* ﺝ
دﺎـﺘﺳا ﻲﺣاﺮﺟ هوﺮﮔ رﺎﻳ بﺎﺼﻋا و ﺰﻐﻣ
هﺎﮕﺸﻧاد ، ناﺮﻳا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ،
ﺮﮔزوﺮﻴﻓ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻮـﮕﺨﺳﺎﭘ ةﺪﻨﺴﻳﻮﻧ
: ﺮﺘﻛد ﺪﻴﺳ دﻮﻤﺤﻣ ﻚﻣر ﻫ ﺎ ﻲﻤﺷ
ﺘﺳد**
ﻲﺣاﺮﺟ هوﺮﮔ رﺎﻴ بﺎﺼﻋا و ﺰﻐﻣ
هﺎﮕﺸﻧاد ، ناﺮﻳا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ،
ﺮﮔزوﺮﻴﻓ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻔﻠﺗ
: 88306198
لﻮﺻو ﺦﻳرﺎﺗ : 15 / 05 / 1388 Email: [email protected]
شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
15 / 10 / 1388
ﻲﺳرﺮﺑ عﻮﻴﺷ
ﺳﺎﻳراو ﻴ
نﻮ ﻫ يﺎ ﻘﻠﺣ ﺔ ﺲﻴﻠﻳو رد
دﺎﺴﺟا ﺪﺒﻟﺎﻛ
ﻲﻓﺎﻜﺷ هﺪﺷ
رد ﻲﻜﺷﺰﭘ
ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﺗ
ﻬ ناﺮ رد تﺪﻣ ﻪﺳ لﺎﺳ ) 1385 -
1388 (
ﺮﺘﻛد دﻮﻤﺤﻣﺪﻴﺳ ﻚﻣر
ﻫ
*
ﻲﻤﺷﺎ ، ﺮﺘﻛد ﻦﻴﻣار يدﻮﻤﺤﻣ
**
ﻭ ﻩﮊﺍ ﻱﺪﻴﻠﻛ ﻱﺎﻫ :
ﻘﻠﺣ ﺔ ﻭ ﻳﻠ ﻴ
،ﺲ ﺪﺒﻟﺎﮐ
،ﯽﻓﺎﮑﺷ ﺭﺍﻭ ﻳ ﺳﺎ ﻴ ﻥﻮ ﻢﺴﻳﺭﻮﻧﺁ ،
ﻨﻴﻣز ﻪ فﺪﻫ و
ــﺒﻧ ـ ﻳو سﺎــﻣﻮﺗ غﻮ ﺲﻴــﻠ
) 75 - 1621 ( رد ﻲﻧﺎﻳﺎــﺷ ﺶــﻘﻧ ،
نﺎـﻴﺑ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ يو تﺮﻬﺷ ﺎﻣا ،ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﻲﻜﺷﺰﭘ ﻢﻠﻋ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ﺘﺳﺎﻧآ ـ ﺷ زﻮﻣﻮ ـ ـﻗاو ﻲﻧﺎﻳﺮ ـ
ـﻋﺎﻗ رد هﺪـﺷ ﻊ ـ
ﺖـﺳا ﺰـﻐﻣ هﺪ
1.
و 2
ار زﻮﻣﻮﺘﺳﺎﻧآ ﻦﻳا زا يﺮﻳﻮﺼﺗ ﺖﺴﻧاﻮﺗ ﻪﻛ دﻮﺑ ﻲﺴﻛ ﻦﻴﻟوا ﺲﻴﻠﻳو ﺪﻨﻛ ﻢﻴﺳﺮﺗ
3. نورد ﻪــﺑ ﺪــﻴﺗورﺎﻛ نﻮــﺧ نﺎــﻳﺮﺟ ،ﻚــﻴﻣﻮﺗﺎﻧآ ﻂﻳاﺮــﺷ رد
نﺎﻳﺮﺷ يﺎﻫ ﻲﻣاﺪﻗ يﺰﻐﻣ
، نورد ﻪـﺑ رﻼﻳزﺎﺑ نﻮﺧ نﺎﻳﺮﺟ و ﻲﻧﺎﻴﻣ
نﺎﻳﺮﺷ ﻲﻣ ﺖﻳاﺪﻫ ﻲﻔﻠﺧ يﺰﻐﻣ يﺎﻫ دﻮﺷ
. و ﻲﻣاﺪـﻗ ﻂـﺑار دﻮﺟو
ود ﺮﻫ ﻦﻴﺑ ﻲﻃﺎﺒﺗرا ﻪﻜﺒﺷ ﺚﻋﺎﺑ ﻲﻔﻠﺧ ﻂﺑار نﺎﻳﺮـﺷ
و ﺪـﻴﺗورﺎﻛ
ﻘﻠﺣ و هﺪﺷ رﻼﻳزﺎﺑ ﺔ
ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ار ﺲﻴﻠﻳو ﺪﻨﻛ
) ﺮﻳﻮﺼﺗ 1 ( .
ﻩﺪﻴﻜﭼ :
ﺯ ﻣ ﻨﻴ ﻪ ﻑﺪﻫ ﻭ : ﺕﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻠﺒﻗ ﻁﺎﺒﺗﺭﺍ ﻦﻴﺑ ﻥﻮﻴﺳﺎﻳﺭﺍﻭ ﻱﺎﻫ ﻘﻠﺣ ﺔ ﺲﻴﻠﻳﻭ ﻭ ﻲﻀﻌﺑ ﺯﺍ ﻱﺭﺎﻤﻴﺑ ﻱﺎﻫ ﻕﻭﺮﻋ ﻱﺰﻐﻣ ﺍﺭ ﻥﺎﺸﻧ ﻩﺩﺍﺩ
،ﺪﻧﺍ ﻲﻟﻭ ﻉﻮﻴﺷ ﻦﻳﺍ ﻥﻮﻴﺳﺎﻳﺭﺍﻭ ﺎﻫ
ﺭﺩ ﻱﺎﻫﺩﺍﮋﻧ
،ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻩﺪﺸﻧ ﺖﺳﺍ . ﻑﺪﻫ ﻦﻳﺍ
،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺳﺭﺮﺑ ﻥﻮﻴﺳﺎﻳﺭﺍﻭ ﻫ ﻱﺎ ﻪﻘﻠﺣ ﺲﻴﻠﻳﻭ ﺭﺩ ﮏﻳ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺏﺎﺨﺘﻧﺍ ﻩﺪﺷ ﻲﻧﺍﺮﻳﺍ ﻭ ﺴﻳﺎﻘﻣ ﺔ ﻥﺁ ﺎﺑ ﺕﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺮﮕﻳﺩ .ﺖﺳﺍ ﺵﻭﺭ ﻭ ﺩﺍﻮﻣ ﺎﻫ
: ﺎﺑ ﻌﺟﺍﺮﻣ ﻪ ﻭ ﻫ ﺎﻤ ﻫ ﮕﻨ ﻲ ﺎﺑ ﮑﺷﺰﭘ ﻲ ﻧﻮﻧﺎﻗ ﻲ ﺗ ﻬ ﻥﺍﺮ ﻭ ﺏﺎﺨﺘﻧﺍ ﻓﺩﺎﺼﺗ ﻲ ۲۰۰ ﺪﺴﺟ ﮐ ﻪ ﻧﻴ ﺪﻨﻣﺯﺎ ﺪﺒﻟﺎﮐ ﻓﺎﮑﺷ ﻲ
،ﺪﻧﺩﻮﺑ ﻘﻠﺣ ﻪ ﻭ ﻳﻠ ﻴ ﺲ ﺭﺩ ﺪﻋﺎﻗ ﺓ ﺰﻐﻣ
ﺳﺭﺮﺑ ﻲ ﺪﺷ . ﻕﻭﺮﻋ
،ﺰﻐﻣ ﺯﺍ ﺮﻈﻧ ﺮﻄﻗ ﻭ ﻞﮑﺷ ﺎﺸﻣ ﻫ ﻩﺪ ﺪﻧﺪﺷ ﻭ ﺭﺍﻭ ﻳ ﺳﺎ ﻴ ﻥﻮ ﻫ ﺎ ﻱ ﺩﻮﺟﻮﻣ ﺭﺩ ﻧﺁ ﻬ ﺎ ﺭﺩ ﻮﮕﻟﺍ ﻫ ﺎ ﻱ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺑ ﻪ ﺕﺪﻣ ﺳ ﻪ ﻝﺎﺳ ﻊﻤﺟ ﺭﻭﺁ ﻱ ﺩﺮﮔ ﻳ .ﺪ
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ : ﺯﺍ ۲۰۰ ﻤﻧ ـ ﻧﻮ ﻪ ﺩﺭﻮﻣ ﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪ
، ۶۹ ﻣ ـ ﺩﺭﻮ ) ۵ / ۳۴ (%
ﮕﻟﺍ ـ ﻮ ﻱ ﻝﺎﻣﺮﻧ ﺍﺭ ﺪﻨﺘﺷﺍﺩ ﻭ ﺭﺩ ﻗﺎﺑ ﻲ ﻤﻧ ـ ﻧﻮ ﻪ ﻫ ﺎ ) ۵ / ۶۵ (%
ﻠﺣ ـ ﻘ ﺔ ﻭ ﻳﻠ ﻴ ﺲ ﺍﺭﺍﺩ ﻱ ﺭﺍﻭ ﻳ ﺳﺎ ﻴـ ﻥﻮ ﺩﻮﺑ .
ﻴﻫ ﭙـ ﺯﻼﭘﻮ ﻱ ﺮﺷ ﻳ ﻥﺎ ﻫ ﺎ ﻱ ﻂﺑﺍﺭ ﻔﻠﺧ ﻲ
، ﺎﺷ ﻳ ﺮﺘﻌ ﻳ ﻦ ﺭﺍﻭ ﻳ ﺳﺎ ﻴـ ﻥﻮ ﺭﺩ ﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪ ﺩﻮﺑ . ﺭﺩ ﻳ ﮏ ﻣ ـ ﺩﺭﻮ ) ۵ / ۰ (%
ﻧﻴ ﺰ ﻧﺁ ـ ﺭﻮ ﻳ ﻢﺴ ﻳ ﺖﻓﺎ .ﺪﺷ
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻴﮔ ـ ﻱﺮ : ﺭﺍﻭ ﻳ ﺳﺎ ﻴـ ﻥﻮ ﻫ ﺎ ﻱ ﻣﻮﺗﺎﻧﺁ ﻴـ ﮏ ﻘﻠﺣ ﺔ ﻭ ﻳﻠ ﻴ ﺲ ﺭﺩ ﺍﻳ ﻦ ﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪ
، ﻔﺗ ـ ﺕﻭﺎ ﺯﺭﺎﺑ ﻱ ﺎﺑ ﮔ ـ ﺕﺎﺷﺭﺍﺰ ﻌﻟﺎﻄﻣ ـ ﺕﺎ ﻠﺒﻗ ﻲ ﺧﺍﺩ ـ ﻞ ﻳﺎ ﺝﺭﺎﺧ ﺭﻮﺸﮐ ﺖﺷﺍﺪﻧ . ﺎﺑ
ﺟﻮﺗ ـ ﻪ ﺑ ﻪ ﻌﻟﺎﻄﻣ ـ ﺕﺎ ﺠﻧﺍ ـ ﻡﺎ
،ﻩﺪﺷ ﺑ ﻪ ﺮﻈﻧ ﻤﻧ ﻲ ﺪﺳﺭ ﮐ ﻪ ﺭﺍﻭ ﻳ ﺳﺎ ﻴـ ﻥﻮ ﻫ ﺎ ﻱ ﻠﺣ ـ ﻘ ﻪ ﻭ ﻳﻠ ﻴ ﺲ ﺭﺩ ﺟ ـ ﻊﻣﺍﻮ ﻠﺘﺨﻣ ـ ﻒ ﻔﺘﻣ ـ ﺕﻭﺎ .ﺪﺷﺎﺑ
ﺮﻳﻮﺼﺗ ۱ ـ ﻘﻠﺣ ﺔ ﺲﻴﻠﻳﻭ
ﻘﻠﺣ ﺔ ﺗرا ﺮﻴﺴﻣ ﻚﻳ ﻪﻛ ﺲﻴﻠﻳو شدﺮـﮔ ﻦﻴـﺑ ﻲﻧﺎﻳﺮﺷ ﻲﻃﺎﺒ
،ﺖﺳا ﻲﻣاﺪﻗ و ﻲﻔﻠﺧ نﻮﺧ نﻮﺧ نﺎﻳﺮﺟ ﻊﻳزﻮﺗ رد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﺑ ردﺎﻗ4
ﺪﻋﺎﻗ رد ة ﻲﻣ ﺰﻐﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻲـﻤﻴﻧ دوﺪﺣ ﺎﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ
ـﻘﻠﺣ رد نﻮﻴـﺳﺎﻳراو زا ﻲﻋﻮﻧ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻢﻟﺎﺳ داﺮﻓا زا ﺔ
ار ﺲﻴـﻠﻳو
ﺪﻧراد
5. ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ نﻮﻴﺳﺎﻳراو ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﺳر
يور ﻲﻤﻴﻘﺘـﺴﻣ ﺮـﺛا ،ﺎـﻫ
ﺮﮔ ﻊﻳزﻮﺗ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ و ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد رﻼﻳزﺎﺑ و ﺪﻴﺗورﺎﻛ نﻮﺧ شد
ﻪﺠﻴﺘﻧ يدﺎﻳز هدﺮﻛ يﺮﻴﮔ
نﻮﻴﺳﺎﻳراو ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻧا رد ﻲـﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﺎﻫ
يرﺎﻤﻴﺑ ﺪﻧراد يﺰﻐﻣ ﻲﻗوﺮﻋ يﺎﻫ
6.
-
9
ﻲـﺣاﺮﺟ رد يﺰـﻐﻣ قوﺮﻋ ﻲﻣﻮﺗﺎﻧآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻓﺎﻛ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻲﺣاﺮﺟ رد عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﺖﻴﻤﻫا و ﺖﺳا يروﺮﺿ ﻲﭙﻜﺳوﺮﻜﻴﻣ يﺎﻫ
ﻢﺴﻳرﻮﻧآ يﺰﻐﻣ قوﺮﻋ يﺎﻫ ﻲﻣ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﻪﺑ
ﺪﺳر . طﺎـﺒﺗرا ﻪـﭼ ﺮﮔا
نﻮﻴﺳﺎﻳراو ﻦﻴﺑ ﻘﻠﺣ يﺎﻫ
ﺔ يرﺎﻤﻴﺑ زا ﻲﻀﻌﺑ و ﺲﻴﻠﻳو قوﺮـﻋ يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ يﺰﻐﻣ
،
نﻮﻴـﺳﺎﻳراو ﻦـﻳا عﻮﻴﺷ ﻲﻟو رد ﺎـﻫ
ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫداﮋﻧ .
ترﻮـﺻ ﻪـﺑ دوﺪﺤﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ مﺎﺠﻧا ،ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا زا فﺪﻫ Pilot ﻪﻧﻮﻤﻧ يور ﺮﺑ ﺎﻛ ﺖﻬﺟ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﺎﻫ
ﺰـﻛﺮﻣ ﻪـﺑ ﻲﻓﺎﻜﺷ ﺪﺒﻟ
هﺪﻳدﺮﮔ عﺎﺟرا ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ رد ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﻲﻜﺷﺰﭘ ﺪﻧا
.
ﻣ ـ شور و داﻮ ﺎﻫ
هرود ﻚـﻳ رد هزﺎـﺗ ﺪﺴﺟ ﻲﻓﺎﻜﺷ ﺪﺒﻟﺎﻛ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺠﻧا ﻪﻟﺎﺳ ﻪﺳ ـ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎ .
ﻤﺗ ـ و ﻦﻴﻨـﺳ رد ﻪـﻛ دﺎـﺴﺟا ﻲﻣﺎ
ﻔﺘﻣ ﺲﻨﺟ ـ
ﺤﻟ ﻪﺑ ،ﺪﻧدﻮﺑ توﺎ ـ
ﻧﺎﻗ ﻲﻜﺷﺰﭘ ظﺎ ـ
ﺪـﺒﻟﺎﻛ ﺪﻳﺪﻧﺎﻛ ﻲﻧﻮ
ﺑ ﻲﻓﺎﻜﺷ ـ ﻴﻟوا و هدﻮ ـ
ﺎ ﺪﻨﺘﺷاد ﻲﺴﭘﻮﺗا مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ﺖﻳﺎﺿر ،مد ء .
زا
ـﺴﺟا نﺎﻴﻣ ـ
ـﺒﻟﺎﻛ دﺎ ـ
ـﻐﻣ ،هﺪـﺷ ﻲﻓﺎﻜـﺷ ﺪ ـ
ياراد ﻪـﻛ ﻲﻳﺎﻫﺰ
ﻫاﻮﺷ ﺎﻳ و هدﻮﺑ يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ ـ
زا ،ﺪﻨﺘـﺷاد ار ﻪﺑﺮﺿ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﺐﻴﺳآ ﺪ
ﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ـ ﺷ فﺬ ـ ﺪﻧﺪ . ﻬﻧ رد ـ ﺖﻳﺎ 200 ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻲﻓﺎﻜﺷ ﺪﺒﻟﺎﻛ
ﮔ رﻮﻈﻨﻣ ـ ﺪﻧﺪﻳدﺮ .
شور ﻖﻳﺮﻃ زا ﺰﻐﻣ ﺎﻜﺷ ﺪﺒﻟﺎﻛ دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ
ﻪـﻤﺠﻤﺟ زا ﻲﻓ
راﺮـﻗ ﻲﺑﺎـﻳزرا درﻮـﻣ ﺲﻴﻠﻳو ﻪﻘﻠﺣ ،ناواﺮﻓ ﺖﻗد ﺎﺑ و هﺪﺷ جرﺎﺧ ﺖﻓﺮﮔ . رد و ﺪـﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘـﺳا ﻲﻳﺎﻤﻧ ﺖﺷرد زا دﻮﺑ زﺎﻴﻧ نﺎﻣز ﺮﻫ هﺪﻳدﺮﮔ ﺲﻜﻴﻓ ﻦﻴﻟﺎﻣﺮﻓ رد و هﺪﺷ اﺪﺟ ﺲﻴﻠﻳو ﻪﻘﻠﺣ ﺰﻴﻧ يدراﻮﻣ
ﻲﺳرﺮﺑ و ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺮﺘﺸﻴﺑ يﺎﻫ )
ﺮﻳﻮﺼﺗ 2 ( .
ﺮﻳﻮﺼﺗ ۲ ﺲﻴﻠﻳﻭ ﻪﻘﻠﺣ ﺔﻧﻮﻤﻧ ـ
ﺼﺗ ﺮﻳﻮ ۳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳﺍ ﺭﺩ ﺲﻴﻠﻳﻭ ﺔﻘﻠﺣ ﻱﺎﻫﻮﮕﻟﺍ ـ
ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻪﻳﺎﭘ يﺪﻨﺑ
ﻘﻠﺣ ﺔ
نﺎﻤﮕـﺳ ﺮـﻄﻗ ظﺎـﺤﻟ ﻪـﺑ ﺲﻴـﻠﻳو دﻮـﺟو و نآ يﺎـﻫ
هوﺮﮔ رد نﻮﻴﺳﺎﻳراو ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺪﻳدﺮﮔ يﺪﻨﺑ (a :
يﻮـﮕﻟا
لﺎـﻣﺮﻧ ﻚﻴﻣﻮﺗﺎﻧآ ﻲﻣاﺪـﻗ ﻂـﺑار يزﻼﭘﻮـﭙﻴﻫ(b
يزﻼﭘﻮـﭙﻴﻫ(c
ﻲﻣاﺪﻗ يﺰﻐﻣ نﺎﻳﺮﺷ لوا نﺎﻤﮕﺳ (d
ـﺑار ﻪـﻓﺮﻃ ﻚـﻳ يزﻼـﭘآ ﻂ
(eﻲﻔﻠﺧ ﻲﻔﻠﺧ ﻂﺑار ﻪﻓﺮﻃ ود يزﻼﭘآ ﻪـﻓﺮﻃ ﻚﻳ يزﻼﭘﻮﭙﻴﻫ(f
ﻲـﻔﻠﺧ ﻂﺑار ﻲـﻔﻠﺧ ﻂـﺑار ﻪـﻓﺮﻃ ود يزﻼﭘﻮـﭙﻴﻫ(g
(h ﺮﻳﺎـﺳ
نﻮﻴﺳﺎﻳراو ﺎﻫ
) ﺮﻳﻮﺼﺗ 3 ( .
مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻠﺻﺎﺣ تﺎﻋﻼﻃا راﺰـﻓا
SPSS 16.0 درﻮـﻣ
ــﺠﺗ ـ ــﻗ ﻞــﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰ ـ
ــﮔ راﺮ ـ ــﻴﻴﻐﺘﻣ و ﻪﺘﻓﺮ ـ
ﺎــﺑ ﻲــﻤﻛ يﺎﻫﺮ
Student’s t-test ﻐﺘﻣ و
ـ ﻴﻴ ـ ﻔﻴﻛ يﺎﻫﺮ ـ
ﺎﺑ ﻲ يﺎﻛ نﻮﻣزآ رﻮﻜـﺳا
ــﺑ ـ ــﺷ ﻲﺳرﺮ ـ
ﺪﻧﺪ P-Value . زا ﺮــﺘﻤﻛ
05 / 0 يرﺎــﻣآ ظﺎــﺤﻟ ﻪــﺑ
ﻲﻨﻌﻣ ﺪﺷ ﻲﻘﻠﺗ راد .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ
زا ﻪﻠﺻﺎﺣ تﺎﻋﻼﻃا 200
رﻮـﻈﻨﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﻲﻓﺎﻜﺷ ﺪﺒﻟﺎﻛ
ﺪــﻳدﺮﮔ .
،داﺪــﻌﺗ ﻦــﻳا زا 169
دﺮــﻣ ) 5 / 84 (%
و 31 نز ) 5 / 15 (%
ﺪﻧدﻮﺑ . ﻦﻴﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ داﺮﻓا ﻦﺳ 16
ﺎﺗ 71 لﺎﺳ ﻲﻨﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ
41 /
±14 20 / 41 دﻮﺑ .
زا 200
،ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﺴﻴﻠﻳو ﻪﻘﻠﺣ 69
ﻪﻧﻮﻤﻧ ) 5 / 34 (%
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﻗﺎﺑ رد و ﺪﻧدﻮﺑ لﺎﻣﺮﻧ ﻚﻴﻣﻮﺗﺎﻧآ يﻮﮕﻟا ياراد ﺎﻫ
) 5 / 65 (%
،
ﺖﺷاد دﻮﺟو ﻚﻴﻣﻮﺗﺎﻧآ نﻮﻴﺳﺎﻳراو زا ﻲﻋﻮﻧ .
رد ﻲﻣاﺪـﻗ ﻂﺑار يزﻼﭘﻮﭙﻴﻫ 28
درﻮـﻣ ) 14 (%
يزﻻﻮـﭙﻴﻫ و
رد ﻲﻣاﺪﻗ يﺰﻐﻣ نﺎﻳﺮﺷ 9
ﻣ درﻮ ) 5 / 4 (%
ﺪﺷ هﺪﻳد . ﻚـﻳ يزﻼـﭘآ
رد ﻲﻔﻠﺧ ﻂﺑار ﻪﻓﺮﻃ 6
درﻮﻣ ) 3 (%
رد ﻪﻓﺮﻃ ود يزﻼﭘآ و 2
درﻮـﻣ
) 1 (%
ﺟو ـ ﺖﺷاد دﻮ .
رد 37 درﻮﻣ ) 5 / 17 (%
رد و ﺖﻤـﺳ ﻚـﻳ رد ،
48 ﻣ ـ درﻮ ) 24 (%
يزﻼﭘﻮـﭙﻴﻫ رﺎﭼد ﻲﻔﻠﺧ ﻂﺑار ،فﺮﻃ ود ﺮﻫ رد ،
دﻮﺑ . نﺎﻤﮕـﺳ رد يزﻼﭘآ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻨﻴﻨﺟ راﺪﻳﺎﭘ نﻮﺧ شدﺮﮔ
ﺎﻳﺮﺷ لوا ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻲﻔﻠﺧ يﺰﻐﻣ ن رد ﺰـﻴﻧ دﻮﺷ
1 درﻮـﻣ ) 5 / 0 (%
ﺪﺷ هﺪﻳد )
ﺮﻳﻮﺼﺗ 4 ( .
ﻪﻘﻠﺣ زا ﻲﻀﻌﺑ رد نﻮﻴـﺳﺎﻳراو رﺎﭼد نﺎﻤﮕﺳ ود ،ﺲﻴﻠﻳو يﺎﻫ
دﻮﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ .
رد ﻪـﻓﺮﻃ ﻚﻳ ﻲﻔﻠﺧ ﻂﺑار و ﻲﻣاﺪﻗ ﻂﺑار يزﻼﭘﻮﭙﻴﻫ
14 درﻮﻣ ) 7 (%
يزﻼﭘﻮـﭙﻴﻫ ﺎﺑ ﻲﻣاﺪﻗ ﻂﺑار يزﻼﭘﻮﭙﻴﻫ ﻲﻧﺎﻣﺰﻤﻫ و
رد ﻲﻔﻠﺧ ﻂﺑار ﻪﻓﺮﻃ ود 4
درﻮﻣ ) 2 (%
ﺪﺷ هﺪﻳد .
رد 5 درﻮﻣ ) 5 / 2 (%
يﺰـﻐﻣ نﺎﻳﺮـﺷ لوا نﺎﻤﮕﺳ يزﻼﭘﻮﭙﻴﻫ ،
ﺖﺷاد ﻲﻧﺎﻣﺰﻤﻫ ﻲﻔﻠﺧ ﻂﺑار يزﻼﭘﻮﭙﻴﻫ ﺎﺑ ﻲﻣاﺪﻗ .
ﻦﻳﺮﺘﻌﻳﺎـﺷ ،ﻪـﻓﺮﻃ ود ﻲـﻔﻠﺧ ﻂـﺑار يزﻼﭘﻮﭙﻴﻫ عﻮﻤﺠﻣ رد دﻮﺑ نﻮﻴﺳﺎﻳراو .
زا
200 ــﺒﻟﺎﻛ ـ رد ،هﺪــﺷ مﺎــﺠﻧا ﻲﻓﺎﻜــﺷ ﺪ 1
درﻮــﻣ ) 5 / 0 (%
ﺴﻳرﻮﻧآ ـ ﻘﻠﺣ رد ﻢ ﺔ
ﻴﻠﻳو ـ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺲ
، د ﻪﻛ ﻲﻣاﺪـﻗ ﻂـﺑار ر
ﺖﺷاد راﺮﻗ .
ﺚﺤﺑ
ﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ـ
ﺒﻟﺎﻛ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻛ ﻪ ـ
ـﺴﺟ ﻲﻓﺎﻜـﺷ ﺪ ـ
هزﺎـﺗ ﺪ
ﺷ مﺎﺠﻧا ـ ﻴﺳﺎﻳراو ،ﺖﺳا هﺪ ـ
نﻮ ﻴﻣﻮﺗﺎﻧآ يﺎﻫ ـ
ـﻘﻠﺣ ﻚ ﺔ ﺲﻴـﻠﻳو
ﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ـ
ﻴﻣ و ﺪﻧﺪ ـ ﻴﺷ ناﺰ ـ ﻴﺳﺎﻳراو عﻮ ـ
ﻧآ نﻮ ـ ﺮﻫ رد ﻚﻴﻣﻮﺗﺎ
ﻤﮕﺳ ـ ﺻ ﻪﺑ ،نﺎ ـ ـﭙﻴﻫ ﺎﻳ و يزﻼﭘآ ترﻮ ـ
ـﻣ يزﻼﭘﻮ ـ
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮ
ﮔ راﺮﻗ ـ ﺖﻓﺮ . صﻮﺼﺧ رد ﻣ ﻦﻴﺑ ﺮﻈﻧ قﺎﻔﺗا ،يزﻼﭘﻮﭙﻴﻫ ﻒﻳﺮﻌﺗ
ﺆ دﻮﺟو ﻦﻴﻔﻟ
دراﺪﻧ . زا ﺮـﺘﻤﻛ گر ﻚـﻳ ﺮـﻄﻗ هﺎـﮔ ﺮـﻫ ﻦﻴﻔﻟﻮـﻣ زا ﻲﻀﻌﺑ 5
/ 1
ﻲﻠﻴﻣ ﻲﻣ ﺮﻈﻧ رد يزﻼﭘﻮﭙﻴﻫ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﻣ ﺪـﻧﺮﻴﮔ
10. ﻲـﻟو
ﻣ زا يدﺎﻳز داﺪﻌﺗ ﺆ
زا ﺮﺘﻤﻛ نﺎﻳﺮﺷ ﺮﻄﻗ هﺎﮔ ﺮﻫ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ نﺎﻔﻟ 1
ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻣ ﺪﺷﺎﺑ
، ﻧ رد يزﻼﭘﻮﭙﻴﻫ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ
دﻮـﺷ ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺮـﻈ .
ﺗ ﻪﺑ ردﺎﻗ نﺎﻳﺮﺷ ،ﺮﻄﻗ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ نﻮﭼ ﺄ
ﻦﻴﻣ
ﻲﻤﻧ ﻲﺒﻧﺎﺟ نﻮﺧ نﺎﻳﺮﺟ ﺪﺷﺎﺑ
11.
-
ﺮـﻈﻧ قﺎـﻔﺗا ﻦـﻳا ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ13
،ﺮـﮕﻳد ﻪﺑﺎﺸﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ و ﻲﻣﻮﻤﻋ زا ﺮﺘﻤﻛ گر ﻚﻳ ﺮﻄﻗ هﺎﮔ ﺮﻫ 1
ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻣ ﺮـﻈﻧ رد يزﻼﭘﻮﭙﻴﻫ ،دﻮﺑ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ .
ﺴﺟا ـ ﺪﻧﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﻪﻛ يدﺎ
، ﺪـﻧدﻮﺑ يداﺮـﻓا
ﺮـﻈﻧ رد نوﺪـﺑ و هدﻮـﺑ ثداﻮـﺣ ﺎﻳ و ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺎﻬﻧآ تﻮﻓ ﺖﻠﻋ ﻪﻛ ﮔ ـ
ﺖـﺳا هﺪـﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﻓﺎﻜﺷ ﺪﺒﻟﺎﻛ ﺖﻴﺴﻨﺟ ﻦﺘﻓﺮ .
توﺎـﻔﺗ ﺎـﻣا
ﻲﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ﺖﻴـﺴﻨﺟ و ﻚـﻴﻣﻮﺗﺎﻧآ نﻮﻴـﺳﺎﻳراو عﻮـﻧ ﻦﻴﺑ يراد
ر ؤ ﺪﺸﻧ ﺖﻳ . ﻜـﺷ ﺪﺒﻟﺎﻛ داﺮﻓا ﺖﻴﺴﻨﺟ ﻪﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻲﻀﻌﺑ ﺪﻨﭼ ﺮﻫ ﻲﻓﺎ
هدﺮﻜﻧ هرﺎﺷا هﺪﺷ ﺪﻧا
6.
و
هداد نﺎـﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﻳﺎﺳ ﻲﻟو11
ﻪـﻛ ﺪـﻧا
نﻮﻴﺳﺎﻳراو ﻘﻠﺣ يﺎﻫ
ﺔ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺲﻨﺟ ود ﺮﻫ رد ﺲﻴﻠﻳو ﺪﻧا
13.
-
15
ﻪﺑﺎـﺸﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﻳﺎﺳ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ
14،
-
نﻮﻴـﺳﺎﻳراو ﻦﻳﺮﺘﻌﻳﺎـﺷ16
ﻪـﻘﻠﺣ رد هﺪـﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ،هﺪـﺷ ﻲﻓﺎﻜـﺷ ﺪـﺒﻟﺎﻛ ﺲﻴـﻠﻳو يﺎـﻫ
دﻮﺑ ﻲﻔﻠﺧ ﻂﺑار ﻪﻓﺮﻃ ود يزﻼﭘﻮﭙﻴﻫ
، رد ﻪﻛ 24
% ﻲـﺴﭘﻮﺗا زا ﺎـﻫ
ﺖﺷاد دﻮﺟو .
،ﻢﻳﺮـﻴﮕﺑ ﺮﻈﻧ رد ﻪﻘﻠﺣ ﻢﻴﻧ ود ترﻮﺻ ﻪﺑ ار ﺲﻴﻠﻳو ﻪﻘﻠﺣ ﺮﮔا ﻂـﺑار و فﺮﻃ ود ﻲﻣاﺪﻗ يﺰﻐﻣ نﺎﻳﺮﺷ ،ﺪﻴﺗورﺎﻛ زا ﻲﻣاﺪﻗ ﺖﻤﺴﻗ ﻂـﺑار و ﻲـﻔﻠﺧ يﺰـﻐﻣ نﺎﻳﺮﺷ ،رﻼﻳزﺎﺑ زا ﻲﻔﻠﺧ ﺖﻤﺴﻗ و ﻲﻣاﺪﻗ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻲﻔﻠﺧ .
ﻦـﻳا زا ﻪﻠـﺻﺎﺣ تﺎـﻋﻼﻃا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻲﺴﭘﻮﺗا رد ،ﺎﻫ 5 / 18 % ﻘﻠﺣ ﻢﻴﻧ دراﻮﻣ زا ﺔ
و ﻲﻣاﺪﻗ 46 % دراﻮـﻣ زا
ﻘﻠﺣ ﻢﻴﻧ ﺔ دﻮﺑ ﻞﻣﺎﻛﺎﻧ ،ﻲﻔﻠﺧ .
ﺮﻳﻮﺼﺗ ۴ ﻥﻮﻴﺳﺎﻳﺭﺍﻭ ﻲﻧﺍﻭﺍﺮﻓ ـ ﺲﻴﻠﻳﻭ ﺔﻘﻠﺣ ﻱﺎﻫ
ﺮﻳﻮﺼﺗ ۵ ﻲﻣﺍﺪﻗ ﻂﺑﺍﺭ ﻢﺴﻳﺭﻮﻧﺁ ـ
ﻲﺴﭘﻮﺗا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺪﻨﭼ ﺮﻫ
ﻲـﻤﻧ هﺪـﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ
رد ناﻮـﺗ
دﺮﻛ ﺮﻈﻧ رﺎﻬﻇا نﺎﻴﻧاﺮﻳا رد ﻢﺴﻳرﻮﻧآ ﺲﻧاﺪﻴﺴﻧا صﻮﺼﺧ
، ﻲﻟو ﻪـﺑ
ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻢﻗر ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﺳر )
5 / 0 (%
ﻚـﻳدﺰﻧ ﻪﺑﺎـﺸﻣ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪـﺑ
ﺪﺷﺎﺑ
17. ﺴﻳﺎﻘﻣ صﻮﺼﺧ رد ﺔ
،ﺮـﮕﻳد ﻪﺑﺎـﺸﻣ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا
ﻲﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ توﺎﻔﺗ نﻮﻴﺳﺎﻳراو عﻮﻴﺷ ﻦﻴﺑ يراد
ﻘﻠﺣ يﺎﻫ ﺔ ﺲﻴﻠﻳو
ﻤﮕﺳ ﺮﻫ رد ـ
ﻴﺘﻓﺎﻴﻧ نﺎ ـ ﻢ ﻳﺎﺷ و ـ
ﻪـﺠﻴﺘﻧ ﻪـﻧﻮﮕﻨﻳا ناﻮﺘﺑ ﺪ يﺮـﻴﮔ
ﻴﺳﺎﻳراو ﻪﻛ دﺮﻛ ـ
نﻮ
ـﻘﻠﺣ يﺎـﻫ ـ
ﺔ ﺲﻴـﻠﻳو
ـﺗ ﺖـﺤﺗ ﺄ
داﮋـﻧ ﺮﻴﺛ
ﻲﻤﻧ ﺪﺷﺎﺑ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ
ﻲﻓﺎﻜﺷ ﺪﺒﻟﺎﻛ زا ﻪﻠﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ 200
ﻪﺋارا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﺪﺴﺟ
ﺖـﻓﺮﮔ راﺮـﻗ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ درﻮﻣ ﻪﺑﺎﺸﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ و ﺪﺷ .
عﻮـﻤﺠﻣ رد
ﻲـﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ توﺎﻔﺗ نﻮﻴـﺳﺎﻳراو رد يراد
رد هﺪـﺷ ﺖـﻓﺎﻳ يﺎـﻫ
ﺪﺸﻧ هﺪﻳد ﻪﺑﺎﺸﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﻳﺎﺳ ﺎﻳ و ﺖﻴﺴﻨﺟ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ .
ﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﻣ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄ
ﻪـﻛ دﺮـﻛ طﺎﺒﻨﺘـﺳا ناﻮﺗ
نﻮﻴﺳﺎﻳراو ﻘﻠﺣ يﺎﻫ
ﺔ
ًﺎـﺒﻳﺮﻘﺗ عﻮﻴـﺷ ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻊﻣاﻮﺟ رد ﺲﻴﻠﻳو
ﺪﻧراد ﻲﻧﺎﺴﻜﻳ .
نﻮﻴﺳﺎﻳراو ﻦﻳا دﻮﺟو ﻲﻣ ﺎﻫ
ﺺﻘﻧ رد توﺎﻔﺗ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﺪﻧاﻮﺗ يﺎـﻫ
داﺮـﻓا رد نﺎـﺴﻜﻳ ﻲـﻗوﺮﻋ ثداﻮﺣ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ هﺪﺷ دﺎﺠﻳا ﻲﺒﺼﻋ ﺪﺷﺎﺑ توﺎﻔﺘﻣ .
تادﺎﻬﻨﺸﻴﭘ
ﻻﺎـﺑ عﻮﻴﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نﻮﻴـﺳﺎﻳراو ي
ﺲﻴـﻠﻳو ﻪـﻘﻠﺣ يﺎـﻫ
) 5 / 65 (%
ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺪﺳر
، قوﺮـﻋ ﻲﻣﻮﺗﺎﻧآ تﺎﻴﺋﺰﺟ ﻞﻣﺎﻛ ﻲﺳرﺮﺑ
ـﻘﻠﺣ لﻮـﺣ رد ﻲـﺣاﺮﺟ ﻪـﻠﺧاﺪﻣ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ رد يﺰﻐﻣ ﺔ
،ﺲﻴـﻠﻳو
ﻲﻠﻋ ﻪـﻘﻄﻨﻣ ﻦﻳا ﻲﻗوﺮﻋ تﺎﻌﻳﺎﺿ رد صﻮﺼﺨﻟا
،
ﺪـﺷﺎﺑ يروﺮـﺿ .
ﻲﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ رد ﻲﻗوﺮﻋ ﻢﺋاد ﺎﻳ ﺖﻗﻮﻣ داﺪﺴﻧا ﻪﺑ زﺎﻴﻧ هﺎﮔ ﺮﻫ ددﺮﮔ
ﻪﻘﻠﺣ زا نﺎﻤﮕﺳ ﺮﻫ راﺮﻗ ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ﺎﻫ نﻮﻴﺳﺎﻳراو ﻦﻳا ،ﻢﻳراد ﺲﻴﻠﻳو
ددﺮﮔ ﻲﺳرﺮﺑ ﻞﻤﻋ زا ﻞﺒﻗ ﺎﻬﻧآ دﻮﺟو ﺖﻗد ﻪﺑ و ﺪﻧﺮﻴﮔ .
Abstract:
Assessment of the Prevalence of the Circle of Willis Variations, Based on the Medico-Legal Autopsies during a
3 Year Period (2006-2009)
Ramak Hashemi M. MD*, Mahmoodi R. MD**
(Received: 6 August 2009 Accepted: 5 Jan 2009)
Introduction & Objective: Previous studies have indicated a correlation between variations of the Circle of Willis and some cerebrovascular diseases but the frequency of such variants has not been compared in different races. The aim of this study is to compare variation of the Circle of Willis in a limited population of Iranian people with other studies.
Materials & Methods: Samples were obtained from 200 medicolegal autopsy subjects of varying ages.
The circle of Willis was examined at the base of the brain. The cerebral vessels were observed for caliber and typical configuration. Variations were noted and grouped into different categories.
Results: Out of the 200 specimens examined, 69 (34.5 %) conformed to the typical pattern. In the rest of the specimens (65.5 %) there were variations in the Circle of Willis. Hypoplasia of posterior communicating arteries was the most common variation in our study. One of the autopsies showed the presence of an aneurysm (0.5%).
Conclusions: The anatomical variations found in our study of the circle of willis were not significantly different from those reported in the literature. Based on the available studies, there is no evidence that the distribution of the variations of the circle of willis is different in various societies.
Key Words: Circle of Willis, Autopsy, Variation, Aneurysm
*Assistant Professor of Neurosurgery, Iran University of Medical Sciences and Health Services, Firoozgar Hospital, Tehran, Iran
**Resident of Neurosurgery, Iran University of Medical Sciences and Health Services, Firoozgar Hospital, Tehran, Iran
References:
1. Haymaker W, Schiller F, eds. The Founders of Neurology 2nd ed. Springfield, Ill: Charles C, Thomas; 1970, 25-26.
2. Feindel W. The origin and significance of cerebri anatome. In: Feindel W, ed. Thomas Willis: The Anatomy of the Brain and Nerves. Birmingham, Ala:
McGill-Queens University Press; 1978, 30-32.
3. Meyer A, Hierons R. Observation on the history of the ‘circle of Willis.’ Med Hist 1962; 6: 119-130.
4. Symonds C. The circle of Willis. Br Med J 1955; 1:
119-124.
5. Jeroen Hendrikse, Fleur van Raamt, Yolanda van der Graaf. Distribution of Cerebral Blood Flow in the Circle of Willis. Radiology 2005; 235: 184-189.
6. Schomer DF, Marks MP, Steinberg GK, et al. The anatomy of the posterior communicating artery as a risk factor for ischemic cerebral infarction. N Engl J Med 1994; 330: 1565-1570.
7. Miralles M, Dolz JL, Cotillas J, et al. The role of the circle of Willis in carotid occlusion: assessment with phase contrast MR angiography and transcranial duplex. Eur J Vasc Endovasc Surg 1995; 10: 424- 430.
8. Battacharji SK, Hutchinson EC, McCall AJ. Circle of Willis: the incidence of Developmental abnormalities in normal and infarcted brains. Brain 1967; 90: 747- 758.
9. Riggs HE, Rupp C. Variation in form of circle of Willis. Arch Neurol 1963; 8: 8-14.
10. Rhoton AL: The supratentorial arteries.
Neurosurgery 2002, 51(4): S53-S120.
11. Fisher CM: The Circle of Willis: Anatomical Variations. Vasc Dis 1965, 2: 99-105.
12. Hoksbergen AW, Fulesdi B, Legemate DA, Csiba L: Collateral configuration of the circle of Willis:
transcranial color-coded duplex ultrasonography and comparison with postmortem anatomy. Stroke 2000, 31(6): 1346-1351.
13. El Khamlichi A, Azouzi M, Bellakhdar F, Ouhcein A, Lahlaidi A: [Anatomic configuration of the circle of Willis in the adult studied by injection technics.
Apropos of 100 brains]. Neurochirurgie 1985, 31(4):
287-293.
14. Macchi C, Catini C, Federico C, Gulisano M, Pacini P, Cecchi F, Corcos L, Brizzi E: Magnetic resonance angiographic evaluation of circulus arteriosus cerebri (circle of Willis): a morphologic study in 100 human healthy subjects. Ital J Anat Embryol 1996, 101(2): 115-123.
15. Eftekhar et al: Are the distributions of variations of circle of Willis different in different populations?
Results of an anatomical study and review of literature. BMC Neurology 2006, 6: 22.
16. Lazorthes G, Gouaze A, Santini JJ, Salamon G:
The arterial circle of the brain (circulus arteriosus cerebri). Anatomia Clinica 1979, 1: 241-257.
17. Kapoor K, Singh B, Dewan LI: Variations in the configuration of the circle of Willis. Anat Sci Int.
2008 Jun; 83(2): 96-106.
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺪﻘﻧ :
يﺪﻴﺸﻤﺟﺮﻴﻣا سﺎﺒﻋ ﺮﺘﻛد
*
ﺔﻟﺎﻘﻣ » ﻲﺳرﺮﺑ عﻮﻴﺷ ﺳﺎﻳراو ﻴ نﻮ ﻫ يﺎ ﻘﻠﺣ ﺔ ﺲﻴﻠﻳو رد دﺎﺴﺟا ﻟﺎﻛ ﺪﺒ ﻲﻓﺎﻜﺷ هﺪﺷ رد ﻲﻜﺷﺰﭘ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﺗ ﻬ ناﺮ رد تﺪﻣ ﻪﺳ لﺎﺳ
) 1385 - 1388 (
«
، هﺪﻨﻳآ ﻲﺳرﺮﺑ ﻚﻳ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ شور ﻪﺑ ﺮﮕﻧ
يور ﺮﺑ ﻲﻓﺎﻜﺷ ﺪﺒﻟﺎﻛ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ 200
نوﺪﺑ لﺎﻳﺮﺳ شور ﻪﺑ ﺪﺴﺟ
Selection Bias ﺖﺳا هدﻮﺑ
؛ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ نآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ رد ﻪﺑﺎﺸﻣ يﺎﻫ
ﻲﻜﺷﺰﭘ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
. ﻪﻛ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﻲﻣ
زا ﻲﻫﺎﮔآ ﻢﻴﻧاد
نﻮﻴﺳﺎﻳراو ﻲﻣ نﺎﺴﻧا نﺪﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻚﻴﻣﻮﺗﺎﻧآ يﺎﻫ
هﺮﻴﻏ و ﻚﻴﺘﻧژ ﻞﺋﺎﺴﻣ و ﻲﺋﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ و داﮋﻧ زا ﻲﻌﺑﺎﺗ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﺷﺎﺑ
، ﺮﻫ ياﺮﺑ ﻪﻛ
اد ﻲﺋاﺰﺠﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ صﺎﺧ ﺖﻴﻌﻤﺟ در
. ﻲﻣ ﺮﻈﻨﺑ ﻢﻫ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ فﺪﻫ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﺪﺳر
. داﺪﻌﺗ دوﺪﻌﻣ
ﻲﺳرﺮﺑ ي
ﺖﺸﮕﻧا رد رﺎﻤﺷ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا فﺪﻫ ﻦﻴﻤﻫ ﺎﺑ ﻲﻧاﺮﻳا ﺖﻴﻌﻤﺟ
؛ ﻚﻳ ﺮﻫ رد هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﺔﻧﻮﻤﻧ داﺪﻌﺗ ﻪﭼﺮﮔ ﻪﻛ ﺰﻴﭼﺎﻧ
ﻣ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ
، ﻆﻔﺣ ﻦﻜﻟ
ﻦﻳا شراﺰﮔ ﻪﻧﻮﮔ هداد ﺞﻳﺎﺘﻧ ندوﺰﻓا و ﺎﻫ
ﻢﻫ يور ﺮﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ يﺎﻫ Pooling)
ﺞﻳﺎﺘﻧ ( ﻲﻣ ﻲﻨﻏ ﻪﺑ هﺪﻨﻳآ رد ﺪﻧاﻮﺗ يزﺎﺳ
ﺶﻧاد ﻲﺣاﺮﺟ
ﺪﻳﺎﻤﻧ رﺎﻴﺴﺑ ﻚﻤﻛ ناﺮﻳا .
دﺎﺘﺳا*
هوﺮﮔ ﺣاﺮﺟ ﻲ ﺰﻐﻣ و ﺑ ،بﺎﺼﻋا ﻴ ﺎﺘﺳرﺎﻤ اﺮﻬﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺎﻨﻴﺳ ن ﻲﺣاﺮﺟ ﺶﺨﺑ ،ن
ﺰﻐﻣ و بﺎﺼﻋا ﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ةﺪﻨﺴﻳﻮﻧ
: ﺮﺘﻛد يﺪﻴﺸﻤﺟ ﺮﻴﻣا سﺎﺒﻋ
ﻦﻔﻠﺗ
: 66701045
Email: [email protected]
