*Corresponding author
Kakemem U. Adabi M. Sadeghi A. Jalali M. and Dehyadegari E. (2022). Palaeoenvironment reconstruction, diagenetic overprint and geochemistry of the Upper Cretaceous Sarvak Formation in the north of Dezful Embayment, south-west of Iran. Journal of Stratigraphy and Sedimentology Researches, 38(3):1-34.
2423-8007 / © 2022
This is an open access article under the CC BY-NC-ND 4.0 License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/).
https://doi.org/10.22108/jssr.2022.134679.1237 https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087888.1401.38.3.1.8 https://jssr.ui.ac.ir/?lang=en
Journal of Stratigraphy and Sedimentology Researches E-ISSN:2423-8007
Vol. 38, Issue 3, No. 88, Autumn 2022, pp 1-34 Received: 09.08.2022 Accepted: 27.09.2022 Research Paper
Palaeoenvironment reconstruction, diagenetic overprint and geochemistry of the Upper Cretaceous Sarvak Formation in the north of Dezful Embayment, south-west of Iran
Umid Kakemem
Ph.D. student of Sedimentology and Petrology of Sedimentary Rocks, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran [email protected]
Mohammad Hossain Adabi *
Professor, Department of Petroleum and Sedimentary Basins, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran [email protected]
Abbas Sadeghi
Professor, Department of Petroleum and Sedimentary Basins, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran [email protected]
Mahmoud Jalali
Exploration Directorate, NIOC, Tehran, Iran [email protected]
Ehsan Dehyadegari
Assistant Professor, Department of Petroleum and Sedimentary Basins, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran [email protected]
Abstract
The Sarvak Formation, with a total thickness of 1566 m and major limestone lithology in the Ahvaz and Mansouri oil fields, is studied to determine its palaeoenvironment, diagenetic overprint and geochemistry. In the studied wells, the formation conformably overlies the Kazhdumi Formation and is overlain by the Ilam Formation. The petrographical studies led to identifying twelve facies precipitated in four major sub-environments, including inner-, middle-, and outer ramp and an intra-shelf basin on a homoclinal ramp-type setting. Dissolution, compaction, and cementation are the main diagenetic alterations that changed the primary chemical composition and the reservoir property of the Sarvak Formation. These diagenetic processes occurred in phreatic marine, meteoric, and burial realms. Sedimentary geochemistry of major and trace elements, including Ca, Mg, Fe, Mn, and Sr, along with O and C stable isotopes, reveal aragonite as the original carbonate mineralogy of the Sarvak Formation. The depositional environment in the lower Sarvak with the predominant shallow open marine and stratigraphic succession with no evidence of exposure, change to stratigraphic succession with more shallow sub-environments (lagoon and bioclastic-shoal), and the evidence of exposure such as cementation and extensive dissolution, which led to depletion in Sr, δ18O, and δ13C and enrichment in Fe and Mn during sea level fall in the inner ramp microfacies. The Fe and Mn cross-plot with a positive trend shows the effects of diagenetic phases in minor phreatic marine and mainly meteoric realm, all confirmed by petrography. The Sr/Ca ratio has the most correlation to the modern tropical warm-water shallow marine that could confirm the primary aragonite mineralogy; which is supported by the predominance of carbonate mud in the identified facies, primary isopachous fibrous marine cements, and extensive dissolution evidence. The cross-plot of Fe versus Sr and Mn versus Sr/Mn ratio suggests deposition in mainly an oxygenation state that experienced low to high water/rock interaction during different depositional sequences. The δ18O and δ13C co-variation and their comparison with the other fields of the Sarvak conducted in different regions show precipitation in an isotopic equilibrium in the carbonates with the Upper Cretaceous seawater, since calculating salinity (Z=130) and temperature (T= 26C) of the Sarvak Formation confirm the above statement.
Keywords: Diagenesis, Sedimentary geochemistry, Water/rock interaction, Upper Cretaceous, Sarvak Formation.
Journal of Stratigraphy and Sedimentology Researches, Vol. 38, Issue 3, No. 88, Autumn 2022
https://doi.org/10.22108/jssr.2022.134679.1237 https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087888.1401.38.3.1.8 2
Introduction
The Albian–Turonian Sarvak Formation (Motiei 1993), which forms a part of the Bangestan Group the second most important reservoir succession in the Zagros Basin and Persian Gulf (Esrafili-Dizaji et al. 2015; Assadi et al. 2016). This succession is equivalent to Mishrif, Ahmadi and Rumaila in Saudi Arabia, Natih in Oman, Derder in Turkey, and Mishrif in Iraq, which was deposited on a shallow carbonate platform along with interashelf basins on the passive margin of the Arabian Plate (Ziegler 2001; Piryaei et al. 2011; Alsharhan 2014). Various studies conducted on the geochemistry of carbonates reveal its adequacy in determining palaeoclimate and original mineralogy, defining the rate and type of diagenetic alteration, distinguishing diagenetic realms and trends as well as the stratigraphic position of depositional sequence stratal surfaces and boundaries (Adabi and Asadi Mehmandosti 2008;
Crowe et al. 2013; Fallah-Bagtash et al. 2020; Omidpour et al. 2021). In this study, regarding the oil industry needs for exploration and production and based on petrographical and geochemical analysis, the facies, paloeoenvironment, diagenetic characteristics and geochemistry of the Sarvak Formation are studied in the northern Dezful Embayment, southern Iran.
Material & Methods
The facies analysis and diagenetic characteristics of the Sarvak Formation in two wells in the Ahvaz and Mansouri oil fields are studied using 900 thin sections obtained mainly from core samples. The nomenclature for carbonate rocks used in this study is the terminology introduced by Dunham (1962) and its modified classification by Embry and Klovan (1971). The facies analysis and interpretation of the depositional environments were conducted using the standard microfacies of Burchette and Wright (1992) and Flügel (2010). All thin sections were stained with potassium ferricyanide and Alizarin Red-S to distinguish carbonate minerals (Dickson 1965). The geochemical studies are done using analyzing trace and major elements including Ca, Mg, Fe, Mn, and Sr along with O and C stable isotopes of carbonate rocks both in the Exter University of England on 57 samples from the Ahvaz Oil Field and 43 samples from the Mansouri Oil Field. The trace and major elements are
analyzed using Agilent 5110 VDV Inductively Coupled Optical Emission Spectrometer (ICP-OES) with 0.02 mmol/molprecision for Mg/Ca ratio, 0.4 µmol/mol for Sr/Ca ratio, 0.02 mmol/mol for Fe/Ca ratio and 0.006 mmol/mol for Mn/Ca ratio. For stable isotopes, the analysis is done using SerCon 20-22 Gas Source Isotope Ratio Mass Spectrometer (GS-IRMS) based on the Copenhagen University Standard (LEO, Carrara Marble) and with the precision of ±0.08‰ for δ13C and 0.28‰ for δ18O.
Discussion of Results & Conclusion
The Sarvak Formation, with dominant limestone lithology and 831 and 735 m thickness, respectively in Ahvaz and Mansuri Oil Fields, conformably overlies the Kazhdumi Formation and is unconformably overlain by the Ilam Formation. The petrographical studies led to determinate five facies association deposited on a low angle ramp type setting along with an intrashelf basin. Diagenetic studies reveal the impact of marine, unconformity-related meteoric, and shallow and deep burial diagenesis that mainly caused intense compaction, dissolution and cementation. These main diagenetic features changed the nature of the associated facies regarding the reservoir property of the Sarvak Formation. The impact of main diagenetic features along the Sarvak succession improved the understanding of the elemental, and O and C stable isotope analyses. The geochemical analysis as well as petrographical evidences such as diversity of fauna and flora and primary marine diagenetic features confirm the original aragonite mineralogy for the Sarvak carbonate, which was formed in a warm and humid condition on a shallow marine platform. The analyzed δ18O and δ13C, along with the variable concentration of Sr, Fe and Mn suggest maintenance of the primary composition along with alteration in burial realm and mainly meteoric diagenesis. The cross-plot of trace element and O and C stable isotopes indicate that the Sarvak carbonate rocks altered in the open to close diagentic system during different depositional stratigraphic sequences depending on the exposure of the carbonate platform and its scale and duration.
شهوژپ
هنيچياه
بوسرويراگن
يسانش
يپايپهرامش،متشهويسلاس 88
هرامش،
،موس
زيیاپ 1041 ص،
1 - 40
خیرات
:لوصو 18 / 40 / 1041
:شریذپخیرات 40
/ 40 / 1041
https://doi.org/10.22108/jssr.2022.134679.1237
https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087888.1401.38.3.1.8
يشهوژپهلاقم
یلاوت یمیشوئژ و زنژاید ،هنیرید طیحم یزاسزاب کورس دنزاس
گداتفاورف رد ی
لوفزد یلامش
،
ناریا برغ بونج
کاک دیما مم
بوسريرتکديوجشناد،
گنسويسانش
ناریا،نارهت،يتشهبديهشهاگشناد،نيمزمولعۀدکشناد،يبوسريسانش
یبادآ نیسحدمحم
،
هضوحهورگداتسا
ناریا،نارهت،يتشهبديهشهاگشناد،نيمزمولعۀدکشناد،تفنويبوسرياه
یقداص سابع
هضوحهورگداتسا،
ناریا،نارهت،يتشهبديهشهاگشناد،نيمزمولعۀدکشناد،تفنويبوسرياه
یللاج دومحم
،
نيمزسانشراک
،يسانش دم تفنيلمتکرشفاشتکاتیری
ناریا ناریا،نارهت،
هد ناسحا یراگدای
هضوحهورگرایداتسا،
يتشهبديهشهاگشناد،نيمزمولعۀدکشناد،تفنويبوسرياه ناریا،نارهت،
هدیکچ
يلاوترد مودردکورسدنزاس ي
ناد
زاوها
روصنمو ي
11
ر ی هراسخرز
اسانشهتانبرک يی
درگ ی د
ردهک طيحمریز ياه
ی ک
لکومهپمر ي
لان
هتشهن
هدش دنا
.
سررب ي ياه
شوئژ ي م يا يی
لماش
ا ی پوتوز اه ي
اپ ی راد O
Cو
رصانعو
،Ca
،Mg
،Fe
Mn Srو
ناشن
م ي دهد
کرتهک ي ب
ناک ي
سانش ي
لوا ي ه
ا ی ن
زاس
دن نوگارآ يت ي
هدوب
.تسا رد
کورس
اپ يی ن ي
دهاش
هنومنهبلغ اه ي
رد یا ي
زاب و
رد کورس
لااب يی
دهاش هبلغ
حم ي ط
مک
دهاوشوقمع
د ی زنژا
لدهبيکیروئتم ي
ل
طردمرفتلاپدزنورب ي
تشهن
تسه ي م
نغهبرجنمهک ي
گدش ي
ب ي رتش Fe
Mnو
لختو ي ه
ب ي رتش Sr
18O،
13Cو
رد
هراسخر خادپمرياه هدشایردبآيورسپنامزردويل
تسا
.
سرت ي م
داقم ی ر Fe
لباقمرد
Mn شاب ي ب
دتبثم لا
رب ريثات
د ی زنژا
يکیرو ئتم
تسا
ازفاهبرجنمهک ی
ش
ریداقم
رصانع
يعرف
.تساهدش داقم ی ر
رلاوم Sr/Ca
رد
هنومن اه
اراد ي
ب ي رتش ی ن
نوگارآا بهبا شت
ي ت
يا ه
پورت ي
لا ک
تسارضاحدهع
هک
مي ژولارن ي
لوا ي ه
نوگارآ يت ي
رد يمديیاتارکورسدنزاس دنک
داقم.
ی ر
رتمک
Sr هنومنرد هنومنهبتبسناه
ا ه ي
ر ضاحد هع
لدهب ي ل
ثات ي ر
هدمع د ی زنژا
ورربيکیروئتم ي
ا ی ن
هنومن ا.تسااه ی ن
سفت ي ر
فارگورتپتاعلاطمطسوت ي
ظن ي ر
هراسخرردهتانبرکلگهبلغ
ه ک،ا ه
مکولاکيپورتربيديیات هتشهنندوبقمع
،تساه سدوجو ي نام
رد یا يی
شانللاحناهدرتسگدهاوشو ي
ثا تزا ي ر
بآ
ا ه ي
يکیرو ئتم
،
و
دو جو
دور ی تس اه ي
سلک يت ي
هنومنرد
اه
رتمکتظلغهبرجنمهک
Sr
،هدشيیاهنبيکرترد
لباق
ات يی د
ت سا
.
غت
يي تار
او تحم ي Fe
ر باربرد
Sr
و
تبسن Sr/Mn
رباربرد
Mn بي رگنا
بثت ي ت
تشهنو ای ن
تانبرک اه
ارشرداتدمع ی
ط
يیایردطيحم
سکا ي ناد
و
ت شهنزا پ
ه ببآلدا بت
گنس اپ يی ن
ات
طسوتم
و
لااب
رد
ی ک
س ي متس
د ی تنژا ي ک ي
هتسب
ات
زاب
م ي
دن شاب
.
ه نماد
غت
يي تار
18O
13Cو
اقمو ی
ه س
ا سهدود حما بنآ ی
ر
ققحم ي ن
وم ی د
تشهن
گنس
کهآ اه ي
دنزاس
کورس
رد
تلاح
ت لداع
ا ی پوتز ي
اب
بآ
رد یا ي
هساترک
م ي دشاب
.
ه چرگا
ا
ی ن
ه نومن
ا ه
رد
ل حارم
دعب ي
طسوت
ناسرگد ي
شان ي
زا
آرف ی اهدن ي
د ی تنژا ي ک ي
رد
طيحم ياه
فلتخم
د ی تنژا ي ک ي
تحت
ثا ت ي ر
رار ق
ه تفرگ
د نا غت.
يي تار
ا ی
و توز يپ
د یوم
دادخر هس
دزاف ی تنژا ي ک ي
تآرف ي ک
رد یا
،يی
يکیروئتم
)بلاغتروصهب(
و
ب
يئزجتروصه فدت
ين ي
ارب ي
گنس
کهآ اه اکورسدنزاسي تس
.
هژاو یاه :یدیلک
،يبوسريميشوئژ،زنژاید .کورسدنزاس،يیلاابۀساترک،گنسهببآلدابت
لوئسمهدنسیون
ممکاک
،
؛.ا
يبادآ
،
؛.ح.م
يقداص
،
ع
؛.
يللاج
،
و.م
هد
يراگدای
،
(.ا 1041
.)
« يلاوتيميشوئژوزنژاید،هنیریدطيحميزاسزاب
کورسدنزاس گداتفاورفرد
ي
لوفزد
ناریابرغبونج،يلامش
» شهوژپ.
نيچياه ه
بوسرويراگن
يسانش
،
48 ( 4 :) 1 - 40
.
2423-8007 / © 2022
This is an open access article under the CC BY-NC-ND 4.0 License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/).
0 شهوژپ
هنيچ ياه بوسر و يراگن يس لاس ،يسانش
و متشه يپايپ هرامش ، 88
هرامش ، موس ، پ زيیا 1041
https://doi.org/10.22108/jssr.2022.134679.1237
https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087888.1401.38.3.1.8
همدقم نيبلآنسابکورسدنزاس -
نوروت ي ن
(
James and Wynd 1965;
Motiei 1993
هب )
زا يکی ،ناتسگنب هورگ زا يشخب ناونع
مهم
نوز نیرت
زا يرايسب رد ينزخم ياه م
ي ناد
اه
يتفن ي
(تساسرافجيلخوسرگازۀضوح
Asadi Mehmandousti et
al. 2013; Esrafili-Dizaji et al. 2015; Asadi et al. 2016
دنزاس.)
هبکورس
دودح،ناتسگنبهورگزاملایادنزاسهارمه 14
دصرد
يملماشارسرگازۀضوحياجربتفن
دنزاسزا پودوش
وگيلانسابيرامسآ -
مهمونيمود،نسويم
نزخمگنسنیرت
يم ليکشت ار ناریا
( دهد
Asadi Mehmandousti et al. 2013
.)
(فیرشيمياهدنزاس
Mishrif
(لايمرويدمحا،)
Rumaila
)
( حيتان دنزاس ،ناتسبرع رد
Nattih
ردرد دنزاس ،نامع رد )
(
Derder
( فیرشيم ،هيکرت يقرش بونج رد )
Mishrif
رد )
رد مه لداعم ياهدنزاس ناریا رد کورس دنزاس و قارع يبرع ۀحفص
دنا
ک يیلااب نيبلآ ينامز ۀزاب رد ه -
نينامونس
–
مرفتلاپردينيیاپنينوروت
مکۀتانبرکياه
هضوحوقمع
ياه
هدش هتشهن يبرع ۀحفص لاعفريغ ۀيشاح رد يفلش نورد
دنا
لکش(
1 ()
Ghazban 2007; Alsharhan 2014
.)
سر بو
يراذگ
بونج و لامش رد کورس دنزاس
گداتفاورف( ناتسزوخ ي
ارش رد )لوفزد ی
ط
يطيحم
مرفتلاپ
هتانبرک
تفرگ تروص تسا ه
لاح رد ، ي
رد هک زکرم
اب ی ک
ۀصخشم نبارگ
دشادج دننام ه
تسا هتفرگ تروص
نآ رد هک
بوسر
يراذگ
کهآ گنس
کزان
تسانیژتساوگيلا يواح هیلا
(
Oligostegina
( )
Hart 1970
.) نبارگ ۀصخشم نیا
دننام
ًادعب
(دشريسفتيفلشنوردۀضوحناونعاب
Van Buchem et al.
.)2006
رد هرود
ياه
تپآ ي ن - بلآ ي ن - نامونس ي
،ن
قرش شخب ي
حفص ۀ
برع ي
برغبونج(
ي
ا ی نار هضوحاب)
اه ي
نورد
يفلش
يم صخشم گرزب
ش
هک د
طسوت مرفتلاپ
ياه
مک
هطاحا قمع ندوب هدش
؛د
رب کورس دنزاس تابوسر مرفتلاپ
اه
نورد و
ضوح ۀ
نورد
يفلش شاح رد ۀي
غ ي لاعفر
حفص ۀ
برع ي
هتشهن
(تساهدش
لاثميارب
Ziegler 2001; Piryaei et al. 2011
.)
لاطم ب تاع ي
رامش ي
هداد زا هک تسا هداد ناشن
ياه
ای پوتوز ي
رصنع و ي
گنس
ياه
م هتانبرک ي
ناوت
ارب ي
زرا ی با ي
امد
بآ و
اوهو ي
د ی ر ی اسانش ،هن يی
کرت ي ب
ناک ي
سانش ي
لوا ۀي
تانبرک
اه
،
عت يي ن
م ي ناز
ناسرگد ي
،
کفت ي ک
حم ي ط
اه ي
د ی زنژا ي
عت ،فلتخم يي
ن
اهدنور ي
د ی تنژا ي ک ي
اسانش و يی
اهزرم ي
چ ي هن
ا ي
زاسزاباب ي
وتحم ي
ا ی پوتوز ي
شو ي م يا يی
ردبآ ی اها ي
د ی ر ی هن
و
ی ا
س ي تلاا
د ی تنژا ي ک ي
درک هدافتسا
(
Adabi 2004;
Adabi and Asadi Mehmandosti 2008; Crowe et al. 2013;
Fallah-Bagtash et al. 2020; Omidpour et al. 2021
.)
ا رد ی ن
فلت ساسارب ،هعلاطم ي
ق ي
هداد زا
ياه
فلتخم
فارگورتپ تاعلاطم هلمجزا ي
لانآ و ي ز
ا ی پوتوز
ياه
اپ ی راد
δ18O(
δ13C،
عرفرصانعو) ي
(
،Sr
Fe
و ماجنا)Mn
دش
ربه
تانبرک
اه ي
دنزاس کورس
،
زنژاید حم و ي ط
د ی تنژا ي ک ي
،
ويبوسرطيحموهراسخرزیر يبوسريميشوئژ
تانبرک
اه
ي
کورسدنزاس
دنزاس نیايبوسر تاصخشمرتهب کرد يارب
رد،يلامشلوفزديگداتفاورفۀدودحمردسرگازۀضوحرد
تیریدم زاين هب هجوت اب يروصنم و زاوها يتفن ناديم ود کا
ناریا تفن يلم تکرش فاشت سررب و ثحب
ي
هدش تسا
.
يمهعلاطمنیاۀجيتن
نامزرديیايفارغجضرعنييعترددناوت
هتشهن نیا ليکشت
يزاسزاب ،اه بآ
اوهو
يلاوت ،هنیرید ي
هتشهننیاربهچنآکردياربدنزاسنیايکيتنژاراپ
نامززااه
لدم ،تسا هتشذگ لاح هب ات ليکشت
ينزخم يزاس
و
يم تیاهنرد هک دور راک هب دنزاس نیا يفارگيتارتسا
دناوت
هب
مکت ي ل
جنز ي ر ۀ
تاعلاطم ي
حان رد کورس دنزاس ۀي
گداتفاورف ي
لوفزد
.دنککمک
يلاوتيميشوئژوزنژاید،هنیریدطيحميزاسزاب
کورسدنزاس گداتفاورفرد
ي
لوفزد
يلامش
...
کاکديما
ناراکمهومم
0
https://doi.org/10.22108/jssr.2022.134679.1237
https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087888.1401.38.3.1.8 لکش 1 - چ گنس قباطت ی
هن یا ضوح رد کورس دنزاس ۀ
اقم و سرگاز ی
س ۀ اهروشک اب نآ ی
برع ی مه ( راوج زا هتفرگرب Alsharhan and Nairn 1997
)
Fig 1- Lithostratigraphic column of the Sarvak Formation and its equivalent in the Zagros Basin and adjacent Arabian countries (adopted from Alsharhan and Nairn 1997)
مز نی یعقوم و یسانش ییایفارغج ت
ۀضوح
هب سرگاز
ناونع ی ک
چ نوز ي ن
دروخ ۀ
رثا رد ازجم
حفصدروخرب ۀ
برع ي
رد
ااببونج ی
نار
زکرم ي
رد
لامش
،
رد
کی برغ لامش دادتما –ي
بونج
يقرش
تسا هدمآ دوجو هب
(
Navabpour and Barrier 2012
ونوتکت نوز راهچ .) -
تارتسا ي فارگ ي
ماش
ل گداتفاورف ،ناتسرل ي
نهپ ،لوفزد ۀ
ا ی هذ
و
لاعف ساسارب سراف ي
ت
ياه
نوتکت ي ک ي
رات و ی چخ ۀ
بوسر
راذگ ي
ضوح رد ۀ
برغ لامش تمس زا سرگاز
هب
تمس خشت قرش بونج ي
ص
ينداد
دنا
(
Mouthereau et al.
م .)2012
ي ناد
اه يروصنم و زاوها يتفن ي
اتفاورف رد
يگد
لوفزد
راد رارق ن د
هک
زا
لخهببونج ي
ج
،سراف زا
لامش
هب
وهذیانوز
زا
قرش
لسگهب
کراگنم
دودحم م ي
وش د
لکش(
1 )
.
يتفن ناديم و زاوها رهش ۀدودحم رد زاوها يتفن ناديم
دودح رد يروصنم 04
زاوها رهش يقرش بونج يرتموليک
لکش(تساهدشعقاو 1
.)
مان
دنزاس
کورس
کورس گنت زا
لامش رد
ناهبهب برغ
.تسا هدش سابتقا
نومن عطقم ۀ
ا ی ن
نزاس د
،کورس گنت رد
رد عقاو ی
لا
بونج ي
دقات ی
رد عقاو ناتسگنب هوک
04 ک ي رتمول ي
لامش
هزادنا ناهبهب ناتسرهش برغ
گ ي ر ي
هدش
تسا
(
Ghazban 2007
.) دح
اپ يی ن ي
دنزاس اب کورس دنزاس
مدژک ي
ب ه
مهتروص
ش ي ب
ردتو ی ج ي
تسا هک
ضعبرد ي
طاقن
ای ن
سامت زرم
هب
طساو ۀ
گنس
سانش ي
صخشم
رد
دنزاس ود
ًلاماک
زیامتممهزا
يم
دوش تعطقمرد.
ي
،پ
ناقوفدح ي
ابنآ
نرام
شواه ي ل
اه ي
پروگدنزاس ي
تساحضاو
(
Motiei 1993
)
.
ناديم زا يخرب رد
فن ياه
رب ملایا ۀتانبرک تابوسر هک يت
اب دنزاس نیا يیلااب زرم نييعت ،دنراد رارق کورس دنزاس
هکتساهجاوميتلاکشم ثحبدروم
تساناققحمزايرايسب
(
Motiei 1993
.)
6 شهوژپ
هنيچ ياه بوسر و يراگن يس لاس ،يسانش
و متشه يپايپ هرامش ، 88
هرامش ، موس ، پ زيیا 1041
https://doi.org/10.22108/jssr.2022.134679.1237
https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087888.1401.38.3.1.8
لکش -2 ۀشقن نوز یاه ونوتکت - تارتسا ی فارگ ی ( سرگاز ۀضوح Alavi 2007
لوفزد یگداتفاورف رد یروصنم و زاوها یتفن نیدایم ییایفارغج تیعقوم و )
( سرگاز یبوسر ۀضوح ،یلامش Ziegler 2001
)
Fig 2- The scheme shows the tectonostratigraphic zones of the Zagros Basin (Alavi 2007) and the location mapof the Ahvaz and Mansouri Oil Fields in the northern Dezful Embayment, Zagros Basin (Ziegler 2001)
هعلاطم ماجنا ۀویش و راک شور ارد ی ن
هعلاطم
يارب تسد ي با ي
مفادهاهب د
رظن
،
زا 044
عطقم
زان هت ک ي ه
هنومن زا هدش
ياه
هزغم
هدرخ و
ياه
يرافح
هب
تسد
زا هدمآ
دنزاس کورس
ناديم رد هاچ ود رد
يتفن ياه
يروصنم و زاوها
هزغم .تسا هدش هدافتسا
گ ي ر ي
زاوها هاچ
ًابیرقت هب
( لماک تروص
Full core
هتفرگ تروص )
تسا
و
دودح 04 هيهت ۀنومن ياراد نآ تماخض زا رتم
زا هدش
هدرخ
تسا يرافح .
يروصنم ناديم رد 644
هاچ زا رتم
يسررب
دودح و هزغم ياراد هدش 144
يلاوت تماخض زا رتم
هنومنياراد
هيهتياه
هدرخزاهدش
تسايرافح ارب.
ي
علاطم ۀ
کهآگنس
هقبطزااه
دنب ي
(ماهناد
Dunham 1962
ربماو) ي
و
(ناولک
Embry and Klovan 1971
صوتردو) ي
ف
هراسخر
اه
و
ييعت ن
حم ي ط
بوسر ي
سقت زا ي م
دنب ي
ف لگول
(
Flugel 2010
،)
ار و تچروب ی
ت
(
Burchette and Wright 1992
هدش هدافتسا )
.تسا
عطاقم
کزان
زا يبيکرت اب
و زمرق نیرازيلآ لولحم
ميساتپ دينايسورف
هب
روظنم
صيخشت
مولود ي ت
و تيسلک
هب
شور نوسکید
(
Dickson 1965
گنر)
مآ ي ز ي
.دش
علاطم زا پ ۀ
کزان عطاقم لماک و قيقد
،
دادعت
04
هنومن
و يروصنم يتفن ناديم زا هتانبرک 00
ناديم زا هتانبرک هنومن اوها
هنومنردوپ.دشباختناز
هيهتياه
ياربهدش عت
يي ن
داقم ی ر
ای پوتوز
سکا ي نژ
نبرک و
يعرف و يلصا رصانع و
رد
( يلگنا رتسکا هاگشناد هاگشیامزآ
University of Exeter
)
هدش شیامزآ
دنا هنومن باختنا .
هب اه
هنوگ
ا ي
هک تسا
ًابیرقت
مامت ي
چنوتس ي هن
سانش ي
.دهدششوپار
تيارب هزادنايعرفويلصارصانعریداقمنييع
يريگ 444
ات 004
اتتقدابهنومنرهزامرگورکيم 1
لخادهبمرگورکيم
ياهژويفیرتناس 10
يليم
ۀيلوا جیاتن .تسا هدش ماجنا يرتيل
هاگتسدابميسلکهبرصنعرهتبسنبسحربزيلانآ
ICP-OES
(
Agilent 5110 VDV Inductively Coupled Optical Emission Spectrometer
تقدابو)
0.02 mmol/mol
يارب
تبسن
Mg/Ca
،
0.4 µmol/mol
تبسن يارب
Sr/Ca
،
0.02
mmol/mol
تبسن يارب
Fe/Ca
و
0.006 mmol/mol
يارب
تبسن
Mn/Ca
.تساهتفرگتروص
پوتوزیا زيلانآ يارب
هاگتسد زا رادیاپ ياه
GS-IRMS
(
SerCon 20-22 Gas Source Isotope Ratio Mass Spectrometer
يارب هتفر راک هب شور .تسا هدش هدافتسا )
پوتوزیا نييعت
رادیاپ ياه
O
و
C
هزادنا اب
يريگ 004
ات
644
ات تقداب هنومن ره زا مرگورکيم 1
لخاد هب مرگورکيم
يلاوتيميشوئژوزنژاید،هنیریدطيحميزاسزاب
کورسدنزاس گداتفاورفرد
ي
لوفزد
يلامش
...
کاکديما
ناراکمهومم
0
https://doi.org/10.22108/jssr.2022.134679.1237
https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087888.1401.38.3.1.8
ياهژويفیرتناس 0
/ 0 يليم
هاگشناد درادناتسا بسحرب و يرتيل
( گاهنپک
LEO, Carrara Marble
)
اجنا
جیاتن .تسا هدش م
تقد اب و ليمرپ بسحرب زيلانآ نیا يیاهن
‰ 48 /
±4
يارب
δ13C
‰و
18 /
±4
يارب
δ18O
.تساهتفرگتروص
هراسخر زیلانآ
یا
علاطم ۀ
يتلکسا يازجا
،
غ ي تلکسار ي
کزان عطاقم رد تفاب و
دنزاس
کورس رد
م نادي
ياه
تفن ي
هعلاطم
،هدش اسانش هب يی
11 ر ی راسخرز
ۀ هتانبرک
رجنم
دش .
فيط
يتسلاکويب
هراسخرزیر
ياه
يیاسانش
،هدش
تارييغت
يدایز
ار
رد
ياهرفينيمارف
زين وکينوتکنلاپ
ۀراوید اب کيتنبياهرفينيمارف
ناشن زونلاسروپ و هنيتولگآ
يم
دهد .
هولاع
رب
ياهرفينيمارف
وکيتنب
تسیدور ،نوتکنلاپ ياهانوف
واه
ناجرم
اه
هارمه
اب
رگید
هدرخ
ياه
يتسلاکویاب
ليکشت يلصا يازجا
ۀدنهد
نیا
هراسخرزیر
اه
يم ليکشت ار
دنهد .
اهديئولپ
و
تسلکارتنیا
اه
زا يکی مهم
رت ی ن
کرت ي تاب
غ ي ر بي نژو ي ک
رد دوجوم
هراسخرزیر
ياه
يتانبرک
هعلاطم
هدش
هداد ليکشت ار
هک دنا هب
طيحمریزردبلاغتروص
ردلااباتطسوتميژرناابياه
ۀدودحم
ۀدودحمرد،هتانبرکۀتشپهبکیدزنونوگلاياهتنا هدش هدهاشم ينايم پمر زين و هتانبرک هتشپ
هب ؛دنا
هک يروط
ياهديئولپ
يورک
اب
يگدشروج
و
يگدشدرگ
بوخاتطسوتم
زايکی
تابيکرت
يلصا
طيحمریز
هتانبرکهتشپ،نوگلا
پمرو
ينايم
هراسخرزیر .دنا
يیاسانش ياه
رد هدش ک راهچ
دنبرم
هراسخر
يا
لصا ي
لخاد پمر لماش ي
،
پمر م ي نا ي
و
پمر
يجراخ
ز ابهارمه ی
حمر ي ط
ضوح ۀ
فلشارتنیا هدش هتشهن
.دنا
لودج رد 1
هب
هراسخرزیر نیا بيترت
لحاس تمس زا اه
لخاد پمر(
ي هب )
تمس ایرد
هب ،)هضوح(
عون ريسفت هارمه
بلاغ يکيتنژاید ياهدنیآرف و طيحمریز هئارا
هدش
نا
نوتس .د
عیزوت نآ رد هک ،کورس دنزاس يفارگيتارتساوتيل هراسخرزیر
بآحطستارييغتزينويتشهنطيحمتارييغت،اه
ناديمردکورسدنزاسيبوسريلاوتلوطردایرد
زاوهاياه
لکشرد،تساصخشميروصنمو 4
.تساهدشهدادناشن
لودج -1 هراسخرزیر ییاسانش یاه ر یلاوت رد هدش
لیکشت یلصا یازجا اب هارمه کورس یبوس طیحمریز ریسفت و بلاغ یکیتنژاید یاهدنیآرف ،هدنهد
بوسر هراسخرزیر ره یراذگ
Table 1- The identified lithofacies in the Sarvak succession along with main components, predominant diagenetic overprint, and the interpretation of each lithofacies sub-environments
دک هراسخرزیر مان
یلصا یازجا لیکشت هدنهد یاهدنیآرف
یکیتنژاید ریسفت
طیحمریز تشهن
LF1
نوتسکو/نوتسدام
ديلويليميواح
کبلج مویدوکوتيل
و تسلکویاب
وديلويليم کبلج يتيمولود
،ندش يگتسکش
بلغ ۀ
اردهتانبرک لگ ی
ن
ر ی هراسخرز
ک عونتو انوفم ي
ز ی تس ي
ن و ي ز
انوف روضح ي
طيحم نوگلا دودحم ي
هب
هارمه
لوکيپسا يدراوم رد و مویدوکوتيل کبلج جنفسا
رگنايب
ا تشهن ی ن
ر ی هراسخرز
رد
لاميسکورپ
نوگلا لاابشخبات يی
اتباس ی لاد
(تسا Colombié
and Strasser, 2005; Bahrevar et al. 2020 .)
لاميسکورپ اینوگلا
يیلاابشخب
لادیاتباس -
يلخادپمر
LF2
يواحنوتسکو
ابکيتنبيارفينيمارف راوید ۀ
وهنيتولگآ
ذفنمنودبيارفينيمارف ينوگلا
وزبسکبلج،ديلويليم Pseudolituonella
sp.
،مسيفروموئن
،يگتسکش
وللاحنا يتيمولود
ندش
ناوارفوعونت ي
ارولفوانوف LF2رد
تبسن
LF1هب
رتشيب
هدوب
تسا هک
ردتشهنرگنايب
شخب
ياه
لخاد ي
رت
و
حملحاسزارترود ي
ط
نوگلا ي
.تسا
نوگلا دودحم -
پمر يلخاد
LF3
يواحنوتسکپ
ابکيتنبيارفينيمارف راوید ۀ
وهنيتولگآ
ذفنمنودبيارفينيمارف ينوگلا
Nezzazata sp.
،
Nezzazatinella picardi
،
Chrisalidina gradata
،
Pseudolituonella reicheli
زبسکبلجو
رولبت،يگدرشف
وددجم يتیرکيم
ندش
رتامتفاب ی ک
تشپ ي ناب
بلاغو
عومجمندوب ۀ
مارف ين ي رف
تنب ي ک
،
ناشن
دنهد ۀ
هت
شن ين ي
ارش تحت ی ط
ژرنا ي
اپ يی
،ن
سکا اب ي نژ
ًاتبسن
روش و مک ي
حم رد لااب ي
ط
رد یا يی
تظفاحم
هدش
تسا Amao et al. 2016( .)
نوگلا دودحم -
پمر يلخاد
