ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﮐ ﮏﯿ ﯽﺠﻨﻔﺳا زا تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﻠﻤﺟ ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ
هدﻮﺑ ﻪﮐ يوﺎﺣ 15 ﺎﺗ
25 ﺪﺻرد دوﺪﺣ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺮﻤﻋ و ﯽﺑﺮﭼ 4
ﻪﺘﻔﻫ ﺖﺳا زا .
تﻼﮑﺸﻣ رد هﺪﻤﻋ ﻦﯾا تﺮﺟﺎﻬﻣ لﻮﺼﺤﻣ ﯽﺗﺎﯿﺑ ،ﺖﺑﻮﻃر
و ناﺪﻘﻓ
يﺎﻫﺮﺒﯿﻓ دﻮﺟﻮﻣ
رد درآ ﮏﯿﮐ هدﻮﺑ ﻪﮐ ﺚﻋﺎﺑ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﯿﻏ ﻞﺑﺎﻗ
ﯽﺘﺸﮔﺮﺑ ﯽﻔﯿﮐ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ رد
لﻮﺼﺤﻣ هﺪﺷ و ﺮﻤﻋ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ
ار لﻮﺼﺤﻣ ﺶﻫﺎﮐ
ﯽﻣ ﺪﻨﻫد ) Matsakidou et al., 2010 (.
،ﯽﻧدوﺰﻓا داﻮﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺒﻬﺑ
ﮐﯿ ﻔﯿ
،ﺖﺨﭘ ﺖ ﻪﺘﺴﺑ
و يﺪﻨﺑ
يراﺪﻬﮕﻧ ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ
رد ﺺﺨﺸﻣ يﺎﻣد ﻪﻠﻤﺟ زا
ﻫار رﺎﮑ ﺗ ﻪﺑ يﺎﻫ ﺄ
ﯽﺗﺎﯿﺑ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺮﯿﺧ ) ﺪﻨﺘﺴﻫ
Azizi et al.,
(2003 . ﻫ ﯿ ﺋﻮﻠﮐورﺪ ﯿ ﻎﻤﺻ ﺎﯾ ﺎﻫﺪ ﻪﺘﺳد ﺎﻫ
ﯽﻧدوﺰﻓا زا يا ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫ
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا .ﺪﻨﺘﺴﻫ يﺎﻫﺮﻤﯿﻠﭘﻮﯿﺑ
ﮏﯿﻠﯿﻓورﺪﯿﻫ ﺎﺑ
نزو ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ
ﻻﺎﺑ ﯽﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﮐ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ لﺮﺘﻨﮐ بﺬﺟ بآ و رد ﻪﺠﯿﺘﻧ دﻮﺒﻬﺑ
يژﻮﻟﻮﺋر
،ﺮﯿﻤﺧ دﻮﺒﻬﺑ نﺎﻣز يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺑ
ﻪ ﻪﻄﺳاو ﻆﻔﺣ يﻮﺘﺤﻣ
ﺖﺑﻮﻃر و ﻪﺑ ﺮﯿﺧﺄﺗ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﯽﺗﺎﯿﺑ ﻪﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖﺨﭘ
ﻪﻓﺎﺿا
ﯽﻣ ﺪﻧدﺮﮔ ) Kohajdova & Karovicova, 2009 (
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ .
لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ* :
ﻫ ﯿ ﯿ رد ﯾ ﻊ
ﯽﺠﻨﻔﺳا ﮏﯿﮐ ﯽﺗﺎﯿﺑ و ﯽﺴﺣ ،ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫﯽﮔﮋﯾو ﺮﺑ نﺎﺤﯾر ﻪﻧاد ژﻼﯿﺳﻮﻣﺮﯿﺛﺄﺗ
5هدازﮏﯿﺑيﺪﻬﻣ،4يدﺎﺑآﺮﻔﻌﺟيﺮﻐﺻاﺪﻤﺤﻣ،٭3هدازﮏﯿﺑاﺮﯿﻤﺳ،2دارﯽﻧﻮﯾﺎﻤﻫﺰﯾﺰﻋ،1ﺖﺳودﺮﺒﻤﻐﯿﭘيدﺎﻫﺪﯿﺳ ﺰﯾﺮﺒﺗهﺎﮕﺸﻧاد،يزروﺎﺸﮐهﺪﮑﺸﻧاد،ﯽﯾاﺬﻏﻊﯾﺎﻨﺻومﻮﻠﻋﯽﺳﺪﻨﻬﻣهوﺮﮔ،ﯽﯾاﺬﻏداﻮﻣيژﻮﻟﻮﻨﮑﺗدﺎﺘﺳا.1
ﺰﯾﺮﺒﺗﯽﮑﺷﺰﭘمﻮﻠﻋهﺎﮕﺸﻧاد،ﻪﯾﺬﻐﺗهﺪﮑﺸﻧاد،ﯽﯾاﺬﻏﻊﯾﺎﻨﺻومﻮﻠﻋهوﺮﮔرﺎﯿﺸﻧاد.2 ﺰﯾﺮﺒﺗﯽﮑﺷﺰﭘمﻮﻠﻋهﺎﮕﺸﻧاد،ﻪﯾﺬﻐﺗهﺪﮑﺸﻧاد،ﯽﯾاﺬﻏﻊﯾﺎﻨﺻومﻮﻠﻋهوﺮﮔ،ﺪﺷراﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐيﻮﺠﺸﻧاد.3 ﺰﯾﺮﺒﺗﯽﮑﺷﺰﭘمﻮﻠﻋهﺎﮕﺸﻧاد،ﺖﺷاﺪﻬﺑهﺪﮑﺸﻧاد،ياهدﺎﺟﯽﮑﯿﻓاﺮﺗيﺎﻫﺐﯿﺳآزايﺮﯿﮕﺸﯿﭘتﺎﻘﯿﻘﺤﺗﺰﮐﺮﻣرﺎﯿﺸﻧاد.4
ﺰﯾﺮﺒﺗﯽﮑﺷﺰﭘمﻮﻠﻋهﺎﮕﺸﻧاد،ﻪﯾﺬﻐﺗهﺪﮑﺸﻧاد،ﯽﯾاﺬﻏﻊﯾﺎﻨﺻومﻮﻠﻋهوﺮﮔ،ﺪﺷراﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐيﻮﺠﺸﻧاد.5 (1394/10/5 :ﺐﯾﻮﺼﺗﺦﯾرﺎﺗ–1394/3/12 :ﺖﻓﺎﯾردﺦﯾرﺎﺗ)
هﺪﯿﮑﭼ
زا ﯽﮑﯾ .ﺖﺳاﺖﯿﻤﻫاﺰﺋﺎﺣيدﺎﺼﺘﻗاو ياﻪﯾﺬﻐﺗ ﻪﺒﻨﺟزاو هدﻮﺑ ﺖﺨﭘﻊﯾﺎﻨﺻﻢﻬﻣﻞﺋﺎﺴﻣزاﯽﮑﯾﯽﺗﺎﯿﺑﻦﺘﺧاﺪﻧاﺮﯿﺧﺄﺗ ﻪﺑ ﺮﻈﻧ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻣﻮﺑ يﺎﻫﻪﻧاد و نﺎﻫﺎﯿﮔ ژﻼﯿﺳﻮﻣ هﮋﯾوﻪﺑ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا ،ﯽﺗﺎﯿﺑ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﻖﯾﻮﻌﺗ ﻪﺑ يﺎﻫهار يﺎﻫﺪﺻرد ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ورﻦﯾا زا .ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﯿﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ ندﻮﺑ ﺖﻤﯿﻗ نازرا و ياﻪﯾﺬﻐﺗ ،ﯽﯾوراد صاﻮﺧ ﻦﺘﺷاد ،ﻢﺠﺣ) ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ صاﻮﺧ ﺰﯿﻧ و ﺮﯿﻤﺧ صﻮﺼﺨﻣ نزو ﺮﺑ نﺎﺤﯾر ﻪﻧاد ژﻼﯿﺳﻮﻣ (ﺪﺻرد 1 و 0/75 ،0/5 ،0/25 ،0) ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪﮐداد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﮏﯿﮐ يﺎﻫﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺗﺎﯿﺑ و ﯽﺴﺣ يﺎﻫﯽﮔﮋﯾو ،ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ ،(ﺖﺑﻮﻃر ،نرﺎﻘﺗ ،يﺮﻫﺎﻇ ﻪﺘﯿﺴﻧاد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ژﻼﯿﺳﻮﻣ ﺪﺻرد 0/5 و0/25 يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ .دﻮﺑ ژﻼﯿﺳﻮﻣ ﺪﺻرد 1 يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ صﻮﺼﺨﻣ نزو ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ 14 و7 ،1 يﺎﻫزور رد ﻪﮐ دﻮﺑ ﯽﻟﺎﺣ رد ﻦﯾا .ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ يرادﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا نرﺎﻘﺗ و يﺮﻫﺎﻇ ﻪﺘﯿﺴﻧاد ،ﻢﺠﺣ ﺮﻈﻧ زا لﺮﺘﻨﮐ ياراد لﻮﺼﺤﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣﺖﻓﺎﺑ ﻦﯾﺮﺘﻣﺮﻧ و ژﻼﯿﺳﻮﻣ ﺪﺻرد0/5 و0/25 ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻫﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﺴﺣ ﺖﯿﻟﻮﺒﻘﻣ (p<0/05) يرادﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ژﻼﯿﺳﻮﻣ ﺪﺻرد 0/5 ﻪﻧﻮﻤﻧ .دﻮﺑ ژﻼﯿﺳﻮﻣ 0/25 .ﺖﺷاد لﺮﺘﻨﮐ ﯽﺗﺎﯿﺑ،ﯽﺴﺣ،ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ صاﻮﺧ،ﯽﺠﻨﻔﺳا ﮏﯿﮐ،نﺎﺤﯾر ﻪﻧاد ژﻼﯿﺳﻮﻣ:يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫهژاو يﺮﯿﮕﻤﺸﭼ ﺶﯾاﺰﻓاﯽﯾاﺬﻏ ﺎﻨﺻ ﺎﻫﺪ ﺋﻮﻠﮐورﺪ فﺮﺼﻣ ﻪﮑﻨﯾا
و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯾا ﺮﺜﮐا
هﺪﻨﻨﮐ راﺪﯾﺎﭘ يﺎﻫ
يرﺎﺠﺗ .ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﺗادراو
ﻎﻤﺻ جاﺮﺨﺘﺳا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ
،ﺪﯾﺪﺟ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﺎﻫ ﻦﯿﯿﻌﺗ
تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺎﻬﻧآ يدﺮﺑرﺎﮐ
ﯽﺳرﺮﺑ و نﺎﮑﻣا
دﺮﺑرﺎﮐ داﻮﻣ رد نﺎﺷ
ﯽﯾاﺬﻏ يروﺮﺿ ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﯽﻣ ﺪﺳر ) 2008 et al., Bahramparvar
Renard et al., 2006;
( زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻨﯿﻣز رد يدﺪﻌﺘﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ .
ﻪﻧاد ژﻼﯿﺳﻮﻣ ﻪﮐ ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﯽﻣﻮﺑ يﺎﻫ
ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ژﻼﯿﺳﻮﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ حﻮﻄﺳ رد هزﺮﻔﺳا
05 /0 ، 1 /0 و
15 /0 ﯽﮔﮋﯾو و ﯽﺗﺎﯿﺑ ﺮﺑ ﺪﺻرد ﻪﮐ دﻮﺑ ﯽﺠﻨﻔﺳا ﮏﯿﮐ ﯽﺴﺣ يﺎﻫ
يراﺪﻬﮕﻧ تﺪﻣ ﯽﻃ ار ﯽﺗﺎﯿﺑ ﺪﻧور ژﻼﯿﺳﻮﻣ ندوﺰﻓا ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻫﺎﮐ ﺪﯿﺸﺨﺑ دﻮﺒﻬﺑ ار ﯽﺴﺣ صاﻮﺧ و هداد ﺶ (Dehghani
Firoozabadi et al., 2012) .
Sahraiyan ﺑ
ژﻼﯿﺳﻮﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪ ﻮﮕﻨﻟﺎﺑ
يزاﺮﯿﺷ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺮﺑ نﺎﻧ
يﺮﺑﺮﺑ ﻪﻤﯿﻧ ﻢﯿﺠﺣ نوﺪﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ
ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ مﻮﮔرﻮﺳ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ
ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ناﺰﯿﻣ
ﻢﺠﺣ
صﻮﺼﺨﻣ زﺎﯿﺘﻣا و
شﺮﯾﺬﭘ ﯽﻠﮐ نﻮﻣزآ رد ﯽﺴﺣ
و ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ناﺰﯿﻣ
ﯽﺘﻔﺳ ﺖﻓﺎﺑ رد هزﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣز 2 ﺖﻋﺎﺳ ﺲﭘ زا يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺖﺨﭘ
5/
0 ﺪﺻرد ژﻼﯿﺳﻮﻣ و ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ناﺰﯿﻣ
ﻞﺨﻠﺨﺗ و ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ناﺰﯿﻣ
ﯽﺘﻔﺳ ﺖﻓﺎﺑ رد هزﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣز 72 ﺖﻋﺎﺳ ﺲﭘ زا ﺖﺨﭘ رد ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ
2 متسيسويب یسدنهم ناريا
رود ، ۀ 74 رامش ، ۀ 1 ، راهب 1195
یواح 25 / 1 و 5 / 1 ژلایسوم رثا یسررب اب .دوب ژلایسوم دصرد
تظلغ شیازفا هک دش صخشم نان یور رب یزاریش همودق یتفس و هدش درآ بآ بذج و هتیزوکسیو شیازفا ثعاب ژلایسوم داد شهاک یرادهگن تدم رد ار نان (
Koocheki et al., 2011 .)
ناحیر هایگ (
Ocimum basilicum L.
) یاضعا زا یکی
سنج
Ocimum
یم سنج .دشاب
Ocimum
لماش 51 ات 151
یریسمرگ قطانم رد ناهج رسارس رد هک تسا یهایگ هنوگ یم تفای یزکرم یاکیرمآ و اقیرفآ ،ایسآ زا یکی ناحیر .دوش
هب هک تسا ناریا یموب ناهایگ دروم ییوراد هایگ کی ناونع
یم رارق هدافتسا دریگ
(
Paton et al., 1999
).
هیلا رگید یوس زا
رارق بآ اب سامت رد یتقو ،ناحیر هناد )پراکیرپ( یجراخ یم هب دریگ یم داجیا ینیتلاژ هدام و هدش مروتم تعرس
دنک
(
Azoma & Sakamoto, 2003
).
قبط رب تاقیقحت
تروص
،هتفرگ صخشم تسا هدش هک
دیئولکوردیه جارختسا
هدش زا هناد
ءزج ود یاراد ناحیر یلصا
یم دنشاب : تلکسا یلصا ای هتسه
یلصا ناناموکولگ هک
رد لباقم دیسا رادیاپ ( تسا 43 و )دصرد
یاراد تبسن زکولگ هب زونام هب 10
یم 2
دشاب و تمسق لولحم رد
دیسا هک یاراد نلایاز تلااصتا اب 1
هب 4 ( 23 / 24 و )دصرد یاراد
هریجنز یدیسا یبناج رب
یور نبرک هرامش و 2
زا 3
لیزولیاز
یم دشاب (
Anjaneyalu & Channe, 1979
یسررب اب طابترا رد .)
یگژیو یکیژولوئر یاه ژلایسوم
هناد
،ناحیر
et al (2010)
Hosseini-Parvar
یگژیو یاه ینایرج راتفر ژلایسوم
هناد ناحیر
ار رد تظلغ یاه 5 / 1 ات 2 دصرد و یامد ات 5
هجرد 85
سویسلس
دروم هعلاطم رارق دنداد و نایب دندرک هک ژلایسوم هناد ناحیر رد
یمامت تظلغ اه و
،اهامد یراتفر قیقر هدنوش اب شرب هتشاد و
یگژیو یکیتسلاپودوس اب
شیازفا تظلغ ژلایسوم شیازفا .تفای
هک دش صخشم نینچمه رد
تظلغ کی دصرد ژلایسوم هناد
ناحیر رد هسیاقم اب غمص یاه ریظن
،راوگ كاجنک و ناتناز
هتیزوکسیو یرتلااب
راد .د هدافتسا نوماریپ هک یتاقیقحت زا یخرب
هک هتفرگ ماجنا ییاذغ تلاوصحم رد ناحیر هناد ژلایسوم زا رد ناحیر هناد ژلایسوم زا هدافتسا لماش برچ مک تسام
سس ،
رد نینچمه ،زنویام تسا هدوب ینتسب نویسلاومرف
لک رد هک
یگژیو دوبهب ثعاب ژلایسوم ندوزفا یکیژولوئر یاه
یسح و
( تسا هدش لوصحم
Amiri Aghdaei et al., 2011; Niknia et
al., 2011; Bahramparvar et al., 2013
.)
،دوجوم تاعلاطا ساسارب صوصخ رد یشهوژپ نونکات
یسررب و کیک نویسلاومرف رد ناحیر هناد ژلایسوم زا هدافتسا رد اذل .تسا هدشن ماجنا هلصاح لوصحم یکیژولونکت صاوخ نیا
،شهوژپ تأ ریث ندوزفا یاهدصرد فلتخم
هناد ژلایسوم رب ناحیر
یکیزیف صاوخ ،ریمخ صاوخ و یتایب ،
یجنفسا کیک یسح
دروم یسررب .تفرگ رارق شور و داوم
اه
کيک هياپ هيلوا داوم
،لون درآ رکش
بایسآ
،هدش نغور هنژوردیه همین
،لیناو ،دماج
،ردوپ گنیکیب و رینپ بآ ،کشخریش
مخت غرم هب هیلوا داوم ناونع
دندش هدافتسا یگژیو .
( لودج رد یفرصم درآ یاه 1
.تسا هدمآ )
لودج 1 - یفرصم درآ تايصوصخ
یگژیو دصرد ٭
تبوطر 33
/
±1 44 / 14
نیئتورپ 13
/
±1 22 / 2
بوطرم نتولگ 22
/
±1 23
رتسکاخ 13
/
±1 44 / 1
ینلز ددع 54
/
±1 31 / 15
اه هداد* کشخ نزو ساسا رب ،
نيگنايم هس رارکت فارحنا ± رايعم
جارختسا سوم
ي ژلا هناد ر ي ناح
تهج جارختسا ژلایسوم
هناد ناحیر زا شور هنیهب یزاس هدش
طسوت
Razavi et al.
( )2009
اب یکدنا تارییغت هدافتسا دش . هناد
ناحیر هب تبسن 1 هب 35 رد یامد 33 هجرد سویسلس و
pH
اب ربارب 2 اب بآ هزینوید طولخم .دش سپس هب روظنم یزاسادج
ژلایسوم زا هناد یاه طولخم ،ناحیر لصاح
زا هلحرم
،لبق هب
تدم 11 هقیقد و اب تعرس 15111 رود رد هقیقد ژوفیرتناس
ژلایسوم .دیدرگ لصاح
زا هلحرم لبق هدافتسا اب زا
نوآ ترمم(
،
)ناملآ یامد رد 41
هجرد سویسلس کشخ
هدش و هتسب رد -
یدنب یاه ریغ لباق ذوفن هب تبوطر هگن یراد دش
.
ت کيک ديلو
هیهت ریمخ اب شور رکش - ریمخ رب ساسا لمعلاروتسد ( لودج
2 )
ماجنا تفرگ
Peighambardoust, 2009)
) تبسن رد ژلایسوم . یاه
25 / 1 ، 5 / 1 ، 55 / 1 و 1 هدوزفا نویسلاومرف هب درآ نزو رب دصرد
شیازفا هب رجنم ژلایسوم تظلغ شیازفا هکنیا اب هجوت اب .دندش و یم هلصاح ریمخ ندش تفس و هتیزوکسی ددرگ
رادقم ، دروم بآ
هدافتسا رد نویسلاومرف اب
هجوت هب یبرجت یبایزرا ماوق
ریمخ
بسانم تهج دودح لرتنک هنومن یارب تخپ 25
درآ نزو دصرد
هدش هتفرگ رظن رد و
اب تظلغ شیازفا دصرد
،ژلایسوم رادقم
بآ
دودح ات 35 دصرد شیازفا .تفای سپ زا هیهت 1511 مرگ ریمخ
،کیک 41 مرگ ریمخ رد بلاق یاه هزیناولاگ هب
داعبا 2
× 5
× 4
یتناس تدم هب و هدش هتخیر رتم 21
ات 25 ( رف رد هقیقد ف
،سو
یامد اب )ناملآ 131
- 121 هجرد سویسلس زا سپ .دش هتخپ
تدم هب طیحم یامد رد ندرک کنخ ،تخپ 45
- 31 ماجنا هقیقد
.تفرگ سپس کیک اه رد هتسب یدنب ینلیتا یلپ یاه هتیسناد
کبس اب یدنبزرد یترارح
هتسب یدنب و رد یامد قاتا ات ماجنا
یاهزیلانآ یدعب
یرادهگن .دندش
لوﺪﺟ 2 - ﺮﯿﻤﺧ ﺮﮑﺷ شور ﻪﺑ ﯽﺠﻨﻔﺳا ﮏﯿﮐ ﺮﯿﻤﺧ ﻪﯿﻬﺗ ﻞﺣاﺮﻣ
ﻪﯿﻟوا داﻮﻣ درآ نزو سﺎﺳا ﺮﺑ ﺪﺻرد
شور
ﻦﻏور
ﺮﮑﺷ 57
72 مﺮﮐ
رد) .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻦﺷور ﮓﻧر ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺎﺗ ندﺮﮐ دوﺪﺣ 10 (ﻪﻘﯿﻗد
ﻢﺨﺗ غﺮﻣ 72
رد
5 - 4 .ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﻓﺎﺿا ﺖﻤﺴﻗ
درآ ردﻮﭘ ﮓﻨﯿﮑﯿﺑ
ﮏﺸﺧ ﺮﯿﺷ
ﻞﯿﻧاو ﺮﯿﻨﭘ بآ ردﻮﭘ
نﺎﺤﯾر ﻪﻧاد ژﻼﯿﺳﻮﻣ
100
34 /1
2
5/
0
4 25 /0 ، 5/
0 ، 75 /0 و 1 ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺮﯿﻤﺧ ﺎﺗ ﺪﺷ هدوﺰﻓا و هﺪﺷ ﮏﻟا ﻢﻫ ﺎﺑ
.ﺪﻣآرد فﺎﺻ ﻪﻤﯿﻧ
بآ 25
- 35 (ژﻼﯿﺳﻮﻣ راﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ)
.ﺪﻣآرد فﺎﺻ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺮﯿﻤﺧ ندوﺰﻓا زا ﺪﻌﺑ
نﻮﻣزآ درآ يﺎﻫ
ﯽﮔﮋﯾو ﺖﺑﻮﻃر ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻓﺮﺼﻣ درآ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫ )
شور AACC
هرﺎﻤﺷ 44 - 15 ( ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ )
شور هرﺎﻤﺷ AACC
08 - 01 (
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ مﺎﺧ ) شور هرﺎﻤﺷ AACC
46 - 12 بﻮﻃﺮﻣ ﻦﺗﻮﻠﮔ ،(
) شور هرﺎﻤﺷ AACC
38 - 10 ) ﯽﻨﻟز دﺪﻋ و ( شور
AACC
هرﺎﻤﺷ 60 - 56 هزاﺪﻧا ( ﺪﻧﺪﺷ يﺮﯿﮔ )
AACC, 1999 . (
نﻮﻣزآ ﮏﯿﮐ و ﺮﯿﻤﺧ يﺎﻫ
صﻮﺼﺨﻣ نزو نزو ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺮﯿﻤﺧ 2
240
ﯽﻠﯿﻣ نزو ﻪﺑ ﮏﯿﮐ ﺮﯿﻤﺧ زا ﺮﺘﯿﻟ 240
ﯽﻠﯿﻣ هزاﺪﻧا بآ ﺮﺘﯿﻟ يﺮﯿﮔ
ﺎﺑ ﮏﯿﮐ ﻢﺠﺣ .ﺪﺷ اﺰﻠﮐ ﻪﻧاد ﯽﯾﺎﺠﺑﺎﺟ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا
3
هزاﺪﻧا ﺪﺷ يﺮﯿﮔ )
Lin et al., 2003 (
يﺮﻫﺎﻇ ﻪﺘﯿﺴﻧاد . ﻖﯾﺮﻃ زا4
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﮏﯿﮐ ﻢﺠﺣ ﻪﺑ مﺮﺟ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ )
Kocer et al.,
(2006 . نرﺎﻘﺗ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ5
AACC هرﺎﻤﺷ 91 - 10 و
ﮏﯿﮐ ﺖﺑﻮﻃر شور
هرﺎﻤﺷAACC 44 - 15 نوآ رد يﺎﻣد ﺎﺑ 105
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﻪﺑ داﺮﮔ
تﺪﻣ 3 هزاﺪﻧا ﺖﻋﺎﺳ ﺪﺷ يﺮﯿﮔ
) AACC,
.(1999
ﻪﺑ ﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪﺻرد ﺮﯿﺛ
ﺮﺑ ژﻼﯿﺳﻮﻣ
يﺎﻫزور رد ﮏﯿﮐ ﺖﻓﺎﺑ ،ﯽﺘﻔﺳ 1
، 7 و 14 ﺖﺨﭘ زا ﺲﭘ
هزاﺪﻧا ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﺘﻔﺳ .ﺪﺷ يﺮﯿﮔ
ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ﻞﮑﺷ 40
ﻦﯾا ﻪﺑ .ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺖﻓﺎﺑ رد ﯽﮔدﺮﺸﻓ %
ﯽﺘﻔﺳ ناﺰﯿﻣ رﻮﻈﻨﻣ 6
(ناﺮﺘﺴﻨﯾا) ﯽﻣﻮﻤﻋ نﻮﻣزآ ﻦﯿﺷﺎﻣ ﺎﺑ ﺖﻓﺎﺑ
لﺪﻣ) 1140 ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ شور حﻼﺻا ﺎﺑ (ﺲﯿﻠﮕﻧا ،
Setser &
)Hess هزاﺪﻧا (1983
ﺪﺷ يﺮﯿﮔ ﻦﯾا ياﺮﺑ .
ﻪﻌﻄﻗ رﺎﮐ
دﺎﻌﺑا ﻪﺑ ﯽﺒﻌﮑﻣ 54
/2 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ ﺐﻌﮑﻣ نوﺪﺑ ﮏﯿﮐ ﺰﻐﻣ ﺖﻓﺎﺑ زا
1. Specific gravity 2. Seed displacement 3. Apparent density 4. Symmetry 5. Firmness
ﻪﺑ هﺎﮕﺘﺳد بوﺮﭘ و هﺪﺷ اﺪﺟ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﮏﯾ هزاﺪﻧا
) ﺮﺘﻤﯿﺘﻧﺎﺳ 40
(%
يراﺬﮔرﺎﺑ ﻞﺳ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ دراو يوﺮﯿﻧ .دﺮﮐ هدﺮﺸﻓ ار ﺖﻓﺎﺑ زا هﺎﮕﺘﺳد 57
ﯽﻟا 50 هﺎﮕﺘﺳد بوﺮﭘ ﺖﻋﺮﺳ ،ﻦﺗﻮﯿﻧ 50
ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ ﺮﺘﻣ
ترﺎﭼ ﺖﻋﺮﺳ و ﻪﻘﯿﻗد 250
ﯽﻠﯿﻣ ترﺎﭼ ﺖﺒﺴﻧ) ﻪﻘﯿﻗد ﺮﺑ ﺮﺘﻣ ﻪﺑ
بوﺮﭘ 5 ﻪﺑ 1 دراو يرﺎﺸﻓ يوﺮﯿﻧ ﻢﻤﯾﺰﮐﺎﻣ .ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد (
ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ هﺪﺷ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻦﺗﻮﯿﻧ
Fmax
.ﺪﺷ شراﺰﮔ
ﯽﺴﺣ ﯽﺑﺎﯾزرا
ﯽﮔﮋﯾو ﺖﯿﻟﻮﺒﻘﻣ ﮏﯿﮐ ﯽﺴﺣ يﺎﻫ
رد هﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ و هزﺎﺗ يﺎﻫ
ﻂﺳﻮﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫزور رد قﺎﺗا يﺎﻣد 10
شزﻮﻣآ بﺎﯾزرا ﺮﻔﻧ
هﺪﯾد ﺎﺑ ﮏﯿﻧوﺪﻫ ﯽﺑﺎﯾزرا شور 5
ﻪﻄﻘﻧ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يا
ﺖﻓﺮﮔ . ﺑ ياﺮ ﯽﺑﺎﯾزرا مﺮﻓ ﮏﯾ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا 6
ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﯽﺘﻤﺴﻗ
ندﻮﺑ يﺮﯿﻤﺧ ﺎﯾ ﮏﺸﺧ ،ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ و ﯽﻣﺮﻧ ،ﮏﯿﮐ جﺮﻓ و ﻞﻠﺧ و ﯽﻧﺎﻗﻮﻓ ﺢﻄﺳ ﺎﯾ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﮓﻧر ،نﺪﯾﻮﺟ ﻦﯿﺣ رد ﮏﯿﮐ ﺖﻓﺎﺑ
،ﮏﯿﮐ ﯽﻧﺎﺘﺤﺗ سﺎﺳا ﺮﺑ ﮏﯿﮐ ﻢﻌﻃ و ﺮﻄﻋ و ﮏﯿﮐ ﺰﻐﻣ ﮓﻧر
شور AACC هرﺎﻤﺷ 90 - 10 شور سﺎﺳا ﺮﺑ هﺪﺷ حﻼﺻا et al.
Ronda ) و (2005 Lee et al.
) ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ (2008 .
ﯽﮔﮋﯾو ﺮﻫ ياﺮﺑ
زﺎﯿﺘﻣا 1 نﺎﺸﻧ ﻦﯿﺋﺎﭘ هﺪﻨﻫد زﺎﯿﺘﻣا و ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻦﯾﺮﺗ
5 هﺪﻨﯾﺎﻤﻧ
.دﻮﺑ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﯾﺎﻨﺷآ ياﺮﺑ نارواد اﺪﺘﺑا
ﯽﮔﮋﯾو ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ ﺎﺑ ﯽ -
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ و ﺪﻧﺪﺷ هداد شزﻮﻣآ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ يﺎﻫ رد ﯽﺿﺮﻓ ﺪﮐ ﺎﺑ
ﻪﺑ .ﺪﺷ هداد راﺮﻗ نارواد رﺎﯿﺘﺧا رﻮﻈﻨﻣ
نﺎﻣز رﻮﺘﮐﺎﻓ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ
ﻢﺘﻔﻫ ،لوا يﺎﻫزور رد ﯽﺴﺣ ﯽﺑﺎﯾزرا ،لﻮﺼﺤﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ و ﺖﻓﺎﺑ ﺮﺑ ﺎﺑ ﮏﯿﮐ ﯽﯾﺎﻬﻧ هﺮﻤﻧ و ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺖﺨﭘ زا ﺲﭘ ﻢﻫدرﺎﻬﭼ و .ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﯾز ﻪﻄﺑار زا هدﺎﻔﺘﺳا
تازﺎﯿﺘﻣا عﻮﻤﺠﻣ /ﺐﯾاﺮﺿ عﻮﻤﺠﻣ ﯽﯾﺎﻬﻧ هﺮﻤﻧ =
يرﺎﻣآ ﺰﯿﻟﺎﻧآ
هداد يﺎﻫ ﻞﺻﺎﺣ زا هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ تﺎﻔﺻ ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ - و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﯽﺴﺣ
ﮏﯿﮐ و ﺮﯿﻤﺧ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا راﺰﻓا مﺮﻧ Minitab
درﻮﻣ ﻪﯾﺰﺠﺗ و
6. Load cell
7 متسيسويب یسدنهم ناريا
رود ، ۀ 74 رامش ، ۀ 1 ، راهب 1195
لیلحت یرامآ رارق ت یسررب یارب .دنتفرگ أ
لیلحت زا اهرامیت ریث
رد و دش هدافتسا سنایراو ینعم تروص
راد ندوب تارثا دروم
یسررب رد
،سنایراو لیلحت هسیاقم
نیگنایم یود هب ود اهرامیت
اب
یبیقعت نومزآ
Sidak
اب ینعم حطس یراد
5 ماجنا دصرد رد .دش
هزادنا یگژیو رد و کیک تفاب یتفس و تبوطر یریگ یاه
،یسح
ژلایسوم فلتخم یاهدصرد لباقتم تارثا و
زور رد و یرادهگن
تافص ریاس ییایمیش و یکیزیف
ژلایسوم فلتخم یاهدصرد رثا
یسررب دش
.
ثحب و جياتن
ريمخ صوصخم نزو یبايزرا جیاتن لصاح زا یسررب ریثأت یاهدصرد فلتخم
هناد ژلایسوم
ناحیر کیک ریمخ صوصخم نزو رب رد
لکش 1 ناشن هداد هدش
هنومن صوصخم نزو اهژلایسوم دصرد شیازفا اب .تسا یاه
.تفای شیازفا ریمخ یاراد هنومن
25 / 1 دصرد نزو نیرتمک
هنومن و صوصخم یواح
1 دصرد ژلایسوم نزو نیرتلااب
اد ار صوصخم تش
. اب هجوت هب هطبار سوکعم م
ی نا نزو
صوصخم مخ
ی ر ک ی ک و لباق ی ت دورو بابح یاه اوه هب مخ ی ر و
م ی ناز یرادهگن بابح
یاه اوه رد تفاب مخ ی ر ک ی ک (
Baeva,
)2000
م ی ناوت تن ی هج تفرگ کیک هک یاه یاراد 25 / 1 دصرد
نزو نیرتمک غمص صوصخم
و اربانب ی ن نیرتشیب لباق
ی ت
یرادهگن اوه
رد یلاحرد .دندوب ریمخ هناد ژلایسوم ندوزفا هک
صوصخم نزو شیازفا ثعاب ناحیر مخ
ی ر تیلباق شهاک و کیک
.دیدرگ ریمخ رد اوه یرادهگن یبايزرا کيک مجح
جیاتن لصاح زا هزادنا یریگ مجح کیک یاه و ژلایسوم یواح
لرتنک هنومن لکش رد
2 ناشن هنومن .تسا هدش هداد یاه
یواح
25 / 1 ، 5 / 1 و 55 / 1 ینعم فلاتخا مجح رظن زا % یراد
( 15 / 1
p>
)
دنتشادن لرتنک هنومن اب .
م ی نا نزو صوصخم مخ
ی ر ک ی ک و مجح
کیک هطبار رارقرب سوکعم تسا
(
DesRochers, 2005
) نیرتمک .
رد مجح یواح هنومن 1
.دش هدهاشم ژلایسوم دصرد اربانب
ی ن ای ن
ک ی ک اه یاراد نیرتمک مجح رد م ی نا اس ی ت ر ی اهرام دندوب مجح.
کیک ناشن هدنهد نازیم راخب ،اوه بآ
دیلوت هدش و دیسکا ید
نبرک و نازیم تارییغت نآ لوط رد تخپ رد ریمخ کیک یم .دشاب
تعرس ندش دنک بجوم ریمخ هتیزوکسیو شیازفا اب اهژلایسوم هدش تخپ هیلوا لحارم رد نآ ظفح و زاگ راشتنا ماد هب اب و
یم شیازفا ار کیک مجح زاگ بابح یرتشیب رادقم نتخادنا -
.دنهد
et al (2005) Gomez
غمص یریگراکب هک دنداد ناشن
کیک مجح شیازفا ثعاب هیلا یاه
یم یا نازیم شیازفا اب .دوش ناحیر هناد ژلایسوم
1 دح زا شیب شیازفا تلع هب ،دصرد
هنومن مجح یورنارگ شهاک کیک یاه
جیاتن نیا .تسا هتفای
تاعلاطم هباشم
et al (2014) Hajmohammadi
،
Shokri
Busjin et al (2014)
و
Sowmya et al (2009)
.دوب
هزادنا جیاتن لکش رد کیک یرهاظ هتیسناد یریگ
3 هدمآ
تسا . رارقرب سوکعم هطبار کیک مجح و یرهاظ هتیسناد نیب
اراد کیک دشاب رتشیب کیک مجح هچره .تسا هتیسناد ی
رد مجح نیرتمک داجیا هب هجوت اب .دوب دهاوخ یرتمک یرهاظ یاراد هنومن 1
دصرد رد یرهاظ هتیسناد نیرتشیب داجیا ،غمص
.تسا یعیبط کیک نیا هنومن
یاه یاراد 25 / 1 ، 5 / 1 و 55 / 1
دصرد ژلایسوم ینعم فلاتخا یرهاظ هتیسناد رظن زا
یراد
( 15 / 1
p<
) دن لرتنک هنومن اب دنتشا
.
لکش 1 - صوصخم نزو نيگنايم رب ناحير مخت ژلايسوم فلتخم یاهدصرد ندوزفا رثا
ینعم فلاتخا هدنهد ناشن توافتم نيتلا فورح .ريمخ راد
( 55 /
>5 )p .تسا اهراميت نيب
ناشن اطخ یاه هزاب .تسا رارکت هس لقادح هب طوبرم رايعم فارحنا هدنهد
لکش 2 - ژلايسوم فلتخم یاهدصرد ندوزفا رثا .کيک مجح نيگنايم رب ناحير مخت
ینعم فلاتخا هدنهد ناشن توافتم نيتلا فورح راد
( 55 /
>5 )p هزاب .تسا اهراميت نيب
ناشن اطخ یاه رارکت هس لقادح هب طوبرم رايعم فارحنا هدنهد
س .ت
لکش 1 - هتيسناد نيگنايم رب ناحير مخت ژلايسوم فلتخم یاهدصرد ندوزفا رثا
يتلا فورح .کيک یرهاظ ینعم فلاتخا هدنهد ناشن توافتم ن
راد ( 55 /
>5 )p نيب
ناشن اطخ یاه هزاب .تسا اهراميت رارکت هس لقادح هب طوبرم رايعم فارحنا هدنهد
.تسا
نراقت یبايزرا لکش رد نراقت یگژیو رب ژلایسوم ندوزفا زا لصاح جیاتن 4
.تسا هدش هداد ناشن هنومن
یواح 1 % ژلایسوم نیرتمک هنومن و
نراقت نیرتشیب لرتنک هب .تشاد ار
یم یلک روط اب تفگ ناوت
کیک نراقت ژلایسوم دصرد شیازفا .تفای شهاک اه
ندوزفا رثا
لکش( کیک نراقت تارییغت رب ناحیر هناد ژلایسوم 3
اب )
لکش( نآ مجح تارییغت 2
.دوب اتسارمه ًابیرقت ) کیک
هک ییاه
دنراد یرتلااب نراقت هب ًلاامتحا
هتسناوت رت دنا
بابح یاه اوه رد
رج ی نا طولخم ندرک ناکم ی ک ی مخ ی ر مرک(
)ندرک ار رد دوخ هگن
اد .دنر ای ن بابح اه م ی دنناوت هب ناونع هتسه یاه لوا ی ه تهج
زوت ی ع زاگ لصاح زا داوم ش ی م ی ا یی كوپ هدننک لمع من هدو و
زوت ی ع ی تخاونک بابح
یاه اوه رجنم هب دوبهب نراقت ک ی ک
یم ددرگ
لکش 7 - نيگنايم رب ناحير مخت ژلايسوم فلتخم یاهدصرد ندوزفا رثا
.کيک نراقت فورح
نيتلا ینعم فلاتخا هدنهد ناشن توافتم راد
( 55 /
>5 )p
.تسا اهراميت نيب ناشن اطخ یاه هزاب
لقادح هب طوبرم رايعم فارحنا هدنهد .تسا رارکت هس
تبوطر یبايزرا کيک
کیک تبوطر رب رامیت و یرادهگن زور لباقتم رثا زا لصاح جیاتن لکش رد 5
هدمآ رب ژلایسوم رثا یسررب اب لوا زور رد .تسا
هنومن تبوطر نازیم هب طوبرم تبوطر دصرد نیرتلااب ،کیک یاه
یاهرامیت 25
/ 1 و 5 / 1 دصرد ژلایسوم هنومن و هدوب ،لرتنک یاه
55 / 1 و 1 % ژلایسوم ینعم فلاتخا د
ادن رگیدکی اب یرا دنتش
رد .
هنومن مهدراهچ و متفه زور یاه
25 / 1 و 5 / 1 دصرد یاراد
دصرد نیرتمک لرتنک هنومن و هدوب تبوطر دصرد نیرتشیب اد ار تبوطر تش
. مزلا هب رکذ تسا زا هک تبوطر نازیم مامت
هنومن اه رد یط نامز تدم یرادهگن
دش هتساک هک
نیا شهاک رد
هنومن لرتنک رتشیب هنومن ریاس زا دوب اه
، هب هک مدع تلع روضح
ژلایسوم رد نویسلاومرف نآ عبت هب و
لیهست ترجاهم تبوطر زا
کیک دوب . غمص اه هب لیلد اراد ندوب یگژیو
،یلیفوردیه یاه
بذج بآ ریمخ ار شیازفا یم .دنهد نیا رما
ًلاامتحا هب لیلد
دوجو هورگ یاه لیسکوردیه رد
راتخاس غمص تسا هک اب بآ
دنویپ ینژوردیه رارقرب
یم دننک
et al., 2001; Guarda et al., 2004
Rosell
) ساسا رب رظن
Barcenas
و
Rosell
( و )2006 et
al (2005) McCarthy
تعیبط اهژلایسوم تسود بآ بجوم
مهرب شیازفا و شنک
بذج بآ درآ هدش و ثعاب شیازفا تیلباق
ظفح یرادهگن و تخپ نیح رد بآ و
شهاک لوکلوم یاه بآ
دازآ و هجیتن رد نویسازیلاتسیرک
ددجم نیتکپولیمآ یم
دوش .
et al
(2005) Gomez
Sidhu Bawa و
(
،)2002 et al (1999)
Onweluzo Laxmi
Shalini و
( )،2007 Tavakolipour
و
Kalbasi-Ashtari
( )2006
زین جیاتن یهباشم ار یارب غمص یاه
فلتخم شرازگ .دندومن
لکش 5 - نيگنايم رب ناحير مخت ژلايسوم فلتخم یاهدصرد ندوزفا رثا
کيک تبوطر تخپ زا سپ مهدراهچ و متفه ،لوا یاهزور رد
. فورح نيتلا
ینعم فلاتخا هدنهد ناشن توافتم راد
( 55 /
>5 )p .تسا اهراميت نيب یاه هزاب
ناشن اطخ .تسا رارکت هس لقادح هب طوبرم رايعم فارحنا هدنهد
تفاب یبايزرا جیاتن رثا کیک تفاب رب ناحیر هناد ژلایسوم رد
هلصاف ینامز 1 ، 5
و 14 سپ زور زا تخپ رد لکش 3 هدش هداد ناشن یتفس .تسا
تفاب مامت هنومن اه رد یط نامز تدم یرادهگن
زفا تفای شیا هک
نیا شیازفا رد هنومن یواح هنومن و لرتنک 1
ژلایسوم دصرد
رتشیب اهرامیت هیقب زا .دوب
زور رد 1 یواح هنومن زا ریغ هب 1
هنومن هیقب ،ژلایسوم دصرد اه
تفاب لرتنک هنومن هب تبسن
مرن اد یرت دنتش رد . یاهزور 5 و 14 نیرتمک تخپ زا سپ نازیم
یواح هنومن هب طوبرم یتفس 25
/ 1 و هدوب ژلایسوم دصرد
یواح هنومن هب طوبرم یتفس نازیم نیرتشیب 1
صرد ژلایسوم د
.دوب لرتنک هنومن و کیک تفاب یتفس شیازفا
یلااب دصرد رد
ژلایسوم امتحا
ًلا ب ه یورنارگ لیلد دایز
ریمخ هنومن نیا رد هدوب اه
تسا . (
et al (2014 Hajmohammadi
ن زین جیات شرازگ یهباشم
هعلاطم ساسا رب .دندرک
et al (1997) Biliaderis
غمص اه اب
مروت زا تعنامم لونارگ
هتساشن یاه نتسویپ مهب عنام
هریجنز راتخاس فیعضت ثعاب هجیتن رد و هدش یزولیمآ یاه
یم هتساشن غمص رگید یوس زا .دندرگ
دنویپ یرارقرب اب اه
هب ار یتایب نآ یرادهگن و تبوطر ظفح اب و بآ اب ینژوردیه
b a a
b b
d
a a
c b
c
a a
b b
0 5 10 15 20 25
0 0.25 0.5 0.75 1
تبوطر(دصرد)
ژلایسوم دصرد
1 7
6 متسيسويب یسدنهم ناريا
رود ، ۀ 74 رامش ، ۀ 1 ، راهب 1195
یم ریخات ا
دنزادن
؛ صرد و کیک یتفس نیب لیلد نیمه هب د
ار نآ تبوطر دراد دوجو سوکعم هطب
(Fik & Surowka, 2002;
Hug-Iten et al., 2003; Ribotta et al., 2003; Sharadanant
& Khan, 2003)
ب ه یروط هنومن قیقحت نیا رد هک لرتنک یاه
یتفس نازیم نیرتشیب و تبوطر دصرد نیرتمک یاراد دنوب
.
Ayoubi et al (2003)
رثا صوصخ رد ناتناز و راوگ غمص
هب
دنتفای تسد یهباشم جیاتن .
لکش 6 - تفاب یتفس نيگنايم رب ناحير مخت ژلايسوم فلتخم یاهدصرد ندوزفا رثا کيک
تخپ زا سپ مهدراهچ و متفه ،لوا یاهزور رد .
فورح نيتلا توافتم
ینعم فلاتخا هدنهد ناشن راد
( 55 /
>5 )p .تسا اهراميت نيب ناشن اطخ یاه هزاب
.تسا رارکت هس لقادح هب طوبرم رايعم فارحنا هدنهد
یگژيو یبايزرا یتايب و یسح یاه
لکش 5 رثا دصرد ژلایسوم رب یگژیو یاه یسح کیک رد زور
لوا یبایزرا ار ناشن یم دهد . نامه یم هظحلام هک روط یارب دوش
یگژیو جرف و للخ کیک تفاب
یواح هنومن 55
/ 1 ژلایسوم % و
رد
صخاش هیقب اه
یسح ی هنومن
5 / 1
% ار زایتما نیرتلااب بسک
.درک تیلوبقم نازیم هدنهد ناشن یسح یبایزرا ییاهن هرمن
یگژیو عومجم زا نارواد یلک تیاضر و کیک هنومن یسح یاه
نآ تسا نامه . لودج رد هک هنوگ 3
تسا هدش هداد ناشن
،
ن نیرتلااب هرم
یبایزرا یواح کیک هب قلعتم 5
/ 1 ژلایسوم دصرد
دوب
، هنومن هیقب ینعم توافت تیلوبقم رظن زا اه
( یراد 15 /
>1 ) p
ادن دنتش . جیاتن قبط
(2007) Bench
،
et al (2014)
Hajmohammadi
و
et al (2009) Sowmya
تیلوبقم شیازفا
هنومن ب ژلایسوم یواح یاه ه
رطع و یمرن و تبوطر ظفح لیلد و
غمص هلیسوب معط اه
تسا لکش رد . یاه
2 و 3 یتایب یبایزرا
یاهزور رد کیک 5
و 14 تسا هدش هداد ناشن .
رد یشهاک دنور
کیک یرادهگن یاهزور لوط رد یسح یبایزرا ییاهن هرمن رد
لکش نیا اه
تفس و تبوطر شهاک تلع هب هنومن ندش رت
اه
زا یشان .تسا یرادهگن نامز تدم لوط رد یتایب لکش نیا رد
-
اه هنومن 5 / 1 تیلباق ،تفاب یتفس و یمرن رظن زا ژلایسوم دصرد
یاهزور رد هزم و معط و ندیوج 5
و 14 هنومن و هرمن نیرتلااب
1 ژلایسوم دصرد ب ار هرمن نیرت نییاپ
ه تسد آ .درو
لکش 4 - یگژيو رب ژلايسوم دصرد رثا )یبايزرا لوا زور( کيک یسح یاه
لودج 1 - هرمن رب فلتخم یاهراميت رثا یياهن
کيک یسح یبايزرا
ژلایسوم دصرد یسح یبایزرا هرمن
1
13
/
4 ± 1/134a
25 /
441 1
/
±1 513 /
4 ab
5 /
233 1
/
±1 253 /
4 bc
55 /
151 1
/
±1 213 /
4 abd
144 1
/
±1 55 /
3 ade
ینعم فلاتخا هدنهد ناشن توافتم فورح ( راد
15 /
>1 )p ( .تساهرامیت نیب نیگنایم
هس رارکت فارحنا ± رایعم )
b
e d c
a a
d
c
b
a a
d
c
b
a
0 0.1 0.2 0.3
0 0.25 0.5 0.75 1
تفاب یتفس(نتوين)
ژلایسوم دصرد 1 7 14
0 2 4 6 جرف و للخ
یتفس و یمرن تفاب
اي کشخ ندوب یريمخ
تفاب
و هتسوپ گنر یناتحت تمسق
کيک
زغم گنر معط و رطع 1
%
ژلایسوم 0/25% 0/50%
0/75% 1%
لکش 8 - رب ژلايسوم دصرد رثا ب
یتاي یسح کيک زور(
تخپ زا سپ متفه )
لکش 9 - رب ژلايسوم دصرد رثا یتايب
یسح تخپ زا سپ مهدراهچ زور رد کيک
هجيتن یريگ رثا یسررب شهوژپ نیا ماجنا زا فده فلتخم یاهدصرد
رب ناحیر هناد ژلایسوم یگژیو
یتایب و یسح و یکیزیف یاه
ندوزفا اب هک داد ناشن جیاتن .دوب یجنفسا کیک ژلایسوم
نزو ،
تفای شیازفا ریمخ صوصخم .
هنومن کیک مجح دروم رد یاه
،لرتنک 25 / 1 ، 5 / 1 و 55 / 1 غمص دصرد ینعم فلاتخا
اب یراد
هنومن هب طوبرم یرهاظ هتیسناد نیرتشیب .دنتشادن رگیدکی یواح 1 % ژلایسوم ژلایسوم ندوزفا .دوب
، هنومن تبوطر کیک یاه
هنومن هک هداد شیازفا ار یواح یاه
25 / 1 و 5 / 1 رد دصرد
یاهزور فلتخم گن تبوطر نازیم نیرتشیب یاراد یراده دنوب
.
یاهزور رد تفاب یتفس نازیم نیرتمک 1
، 5 و 14 تخپ زا سپ یواح هنومن هب طوبرم
25 / 1 رد یلک شریذپ نیرتلااب و ژلایسوم
یاهزور رد یتایب نازیم نیرتمک و یسح نومزآ 5
و 14 زا سپ
یواح هنومن هب طوبرم تخپ 5
/ 1 فلاتخا هک دوب ژلایسوم دصرد
ینعم .تشاد لرتنک هنومن اب یراد هناد ژلایسوم یلک روط هب
ب ناحیر ه یموب و یهایگ یعیبط یندوزفا کی ناونع ناریا رد
یم حوطس رد دناوت 25
/ 1 و 5 / 1 ار یجنفسا کیک تیفیک دصرد
دوبهب ب .دشخب
یرازگساپس یلام تیامح زا زیربت یکشزپ مولع هاگشناد یشهوژپ تنواعم
رد
دیسر ماجنا هب یم ینادردق شهوژپ نیا ن
.دوش
0 1 2 3 4 5 یتفس و یمرن
نديوج تيلباق هزم و معط
کيک یتايب یبايزرا -
متفه زور
1 % ژلایسوم 0/25%
0/50%
0/75%
1%
0 1 2 3 4 5
یمرن یتفسو
تيلباق
نديوج هزم و معط
کيک یتايب یبايزرا -
مهدراهچ زور
1 % ژلایسوم
0/25%
0/50%
0/75%
1%
8 متسيسويب یسدنهم ناريا
رود ، ۀ 74 رامش ، ۀ 1 ، راهب 1195
REFERENCES
AACC 1999, Approved method of the AACC, American Association of Cereal Chemist, St, Paul, MN.
Amiri Aghdaei, S.S., Aalami, M., Khomeiri, M. and Rezaei, R. (2011). Effect of Basil seed mucilage (Ocimum basilicum L.) on the physicochemical and sensory characteristics of low fat yogurt.
Quarterly Electronic Journal of Food Processing and Preservation. Vol. 2 (4): 1-17. (In Farsi).
Anjaneyalu, Y.V. and Channe G.D. (1979). Structural studies of an acidic polysaccharide from Ocimum basilicum seeds. Carbohydrate Research, 75, 251-256.
Ayoubi, A., Najafi, M. and Karimi, M. (2008). The effects of adding whey protein concentrates (WPC) and guar and xanthan gums on quality and physicochemical properties of cake. Iranian Food Science and Technology Research Journal.
4(2), 33-46. (In Farsi).
Azizi, M.H., Rajabzadeh, N. and Riahi, E. (2003).
Effect of mono- diglyceride and Lecithin on dough rheological characteristics and quality of flat bread. Lebensm. Wiss.u. Technology (LWT).
36: 189-193.
Azoma, J. and Sakamoto, M. (2003). Cellulosic hydrocolloid system present in seed of plants.
Trends in Glycoscience and Glycotechnology, 15, 1-14.
Baeva, M.R., Panchev, I.N., & Terzieva, V.V. (2000).
Comparative study of texture of normal and energy reduced sponge cakes. Die Nahrung, 44, 242-246.
Bahramparvar, M., Haddad khodaparast, M.H. and Mohammad Amini, A. (2008). Effect of substitution of carboxymethylcellulose and salep gums with Lallemantia royleana hydrocolloid on ice cream properties. Iranian Food Science and Technology Research Journal. 4: 37-47. (In Farsi).
Bahramparvar, M., Razavi, S. M. A., Mazaheri Tehrani, M. and A. Alipour. (2013). Optimization of Functional Properties of Three Stabilizers and β-carrageenan in Ice Cream and Study of their Synergism. Journal of Agricultural Science and Technology. 15: 757-769.
Barcenas, M. E. and Rosell, C. M. (2006). Different approaches for improving the quality and extending the shelf life of the partially baked bread: low temperatures and HPMC addition.
Journal of Food Engineering. 72, 92-99.
Bench, A. (2007). Water Binders for Better Body:
Improving Texture and Stability with Natural Hydrocolloids. Food and Beverage Asia. 32-3 Biliaderis, C. G., Arvanitoyannis, I., Izydroczyk, M. S.,
and Prokopowich, D. J. (1997). Effect of hydrocolloids on gelatinization and structure formation in concentrated waxy maize and wheat starch gels. Starch/ Staerke, 49, 278-283.
Dehghani Firoozabadi A., Hojjateslami M., Yasin Ardekani, S.A. and Keramat J. (2012). Effect of
Adding Plantago gum on staling and sensory properties of sponge cakes. Proceedings of the Second National Conference on Food Science and Technology, Islamic Azad University Ghuchan. Iran. (In Farsi).
DesRochers, J.L., Seitz, K.D., Walker, C.E., Wrigley, C., & Colin, W. (2004). In Encyclopedia of Grain Science. Elsevier. Pp. 129-133.
Fik, M., and Surowka, K. (2002). Effect of prebaking and frozen storage on the sensory quality and instrumental texture of bread. Journal of the Science of Food and Agriculture. 82, 1268-1275.
Gomez, M., Ronda, F., Coballera, P.A., Blanco, C. A.
and Rosell, C. M. (2005). Functionality of different hydrocolloids on the quality and shelf- life of yellow layer cakes. Food Hydrocolloids, 21(2), 167-173.
Guarda, A., Rosell, C. M., Benedito, C. and Galotto, M. J. (2004). Different hydrocolloids as bread improvers and antistaling agents. Food Hydrocolloids, 18, 241-247.
Hajmohammadi, A., Keramat, J., Hojjatoleslami, M., Molavi, H. (2014). Evaluation effect of tragacanth gum on quality properties of sponge cake. Iranian Journal of Food Science Technology. 42(11). 1-8. (In Farsi).
Hess, A. and Setser, C.S. (1983). Alternative systems for sweetening layer cake using aspartame with and without fructose. Cereal Chemistry, 60, 337- 341.
Hosseini-Parvar, S.H., Mortazavi, S.A., Razavi, S.M.A., Matia-Merino, L. and Goh, K.K.T.
(2010). Steady shear flow behavior of gum extracted from basil seed (Ocimum basilicum L.):
Effect of concentration and temperature. Journal of Food Engineering. 101: 236-243.
Hug-Iten, S., Escher, F., and Conde-Petit, B. (2003).
Staling of bread: role of amylose and amylopectin and influence of starch-degrading enzymes.
Cereal Chemistry. 80, 654-661.
Kocer, D., Hicsasmaz, Z., Bayindirli, A. and Katnas, S.
(2006). Bubble and pore formation of the high ratio cake formulation with poly-dextrose as a sugar and fat replacer. Journal of Food Engineering. 78: 953-964.
Kohajdova, Z. and Karovicova, J. (2009). Application of hydrocolloids as baking improvers. Chemical Papers. 63: 26-38.
Koocheki, A., Shahidi, F., Mortazavi, S. A., Karimi, M. and Milani, E. (2011). The effect of qudome shirazi (Alyssum homolocarpum) gum and xanthan on rheological properties of dough and bread. Iranian Food Science and Technology Research Journal. Vol. 7, No. 1, 9-16. (In Farsi).
Lee, C.C., Wang, H.F. and Lin, S.D. (2008). Effect of isomaltooligosaccharide syrup on quality characteristics of sponge cake. Cereal Chemistry, 85, 515-521.
Lin, S.D., Hwang, C.F. and Yeh, C.H. (2003). Physical and sensory characteristics of chiffon cake
