فرهنگی شهر خالق در توسعه شهری اصفهان

(1)

یعامتجا یاه صخاش فیرعت و یسررب هعسوت رد قلاخ رهش یگنهرف _

ناهفصا یرهش

یسابع اسهم 1

ینابش نیسح ریما ، 2

1 - دازآ هاگشناد،دابآ فجن دحاو،یزاسرهش هورگ،یرهش یزیر همانرب دشرا یسانشراک یوجشناد .ناریا،دابآ فجن،یملاسا

([email protected])

2 - .ناریا،دابآ فجن،یملاسا دازآ هاگشناد،دابآ فجن دحاو،یزاسرهش هورگ،یرهش یزیر همانرب یملع تئیه وضع

([email protected])

هدیکچ

و یگدنز طیحم ندش رتهب رب هک تسا یرهش هعسوت هژیو هب و یرهش تاعلاطم هزوح رد هجوت دروم و دیدج یثحبم ،قلاخ رهش هدیا و تشاد دنهاوخ یرهش ره هعسوت و دشر رد یساسا شقن ،قلاخ یاهرهش.دراد دیکات نادنورهش ون تارکفت هطساو هب یگدنز تیفیک یاقترا

نهرف یاه تخاسریز دوجو یرهش هعسوت و قنور تهج یتخاسریز تاناکما هلمج زا روآون و قلاخ دارفا شقن و هناقلاخ یربهر ،یعامتجا و یگ

یفیصوت رضاح هلاقم.تسا -

تاعلاطم زین قیقحت هدافتسا دروم رازبا.تسا هدش هدافتسا نآ رد اوتحم لیلحت یفیک شور زا و هدوب یلیلحت

تعم کرادم و دانسا یسررب و یا هناخباتک ،قلاخ رهش هزوح یصصخت تایبدا رب یرورم اب ادتبا هلاقم نیا رد.دشاب یم)یا هنایار ای ذغاک(رب

رهش یاه صخاش یسررب زا فده.تسا هدش حرطم ،قلاخ رهش نارظنبحاص تایرظن ،یرهش هعسوت اب اه نآ هطبار و نآ یاه صخاش یعامتجا یاه صخاش یفیک یفرعم ،)ناهفصا رهش یدروم هنومن(قلاخ -

هرف تسدب جیاتن اب و تسا ناهفصا رهش حطس رد قلاخ رهش یگن

،یگنهرف ،یخیرات هقباس دوجو اب و تسا مهارف ناهفصا رهش رد قلاخ رهش ققحت یاهرتسب و اه هنیمز تفگ ناوت یم قیقحت زا هدمآ )....و رهش شخب تیوه رصانع،اه هزوم،اه هناخباتک،یبدا یاه نجنا(یگنهرف یاه هبذاج،یرنه ،یعامتجا یزادنا هار و قلاخ هقبط یریگراک هب ،

.دنک تکرح قلاخ رهش ققحت تهج رد دناوت یم ،قلاخ عیانص رودیرک :یدیلک ناگژاو یعامتجا صخاش،قلاخ رهش،تیقلاخ

- .ناهفصا،یرهش هعسوت،یگنهرف

(2)

1 - همدقم

،یرنه یاه تیقلاخ یارب یلزنم و اه تیقاّلخ ومن و دشر یارب یناکم ناونع هب قاّلخ رهش داجیا یارب شلات ،زورما ناهج رد یرهش .تسا یرهش یزیر همانرب یلصا یاه هغدغد زا ،دشر هب ور یاه گنهرف یاسر یادص و یکیژولونکت و یملع یاه یروآون

ار دوخ قاّلخ یاه لیسناتپ همه هک .تسا یا هعسوت و یگنهرف یاه تیلاعف رادمچرپ و دناشوپ یم لمع هماج

داجیا زا فده[1]

هب رهش کرد هنیمز داجیا نینچمه و رهش اب طبترم یاه تیلاعف رد قلاخ یاهتکرش و دارفا،اهداهن بذح رب لمتشم،قلاخ رهش تسا قلاخ هدیدپ کی ناونع اه تسب نب زا ییاهر ،یرهش نینچ داجیا رگید فده.

و یتیریدم ی لصا ود یزاس هدایپ و یدبلاک

.دنشاب یم یرهش ییاورمکح هزوح رد یلصا یاه صخاش زا هک تسا ییاراک و تکراشم یاه هصرع رد یروآون زا تیامح [2]

.تسا روحم نیا رد مزلا یاه تیلاعف هلمج زا،روما نیا ماجنا یارب مزلا یاهاضف داجیا و یرنه هصرع هژیو هب،یرهش فلتخم تشاد تـسا ینردم هعماج ره یوزرآ تیاهن ،قلاخ رهش ن خر نیوـن یاـه تـیلاعف نآ رد هک تسا ییاضف قلاخ رهـش.

.دهد یم

تسا قلاخ نادنورهش یانعم هب مکی و تسیب نرق رد قلاخ رهش تخاسریز و یناگمه تامدخ یرهش نلاوئسم رهش نیا رد.

ب ،نیرتاراک ،نیرتدیدج هب ار یداصتقا و یعامتجا یاـه هئارا نکمم شور نیرتابیز و نیرـترو هره

یم اهنت هن قلاخ رهش. دنیامن

دـشر تـیقلاخ نآ رد هـک تـسا ییاـضف یم

یزـیر حرـط هناقلاخ روط هب نآ تیریدم و یهدنامزاـس هـکلب ،دـنک یم

ددرـگ .

تامدخ هئارا یاتـسار رد ار یـعمج یراـکمه دادعتسا هناقلاخ یلکش هب دناوتب هـک یرهـش نیرت قفوم ،دریگ راک هب رت شیب

دوب دهاوخ نرـق نیا رد رهش [3].

یـم دادـملق ،تورـث هـب هدـیا لیدـبت و تـیقاّلخ ،یروآوـن زـکارم ناوـنع هـب قاّلخ یاهرهش

.دـندرگ ره یوزرآ ،قاّلخ رهش نتشاد ؛دنتسه ،ندـش یناهج رصع رد یتباقر یلصا رصانع یروآون و هدیا هـک اج نآ زا یا هعماج

مزلا طیارـش ؟دراد ییاه صخاـش و اـه یگژیو هچ و تسا یرهش هنوگچ قاّلخ رهش عقاو هـب ،هک تسا نیا یلصا لاوس اـما .تسا هک تسا نیا یلصا هلئسم و؟ددرگ یم هعسوت ثـعاب نادنورهش تیقاّلخ هـنوگچ ؟تـسیچ دـشاب قاّلخ یرهـش هـک نـیا یارـب مهم هاگیاج و شقن مغریلع ارچ یاه صخاش و قلاخ رهش زراب یاه هنومن،یرهش هعسوت و یزیر همانرب رد قلاخ رهش و تیقلاخ

یاه تیفرظ میناوت یم هنوگچ ؟دوش یم یهجوت یب نآ موهفم هب و تسا گنرمک رایسب ای درادن دوجو ام زورما یاهرهش رد نآ و رتشیب تیقلاخ یارب ار رهش کی یتباقر یاه تیزم هژیو روط هب و دوجوم قوس ،قلاخ رهش موهفم اب طبترم یاه تصرف داجیا

یعامتجا یاه صخاش ،قلاخ رهش فلتخم یاه صخاش نایم زا ؟میهد -

رگید فرط زا؟دنراد رهش هعسوت رب یریثات هچ ،یگنهرف

رتسب،یمیدق راتخاس رییغت اب یتسیاب و تسین رود هب ندش یناهج تلاوحت و رییغت زا،رهشردام کی ناونع هب ناهفصا رهش ه

یا

اب ار دوخ و دهد همادا دوخ یتنس لاور نیمه هب ناهفصا رهش رگا.دروآ مهارف ار قلاخ رهش کی هب ندش لیدبت یارب ار یدیدج .دش دهاوخ هجاوم یتلاکشم اب،ندش یناهج دنیآرف ربارب رد دهدن قابطنا قلاخ رهش یاه صخاش

2 - قیقحت هنیشیپ

قاّلخ رهش هب طوبرم تایبدا رضاح لاح رد رد ناقّقحم زا یرایسب تسا دشر لاح رد هتسویپ روط هب و تسا هدرتسگ ،ایند رد

دنتـسه میهـس یرظن تایبدا نیا .

و هعماج هب ندیسر رد هک تسا یرهش تاعلاطم هزوح رد دیدج ثحابم هلمج زا قاّلخ رهـش

(3)

تسا هتفرگ رارق دیکات دروم هراومه روحم ییاناد هعسوت رد هک یتایبدا رتشیب.

هنیمز رد شراگن هب روآون و قاّلخ یاهرهش یاه

هدمآ عناوم و اهتیدودحم فذح اب هک دنراد دیکات زین هتکن نیا هب ،رهش یهدلکش و دشر رد تیقاّلخ شقن رب هولاع ،دنا (

،یکیزیف

و یگنهرف ،یعامتجا )...

م و قطانم ،اهرهش یداصتقا هعسوت و دشر هکرحم یورین هب لیدبت تیقاّلخ ،اهرهش زا دهاوخ اهتل

دش . ا ز

هنایم ههد ی ی 1990 زا دیدج لدم کی و لومعم میاداراپ کی هب قاّلخ رهش موهفم ،اکیرمآ رد سپس و ایناتیرب رد ادتبا ،دعب هب

همانرب هب شیارگ تسا هدش لیدبت یرهش یاـه تـسایس یزـیر

. دنل زلراچ

،یر هیرظن ادیرولف دراـچیر و ،یرهش زادرپ داصتقا

،ناد هب دناوتیم هچنآ یلصا ناگدنیامن هدوب ،دوـش فـیرعت قلاخ رهش موهفم ناونع

دنا . یارب قاّلخ هاگدید کی ناهاوخ یردنل

هبنج و داعبا رد یرهش لئاسم لح دوش یحارط و قاّلخ عیانص ،رنه یاه هصرع هب دودحم تیقاّلخ هک نیا هن تسا فلتخم یاه

.

هب هک دشابیم یسک نیلوا ادیرولف دراچیر تخدارپ قاّلخ یاهرهش هرابرد یبلاطم هئارا و هعلاطم

ه دوب . آ لثم ییاهناکم ادیرولف ،نیتس

تسا هتسناد قاّلخ هقبط بذج رد قّفوم یاهناکم وزج ار وکسیسنارفناس و سیلوپ اینیم لهاستم و زاب گنهرف دوجو یو رظن زا.

ماع یل دشابیم هقبط نیا بذج رد اوت هک ییاهرهش ادیرولف هاگن زا.

هتسن یاهزاین ،حیرفت ،یگدنز زا یـشخب تیاـضر حطـس دنا

دنتسه قاّلخ هیامرس بذج رد قّفوم یاهرهش ،دنزاس مهارف قاّلخ هقبط یارب ار لاغتشا و یگنهرف و قلاـخ رهش هـیرظن.[4]

سایس شیادیپ ت

یراذگ هلخادم یاه تفاب رد رگ

مشچ اب یرهش یاه هیرظن نیا زادنا

( نلاک بوچراچ رد هتبلا گنهرف ینیرفآزاب

انبم ) یعامتجا داعبا هب بسانتم هجوت لیلد هــب -

تیفرظ و وسکی زا یداصتقا ایس نایم رد،رگید یوس زا یلحم یاه

س ت ناراذگ

گ لابقتسا دروم یرهش ناصصختم و تس

هدر تسا هدش عقاو یا .

هب قلاخ رهش موهفم هک ییاج نیلوا کی بلاق رد صخشم روط

هیرظن دنس رد ،دش هئارا یا

یردنل و ینیچنایب راک (

1۹۹5 ) اما ؛دوب هجوت دروم ماع و هدرتسگ ییانعم رد تیقلاخ نامز نآ ات .دوب

کمک ناشتلاکشم لح رد اهرهش هب دناوتیم یروآون روطچ هک دیدرگیم فیرعت شسرپ نیا بوچراچ رد تیقلاخ ،نیا زا سپ نک .د هب گنهرف هدــیا لماع و رهش قلاخ هعسوت هکرحم روتوم ناونع

یناهج راکوزاس رد رهش زا نیدامن یریوصت هئارا تهج ی

ههد رخاوا رد گنهرف رب یکتم یرهش ینیرفآزاب و داصتقا 1۹80

لیاوا و 1۹۹0 دیک أت اــب تیقلاخ هژاو ،نارود نیا رد .دش دراو

یلاعف و تــفای گنهرف رب یکتم ییانعم راب ،اپورا یگنهرف تختیاپ همانرب یارجا رب اپورا هیداحتا م همانرب اــب طبترم یاهت

ات روکذ

هــهد رخاوا 1۹۹0

ناتپ اب ،اپورا رد قلاخ رهش یملع بوچراچ رد یدلایم یس

هاگــن ،هنانیرفآزاب یاهل مکاح

تختیاپ همانرب رــب

تفای لماک جاور اپورا یگنهرف [5].

(یروآون یناهج هسسوم Global Innovation Agency

یریگراک هب اب ) 31

یلصا صخاش

و 162 لاس زا ،صخاش ریز 2007

تسا هدرک یروآون و تیقلاخ دعب زا ناهج یاهرهش یدنب هقبط و یریگ هزادنا،یبایزرا هب مادقا

تسا رکذ هب مزلا.تسا هدادن صاصتخا دوخ هب یا هبتر و هاگیاج چیه،ناریا یاهرهش،یدنب هبتر و یبایزرا نیا رد هنافساتم هک

،ام روشک یاهرهش یارب هبتر ققحت مدع رد توافت تلع هب اه صخاش نیا هک دوب ییاه صخاش زا یضعب نتفرگ رظنرد تهج هب

.دنا هتشادن یبایتسد و ییارجا تیلباق ام روشک تنس و گنهرف [6]

(4)

3 - قیقحت یرظن ینابم

3 - 1 - تیقلاخ موهفم

تسا قّفوم تخاسزاب و ینیب شیپ ،رادیاپ هعسوت ،یروآون ،رییغت یارب مهم یعبنم تیقاّلخ .

ن رطخ ،یروآون ،یریذپ فاطعن

درمشرب تیقاّلخ لوصا زا ناوت یم ار یربهر و یریذپ [7].

هبنج هک دراد یناسنا یاهیگژیو رد هشیر اساسا تیقلاخ موهفم یاه

بصع و هناسانشناور هب نآ اب طبترم مولع رد لاماک نآً هناسانش

تیقلاخ اجنآ رد و تسا هدش حیرشت و فیرعت یسانشناور هژیو

یعون تیعقوم رد هک تسا ییارگاو تفص اب رکفت خساپ و دنکیم زورب مهبم و هزات یاه

هب ار لومعمریغ یاه یم دوجو

ب .دروآ ا

هب روکذم هژاو ،نیا دوجو تسا هدروخ دنویپ یداصتقا تباقر و یروآون هلوقم اب ریخا یاهلاس رد صاخ روط

. ،لیصا تیقلاخ [8]

ونزاب تیفرظ ،راکتبا،هبرجت هدنرادرب رد یاهویرانس زا ون یزاس ریوصت،نتخادنا لئاسم هب هزات یهاگن ندوب فراعتمان ،دعاوق یسی

تبسن ریذپ فاطعنا یهاگدید نتشاد و قارتفا طاقن نایم زا کرتشم طاقن فشک ،لئاسم لمتحم یاه لح ها و هدنیآ رد نکمم و طیارش ره رد تاناکما ندرک هنیشیب یارب یرازبا تیقلاخ.دشاب یم لئاسم هب یناسنا یاه مادقا هجیتن هب انعم و شزرا ندوزفا

.تسا یا هنیمز ره رد ف [9]

یم ناشن رطاخ ادیرول هب تیقلاخ یگژیو ندش ریگارف هک دنک

وا هک تسا یزیچ ندروآربرس لیلد

یم دادعتسا نارود ای تیقلاخ رصع ار نآ

دمان . [8]

3 - 2 - قلاخ رهش موهفم

قلاخ رهش زا مجسنم فیرعت نیلوا یردنل و ینیچ نایاب هب

(1995) یم هداد تبسن

طسوت اهنآ تیلاعف یریگیپ و دوش

یردنل ( 2000 ب) هعسوت رد تاحلاصا و قلاخ عیانص دیدج تارییغت ا ههد رخاوا رد ناتسلگنا یرهش ی

ی 1۹80 ههد لیاوا و ی

1۹۹0 دوب طابترا رد یدلایم [10].

قلاخ یاهرهش (Creative Cities)

هک دنتسه ییاهرهش، هار دنرداق

یارب یدیدج یاهلح

هرمزور تلاکشم دنهد هیارا ناش

.دنزکرمتم یگنهرف تادیلوت رب و مه یاـهاضف رـب دـیک أت اب قلاخ رهـش[11]

س ،یرهـش و یگیا

یاهاضف ،یعمج یاهاضف و گنهرف رب ینتبم یدبلاک و مدرم دادعتسا فشک ،اضف رد یروانف زا هدافتسا هنیمز داجیا ،یدنمّ تیوه مع هنوگ و دنکیم مهارف ار مدرم روضح روخرد یمو یفرعم یاه

هب ار هدش هیاپ ناونع

یعامتجا و یگنهرف تیوه یریگلکش یارب یا

یم هدافتسا فیرعت درکلمع ،تیاهنرد و دنک

هدش یم نییعت یمومع یاضف رد ،فلتخم حوطس رد ار یا قلاخ رهش راتخاس .دنک

یگ ژیو تیلباقاب یمومع یاضف هدولاش هک دراد ییاه دراد ار مدرم یلااب روضح

[5]. یانعم هب قلاخ رهش ،مکی و تسیب نرق رد

دادعتسا هناقلاخ یلکش هب دناوتب هک یرهش .تسا قلاخ نادنورهش راک هب رت شیب تامدخ هئارا یاتسار رد ار یعمج یراکمه

وب دهاوخ نرق رد رهش نیرت قفوم ،دریگب .د

[12]

3 - 3 - قلاخ رهش ییاضف و یناکم ناکرا

راب نیلوا قلاخ قطانم و اهرهـش هرابرد

"

"روبد لاس رد 1۹67 ناونع تحت ار یثحبم

"

شیامن رهش ای ییاشامت رهش

"

حرطم ،

درک . ةهد رد نآ زا یشان تلاکشم و ینیشنرهش ةدنیازف دشر هب یخساپ ندرک ادیپ تهج رد قلاخ رهش هّیرظن 1980

و حرطم

لاس زا هدرتسگ و یصصخت لکش هب 2000

ش عورش نآ دروم رد یزادرپ هدیا م .د

یداصتقا یاه هاگنب ،مدرم[13]

- اهدنویپ ،اهاضف

(5)

،زادنا مشچ و 5

یتایح هدنیآ رد قلاخ یاهرهش هعسوت و داجیا یارب ناکرا نیا هب هجوت هک دنشاب یم قلاخ یاهرهش یلصا نکر

.تسا [9]

:مدرم هرهش رد تیقفوم هب و.دنوش رجنم هدنیآ نادنمرنه روهظ هب هک دنریگ رارق رظندم ییاهتیلاعف و طیارش دیاب ،قلاخ یا

دنوش یگنهرف یاهلااک ،ناگدننک فرصم دنوش ثعاب.دنماجنایب یداصتقا یاه شخب هیلک رد ،قلاخ نانکراک [9]

:یداصتقا یاه هاگنب یداصتقا یاه تصرف داجیا هب بلغا ،تیقلاخ

یاهراک و بسک هک یگنهرف نانیرفآراک و دماجنا یم

تورث دیلوت و ییاز لاغتشا ببس قلاخ و هناروآون یاه هدیا یاه یزاس یراجت.دنهد یم دشر ار اه نآ ،دننک یم عورش ار قلاخ .دوش یم قلاخ یاهرهش رد [9]

:اضف ضف هب زاین قلاخ دارفا.دراد دوجو تیلاعف و اضف نیب یوق طابترا کی یاهراک شیامن و یشخب ماهلا ،راک ،یگدنز یارب ییا

یاهاضف.دنوش یم دوخ نینکاس تیقلاخ نایب و قابطنا یگتخیگنارب ثعاب ،یعونصم و یعیبط زا معا رهش کی یاهاضف.دنراد دوخ .دنشاب زاس دنمناوت و شخب دیما دیاب ،قلاخ [9]

:تاطابترا و دنویپ خیگنارب لابند هب هک یرهش طیحم کی

تامادقا زا یرایسب دناوتب دیاب:تسا تیقلاخ زا ینابیتشپ و نت

مشچ و تیرومام هک دنبای یم هعسوت و دنوش یم یربهر ییاه نامزاس طسوت تاقوا بلغا اهنویپ نیا.دهد دنویپ مه هب زین ار ازجم .تسا تیقلاخ ،ناشزادنا [9]

3 - 4 - قلاخ رهش لوصا

یگتخیمآ مهب زا قلاخ رهـش یلک روطب تسا رواب نیا رب قلاخ رهش هدیا.دوش لصاح یراذگ هیامرسو ناـسنا،ناکم رصنع هـس

رب ساسا نیارب.درک دیکات ، درب یم لااب ار ناسنا یگدنز تیفیک هک یطیحم ناونع هبو تعنص زا جراخ، ناکم رصنع رب دیاب هک قباـطم ناوت یم ار اهآ نیرتمهم هک تسا مکاح یلوصا قلاخ رهش هرامش رادومن

1 داد ناشن [3].

هرامش رادومن 1

قلاخ رهش رب مکاح لوصا : [3]

شاداپ و تیقلاخ شرورپ نآ یارب

یریذپ کسیر شزرا تیقلاخ ییافوکش

یشخب تلاصا عناوم نتشادرب نایم زا

تیقلاخ

ترثک و عونت شرتسگ

تیقلاخ قح نیمضت رد یراذگ هیامرس ناکم تیفیک و تخاس

یارب یریذپ تیلوئسم هعماج رییغت

رد یراذگ هیامرس قلاخ متسیسوکا

(6)

3 - 5 - قلاخ هقبط موهفم

هعومجم دنناوتب هک ییاهرهش هک دراد دیکأت عوضوم نیا رب ادیرولف هشیدنا رد قلاخ هقبط موهفم رد ار دارفا نینچ زا یا

یداصتقا تیعضو رد دنناوتیم دنزاسب دوخ نورد رد اهنآ زا یمجسنم هکبش و دنهد یاج دوخ -

و دنریگب رارق یبسانم یعامتجا

هب کش نودب اسپ یاهرهش رب مکاح یتباقر یاضف لیلد

ادیرولف .دنوش تیبثت یناهج یاهراکوزاس زا بسانم یرتسب رد یتعنص

هیامرس عیمجت یارب شلات هک دنکیم دیکأت ببس رهش رد یناسنا یاه

شیب تیباذج و یگدنز تیفیک یاقترا ،یداصتقا دشر زاس رت

ییانام و ص یگنهرف عیانص زا معا ار قلاخ عیانص ادیرولف ساسا نیا رب .ددرگیم رهش رادیاپ هعسوت نآ عبت هب و رهش رد قلاخ عیان

.تسا هتسناد [8]

3 - 6 - قلاخ هقبط بذج رد رثوم یاهرایعم

درک یدنب هتسد ریز لکش هب ناوت یم ار قلاخ هقبط بذج یارب ددعتم یاه رایعم ،یدنب عمج کی رد :

- یتکراشم و لومش همه ،زاب ،یمسر ریغ یاه تیلاعف لماش قلاخ هورگ بولطم تاناکما .

- ارجا یاضف و رتائت ،یرنه هاگشیامن ،هجوت بلاج و صاخ یقیسوم یاه نلاس دننام یگنهرف تاناکما .

- شزرو و حیرفت یارب یعیبط طیحم دوجو ،رهش یگزیکاپ و تملاس .

- رهش رد یمیدق تلاحم و یخیرات یاه نامتخاس .

- ).تسا رهش هاگیاج ی هدنهد ناشن(رگید یاهرهش نینکاس نایم رد رهش زا بسانم ینهذ ریوصت

- ور شیپ هاگشناد هژیو هب ،اه هاگشناد .

- ر ریغ یعامتجا تلاماعت رتسب یاه ناکم .یمس

- .ددعتم یلغش یاه تصرف [12]

3 - 7 - قلاخ عیانص

ههد لیاوا رد قلاخ عیانص موهفم ۹0

هدرتسگ تروص هب اما درک روهظ ایلارتسا رد یدلایم ی ههد رخاوا رد ،رت

۹0 رد یدلایم

نهرف یارب ینامزاس سیسأت اب ناتسلگنا گ

شزرو و هناسر،

تفرگ رارق هجوت دروم .

یژولونکت و تراجت ،رنه عطاقت هطقن قلاخ عیانص

تسا . هعسوت و تراجت سنارفنک فیرعت للم نامزاس ی

قلاخ عیانص زا ماش قلاخ عیانص ،تسا ریز حرش هب

:ل

- چ هخر هیامرس و تیقلاخ هک دنتسه یتامدخ و اهلااک عیزوت و دیلوت ،قلخ ی هب ار یرکف یاه

یدورو ناونع هدافتسا هیلوا یاه

یم ک دنن .

(7)

- هعومجم تیلاعف زا یا رنه تیروحم اب شناد رب ینتبم یاه

رنه هب دودحم طقف هک

،دنتسین یم قوقح و تراجت زا و دنشاب

یم دمآرد دیلوت یونعم تیکلام دننک

.

- رازاب رد هضرع تیلباق و یداصتقا شزرا ،هناقلاخ یاوتحم یاراد سوملمان یونعم تامدخ و سوملم تلاوصحم لماش

دنتسه . [10]

شخب تلااعفنا و لعف قلاخ عیانص یـم رـب رد زـین ار دوخ فلتخم یعرف یاه

هرتسگ ،باـسح نـیا اـب و درـیگ عیسو ی

ی

هرتسگ .دراد شخب نیا ی

تیلاعف اب اه و یتسد عیانص ،اهرنه دننام( دنراد یـگنهرف ثارـیم و یتنس شناد رد هشیر هک ییاه

لاویتسف یم عورش )یگنهرف یاه تیلاعف هب و دوش

یروانف یاه رتروحم

تامدخ و تیلاعف دننام( رتروحم

یرصب و یعمس یاه

هناسر و یم نایاپ )دیدج یاه هقبط .دبای

قلاخ عیانص زا داتکنآ یدنب ۴

یم رب رد ار گرزب هورگ ،اهرنه ،یگنهرف ثاریم :دریگ

هناسر شنیرفآ و اه یدرکراک یاه

. [14]

3 - 8 - یگنهرف عیانص

رد رمیاهکروه سکم و ونرودآ رودوئت دننام ینادنمشیدنا طسوت راب نیتسخن یگنهرف عیانص هژاو ههد

1۹۴0 رد داقتنا هب

یزاس یراجت هوبنا

و تخانشزاب میهافم

یگنهرف هئارا دش . نیا هژاو عیسو هرتسگ رد اهدعب و تراجت لخادت باب رد ،ثحب زا یرت

هب رنه یداصتقا یایازم ،گنهرف هطساو

هب رهش ریوصت یاقترا و لاغتشا ،یرگشدرگ نایرج کیرحت نیا زورما ات و دش هدرب راک

دراد همادا انعم .

هدننکداجیا یگنهرف عیانص اما ،تسا هدوب مه یگنهرف هجو یاراد اتیهام اهرهش یداصتقا هعسوت ،یخیرات رظنم زا

تیوه ناکم و یعامتجا یاه هویش هب تیندم هک دنتسه ییاه

وآون یاه یم هداد هعسوت اهنآ رد هنار دوش

. اهیضعب یارب [8]

موهفم

"

یگنهرف عیانص

"

هدوت گنهرف ربارب رد ناگبخن گنهرف دننام ییاهداضت روآدای لباقم رد رترب گنهرف ،اه

ع گنهرف و ،هما

یمرگرس ربارب رد یلاعتم و ابیز یاهرنه عم .تسا یراجت یاه

یگنهرف عیانص هک تـسا نـیا بلاغ هجو ،اذه هب

یعیانص ناونع

یم دیلوت یگنهرف تامدخ و اهلااک هک تسا هدرک زاب ار دوخ یاج و هدش عقاو لوـبق دروم شیب و مک ،دننک

. [14]

3 - 9 - قاّلخ رهش و یگنهرف یزیر همانرب ،یگنهرف عبانم

رد یگنهرف یدرکیور دیاب یرهش نازیر همانرب قاّلخ رهش رد گنهرف یلااب تیمها هب هجوت اب یزیر همانرب

نیامن هدافتسا هعسوت یارب رهش یگنهرف عبانم زا و دنشاب هتشاد ناشیاه .د

هتشر یمامت لماش ار یگنهرف یزیر همانرب ینیچنایب

یـّلحم عامتجا هعسوت یاه ییایوپ رب طّلست رنه ،لقن و لمح یزیر همانربرـنه ، عاـمتجا زا تیامح رنه ،یحارط رنه(رنه یاه دـناد یـم اـب یو.

لماـش دارـفا رد ،یگنهرف عبانم اه نآ رظن زا .دنک یم حلاصا زین ار یگنهرف عبانم موهفم یردـنل یراـکمه

یا هـعومجم و اـه تـیلاعف ،اـهدامن دـننام ،هکلب .دنتسین یش ،اه نامتخاس دننام اه نآ .دشاب یم دادعتسا و تراـهم ،تـیقاّلخ عیانص و تامدخ ،رنه رد یّلحم تادیلوت زا ییاراد ،یرنه و یتعنـص ،یخیراـت ثارـیم لماـش یرهش یگنهرف عبانم .دنشاب یم

،یعمج یگدنز یّلحم و یموب یاـه تّنـس .دـنهد یم ناشن ار یرهش نیمز رازاب ای یرهش زادنا مشچ ،یرامعم لماش ار ییاه اب یـگنهرف عباـنم دـناوت یـم اـه هـصق اـی یبهذم تافیرشت و نییآ ، اه هراونشج ،هنوگروتامآ یگنهرف یاه تیلاعف یّتح.دنش

(8)

،اذغ ،یزپشآ رنه لثم یعبانم .دننک داجیا ار دیدج تامدخ و تادـیلوت دـنناوت یم ،اما ؛دنراد یمرگرس هبنج رتشیب دنچ ره یب دروم تسا نکمم اهاج زا یرایسب رد هک یگنهرف هدرخ و یرکف یاه تّنـس ،سابل ،تغارف تاقوا هب طوبرم یاه تیلاعف ،یـگنهرف عبانم .دزاس زیامتم نیریاس زا ار نآ هک ؛دنهدب ناکم کی هب یدرف هب رصحنم یاه یگژیو دنناوت یم ،دنریگ رارق یهجوت داوـم کـی ماـخ لاـط و دلاوف ،گنس لاغز لثم یرصانع نیزگیاج ییاراد ناونع هب و دنوش یم بوسحم نآ شزرا هیاپ و دنرهش

ب هرهب هویش تیقاّلخ .دنوش یم تیریدم ،ییاسانش زـین یرهـش زـیر همانرب هفیظو .تساه نآ دشر هب کمک و عبانم نیا زا یرادر

تسا عبانم نیا زا یرادرب هرهب و [7].

3 - 10 - قلاخ رهش یاه صخاش

:دوش یم هراشا اهنآ هب ریز رد هک تسا یلصا و یرورض یاه صخاش یاراد قلاخ رهش

:تسیز طیحم تیفیک)فلا تسیز طیحم(

هب یسرتسد ،تسیز طیحم زا تظافح و تشادهب ،ملاس بآ،زیمت یاوه و بآ،ملاس

).تسا یا هناخلگ یاهزاگ و یگدنیلاآ دقاف هک یتامدخ و لااک و یحیرفت یحاون و زبس یاهاضف :یگنهرف و یعامتجا طیارش)ب .یشزومآ یاه همانرب،تشادهب ،نما یاه هناخ ،یداژن و یگنهرف عونت

:یژولونکت دربراک)ج اهانبریز،دمآراک لقن و لمح متسیس،نبرک نودب و دمآراک یژرنا یاهمتسیس بسانم یژولونکت زا هدافتسا

.رادیاپ یاهنامتخاس و :یداصتقا یاهوگلا دوجو)د یایوگ ،فده یاهرازاب رد رودص فده اب و یلحم حطس رد یراذگ هیامرس یارب یلحم یاضف ییایوپ

.تسا بسانم یداصتقا یوگلا س رارقتسا)ه :یمومع تسای

تکراشم و تیفافش.دشاب ییارجا و زاب دیاب ،قلاخ رهش کی یرادهگن و ارجا ،هعسوت رد نیناوق شقن

.تسا هچراپکی یمومع تسایس رارقتسا یاه همزلا نیرت یساسا زا یکی ،یگدنز رصانع نیب لداعت زا تیامح یارب یهد [9]

3 - 11 - رهش تیقلاخ رب راذگ ریثات یاهریغتم

غتم نیا هرامش لودج رد ،اهری 1

:دنا هدش رکذ ،

اهریغتم اه صخاش

تورث دیرخ تردق یربارب،یرهش صلاخان دیلوت هنارس

یداصتقا دشر یرهش صلاخان دیلوت شیازفا دصرد

یروآون (دصرد ناونع هب هعسوت و قیقحت هنیزه

تبث،)هداد()GRP

رفن نویلیم کی بسح رب تاعارتخا

(9)

هرامش لودج 1

رهش کی رد تیقلاخ رب راذگریثات یاهریغتم:

[3]

3 - 12 - قلاخ یاهرهش و قطانم یاه تخاس ریز

و شناد نارگراک ینعی یـلحم راک یورـین رازاـب ،یا هـقطنم ناگدننکدیلوت زا یا هکبـش زا رثأتم قلاخ رهش یاه تخاسریز

یم و دـنراد رارقتسا هقطنم کی رد هک قلاخ نارگراک ،دنـشاب راذگ رثا هقطنم و رهش رد تیقلاخ هعسوت یریگ لکش رد دـنناوت

زا یا هعومجم نیب یراکمه و تباقر و دوـب دـهاوخ ،دـننک قـیرزت رهش و هقطنم هب ار تیقلاخ رـصنع دـنناوتب هـک اهرهـش

.

یاهرهش زا هک ردق هچره و تسا گرزب یاهرهش و یرهـشنلاک قطاـنم هـب طوـبرم رـت شیـب هـنیمز نـیا رد حرـطم ثـحابم رود رت گرزب م

نع اـت یتنـس رـصانع هب رت شیب ،تیقلاخ هب طوبرم ثحبم یوش ی هزورما اما ،دنک یم ادیپ طابترا دیدج رصا

ندوب یتنس دوجو اب تلاآرهاوج دـننام یتنـس رـصانع دناوت یم

لکش رب ار دوخ ریثأت نیرفآ تیقلاخ تعنـص کـی ناوـنع هب

دراذگب قلاخ رهش یریگ [3].

هرامش رادومن 2

.ده یم ناشن ار قلاخ رهش یاه تخاسریز ،

هرامش رادومن 2

:

رهش یاهتخاسریز [3]قلاخ

یگنهرف بوذ دارفا دصرد

تیعمج رد یجراخ

دادعتسا یلاع تلایصحت اب راک یورین دصرد

شناد رب زکرمتم تامدخ یورین لک رد روحم شناد تامدخ شخب رد دوجوم لغاشم دصرد

راک

ینیشنرهش تیعمج مکارت

یعامتجا عونت

یاهرتسب شناد

قلاخ رهش لااب یروانف اب عیانص=تعنص

گنهرف و رنه

یاهرتسب یعامتجا

یعامتجا یربارب یگدنز تیفیک یگدنز لحم تیبولطم

(10)

3 - 13 - یرهش هعسوت و تیقلاخ نایم هطبار

تخانش ،یرهش هعسوت حطس و تیقاّلخ نیب طابترا یمزرس هعسوت تیمها و شقن

ن بذج قیرط زا تباقر تردق شیازفا و ی

تسا هدش هنیمز نیا رد یعونتم یاه هاگدید روهظ هب رجنم قاّلخ هقبط هطبار دناوت یم هک دراد دوجو هدمع دعب هس لقادح[7].

دزاس حرطم ار یرهش هعسوت و تیقاّلخ نیب :

رد یرهش هعسوت رد یراذگ هیامرس موزل هب داقتعا  قاّلخ یاهرازبا هعسوت لماش هک تیقاّلخ داجیا تهج

لح هار و

یداصتقا و یگنهرف تفاب هب هک ،تسا ییاه -

دیامن کمک دیدج یعامتجا [7].

اب رگید یتراـبع هـب .یرهـش هعـسوت یراتخاـس یاه هیاپ ناونع هب قاّلخ عیانص و اه تیلاعف ،اه شخب هب دیکأت  ـّلخ یاـه تیلاعف هک نیا هب داقتعا هک تسیرورض ،دراد دـشر لاـح رد یاهداـصتقا رد یـساسا یـشقن یـگنهرف و قا

دنک لمع روحم شناد هعماج یداصتقا روتوم ناونع هب یرهش هعسوت .

[7]

ادـیرولف قاـّلخ هـقبط(قاـّلخ یناـسنا عباـنم اـی قاّلخ یاه تراهم بذج موزل زا عافد  )

[7]

3 - 14 - نارظن بحاص هاگدید زا قلاخ رهش

هرامش لودج رد 2

:تسا هدش نایب ،قلاخ رهش هنیمز رد هدش هئارا تایرطن نیرتمهم ، هرامش لودج 2

قلاخ رهش هنیمز رد هدش هئارا تایرظن نیرتمهم : [3]

هیرظن زادرپ تاحیضوت

رنورب تارکفت و دوب هژایپ نادرگاش زا رنورب:درک یم میسقت ،تیقلاخ و کاردا ،ساسحا هلحرم هس هب ار ،بان رثا کی دیلوت دنیآرف ،یو

عوضوم رب رنورب زکرمت ،درک ادیپ هعسوت یو تسد هب ،هژایپ یارگ تخانش

"

یریگدای

"

یریگدای ره رد هک نیا رب شداقتعا و دوب

راد دوجو هناقلاخ دنور کی یا کی هک مینک داجیا یرامعم یاضف ای یرهش یاضف کی رد میناوتب هک ار یا هدیدپ ره ،رظنم نیا اب.د

هچب یارب دناوت یم یرهش یاضف کی رد تخرد کی رگا لاثم.دشاب هناقلاخ رثا کی دناوت یم ،دشاب هتشاد مدرم یور یریگدای رثا یاربانب.تسا هناقلاخ رثا کی ،نآ ،دشاب هتشاد یریگدای رثا ردقچره دوب دقتعم و تسناد یم یریگدای هب هتسباو لاماک ار تیقلاخ ن

.تسا هناقلاخ رتشیب ،دوش رجنم یریگدای هب رتشیب دناوتب ام یرهش یاضف

دراوه رندراگ هک دوب نیا رب رنراگ دراوه رظن ،هنومن ناونع هب.دنجنس یم ،شوه اب ار تیقلاخ هطبار ،نازادرپ هیرظن زا رگید یخرب

شوهاب دارفا

شوه:زا دنترابع هک داد هئارا هقبط تشه ،شوخ یارب.دنتسه قلاخ یاه مدآ نامه اب مدرم رتشیب طابترا یارب ییاهاضف نامیاهرهش رد میناوتب رگا ام.یکیزیف و یعیبط،ییاضف،یرصب،یعامتجا،یمقر،یددع،یملاک رم رگا.میا هدرک کمک هناقلاخ رکفت هب یعون هب ،مینک داجیا تعیبط شزرو و دنهدب دوبهب ار دوخ ندب کیزیف طیارش دنناوتب مد

یکیزیف شوه شرورپ هب ،دبای دوبهب یندب تیبرت و یشزرو تاناکما ،اهرهش رد رگا ور نیا زا.دبای یم اقترا ناش یکیزیف شوه ،دننک ر نادنورهش یضایر شوه دناوتب یرهش یاضف کی رگا.دش دهاوخ رجنم تیقلاخ شرورپ هب هجیتن رد و یموقر رظن زا و دربب لااب ا

لودج کی ،یرهش یاضف کی یزاس فک رد دیناوت یم امش لاثم.دوش یم تیقلاخ زورب بجوم مه نیا،دراداو شلاچ هب ار مدرم

(11)

و یدبلاک رثا کی و تسور هدایپ هک لاح نیع رد یزاس فک نآ،دوش یم ثعاب نیا.دینک راک نآ رد ار یلزاپ کی ای،دیراذگب برض بوسحم یرهش .دوش یم

کیوسورب تسا نیا وا داقتعا.دراد تیقلاخ و یدازآ ناونع اب یباتک هنیمز نیا رد هک تسا کیوسورب یاقآ هاگدید ،هنیمز نیا رد موس درکیور

هدافتسا تمس هب هک ردقچ ره.میهد شرورپ رثا کی قلخ رد عفن یذ دارفا مامت ندرک لیخد هار زا ار قلاخ رکفت میناوت یم ام هک زا هداد اهب هعماج کی رد هناقلاخ رکفت هعسوت هب هک تسانعم نیا هب ،میور شیپ یدبلاک رثا کی دیلوت رد نارو هرهب تکراشم ره:میسرب تیقلاخ هب ات دشاب یتکراشم یدنیآرف ،یحارط دنیآرف دیاب هک تسا دقتعم و تسا روحم دنیآرف یهاگن ،کیوسورب هاگن.میا

دنچ تسا نکمم راک لوصحم هک دنچ یم قافتا یتقو ،یرهش یاضف کی هناقلاخ هعسوت دنیارف یو رظن هب.دیاین رظن هب هناقلاخ نا

کی میهاوخ یم هک یتقو لاثم ناونع هب.دننک هدافتسا نآ زا دنهاوخ یم هک دنشاب هتشاد شقن نآ یریگلکش رد یدارفا هک دتفا نراد دوجو حارط ناونع هب دارفا یرس کی ،مینک یحارط ار یرهش روحم هنیزگ هک تسا نکمم دارفا نیا.دراذگ یم شمسا وا هک د

یحارط رد ار عامتجا نآ دارفا یراج رکفت ام نوچ بیترت نیا هب.تساهربراک اب باختنا یلو.دنهد داهنشیپ و یحارط روزیلاتاک یاه .مینک یم هدافتسا یحارط نیا رد هعماج نآ رد دوجوم تیقلاخ زا یعون هب میهد یم تلاخد

دراچیر ف ادیرول قلاخ هقبط یعطق شقن هب هجوت یا هقطنم دشر و یریذپ تباقر رد هدننک نییعت عبنم هک تسا راوتسا ضرف نیا رب هاگدید نیا

یریگلکش یلصا یاهروحم زا ،تیقلاخ یروآون رگید یفرط زا.تساهرهش زا یرایسب رد یرهش یاهدنیآرف ینیرفآراب و هعسوت رد .دیآ یم باسح هب ییاناد هعماج

تیان یارب ار شناد عبانم هکنیا زا سپ یو:دشاب هتشاد رایتخا رد یصاخ عبانم دیاب دشاب روآون ،رهش کی هکنیا یارب تسا دقتعم تیان

رهش کی رد یروآون یارب شناد عبانم.دناد یم گنهرف و رنه رد تیقلاخ ار عبانم نیا نیرتمهم زا یکی ،درمشیم رب رهش کی نترابع روکذم هعلاطم ساسارب نیب و یلم(یگنهامه و تیریدم،یلمع شناد دیلوت و تعنص همیب،یرادکناب،یروانف و ملع:زا د

.گنهرف و رنه رد تیقلاخ و رنه و گنهرف)یللملا

هتر ناج تیان هدس رد اهرهش ،یرهش یایفارغج نارظنبحاص زا یکی ،تروش هنر ناج رظن زا

21 دننیزگیم رب تباقر یارب ار یرامشیب یاه کیتکات

و .تسا یمومع یدربهار نارادمتسایس و هناسر باحصا نایم رد قلاخ یاهدادعتسا و ناگبخن بذج دسر یم رظن هب

3 - 15 - قلاخ رهش یناهج یاه هبرجت نیرتمهم

وکسیسنارفناس رهش یروآوـن تـسرهفو قلاـخ نادـنمرنه تـسرهف رد ، لوا ماقم هتفرشیپ یاه یروآ نف تسرهف رد:

مجنــپ ماـقم رد نوتسوهو ،سلااد ،نیتسوا ،سازگت ، سازـگت رهش هس. تساراد ار مهدزاود ماقم قلاخ ی هقبط تسرهف ردو

هدیقع هب.دنا هتفرگ یاج تسرهف نـیا یلااـب رهـش هد ناـیم

"ی ادیرولف

"

هک نآ لیلد هب . تسا دشر ی هزـجعم نیتـسوا رهـش

تسا قلاخ نادنمرنه لامآ [3].

دنله مادرتسمآ سمآ:

نییعت ابو هدوب هدامآ لماک روت هب روحم شنادو قلاخ رهـش ناوـنع یارـب هـک تـسا یرهـش مادرتـ

هک تسا حضاو.تسا هدرک مهارف تیقلاخ دشر یارـب ار یبوـخ طیـحمو هتخاس ناونع نیا تفای رد هتسیاش ار دوخ بـسانم دنرب

(12)

ا یرور روـحم شنادو قلاخ رهش کی یارب صصختم نارجاـهم شربذـپ وم نـیا اب ههجاوم یارب ظاحل رهزا دیاب رهـشو تـس

ض عوـ

دوـش زـیهجت .

[3]

شیرتا نیو رهش لاـس رد:

2000 ناونع اب شیرتا روشک رد نـیو رهـش رد یا هژورـپ

"

یرهـش طیـحم رـییغت تـهج اب

یناسنا طیحم تـخا یرـیگ

"

یزاس هدامآ حرط یارـب رهـش زا یتمـسق نآ ساـسا رـب هک دش ارجا یا هلحم و باختنا

"

کرهش

نیـشام نودـب

"

دودح .دش اـنب 10

ًابیرقت هـک دـش هتخاـس ینوکـسم یاـه هـعومجم راتکه 200

داد اج دوخ رد ار راوناخ

نیلوا. دنهد شرورپ ار قیلاع نـیا ،دـنراد یوق یطیحم تسیز قیلاع هک ینیو نادنورهش یارب هـک دوـب نآ حرط نیا هفسلف.

رد تنوکـس طرش نودـب کرهـش

نیا و دنشاب هتشاد نیشام دـیابن ،دـننک یـم یگدـنز اجنیا رد هک یناسک هک دوب نیا نیشام

دوش لخاد نآ هب دناوتن نیـشام هـک دش یحارط یروط کرهش .

هک تفرگ رارق ییاج رد کرهـش نـیا ناـکم لاح نیع رد اما

دوب بوخ رایسب سوبوتا و ورـتم یموـمع لـقن و لـمح هـب یسرتسد [3].

ناتسراجم تسپادوب رهش هناخدور یهدناماس حرط ،مسینومک یشاپورف زا دعب رهش نیا رد. تسا تسپادوب رگید هنومن:

ک ییاجنآ زا ؛دندرک هیهت ار بوـناد داـجیا هناخدور رد یریازج ،تسا ضیرع رایسب دوشی م در تـسپادوب زا هـک یشخب رد بوناد ه

نـیا یتـسیروت و یداـصتقا لیـسناتپ زا تـسپادوب یرهـش تیریدـم. تفرگ یمن تروص اه نآ زا یا هدافتسا چیه ًلابق هک هدـش اـیز تـیعمج هک تخاس ییاه هفاک اه نآ رد و هدرک هدافتسا رـیازج ترابع رهش رد تیقلاخ نیا ریثأت. درکی م بلج دوخ هب ارید

زا تسا - 1 و یـیاز لاغتشا:

- 2 هدرم یاـضف کـی ندـش هدـنز .

[3]

نیـچ یاهگناش رهش زا یرایسب. تسا هدش هتخانش ناهج باذج رهش نیمود ،ندـنل زا سـپ نیـچ قرـش رد یاهگناـش:

راد یدایز هقلاع ندنل هب ناهج ناناگرزاب تـسد هـب ار ناـهج رهـش نیرـت باذـج تـسخن هـبتر رهـش نیا لیلد نیمه هب و دن

تـسا هدروآ ش.

اـب نیـنچمه و هزاوآ و زا دـنا مـشچ و یداـصتقا یاـه هاـگنب ،اـضف نوـچمه یناـکرا یریگراـک هـب اـب یاهگناـ

و رـنه و یرواـنف اـب عیانـص ،شـناد رتـسب تخاـسریز هـس زا هدافتـسا یریذپ فاطعنا ،راکتبا نوچمه ییاه صخاش و گـنهرف

ددرگ لدبم تیقلاخ هصرع رد اهرهش نیرت قفوم زا یکی ناونع هب هتسناوت یربهر و .

[3]

4 - قیقحت شور

یلیلحترضاح قیقحت -

و هدوب یفیصوت زا

.تسا هدش هدافتسا نآ رد اوتحم لیلحت عون زا و یفیک قیقحت شور وم رازباو

هدافتسا در

قیقحت و یا هناخباتک تاعلاطم زین ) یا هنایار ای یذغاک( ربتعم کرادمو داتسا یسررب

دشاب یم هک

اب نآ یموهفم بوچراچ

،تایرشن ،نوتم یسررب ،تلااقم و

تسا هدش هئارا و نیودت و سرتسد رد دوجوم ذـخامو عبانم هب هعجارم نمض روظنم نیدب .

لیلحتو هیزجتو فلتخم یاه هاگ دید ندومن حرـطم .دریگ رارق هجوت دروم هلاسم نکمم هوجو ماـمت هدش یعس اهنآ

(13)

5 - تاعلاطا و اه هداد لیلحت و هیزجت شور

ت ،هلاقم نیا رد هداد لیلح

اب اه هدش ماجنا لوادج میسرت هداد و

هداد لماــش شخب نیا رد اه هب طوبرم یاه

هناخباتک تاعلاطم

یا - یدانسا یم دنشاب .

6 - قیقحت یاه هتفای

6 - 1 - ناهفصا رهش ییایفارغج تیعقوم

.تسا ناهفصا ناتسرهش زکرم زین و ناهفصا ناتسا زکرم رهش نیا.تسا ناریا زکرم رد یناتساب یرهش ،ناهفصا رهش هش

ر

ییایفارغج لوط اب،ناهفصا 51

و هجرد 3۹ و هقیقد ییایفارغج ضرع و یقرش هیناث47

32 و هجرد 38 و هقیقد 30 هیناث

دعب،یلامش .تسا ناریا گرزب رهش نیموس،دهشم و نارهت زا

یسایس تامیسقت نیرخآ ساسارب هب رهش نیا ،

15 همانرب ی هقطنم

یرامشرس نیرخآ ساسارب .)ناهفصا یرادرهش(.تسا هدهاشم لباق، ریز ی هشقن رد ، یدنب هقطنم نیا هک تسا هدش میسقت یزیر لاس رد تیعمج 13۹0

اب ربارب ، رهش تیعمج،

1۹08۹68 ن

.دشاب یم رف [15]

6 - 2 - قلاخ رهش اب نآ هطبار و ناهفصا رهش

گرزب یاهرهش زا یخرب رد و.دنا هداد لیکشت ار قلاخ داصتقا زا لصاح یگنهرف و یعامتجا عفانم ،ایند یاهرهش زا یرایسب

.تسا هدش لیدبت یدربهار تیولوا کی هب ،قلاخ داصتقا هعسوت ،ناهج کچوک و سییر [9]

نویسیمک یناسنا و یعامتجا مولع هرادا

بجوم قلاخ یاهرهش هکبش :تفگ وکسنوی یلم تکراشم هب نادنورهش قیوشت و بیغرت

شخب ندروآ نادیم هب و یعامتجا یاه

یم یعامتجا تاعوضوم رد مدرم اب یهارمه یارب یتلود و یصوصخ .دوش

تفگ رد مانهم ادیش و

نایوجشناد یرازگربخ راگنربخ اب وگ

لاس زا :درک راهظا ،قلاخ رهش ناونع هب ناهفصا تبث یگنوگچ صوصخ رد ،ناهفصا هقطنم )انسیا( ناریا 200۴

تبث عوضوم

نونکات و دش حرطم وکسنوی رد قلاخ یاهرهش 116

هدش تبث قلاخ یاهرهش هکبش رد ناهج فلتخم یاهروشک زا رهش .دنا

یو

نامزمه تبث هب هراشا اب ۴6

ناهفصا اب رگید رهش رد

20 مهم :دوزفا لاسما هامرذآ هکبش لیکشت زا وکسنوی فده نیرت

یاهرهش

یراکمه جیورت قلاخ یم هک تسا اهرهش نیا نایم رد یللملا نیب یاه

لیهست دناوت تیقلاخ و یرگ

ناونع هب ار نارادرهش یاه

دریگ راک هب یرهش هعسوت یارب یدربهار [16]

6 - 3 - رهش رد ،قلاخ رهش کی یاه صخاش ایآ

؟دراد دوجو ،ناهفصا

انعم رهش هب دوخ قلاخ نهذ و رکف اب هک دنتسه دارفا نیا و.دنشاب هتشاد تیقلاخ هک دنتسه یدارفا یرهش ره رد انئمطم

.دشاب هتشاد قلاخ دارفا هک دوش یم هدناوخ قلاخ یرهش ینامز و دنهد یم قلاخ یاهرهش ریاس دننام زین ،ناهفصا رهش[9]

(14)

هرامش لودج 3

ناهفصا یرهش هعسوت رد رثوم قلاخ رهش یگنهرف یاه صخاش یفرعم:

[17]

،دوجو ناهفصا رهش رد تیقلاخ یاهروتکاف دهد اهب ندوب قلاخ و تیقلاخ هب یطرش هب ،دوش هدیمان قلاخ دناوت یم ،ناهج و رگنورد ،هشیدنا و رکف یریذپ فاطعنا ،لمع راکتبا دادعتسا نتشاد ینعی ندوب قلاخ یاهروتکاف نورهش هک ندوب رظن دنلب

ام ناد

هتشاذگ ریثات رهش هرهچ رد ،دبای یم یلجت رهش رد نا وترپ و دیایم رد لمع هب هوق زا اهروتکاف نیا یتقو و دنراد ار اهروتکاف نیا راذگ هیامرس دراد نوگانوگ یاه هنیزه فرص و رازبا هب زاین تیقلاخ نیا اما.دنک یم لیدبت قلاخ یرهش هب ار رهش و یلوا رد ی

ن

زین قلاخ دارفا زا هکلب ،دریگ یمن تروص تیقلاخ شخب رد یراذگ هیامرس هکنیا رب هولاع ام رهش رد هنافساتم هک دبلط یم مدق .دوش یم یرهش تیقلاخ عنام هک تسا یلکشم نامه نیا و دوش یمن مزلا تیامح 6 - 4 - یعامتجا یاه صخاش -

ناهفصا رد قلاخرهش یگنهرف

صخاش زا یا هتسد یعامتجا یاه صخاش ،دش هراشا اهنآ هب یرظن ینابم رد هک قلاخ رهش هناگدنچ یاه

- رد هک.تسا یگنهرف

نازیم رد دنناوت یم هک یعامتجا و یگنهرف یاه صخاش.دنوش یم لیلحت ،ناهفصا رهش هعسوت یارب اهصخاش نیا تمسق نیا رد بیترت هب ،دنشاب رثوم نآ هعسوت یاتسار رد ناهفصا رهش تیقلاخ هرامش لودج

3 هرامش لودج و ۴

.دنا هدش نایب ،

یعمج یاهاضف یرهش یاهاضف یگدنزرس

نادنورهش یعامتجا تکراشم

یاه کراپ یرهش یاه نادیم

یرهش زکارم

یلاع شزومآ زکارم دوجو

عونتم دبرخ یاهاضفدوجو

و یحیرفت یتغارف ناملبم

یرهش بسانم تکراشم

تیریدمرد یرهش رد تکراشم

اه حرط هیهت نیودترد تکراشم

رهش زادنا مشچ زا هدافتسا

رد مدرم تاداهنشیپ روما هرادا

(15)

7 - یریگ هجیتن

طابترا داجیا زا هدافتسا اب ،قلاخ رهش رد یگنهرف یزیر همانرب.دراد یمدرم تامادقا رب دیکات ،یگنهرف یدرکیور اب قلاخ رهش هدافتسا اب یدرکلمع و یطیحم تیباذج.دوش یم ییارجا ،قلاخ هقبط و ناگبخن نینچمه و یرهش ناریدم و مدرم نیب هیوس دنچ

خ رهش راکهار ،یمومع یاضف زا دنورهش یارب رهش ،قلاخ رهش هب یعامتجا درکیور رد.تسا یگنهرف یاه همانرب یارجا یارب قلا

و تیقلاخ زورب تصرف و لیدبت لعفلاب هوقلاب زا هنادنمشوه ار شناهنپ و یصخش یاه تیفرظ دناوت یم هک تسا یناکم دننام امتجا یاه هیامرس یزاسراکشآ عقاو رد هک دشاب هتشاد ار شیاه یروآون رهش یعامتجا صخاش تیوقت یاهرتسب زا یکی.تسا یع

تشادرب ماگ یعامتجا تلاماعت تیوقت تهج رد ناوت یم اهنآ دنمفده یحارط و تیوقت اب و تسا یرهش یمومع یاهاضف ،قلاخ یمومع یاهاضف تیوقت رب دیکات نیاربانب.تسا قلاخ رهش کی یریگلکش رد لماوع نیرتراذگریثات زا یکی نآ شیازفا هک ش

یره

لئاسم لح یارب ناشیا یاه تیفرظ زا یریگ هرهب روظنم هب یعامتجا یگدنز هصرع رد نادنورهش روضح دنمفده شیازفا و .تسا قلاخ رهش هب یبایتسد رد اهراکهار نیرتهب زا یکی ،یرهش یاه طیحم رد یعامتجا تلاماعت شیازفا و یرهش ناهفصا رهش

،

دوب قلاخ تیلباق هک یرهش ناونع هب زین هلمج زا رهش یگنهرف یاه لیسناتپ رب دیکات اب ،تساراد ار ن

یاه لیسناتپ نینچمه و یرهش شخب تیوه رصانع و یرهش رظانم ،عونت،اه هزوم و یگنهرف یاهداهن،هیذغت،تایبدا،یقیسوم ت یرارقرب و یرهش روما رد نادنورهش تکراشم و یرهش یاهاضف یگدنزرس ،یعمج یاهاضف هلمج زا رهش یعامتجا تلاماع

،ناهفصا رهش رد تیقلاخ دشر و ییایوپ نیا.تسا یرهش تیقلاخ هنیمز رد دنمفده دشر و ییایوپ لابند هب ،رگیدکی اب یعامتجا یاقترا و رهش شخی تیوه و یخیرات ،یگنهرف رصانع ظفح ،یرهش یاهاضف دوبهب یارب دمآراک یزیر همانرب و تیریدم دنمزاین و رهش حطس رد یعامتجا تلاماعت .دشاب یم ،هبخن و قلاخ هقبط زا یریگ هرهب

یقیسوم رتائتوامنیس

تایبدا هیذغت

یاهداهن یگنهرف یرهش رظانم

یرهش تیوه عونت

هاگشورف و هدننکدیلوت

هاگشزومآ

امنیس یاه نلاس

رتائت یاه نلاس

یبدا یاه نمجنا

یشورفباتکو هناخباتک و تاراشتناتاعوبطمرهش یتنس و یلحم یاهاذغ

اه هزوم

یرهش یاه سیدنت

یرهش یاه هناشن و اهدامن

دجاسم

اهاسیلک

یخیرات هینبا

اه یدام

نیرجاهم دادعت

(16)

عجارم

.س ،یناهج ،پ ،یرکش ،م ،یوسوم [1]

قاّلخ رهش یاه هفلوم یریذپ ققحت نازیم یبایزرا بانب رهش :یدروم هنومن)

یلم سنارفنک ،(

،رادیاپ هعسوت و یرهش تیریدم ،یزاسرهش 13۹3

.

هرامش ،رهش شناد ،)اه صخاش و یرظن ینابم(قلاخ رهش .ع ،هداز حلاف ،ا ،اهاد ،م ،یلعدرم ،م ،یمیحر[2]

1۹6 ، 13۹2 .

.ا ،یمشاه ،م ،یدمحا ،ع ،رو هلیپ ، ر،یفسوی[3]

یرهش رادیاپ هعسوت یارب ییوگلا قلاخ رهش

، رادیاپ هعسوت یللملا نیب سنارفنک نیمراهچ

هش نارمع و یر

شناد یلاع شزومآ هسسؤم ناریا ،ناهفصا ، ناهوژپ

، 13۹3 .

.م ،یهوبنا یشلاط ،م ،یناما ،م ،یربکا ،ر،رورس[4]

قاّلخ رهش یاهصخاش ظاحل زا یرهش تلاحم ییاراک لیلحت یدروم هعلاطم

بانب رهش: ،

ایفارغج ف(

ناریا یایفارغج نمجنا یللملا نیب و یشهوژپ ـ یملع همانلص ،)

13۹5 .

.م ،یچراز یملاغ ،ک ،تسودناریا[5]

هنوگ یفرعم زا هدافتسا اب مدرم تکراشم و روضح تصرف یاقترا قلاخ رهش یمومع یاضف یاه

( هنومن

دزی رهش یدروم ابیز یاهرنه هیرشن ،)

- ،یزاسرهش و یرامعم 13۹۴

.

ناتسا یهاگتنوکس ماظن رد یرهش تیقلاخ یاه صخاش لیلحت .م ،ینابعش ،م ،نایعیفر [6]

یرهش شیامآ و ایفارغج ،ناردنزام -

هقطنم

،یا 13۹۴ . .ع ،یناروط ،س ،یدابآ نیسح ،ر ،ینابرق[7]

یرهش هعسوت رد یگنهرف یدرکیور ،قاّلخ یاهرهش ،کشخ قطانم ییایفارغج تاعلاطم ،

13۹2 .

.م ،یدزیا ،ا ،ینابش[8]

قلاخ رهش ینیرفآزاب هب نیون یدرکیور ،ناهج شقن ،

13۹2 .

.س ،روپ یلق ،ی ،یشیورد[9]

)لیبدرا رهش یدروم هعلاطم(ناریا رد )کینورتکلا رهش(قلاخ رهش یریگ لکش یاه شلاچ یسررب رفنک ،

سنا

،یرهش تیریدم و تسیز طیحم ،یرامعم ،نارمع رد نیون یاهدرواتسد یللملا نیب 13۹۴

.

.ل ،ردقریم ،ف ،نایخرف ،ز ،یعیفش[10]

قلاخ رهش ناونع هب ناهفصا یرگشدرگ هعسوت درکیور اب یتسد عیانص

، ایفارغج ( ع همانلصف ـ یمل

نیب و یشهوژپ ناریا یایفارغج نمجنا یللملا

،) 13۹3 .

.ا ،هداز نیسح ،س ،رفم یدارم ،س ،یکلم[11]

هکبش لیلحت لدم زا هدافتسا اب قلاخ رهش یاهصخاش یدنب تیولوا (ANP

: هعلاطم دروم

یرهش قطانم 1

و ۴ ناجنز رهش

،) ،رادیاپ رهش 13۹۴

.

یرامعم ،نارمع ناگبحن یللملا نیب سنارفنک ،قلاخ رهش داجیا رد ،یملاسا یرامعم یوگلا یریگراکب .ز ،یراتخم ،د ،یدلاخ ،م ،اینریپ[12]

،یزاسرهش و 13۹5

.

.د ،ینیما ،ا ،یربکا یلع ،ن ،یموصرم ،ر ،یدابآ کلم یراتخم[13]

یموب یاهرایعم نییبت صخاش یزاس

یاه اب قلاخ رهش یاضف یناکم

یملاسا ـ یناریا درکیور ،یملاسا یناریا رهش همانلصف ،

13۹۴ .

،قلاخ عیانص ات یگنهرف عیانص زا .ع ،یراوز ،س ،یولع ،م ،ییارخف ،م ،یدابقیک[14]

1387 .

(ناریا رامآ زکرم تیاس[15]

amar.org.ir نکسم و سوفن یمومع یرامشرس ،)

13۹0 .

یرادرهش تیاس[16]

(ناهفصا Isfahan.ir )

.ف ،نامیا ،م ،ییاقس ،ر ،یدابآ کلم یراتخم[17]

هدافتسا اب قلاخرهش یاه صخاش ظاحل زا ناهفصا رهش هناگ هدزناپ قطانم یدنب حطس

یا هقطنم یزیر همانرب یاه لدم زا ،یرهش یزیر همانرب و شهوژپ هلجم ،

13۹3 .