & safety 2011; 20(1): 96-101.

7- Vazin A, Delfani S. Medication errors in an internal intensive care unit of a large teaching hospital: a direct observation study. Acta Med Iranica 2012; 50(6): 425-32.

(10)

ط یصصخت یملع ومانلصف راک ب

رايب ،لًا هرامش ،متشى هرًد 5931

8- Zargarzadeh AH. Medication Safety in Iran. J Pharmaceutical Care 2014; 1(4): 125-26. [Persian]

9- Patterson ES, Cook RI, Render ML. Improving patient safety by identifying side effects from introducing bar coding in medication administration. J American Med Infor Assoc 2002; 9(5): 540-53.

10- Lawton R, Parker D. Barriers to incident reporting in a healthcare system. Quality and Safety in Health Care 2002; 11(1): 15-18.

11- Erickson SM, Wolcott J, Corrigan JM, Aspden P. Patient Safety: Achieving a New Standard for Care:

National Academies Press; 2003.

12- Christian CK, Gustafson ML, Roth EM, Sheridan TB, Gandhi TK, Dwyer K, et al. A prospective study of patient safety in the operating room. Surg 2006; 139(2): 159-73.

13- Liu KF, Lai JH. Decision-support for environmental impact assessment: A hybrid approach using fuzzy logic and fuzzy analytic network process. Expert Systems with Appli 2009; 36(3): 5119-36.

14- Pourghasemi HR, Pradhan B, Gokceoglu C. Application of fuzzy logic and analytical hierarchy process (AHP) to landslide susceptibility mapping at Haraz watershed, Iran. Natural Hazards 2012; 63(2): 965-96.

15- Tsaur S-H, Chang T-Y, Yen CH. The evaluation of airline service quality by fuzzy MCDM. Tourism management 2002; 23(2): 107-15.

16- Wang J, Yun L, Cheng W, Qing M. Research on decision making in coal mine safety management using analytical hierarchy process. WIT Trans Infor Comm Techno 2014; 46(1): 127-33.

17- Matsuda S. An analysis of the Vietnamese system of occupational safety and health and setting priorities with the analytical hierarchy process. Occupational Environmental Med 1996; 53(4): 281-86.

18- Yang Z, Yuan X, Wang J, Inoue A, Deng M. Safety assessment for power plants using analytical hierarchy process and system functionality. Networking, Sensing and Control, 2007 IEEE International Conference on;

2007: IEEE. pp. 680-84.

19- Hobgood C ,Villani J, Quattlebaum R. Impact of emergency department volume on registered nurse time at the bedside. Ann emergency Med 2005; 46(6): 481-89.

20- Aghajanlou A, niroumand ZK, safavi BZ, alavi MH. Types and rates of occupational accidents in nursing students at nursing and midwifery colleges in Tehran. J Shahid Beheshti School Nurs Mid 2007; 17(57): 11-6.

[Persian]

21- Yang YH, Wu MT, Ho CK, Chuang HY, Chen L, Yang CY, et al. Needlestick/sharps injuries among vocational school nursing students in southern Taiwan. American J Infec control 2004; 32(8): 431-35.

22- Boden LI, Sembajwe G, Tveito TH, Hashimoto D, Hopcia K, Kenwood C, et al. Occupational injuries among nurses and aides in a hospital setting. American J industrial Medicine 2012; 55(2): 117-26.

23- Rodriguez-Acosta RL. Occupational injury and physical assault experience of nurse aides employed at Duke University health system: ProQuest; 2007.

(11)

63

5931

24- Gokhman R, Seybert AL, Phrampus P, Darby J, Kane-Gill SL. Medication errors during medical emergencies in a large, tertiary care, academic medical center. Resuscitation 2012; 83(4): 482-87.

25- Mahmodi S. Survey Of Hospital accidents in Shariati Hospital affiliated of Tehran University of Medical Sciences from 2005 to 2006. [Persian].

26- Joyani Y, Raadabadi M, Kavosi Z, Sadeghifar J, Momenei K. Relationship Between The Occupational Accidents And Absence From Work Employees In Shiraz Namazi Hospital. Payavard Salamat 2011; 5(3): 70-9.

[Persian]

27- Alsulami Z, Conroy S, Choonara I. Medication errors in the Middle East countries: a systematic review of the literature. Eur J Clin Pharmacol 2013; 69(4): 995-1008.

28- Mangino PD. Role of the pharmacist in reducing medication errors. J Surg Onco 2004; 88(3): 189-94.

29- Miller MR, Robinson KA, Lubomski LH, Rinke ML, Pronovost PJ. Medication errors in paediatric care: a systematic review of epidemiology and an evaluation of evidence supporting reduction strategy recommendations. Quality and Safety in Health Care 2007; 16(2): 116-26.

30- Le Grognec C, Lazzarotti A, Marie-Joseph DA, Lorcerie B. [Medication errors resulting from drug preparation and administration]. Therapie 2004; 60(4): 391-99.

31- Stratton KM, Blegen MA, Pepper G, Vaughn T. Reporting of medication errors by pediatric nurses. J pediatric nurs 2004; 19(6): 385-92.

32- Mohammadnejad E, Hojatti H, Sharifnia S, Ehsani S. Evalaution of the rates and types of medication errors in nursing students at four teaching hospitals in Tehran. Iranian J Med Ethics and History Med 2010; 3: 60- 9.[Persian].

33- Cheraghi MA, Nikbakhat Nasabadi A, Mohammad Nejad E, Salari A, Ehsani Kouhi Kheyli S.

Medication errors among nurses in intensive care units (ICU). J Mazand Univ Med Sci 2012; 21: 115-19.

34- Hesari B, Ghodsi H, Hoseinabadi M, Chenarani H, Ghodsi A. A Survey of Nurses' Perceptions of the Causes of Medication Errors and Barriers to Reporting in Hospitals Affiliated to Neyshabur University of Medical Sciences, Iran. J Kerman Uni Med Sci 2015; 22(1): 105-11.

35- Blendon RJ, DesRoches CM, Brodie M, Benson JM, Rosen AB, Schneider E, et al. Views of practicing physicians and the public on medical errors. New England J Med 2002; 347(24): 1933-40.

36- Vincent C. Clinical risk management: Enhancing patient safety: BMJ Books; 2001.

37- Masror D, Heydarikhayat N, Joolaee S. Assessing patient safety events and it’s correlation with nurse- physician interaction from nurses’view. Quarterly J Nurs Manag 2012; 1(2): 37-45[Persian].

38- Jawaid M, Masood Z, Iqbal SA. Post-operative complications in a general surgical ward of a Teaching Hospital. Pak J Med Sci 2006; 22(2): 171-75.

(12)

ط یصصخت یملع ومانلصف راک ب

رايب ،لًا هرامش ،متشى هرًد 5931

39- Bravata DM, McDonald KM, Shojania KG, Sundaram V, Owens DK. Challenges in systematic reviews:

synthesis of topics related to the delivery, organization, and financing of health care. Ann inter Med 2005;

142(12_Part_2): 1056-65.

40- Agoritsas T, Bovier PA, Perneger TV. Patient reports of undesirable events during hospitalization. J general Inter Med 2005; 20(10): 922-28.

(13)

65

5931

Prioritization of Patient-Related Risks in Treatment Units Using Analytic Hierarchy Process(AHP); Case Study of Educational- Therapeutic Hospital

Zarezadeh M(PhD Student)¹, Raadabadi M(Msc)², Shaterzadeh F(BA)³, Abedini S(BA)⁴, Touran Si(PhD)^5*

1 School of Health Management and Information Sciences, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

2 Health Services Management Research Center, Institute for Futures Studies in Health, Kerman University of Medical

Sciences, Kerman, Iran

3,4 Social Determinants of Health Research Center, Shahid Sadoughi University of Medical Sciences, Yazd, Iran

5 School of Health Management and Information Sciences, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

Received: 04/02/2015 accepted: 01/02/2016 Abstract

Introduction: One of the most important challenges of health system in all countries is patient safety risks.

That reduces ensures of patient safety. So, recognition of these incidents, categorize and prioritize them in order to formulate policy interventions should be considered.

Methods: This cross-sectional study was carried out in clinical wards of an Educational- Therapeutic Hospital in 2015. The study population consisted of 25 clinical hospital administrators and patient Safety Liaison. Data collection was conducted in three methods (Interviews, Focus Group and Distributor Questionnaire). The collected data were analyzed using AHP Model and Expert Choice.11 software.

Results: Among the incidents of internal ward, the highest priority related to needle stick (0.231) and the lowest related to wrong-patient Radiographs (0.028), respectively. Among the incidents of intensive care Unit, surgery and operating room, the highest priority related to failure in controlling the patients, level of consciousness (LOC) (0.316), lack of control of patients after surgery (0.199) and wrong type of blood transfusion (0.209), respectively.

Conclusion: According to the role of staff in incidents reduction, theoretical and practical training of staff about risk assessment methods should be done. Checklist for safe injection and safe surgery are performed and they were monitored by patient safety liaison. Also, integrated system of registration to record and report the error to identify upcoming events.

Keywords: Patient Safety Incidents; Hospitals, Analytical Hierarchy Process(AHP)

This paper should be cited as: Zarezadeh M, Mehdi Raadabadi, Fataneh Shaterzadeh, Somayeh Abedini, Sogand Tourani. Prioritization of Patient-Related Risks in Treatment Units Using Analytic Hierarchy Process(AHP); Case Study of Educational- Therapeutic Hospital. Occupational Medicine Quarterly Journal 2016; 8(1): 54-65

*Corresponding author: Tel: 021-88772086, Email: [email protected]