مقایسه تأثیر دهان‌شویه بابونه و کلرهگزیدین گلوکانات بر پلاک دندانی و ضایعات مخاطی دهان بیماران تحت ونتیلاتور در بخش مراقبت‌های ویژه - مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند

(1)

Original Article

Comparison of the effect of chamomile and chlorhexidine glucosan cleansing on dental plaque and mucosal lesions of ventilated patients in the intensive care

unit

Fatemeh Sabzehkar ¹, Marzieh Mogharab ²

,

Gholamreza Sharifzadeh ³, Zahra Kiani ⁴

ABSTRACT

Background and Aims: The use of methods with minimal complications and risk is of utmost importance in the promotion of oral hygiene in the care of intensive care unit (ICU) patients. The present study aimed to compare the effect of chamomile mouthwash and chlorhexidine gluconate on dental plaque and oral mucosal lesions of patients under ventilator in the intensive care unit.

Materials and Methods: This randomized controlled clinical trial was conducted on 50 eligible patients who were selected via available sampling method from among trauma patients in the ICU of Imam Reza (AS) Hospital in Birjand. They were assigned to two groups of chamomile extract 10% (n=25) and chlorhexidine gluconate 0.2% (n=25) by block randomization. In each group, the solution was used three times a day every 8 hours for 5 days. The instruments were the Backas Assessment Checklist (BOAS) and the Mucosal Plate (MPS).

Results: In both groups, the mean total score of oral mucosal lesions and dental plaque significantly decreased 2 and 5 days after the intervention, compared to the pre-intervention (P<0.001); nonetheless, the two groups were not significantly different in this regard (P>0.05). Furthermore, there was no statistically significant difference in the mean changes in the total scores of oral mucosal lesions and dental plaque at different times in the two groups (P>0.05).

Conclusion: Chamomile mouthwash and chlorhexidine mouthwash have similar beneficial effects on dental plaque and oral mucosal lesions of ventilated patients admitted to the ICU.

Keywords: Chamomile, Chlorhexidine gluconate, Dental plaque, Oral mucosal lesions, Mouthwash

1 Student Research Committee, Department of Nursing, Internal Surgical Nursing, School of Nursing and Midwifery, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran

2Department of Nursing, School of Nursing and Midwifery, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran

3Social Determinants of Health Research Center, Department of Epidemiology, School of Health, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran

4Medical Toxicology & Drug Abuse Research Center, Department of Pharmacology, School of Medicine, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran

Corresponding author: Student Research Committee, Department of Nursing, Faculty of Nursing and Midwifery, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran

Tel: +9832454252 E-mail: fsabzehkar@bums.ac.ir

Citation: Sabzehkar F, Mogharab M, Sharifzadeh GH, Kiani Z. [Comparison of the effect of Chamomile and Chlorhexidine Glucosan Cleansing on dental plaque and mucosal lesions of ventilated patients in the intensive care unit]. J Birjand Univ Med Sci. 2021; 28(2):106-119. [Persian]

http://doi.org/10.32592/JBirjandUnivMedSci.2020.28.2.101 Received: March 15, 2020 Accepted: May 31, 2020

DOI

(2)

اقم ی هس ت أث ی ر ناهد ش و ی ه هووباب و زگهرلک ی

ذ ی ه تاواکولگ رب

کلاپ واذود ی و اض ی تاع طاخم ی ناهد

بی نارام توو تحت ی

روتلا شخب رد تبقارم

هژیو یاه

راک هسبس همطاف ،1

برقم هیضرم ،2

هداز فیرش اضرملاغ ینایک ارهز ،3

4

هدیکچ

ٍىیمز فذَ ي ث سا تجلازه رد: ی

ىاربو ؼخث یبّ

ٍ ی

ُض ث

ِ گربو ی ز ی ػٍر بّ

یی بمترا ثػبث ِو زغخ ٍ ِضربػ للاذض بث ی

ىبّد تؽاذْث

دَؽ

، اراد ی وّا

ّی ت ه ی ذؽبث ِؼلبغه يیا ٍ ذّ بث

ف بمه ی

ِغ ت أث ی ز ىبّد

َؽ ی

ِ شگّزلو ٍ ًَِثبث ی

ذ ی ي تبًبوَلگ زث

ًاذًد نلاپ ی بض ٍ ی تبؼ

عبخه ی ث ىبّد ی ىاربو تًٍ تطت ی رَتلا ؼخث رد تجلازه

ُضیٍ یبّ

ا .ذؽ مبدً

شير قیقحت يیا:

ُذؽ یفدبقت رادذّبؽ یٌیلبث ییبهسآربو يیث سا ،

ؼخث رد ییبهٍزت ىاربویث تجلازه

یبّ

ُضیٍ

مبها ىبتعربویث

بضر دٍرٍ یبّربیؼه ِو ذٌخزیث )ع(

،ذًدَث اراد ار 50

ًَِوً ػٍر ِث زفً

ث ٍ ةبختًا طزتعد رد یزیگ یسبع یفدبقت ترَف ِ

رد یوَلث

ٍُزگ ًَِثبث ُربقػ 10

% ( 25 يیذیشگّزلو ٍ )زفً

تبًبوَلگ 2 / 0

% ( 25 )زفً

یبخ .ذٌتفزگ

،ٍُزگ زّ رد سٍر رد تثًَ ِع لَلطه

ِث

زّ ِلفبف 8

ٍ تػبع ث

ِ

ّذه ت 5 راشثا .ذؽ ُدبفتعا سٍر

، هز تغیل یبّ

( هث ىبّد یثبیسرا ) BOAS

ٍ ولاپ ی ( یعبخه ) MPS

دَث .

ٍتفبي بَ

يیگًبیه: زّ ىاربویث رد یًاذًد نلاپ ٍ ىبّد یعبخه تبؼیبض لو ُزوً

ىبهس رد ٍُزگ ٍد ٍ مٍد سٍر بث ِلخاذه سا لجل یبّ

( تعا ُداد ىبؾً یرادبٌؼه ؼّبو ِلخاذه سا ذؼث ندٌپ 001

/ 0 P<

تٍبفت يیا یلٍ ) ىبؾً ار یرادبٌؼه یربهآ فلاتخا ٍُزگ ٍد يیث رد

( داذً

05 / 0 P>

بٌؼه یربهآ فلاتخا يیٌسوّ .) رد یًاذًد نلاپ ٍ ىبّد یعبخه تبؼیبض لو تازوً تازییغت يیگًبیه رد یراد

ىبهس ( ذیدزگً ُذّبؾه ٍُزگ ٍد رد فلتخه یبّ

05 / 0 P>

.)

ٍجیتو يریگ

ًلابوتضا: فزقه تازثا ىبّد

َؽ ی

ِ ًَِثبث یه ىبّد فزقه ذٌهدَع تازثا ِثبؾه ذًاَت

ِیَؽ شگّزلو ی ذ ی ي زث ىاشیه نلاپ

ًاذًد ی بض ٍ ی تبؼ عبخه ی ث ىبّد ی ىاربو تًٍ تطت ی رَتلا زتغث ی ؼخث رد ذؽبث یرادبٌؼه تٍبفت ُضیٍ تجلازه .

ٌشاي يذیلك يبَ

ًَِثبث: ، شگّزلو ی ذ ی ي تبًبوَلگ ،

ًاذًد نلاپ ،ی بض ی تبؼ عبخه ی

ّد ىب ، ىبّد

ِیَؽ

.دىجزيب يكشزپ مًلع ٌاگشواد يملع ٍلجم 1400

؛ 22 ( 2 :) 106 - 111 .

:تفايرد 25 / 12 / 1312 :شزيذپ

11 / 03 / 1311

ییَدؾًاد تبمیمطت ِتیوو1

، ٍُزگ یربتعزپ - اد ىازیا ،ذٌخزیث ،ذٌخزیث یىؽشپ مَلػ ُبگؾًاد ،ییبهبه ٍ یربتعزپ ُذىؾًاد ،یضازخ یلخ

یربتعزپ ٍُزگ2

ىازیا ،ذٌخزیث ،ذٌخزیث یىؽشپ مَلػ ُبگؾًاد ،ییبهبه ٍ یربتعزپ ُذىؾًاد ،

تبمیمطت شوزه3

زث زثإه یػبوتخا لهاَػ ،تهلاع

ٍُزگ یصَلَیهذیپا یتغیس ربهآ ٍ ، ،تؽاذْث ُذىؾًاد

ًاد ىازیا ،ذٌخزیث ،ذٌخزیث یىؽشپ مَلػ ُبگؾ

تیهَوغه تبمیمطت شوزه4

داَه فزقه ءَع ٍ بّ

، ىازیا ،ذٌخزیث ،ذٌخزیث یىؽشپ مَلػ ُبگؾًاد ،یىؽشپ ُذىؾًاد ،یصَلَوبهربف ٍُزگ

سم ٌذىسيًو ئ

لً

: ییَدؾًاد تبمیمطت ِتیوو ،

ٍُزگ یربتعزپ - ػ ُبگؾًاد ،ییبهبه ٍ یربتعزپ ُذىؾًاد ،یضازخ یلخاد ىازیا ،ذٌخزیث ،ذٌخزیث یىؽشپ مَل

:طردآ ذٌخزیث - ُبگؾًاد ذٌخزیث یىؽشپ مَلػ -

ُذىؾًاد ییبهبه ٍ یربتعزپ

:يفلت 05632454252 :یىیًٍزتىلا تغپ

fsabzehkar@bums.ac.ir

(3)

همدقم

رد تجلازه ؼخث

ُضیٍ یبّ

، لبض ذث ىاربویث يیزت يیزتْث بث

ٍ تبًبىها

،يیجلازه یه رازل ِدلبؼه ٍ تجلازه تطت ذًزیگ

( . 1 .)

ؼمً ُضیٍ تجلازه ؼخث ىاربتعزپ رد یوْه

تجلازه ِئارا یبّ

یًازطث ىاربویث يیا یازث ( ذًراد ُذْػ زث

2 یىی .) سا فیبظٍ

ٍ یلفا

ِجٌخ یبّ

یعبعا زه تجلا یربتعزپ رد

ؼخث ،ُضیٍ یبّ

يیهأت

تؽاذْث ىبّد ٍ تجلازه سا

ِو تعا ىآ

ًِ

بٌْت رد دبدیا طبغضا

،یتضار

ِىلث رد تهلاع ربویث

ٍ یزیگَلخ سا كراَػ

ُذٌؾو یا ذًٌبه

طَثزه یًَهٌَپ

ِث رَتلایتًٍ

(1

ؼمً )VAP .دراد ( 3 ).

ىبّد تؽاذْث تیؼضٍ یبمترا ،ىبّد تجلازه سا ِیلٍا فذّ

ٍ

ِیضبً یًَلو ؼّبو ىآ لبجًد ِث یًبّد

- ( یملض ظىًربفٍرٍا )2

ٍ

نلاپ یزتوبث ِلیعَث ُذؽ دبدیا یًاذًد یبّ

قاشث ىَیعازیپعآ ٍ بّ

یًَلو یٍبض یه

ذؽبث ( 4 .)

،یٌویا للاتخا تلػ ِث ،ُضیٍ تجلازه ؼخث ىاربویث تلغا یربویث

ٌِیهس یبّ

كراَػ ،یذؼه یًبّد ِلَل ٍ ِؽازت ِلَل دَخٍ ،یا

دَخ تبوزض ىاذمف يیٌسوّ ٍ تبؼیبه تفبیرد ؼّبو ،بٍّراد یجًبخ ٍ یًاذًد نلاپ دبدیا ذؼتغه زتؾیث ،غلث دَخٍ مذػ ٍ ىبثس یدَخ ِث ( ذٌتغّ یًبّد تبؼیبض ٍ تلاىؾه 5

.) تبؼلبغه

ُداد ىبؾً

ذًا

ِو

تجلازه یفبوبً

سا ىبّد یه ذًاَت ثػبث یىؾخ

،ىبّد طبخه ؼّبو

ىبیزخ

،قاشث ةبْتلا خه طب

،ىبّد دبدیا نلاپ ةبْتلا ،یًاذًد

ِثل بّ

ٍ

غودت یزتوبث یبّ

یربویث اس رد ىبّد

ٍ كلض دَؽ ( 6 ) .

ىبّد سا یفبوبً تجلازه ٍ یًَهٌَپ طبجترا زث یدبیس ذّاَؽ ؼخث رد ىاربویث یبّ

ICU³ ( .دراد دَخٍ

7 .)

یربتعزپ زظً سا ِسًآ ُضیٍ یبّ ؼخث رد

تخبٌؽ ،تعا نْه

ذٌٌو ذؼتغه لهاَػ ُ

سٍزث یازث ىاربویث یًَهٌَپ

سا بًْآ سا یزیگؾیپ ٍ

یه ًِازیگؾیپ تبهاذلا كیزع ( ذؽبث

8 .)

س لهاَػ ی یدب تلاىؾه سٍزث ثػبث ىبّد

ىاذًد ٍ ث رد ی ىاربو

ثی ػَْ

ٍ ث ؿَقخ ِث ی

ًاربو ی

َْت تطت ِو ی

ِ ػٌَقه ی ازل

،ذًراد ر

یه :دَؽ سبث

ًلاَع ىدَث ی

ىؾخ ٍ ىبّد ی

ؽبً

ی سا ُدبفتعا ،ىآ سا

یبٍّراد ا زگثَوزع ی

ٌو ی تًآ ٍ ی ث ی تَ

ی ه

ٌسوّ ٍ بّ

ی ي غت یی ز رد رَلف

1 Ventilation associated pneumonia (VAP)

2Oropharynx

3Intensive care unit (ICU)

هی ثٍزى ی ث ِو( ىبّد

ِ ذغت لبجًد ی

ِ فبوبً

ی

، رد للاتخا صؽزت

ٍ قاشث

ا ىبّد تعبٌه یَؾتغؽ مذػ ی

دبد ه ی دَؽ ) تجع طبخه ةبْتلا

،ِثل ٍ ىبّد عَپ

ی گذ ی ا ٍ ی دبد نلاپ یبّ

ًاذًد ی

ٌسوّ ٍ ی ي تًَفػ

تفبث ه ىاذًد فازعا یبّ

ی ( دَؽ 9 .)

یه زظً ِث نغیًبگراٍزىیه ؼّبو ذعر

كیزع سا یًبّد یبّ

غفد ،تَلگ زیس يؾوبع نلاپ

یزتوبث ٍ یًاذًد یثٍزىیه یبّ

بّ

بث

یىیًبىه تلاخاذه تغؽ ٍ ىدس ناَغه ذًٌبه

ٍ ىبّد یَؽٍ

ییبیویؽ تلاخاذه بث

ىبّد سا ُدبفتعا

ِیَؽ سا ،یثٍزىیه ذض یبّ

ػٍر یبّ

تؽاذْث كیزع سا رَتلایتًٍ بث ظجتزه یًَهٌَپ سا یزیگؾیپ

یه ىبّد ( ذؽبث 10 ) .

ىبّد

ِیَؽ یزتوبث داذؼت ؼّبو كیزع سا بّ

ًبجلبؼته ٍ بّ

ؼّبو

ىآ غودت ٍ لبمتًا یًَهٌَپ هغیر ؼّبو تجع ِیر رد بّ

ِث ِتغثاٍ

رَتلایتًٍ

یه ؽ ذًَ

( 11 .) ث زضبض لبض رد ی

زتؾ ی ي ازث ِو ػٍر ی

ه ربو ِث ىبّد تجلازه ی

َؽ ىبّد ،دٍر ی

ِ

َلطه بث ل شگّزلو ی ذ ی ي

تعا ( 12 ) يیذیشگّزلو فیع یٍر ِو تعا ُذٌٌو یًَفػذض هی

سا یؼیعٍ

یزتوبث ذربل یخزث ،بّ

طٍزیٍ سا یخزث ٍ بّ

بّ

یه زثإه ذؽبث

( 13 .) رد بّد سا ُدبفتعا یٌیلبث یا ِؼلبغه ى

تجع يیذیشگّزلو ِیَؽ

ُبتَو

ّذه ىذؽ زت سٍزث ىذؽ نو ٍ ِؽازت لخاد ِلَل ىذًبه یلبث ت

( تعا ُذؽ رَتلایتًٍ بث ظجتزه یًَهٌَپ 14

.)

یضراَػ یاراد يیذیشگّزلو ٍ یىؾخ ٍ ػسَع ِلوخ سا

،یعبخه تبضازخ

ّوع تازثا ،یغولایفبًآ نَؽ ،یصزلآ عَلٍ

تی

تازثا ،یلَلع د هیوتغیع یفٌه یجًبخ

ٍ یزه ىبعزع ،غلث ترَف ر

يیٌسوّ

یزتوبث غودت ذیذؾت تعا ىبهرد ِوتبخ سا ظپ بّ

( 15 )

سا يیا

ِّد رد ٍر ىبّد سا ُدبفتعا زیخا یبّ

ِیَؽ نو ییبیویؽ یبّ

زت

ٍ ِیفَت ذیوأت

ُضیٍ

ىبّد سا ُدبفتعا زث یا

ِیَؽ ییبیویؽزیغ یبّ

سا

ىبّد ِلوخ

َؽ ی

ِ گ یبّ

ی

ّب ی ( .تعا ُذؽ 11

.)

ىبّد ؽ

َ ی

ِ بّ

ی گ ی

ّب ی وزت تلػ ِث ی

تبج جع یؼ ی ربگسبع زظً سا ی

ف بث ی ش ی صَلَ

ی

ٍ ىذث لبوتضا زتوو هَوغه ی ت اراد ی ازؽ ی ظ تعبٌه

زت ی ذٌتغّ

. ،یتٌع تع رد ُدبفتعا درَه ییٍراد ىبّبیگ ِلوخ سا

.تعا ًَِثبث

ًَِثبث یّبیگ4

هی

ِلبع بث یزغػ عَجغه سا

ُداًَبخ

یه یٌعبو ذؽبث

. يیا

ُبیگ

ِث رَع خ

ٍردَ

رد فازعا عراشه

ٍ ؽبث یبّ

4Matricaria chemmomilla

(4)

كعبٌه یشوزه

ٍ یثٌَخ ىازیا یه تعا ُداد ىبؾً تبمیمطت .ذیٍر

ىبّد سا ُدبفتعا

ِیَؽ یجًبخ كراَػ ًَِثبث ىَسوّ یّبیگ یبّ

( دراد یزتوو 16

یتًآ ،لبیزتوبث یتًآ تیفبخ یاراد ًَِثبث ُربقػ .)

ّذض ٍ لازیٍ

لَلَثاشیثبفلآ .تعا یزربل يلٍسبهبو ٍ 1

ه2

رد دَخَ

یزتوبث ِیلػ یَل یثٍزىیه ذض تیفبخ ًَِثبث ُربقػ مزگ یبّ

( ذًراد یفٌه مزگ ٍ تجثه 17

.) رد ؿَقخث ًَِثبث یزربل ذض تازثا

بث ِغثار ٍ ظًبىیجلآ اذیذًبو تأ

زیث ٍ ظپزّ طٍزیٍ زث ىآ لأبث

ُزخ

تیفبخ

ِث زقطٌه تیؼلَه ىآ یثبْتلا ذض ٍ ییبیزتوبث ذض ار یدزف

رد دزثربو ؿَقخ تعا ُدَوً نّازف ِیَؾًبّد يیا

ِؼلبغه رد . یا

ىبؾً

ذؽ ُداد ىبّد ِو نلاپ دبدیا سا ًَِثبث ِیَؽ ٍ یًاذًد یبّ

یه یزیگَلخ )ِثل ةبْتلا( تیَیضًص ( ذٌو

18 .)

فی سٍز ی ىب

ِؼلبغه رد یزضخ یؾیٍرد ٍ ِو ذًداد ىبؾً یا

ىبّد

ِیَؽ بّ

ی بىیعزپ یّبیگ ٍ

بىیزتبه )ًَِثبث ُبیگ(

تجع بٌْت ًِ

ذؼت ؼّبو دا

زتوبث یًَلو ی

بّ

ی د یًبّ

ا رد زف دا نلبع یه

َؽ د ِىلث زث

یٍر ذؼت دا زتوبث ی بّ

ا رد زف دا

ِو یىیًبىه ِیَْت تطت یاراد

َلف ر

بفته تٍ

ٍ بمه مٍ

ِث تجغً زت ا

زف دا نلبع ،ذٌتغّ

ه شیً

ؤ زث ( ذً

11 حیبتً .)

ٍ ذربلذض تازثا ِغیبمه ٌِیهس رد ىاربىوّ ٍ ییبغػ ِؼلبغه

ّد ییبیزتوبثذض ىب

لازیا ،بىیزتبه ،بىیعزپ ِیَؽ يیذیشگّزلو بث ظوٍ

ىبّد ِو داد ىبؾً تبًبوَلگ یتًآ تازثا )ًَِثبث ُبیگ( بىیزتبه ِیَؽ

ث تجغً یزتؾیث لبیزتوبث زیبع ِ

ىبّد

ِیَؽ بّ

( دراد 19 .)

ِىٌیا ِث ِخَت بث ث سا تجلازه رد

ی ىاربو ؼخث یبّ

ٍی

ُض

ث

ِ گربو ی ز ی ػٍر بّ

یی غخ ٍ ِضربػ للاذض بث بمترا ثػبث ِو ز

ی

ىبّد تؽاذْث

ٍ رَتلایتًٍ ِث ِتغثاٍ یًَهٌَپ سا یزیگؾیپ دَؽ

، اراد ی

وّا ی ت ه ی ذؽبث ث ٍ

ِ تذه یًلاَع فزقه رد ِو یضراَػ لیلد

شگّزلو ی ذ ی ي ار لَلطه ىاٌَػ ِث ی

ح ؼخث رد بّ

ی

ٍی

ُض یه ُذید دَؽ

ٌسوّ ٍ ی ي فه تازثا ی ذ ِو ی ىبّد

َؽ ی

ِ زتبه ی بى )ًَِثبث ُربقػ(

دراد

؛

تًآ ؿاَخ لثه ی

زتوبث ی

،لب ىغت ی ي ةبْتلا ذض ٍ ُذٌّد ٍ

لیلد ِث

ْىٌیا ُذٌّد ىبؾً ِو یٌیلبث تبمیمطت تأ

زیث

ُربقػ يیا یزیگؾیپ زث

رد یًبّد تبؼیبضٍ یًاذًد نلاپ سا ؼخث رد رَتلایتًٍ تطت ىاربویث

ٍ یّبگؾیبهسآ زتغث رد تبمیمطت زتؾیث ٍ ُذؾً مبدًاICU تأ

زیث زث

1Bisabolol-A

2Chamazulene

ةٍزىیه

ٍ بّ

رد ىؽشپًاذًد ی

ُدَث ٍ ه عًَ

ی

ًبگراٍزى ی نغ

،بّ

تهٍبمه

ٍ ىذث ا ی

ٌو ی

ًبّد ی ث رد ی ىاربو ؼخث رد یزتغث ث بثICU

ی ىاربو

ِث ُذٌٌو ِؼخازه ىؽشپًاذًد ُبگًبهرد

ی دراد تٍبفت (

11 ) ٍ زگا ُدبفتعا

ییٍراد ُبیگ يیا سا ِث

ذض تازثا ػبطل یولاپ

ٍ یعبخه تبؼیبضذض

شگٍّزلو بث ی

ذ ی ي زثازث ی ذٌو

، ِؼلبغه يیا .تعا دبٌْؾیپ لثبل ذّ بث

ف

بمه ی

ِغ ت أث ی ز ىبّد

َؽ ی

ِ

ٍ ًَِثبث شگّزلو ی ذ ی ي تبًبوَلگ زث

نلاپ

ًاذًد ی بض ٍ ی تبؼ عبخه ی ث ىبّد ی ىاربو تًٍ تطت ی رَتلا ؼخث رد

.ذؽ مبدًاICU

شور قیقحت

ُذؽ یفدبقت رادذّبؽ یٌیلبث ییبهسآربو ِؼلبغه يیا رد داذؼت

50

تغث ىاربویث سا زفً

ؼخث رد یز بهٍزت ICU

ِث دٍرٍ یبّربیؼه ِو

ىبهس یع رد ٍ رٍزه ِث ،ذًدَث اراد ار ِؼلبغه 5

تیتزت ِث ٍ ُبه

ىبتعربویث رد یزتغث

ٍ

ّیل سا یجتو ِهبً تیبضر ذخا بث بویث ن

ر

ٍ ػٍر

ًَِوً

.ذًذؽ ةبختًا طزتعد رد یزیگ ِؼلبغه ِدیتً ٍ تجغً ٍد ِغیبمه لَهزف طبعا زث ًَِوً ندض

آزفف ىاربىوّ ٍ یدبث (

20 ) ىبّد تبؼیبض سٍزث ىاشیه ؿَقخ رد

ٍ لجل ىاربویث بث يیذیشگّزلو ٍُزگ رد ِلخاذه سا ذؼث

94 / 0

; P1

،

28 / 0

; P0

، 61 / 0 p; ، 05 / 0 α; ٍ 1 / 0 β; ٍُزگ زّ رد 10

زفً

رَظٌه ِث ِو ذؽ درٍآزث يتفزگ زظً رد بث ىَهسآ ىاَتٍ تلد ؼیاشفا

لبض ىدَث ُضیٍ

ندض للاذض تیبػر ٍ ِؼلبغه ىبهس تذهٍ ىاربویث

ٍُزگ زّ رد ًَِوً

25 ِتفزگ زظً رد زفً

.ذؽ

ًَِوً ظپع ػٍر بث یزیگ

یسبع یفدبقت یوَلث

زگؾٍّضپ

ةبختًا یازث

ًَِوً

ِو یًاربویث طزتعد رد ةبختًا ػٍر سا بّ

ربیؼه

ٍ دَوً ُدبفتعا ذٌتؽاد ار ِؼلبغه ِث دٍرٍ یبّ

ةبختًا یازث

ت ث لَلطه یفدبق

ِ

ٍّا یازث ُذؽ ِتفزگ ربو كیزع سا ،ربویث يیل

تربو ِث ربویث ربتعزپ ٍ دَث ُذؽ تجث ىآ یٍرزث لَلطه ذو ِو ییبّ

ةبختًا یفدبقت ار لَلطه عًَ ِػزل ترَف یه

ٍ ذؽ يییؼت ،دزو

ِیمث

ًَِوً

بّ

ِث رد ػزیذپ ىبهس تیتزت سا یذؼث ٍُزگ

ٍُزگ یبّ

2 0 1

2 0 0 1 1 1 1 2

) (

} 2

{

p p

q p q p Z pq Z

n 





 

(5)

يیذیشگّزلو

ٍزگ( تبًبوَلگ

ُ -A 25 )زفً

ٍ

ًَِثبث ُربقػ (

-B 25

)زفً

.ذًذؽ ُداد ـیقخت یازث غوخ

ُداد یرٍآ

ِهبٌؾعزپ سا بّ

یتوغل ِع :ذیدزگ ُدبفتعا

1 - کیفارگًمد تبصخشم

یازث غوخ یرٍآ

ِو یتخبٌؽ تیؼوخ تبػلاعا ،يع لهبؽ

،ظٌخ

ٌِیهس یربویث ِمثبع یا

ییٍراد تارَتعد ٍ دَث

ذؽ ُدبفتعا ِو

ته ِؼلبغه بث رد بث ٍ ظجتزه ىَ

ّیغته ؼمً يتفزگ زظً

یبّز تأ راذگزیث

ّیْت ِؼلبغه زث يیققخته ٍ یربتعزپ ذیتبعا زظً سا ُدبفتعا بث ٍ ِ

اَتطه ییاٍر زظً ساICU ه

رَ

د ت أ ذیی تفزگ رازل .

2 - ( کب نبَد یببيزرا تسیل کچ )BOAS

ُذّبؾه یثبیسرا تغیل هز ترَف ِث طبیمه يیا ِو تعا یا

وىت كمطه ظعَت یاراد ٍ ذیدزگ لی

5 تل طبیمهزیس ،ِثل ٍ طبخه ،بّ

ىاذًد یه قاشث ٍ ىبثس ،بّ

ِث ماذوزّ ِو ذؽبث 4

ِخرد توغل یذٌث

یه بت هی ترَف ِث ِو دَؽ 4

ُزوً

یه یراذگ يیا یلو ُزوً .ددزگ

يیث راشثا 5

بت 20 یه ُذٌّد ىبؾً ذؽبث زتوو ُزوً ِززّ .ذؽبث

لاتخا ٍ لىؾه دَخٍ مذػ( ىبّد تهلاع ذؽبث زتلابث ُزوً ِززّ ٍ )ل

یه زتذیذؽ للاتخا ًِبؾً

.ذؽبث ٍ فاذّا ِث ِخَت بث زضبض ِؼلبغه رد

ِیضزف .ذًذؽ ػراشگ يیگًبیه ترَف ِث تازوً ،بّ

ِؼلبغه رد راشثا يیا ییبیبپ ٍ ییاٍر Silness

یعرزث ىاربىوّ ٍ

ت ٍ أ تعا ُذؽ ذیی (

21 ) هز يیا ییاَتطه ییاٍر ىازیا رد يیٌسوّ

غیل ظعَت ىاربىوّ ٍ یدبثآزفف ِؼلبغه رد ت 10

یبضػا سا زفً

( ُبگؾًاد یولػ تبیّ

3 ،یؽَْیث ـقخته زفً

2 ةبقػا شازخ زفً

ٍ 5 یعرزث )ُضیٍ تجلازه ؼخث رد ربو ِمثبع یاراد ىاربتعزپ سا زفً

ٍ تأ ذیی ىَهسآ ػٍر ِث راشثا يیا ییبیبپ .تعا ُذؽ -

دذده ىَهسآ

ىآ یگتغجوّ تیزض ٍ یعرزث 92

/ 0 ( تعا ُذهآ تعد ِث 20

).

3 - چ تسیل ک یببيزرا

( یطبخم یكلاپ )MPS

ُذّبؾه یثبیسرا تغیل هز ترَف ِث طبیمه يیا ِو تعا یا

ّمطه ظعَت لیىؾت نلاپ ٍ طبخه توغل ٍد سا ٍ ذیدزگ لیوىت ك

ماذو زّ ِث ِو ُذؽ 4

يیا رد ُزوً للاذض ِو تعا ُذؽ ُداد ُزوً

راشثا 2 زثواذض ٍ 8 یه

ً ٍ ذؽبث ُذٌّد ىبؾً راشثا يیا رد زتوو ُزو

.تعا زتؾیث للاتخا ُذٌّد ىبؾً زتلابث ُزوً ٍ ىبّد تهلاع رد

ِیضزف ٍ فاذّا ِث ِخَت بث زضبض ِؼلبغه ترَف ِث تازوً ،بّ

.ذًذؽ ػراشگ يیگًبیه ِؼلبغه رد راشثا يیا ییبیبپ ٍ ییاٍر Henriksen

ىاربىوّ ٍ

ٍ یعرزث تأ ذیی ( تعا ُذؽ 22

يیٌسوّ .) ییاَتطه ییاٍر ىازیا رد

ظعَت ىاربىوّ ٍ یدبثآزفف ِؼلبغه رد تغیل هز يیا 10

سا زفً

یبضػا یّ

أ ت ( ُبگؾًاد یولػ 3

،یؽَْیث ـقخته زفً

2 شازخ زفً

ٍ ةبقػا 5 )ُضیٍ تجلازه ؼخث رد ربو ِمثبع یاراد ىاربتعزپ سا زفً

ٍ یعرزث تأ ذیی ىَهسآ ػٍر ِث راشثا يیا ییبیبپ .تعا ُذؽ -

هسآ ىَ

ىآ یگتغجوّ تیزض ٍ یعرزث دذده 92

/ 0 تعا ُذهآ تعد ِث

( 20 .) هیفازگَهد تبقخؾه مزف ىاربویث یازث اذتثا (

،يع لهبؽ

ٌِیهس یربویث ِمثبع ،)ظٌخ یٌیلبث نیلاػ ،یا

ییٍراد تارَتعد ٍ

تبؼیبض ٍ یًاذًد نلاپ زظً سا ىاربویث ِیلو ظپع ٍ ذؽ لیوىت ىبهس رد ِلخاذه سا لجل ىبّد یعبخه سا زتوو

6 سا ذؼث ِیلٍا تػبع

یبّراشثا بث ػزیذپ ٍ BOAS

ُذّبؾه تغیل هز ِو MPS یا

.ذؽ تجث زگؾٍّضپ ظعَت ِعَثزه مزف رد حیبتً ٍ یعرزث ،ذٌتغّ

ىبّد سا لزتٌو ٍُزگ رد تبًَوَلگ يیذیشگّزلو ِیَؽ

2 / 0

ِلخاذه ٍُزگ رد ،بغْث توزؽ لَقطه ذفرد ُبیگ لَلطه سا یا

ًَِثبث (Matricaria chemmomilla) تظلغ بث

10

% لگ سا ِو

ُذؽ ِیْت ُبیگ

ٍ .ذیدزگ ُدبفتعا ،دَث ٍراد لگ ظیًٍدآ توزؽ تخبع

زّ ىاربویث رد

ٍد ،ِلخاذه تثًَ زّ رد ِؼلبغه درَه ٍُزگ

ىبّد يیض رد ىاربویث تیؼضٍ

ترَف رد ٍ تؾپ ِث ُذیثاَخ ِیَؽ

زع زیس غٌه يتؽاذً

30 ل توع هی ِث ترَف ٍ لابث ِخرد .تفزگ راز

لجل ا سا بدً

م زه ا تجل د سا بّ

ا رَظٌه ِث ،ى بٌیوع

سا ى

َث تعبٌه ىد

بؾف ا ر ذغً

یدا بو ،ف بؾف ر بث ا بفتع ذضرد ربؾف زتهًَبه سا ُد 20

بت

25 نیظٌت َُیخ ِخرد .ذؽ

صغع مبوت لبفعا مزً ناَغه هی بث تلد ِث ِلخاذه سا لجل ٍ ذؽ ُذیؾو طزث ىاذًد شَغع ٍ كلض ،ىبثس ،ِثل ،ىبّد بوت

م

ًَ

ا یض

د بّ

ا ى نػ سا

َغع اد ش یلخ ٍ بخ ر یخ د ذً

ىا بوزض بث( بّ

ت )یؾخزز

،

ِثل بّ

س ٍ بث ى بوزض بث(

سا ت

َغه )َلخ ِث تمػ ُدس نا

ذؽ بث ٍ

(6)

10 یع یع رد ُذًبه یلبث تبطؽزت ٍ ُداد َؾتغؽ يیلبع لبهزً مزع

سا زتوورد لیزتعا شجع ىَتلاً ذًَع بث ىبّد ٍ كلض 30

يؾوبع ِیًبث

بوت ذؼث .ذؽ ىبّد لَلطه بث ىبّد ُزفض شَغع م

ىاشیه ِث ِیَؽ

10 یع رد ُذًبه یلبث تبؼیبه ٍ ُداد َؾتغؽ لیزتعا گًزع بث یع

سا زتوو ىبهس رد كلض ٍ ىبّد 30

ذؽ يؾوبع ،ِیًبث .

لضازه لو

ٍ ىبّد ىدزو ُشیوبپ َؾتغؽ

6 لَع ِث ِمیلد یه

ذیهبدًا رد .

َف تر

ٍ

َخ د airway ار ىآ بخ جر

َوً

،ُد زو شیوت د ٍ ُ ذده د رد ًاد بّ

ربویث ى

ِتؽاذگ یه ٍ َؾتغؽ ذًٌبه هیتپعآ تبىً ،يیا زث ٍُلاػ .ذؽ

تعد رزىه ٍ لهبو یًَفػذض سا ُدبفتعا ٍ ِلخاذه يیض رد ٍ لجل ،بّ

ظعَت ،تبطؽزت يؾوبع ٍ ىبّد یَؾتغؽ مبگٌّ ٌِیبؼه ؼىتعد تیبػر ىاربتعزپ یه

.ذؽ

ىبّد

ِیَؽ زّ رد بّ

ٍد ثًَ ِع ًِاسٍر ٍُزگ ِلفبف بث ت

8 تػبع

تذه ِث ٍ 5

رد .ذؽ ُدبفتعا ىاربویث یازث سٍر يیث

ِع تثًَ

د بّ

ى ِیَؽ د بّ

ى بویث ترٍزض طبعا زث ىار زّ

2 - 3 بهزً بث تػبع ل

َؾتغؽ يیلبع ٍ

وبع يؽ ذؽ . رد ىاربویث ِیلو

ٍ لجل ٍ مٍد یبّسٍر

ندٌپ

ِلخاذه سا ذؼث ىبّد یعبخه تبؼیبض ٍ یًاذًد نلاپ زظً سا ،

ٍضپ ظعَت زگؾّ

ٌِیبؼه ظعَت ِعَثزه مزف رد حیبتً ٍ ذًذؽ

ذید ػسَهآ هؽشپًاذًد هی زظً زیس ِوزگؾٍّضپ دَث ُ

.ذیدزگ تجث ،

زّ ىاربویث یازث ِلخاذه مبدًا ىبهس

ٍد ِلفبف بث ٍ ىبغىی ٍُزگ 8

ث تػبع

ِ سا لجل زگؾٍّضپ ظعَت ِو ُذید ػسَهآ ىاربتعزپ ِلیعٍ

ار ىبّد َؾتغؽ صیطف ػٍر ِلخاذه زث

بعا ِؼلبغه ط

ِتخَهآ ذًدَث

.ذؽ مبدًا ،ذٌتؽاذً یػلاعا ربویث زّ یازث ِلخاذه لَلطه عًَ سا ٍ لَلطه ،ِؼلبغه ىذؽ رَوَعٍد تْخ ىبّد یبّ

ظعَت ِیَؽ

رد ربویث ذو ٍ لَلطه ذو تغززث بث ىبغىی فٍزظ رد زگؾٍّضپ تفزگ رازل ىاربتعزپ ربیتخا

ٍ ث شیً ىاربویث

ِ

ٍ یربیؽَّ ؼّبو لیلد

ىبغىی .ذٌتؽاذً یّبگآ لَلطه عًَ سا فٍزظ ىدَث

ِهبٌؾعزپ یٌیثسبث ٍ یرٍآدزگ سا ظپ

ُداد ،بّ

دراٍ ٍ یراذگذو بّ

ٍ ِیشدت ،تبػلاعا دٍرٍ تطف سا ىبٌیوعا تغو سا ذؼث ٍ ذؽ ًِبیار

ُداد لیلطت یربهآ راشفا مزً سا ُدبفتعا بث بّ

16 SPSS .ذؽ مبدًا

فٍزگَولَو ىَهسآ سا ُدبفتعا بث اذتثا غیسَت سا یرادرَخزث فًزیوعا

ُداد لبهزً

سا لبهزً غیسَت سا رادرَخزث یبّزیغته یازث .ذؽ یعرزث بّ

ىَهسآ شیلبًآ یربهآ یبّ

t-test

،لمتغه ٍ یٍّزگ ىٍرد ظًبیراٍ

،ذًدَجً رادرَخزث لبهزً غیسَت سا ِو ییبّزیغته یازث ٍ یًٍزفٌث تیمؼت ىَهسآ سا یٌتیٍ يه یربهآ یبّ

ٍ يهذیزف ،َی .ذؽ ُدبفتعا ىَغوبىلیٍ

ىبؾً فًزیوعا فٍزگَولَو ىَهسآ ِدیتً

داد تبؼیبض یبّزیغته

( لو یعبخه ( لو یًاذًد نلاپ ٍ )BOAS

رد )MPS

ٍد ٍُزگ

ِؼلبغه درَه یه رادرَخزث لبهزً غیسَت سا

ّیغته زیبع یلٍ ذٌؽبث یبّز

ذًدَجً رادرَخزث لبهزً غیسَت سا ؼٍّضپ .

تیؼوخ تبقخؾه ِغیبمه یازث رد یربویث كثاَع ٍ یتخبٌؽ

ٍد ىَهسآ سا ٍُزگ زؾیف كیلد تغت بی زئَىعا یبو یربهآ یبّ

یرادبٌؼه صغع .ذیدزگ ُدبفتعا 05

/ 0 P<

.ذؽ ِتفزگ زظً رد

یقلاخا تبظحلام ملاػا ىبگذٌغیًَ

یه ذـو بث ؼٍّضپ يیا رد ِو ذًراد

ىبـیبـپ :ِـهبً

455864 هزطه ِلوخ سا ظجتزه یللاخا لَفا یهبوت ًِب

ِهبٌؾعزپ ىدَث ،ؼٍّضپ رد ىبگذٌٌو توزؽ ًِبّبگآ تیبضر ،بّ

تًبها ٍ مسلا تاسَده یهبوت ذخا ،ؼٍّضپ سا جٍزخ ربیتخا رد یراد

تعا ُذؽ تیبػر غثبٌه ؼٍّضپ یللاخا ذو .

( IR.Bums.1395.108

ذو ٍ )

ربو آ ییبهس یٌیلبث

( IRCT2016103130607N1 )

.تعا ُذؽ ذخا

هتفای اه

ِؼلبغه يیا زث

یٍر 50 ؼخث رد رَتلایتًٍ تطت ربویث ردICU

ٍد ٍُزگ 25 بث ىبهرد تطت ُزفً

ذؽ مبدًا ًَِثبث ،يیذیشگّزلو .

رد یٌع يیگًبیه يیذیشگّ زلو ٍُزگ

5 /

±16 7 / 32

ٍ

ًَِثبث 3

/

±17 1 / 41 .دَث ،ظٌخ یًاٍازف غیسَت رد یرادبٌؼه یربهآ فلاتخا

ٍراد فزقه ِمثبع ٍ یلجل یربویث ِمثبع ،یزتغث تلػ ىاربویث رد

ٍد

( ذیدزگً ُذّبؾه ِؼلبغه درَه ٍُزگ 05

/ 0 P>

) لٍذخ(

1 ).

طبعازث ُزوً يیگًبیه يهذیزف ىَهسآ ِدیتً

ـخبؽ تل زث( بّ

راشثا طبعا زّ ىاربویث رد )BOAS

ٍد رد ٍُزگ لَع ىبهس یبّ

( داد ىبؾً ار یرادبٌؼه ؼّبو ندٌپ سٍر ٍ مٍد سٍر ،لجل 05

/ 0 P<

)

تٍبفت يیا یلٍ

يیث رد بّ

ٍد ىبهس رد ٍُزگ فلاتخا فلتخه یبّ

داذً ىبؾً ار یرادبٌؼه یربهآ

ٍ يیٌسوّ

ُزوً يیگًبیه ـخبؽ

راشثا طبعا زث( طبخه ؼّبو ِؼلبغه درَه ىبهس ِع رد )BOAS

(7)

( داد ىبؾً ار یرادبٌؼه 01

/ 0 P<

ىبهس رد ٍ ) سٍر ٍ ِلخاذه سا لجل یبّ

ٍُزگ يیث رد تٍبفت ِلخاذه سا ذؼث مٍد

َجً رادبٌؼه بّ

سٍر رد یلٍ د

ٍُزگ رد طبخه ـخبؽ يیگًبیه ندٌپ ِث تجغً يیذیشگّزلو

ٍُزگ ( دَث زتوو یرادبٌؼه رَع ِث ًَِثبث یبّ

01 / 0

; ) P لٍذخ(

2 )

ُزوً يیگًبیه ًَِثبث ٍُزگ رد ـخبؽ

راشثا طبعا زث( ىاذًد

داد ىبؾً ار یرادبٌؼه ؼّبو ِؼلبغه درَه ىبهس ِع رد )BOAS ( 004 / 0

; )P یلٍ

يیث رد تٍبفت

ٍُزگ ىبهس رد بّ

رادبٌؼه فلتخه یبّ

( دَجً

05 / 0 P>

.)

ٍُزگ رد یبّ

ٍ يیذیشگّزلو ُزوً يیگًبیه ًَِثبث

ـخبؽ یبّ

ىبثس

ٍ قاشث راشثا طبعا زث(

ِؼلبغه درَه ىبهس ِع رد )BOAS

( داد ىبؾً ار یرادبٌؼه ؼّبو 05

/ 0 P<

ىبهس رد تٍبفت ) فلتخه یبّ

ٍُزگ يیث رد ( دَجً رادبٌؼه بّ

05 / 0 P>

.)

طبعازث

ُذؽ رازىت ظًبیراٍ شیلبًآ ىَهسآ ِدیتً

، ُزوً يیگًبیه ىاربویث رد لو رد ىبّد یعبخه تبؼیبض

ٍد رد ِؼلبغه درَه ٍُزگ

ىبهس يیث ىبؾً ار یرادبٌؼه ؼّبو ندٌپ سٍر ٍ مٍد سٍر ،لجل یبّ

( داد 001 / 0 P<

تٍبفت يیا یلٍ ) يیث رد بّ

ٍد یربهآ فلاتخا ٍُزگ

داذً ىبؾً ار یرادبٌؼه لٍذخ(

2 ).

ِدیتً طبعازث ىَهسآ

t-test لمتغه یرادبٌؼه یربهآ فلاتخا

راشثا طبعا زث( یعبخه ِؼیبض تازوً تازییغت يیگًبیه رد )BOAS

ٍ لو رد ـخبؽ تل یبّ

ىبهس رد قاشث ٍ طبخه ،بّ

رد فلتخه یبّ

ٍد ( ذیدزگً ُذّبؾه ِؼلبغه درَه ٍُزگ 05

/ 0 P>

يیگًبیه یلٍ )

تازوً تازییغت ـخبؽ

ًد ٍ ندٌپ سٍر بث لجل ٍ مٍد سٍر بث لجل ىاذ

يیٌسوّ

ـخبؽ رد ندٌپ سٍر بث مٍد سٍر ٍ ندٌپ سٍر بث لجل ىبثس

ٍد

( تؽاد یرادبٌؼه تٍبفت ِؼلبغه درَه ٍُزگ 05

/ 0 P<

) لٍذخ(

3 )

ليذج 1 - ناربمیب رد يراد فرصم ٍقببس ي یلبق يربمیب ٍقببس ،يرتسب تلع ،سىج یوايارف عيزًت ٍسيبقم يد

يرگ

ٍعلبطم درًم ٌ

ٌيرگ

ریغتم

هيذيسگَرلك

ٍوًببب رئًکسا يبك نًمزآ

رشیف قیقد تست بي یوايارف )ذصرد( یوايارف )ذصرد(

ىس ظٌخ دزه (

24 ) 6

( 76 ) 19 (

28 ) 7

( 72 ) 803 18

/ 0

; P

ّلػ یزتغث ت بهٍزت

یشغه ِتىع یهَوػ یضازخ لوػ ةبقػا ٍ شغه یضازخ

بع دراَه زی (

64 ) 16

( 0 ) 0

( 12 ) 3

( 8 ) 2

( 16 ) 4 (

56 ) 14

( 12 ) 3

( 16 ) 4

( 4 ) 1 44

/ 0

; P

ربویث ِمثبع ی دراد یلجل

دراذً

( 36 ) 9

( 64 ) 16 (

56 ) 14

( 44 ) 32 11

/ 0

; P

ٍراد فزقه ِمثبع دراد

دراذً

( 12 ) 3

( 88 ) 22 (

40 ) 10

( 60 ) 063 15

/ 0 P;

(8)

ليذج 2 - هیگوبیم ٍسيبقم تارمو

صخبش

،بل يبَ

،طبخم

،ناذود

،نببز ي قاسب نبَد یطبخم تبعيبض لك ٌرمو (

راسبا سبسا رب ) BOAS

ٌيرگ

نبمز هيذيسگَرلك

ٍوًببب نًمزآ

آ يربم بي یىتيي هم

لقتسم تست یت

×

هیگوبیم ربیعم فارحوا± هیگوبیم

ربیعم فارحوا± ىعم حطس

ی راد ي

بّ تل

ِلخاذه سا لجل مٍد سٍر ندٌپ سٍر 49

/

±0 64 / 1

46 /

±0 28 / 1

46 /

±0 28 / 1 58

/

±0 40 / 1

52 /

±0 24 / 1

37 /

±0 16 / 1 16

/ 0

69 / 0

32 / 0

يهذیزف ىَهسآ ِدیتً

001 / P<0 009

/ 0 P;

ىَغوبىلیٍ ىَهسآ ِدیتً

ندٌپ ٍ مٍد سٍر بث لجل 003 / 0 P; مٍد سٍر بث لجل

05 / 0 P;

ندٌپ سٍر بث لجل 01

/ 0 P;

یعبخه ُزوً

/

±0 64 / 1

44 /

±0 24 / 1

20 /

±0 04 / 1 61

/

±0 72 / 1

51 /

±0 44 / 1

44 /

±0 24 / 1 86

/ 0

18 / 0

01 / 0

001 / 0 P<

ِدیتً

ىَغوبىلیٍ ىَهسآ مٍد سٍر بث لجل

002 / 0

; P

/ 0

; P

ندٌپ بث مٍد سٍر 03

/ 0

; P مٍد سٍر بث لجل

008 / 0

; P

/ 0

; P

/ 0

; P

ىاذًد ُزوً

/

±0 84 / 2

96 /

±0 80 / 2

93 /

±0 76 / 2 04

/

±1 80 / 2

19 /

±1 60 / 2

19 /

±1 56 / 2 29

/ 0

53 / 0

51 / 0

هذیزف ىَهسآ ِدیتً

ي 22

/ 0 P; 004

/ 0 P;

ِدیتً

ىَغوبىلیٍ ىَهسآ ندٌپ سٍر بث لجل NS

03 / 0

; p

ىبثس ُزوً

/

±0 20 / 2

72 /

±0 76 / 1

49 /

±0 36 / 1 75

/

±0 68 / 1

51 /

±0 48 / 1

49 /

±0 36 / 1 06

/ 0

38 / 0

67 / 0

001 / 0 P<

01 / 0

; P

ِدیتً

ىَغوبىلیٍ ىَهسآ ر بث لجل

مٍد سٍ

001 / 0

; P

/ 0 P<

/ 0

; P ندٌپ سٍر بث لجل

02 / 0

; P

قاشث ُزوً

/

±0 04 / 2

57 /

±0 64 / 1

50 /

±0 40 / 1 60

/

±0 12 / 2

59 /

±0 48 / 1

48 /

±0 32 / 1 80

/ 0

50 / 0

79 / 0

002 / 0 P; 001

/ P<0

ِدیتً

ىَهسآ ىَغوبىلیٍ

مٍد سٍر بث لجل 03

/ 0

; P

/ 0

; P

/ 0

; P مٍد سٍر بث لجل

001 / 0 P<

/ 0 P<

/ 0

; P

ُزوً

لو تبؼیبض

ىبّد یعبخه

/

±2 44 / 10

72 /

±1 72 / 8

11 /

±1 84 / 7 1

/

±2 68 / 9

94 /

±1 24 / 8

91 /

±1 64 / 7 36

/ 0

63 / 0

91 / 0

ىَهسآ ِدیتً

یٍّزگ ىٍرد ظًبیراٍ شیلبًا 001

/ 0 P<

001 / 0 P<

ِدیتً

یًٍزف يث یجیمؼت تغت ندٌپ ٍ مٍد سٍر بث لجل

001 / P<0

ندٌپ سٍربث مٍد سٍر 003

/ 0 P; ىبهس ِوّ

زگیذوّ بث بّ

001 / P<0

: × لمتغه تغت یت لو ُزوً ٍ یٌتیٍ يه بّ ِغیض

(9)

ليذج 3 - تارمو هیگوبیم ٍسيبقم

،کلاپ ي طبخم پ لك ٌرمو راسبا سبسا رب( یواذود کلا نبمز رد )MPS

رد فلتخم يبَ

يد

ٍعلبطم درًم ٌيرگ

ٌيرگ

ٌرمو رّیغتم هيذيسگَرلك

ٍوًببب نًمزآ

یت بي یىتيي هم لقتسم تست

×

نيرد سوبيراي سیلبوآ یَيرگ

هیگوبیم ربیعم فارحوا± هیگوبیم

ربیعم فارحوا± ىعم حطس

ی راد ي

ُزوً

نلاپ

/

±0 6 / 2

82 /

±0 44 / 2

82 /

±0 44 / 2 81

/

±0 64 / 2

88 /

±0 24 / 2

87 /

±0 2 / 2 92

/ 0

74 / 0

61 / 0

03 / 0

; 001 P

/ 0 P<

ىَغوبىلیٍ ىَهسآ ِدیتً

ندٌپ ٍ مٍد سٍر بث لجل 04

/ 0 P; مٍد سٍر بث لجل

002 / 0

; P

/ 0

; p

یعبخه ُزوً

/

±0 72 / 1

44 /

±0 24 / 1

2 /

±0 04 / 1 61

/

±0 72 / 1

51 /

±0 44 / 1

43 /

±0 24 / 1 94

/ 0

12 / 0

004 / 0

*

001 / 0 P<

ِدیتً

ىَغوبىلیٍ ىَهسآ مٍد سٍر بث لجل

002 / 0 P;

/ 0 P;

/ 0 P; مٍد سٍر بث لجل

008 / 0 P;

/ 0 P;

ُزوً

لو یًاذًد نلاپ

/

±1 32 / 4

03 /

±1 68 / 3

87 /

±0 48 / 3 1

/

±1 36 / 4

03 /

±1 68 / 3

12 /

±1 44 / 3 98

/ 0

84 / 0

61 / 0

ىَهسآ ِدیتً

آ ظًبیراٍ شیلبً

یٍّزگ ىٍرد 001

/ P<0 001

/ P<0

ِدیتً

یًٍزف يث یجیمؼت تغت مٍد سٍر بث لجل

001 / 0

; P

/ 0

; P ندٌپ ٍ مٍد سٍر بث لجل 001

/ 0 P<

ندٌپ ٍ مٍد سٍر 03

/ 0

; P

:×

ٌتیٍ يه بّ ِغیض لمتغه تغت یت لو ُزوً ٍ ی

( ىاذًد نلاپ ُزوً يیگًبیه ىاربویث يیث رد )PLAK

ٍد ٍُزگ

ىبهس رد ِؼلبغه درَه ىبؾً ار یرادبٌؼه یربهآ فلاتخا فلتخه یبّ

زّ رد یلٍ داذً

ٍد ىبهس لَع رد ىاذًد نلاپ ُزوً ؼّبو ٍُزگ

( دَث رادبٌؼه 05

/ 0 P<

.)

زّ رد

ٍد وً يیگًبیه ِؼلبغه درَه ٍُزگ ِع رد ىبّد طبخه ُز

( داد ىبؾً ار یرادبٌؼه ؼّبو ِؼلبغه درَه ىبهس 001

/ 0 P<

رد ٍ )

ىبهس

ٍُزگ يیث رد تٍبفت ِلخاذه سا ذؼث مٍد سٍر ٍ ِلخاذه سا لجل یبّ

رد ىبّد طبخه ـخبؽ يیگًبیه ندٌپ سٍر رد یلٍ دَجً رادبٌؼه بّ

ٍُزگ

ٍُزگ ِث تجغً يیذیشگّزلو یرادبٌؼه رَع ِث ًَِثبث یبّ

زتوو

( دَث 004 / 0

; .)P زث

طبعا

ُذؽ رازىت ظًبیراٍ شیلبًآ تغت ِدیتً

، ُزوً يیگًبیه

راشثا طبعا زث یًاذًد نلاپ ـخبؽ ىاربویث ردMPS

ٍد درَه ٍُزگ

ىبهس يیث رد ِؼلبغه داد ىبؾً ار یرادبٌؼه ؼّبو یعرزث درَه یبّ

( 001 / 0 P<

تٍبفت يیا یلٍ ) يیث رد بّ

ٍد یربهآ فلاتخا ٍُزگ

ادبٌؼه داذً ىبؾً ار یر لٍذخ(

4 ).

ِدیتً طبعازث ىَهسآ

t-test لمتغه یرادبٌؼه یربهآ فلاتخا

راشثا طبعا زث( یًاذًد نلاپ تازوً تازییغت يیگًبیه رد رد )MPS

طبیمهزیس ٍ لو ىبهس رد ىآ یبّ

رد فلتخه یبّ

ٍد درَه ٍُزگ

ذیدزگً ُذّبؾه ِؼلبغه لٍذخ(

5 .)