لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ *
: ﻲﻬﻟاﺪﺒﻋ ﺪﻤﺤﻣ
ﻦﻔﻠﺗ : 09171158681
mdabdollahi@gmail.com E-mail:
ﻪﺟﻮﮔ ﻢﻗر ﺖﺸﻫ ﺶﻨﻛاو ﺸﻳر هﺮﮔ ﺪﻟﻮﻣ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻪﺑ ﻲﮕﻧﺮﻓ
ﺔ
Meloidogyne javanica
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﻂﻳاﺮﺷ رد
هﺮﻴﻣ ثﺮﻣﻮﻴﻛ
1ﻲﻛ ﻲﻬﻟاﺪﺒﻋ ﺪﻤﺤﻣ ،
2
و *
يراﺪﻫد سﻮﺒﻜﺷا 3
1 ، 2 ، 3
، ﺸﻧاد ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻖﺑﺎﺳ يﻮﺠ جﻮﺳﺎﻳ هﺎﮕﺸﻧاد رﺎﻳدﺎﺘﺳا و رﺎﻴﺸﻧاد ،
) ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
18 / 1 / 92 - ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ :
16 / 11 / 92 (
هﺪﻴﻜﭼ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا فﺪﻫ ﺎﺑ
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﻢﻗر ﺖﻔﻫ ﺶﻨﻛاو ﻲﺑﺎﻳزرا حﻼﺻا يا
ﺪﺷ ة ﻪﺟﻮﮔ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻲﮕﻧﺮﻓ
نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا زا ﻢﻗر ود ﻞﻣﺎﺷ رازﺎﺑ )
و GH1
(GH12
ﺪﻨﻠﻳﺎﺗ زا ﻢﻗر ود ، )
Karina
و
Ajeet
( ﻪﺳ ،
نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ زا ﻢﻗر )
Manisha
،
Tolstoi
و
Cluster5
( ﻪﻋرﺰﻣ ﻲﻣﻮﺑ ﻢﻗر و مﻮﺗرد يا
) ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ ﻪﻛ
ﺸﭼ يﺮﻴﮕﻤ ﻲﻣ ﺖﺸﻛ ﺪﻤﺣاﺮﻳﻮﺑ و ﻪﻳﻮﻠﻴﮕﻬﻛ نﺎﺘﺳا رد ددﺮﮔ
( ،ﻲﻫﺮﮔ ﻪﺸﻳر ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺮﺑاﺮﺑ رد ،
M.
javanica
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﻂﻳاﺮﺷ رد ، ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ
. ﻪﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻢﻗر رﻮﺘﻛﺎﻓ ود ﺎﺑ ﻞﻳرﻮﺘﻛﺎﻓ ترﻮﺻ
ﻪﺟﻮﮔ راﺮﻜﺗ ﺞﻨﭘ رد ﻲﻓدﺎﺼﺗ ًﻼﻣﺎﻛ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻪﺑ ﺢﻴﻘﻠﺗ و ﻲﮕﻧﺮﻓ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
. ﻪﺑ
ﺧ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ﺮﻫ يازا ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ ،كﺎ
يﺎﻫ 6 ﻪﺟﻮﮔ ﻲﮔﺮﺑ ﮕﻧﺮﻓ
ـ ﺎﺑ ﻲ 2000 ﺳ ورﻻ ــ ﺗﺎﻤﻧ مود ﻦ ـ
ﺪ
M. javanica
ﻪﻳﺎﻣ ﺪﻧﺪﺷ ﻲﻧز .
ﻪﻳﺎﻣ زا ﺲﭘ ﻪﺘﻔﻫ ﺖﺸﻫ
،ﻲﻧز ﻢﻗر ﻲﺸﻳور تﺎﻔﺻ ﺖﺤﺗ يﺎﻫ
ﻪﺟﻮﮔ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻲﮕﻧﺮﻓ
)
،ﻪﺸﻳر و ﻪﻗﺎﺳ لﻮﻃ ﻪﺸﻳر و ﻪﻗﺎﺳ ﻚﺸﺧ و ﺮﺗ نزو
( ﻲﻠﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ تﺎﻔﺻ و
ﺪﺗﺎﻤﻧ ) هﺮﮔ داﺪﻌﺗ ﻢﺨﺗ داﺪﻌﺗ ،
داﺪﻌﺗ و ﺴﻴﻛ
ﺔ مﺮﮔ رد ﻢﺨﺗ و
ﻪﺸﻳر ﻞﻛ
، مﺮﮔ رد ورﻻ داﺪﻌﺗ و
ﻞﻛ كﺎﺧ
، ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺮﻴﺜﻜﺗ ﺐﻳﺮﺿ و ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﺖﻴﻌﻤﺟ (
ﻲﺑﺎﻳزرا ﺪﺷ ﺪﻧ . ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻢﻗر يﺎﻫ ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﺤﺗ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻦﻳا ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ زا ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ تﺎﺟرد
راد ﺪﻧ . تﺎﻔﺻ رد
ﻢﻗر ،ﻲﺸﻳور يﺎﻫ
،GH12 Ajeet
،
Manisha
و
Karina
ﻴﻘﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺔ
ﻢﻗر توﺎﻔﺗ ياراد ﺎﻫ
ﺎﻨﻌﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ و هدﻮﺑ ﺪﺻرد ﻚﻳ ﺢﻄﺳ رد يراد ﺮﻴﺛﺄﺗ
دﻮﻟآ زا ار يﺮﻳﺬﭘ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻪﺑ ﻲﮔ
ﺪﻧداد . و ﻲﻣﻮﺑ ﻢﻗر ،ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا
Tolstoi
ﻢﻗر ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻲﺸﻳور تﺎﻔﺻ ﺮﻈﻧ زا سﺎﺴﺣ يﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ .
ﻢﻗر ،ﺪﺗﺎﻤﻧ يﺮﻴﺜﻜﺗ تﺎﻔﺻ ظﺎﺤﻟ زا يﺎﻫ
و GH12 Ajeet
ﺎﺑ ﺮﮔ ﺺﺧﺎﺷ ه
2 و
ﻚﻳ زا ﺮﺘﻤﻛ ﻲﻠﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ رﻮﺘﻛﺎﻓ ﻢﻗر ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
يﺎﻫ ﻪﻤﻴﻧ موﺎﻘﻣ
، ﻢﻗر يﺎﻫ
Manisha
و ﻪﺑ GH1
هﺮﮔ ﺺﺧﺎﺷ ظﺎﺤﻟ 2
ﻚﻳ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻠﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ رﻮﺘﻛﺎﻓ و ﻢﻗر ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
يﺎﻫ ﻞﻤﺤﺘﻣ ﻢﻗر و يﺎﻫ
Cluster5
،
Tolstoi
،
Karina
هﺮﮔ ﺺﺧﺎﺷ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻲﻣﻮﺑ ﻢﻗر و 4
ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻠﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ رﻮﺘﻛﺎﻓ و
،ﻚﻳ زا ﻢﻗر ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧﺪﻳدﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ سﺎﺴﺣ يﺎﻫ
.
هژاو ﻫ ــ ﻴﻠﻛ يﺎ ــ يﺪ ﻪﺟﻮﮔ : ﮕﻧﺮﻓ ـ ﻣوﺎﻘﻣ ،ﻲ ـ ﻘﻣ ،ﺖ ـ ﺴﻳﺎ ﺔــ ﻢﻗر ﺎﻫ
، ﺗﺎﻤﻧ ـ ﺸﻳر ﺪ ـ ﻪ ﮔ ـ ﻫﺮ ــ
،ﻲ
Lycopersicon esculentum
،
M. javanica
.
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻪﺟﻮﮔ ﻲﻤﻠﻋ مﺎﻧ ﺎﺑ ﻲﮕﻧﺮﻓ
Lycopersicon esculentum
زا
ﻪﺑ نﺎﻬﺟ رد يزروﺎﺸﻛ ﻢﻬﻣ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ
دور . ﻪﺑ
زرا ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﻞﻴﻟد ﻳاﺬﻏ ش
يدﺎﺼﺘﻗا شزرا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻲ
ﻪﺟﻮﮔ داﻮﻧﺎﺧ رد ﻲﮕﻧﺮﻓ ة
نﺎﻴﻧﺎﺠﻧدﺎﺑ
، زا ﺪﻌﺑ هﺎﻴﮔ ﻦﻳا
ﺐﻴﺳ ﺒﺗر رد ﻲﻨﻴﻣز ﺔ
مود ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺖﻴﻤﻫا .
ﺎﺑ ﻮﻴﻣ يﻻﺎﺑ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
ة ﻪﺟﻮﮔ ﻪﺑ ﻲﮕﻧﺮﻓ ترﻮﺻ
هزﺎﺗ ﺮﻓ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و يرﻮﺧ ا
يرو ﻲﻣ ،هﺪﺷ ﻚﻳ ار نآ ناﻮﺗ
دﺮﻛ ﻲﻘﻠﺗ نرﺪﻣ يزروﺎﺸﻛ رد ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا لﻮﺼﺤﻣ
)
Behnamian & Masiha, 2002
.(
ﻲﻋارز لﺎﺳ رد 90
-
1389 ﻪﺟﻮﮔ ﺖﺸﻛ ﺮﻳز ﺢﻄﺳ ، ناﺮﻳا رد ﻲﮕﻧﺮﻓ
154150
رد و رﺎﺘﻜﻫ ﺪﻤﺣاﺮﻳﻮﺑ و ﻪﻳﻮﻠﻴﮕﻬﻛ نﺎﺘﺳا
874 و رﺎﺘﻜﻫ
ﻪﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ ناﺰﻴﻣ ﺐﻴﺗﺮﺗ
5565209 و
6 / 18814 هدﻮﺑ ﻦﺗ
ﺖﺳا )
Anonymous, 2013
.(
ﻲﻫﺮﮔ ﻪﺸﻳر يﺎﻫﺪﺗﺎﻤﻧ
ﺲﻨﺟ
Meloidogyne
ﻢﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﻦﻳﺮﺗ
يﺎﻫ
ﻪﺟﻮﮔ ﺖﺸﻛ ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻲﮕﻧﺮﻓ
ﻪﻧﻻﺎﺳ و ﺪﻧدﺮﮔ
ترﺎﺴﺧ ﻲﻣ دراو لﻮﺼﺤﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ يﺮﻴﮕﻤﺸﭼ يﺎﻫ ﺪﻨﻨﻛ
.
يرﺎﺒﺟا ﻞﮕﻧا ،ﺪﻧراد ﻲﻧﺎﻬﺟ ﺶﻨﻛاﺮﭘ ﺎﻫﺪﺗﺎﻤﻧ ﻦﻳا ﺪﻧا
و
ﻨﻣاد ﺔ و ﻲﻋارز نﺎﻫﺎﻴﮔ ،تﺎﺠﻳﺰﺒﺳ ﻞﻣﺎﺷ ﻲﻌﻴﺳو ﻲﻧﺎﺑﺰﻴﻣ
نﺎﺘﺧرد ﻲﺧﺮﺑ ﻲﺘﺣ راد
و ﺪﻧ زا ﺶﻴﺑ 3000 ﻧﻮﮔ ﺔ ﻲﻫﺎﻴﮔ
ﻲﻣ ﻞﻣﺎﺷ ار ﻲﺸﺣو و ﻲﻠﻫا ﻮﺷ
ﻧ ﺪ )
Lamberti et al.,
(2004
.
شور ﮋﺗاﺮﺘﺳا و ﺎﻫ ي
يﺎﻫ يدﺪﻌﺘﻣ ﻦﻳا لﺮﺘﻨﻛ ياﺮﺑ
ﻪﺑ ﺮﮔرﺎﻤﻴﺑ ﻪﻛ هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻛ
ﺘﺸﻴﺑ ﺮ ﺎﻬﻧآ ﺎﺑ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ
هاﺮﻤﻫ ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ .
زرﺎﺒﻣ ة ﺞﻳار ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ﻦﻳﺮﺗ
ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﻛ ﺖﺳا حﺮﻄﻣ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻦﻳا ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ شور فﺮﺼﻣ و نازروﺎﺸﻛ ياﺮﺑ ﻪﻛ يرﺎﻴﺴﺑ تاﺮﻄﺧ رد نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
ﻲﮔدﻮﻟآ تﺎﺒﺟﻮﻣ ،دراد ﺮﺑ ﺖﺴﻳز يﺎﻫ
ﻢﻫاﺮﻓ ﺰﻴﻧ ار ﻲﻄﻴﺤﻣ
ﻲﻣ دروآ . هزوﺮﻣا و ﻪﺟﻮﺗ هﮋﻳ و مﻮﻤﺳ فﺮﺼﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ يا
،ﻦﻴﺑ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ فﻮﻄﻌﻣ ﻚﻴﻧﺎﮔرا يزروﺎﺸﻛ ﻢﻗر زا هدﺎﻔﺘﺳا يﺎﻫ
ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻪﺑ موﺎﻘﻣ ﻪﺑ ،ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻞﮕﻧا يﺎﻫ
ﻣ زا ﻲﻜﻳ ناﻮﻨﻋ ﺆ
ﻪﻔﻟ هﺎﮕﻳﺎﺟ ،ﻲﻘﻴﻔﻠﺗ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻢﻬﻣ يﺎﻫ
هﮋﻳو ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار يا .
رد ،ﻪﻄﺑار ﻦﻴﻤﻫ
رد شور ﻴﺑ و تﺎﻓآ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ يرﺎﻤ
ﻪﺟﻮﺗ ،ﺎﻫ
نژ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ يدﺎﻳز ﺖﺳا هﺪﺷ ﺖﻣوﺎﻘﻣ رد ﻞﻴﺧد يﺎﻫ
)
Barker et al., 2006
.(
ﺮﻈﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ
Netscher &
Mauboussin (1973)
ﻢﻗر دﺮﺑرﺎﻛ ، ﻪﺑ موﺎﻘﻣ يﺎﻫ
ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ
ﻪﺑ ﺎﻳ و ﺎﺑ ﻲﻘﻴﻔﻠﺗ ترﻮﺻ د
ﻳ ﮕ شور ﺮ رد ،ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ يﺎﻫ
تاﺮﺛا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻂﻳاﺮﺷ و ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻛا ﺖﻴﻌﺿو ﺮﺑ ﻲﺘﺒﺜﻣ ﻪﺸﻳر ﺪﺗﺎﻤﻧ لﺮﺘﻨﻛ
دراد ﻲﻫﺮﮔ .
ﻣﺎﻧﺮﺑ رد ﺔ
ﺎﻫﺪﺗﺎﻤﻧ ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ
، ﻢﻗر ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ و ﺮﻴﺜﻜﺗ ﻊﻧﺎﻣ موﺎﻘﻣ يﺎﻫ
ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻲﻣ دﻮﺷ رود لﻮﻃ ، ة
نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺎﺑ ﻲﻋارز بوﺎﻨﺗ
ﻢﻛ ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ شزرا مﻮﻤﺳ ﺮﻄﺧ ،ﺪﺑﺎﻳ
ﻲﻗﺎﺑ رد هﺪﻧﺎﻣ
ﻳاﺬﻏ ةﺮﻴﺠﻧز و ﻂﻴﺤﻣ ﻲﻣ ﻢﻛ ﻲ
دﻮﺷ
، ﻪﺑ زﺎﻴﻧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و
يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ و تاﺰﻴﻬﺠﺗ ﮋﻳو يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ ه ﺪﺳر
(Nasr
Esfahani & Ahmadi, 2003)
.
رد هﺎﻴﮔ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ناﺰﻴﻣ نﺎﻴﺑ ياﺮﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ حﻼﻄﺻا نآ ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ خﺮﻧ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻳ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻞﻣﺎﻜﺗ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ
ﻪﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﻓر رﺎﻛ )
Roberts, 2002
.(
،سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ
ﻪﻨﻣاد موﺎﻘﻣ ﻲﻠﻴﺧ و موﺎﻘﻣ ﻪﻤﻴﻧ ﺎﺗ ﻢﻛ ﺖﻣوﺎﻘﻣ زا يا ﺖﺳا هﺪﺷ ﻒﻳﺮﻌﺗ
. رد ﺪﺗﺎﻤﻧ ،ﻞﻣﺎﻛ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺎﺑ نﺎﻫﺎﻴﮔ
ﻪﺑ ﻲﻤﻧ ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻠﻛ ﺰﻴﭼﺎﻧ رﺎﻴﺴﺑ راﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﺎﻳ ،ﺪﻨﻛ
ﻲﺒﺴﻧ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺎﺑ نﺎﻫﺎﻴﮔ رد و دراد ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ )
ﻪﻤﻴﻧ
موﺎﻘﻣ ( دراد ﻪﻧﺎﻴﻣ ﺖﻟﺎﺣ ﺰﻴﻧ ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ .
نﺎﻫﺎﻴﮔ رد
و دراﺪﻧ دﻮﺟو ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻞﻣﺎﻜﺗ ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ سﺎﺴﺣ ﻪﺑ ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻣ ترﻮﺻ يدﺎﻋ رﻮﻃ
دﺮﻳﺬﭘ . ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ
ﻪﺸﻳر ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻂﺳﻮﺗ رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا ﻲﻫﺮﮔ
Bailey (1941)
رد
ﻧﻮﮔ ﺔ ﻲﺸﺣو
L. peruvianum
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
Smith
(1944)
ﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻦﻳا لﺎﻘﺘﻧا ﻪﺑ ﻖﻓﻮﻣ ﺔــ
ﻋارز ــ ﻲ
L. esculentum
ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ نآ زا ﺲﭘ و ﺪﻳدﺮﮔ
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا نﺎﻬﺟ ﺮﺳاﺮﺳ رد
. Sharma et al.
(2004)
ﻢﻗر ﺶﻨﻛاو ﻪﺟﻮﮔ يﺎﻫ
ﮕﻧﺮﻓ ـــ ﻧ ﻪﺑ ار ﻲ ـــ
داﮋ 1 ﺗﺎﻤﻧ ــ ﺪ
M. incognita
ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﺑﺎﻳزرا .
Karajeh et al.
(2005)
يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﺸﻳر ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻲﻳاز ﻢﻗر يور ار ﻲﻫﺮﮔ
يﺎﻫ
ﻪﺟﻮﮔ موﺎﻘﻣ نژ ياراد ﻲﮕﻧﺮﻓ ﻲﺳرﺮﺑ Mi
ﺮﻛ ﺪﻧد .
Khan
et al.
(2000)
ﺸﻳﺎﻣزآ رد ﻲ
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﺶﻨﻛاو ،يا 15
ﻢﻗر
ﻪﺟﻮﮔ ﻲﮕﻧﺮﻓ ار ﺮﺑاﺮﺑ رد داﮋﻧ 3 زا
M. incognita
ﻲﺑﺎﻳزرا
ﺪﻧدﺮﻛ . ناﺮﻳا رد
،
Akhiani et al.
(1984)
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ار يا
ﻪﻧﻮﮔ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺖﻬﺟ ﻲﻫﺮﮔ ﻪﺸﻳر ﺪﺗﺎﻤﻧ يﺎﻫداﮋﻧ و ﺎﻫ
داد مﺎﺠﻧا ﺪﻧ . رد ﺶﻳﺎﻣزآ يﺎﻫ
Jimenez (1985)
رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
،ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا 5
ﻪﺟﻮﮔ ﻢﻗر ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﻲﮕﻧﺮﻓ
ﺪﻧﺪﺷ .
Ahmadi & Mortazavi Bak (2005)
رد
ﺶﻳﺎﻣزآ يﺎﻫ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﻪﻋرﺰﻣ و يا
،يا 20 ﻪﺟﻮﮔ ﻢﻗر ﻲﮕﻧﺮﻓ
ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺮﺑاﺮﺑ رد ار
M. javanica
ﻲﺑﺎﻳزرا ﺮﻛ ﺪﻧد ود ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻛ
ﻢﻗر 109 و 136 ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻞﻤﺤﺘﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ .
رد
،يﺮﮕﻳد ﻖﻴﻘﺤﺗ
et al.
Moslehi (2010)
رﺎﻬﭼ ﺶﻨﻛاو
ﻪﺟﻮﮔ ﻢﻗر ﻪﻋرﺰﻣ ﻲﮕﻧﺮﻓ
ﻞﻣﺎﺷ يا
Super Strain B
،
Super Chief
،
Mobil
و
Royal
ﻧﺎﺨﻠﮔ ﻢﻗر ود و ـ
ﻪ يا
Polaris
و
ES 1002 F1
ار ﻧﻮﮔ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺔ
M. javanica
ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﻧدﺮﻛ . ﻢﻗر ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻋرﺰﻣ
يا
Super
Chief
ﺖﺷاد ار ﻲﮔدﻮﻟآ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ .
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﻢﻗر يا
Polaris
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﻢﻗر و ﻞﻤﺤﺘﻣ ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﻢﻗر ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يا
ES 1002
ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﺑﺎﻳزرا موﺎﻘﻣ ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﻢﻗر ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ F1
دﻮﺟو ﺎﺑ .
ﺢﻄﺳ ﺮﻳز ﺖﺸﻛ ﺮﻴﮕﻤﺸﭼ 154150
رﺎﺘﻜﻫ ي ﻪﺟﻮﮔ ﻲﮕﻧﺮﻓ
و ناﺮﻳا رد 874
رﺎﺘﻜﻫ رد ي ﺪﻤﺣاﺮﻳﻮﺑ و ﻪﻳﻮﻠﻴﮕﻬﻛ نﺎﺘﺳا
)
Anonymous, 2013
( ترﺎﺴﺧ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ و رد ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻦﻳا
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ و عراﺰﻣ يﺎﻫ
رد لﻮﺼﺤﻣ ﻦﻳا نﺎﺘﺳا
)
personal
communication, September 2011
( ﻌﻟﺎﻄﻣ ، ﺔ ﻲﻌﻣﺎﺟ
شور ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ و ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻦﻳا ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ بﻮﻠﻄﻣ يﺎﻫ
ﻢﻗر ﻚﻴﻜﻔﺗ ﺰﻴﻧ ترﻮﺻ ﺖﻣوﺎﻘﻣ و ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻫ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ .
ﻢﻗر ﻦﻴﻴﻌﺗ ،ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا مﺎﺠﻧا زا ﻲﻠﺻا فﺪﻫ
ﻢﻗر ﺎﻳ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺘﻣ ﺎﻳ و موﺎﻘﻣ يﺎﻫ .
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا رﻮﺘﻛﺎﻓ ود ﺎﺑ ﻞﻳرﻮﺘﻛﺎﻓ ترﻮﺻ ﻪﺑ
: 1 . ﻢﻗر
ﻪﺟﻮﮔ ﻲﮕﻧﺮﻓ رازﺎﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﻢﻗر ﺖﻔﻫ ﻞﻣﺎﺷ
يا
هﺪﺷ حﻼﺻا نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا زا
) و GH1
(GH12
ﺪﻨﻠﻳﺎﺗ ،
)
Karina
و
Ajeet
( نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ ، )
Manisha
،
Tolstoi
و
Cluster5
( ﻢﻗر ﻚﻳ و ﻲﻣﻮﺑ
ﻪﻋرﺰﻣ يا مﻮﺗرد ) رد ﻪﻛ
ﻲﻣ ﺖﺸﻛ ﺪﻤﺣاﺮﻳﻮﺑ و ﻪﻳﻮﻠﻴﮕﻬﻛ نﺎﺘﺳا ددﺮﮔ
( 2 . ﺢﻴﻘﻠﺗ
ﻪﺸﻳر ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻪﺑ ﻲﻫﺮﮔ
M. javanica
مﺪﻋ ﺎﻳ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺢﻴﻘﻠﺗ
ﻲﻓدﺎﺼﺗ ًﻼﻣﺎﻛ حﺮﻃ
، راﺮﻜﺗ ﺞﻨﭘ رد ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
.
ﺺﻟﺎﺧ ﻧﻮﮔ ﺮﻴﺜﻜﺗ و ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ،يزﺎﺳ ﺔ
ﺪﺗﺎﻤﻧ
ﻪﺸﻳر زا ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻪﺟﻮﮔ يﺎﻫ
ﻲﮕﻧﺮﻓ ﻪﺑ ﺔﻧﺎﺨﻠﮔ ﻚﻳ تﺪﺷ
هدﻮﻟآ
ﺪﻤﺣاﺮﻳﻮﺑ رﺎﺘﺨﻣ ﺔﻘﻄﻨﻣ زا ﻊﻤﺟ
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و يروآ
ﻚﺗ ﻴﻛ ﻪﻴﻟوا ﺺﻟﺎﺧ مﻮﻟﻮﻛﻮﻨﻳا ،هدﺎﻣ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻢﺨﺗ ﻪﺴ ﻪﻴﻬﺗ
،ﺎﺸﻧ لﺎﻘﺘﻧا ﻲﻟاﻮﺘﻣ ةرود ﺪﻨﭼ ﺎﺑ ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ سﺎﺴﺣ ﻢﻗر
Red cloud
ﻲﻓﺎﻛ ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ هدﻮﻟآ كﺎﺧ ﻪﺑ ﺪﺷ ﺮﻴﺜﻜﺗ
.
ﺖﻬﺟ
،مزﻻ ﺢﻴﻘﻠﺗ ﻪﻳﺎﻣ ﺔﻴﻬﺗ ﺸﻳر
ﺔ ﻢﻳﻼﻣ نﺎﻳﺮﺟ ﺎﺑ هدﻮﻟآ
ﺖﺴﺷ بآ و
ﻮﺷ ﺪﺷ تﺎﻌﻄﻗ ﻪﺑ و 2
ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻢﻴﺴﻘﺗ يﺮﺘﻣ
ﺪﻳدﺮﮔ طﻮﻠﺨﻣ رد و ﻦﻛ
يوﺎﺣ 200 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﺮﻄﻘﻣ بآ و
5 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﻢﻳﺪﺳ ﺖﻳﺮﻠﻛﻮﭙﻴﻫ 5
% تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺪﺷ ﻪﺘﺨﻳر
30 ﺪﻳدﺮﮔ طﻮﻠﺨﻣ ﻪﻴﻧﺎﺛ .
ﺲﭙﺳ
، نﻮﻴﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ
ﻪﺑ ﺖﺳد هﺪﻣآ ود ﻚﻟا يور ﺮﺑ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺎﺑ رﺎﺑ 325
ﺶﻣ
ﺖﺴﺷ و ﺪﺷ هداد ﻮﺷ .
ﺎﺑ ،ورﻻ و ﻢﺨﺗ داﺪﻌﺗ شرﺎﻤﺷ و ﺖﻈﻠﻏ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﻬﺟ ﻴﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ندﺮﻛ ﺖﺧاﻮﻨﻜﻳ و ندز ﻢﻫ ﻪﺳ ،ﺪﺗﺎﻤﻧ نﻮ
ﻲﻠﻴﻣ ﻚﻳ راﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﺒﺗﺮﻣ فﺮﻇ رد نﻮﻴﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ زا ﺮﺘﻴﻟ
ﻪﺘﺨﻳر شرﺎﻤﺷ ﺪﺷ
داﺪﻌﺗ ﺮﻟﻮﻛﻮﻨﻴﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺲﭙﺳ و
ﺪﻳدﺮﮔ شرﺎﻤﺷ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻢﺨﺗ و ورﻻ )
Hussey & Barker,
(1973
. ﻴﻬﺗ ﺎﺑ ﺔ و هدﺎﻣ ﻎﻟﺎﺑ ﺪﺗﺎﻤﻧ نﺪﺑ يﺎﻬﺘﻧا زا ﺪﻳﻼﺳا
ﺪﻫﺎﺸﻣ ة ﻴﺣﺎﻧ شﻮﻘﻧ ﺔ
دﺎﻨﺘﺳا ﺎﺑ و جﺮﺨﻣ نﻮﻣاﺮﻴﭘ ﻪﺑ
يﻮﮕﻟا
Sasser & Carter (1982)
ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ،
ﻪﻧﻮﮔ ﺲﻨﺟ يﺎﻫ
Meloidogyne
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و
ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ يﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ
،inc
و ar
ﻧﻮﮔ jav
ﺔ
ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ دﻮﺟﻮﻣ .
ﻢﻗر ﺖﺸﻛ
ﺎﻫ
ﻢﻗر روﺬﺑ يﺎﻫ
ﺖﺤﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺮﺘﺴﺑ رد ﺶﻳﺎﻣزآ ﻞﻣﺎﺷ
كﺎﺧ ،ﻪﺳﺎﻣ ﻲﻤﺠﺣ يوﺎﺴﻣ ﺖﺒﺴﻧ زا ﻲﻃﻮﻠﺨﻣ ﺑ
و گﺮ
ﻋرﺰﻣ كﺎﺧ ﺔ
نوﺮﺘﺳ ناﻮﻴﻟ رد ﺪﻧﺪﺷ هداد ﺖﺸﻛ ﺎﺸﻧ يﺎﻫ .
زا ﺲﭘ 4 ناﺪﻠﮔ ﻪﺑ ﻲﮔﺮﺑ ﺶﺷ يﺎﻫﺎﺸﻧ ،ﻪﺘﻔﻫ يﺎﻫ
1
ﻠﻴﻛ ﻳﻮ ﺪﻧﺪﺷ هداد لﺎﻘﺘﻧا ﻲ .
،ﺎﻫﺎﺸﻧ لﺎﻘﺘﻧا زا ﺲﭘ زور ﻪﺳ
ﻪﻳﺎﻣ ﺎﺑ ﻲﻧز 2000 ﺪﺗﺎﻤﻧ مود ﻦﺳ ورﻻ
M. javanica
ناﺪﻠﮔ و ﺖﻓﺮﻳﺬﭘ ترﻮﺻ رد نﺎﺴﻜﻳ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﺎﻫ
د ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﻂﻴﺤﻣ يﺎﻣد ر
ﺖﺑﺎﺛ ﻲﺒﻳﺮﻘﺗ 28 ﺟرد ﺔ
ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻲﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر و داﺮﮔ 60
و ﺪﻧﺪﺷ هداد راﺮﻗ ﺪﺻرد
ﺮﻫ 48 يرﺎﻴﺑآ رﺎﺑ ﻚﻳ ﺖﻋﺎﺳ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
)
Hosseininejad & Vajedkhan, 2000
.(
ﻲﻳﺎﻬﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا
ﻪﺗﻮﺑ ،ﺢﻴﻘﻠﺗ زا ﺲﭘ ﻪﺘﻔﻫ ﺖﺸﻫ ﻪﺑ ﺎﻫ
جرﺎﺧ كﺎﺧ زا ﻲﻣارآ
ماﺪﻧا ﻚﺸﺧ و ﺮﺗ نزو و ﺪﻧﺪﺷ ،ﻪﺸﻳر و ﻲﻳاﻮﻫ يﺎﻫ
لﻮﻃ
داﺪﻌﺗ ،ﻪﺸﻳر ﻞﻛ و مﺮﮔ رد لﺎﮔ داﺪﻌﺗ ،ﻪﺸﻳر و ﻪﻗﺎﺳ ﺴﻴﻛ ﺔ ﻢﺨﺗ ﻢﺨﺗ و و هﺮﮔ ﺺﺧﺎﺷ ،ﻪﺸﻳر ﻞﻛ و مﺮﮔ رد
ﺴﻴﻛ ﺔ و كﺎﺧ مﺮﮔ ﻚﻳ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫورﻻ داﺪﻌﺗ ،ﻢﺨﺗ
رﻮﺘﻛﺎﻓ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ
ﻲﺑﺎﻳزرا ﺪﺷ . ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ
ﺺﺧﺎﺷ ﻢﻗر يﺪﺷر يﺎﻫ ﻪﺟﻮﮔ يﺎﻫ
ﻲﮕﻧﺮﻓ ) و ﺮﺗ نزو
ماﺪﻧا ﻚﺸﺧ ﻳر و ﻲﻳاﻮﻫ يﺎﻫ
لﻮﻃ و ﻪﺸ ﺎﻬﻧآ
( يوزاﺮﺗ زا
ﺖﻗد ﺎﺑ لﺎﺘﻴﺠﻳد 001
/ 0 ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا مﺮﮔ .
ﻪﺑ ياﺮﺑ ﺖﺳد
ماﺪﻧا ﻚﺸﺧ نزو ندروآ زاﺪﻧا زا ﺲﭘ ،ﻲﻫﺎﻴﮔ يﺎﻫ
ه ﮔ يﺮﻴ
نزو ماﺪﻧا ،ﺮﺗ تﺪﻣ ﻪﺑ ﻲﻳاﻮﻫ يﺎﻫ 48
ﻪﺸﻳر و ﺖﻋﺎﺳ ﻪﺑ ﺎﻫ
تﺪﻣ 24 يﺎﻣد ﺎﺑ نوآ رد ﺖﻋﺎﺳ 72
ﺟرد ﺔ ﻲﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ
ﮕﻧ ﻬ ﺪﻧﺪﺷ يراﺪ .
زا شور
Sasser
&
Taylor (1978)
ياﺮﺑ
ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺴﻴﻛ و هﺮﮔ ﺺﺧﺎﺷ ﺔ
ﻢﺨﺗ زا و لﻮﻣﺮﻓ
RF=Pf/Pi
)
Oostenbrink, 1966
( ياﺮﺑ ﺒﺳﺎﺤﻣ ﺔ رﻮﺘﻛﺎﻓ ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ و
هوﺮﮔ مﺎﻗرا يﺪﻨﺑ هدﺎﻔﺘﺳا
ﺪﺷ )
Canto-saenz, 1983
( . ﺮﺑ
،سﺎﺳا ﻦﻳا و ﻚﻳ ﺮﺑاﺮﺑ ﺎﻳ ﺮﺘﻤﻛ ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ رﻮﺘﻛﺎﻓ ﺮﮔا
ﻚﭼﻮﻛ لﺎﮔ ﺺﺧﺎﺷ يوﺎﺴﻣ ﺎﻳ ﺮﺗ
2 ﺮﻈﻧ رد موﺎﻘﻣ ،دﻮﺑ
و ﻚﻳ ﺮﺑاﺮﺑ ﺎﻳ ﺮﺘﻤﻛ ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ رﻮﺘﻛﺎﻓ ﺮﮔا ؛ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ لﺎﮔ ﺺﺧﺎﺷ 2
ﻪﻤﻴﻧ ،دﻮﺑ ﺮﮔا ؛ﺪﺷ ﻪﺘﺴﻧاد موﺎﻘﻣ
ﻚﭼﻮﻛ لﺎﮔ ﺺﺧﺎﺷ و ﻚﻳ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ رﻮﺘﻛﺎﻓ ﺮﺗ
يوﺎﺴﻣ ﺎﻳ 2
رﻮﺘﻛﺎﻓ ﺮﮔا و ؛ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻞﻤﺤﺘﻣ ،دﻮﺑ
زا ﺮﺘﺸﻴﺑ لﺎﮔ ﺺﺧﺎﺷ و ﻚﻳ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ 2
،دﻮﺑ
سﺎﺴﺣ رد ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ .
لﺎﮔ داﺪﻌﺗ ﻪﺴﻴﻛ و ﺎﻫ
يﺎﻫ
ﮓﻧر شور ﺎﺑ ﻢﺨﺗ لﻮﻠﺤﻣ ﺎﺑ يﺰﻴﻣآ
B Eosin
ﺪﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ .
ﻪﺸﻳر شور ﻦﻳا رد لﻮﻠﺤﻣ رد
45 / 0 ﺪﺻرد
B Eosin
راﺮﻗ
ﺪﺷ هداد . ﻪﺑ رﺎﺑ ﺮﻫ و ﻲﻟاﻮﺘﻣ رﺎﺑ ﻪﺳ ،ﺖﻋﺎﺳ ﻚﻳ زا ﺪﻌﺑ
تﺪﻣ ﻚﻳ ﺖﺴﺷ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺎﺑ ﻪﺸﻳر ،ﻪﻘﻴﻗد و
ﺪﺷ هداد ﻮﺷ .
لﺎﮔ ﮓﻧر ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺎﺑ ﻪﺑ ﺎﻫ
هﻮﻬﻗ و ﻲﺑآ ﮓﻧر
نﺪﺷ يا
ﻪﺴﻴﻛ ﺴﻴﻛ داﺪﻌﺗ شرﺎﻤﺷ ،ﻢﺨﺗ يﺎﻫ ﺔ
لﺎﮔ و ﻢﺨﺗ ﺎﻫ
مﺎﺠﻧا
ﺖﻓﺮﮔ )
Holbrook et al., 1983
(.
زا ،كﺎﺧ زا مود ﻦﺳ يﺎﻫورﻻ و ﻢﺨﺗ جاﺮﺨﺘﺳا ياﺮﺑ ژﻮﻴﻔﻳﺮﺘﻧﺎﺳ و ﻚﻟا شور )
Cavans & Jepson, 1955
(
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
راﺪﻘﻣ 250 و ﺪﺷ ﻪﺘﺷادﺮﺑ ناﺪﻠﮔ ﺮﻫ زا كﺎﺧ مﺮﮔ
ﺎﺳ زا ﺲﭘ ﻪﺑ و ژﻮﻴﻔﻳﺮﺘﻧ
ﺖﺳد ،ﺪﺗﺎﻤﻧ نﻮﻴﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ نﺪﻣآ
ﻢﺨﺗ شرﺎﻤﺷ مود ﻦﺳ يﺎﻫورﻻ و ﺎﻫ
زﺎﻏآ ﺪﻳدﺮﮔ . ياﺮﺑ
ﻢﺨﺗ داﺪﻌﺗ شرﺎﻤﺷ هدﻮﺗ ،ﻪﺸﻳر يﺎﻫ
مﺮﮔ ﺮﻫ ﻢﺨﺗ يﺎﻫ
ﻢﺨﺗ ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ اﺪﺟ ﻪﺸﻳر ﺪﻧﺪﺷ شرﺎﻤﺷ ﺎﻫ
. ﻞﻛ داﺪﻌﺗ
ﻪﺴﻴﻛ ،ﻢﺨﺗ يﺎﻫ ﻢﺨﺗ
ﺎﻫورﻻ و ﺎﻫ ي
مود ﻦﺳ ﺎﺑ و ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
ﺘﻛﺎﻓ ،ﻪﻴﻟوا ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺮﺑ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﺪﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ رﻮ
.
ﻳﺰﺠﺗ ﺔ ﺴﻳﺎﻘﻣ و ﺲﻧﺎﻳراو ﺔ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هداد ﻲﻛﻮﺗ نﻮﻣزآ و ﺎﻫ
مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ راﺰﻓا
SPSS 20
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا .
ﺚﺤﺑ و ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺔ
هﺎﻴﮔ ﻲﺸﻳور تﺎﻔﺻ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻋﻼﻃا
ﻳﺰﺠﺗ ﺔ ﺲﻧﺎﻳراو تﺎﻔﺻ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ماﺪﻧا ﻢﻗر ﻲﺸﻳور يﺎﻫ يﺎﻫ
ﻪﺟﻮﮔ ر ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻪﺑ هدﻮﻟآ ﻲﮕﻧﺮﻓ ﻪﺸﻳ
ﻲﻫﺮﮔ
M. javanica
رد
لوﺪﺟ 1 ﺴﻳﺎﻘﻣ و ﺔ لوﺪﺟ رد نآ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 2
هﺪﺷ هدروآ
ﺖﺳا . و ﻢﻗر ،ﺢﻴﻘﻠﺗ ﺮﺛا ،سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ ﺮﺛا
ﺢﻴﻘﻠﺗ رد ﻢﻗر
ﺖﻔﺻ ﻲﻣﺎﻤﺗ ياﺮﺑ ﻪﺸﻳر ﺮﺗ نزو ﺰﺟ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺮﺛا نآ رد ﻪﻛ
ﺎﻨﻌﻣ ﺢﻴﻘﻠﺗ
،دﻮﺒﻧ راد ﺪﺻرد ﻚﻳ ﺢﻄﺳ رد
ﺎﻨﻌﻣ ﺪﺷ راد .
هداد يرﺎﻣآ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ زآ ﻦﻳا يﺎﻫ
ﺶﻳﺎﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و
هداد ﺢﻴﻘﻠﺗ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ رد ﺎﻫ ﺢﻴﻘﻠﺗ و هﺪﺷ
و ﻢﻗر ﺮﻫ هﺪﺸﻧ
ﺺﺧﺎﺷ ﺖﻓا ناﺰﻴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ،ﺢﻴﻘﻠﺗ ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ يﺪﺷر يﺎﻫ
ﻢﻗر ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ يﺎﻫ
ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﺤﺗ ﻪﺑ ،ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا رد
ﻲﮔﮋﻳو ظﺎﺤﻟ ﻪﺸﻳر ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺮﺑاﺮﺑ رد ،هﺎﻴﮔ ﻲﺸﻳور يﺎﻫ
ﻲﻫﺮﮔ
ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ زا ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ تﺎﺟرد ياراد ا
ﻪﺑ ،ﺪﻧ يرﻮﻃ ﻪﻛ مﺎﻤﺗ
ﻲﺸﻳور تﺎﻔﺻ
ﺖﺤﺗ ﺖﺤﺗ هﺎﻴﮔ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ
ﺖﺳا ﭻﻴﻫ و ﻢﻗر زا ماﺪﻛ رد ﺎﻫ
ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻢﻛاﺮﺗ 2000
ورﻻ
ﻪﺸﻳر ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻲﻠﻣﺎﻛ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺪﺗﺎﻤﻧ
نﺎﺸﻧ ﻲﻫﺮﮔ
ﻲﻤﻧ ﺪﻨﻫد .
لوﺪﺟ 1 . ﻳﺰﺠﺗ ﺔ ﺲﻧﺎﻳراو ﻲﮔﮋﻳو يﺪﺷر يﺎﻫ ﻢﻗر
ﻪﺟﻮﮔ يﺎﻫ هدﻮﻟآ ﻲﮕﻧﺮﻓ
ﻪﺸﻳر ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻪﺑ هﺪﺷ ﻲﻫﺮﮔ
M. javanica
تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ نزو
ﻪﺸﻳر ﻚﺸﺧ
ﻪﺸﻳر ﺮﺗ نزو ﻪﺸﻳر لﻮﻃ ﻪﻗﺎﺳ ﻚﺸﺧ نزو ﻪﻗﺎﺳ ﺮﺗ نزو ﻪﻗﺎﺳ لﻮﻃ
يدازآ ﺔﺟرد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ 52**
/
1 0/10ns 39/11** 0/63** 5/99** 140/43** 1 ﺢﻴﻘﻠﺗ
40**
/
0 7/84** 17/02** 2/31** 42/20** 450/52** 7 ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻗر
12**
/
0 2/99** 38/79** 1/44** 35/98** 142/29** 7 ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻗر × ﺢﻴﻘﻠﺗ
002 /
0 0/02 0/68 0/04 0/21 1/36 64 ﺎﻄﺧ
90 / 56
39/02 16/40 31/37 31/79 26/04 - تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳﺮﺿ%
وns
ﻪﺑ**
ﺎﻨﻌﻣﺮﻴﻏ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﺎﻨﻌﻣ و راد
ﺪﻧاﺪﺻرد ﻚﻳ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد راد .
ﺴﻳﺎﻘﻣ لوﺪﺟ ﺔ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﻫ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ رد ﻪﻛ ﺪﻫد
ﺢﻴﻘﻠﺗ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻪﻗﺎﺳ ﺮﺗ نزو و لﻮﻃ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ هﺪﺷ
ﻪﺑ ﻢﻗر ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﺐﻴﺗﺮﺗ يﺎﻫ
Manisha
،
Ajeet
و
GH12
ﻴﻘﺑ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺔ
ﻢﻗر توﺎﻔﺗ ﺪﺻرد ﻚﻳ ﺢﻄﺳ رد ﺎﻫ
ﺎﻨﻌﻣ ﺪﻧراد يراد .
ﺮﺗ نزو و لﻮﻃ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ،صﻮﺼﺧ ﻦﻳا رد
ﻢﻗر ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﻗﺎﺳ ﻲﻣﻮﺑ
ﻢﻗر و
Cluster5
ﺖﺳا . ﺴﻳﺎﻘﻣ ﺔ
ﻣ رد ﻪﻗﺎﺳ ﻚﺸﺧ نزو ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘ
فﻼﺘﺧا ﻪﻗﺎﺳ ﺮﺗ نزو ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻧاﺪﻨﭼ
رد ﻲ
هوﺮﮔ ﻢﻗر يﺪﻨﺑ ﺖﺳا هداﺪﻧ نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
. ﻪﺑ رد ﻪﻛ يرﻮﻃ
ﻢﻗر ،ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻪﺑ هدﻮﻟآ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ يﺎﻫ
Ajeet
،
Manisha
و
Karina
فﻼﺘﺧا و هدﻮﺑ ﻪﻗﺎﺳ ﻚﺸﺧ نزو ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ياراد ﺎﻨﻌﻣ ﻢﻗر ﺎﺑ يراد يﺎﻫ
ﻲﻣﻮﺑ ، و GH1 Tolstoi
ﺪﻨﺘﺷاد .
ﻢﻗر ﺮﺛا و ﺮﺛا ﺢﻴﻘﻠﺗ رد ﻚﺸﺧ نزو و لﻮﻃ ياﺮﺑ ﻢﻗر
ﻢﻗر ﻦﻴﺑ رد ﺪﺻرد ﻚﻳ ﺢﻄﺳ رد ﻪﺸﻳر يﺎﻫ
ﺖﺤﺗ ﺶﻳﺎﻣزآ
ﺎﻨﻌﻣ ﺪﺷ راد . ﺴﻳﺎﻘﻣ لوﺪﺟ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺔ
،ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻪﺸﻳر ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻪﺑ هدﻮﻟآ رﺎﻤﻴﺗ رد ﻪﺸﻳر لﻮﻃ ﻪﺑ ﻲﻫﺮﮔ
ﺐﻴﺗﺮﺗ
ﻢﻗر ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ
،GH1
وGH12 Karina
،ﺖﺳا رد ﺎﻣا
درﻮﻣ ﻤﻛ ﻪﺸﻳر ﻚﺸﺧ نزو ﻦﻳﺮﺘ
ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻢﻗر رد يﺮﻳﺬﭘ يﺎﻫ
Manisha
و
Karina
ﺖﺳا ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ و ﺮﻴﺛﺄﺗ
رد يﺮﻳﺬﭘ
ﻢﻗر يﺎﻫ و GH1
ﻲﻣﻮﺑ ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻮﺷ
د .
،تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ زا ﻲﻜﻳ
رﺎﺛآ ﻦﻳا رد ﺪﺗﺎﻤﻧ
ﻪﺟﻮﮔ ﻲﮕﻧﺮﻓ دﺎﺠﻳا ، ﺄﺗ ﻞﮔ رد ﺮﻴﺧ ﺖﺳا ﻲﻫد
)
et al.,
2008
.(Udo
ﻞﮔ ﻪﭼ ﺮﮔا هﻮﻴﻣ ناﺰﻴﻣ و ﻲﻫد
زا ﻲﻫد
تﺎﻔﺻ ﺖﺤﺗ ﻲﺳرﺮﺑ هﺪﻫﺎﺸﻣ ،دﻮﺒﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ رد ﺪﺷ
ﻞﮔ ﻪﻛ ﻢﻗر رد ﻲﻫد يﺎﻫ
Ajeet
، وGH12 Manisha
هدﻮﻟآ
ﻢﻗر ﺮﮕﻳد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ،ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻪﺑ رد و هﺪﺷ عوﺮﺷ ﺮﺗدوز ﺎﻫ
ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻪﺑ ﻲﮔدﻮﻟآ نوﺪﺑ رﺎﻤﻴﺗ
، ﻢﻗر رد يﺎﻫ
Karina
و
د دﻮﺟو ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ ﺖﻟﺎﺣ ﺰﻴﻧ GH1
درا . ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻢﻗر رد ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻴﺳآ يﺎﻫ
ﺐ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺮﺗﺮﻳﺬﭘ ﺄﺗ
ﺮﻴﺧ
ﻞﮔ رد ﻲﻫد ﻲﻣ دﻮﺷ ﻢﻗر رد و ﺪﺗﺎﻤﻧ موﺎﻘﻣ يﺎﻫ
ﺮﻴﺛﺄﺗ رد ي
ﻞﮔ نﺎﻣز اﺪﻧ ﻲﻫد در .
لوﺪﺟ 2 . ﺴﻳﺎﻘﻣ ﺔ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﮔﮋﻳو يﺎﻫ ﻢﻗر يﺪﺷر ﻪﺟﻮﮔ يﺎﻫ
هدﻮﻟآ ﻲﮕﻧﺮﻓ ﻪﺸﻳر ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻪﺑ هﺪﺷ
ﻲﻫﺮﮔ
M. javanica
ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ هﺎﻴﮔ يﺪﺷر يﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ
ﻢﻗر ﺢﻴﻘﻠﺗ ﺖﻴﻌﺿو ﻪﻗﺎﺳ لﻮﻃ ﻪﻗﺎﺳ ﺮﺗ نزو ﻪﻗﺎﺳ ﻚﺸﺧ نزو
ﻪﺸﻳر لﻮﻃ ﻪﺸﻳر ﺮﺗ نزو ﻪﺸﻳر ﻚﺸﺧ نزو
GH1 هﺪﺸﻧ ﺢﻴﻘﻠﺗ
33 / 38 e 60fg
/ 10 bcdefg
92 / 1 67
/ 16 fg 93h
/ 1 5fg
/ 0
هﺪﺷ ﺢﻴﻘﻠﺗ
67 / 33 g 17hi
/ 8 1ij
07bcd / 20 09h
/ 2 24jk
/ 0
GH12 هﺪﺸﻧ ﺢﻴﻘﻠﺗ
50 / 43 d 90ef
/ b-e 10
29 / bcde 2
63 / 18 ef
87 / def 2
63 / 0
هﺪﺷ ﺢﻴﻘﻠﺗ
07 / 45 cd 44cd
/ 12 32bcde
/ 2 30bcd
/ 20 40d
/ 3 41ghi
/ 0
Cluster5 هﺪﺸﻧ ﺢﻴﻘﻠﺗ 07
/ 36 fg 10de
/ 12 39bcd
/ 2 53a
/ 27 35gh
/ 2 36hij
/ 0
هﺪﺷ ﺢﻴﻘﻠﺗ
47 / 24 i 27gh
/ efg 9
77 / cdefg 1
03 / gh 18 37 / ij 2
34 / 0
Ajeet هﺪﺸﻧ ﺢﻴﻘﻠﺗ 17
/ 37 ef 83ef
/ 10 25c-f
/ 2 15b-f
/ 19 93c
/ 3 80c
/ 0
هﺪﺷ ﺢﻴﻘﻠﺗ
67 / 46 bcd 09cd
/ 13 55bc
/ 2 83defg
/ 17 40d
/ 3 50fg
/ 0
Karina هﺪﺸﻧ ﺢﻴﻘﻠﺗ 33
/ 27 hi 38gh
/ 9 70f-h
/ 1 05g
/ 16 98def
/ 2 72cd
/ 0
هﺪﺷ ﺢﻴﻘﻠﺗ
03 / 32 g 59b
/ 15 19a
/ 3 83b
/ 20 73b
/ 4 56efg
/ 0
Manisha هﺪﺸﻧ ﺢﻴﻘﻠﺗ 48 abc
57c / bc 13
52 / bcde 2
33 / b 19 80 / a 4
42 / 1
هﺪﺷ ﺢﻴﻘﻠﺗ
72 / 49 ab 9b
/ 15 84ab
/ 2 28efg
/ 17 19a
/ 6 69cde
/ 0
Tolstoi هﺪﺸﻧ ﺢﻴﻘﻠﺗ
51 a 12a
/ 18 15a
/ 3 97b
/ 20 48b
/ 4 17b
/ 1
هﺪﺷ ﺢﻴﻘﻠﺗ
58 / 30 gh 19hi
/ ghi 8
40 / h 1
21 / fg 13
59 / ij 2
32 / 0
ﻲﻣﻮﺑ هﺪﺸﻧ ﺢﻴﻘﻠﺗ 17
/ 27 hi 88i
/ 6 15hi
/ 1 33bc
/ 20 27de
/ 3 44ghi
/ 0
هﺪﺷ ﺢﻴﻘﻠﺗ
19 j 07j
/ 4 45j
/ 0 67fg
/ 16 08i
/ 1 10k
/ 0
LSD 5%
-
25
/ 3 28
/ 1 56
/ 0 29
/ 2 39
/ 0 12
/ 0
LSD 1%
- 88
/ 3 52
/ 1 67
/ 0 74
/ 2 47
/ 0 15
/ 0
ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺑ لﻮﻃ مﺮﮔ ﻪﺑ نزو و ﺮﺘﻣ
فوﺮﺣ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻦﻴﺗﻻ رد ﺮﻫ
،نﻮﺘﺳ نﺎﺸﻧ ةﺪﻨﻫد دﻮﺒﻧ توﺎﻔﺗ ﺎﻨﻌﻣ راد ﻦﻴﺑ رﺎﻤﻴﺗ ﺎﻫ رد ﺢﻄﺳ 5 ﺪﺻرد ﺖﺳا
.
ﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺔ
ﺪﺗﺎﻤﻧ يﺮﻴﺜﻜﺗ تﺎﻔﺻ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻋﻼﻃا
ﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺔ
هداد ﺲﻧﺎﻳراو ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ
ﺴﻳﺎﻘﻣ و ﺔ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﻬﻧآ
لوﺪﺟ رد يﺎﻫ
3 و 4 هﺪﺷ هدروآ
ﺖﺳا . نﺎﻤﻫ ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ ﻢﻗر نﺎﻴﻣ رد دﻮﺷ
يﺎﻫ
ﻪﺟﻮﮔ يرﺎﻣآ توﺎﻔﺗ ﺶﻳﺎﻣزآ ﺖﺤﺗ ﻲﮕﻧﺮﻓ ﻨﻌﻣ
ﺎ رد يراد
دراد دﻮﺟو ﺪﺻرد ﻚﻳ ﺢﻄﺳ .
ﺲﻜﻋ ﻲﺳرﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻞﻤﻌﻟا
ﻢﻗر ﺴﻴﻛ و هﺮﮔ داﺪﻌﺗ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﺎﻫ ﺔ
زا مﺮﮔ ﺮﻫ رد ﻢﺨﺗ
ﻲﮔﮋﻳو ﺎﺑ ،ﻪﺸﻳر ﻪﺟﻮﮔ ﻲﺸﻳور يﺎﻫ
ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻪﺑ هدﻮﻟآ ﻲﮕﻧﺮﻓ
دراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ .
ﻢﻗر رد ﻪﻛ ترﻮﺻ ﻦﻳا ﻪﺑ ،لﻮﻃ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ
ﺖﺤﺗ ﺮﺘﻤﻛ ﺎﻬﻧآ ﻲﺸﻳور ماﺪﻧا ﻚﺸﺧ و ﺮﺗ نزو ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﺎﻤﻧ ﺪﺗ
ﺴﻴﻛ و هﺮﮔ داﺪﻌﺗ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ،ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺔ
ﻢﺨﺗ
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻔﺻ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ
رد ﻪﺸﻳر زا مﺮﮔ ﺮﻫ رد لﺎﮔ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ،ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻢﻗر يﺎﻫ
،GH1
،GH12 Ajeet
و
Manisha
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻳدﺮﮔ
Canto-saenz
) (1983
، زا
ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ ﻢﻗر ﻦﻳا ياراد ﺎﻫ هﺮﮔ ﺺﺧﺎﺷ 2
ﺪﻧدﻮﺑ
، ﻢﻗر يﺎﻫ
و GH12 Ajeet
ﺺﺧﺎﺷ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ
ﻚﻳ زا ﺮﺘﻤﻛ
ﻢﻗر ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻤﻴﻧ يﺎﻫ
ﻢﻗر و موﺎﻘﻣ يﺎﻫ
Manisha
و
ﺺﺧﺎﺷ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ GH1
ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻚﻳ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻢﻗر ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻞﻤﺤﺘﻣ يﺎﻫ .
،ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا
ﻢﻗر يﺎﻫ
Cluster5
،
Tolstoi
،
Karina
ﻮﺑ ﻢﻗر و ﻪﺑ ﻲﻣ
هﺮﮔ ﺺﺧﺎﺷ ظﺎﺤﻟ 4
ﺺﺧﺎﺷ و ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ
ﻚﻳ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻲﻣ ﻲﻘﻠﺗ سﺎﺴﺣ ﺪﻧﻮﺷ
.
ﻢﺨﺗ ﺔﺴﻴﻛ ﺺﺧﺎﺷ ةرﺎﺑرد ﻢﻗر ﻦﻳا ﺖﻴﻌﺿو ،
ﺎﻫ
دﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣ .
ﻪﺑ ﻢﻗر ﻪﻛ يرﻮﻃ يﺎﻫ
Karina
،
Cluster5
،
Tolstoi
و ﻲﻣﻮﺑ ﻲﮕﻤﻫ ﻢﺨﺗ ﺔﺴﻴﻛ ﺺﺧﺎﺷ 3
ﺪﻧراد .
ﻢﻗر يﺎﻫ
Manisha
و ﻢﺨﺗ ﺔﺴﻴﻛ ﺺﺧﺎﺷ GH1
2 و ﺪﻧراد
ﻢﻗر
Ajeet
ﺎﺑ ﺮﻴﺧا ﻢﻗر ﻪﻛ دراد ﻢﺨﺗ ﺔﺴﻴﻛ ﻚﻳ ﺺﺧﺎﺷ
لﺎﮔ ﺺﺧﺎﺷ 2
ةﺮﻣز رد ﻚﻳ زا ﺮﺘﻤﻛ ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ رﻮﺘﻛﺎﻓ و ﻪﻤﻴﻧ ﻢـﻗر
ﺖﺳا ﻪــﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ موﺎـﻘﻣ .
لوﺪﺟ 3 . ﻳﺰﺠﺗ ﺔ ﺲﻧﺎﻳراو ﻲﮔﮋﻳو كﺎﺧ رد ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ /
ﺸﻳر ﺔ ﻢﻗر ﻪﺟﻮﮔ يﺎﻫ هدﻮﻟآ ﻲﮕﻧﺮﻓ
ﻪﺸﻳر ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻪﺑ هﺪﺷ ﻲﻫﺮﮔ
M. javanica
ﻌﺑﺮﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ تﺎ رﻮﺘﻛﺎﻓ
ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ
ﻲﻳﺎﻬﻧ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻢﺨﺗ داﺪﻌﺗ ﻪﺸﻳر مﺮﮔ رد
ﻦﺳ ورﻻ داﺪﻌﺗ 2
كﺎﺧ مﺮﮔ رد
ﻢﺨﺗ ةدﻮﺗ داﺪﻌﺗ
ﻪﺸﻳر مﺮﮔ رد
لﺎﮔ داﺪﻌﺗ ﻪﺸﻳر مﺮﮔ رد
يدازآ ﺔﺟرد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ 65**
/
323 1294568740** 113621445** 21/93** 1558/84** 16131/87** 1 ﺢﻴﻘﻠﺗ
75**
/
14 58972125/76** 6081667/14** 0/39** 64/83** 764/09** 7 ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻗر
75**
/
14 58972125/76** 6081667/14** 0/39** 64/83** 764/09** 7 ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻗر × ﺢﻴﻘﻠﺗ
045 /
0 179888/12 11142/50 0/003 0/18 2/10 64 ﺎﻄﺧ
50 / 43
29/13 33/34 36/40 55/26 59/00 - تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳﺮﺿ%
و ns ﻪﺑ**
ﻨﻌﻣﺮﻴﻏ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﺎ
و راد ﻨﻌﻣ ﺎ ﺪﺻرد ﻚﻳ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد راد
لوﺪﺟ 4 . ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﮔﮋﻳو كﺎﺧ رد ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ /
ﺸﻳر ﺔ ﻢﻗر ﻪﺟﻮﮔ يﺎﻫ هدﻮﻟآ ﻲﮕﻧﺮﻓ
ﻪﺸﻳر ﺪﺗﺎﻤﻧ ﻪﺑ هﺪﺷ ﻲﻫﺮﮔ
M. javanica
كﺎﺧ مﺮﮔ ﺮﻫ رد ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﺎﻔﺻ /
ﻪﺸﻳر
ﻢﻗر ﺎﻫ لﺎﮔ داﺪﻌﺗ
ﻪﺸﻳر مﺮﮔ رد ﻢﺨﺗ ةدﻮﺗ داﺪﻌﺗ
ﻪﺸﻳر مﺮﮔ رد اﺪﻌﺗ
ﻦﺳ ورﻻ د 2
كﺎﺧ مﺮﮔ رد ﻢﺨﺗ داﺪﻌﺗ
ﻪﺸﻳر مﺮﮔ رد ﻲﻳﺎﻬﻧ ﺖﻴﻌﻤﺟ
ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ رﻮﺘﻛﺎﻓ
GH1 23c
/ 25 60a
/ 19 09a
/ 2 4024b
10565d 28
/ 5 d
GH 12 07d
/ e 8
53 / b 2
82 / h 1
g 153 1807 90
/ 0 g
Cluster5 28a
/ a 59
36 / c 19
35 / a 1
c 4340 11635 82
/ 5 c
Ajeet 26d
/ 7 66e
/ 2 96d
/ 0 301g
1990g 99
/ 0 g
Karina 46b
33d / 10 43c
/ 1 2304e
12390b 20
/ 6 b
Manisha 90c
/ 27 37d
/ 9 68b
/ 1 2008f
14180a 09
/ 7 a
Tolstoi 53a
/ c 61
84 / e 12
78 / d 0
e 2542 7410 71
/ 3 e
ﻲﻣﻮﺑ 08a
/ 58 48b
/ 14 67e
/ 0 3396c
4380f 19
/ 2 f
LSD 5%
03 / 4 18
/ 1 15
/ 0 51
/ 219 822
44
/ 0
LSD 1%
82 / 4 41
/ 1 18
/ 0 28
/ 257 74
/ 1033 52
/ 0
فوﺮﺣ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻦﻴﺗﻻ نﺎﺸﻧ ةﺪﻨﻫد دﻮﺒﻧ توﺎﻔﺗ ﺎﻨﻌﻣ راد ﻦﻴﺑ رﺎﻤﻴﺗ ﺎﻫ رد ﺢﻄﺳ 5 ﺪﺻرد
ﺴﻳﺎﻘﻣ لوﺪﺟ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺔ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ،ﺎﻫ رﻮﺘﻛﺎﻓ
ﻪﺑ ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ ﺐﻴﺗﺮﺗ
ﻢﻗر رد يﺎﻫ
Manisha
،
Karina
و
Cluster5
و ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ﻪﺑ ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ رﻮﺘﻛﺎﻓ
ﺐﻴﺗﺮﺗ رد
ﻢﻗر يﺎﻫ
،GH12 Ajeet
ﻲﻣﻮﺑ و ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
ﻦﻳا رد
ﻢﻗر رد ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ رﻮﺘﻛﺎﻓ و لﺎﮔ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻴﺑ ،ﻪﻨﻴﻣز يﺎﻫ
Karina
و
Cluster5
دراد دﻮﺟو ﺐﺳﺎﻨﺗ .
ﺐﺳﺎﻨﺗ ﻦﻳا
ةرﺎﺑرد و GH12 Ajeet
ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺰﻴﻧ دﻮﺷ
. ﻢﻗر رد يﺎﻫ
ﺎﻬﻧآ رد لﺎﮔ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻛ سﺎﺴﺣ 4
رﻮﺘﻛﺎﻓ ،ﺖﺳا
ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻚﻳ زا ﺰﻴﻧ ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ ﻢﻗر رد ﻲﻟو ؛ﺖﺳا
ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ
لﺎﮔ ﺺﺧﺎﺷ 2
ﺮﺘﻤﻛ ﻚﻳ زا ًﺎﻣاﺰﻟا ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ رﻮﺘﻛﺎﻓ ،ﺪﻧراد
ﻢﻗر ﻚﻴﻜﻔﺗ ﺚﻋﺎﺑ ،زﺮﻣ ﻦﻴﻤﻫ و ﺖﺴﻴﻧ زا ﻞﻤﺤﺘﻣ يﺎﻫ
ﻪﻤﻴﻧ ﺖﺳا هﺪﺷ موﺎﻘﻣ )
Canto-saenz, 1983
.(
ﻚﻳ رد
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ يا
ﻢﻗر ﻪﺟﻮﮔ يﺎﻫ ﻲﮕﻧﺮﻓ
ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﺤﺗ ﻘﻣ و سﺎﺴﺣ ﻪﻛ
موﺎ
ًﻼﺒﻗ ﺎﻬﻧآ ندﻮﺑ ﺗ
ﺄ ﻢﻗر و هﺪﻳدﺮﮔ ﺪﻴﻳ نژ ياراد موﺎﻘﻣ يﺎﻫ
ﻢﻗر عﻮﻤﺠﻣ رد ،ﺪﻧدﻮﺑMi
سﺎﺴﺣ يﺎﻫ ﻪﺑ
ﺎﻨﻌﻣ رﻮﻃ يراد
ﺸﻴﺑ داﺪﻌﺗ ﺴﻴﻛ يﺮﺘ
ﺔ ﺪﻨﺘﺷاد ﻪﺸﻳر رد ﻢﺨﺗ
، ﺎﻣا رﻮﺘﻛﺎﻓ
ﻞﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ ﻢﻗر ﻦﻴﺑ رد
توﺎﻔﺗ سﺎﺴﺣ و موﺎﻘﻣ يﺎﻫ
ﺎﻨﻌﻣ ﺖﺷاﺪﻧ يراد )
Ornat et al., 2004
.(
Sharma et al.
(2004)
ﻢﻗر ﺶﻨﻛاو ﻲﺑﺎﻳزرا ﺎﺑ ﻪﺟﻮﮔ يﺎﻫ
داﮋﻧ ﻪﺑ ﻲﮕﻧﺮﻓ 1
ﺪﺗﺎﻤﻧ
M. incognita
ﻢﻗر ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ مﻼﻋا ﺺﺧﺎﺷ ﺎﺑ يﺎﻫ
ﻦﻴﺑ لﺎﮔ 1
و 16 / 1 ﻢﻗر و ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ياراد ﺎﺑ يﺎﻫ
لﺎﮔ ﺺﺧﺎﺷ 5
/ 2 ﺎﺴﺣ س ا ﺪﻧ .
Kamalwanshi et al.
(2004)
مرژ ﻢﺳﻼﭘ لﺎﮔ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﺑ يﺎﻫ 2
،موﺎﻘﻣ ار
مرژ ﻢﺳﻼﭘ ﺧﺎﺷ ﺎﺑ يﺎﻫ لﺎﮔ ﺺ
3 و ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺎﺑ ار
مرژ ﻢﺳﻼﭘ لﺎﮔ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﺑ يﺎﻫ 5
- 4 ﻲﻠﻴﺧ ﺎﺗ سﺎﺴﺣ ار
شراﺰﮔ سﺎﺴﺣ ﺮﻛ
ﺪﻧد .
Ahmad et al.
(1992)
شراﺰﮔ
داد ﺪﻧ ﺸﻳر ﻢﺘﺴﻴﺳ يور ﻪﻛ ﺔ
ﻢﻗر ﺮﺜﻛا ﺢﻴﻘﻠﺗ يﺎﻫ ﻪﺑ هﺪﺷ
ﺪﺗﺎﻤﻧ
M. incognita
لﺎﮔ هزاﺪﻧا ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ﻳر ﻚﺸﺧ نزو ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻛ ددﺮﮔ
ﻪﺸ
ﻲﻣ دﻮﺷ .
Nono-Womdin et al.
(2002)
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يا ةرﺎﺑرد
ﺲﻜﻋ حﻼﺻا ﻢﻗر ﺖﺸﻫ ﻞﻤﻌﻟا هﺪﺷ
داﮋﻧ ﺮﺑاﺮﺑ رد 1
و 2
ﺪﺗﺎﻤﻧ
M. incognita
،
M. javanica
و
M. hapla
مﺎﺠﻧا
ﺪﻧداد . ﻢﻗر ،نﺎﺸﻳا ﺶﻳﺎﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ يﺎﻫ
ARP
365-2
،
367-1
و
2-367
ﺑ ـــ ﻧ ﻪ ــ داﮋ 1 - 2 ﻤﻧ ــ ﺗﺎ ــــ ﺪ
M. incognita
و
M. javanica
ﻲﻟو ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺖﻣوﺎﻘﻣ
ﻢﻗر ﺖﺸﻫ ﺮﻫ ﺮﺑاﺮﺑ رد
M. hapla
ﺪﻧدﻮﺑ سﺎﺴﺣ .
