شلاچ یسررباه شیپ ماظن یشخبرثا دوبهب یارب راکهار هئارا و ینیبهجدوب ماظن رد عبانمناریا یتلود یزیر

شلاچ یسررب اه

شیپ ماظن یشخبرثا دوبهب یارب راکهار هئارا و ینیب

هجدوب ماظن رد عبانم ناریا یتلود یزیر

:هدیکچ مهم شقن هجدوب ی

دم رد ی ر ی ت مومع شخب هرادا و ی

ا ی اف م ی دنک و ی ک ی مهم زا رت ی ن

پ نآ ازجا ی ش بی ن ی پ رد مزلا تقد نتشاد نودب .تسا عبانم ی

ش بی ن ی تلود ،عبانم ه

گولج رد ا ی ر ی

رسک زا ی گدامآ و ی هب نتسه ناوتان نآ اب هلباقم روظنم .د

ا زا فده ی ن ،شهوژپ شلاچ یسررب اه

تلاکشم و پ ماظن

ی ش بی ن ی هجدوب ماظن رد عبانم ری

ز ی تلود ی ا ی نار اهن رد تسا ی

ت تلع هب

ب هلصاف ی ن ا رب شلات ،درکلمع هجدوب و بوصم هجدوب ی

ن اهراکهار هئارا اب هک تسا یی

دوبهب هب

پ ماظن ی ش بی ن ی هجدوب ماظن رد عبانم ری

ز ی تلود ی ا ی نار .ددرگ کمک درکیور زا شهوژپ نیا رد

راتخاس همین هبحاصم .تسا هدش هدافتسا یفیک دادعت اب هتفای

هجدوب نیصصختم زا رفن14 یزیر

هنومن تروص هب هجدوب و همانرب نامزاس رد هداد و تسا هدش ماجنا یفرب هلولگ یریگ

ه لصاح یا

دک ،مت لیلحت اب هبحاصم زا .تسا هتفرگ رارق لیلحت و هیزجت دروم و یراذگ

هتفای شلاچ هک داد ناشن اه تلاکشم و اه

پ رد دوجوم ی ش بی ن ی و ملع لباقت :زا دنترابع عبانم

دبت مدع ،لمع ی

ل امرس ی ه امرس هب ی

،ه اضف شرتسگ ی

وج تنار یی هاگتسد رد اه ی مکاح یت ی ،

مدرم دامتعا مدع تلود هب

، راذگرثا ی ارش ی ط جراخ ی لخاد و ی ور رب ی تلود عبانم ، رد تلاکشم

س ی متس تراظن ی ، هت ی ه ظنت و ی م عقاو فلاخ تاشرازگ هجدوب صیصخت یارب ناسانشراک طسوت

،

هاو ماقرا و دادعا ی

هجدوب رد ، دم و همانرب دوجو مدع ی

ر ی ت روشک رد دحاو ،

بوچراچ دوجو مدع

سر ی گد ی عبانم لوصو هوحن هب ،

شور زا هدافتسا مدع اه

ی ون ی ن پ رد ی ش بی ن ی عبانم ، دش اکتا ی د

اهدمآرد ی اهدمآرد هب تلود ی

تفن ی ، تفآ گدز ی س ی سا ی س و ی تسا گدز ی هجدوب ، تلود شلاچ اب اه

لا رد سلجم تلاخد ی

هح هجدوب ، فافش زا رارف ی

ت وگخساپ و یی و ناسانشراک تلفغ یا

نارومأم

لام هدننک لوصو ی

تا اه پ مدع و ی گ ی ر ی نانآ نینچمه . ارب

ی شخبرثا ی پ رد ی ش بی ن ی عبانم

اهراکهار یی س نوچمه ی تسا ادز یی ا ،هجدوب ی داج دم ی ر ی ت ور رب دحاو ی اهدمآرد ی حلاصا ،تلود

و ی هچراپک زاس ی لام ماظن ی تا ی .دراد دوجو ...و

هژاو :يدیلك ياه هجدوب

ر ی ز ي

، اهدمآرد ي پ ،تلود ی ش بی ن ی اطخ ،تلود عبانم ي

پ ی ش بی ن ی عبانم

تلود .مت لیلحت ،

همدقم هجدوب یرازبا یرورض رد داصتقا تسا هک تلود یارب لیهست و ققحت همانرب دوخ رد ککی لاکس

یلام صخشم ، هدافتسا یم دنک ( جا ی هدلاوب ،هوبا و ص ،2017

.)1 هجدوب درکگارف و متسیس یدکنب

مهم ةلزنم هب درکراکژک و درکراک رد یمهم شقن ،یتموکح درگارف نیرت

کمه رکب .دراد تموکح ی

ن

هجدوب ،انبم دنب

ی مه ی هش حلاصا نوناک رد یم و تکسا یمومع روما ةرادا نارگ

ةکیلک ةکشیر ناوکت

هجدوب متسیس رد ار نیون یتلود تیریدم ات یرادا تیریدم زا ،تاحلاصا یدنب

هکب طوبرم ثحابم و

هوحن ی زه ی هن کس( درکک دصر لوپ درک ی

د ئاکضر ی و ناراککمه 1397،

32ص،

.) ی کک ی فادکها زا

هجدوب ری ز ی

، سررب و هعلاطم ی

داصتقا عضو ی

راج لاس رد روشک ی

پ و ی ش بی ن ی عضو ی ت داکصتقا ی

هجدوب لاسرد روشک ا

ی

، عت روظنم هب یکی

ن س ی تکسا اه ولوا و ی ت اکه ی کلک ی شکخب( تکسا روکشک

م ی ناد ی 1396، 35ص،

.) پ ی ش بی ن ی عبانم ی کک ی لکصا لکحارم زا ی

آرف رد ی دکن هکجدوب ری ز ی شکخب

مومع ی زا .تسا ا ی ن م شلات اهروشک همه ور ی

دننک ارکب دامتعا لباق ماقرا ات ی

پ عباکنم ی ش بی کن ی

دندروآ تسدب هدش (

بی رنتو ردوئاک و 2010، 1ص ، .) پی ش بی ن ی قد ی ق هدرتکسگ روط هب تلود عبانم

ناونع هب ی

ک لصا رصنع ی

ارب ی حارط ی ارجا و ی س ی تسا اه ی لام ی حص ی ح کم هکتفرگ رکظن رد ی

اهاطخ .دوش ی

پ گرزب ی ش بی ن ی م ی دناوت هجوت لباق تلاکشم هب رجنم ی

دم رد ی ر ی ت دکننام هجدوب

زه تاقوعم ی

هن اه س و ی تسا زه ی هن

stop-and-go

ا رب هولاع دوش ی

همانرب ،ن اه ی غ ی عقاور ی هجدوب

فافش لوصا اب ی

ت راگزاس نی دنتس وگخساپ زا و یی

مومع ی لمع ی تا لام ی م ی دنهاک ( ناد ی رگن 2005، ،

3ص ).

سررب ی مومع هجدوب ی

م ناشن تلود ی

دهد انثتسا هب هک ی

دنچ ی ن کتخادرپ ،لاس ی

اکه و کی ا

اهدمآرد زا هراومه تلود جراخم ی

و ی ب ی رتش تسا هدوب .

سررب ی ا رد هجدوب دنور ی

نار کم ناکشن ی

دهد خرب تاناسون دوجو اب هک ی

لاس زا رسک ،اه ی زا هجدوب ی ک دوعص دنور ی

کم رادروخرب ی

دکشاب

مرهج(

ی از و ی 1386،ر 10ص،

.) موادت رسک ی کط هجدوب ی اکه لاکس 1350ی

نوکنک اکت ی

کنع ی

امرس زا موادم هدافتسا ی

ه مومع تورث و ی

تن رد و ی هج عضت و رقف شرتسگ ثعاب ی

ف نابم ی لوت کی د ی

م روشک ی .دوش هاگآ هب هجوت اب تلود ی

برجت و ورتکسد رد تاکعلاطا زا کی

تا ار هکجدوب ،هتکشذگ

پی ش بی ن ی م ی دنک اربانب ی ن پ ی ش بی ن ی قد ی ق حص و ی ح ا رد ی ن ارب اتسار ی تسد ی با ی عت فادکها هب یکی

ن

مها زا هدش ی

ت ازسب یی تسا رادروخرب ینارگشهوژپ .

نوچمه بابرا ی

،نا مکساق ی ئاکفو و ی 1391 ( )

هلاقم رد ا ی سررب هب ی اهاطخ ی پ ی ش بی ن ی ا هجدوب ی نار کط ی لاکس اه 87ی 1344- کم ی دکنزادرپ .

اتن ی ج م ناشن ی دهد لاس بلغا رد هک ب بوصم جراخم و دمآرد اه

ی رتکش م زا کی ناز نآ درککلمع اکه

پی ش بی ن ی تسا هدش و

لااب مهس یی اطخ زا ی شان دمآرد دروآرب ی

کنورد لکماوع زا ی

لرکتنک لکباق

.تسا نینچمه و وی

لی زما وربلااک و هلاقم رد

ا ی ناونع تحت

"

عکضو ی ت پ ی ش بی کن ی هکجدوب

"

رد

2016 لاس یم نایب دنراد اهاطخ ی پ ی ش بی ن ی ن ًافرص تی هکج تکساک ی اکه ی کنف ی ا هوکحن رد ی

داکج

پی ش بی ن ی اه ن ی دنتس اهاطخ هکلب ی

پ ی ش ب ین ی

، مصت ی تام س ی سا ی کم سکعنم ار ی

دکننک . تاکعلاطم

لعف ی

، اهدوبمک ی ز ی دا ی ن و دراد ی زا سررب هب ی اه ی ب ی رتش ی رد هک تسا نیا

شهوژپ دکصق ققحم

دراد اسانش اب هک یی

شلاچ پ ماکظن رد اه ی

ش بی کن ی هکجدوب رد عباکنم ری

ز ی کتلود ی ا کی نار هکئارا هکب

اهراکهار ی ا رد بسانم ی

ن مز ی هن مدق ات دزادرپب ی

پ ماظن دوبهب و تلاکشم لح رد ی

ش بی ن ی عباکنم

ا رد تلود ی

نار رتهب باختنا اب و دشاب هتشادرب ی

ن پ شور ی ش بی ن ی هکنوگ هب هجدوب هکمانرب یا

ری یز

نک ی م ناوتب ات ی م تخا رد عبانم زا ی

را امنب ار هدافتسا رثکادح یی

م . اب ،اذهعم ،هکحورطم دراوکم هکب هکجوت

لصا لاوس ی

ا ی ن شهوژپ :زا دنترابع شلاچ

یاه پ اب طبترم ی

ش بی کن ی هکجدوب ماکظن رد عباکنم ری

ز ی

تلود ی ا ی نار ارب و ؟دنمادک ی

شخبرثا ی پ رد ی ش بی ن ی هجدوب ماظن رد عبانم ری

ز ی کتلود ی ا کی نار هکچ

اهراکهار یی

؟دراد دوجو زا هدافتکسا اب شهوژپ نیا رد روظنم نیمه هب

هداد ،یکفیک درککیور یاکه

اب هبحاصم قیرط زا زاین دروم هجدوب و همانرب نامزاس رد ناگربخ

عمج زا هدافتکسا اکب و هدش یروآ

شلاچ ،مت لیلحت شیپ یاه

هجدوب ماظن رد دمآرد ینیب یارکب بکسانم یاکهراکهار و نارکیا یزیر

شلاچ دوبهب .تسا هتفرگ رارق یسررب دروم ،هدش حرطم یاه

پی ش ی ن ۀ پ شهوژ

شیپ ًلاوصا میمصت یارب یدیلک یرصنع ،ینیب

یریگ مه هب تسا یتیریدم یاه ی

ن یم روظنم ناوت

شیپ هک تفگ ور دروآرب زا تسا ترابع ینیب

ی اهداد ی شیپ زا فده و هدنیآ لقت ،ینیب

ی ل ر ی ککس رد

میمصت تسا یریگ دبع(

ی

، رادملع ی ما و ی ر ی 1390، 86ص،

.) خساپ یارب دوخ شهوژپ رد گناو

،لاوس هب پ ار دمآرد ارچ

ی ش بی ن ی م ی نک ی

؟م یم نایب هنوگنیا

،دراد پ ی ش بی ن ی هکمانرب هکب دمآرد ری

ز ی

لام ی م کمک ی دنک م دمآرد هک اجنآ زا . ی

ناز فرظ ی ت عت ار تامدکخ هئارا یکی

ن کم ی

،دکنک پ ی ش بی کن ی

قد ی ق بوخ کرد ،دمآرد ی

اناوت زا یی ارب نامزاس ی

م مهارف ار تامدخ هئارا ی

دنک ،لاکثم ناونع هب .

اککناوت ردککقچ نامزاککس یی

روآ عککمج ی

ا ککی ن اککهرازبا هککچ ؟دراد ار عباککنم ی

ککپ ی ش بی ککن ی دوککجوم

تسا

،گناو(

ص ،2006 )؟3 رازبا فلتخم عاونا یفرعم هب شخب نیا رد یارکب یکفیک و یمک یاه

شیپ یم هتخادرپ عبانم ینیب .دوش

ور ی درک ک ی ف ی

درکیور یفیک رد نیودت شیپ ینیب یاه هاتوک یم تدم دناوت دیفم دشاب . پی ش بی ن ی ک یف ی نتبم ی رکب

اهدنور هرابرد تواضق ی

دمآرد ی دمآرد هقبط ره زا هک ی

تواضق .تسا راظتنا لباق م اه

ی دکناوت زا

رط کککی ق ناکککصصختم و ناکککسانشراک کککی

ا م رد عاکککمجا کککی

نا ذی ناکککعفن گ تروکککص کککی

در

قم(

ی م ی 1396، 236ص،

زم .) ی ت ا ی ن ا شور ی ن پ هک تسا ی

ش بی ن ی ن نودب ی زا آ هب رام قد کی

،ق هکب

ناسآ هب و تعرس ی

م ماجنا ی دوش نآ فعکض هطقن اما .

"

کهورگ رککفت

"ی ( تکسا کش ی م کس و ی لگ ،

ص ،2005 .)232

ور ی درک ک م ی

شور هداد هب یکتم تدش هب یمک یاه عباکنم اکب یککیدزن طاکبترا هکک دنتکسه ورتکسد رد یاه

،یمیقم( دنراد یدمآرد ص،1396

.)236 لماش یمک درکیور شور ،یلک هتسد2

یرکس یاه یاه

و ینامز لدم یاه

ّلع ی سرگر ( ی نو ) یم .دشاب

)فلا شور یاه رس ی اکه ی ناکمز ی : پ ی ش بی کن ی رکس ی ناکمز ی دکمآرد ا رکب اه کی ن راوتکسا رکف

م هک تسا ی

ناوکت اکهوگلا زا ی

هداد اکه ی راکت ی خ ی کی ک ارکب هداد هکعومجم ی

پ ی ش بی کن ی دکمآرد

آی هدن .درک هدافتسا زم

ی ت لصا ی لدکم اه ی رکس ی اکه ی ناکمز ی ا کی ن اکه هداد هکک تکسا ی

ش ن کی زا

رورض ی اس ی ر ور ی اهدرک ی پ ی ش بی ن ی اب و تکسا کی

د ًافرکص اکهنآ هکک ارکچ ،دنوکش طبترکم اکهنآ اکب

هکب ککی ک رککس ی هداد اکه یی ن دککمآرد زا ی

دککندنمزا پ ًلابککق هکک ی

ش بی ککن ی ع .تککسا هدکش ککی

ب لککصا ی

لدککم اه ی رککس ی اککه ی ناککمز ی ا ککی ن ککمن هککک تککسا ی

دککناوت ت غ ککیی تار تخانککش ی داککصتقا و ی

رد ار

ککم در ار دوککخ تابککساحم ی

دککنک قم ( ی ککم ی 1396، 237ص،

.) یرککس لماککش یناککمز یاککه 3

:تسا لیذ شخب )1 زجت ی ه لحت ی ل دکنور خرن :

ا کی ن ارکب شور ی

پ ی ش بی کن ی اهدکمآرد ی لاکس کی ا لاکس اه ی کپ ی ش

ککم رارککق هدافتککسا دروککم ور ی

گ ککی در ارککب . ی زجت ککی ه لحت و ککی ل نکت و نوککنف دککنور خرککن ی

ک اککه ی

فلتخم ی .دراد دوجو

)2 ی تسدک زاس ی اکمن یی : م زا کی گنا ی ن کنزو ی هداد اکه ی اکنبم ناوکنع هکب هتکشذگ ی

پ ی ش بی کن ی

م هدافتسا ی دنک نزو و اکه ی کفلتخم ی هداد هکب ار اکه

ی هرود اکه ی کم صاکصتخا فکلتخم ی

دکهد .

ا ککی ن ب شور ی رتککش ی ن خا تاککعلاطا هککب ار نزو ککی

ر نزو و رککتمک ی هداد هککب ار اککه

ی دککق ی م ی رککت

م ی دهد

،لگیس و میش(

ص ،2005 )238 .

) 3 م ی گنا ی ن کرحتم و هداس نیگنایم هب م

ی گنا ی ن یم میسقت هتفایرییغت .دوش

م ککی گنا ی ن هداککس کرککحتم م :

ککی گنا ی ن اهدککمآرد ی هرود اککه ی ( هتککشذگ

"

لاککس

"

ککم هبککساحم ار ) ی

دننک هرود ات اه ی آ ی هدن پ ار ی ش بی ن ی امن ی دن

،گناو(

ص ،2006 ).4

م ی گنا ی ن غت کرحتم یی

ر ی هتفا اهدنور : ی ناکمز ی ا هکب هراکشا کی

ن ،ناکمز لوکط رد دکمآرد هکک دراد

صخشم تهج ی

شهاک(

یا ازکفا ی ش ب ناکمز تکشذگ اکب دکمآرد هکچنانچ .دراد ) ی

رتکش خرکن ،دوکش

د فرط زا و تسا تبثم دنور ی

رکگ کفنم دکنور خرکن ی

، م شهاکک ناکمز تکشذگ اکب دکمآرد ی

ی دکبا

( ص ،نامه .)8

)ب لدم اه ی

ّلع ی سرگر ( ی نو ) : لدم اه ی

ّلع ی لماش نویسرگر ،یجنسداصتقا ،شخب2 راکدوخ

یم .تسا ریز حرش هب اهنآ زا کی ره فیرعت هک دشاب

:راکدوخ نویسرگر )1 هرود و دمآرد نیب نویسرگر شور

شیپ دروم ینامز یاه واسارب ینیب

:دنک یم رارقرب طابترا لیذ کبس شیپ دروم دمآرد

هرود ( =ینیب شیپ ینامز یاه

)ینیب a+b

رد هلداعم نیا هرود نودکب یدکمآرد یکنعی ،تکسا هیاپ لاس دمآرد کیa

شیپ یناکمز ی .یکنیب

B

شیپ دروم هرود رد رییغت هب شنکاو رد دمآرد شیازفا زا تسترابع ککی زا دکمآرد رگناکیب هک ،ینیب

شیپ دروم دمآرد ،نویسرگر نابز رد .تسا رگید هرود هب هرود اب ینیب

مان Y دکش یراذگ هرود و ه

ی

شیپ ینامز ینیب

یم هدیمانX ،گناو(دوش

ص،2006 .)9

)2 جنس داصتقا ی

: لدم لومعم روط هب اه

ی داصتقا جنس ی هنوگ ی صاخ ی لدکم زا اه ی رکبج ی و

رامآ ی دنا رب هک ی ک ی ا غتم دنچ یی ر فداصت ی لمتشم ا .دنا ی ن لدم ه ا س ره ی متس طباور هعومجم اب ار

رامآ ی ب ی ن غتم یی اهر ی س نآ ی متس م صخشم ی

دننک . ی ک داصتقا لدم جنس

ی کطخ تکسا نکمم ی

یا غ ی طخر ی مشاه( دشاب ی

ن یا ن ناوکخا و کی

کا ی 1387، 41ص،

.) یاکهدربراک نیرکتمهم هکلمج زا

لدم تلود رد یمومع یراذگ یشم طخ یارب یجنسداصتقا یاه و تاکیلام لکیلحت و هکیزجت ،اکه

هکنیزگ لکیلحت و هکیزجت و تارابتعا فرصم یاهرایعم یاه

یداکصتقا هعکسوت یارکب یداهنکشیپ

یمیقم(تسا 1396،

244ص ، .)

شیپ ثحب هب فلتخم تاهج زا نارگشهوژپ یم هراشا اهدمآرد ینیب

.دکننک یناکمز بکیترت هکب هکک

یم هراشا تلااقم .ددرگ

(سپماشد ) 2003

هلاقم رد ا ی ناونع تحت

"

ثأت ی ر غت یی ر داهن ی تحکص رکب

پی ش بی ن ی دروم هعلاطم : ی

پ ی ش بی ن ی ا رد هجدوب ی

تلا نتگنشاو

"

شیپ تکقد شیازکفا یکپ رد یکنیب

بی نا م ی دنک ا و لقتسم داهن زا هدافتسا اب هک ی

داج هورگراک اه ی نف ی م ی ناوکت پ دکنور ی ش بی کن ی ار

غ ی ر س ی سا ی ب طابترا و دومن ی

ن پ ، همانرب ناصصختم ی

ش بی کن ی ناگدکننک و

هجدوب ون ی ناکس دوکبهب ار

شخب ی د ا ماجنا اب . ی

ن پ تقد ،راک ی

ش بی ن ی ازفا ی ش دهاوخ ی تفا .

د شهوژپ رد ی

کرگ ی ن و اموت هلاقم رد و ا

ی لاس رد هک 2007

زجت شرازگ هب دندرکرشتنم کی

ه و

لحت ی ل اهاطخ ی پ ی ش بی ن ی لام دمآرد ی تا ی هنازخ راد ی ن رد ی دنلزو م ی دنزادرپ کنزو دصرد . ی

اکهاطخ ی

پی ش بی ن ی اهدمآرد هب طوبرم ی

لام فلتخم ی

تا ی م ناشن ی دکهد پ ماکمت هکک ی

ش بی کن ی اکه ی دکمآرد

لام ی تا ی انثتسا هب ، ی

لام ی تا تکرش لام و اه ی تا د صاخشا صلاخ ی

،رگ اپ یی ن رت عقاو دح زا ی

رظنرد

تن رد تسا هدش هتفرگ ی

،هج لام لک دمآرد ی

تا ن ی ز هجوکت لکباق روکط هب ی

اکپ یی ن رت و دکح زا کعقا ی

.تسا هدش هبساحم بی رنتو (ردوئاک و هکلاقم دروم رد )2009

ا ی ناوکنع اکب

"

شور اکه ی پ ی ش بی کن ی رد تواکفت :دکمآرد

پ و اهروشک ی

اهدکما ی پ درککلمع ی

ش بی کن

"ی هکعلاطم ا ی هداد ماکجنا .دکنا

یم ناکشن جیاکتن دکهد

رد

اهروشک ی لرتسا ی

،ا ژلب ی

،ک ا و هسنارف ،اداناک ی

،دنلر ا ی لات ی

،ا دم هرادا و ناتسلگنا ،دنله ی

ر ی ت هجدوب و

رمآ رد ی اک دح زا رتمک ار هجدوب دمآرد کعقاو

ی هدرک دروآرکب اهروکشک رد و دکنا

ی و نکپاا ، ناکملآ

ا ردCBO ی تلاا رمآ هدحتم ی

اک م ی ناز ب ار دمآرد ی رتش هدرک هدرک دروآرب دح زا دنا

هدنهد ناشن هک

اطخ ی پ ی ش ب ین ی اهروشک رد هجدوب ی

.تسا فلتخم نچمه

ی ن پ شور ی ش بی ن ی رد هدکش شرازگ

اهروشک ی ن ، دنله ، ناتسلگنا ی

زو ی دنل م ناشن نپاا و ی

دهد جنس داصتقا لدم زا هک ی

م هدافتسا ی

دننک . خرب رد ی شور زا هدافتسا دراوم اه

ی بش ی ه زاکس ی پماکک ی رتو ی تکسا هدکش شرازکگ رکب هکک

تخادرپ لام ناگدننک ی

تا درف ی اهراوناخ دننام یا

تکرش لام و تسا زکرمتم اه ی

تا ارب هتفرگ قلعت ی

م عمج و هبساحم ،درف ره ی

دوش ا . ی ن ا و دنله رد شور ی

تلاا ارب هدحتم ی

پ ی ش بی کن ی لام کی تا رکب

رد ،دمآرد ناتسلگنا

ا و ی تلاا ارب هدحتم ی

پ ی ش بی ن ی لام دمآرد ی تا تکرش کم هدافتسا اه ی

دوکش رد .

ای ن هراشا شهوژپ یم

دوش ن رد طقف ی م ی پ هدراهچ زا ی

ش بی ن ی سررب ی ا رد هدکش کی

ن ترازو ،هکلاقم

اراد یی ژلب(

ی

،ک ا ،هسنارف ی لات ی

،ا ا ی

،دنلر )نپاا یا هنازخ راد ی ن ،ناتسلگنا(

ی زو ی دنل رد .دنتکسه لوئسم )

بی رتش د دراوم ی

،رگ پ ی ش بی ن ی هورگ هب ی تخا صاص م ی ی دبا اهداهن هک ی

امن ار فلتخم ی

گدکن ی کم ی

دننک ضعب . . ی تح اهروشک زا ی

لوئسم ی ت لصا ی پ ی ش بی ن ی قحت تاسسوم هب ار دمآرد ی

تاق ی لقتکسم

م راذگاو )دنله(

ی دننک .

سابع ی نا دومحم ، ی (رکاش و اکطخ هزوکح رد هعلاطم اب )1390

ی پ ی ش بی کن ی اهدکمآرد ی لام کی تا ی

رد تلود ی دنتفا یاهدکمآرد یارکب هجدوب ناحارط دروآرب یسررب دروم هرود یط طسوتم روط هب هک

زا رتلااب ،شورفو فرصم رب تایلام و تادراو رب تایلام ،تورث رب تایلام ،دمآرد رب تایلام زا یشان نییاپ ،یقوقح صاخشا رب تایلام زا یشان دمآرد یارب ویعقاو دح .تسا هدوب یعقاو دح زا رت

ی هتفا اه ی پ شهوژ هللارصن ی ناکدرا رکاش و ی

1394( م ناشن ) ی دهد لوکط رد طکسوتم روکط هکب

سررب دروم هرود ی

اهدمآرد همه زا هجدوب ناحارط دروآرب ی

بشوخ( دح زا رتلااب تلود ی

هنان و هدوکب )

رتلااب ی ن اطخ ی پ ی ش بی ن ی اهدمآرد هب طوبرم اهنآ ی

کلام و تاراکصحنا زا لصاح کی

ت هدوکب تکلود

نچمه .تسا ی

ن اطخ هدمع ی

پ ی ش بی ن ی غ تلود دمآرد ی

ر س ی تامتس ی ک ب و ی رتش ثأت تحت ی ر و کوش

.تسا هدوب لرتنک زا جراخ لماوع راکوب ی و و ی اگ 2018 ( هلاقم رد ) ا

ی اقم اب ی هس ب درف هب رصحنم ی

ن تلود اکه ی کلحم ی و هکسنارف

اتن ،لاغترپ ی

ج م ناشن ی دهد پ ی ش بی ن ی اه ی شخب رد مه هجدوب اه

ی رد مکه و هکسنارف رادرهکش

ی

اه ی کنچمه .دنتسه دمآراکان و هناضرغم لاغترپ ی

ن هکجدوب اه ی کلحم ی ثأکت تکحت ی

ر گنا ی هز اکه ی

اباختنا ت ی م رارق ی گ ی دنر ی نع ی تلود اه ی لحم ی زه هنابلط تصرف روط هب ی

هن اه کم دروآرکب مک ار ی

دننک ارب ار اهنآ دمآرد و ی

لاس اه ی ب تاباختنا ی

ش مخت دح زا ی

ن م ی دننز .

قحت رد یق ی لاس رد زترآ و دلونرآ طسوت هک تحت2019

ناونع

"

و دحاو هجدوب زا هدافتسا

ارب ازجم هجدوب ی

ر همانرب ی ز ی زرا و ی با ی درکلمع

"

هتفرگ ماجنا

،تسا هب حیرشت تلاکشم و

شلاچ یاه ر هجدوب ی ز ی .تسا هدش هتخادرپ

ناتسدرک ی 1398( ) شلاچ یباکیزرا و ییاکسانش ار دوخ شهوژپ زا فده هکجدوب ماکظن یاکه

یزیر

شلاچ زا یتسرهف ،شهوژپ نیا .درادیم ملاعا یکحارط هناگراهچ لحارم رد یزیر هجدوب ماظن یاه

قکقحت مدکع لکیلاد زا یرکت قکیمع کرد و هئارا یبایزرا و ارجا ،بیوصت ،هجدوب هحیلا نیودت و شیپ فادها هدش ینیب

هجدوب ماظن حلاصا یارب ییانبم و داجیا ار یم مهارف یزیر

.دیامن

هلاقم رد رگید یا ( ماکنکین و یدمحا و یکسررب هکب )1399

بیسآ هکجدوب یکسانش یزیر

هاکگن زا ،

یم ناگربخ و ناسانشراک .دنزادرپ

ی هتفا اه ی قحت ی ق اوکتحم هکب هجوت اب ی

م زا جرختکسم کص

هبحا

مک و ناگربخ ی

ت ناوارف ی ترت هب ،نآ ی

ب شلاچ اه ی هجدوب ری ز ی هلوقم رد ار اه

ی دکم ی ر یت ی

، لاکم ی

،

ق نونا ی

، تاررقم ی

، نف ی

، تاعلاطم ی

، راتخاس ی

، تراظن ی هزرابم،

همانرب ،داسف اب ا

ی

، رامآ ی تاکعلاطا و ی

،

رب ق رار ی دع ا ا ،تل قت ص دا ی

، س ی سا ی

، اه هورگ ی ذ ی

، ذوفن ت ص د ی رگ ی هقطنم و ا ی م ناشن ی .دهد

لام ی اهتا رس لوصو ببس هب ی

،ع مک زه ی هن رکتمهم زا یککی ،دکنراد هکک یدکمآرد تابث و ی

ن عباکنم

رامککش هککب اککهتلود یدککمآرد م

ی آی دککن . هککتفای شرازککگ یاه یربوککن

1401( ) هککلاقم رد تککحت یا

ناونع

"

تساک ی اه لام ماظن ی ی

تا ی هکجدوب یدکمآرد عبانم نیمأت رد

"

هکک تکسا نآ زا یکاکح خرکن

لام ی تا ا رد ی نار در رد ی یاهف هجدوب د هب تبسن یا ی

رگ اپ اهروشک یی

ن تسا و رد فعکض ببکس هکب

وصت لحارم ی

،ب پ ی چ ی گد ی ناوق ی ن لام لوصو مدع دهاش ارجا و ی

تا یاه تکسه تکلود رظن دروم ی

م .

ای ن شرازگ سررب هب ی شلاچ لام ماظن یاه ی

تا ی سآ و ی ب سانش ی .تسا هتخادرپ نآ

جنوتلاوا ی (نسح و یزکیر هکجدوب هزوکح رد هیرجین فلتخم تلاکشم دوخ شهوژپ رد )2022

:زا دنترابع تلاکشم نیا هک دننک یم یسررب دم ءوس و داسف

ی ر ی

،ت ن ی ور ی ناکسنا ی مدکع ،رهاکم

ندم هعماج تکراشم ی

، لام ی غ و ی هر . یم ناشن شهوژپ یاه هتفای دهد

ارکب ی ا ی هککن کی ک هکجدوب

دنک لمع دوخ تادهعت هب دناوتب اب ،

ی د راهچ وی گژ ی یساسا اب .دکشاب هتشاد کی

د بوکخ هکب ی کحارط ی

ددرگ

،

،دوش ارجا دمآراک و رثوم هب

فاک هزادنا ی اهن رد و دوش تراظن ی

ت زرا دروکم نآ درکلمع کی

با ی

گ رارق ی در اربانب . ی ن م ی هام هک درک طابنتسا ناوت ی

ت ودت رد هجدوب ی

ن ی ا ن نآ عورش ی

،تس رد هکلب

ارجا ی ن عفر تهج رد هک تسا نآ ی

اهزا اه هتساوخ و ی

مدرم دشاب .

یسررب هب هجوت اب ،هدکش ماکجنا یاه

پ ثکحبم ی ش بی کن ی هکجوت دروکم فکلتخم داکعبا زا اهدکمآرد

دنا ی نادنمش شهوژپ و هدوب توافتم اه

ی عونتم ی ا رد کی ن مز ی هکن .تکسا هکتفرگ ماکجنا ناکققحم

،

شهوژپ یاه طبترم اب سررب ی شلاچ اه ی پ ی ش بی ن ی اهدمآرد هتخادرپ شلاچ ثکحبم هکب و دنا یاکه

شیپ طیارش دوبهب یارب بسانم یاهراکهار و هزوح نیا رد دوجوم هجوت عبانم ینیب

.تسا هدشن یا

قیقحت یسانش شور شلاچ ییاسانش فده اب شهوژپ نیا شیپ هزوکح رد دوکجوم یاهراکهار و اه

ماکجنا عباکنم یکنیب

.تسا هتفرگ شهوژپ میاداراپ

، و یریسفت درکیور اب

ک ی کف ی تکسا . هکعلاطم دروکم قکیقحت رکظن زا

دنمفده ی دربراک عون زا ی

یم .دشاب هداد و تاعلاطا اه

ی ن دروکم کی زا ا رد کی ن رط زا شهوژکپ کی

ق

ن هبحاصم ی هم راتخاس ی هتفا اب دادعت زا رفن14

هکجدوب و هکمانرب نامزاکس ناکسانشراک لودکج رد(

3

یگژیو )تسا هدش هراشا ناگدنوش هبحاصم یتخانش تیعمج یاه تکسا هدش لصاح

. لوئکسم ی ن و

انشراک تسا هجدوب و همانرب نامزاس ناس نتشاد لیلد هب

فاک تخانش و هبرجت ،شناد ی

عوضوم زا

نینچمه و هزوح نیا رد یلمعراک و اکهراکهار و تلاککشم هکب لکماک فارشا

ی دوکجوم هکعماج ،

شهوژپ هدش باختنا .دنا

ارب ی هنومن شور زا هبحاصم ماجنا گ

ی ر ی کفرب هکلولگ ی

هدافتکسا هدکیدرگ

تسا . م زا ی نا شور اه ی ا رد ،فلتخم ی

ن نکت زا شهوژپ کی

ک لحت شور کی ل مکت ارکب ی زجت کی ه و

لحت ی ل هداد .تسا هدش هدافتسا اه

1لودج . و ی گژ ی اه ي عمج ی ت تخانش ی ناگدنوش هبحاصم

لاعف ی ت نامزاس دحاو رد

ی سنجیت خساپ

ناگدنهد ینامزاس دحاو رد تیلاعف تیسنج

خساپ ناگدنهد

یروانف و تاقیقحت ،یلاع شزومآ روما درم متشه رفن هجدوب قیفلت و یگنهامه روما درم لوا رفن

شزرو و یرگشدرگ ،یگنهرف روما درم مهن رفن نلاک داصتقا درم مود رفن

عبانم زیهجت و شیاپ روما نز مهد رفن عبانم زیهجت و شیاپ روما درم موسرفن

هجدوب قیفلت و یگنهامه روما درم مهدزای رفن هجدوب قیفلت و یگنهامه روما نز مراهچرفن

یارنا روما نز مهدزاود رفن هجدوب قیفلت و یگنهامه روما درم مجنپ رفن

عبانم زیهجت و شیاپ روما نز مهدزیس رفن عبانم زیهجت و شیاپ روما درم مششرفن

یداصتقا وانشراک درم مدراهچ رفن اهحرط ییارجا ماظن روما درم متفه رفن

هداد تیفیک یبایزرا یارب زا اه

عم4 ی را ( أت ، دامتعا ، رابتعا یی

د ذپ ی ر ی لاقتنا و ذپ ی ر ی ) لی نکن ابوگ و

.تسا هدش هدافتسا یم عوضوم نیا هب رابتعا

یم اعدا هک یعوکضوم اکیآ هک دزادرپ روکط هکب ،دوکش

تکسا هدکش یکسررب یعقاو (

،روپدمحم ص،1388

) 22 ؟

ارب ی یسررب ذپرابتعا ی ر ی اج اب فلتخم ناگدننک تکراشم زا ی

هاگ نامزاس ی تایبرجت و رد تواکفتم

هجدوب هزوح ری

ز ی نچمه .تسا هدش هدافتسا ی

ن لک ی ه ارب راک لحارم 2ی

رد هرکبخ و صصختم رفن

قیقحت هزوح نیا لاسرا

هدش .تسا ققحت رایعم ذپدامتعا ی ر ی لرکتنک و یسررب قیرط زا ی

کک ی زا

،شهوژپ فادها و عوضوم زا علطم دارفا تسا هدش ماجنا

ازکفا ار شهوژپ تابث دناوتب ات ی

ش .دکهد

نچمه ی ن ققحم نی اقم اب ی هس ی هتفا اه ی دوخ شهوژپ ناش

و ی هتفا اه ی دی رگ تاکبث هکب ،نارگکشوژپ

اتن ی ج دندیسر . ققحت یارب أت

یی ذپد ی ر ی عس ی تکراشم تارظن ،هبحاصم ره ماجنا اب هک هدوب نآ رب

اقع رب هدننک ی

د ثات رگشهوژپ ی

ر .دراذگن نیققحم ضوت اب ی ح نغ ی رص و ی ح فافکش ناگدکنناوخ هکب تی

هجدوب هزوح رد مزلا یم هک تسا هدرک داجیا یزیر

یریذکپ لاکقتنا رایعم دروم رد تواضق هب دنناوت

شهوژپ .دنزادرپب

هتفای شهوژپ یاه هداد ،دش هراشا هک روط نامه همانرب نامزاس رد نیصصختم اب هبحاصم قیرط زا شهوژپ نیا یاه

هدکش لیلحت و یراذگدک ،مت لیلحت شور زا هدافتسا اب اه هبحاصم .تسا هتفرگ ماجنا هجدوب و دنا

.

آرف ی دن دب راک ی ن م حرش ی دشاب هبحاصم زا هزاجا بسک اب ادتبا : کماک روکط هکب هبحاصم ،ناگدنوش

ل

مامت سپس تسا هدش طبض ی

ور رب هبحاصم نتم ی

پ ذغاک ی هدا و هدش نیققحم دنچ زا سپ ی

ن راکب

ناوخ زاب ی هداد هعلاطم و رارقرب و اه

ی مع طابترا ی

ق رادرب هتکن هب عورش ،بلاطم اب ی

جارختکسا و

هافم ی م کرتشم هبحاصم زا .تسا هدش اه

عومجم رد یاهدکک .تسا هدش جارختسا هیلوا دک175

هیلوا 28 هب مت یعرف دنب هتسد ی دندش مت هکسیاقم اب تیاهن رد و یکعرف یاکه

لکصا مکت2 ی اکب

وانع ی ن پ تلاکشم و عناوم ی

ش بی ن ی ارب راکهار هئارا و عبانم ی

پ دوبهب ی ش بی کن ی هقبط عباکنم دکنب

ی

.دندش

2لودج مت هعومجم . هیلوا ياهدك و یعرف ،یلصا ياه

یلصا مت

یعرف مت هیلوا ياهدك

عناوم وتلاکشمشیپینیب عبانم

تلفغ ناسانشراک ای

نارومأم لوصو هدننک

تایلام اه و مدع یریگیپ

نانآ رارف

یتایلام - مدع ششوک رد تهج لوصو یاهدکمآرد یتاکیلام - مدکع دوکجو

هناماس یتایلام ای متسیس یتاعلاطا - یدماراکان تلود زا تهج تفایرد تاکیلام -

مدع دوجو تخاسریز یتاعلاطا یارکب ذکخا تاکیلام - مدکع لاکصتا هناماکس یاه

فلتخم یتایلام

شرتسگ یاضف تنار

ییوج رد هاگتسد یاه

یتیمکاح تنار

میظع رد لد هجدوب یمومع - مدکع ماکجنا فیاکظو هاگتکسد اه رد لکباقم

تفایرد هجدوب زا تلود - لیامت هاگتسد اه یارب لیدبت یکشخب زا ناکشیاهدمآرد

هککب یاهدککمآرد یککصاصتخا - تککفایرد یککشخب زا یاهدککمآرد یلوککصو طککسوت

هاگتسد یاه لوصو هدننک هب ناونع شاداپ اکی یکصاصتخادمآرد -

نتکشاد هاکگن

یصخش و هزوح یا هاگتسد اه

رارف زا تیفافش و

ییوگخساپ نادقف

ییوگخساپ و خساپ یشک زا ناریدم ناریا - نادقف تیفافش رب رثا نیناوق و

طباوض و طباور - ددع کی رد عبانم هجدوب اب دعب تیفافش راگزاس تکسین - مدکع

تیفافش عون دمآرد یارب هماع مدرم - هدافتسا زا ددع کی رد فیدر یاه یدمآرد

هب تلع رتاهت - مدع دوجو تاکعلاطا رد صوکصخ لاوکما یکتلود - مدکع دوکجو

راکوزاس ییوگخساپ هب مدرم - هشیر مدع ییوگخساپ رد لئاسم یسایس تکسا -

مک ناشن نداد یرسک هجدوب تلود و داجیا کی ریوکصت یکعقاوریغ زا تیعکضو

یلام - نتشادن شرازگ یاه هنانیبعقاو زا طیارش نارحب

مدع لیدبت هیامرس هب

هیامرس مدع

لیدبت یراذگاو ییاراد هیامرس یا هب کلمت ییاراد هیامرس یا - مدع لیدبت

یاهدمآرد یتفن هب ییاراد هیامرس یا - هدافتسا زا یاهدمآرد هیامرس یا رد

هنیزه یاه یراج و مدع لیدبت هب هیامرس

شلاچ تلود اه اب تلاخد

سلجم رد هحیلا هجدوب ینوناقریغ تلاخد ناگدنیامن

سکلجم رد هکجدوب یکمیظنت و شیازکفا یکعقاوریغ

فقس دوخ تارظن لامعا و یدمآرد -

داجیا هنیزه یاه یعقاوریغ رد سلجم

تفآ یگدز یسایس و

تسایس یگدز هجدوب هجدوب تسایس هدز - ریثأت طباور یرادا رب تیفیک شیپ ینیب اه - مهرد هدینت ندش

متسیس داصتقا و تسایس - صیصخت عبانم رب واسا عفانم یبزح و یسایس -

هدافتسا زا یاهرتماراپ یملعریغ و هناسانشراکریغ رد

میمصت یریگ - هشیر مدع

ییوگخساپ رد لئاسم یسایس تسا

اکتا دیدش یاهدمآرد

تلود هب یاهدمآرد یتفن یگتسباو شیپ ینیب هجدوب هب یاهدمآرد نلاک ( تفن ) - یگتسباو دیدش هب تکفن

رد نطاب و مدع یگتسباو هجدوب هب تفن رد رهاظ - یناوتان زا ییاکهر زا فراکصم

دلومان و یگتسباو هب یاهدمآرد یتفن اب مهس 40دودح دصرد

مدع هدافتسا زا

شور یاه نیون رد

شیپ ینیب عبانم فعض

ینابم ناسانشراک - شور یاه شیپ ینیب عبانم زا قیرط تشگزاب هب لبق -

هدافتسا زا یاهدنور یخیرات یارب شیپ ینیب عبانم اکب مدکع تکیعطق داکیز لکثم

تایلام اه - هدافتسا زا هناماس اه و مرن اهرازفا یارب شیپ یکنیب عباکنم رد رهاکظ و

هدافتسا زا شور یاه یتنس رد نطاب - مدع یوریپ زا شور یاه نامزاس هکتفای و

صخشم رد شیپ ینیب عبانم و هدافتکسا زا شور یاکه یکملعریغ - مکک یروآرکب

دمآرد نامزاس یتایلام و ترازو داصتقا هب دمع - نتشادن تقد لمع رد شیپ ینیب

عبانم هجدوب و هاگن یروص هب عبانم

مدع دوجو بوچراچ

یگدیسر هب هوحن لوصو

عبانم مدع

دوجو بوچراچ یگدیسر هب هوحن لوصو عبانم - صخشم ندوبن دنور

لوصو یاهدمآرد هجدوب یا

لباقت ملع و لمع یوق

ندوب رد هزوح یرظن و فیعض ندوب رد هزوح ارجا - هارمه ندوبن ملع اب

لمع - مدع روضح ناسانشراک دلبراک رد هلحرم هیهت و میظنت هجدوب - مدع

داجیا اضف یارب ناسانشراک دلبراک نامزاس یارب رظنراهظا رد صوصخ هیهت و

میظنت هجدوب

مدع دوجو همانرب و

تیریدم دحاو رد روشک مدع دوجو فادها نلاک - دوبن همانرب و فده تدمدنلب رد روشک و میظنت هجدوب

یارب لئاسم هرمزور - هاگن یحطس هب لئاسم و ماکجنا تکیلاعف رد نکیا حطکس -

مدع دوجو همانرب دحاو رد روشک و یگتسسگ نیب تلود یاه فلتخم رد نارکیا -

دوجو همانرب هعسوت هب رهاظ رد روشک و مدع ققحت نیا همانرب هب لیلد نتکشادن

یوگلا هعسوت و همانرب یزیر هابتشا و مدع هدافتکسا زا شور یاکه یکملع - مدکع

تیریدم دحاو رد عبانم روشک

دادعا و ماقرا یهاو رد

هجدوب مدع

ققحت عبانم هجدوب یا هب تلع عبانم یکهاو - یدکنبزارت ماکقرا یدکمآرد و

هنیزه یا هجدوب زا قکیرط عباکنم یکهاو - هدافتکسا زا عباکنم رود زا تکیعقاو رد

هجدوب - هنیزه زا لحم دمآرد لا لوصو

هیهت و میظنت تاشرازگ

فلاخ عقاو رد

هجدوب یزیر هیهت

و میظنت شرازگ یاه فلاخ عقاو تکرش اه یارکب نتفرکگ هکجدوب رتکشیب -

دوس هد هولج نداد تکرش یاه نایز هد رد نامز میظنت هکجدوب و سککع نآ رد

تخادرپ تایلام و دوس هب تلود

تلاکشم رد متسیس مدع

تیامح ینوناق زا تراظن ناگدننک یلام رد صوصخ هکئارا شرازکگ فکلخت