ﺳرﺮﺑ ﻲ ﺮﺛا ﻎﻤﺻ ﺘﻛ
ﻴ اﺮ ﺮﺑ و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﻛ ﻴ ﻔ ﻲ نﺎﻧ ﺠﺣ ﻴ ﻢ
ارﺎﺳ ﻮﻣ ﻳ ﺪ
1
ي
، ﻠﻋ ﻴ ﺎﺿﺮ ﻗدﺎﺻ ﻲ ﻚﻧﻮﻫﺎﻣ
∗2
، ﺪﻤﺤﻣ ﺴﺣ
ﻴ ﻦ ﺰﻋ ﻳ ﺰ
3
ي
، ﻳ ﺤ ﻴ ﻲ ﻮﻟدﻮﺼﻘﻣ
4
1 - ﻮﺠﺸﻧاد ي ﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻲ ﺪﺷرا مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﻳ ﻊ اﺬﻏ ﻳ ﻲ
، هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ زروﺎﺸﻛ ي و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺒﻃ ﻴ ﻌ ﻲ نﺎﮔﺮﮔ
2 - ﺸﻧاد ﻴ رﺎ هوﺮﮔ مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﻳ ﻊ اﺬﻏ ﻳ ﻲ
، هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ زروﺎﺸﻛ ي و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺒﻃ ﻴ ﻌ ﻲ نﺎﮔﺮﮔ
3 - ﺸﻧاد ﻴ رﺎ هوﺮﮔ مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﻳ ﻊ اﺬﻏ ﻳ ﻲ
، هﺪﻜﺸﻧاد زروﺎﺸﻛ ي هﺎﮕﺸﻧاد ﺑﺮﺗ ﻴ ﺖ سرﺪﻣ
4 - ﺸﻧاد ﻴ رﺎ هوﺮﮔ مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﻳ ﻊ اﺬﻏ ﻳ ﻲ هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ زروﺎﺸﻛ ي و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺒﻃ ﻴ ﻌ ﻲ نﺎﮔﺮﮔ
) رﺎﺗ ﻳ ﺦ رد ﻳ ﺖﻓﺎ : 6 / 5 / 89 رﺎﺗ ﻳ ﺦ ﺬﭘ ﻳ شﺮ : 23 / 9 / 89 (
ﻜﭼ ﻴ هﺪ
رد اﻳ ﻦ ﻘﺤﺗ ﻴ
،ﻖ ﻎﻤﺻ ﺘﻛ ﻴ اﺮ رد حﻮـﻄﺳ ﻒـﻠﺘﺨﻣ 5 / 0
%
، 1
%
، 5 / 1 % و 2 ) % ﻧزو ﻲ / ﻧزو ﻲ (
، ﻪﺑ درآ مﺪﻨـﮔ
،ﻪﻓﺎﺿا و ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ نآ ﺮﺑ و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﻛ ﻴ ﻔ ﻲ نﺎﻧ ﺠﺣ ﻴ
،ﻢ
ﻞﻣﺎﺷ و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ ﻳ ﻜ ﻲ )
،ﺖﺑﻮﻃر ﻢﺠﺣ صﻮﺼﺨﻣ و
ﺘﻔﺳ ﻲ ﺰﻐﻣ نﺎﻧ (
،
،ﮓﻧر ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺑآ ﻲ و ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ رد ﻃ ﻲ ﺎﻫزور ي ﻒﻠﺘﺨﻣ راﺪﻬﮕﻧ ي درﻮﻣ
زرا ﻳ ﺑﺎ ﻲ راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ . ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﻞﺻﺎﺣ زا زرا ﻳ ﺑﺎ ﻲ و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ ﻳ ﻜ ﻲ
، نﺎﺸﻧ داد ندوﺰﻓا ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﺚﻋﺎﺑ اﺰﻓا ﻳ ﺶ
،ﺖﺑﻮﻃر ﺶﻫﺎﻛ ﺘﻔﺳ ﻲ ﺰﻐﻣ و ﺶﻫﺎﻛ ﻢﺠﺣ
و ﻢﺠﺣ صﻮﺼﺨﻣ نﺎﻧ ﺎﻫ رد ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﺎﺑ نﺎﻧ ﺪﻫﺎﺷ ﺪﺷ . رد ﺶﺠﻨﺳ ﮓﻧر ﻪﺘﺳﻮﭘ و ﺰﻐﻣ نﺎﻧ ﺎﻫ ي هزﺎﺗ ﻪﺘﺨﭘ هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﺪﺷ ﻪﻛ ندوﺰﻓا ﺘﻛ ﻴ اﺮ و اﺰﻓا ﻳ ﺶ
حﻮﻄﺳ نآ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ) 05 /
<0 ( p ﺚﻋﺎﺑ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻨﺷور ﻳ ﻲ و ﺘﻧ ﻴ ﺎﺘﺠ ﺗﻴ ﮔﺮ ﻲ ﮓﻧر ﻪﺘﺳﻮﭘ و
،ﺰﻐﻣ و اﺰﻓا ﻳ ﺶ رﻮﺘﻛﺎﻓ ﺎﻫ ي ﺰﻣﺮﻗ ي و درز ي رد ﻪﺘﺳﻮﭘ
و ﺰﻐﻣ نﺎﻧ ﺎﻫ ﺪﺷ . ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﻞﺻﺎﺣ زا هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺑآ ﻲ رد ﻃ ﻲ تﺪﻣ نﺎﻣز راﺪﻬﮕﻧ ي ﻠﻛ ﻴ ﻪ نﺎﻧ
،ﺎﻫ نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد ﺶﻫﺎﻛ اﻳ ﻦ رﻮﺘﻛﺎﻓ دﻮﺑ . رد طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ
ﻐﺗ ﻴﻴ تاﺮ ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ نﺎﻧ ﺎﻫ هﺪﻫﺎﺸﻣ دﺮﮔ ﻳ ﺪ ندوﺰﻓا ﺘﻛ ﻴ اﺮ و اﺰﻓا ﻳ ﺶ حﻮﻄﺳ نآ ﺚﻋﺎﺑ ﺶﻫﺎﻛ ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ رد ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﺎﺑ نﺎﻧ ﺪﻫﺎﺷ هﺪﺷ
؛ﺖﺳا ﻪﺑ رﻮﻃ ﻳ ﻪﻜ ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﻦ ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ
ﻪﺑ نﺎﻧ ﺪﻫﺎﺷ و ﺮﺘﻤﻛ ﻳ ﻦ نآ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ وﺎﺣ ي 2 % ﺘﻛ ﻴ اﺮ طﻮﺑﺮﻣ دﻮﺑ . ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ ﺎﺑ اﺰﻓا ﻳ ﺶ نﺎﻣز راﺪﻬﮕﻧ ي
، ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ رد نﺎﻧ ﺪﻫﺎﺷ و نﺎﻧ ﺎﻫ ي ﺗﻴ رﺎﻤ هﺪﺷ ﺎﺑ حﻮﻄﺳ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﭘﻴ اﺪ دﺮﻛ .
ﺪﻴﻠﻛ نﺎﮔژاو ﻎﻤﺻ: ﺘﻛ ﻴ
،اﺮ نﺎﻧ ﺠﺣ ﻴ ،ﻢ ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ
، ﮓﻧر ﺠﻨﺳ ﻲ
، ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺑآ ﻲ
لﻮﺌﺴﻣ∗ تﺎﺒﺗﺎﻜﻣ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
،نﺎﻧ اﺬﻏ ي ﻠﺻا ﻲ و ﺎﭘ ﻳ ﻪ مدﺮﻣ ﺴﺑ ﻴ رﺎـ ي زا ﺎﻫرﻮﺸﻛ ي نﺎﻬﺟ ار
ﻜﺸﺗ ﻴ ﻞ ﻣ ﻲ ﺪﻫد و ﻪﻧازور ﺖﻤـﺴﻗ ﻢﻈﻋا ژﺮﻧا ي
، ﺌﺗوﺮﭘ ﻴ ﻦ و
و ﻳ ﻣﺎﺘ ﻴ ﻦ ﺎﻫ ي Bهوﺮﮔ درﻮﻣ ﻧﻴ زﺎ نآ ﺎﻫ ار ﻣﺎﺗ ﻴ ﻦ ﻣ ﻲ ﺎﻤﻧ ﻳ ] ﺪ [1 .
ﻳ ﻜ ﻲ زا ﻋ ﻴ بﻮ نﺎﻧ ﺪﭘ ﻳ هﺪ ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ رد نآ ﺖﺳا . ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ
ﻐﺗ ﻴﻴ تاﺮ ﭘﻴ ﭽـ ﻴ هﺪ ﻓﻴ ﺰ ﻳ ﺷﻮﻜ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻳ ﻲ و ﺴﺣ ﻲ نﺎﻧ رد ﻃ ﻲ راﺪﻬـﮕﻧ ي
ﺖﺳا ﻪﻛ رد ﺎﻬﻧ ﻳ ﺖـ ﺎﺑ ﺶـﻫﺎﻛ ﺬﭘ ﻳ شﺮ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ هاﺮﻤﻫ ﻣ ﻲ
ﺪﺷﺎﺑ ] 2 و [1 . ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﻧﺎﻜﻣ ﻴ ﻢﺴ ﺎﻫ ي ﺟﻮﺗ ﻴ ﻪ هﺪﻨﻨﻛ ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ
، اﺰﻓا ﻳ ﺶ
رد ﺘﻔﺳ ﻲ ﺰﻐﻣ نﺎﻧ رد ﻃ ﻲ راﺪﻬﮕﻧ ي ار ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺼﺧﺎﺷ ﻲ زا
ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ ﻓﺮﻌﻣ ﻲ هدﺮﻛ و ﻠﺻا ﻲ ﺮﺗ ﻳ ﻦ رﻮﺘﻛﺎﻓ رد ﺘﺨﺳ ﻲ ار ﺷﺎﻧ ﻲ زا
ﺳاداﺮﮔوﺮﺗر ﻴ
1نﻮ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻧاد . هوﻼﻋ ﺮﺑ ﺳاداﺮﮔوﺮﺗر ﻴ
نﻮ
،ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻜﺸﺗ ﻴ ﻞ ﭘﻴ ﺪﻧﻮ ﻫ ﻴ ﻧژورﺪ ﻲ ﺑﻴ ﻦ ﻠﭘ ﻴ ﺎﻫﺮﻤ ي ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺎﺑ
ﻦﺗﻮﻠﮔ رد ﻃ ﻲ راﺪﻬﮕﻧ ي و زﻮﺗ ﻳ ﻊ بآ ﺑﻴ ﻦ ﻖﻃﺎﻨﻣ فرﻮﻣآ و
ﺮﻛ ﻳ ﻟﺎﺘﺴ ﻲ
، ﻪﺑ ترﻮﺻ دراو نﺪﺷ اﻳ ﻦ لﻮﻜﻟﻮﻣ ﺎﻫ ﻪﺑ نورد
رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺮﻛ ﻳ ﻟﺎﺘﺴ ﻲ و ﺑ ﻲ ﺖﻛﺮﺣ نﺪﺷ رد اﻳ ﻦ ﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﻛ
ﺮﺠﻨﻣ
ﻪﺑ ﺶﻫﺎﻛ كﺮﺤﺗ بآ رد لﻮﻃ نﺎﻣز ﻣ ﻲ
،دﻮﺷ زا ﻞﻣاﻮﻋ ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ
راﺬﮔ رد ﺘﻔﺳ ﻲ ﺰﻐﻣ و ﺘﻧ ﻴ ﺎﺘﺠ ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ نﺎﻧ ﻪﺑ رﺎﻤﺷ ﻣ ﻲ ﺪﻧور
2] و [3 . اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻦ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻤﻫا ﻴ ﺖ و ﺎﺟ ﻳ هﺎﮕ نﺎﻧ ﻪﻛ ﻳ ﻜ ﻲ زا
ﺮﺘﻧازرا ﻳ ﻦ و ﺮﺘﻤﻬﻣ ﻳ ﻦ داﻮﻣ اﺬﻏ ﻳ ﻲ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﺴﻧا ﻣ ﻲ
،ﺪﺷﺎﺑ
هزﺎﺗ هﺎﮕﻧ ﻦﺘﺷاد نآ و ﻪﺑ ﺧﺎﺗ ﻴ ﺮ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ
، ﻳ ﻜ ﻲ زا ﻞﺋﺎﺴﻣ
ﻢﻬﻣ ﺎﻨﺻ ﻳ ﻊ ﺖﺨﭘ هدﻮﺑ و زا ﻪﺒﻨﺟ دﺎﺼﺘﻗا ي ﺰﺋﺎﺣ ﻤﻫا ﻴ ﺖ ﻣ ﻲ
] ﺪﺷﺎﺑ [1 . اﺮﺑ ي ﻪﺑ ﺧﺎﺗ ﻴ ﺮ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ هار ﺎﻫ ي ﻔﻠﺘﺨﻣ ﻲ زا
ﻪﻠﻤﺟ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻧدوﺰﻓا ﻲ ﺎﻫ دﻮﺟو دراد . داﻮﻣ ﻧدوﺰﻓا ﻲ ﻞﻣﺎﺷ
ﺌﺗوﺮﭘ ﻴ ﻦ
،ﺎﻫ ﻫﻮﺑﺮﻛ ﻴ تارﺪ
،ﺎﻫ ﺰﻧآ ﻳ ﻢ
،ﺎﻫ ﺑﺮﭼ ﻲ
،ﺎﻫ ﺴﻟﻮﻣا ﻴ ﺎﻔ ﻳ ﺎﻫﺮ و
ﻫ ﻴ ﺋﻮﻠﻛورﺪ ﻴ ﺎﻫﺪ ) ﻎﻤﺻ ﺎﻫ ( ﻣ ﻲ ﺪﻨﺷﺎﺑ 1] .[
هژاو ﻫ ﻴ ﺋﻮﻠﻛورﺪ ﻴ
،ﺪ هرﺎﺷا ﻪﺑ ﻠﭘ ﻲ رﺎﻛﺎﺳ ﻳ ﺎﻫﺪ و ﺌﺗوﺮﭘ ﻴ ﻦ ﺎﻫ ﻳ ﻲ دراد
ﻪﻛ هزوﺮﻣا ﻪﺑ رﻮﻃ ﺳو ﻴ ﻌ ﻲ رد ﺎﻨﺻ ﻳ ﻊ اﺬﻏ ﻳ ﻲ
،ﻒﻠﺘﺨﻣ زا ﻪﻠﻤﺟ
ﺖﻌﻨﺻ اﻮﻧﺎﻧ ﻳ ﻲ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا راﺮﻗ ﻣ ﻲ ﮔ ﻴ ﺪﻧﺮ . اﻳ ﻦ ﻛﺮﺗ ﻴ
،تﺎﺒ
صاﻮﺧ دﺮﺑرﺎﻛ ي ﺗوﺎﻔﺘﻣ ﻲ
،ﺪﻧراد ﻪﻛ ﻣ ﻲ ناﻮﺗ ﻪﺑ دﻮﺒﻬﺑ و ﻳ ﮔﮋ ﻲ
ﺎﻫ ي ﻞﻤﻋ روآ ي و مﺮﻓ ﻫد ﻲ ﻤﺧ ﻴ
،ﺮ ﺎﭘ ﻳ راﺪ ي هدروآﺮﻓ ﻪﺑ مﺎﮕﻨﻫ
ﻪﺧﺮﭼ بوذ و دﺎﻤﺠﻧا ﻟاﻮﺘﻣ ﻲ
، دﻮﺒﻬﺑ رد ﺎﭘ ﻳ راﺪ ي ﻤﺧ ﻴ ﺮ رد ﻃ ﻲ
ﻤﺨﺗ ﻴ
،ﺮ ﻪﺑ ﺧﺎﺗ ﻴ ﺮ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ و دﻮﺒﻬﺑ ﻛ ﻴ ﻔ ﻴ ﺖ و اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﺮﻤﻋ
راﺪﻬﮕﻧ ي هدروآﺮﻓ ﺎﻫ ي ﺖﺨﭘ هرﺎﺷا ]دﺮﻛ 2
، 4
، 5
، [6 .
ﻫ ﻴ ـﺋﻮﻠﻛورﺪ ﻴ ﺪ درﻮﻣ هدﺎﻔـﺘﺳا رد اﻳ ﻦ ﻘﺤﺗ ﻴ
،ﻖ ﻎﻤﺻ ﺘﻛ ﻴ اﺮ دﻮﺑ ﻪﻛ
ﻪﺑ ناﻮـﻨﻋ ﻳ ﻜ ﻲ زا ﻎﻤﺻ ﺎﻫ ي ـﺷواﺮﺗ ﻲ ﮔ ﻴ ﻫﺎ ﻲ
، زا ﻪﻧﻮﮔ ﺎﻫ ي ﺪﻨﭼ
1. Retrogradation ﻪﻟﺎﺳ
سﻮﻟﺎﮔاﺮﺘﺳآ ) 2
نﻮﮔ (
، شواﺮﺗ ﻣ ﻲ ] دﻮﺷ [7 . زا ﺮﻈﻧ
نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﺷ
ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻳ ﻲ
، ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﻳ ﻚ ﻫﻮﺑﺮﻛ ﻴ تارﺪ ﺖﺳوﺪﺑآ ﻏ
ﻴ ﺮ
ﻳ ﺖﺧاﻮﻨﻜ و ﺴﺑ ﻴ رﺎ ﺐﻌﺸﻨﻣ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺪﻌﺑ زا ﻫ ﻴ ﻟورﺪ ﻴ ﺰ ﺳا ﻴ ﺪ ي
،نآ
ﺎﻫﺪﻨﻗ ﻳ ﻲ ﻈﻧ ﻴ D ﺮ - ﻧورﻮﺘﻛﻻﺎﮔ ﻴ
ﺳا ﻚ ﻴ ﺪ D ، -
،زﻮﺘﻛﻻﺎﮔ -D
از ﻳ L،زﻮﻠ - زﻮﻛﻮﻓ ) 6 - د - ﺴﻛا ﻲ L- - زﻮﺘﻛﻻﺎﮔ ( L ، - ﺑارآ ﻴ ،زﻮﻨ
-L ﻟﻮﺗ زﻮﻨﻣار ﻴ
ﻣ ﺪ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ . ﺘﻛ ﻴ ﻞﻜﺸﺘﻣ اﺮ زا
ود ءﺰﺟ ﻠﺻا ﻲ ﺖﺤﺗ
ناﻮﻨﻋ ﺘﻧﺎﻛﺎﮔاﺮﺗ ﻴ ﻚ ﺳا ﻴ
3ﺪ ﻳﺎ رﻮﺳﺎﺑ ﻳ
4ﻦ و ﺘﻧﺎﻛﺎﮔاﺮﺗ ﻴ
5ﻦ ﺖﺳا .
رﻮﺳﺎﺑ ﻳ
،ﻦ 70 - 60 % زا ﻞﻛ ﻎﻤﺻ ار ﻪﺑ دﻮﺧ صﺎﺼﺘﺧا هداد
و
ءﺰﺟ لﻮﻠﺤﻣﺎﻧ رد بآ ﻣ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻛ ﻠﺑﺎﻗ ﻴ ﺖ مرﻮﺗ و ﻜﺸﺗ ﻴ ﻞ لژ ار
ﺖﺳاراد . ءﺰﺟ د ﻳ ﺮﮕ ﻳﺎ ﺘﻧﺎﻛﺎﮔاﺮﺗ ﻴ ﻦ ﻧﻴ
،ﺰ رد بآ ﻞﺣ هﺪﺷ و ﺮﺠﻨﻣ
ﻪﺑ اﻳ دﺎﺠ لﻮﻠﺤﻣ ﺋﻮﻠﻛ ﻴ ﺪ ي ﻣ ﻲ دﻮﺷ . رﻮﺳﺎﺑ ﻳ ﻦ ﻳ ﻚ ءﺰﺟ ﺳا ﻴ ﺪ ي
ﺖﺳا ﻪﻛ ﺮﺑ ﺮﺛا ﻫ ﻴ ﻟورﺪ ﻴ ﺰ ﺳا ﻴ ﺪ ي
، ﻟﻮﺗ ﻴ ﺪ ﺎﻫﺪﻨﻗ ﻳ ﻲ ﻈﻧ ﻴ Dﺮ -
از ﻳ ،زﻮﻠ -L ،زﻮﻛﻮﻓ -D ﻧورﻮﺘﻛﻻﺎﮔ ﻴ
ﺳا ﻚ ﻴ ﻤﻛ راﺪﻘﻣ و ،ﺪ Lﻲ
-
زﻮﻨﻣار ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ . ءﺰﺟ ﺳا ﻴ ﺪ ي اﻳ ﻦ لﻮﻜﻟﻮﻣ ﻧﻴ ﺰ رد طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ ﺗﺎﻛ ﻴ نﻮ
ﺎﻫ ي ﺴﻠﻛ ﻴ
،ﻢ ﻨﻣ ﻴ ﺰ ﻳ ﻢ و ـﺳﺎﺘﭘ ﻴ ﻢ ﻣ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ . صاﻮﺧ ﻎﻤـﺻ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﻪﺑ
راﺪﻘﻣ ز ﻳ دﺎ ي ﻪﺑ رﻮﺳﺎﺑ ﻳ ﻦ طﺎﺒﺗرا دراد . ﺘﻧﺎﻛﺎﮔاﺮﺗ ﻴ
،ﻦ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ
ءﺰﺟ ﻠﭘ ﻲ رﺎﻛﺎﺳ ﻳ ﺪ ي ﺜﻨﺧ ﻲ بﻮﺴﺤﻣ هﺪﺷ
ﻪﻛ رﺎﺘﺧﺎـﺳ نآ
ﻞﻜـﺸﺘﻣ زا ﺎﻫﺪﺣاو ي ﻟاﻮﺘﻣ Dﻲ - زﻮﺘﻛﻻﺎﮔ هدﻮﺑ و ـﺠﻧز ﻴ هﺮ ﺎﻫ ي
ﺐﻌﺸﻨﻣ -L
ﺑارآ ﻴ زﻮﻨ ﻪﺑ نآ ﻞﺼﺘﻣ
؛ﺖﺳا ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ هوﺮﮔ ﺎﻫ ي
ﺴﻛﻮﺘﻣ ﻴ ﻞ ﻧﻴ ﺰ ﻪﺑ راﺪﻘﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﻬﺟﻮﺗ ﻲ رد رﺎﺘﺧﺎﺳ نآ رﻮﻀﺣ ﺪﻧراد .
ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻫ ﻴ ﺋﻮﻠﻛورﺪ ﻴ ﺪ ي ﺎﺑ ﻛ ﻴ ﻔ ﻴ ﺖ رد ﻟﻴ GRAS ﺖﺴ
6
راﺮﻗ ﻪﺘﺷاد و ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻳ ﻜ ﻲ زا ﻧدوﺰﻓا ﻲ ﺎﻫ ي داﻮﻣ اﺬﻏ ﻳ ﻲ حﺮﻄﻣ
ﻣ ﻲ ]ﺪﺷﺎﺑ [8 . اﻳ ﻦ ﻎﻤﺻ رد ﺎﻨـﺻ ﻳ ﻊ اﺬﻏ ﻳ ﻲ ﻪﺑ صﻮـﺼﺧ هدروآﺮﻓ
ﺎﻫ ي ﺎﻨﺻ ﻳ ﻊـ ﺖﺨﭘ اراد ي دﺮﺑرﺎﻛ هدﺮﺘـﺴﮔ ا ي هدﻮﺑ ﻪﻛ زا نآ
ﻪﺘـﺳد ﻣ ﻲ ناﻮﺗ ﻪﺑ ﺻﺎﺧ ﻴ ﺖ ﺴﻟﻮﻣا ﻴ ﺎﻔ ﻳ ﺮ ي
، ﺎﭘ ﻳ راﺪ ﮔﺪﻨﻨﻛ ﻲ و ماﻮﻗ
ﮔﺪﻨﻫد ﻲ رد اﻳ ﻦ تﻻﻮﺼﺤﻣ هرﺎﺷا
]دﺮﻛ [9 . اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻦ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ
دﺮﺑرﺎﻛ ﺳو ﻴ ﻊ ﻎﻤﺻ ﺘﻛ ﻴ اﺮ رد ﺶﺨﺑ ﺎﻫ ي ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺖﻌﻨﺻ اﺬﻏ و
ﺻﻮﺼﺧ ﻴ تﺎ دﺮﻜﻠﻤﻋ ي بﻮﻠﻄﻣ اﻳ ﻦ
،ﻎﻤﺻ ﺒﻃ ﻴ ﻌ ﻲ ندﻮﺑ نآ و
ﻪﺟﻮﺗ زور نوﺰﻓا ﻪﺑ ﺒﻃ ﻴ ﻌ ﻲ ندﻮﺑ اﺰﺟا ي ﻓﺮﺼﻣ ﻲ رد اﺬﻏ و
ﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﻪﻤﻫ اﻳ ﻪﻜﻨ نﻮﻨﻛﺎﺗ ﻘﺤﺗ ﻴ ﻘ ﻲ رد ﻣز ﻴ ﻪﻨ ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ ﻎﻤﺻ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﺮﺑ
و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﻛ ﻴ ﻔ ﻲ نﺎﻧ ترﻮﺻ ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ
،ﺖﺳا فﺪﻫ اﻳ ﻦ ﻘﺤﺗ ﻴ
،ﻖ
ﺳرﺮﺑ ﻲ ﺛﺎﺗ ﻴ تاﺮ اﻳ ﻦ ﻎﻤﺻ رد حﻮﻄﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺮﺑ ور ي
ﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ ي ﻛ ﻴ ﻔ ﻲ نﺎﻧ ﻞﺻﺎﺣ ﻣ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ .
2. Astragalus
3. Tragacanthic acid
4. Bassorin
5. Tragacanthin
6. enerally recognized as safe
2 - داﻮﻣ و شور ﺎﻫ
2 - 1 - داﻮﻣ ﻟوا ﻴ ﻪ
درآ مﺪﻨﮔ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا اﺮﺑ ي ﻬﺗ ﻴ ﻪ نﺎﻧ
،ﺖﮔﺎﺑ درآ هرﺎﺘﺳ ﺎﺑ ﻪﺟرد
جاﺮﺨﺘﺳا 80 - 79 % دﻮﺑ ﻪﻛ زا ﻳ ﻜ ﻲ زا اﻮﻧﺎﻧ ﻳ ﻲ ﺎﻫ ي ﺮﻬﺷ ناﺮﻬﺗ
ﺮﺧ ﻳ راﺪ ي ﺪﺷ . ﻎﻤﺻ ) ﻫ ﻴ ﺋﻮﻠﻛورﺪ ﻴ ﺪ ( درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا رد اﻳ ﻦ
ﻘـﺤﺗ ﻴ ﻖ ﻧﻴ
،ﺰ ﻎﻤﺻ ﺘﻛ ﻴ اﺮ دﻮﺑ ﻪﻛ ﻪﺑ ترﻮﺻ لﺎﻜﺷا راﻮﻧ ي ﻞﻜﺷ
رد ﻪﺘﺴﺑ ﺪﻨﺑ ي ﺎﻫ ي 250 ﻣﺮﮔ ﻲ زا ﻳ ﻜ ﻲ زا هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺎﻫ ي ﻪﺿﺮﻋ
ﮔ ﻴ نﺎﻫﺎ و تﻻﻮﺼﺤﻣ وراد
ﻳ ﻲ ﻬﺗ ﻴ ﻪ ﺪﺷ . لﺎﻜﺷا راﻮﻧ ي ﻞﻜﺷ ﺘﻛ ﻴ اﺮ
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﺪﺒﺗ ﻳ ﻞ نﺪﺷ ﻪﺑ تﺎﻌﻄﻗ
،ﻚﭼﻮﻛ اﺪﺘﺑا ﻂﺳﻮﺗ نوﺎﻫ
،دﺮﺧ و ﺲﭙﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﺳآ ﻴ بﺎ ﺗﻴ ﻪﻐ ا ي ) A11 basic لﺪﻣ
،
ﺖﺧﺎﺳ IKA ﺖﻛﺮﺷ
نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا ( ردﻮﭘ ﺪﻧﺪﺷ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ردﻮﭘ
هﺪﺷ ﻧﻴ ﺰ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ اﻳ دﺎﺠ ﺎﻫردﻮﭘ ﻳ ﻲ ﺎﺑ هزاﺪﻧا ﻌﻣ ﻴ ﻦ ) 200 ﻣ ﻴ نوﺮﻜ (
ﻚﻟا دﺮﮔ ﻳ ﺪﻧﺪ .
2 - 2 - شور مﺎﺠﻧا ﺎﻣزآ ﻳ ﺶ ﺎﻫ
درآ مﺪﻨﮔ و ردﻮﭘ ﺘﻛ ﻴ
،اﺮ درﻮﻣ نﻮﻣزآ ﺎﻫ ي ﺷ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻳ ﻲ راﺮﻗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ .
نﻮﻣزآ ﺎﻫ ي ﺷ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻳ ﻲ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺑ ور ي ردﻮﭘ ﺘﻛ ﻴ
،اﺮ ﻞﻣﺎﺷ
ﻌﺗ ﻴﻴ ﻦ ﺖﺑﻮﻃر ) شور هرﺎﻤﺷ 16 - AACC 44 (
، ﺌﺗوﺮﭘ ﻴ ﻦ
) شور هرﺎﻤﺷ 16 - AACC46 ( و ﺮﺘﺴﻛﺎﺧ ﻞﻛ ) شور هرﺎﻤﺷ
01 - AACC08 (
، و رد درﻮﻣ درآ
،مﺪﻨﮔ ﻞﻣﺎﺷ ﻌﺗ ﻴﻴ ﻦ ﺖﺑﻮﻃر
) شور هرﺎﻤﺷ 16 - AACC44 (
، ﺌﺗوﺮﭘ ﻴ ﻦ ) شور هرﺎﻤﺷ 16 -
AACC46 (
، ﺮﺘﺴﻛﺎﺧ ﻞﻛ ) شور هرﺎﻤﺷ 01 - AACC08 (
،
ﻦﺗﻮﻠﮔ بﻮـﻃﺮﻣ ) شور هرﺎﻤﺷ A 12 - AACC 38 (
، دﺪﻋ
ـﻨﻟز ﻲ ) شور هرﺎﻤﺷ 60 - AACC56 ( و دﺪﻋ ﻟﺎﻓ ﻴ ﮓـﻨ ) شور
هرﺎﻤﺷ 81B - AACC56 ( دﻮﺑ .
2 - 3 - ﺖﺨﭘ نﺎﻧ
ﺖﻬﺟ هدﺎﻣآ زﺎﺳ ي ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ
،ﺖﺨﭘ شور ﻤﺧ ﻴ ﺮ ﻘﺘﺴﻣ ﻴ ﻢ
و ﺮﺑ ﺎﻨﺒﻣ ي ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻴ نﻮ وﺎﺣ ي 500 مﺮﮔ درآ
،مﺪﻨﮔ 5 / 1 %
،ﻚﻤﻧ
5 / 1 %
،ﺮﻤﺨﻣ 5 / 1 % دﻮﺒﻬﺑ
،هﺪﻨﻫد 1 % ﺮﻜﺷ و راﺪﻘﻣ بآ مزﻻ
ﺖﻬﺟ ﻬﺗ ﻴ ﻪ ﻤﺧ ﻴ
،ﺮ هاﺮﻤﻫ ﺎﺑ دﺎﻘﻣ ﻳ ﺮ ﻐﺘﻣ ﻴ ﺮ ﻎﻤﺻ ﺘﻛ ﻴ اﺮ رد حﻮﻄﺳ
5 / 0
%
، 1
%
، 5 / 1 % و 2 % هدﺎﻔﺘﺳا ] ﺪﺷ
[1 . ﺪﺑ ﻳ ﻦ ﺗﺮﺗ ﻴ ﺐ ﻪﻛ داﻮﻣ
قﻮﻓ اﺪﺘﺑا رد طﻮﻠﺨﻣ ﻦﻛ ﻪﺳﺎﻛ ﺸﺧﺮﭼ ﻲ ) HR 1565لﺪﻣ
ﺖﺧﺎﺳ ﺖﻛﺮﺷ ﻓﻴ ﻠﻴ ﺲﭙ ﺪﻨﻠﻫ ( ﺎﺑ ﻢﻫ طﻮﻠﺨﻣ هﺪﺷ و ﺲﭙﺳ ﻤﺧ ﻴ ﺮ
قﻮﻓ ﻪﺑ تﺪﻣ 30 ﻗد ﻴ ﻪﻘ رد ﺎﻣد ي قﺎﺗا
oc) 25 ( ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ مﺎﺠﻧا
ﻞﻤﻋ ﻤﺨﺗ ﻴ ﺮ راﺮﻗ هداد ﺪﺷ . ﺪﻌﺑ زا مﺎﺠﻧا ﻤﺨﺗ ﻴ
،ﺮ ﻤﺧ ﻴ ﺮ ﻪﺑ تﺎﻌﻄﻗ
100 ﻣﺮﮔ ﻲ ﺴﻘﺗ ﻴ ﻢ و ﺎﺑ ﺖﺳد دﺮﮔ هﺪﺷ و ﺎﻬﻧ ﻳ ﺎﺘ نورد هﺎﮕﺘﺳد
ﻞﻜﺷ هﺪﻨﻫد ﻳﺎ ﺮﻟور راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ . مﺮﮔ ﻪﻧﺎﺧ راﺬﮔ ي تﺎﻌﻄﻗ
ﻤﺧ ﻴ ﺮ ﻞﻜﺷ هداد هﺪﺷ ﻪﺑ تﺪﻣ 40 ﻗد ﻴ ﻪﻘ رد ﺎﻣد
oc ي 38 - 35
مﺎﺠﻧا
،ﺪﺷ و ﺪﻌﺑ زا نآ ﻧﻴ ﺰ ﻠﻤﻋ ﻴ تﺎ ﺖﺨﭘ ﻪﺑ تﺪﻣ 15 ﻗد ﻴ ﻪﻘ رد ﺮﻓ
ﺎﺑ ﺎﻣد
oc ي 250 ترﻮﺻ ﺖﻓﺮﮔ . نﺎﻧ ﺎﻫ ي ﻞﺻﺎﺣ ﻪﺑ تﺪﻣ
ﻳ ﻚ ﺖﻋﺎﺳ و ﺳ ﻲ ﻗد ﻴ ﻪﻘ رد ﺎﻣد ي ﺤﻣ ﻴ
،ﻂ ﻚـﻨﺧ و ﺲﭙﺳ رد
ﻛ ﻴ ﻪﺴ ﺎﻫ ي ﻠﭘ ﻲ ﺗا ﻴ ﻨﻠ ﻲ ﻪﺘﺴﺑ ﺪﻨﺑ ي ﺪﻧﺪﺷ ﺎﺗ نﻮﻣزآ ﺎﻫ ي مزﻻ ور ي
نآ ﺎﻫ مﺎﺠﻧا دﻮﺷ .
2 - 4 - نﻮﻣزآ ﺎﻫ ي زرا ﻳ ﺑﺎ ﻲ ﻛ ﻴ ﻔ ﻴ ﺖ نﺎﻧ
هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺖﺑﻮﻃر نﺎﻧ ﺎﻫ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا شور هرﺎﻤﺷ 16 - 44
مﺎﺠﻧاAACC ﺖﻓﺮﮔ
. ﻢﺠﺣ نﺎﻧ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗ ﻴ ﺪ هﺪﺷ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا
شور هرﺎﻤﺷ 05 - AACC 10 ﻂﺳﻮﺗ و شور
ﺎﺟ ﻳ ﺰﮕ ﻳﻨ ﻲ ﻪﻧاد
ﺎﻫ ي اﺰﻠﻛ ﺖﺳﺪﺑ ﺪﻣآ . ﺲﭙﺳ ﺎﺑ ﺴﻘﺗ ﻴ ﻢ ﻢﺠﺣ ﻪﺑ نزو ﻪﻧﻮﻤﻧ
،ﺎﻫ
ﻢﺠﺣ صﻮﺼﺨﻣ نﺎﻧ
ﺎﻫ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﺷ . ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ نﺎﻧ ﺮﺑ ﺎﻨﺒﻣ ي هزاﺪﻧا
ﮔ ﻴ ﺮ ي ﻐﺗ ﻴﻴ تاﺮ ﺘﻔﺳ ﻲ ﺖﻓﺎﺑ ﺰﻐﻣ رد ﻃ ﻲ راﺪﻬـﮕﻧ ي
، ﺎﺑ هدﺎﻔﺘــﺳا
زا شور هرﺎﻤﺷ 09 - AACC 74 ﻂﺳﻮﺗ
هﺎﮕﺘﺳد Texture
Analyzer )
H5KS لﺪﻣ ﺖﻛﺮﺷ ﺖﺧﺎﺳ Houns field
نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا ( ﻧﺎﻣز ﻪﻠﺣﺮﻣ رﺎﻬﭼ رد ﻲ
ﮔ هزاﺪﻧا ﻴ ﺮ ي ﺪﺷ . ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺑآ ﺖ ﻲ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ و هزﺎﺗ ي
راﺪﻬﮕﻧ ي زا ﺪﻌﺑ هﺪﺷ 1
، 2 ، 3 ، 4 و
5 راﺪﻬﮕﻧ زور ي
هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ aw sprint
) لﺪﻣ ﻪﺑ TH500 ،
ﺖﻛﺮﺷ ﺖﺧﺎﺳ Novasina
ﺋﻮﺳ ﻴ ﺲ ( هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺪﺷ .
ﮓﻧر ﻪﺘﺳﻮﭘ و ﺰﻐﻣ نﺎﻧ ﺎﻫ ي هزﺎﺗ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ زرا ﻳ ﺑﺎ ﻲ ﻪﺳ رﻮﺘﻛﺎﻓ L
) ﺎﻨﺷور ﻳ ﻲ ( a، ) ﺰﻣﺮﻗ ي ﻳﺎ ﺰﺒﺳ ي ( bو ) درز ندﻮﺑ ﻳﺎ ﺑآ ﻲ ندﻮﺑ (
ﻂﺳﻮﺗ هﺎﮕﺘﺳد ﺐﻟﺮﺘﻧﺎﻫ ) A60-1010-615 لﺪﻣ
، ﺖﺧﺎﺳ
colorflexﺖﻛﺮﺷ ﺮﻣآ
ﻳ ﺎﻜ ( درﻮﻣ هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ .
2 - 5 - ﺰﺠﺗ ﻳ ﻪ و ﻠﺤﺗ ﻴ ﻞ هداد ﺎﻫ
رد اﻳ ﻦ ﻘﺤﺗ ﻴ ﻖ ﺖﻬﺟ ﻠﺤﺗ ﻴ ﻞ ﺎﺘﻧ ﻳ
،ﺞ زا حﺮﻃ ﻼﻣﺎﻛ ﻓدﺎﺼﺗ ﻲ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ . ﺰﺠﺗ ﻳ ﻪ و ﻠﺤﺗ ﻴ ﻞ هداد ﺎﻫ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا شور ﻟﺎﻧآ ﻴ ﺰ
راو ﻳ
7ﺲﻧﺎ
، و ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ هداد ﺎﻫ ﻂﺳﻮﺗ نﻮﻣزآ ﻦﻜﻧاد رد
ﺢﻄﺳ لﺎﻤﺘﺣا 05 / 0 مﺎﺠﻧا ﺪﺷ . ﻠﻛ ﻴ ﻪ نﻮﻣزآ ﺎﻫ رد 3 راﺮﻜﺗ مﺎﺠﻧا
هﺪﺷ و ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا مﺮﻧ راﺰﻓا درﻮﻣSPSS
ﺰﺠﺗ ﻳ ﻪ و ﻠﺤﺗ ﻴ ﻞ راﺮﻗ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ .
3 - ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ و ﺚﺤﺑ
3 - 1 - نﻮﻣزآ ﺎﻫ ي ﺷ ﻴ ﻤ ﻴ ﺎ ﻳ ﻲ درآ مﺪﻨﮔ و ردﻮﭘ
ﺘﻛ ﻴ اﺮ
رد لوﺪﺟ 1
، و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﺷ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻳ ﻲ درآ مﺪﻨﮔ هدروآ هﺪﺷ ﺖﺳا .
7. analysis of variance
لوﺪﺟ 1 و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﺷ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻳ ﻲ درآ مﺪﻨﮔ
و
ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺑﻮﻃر
(%) ﺌﺗوﺮﭘ
ﻴ ﻦ (%) ﺮﺘﺴﻛﺎﺧ
(%) ﻦﺗﻮﻠﮔ بﻮﻃﺮﻣ (%) دﺪﻋ ﻨﻟز ﻲ cc) ( دﺪﻋ ﻟﺎﻓ ﻴ ﮓﻨ s) (
مﺪﻨﮔ درآ 05
/
±0 1 / 12 01
/
±0 2 / 10 01
/
±0 67 / 0 3 /
±0 3 / 28
±1 31
±13 525
لوﺪﺟ 2 و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﺷ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻳ ﻲ ردﻮﭘ ﺘﻛ ﻴ اﺮ
و ﻳ
ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺑﻮﻃر
(%) ﺌﺗوﺮﭘ
ﻴ ﻦ (%) ﺮﺘﺴﻛﺎﺧ
(%)
ﺘﻛ ﻎﻤﺻ ﻴ اﺮ
±0 12 06
/
±0 55 / 0 005
/
±0 53 / 2
لوﺪﺟ 3 ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ حﻮﻄﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻎﻤﺻ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﺮﺑ و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ ﻳ ﻜ ﻲ نﺎﻧ
و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ
عﻮﻧ نﺎﻧ ﺖﺑﻮﻃر
(%) نزو
) مﺮﮔ ( ﻢﺠﺣ ) ﺘﻧﺎﺳ ﻲ ﺮﺘﻣ
ﺐﻌﻜﻣ ( ﻢﺠﺣ
صﻮﺼﺨﻣ
) ﺘﻧﺎﺳ ﻴ ﺐﻌﻜﻣ ﺮﺘﻤ /
مﺮﮔ ( ﺘﻔﺳ
ﻲ نﺎﻧ ﺎﻫ ي هزﺎﺗ
) ﻧﻴ ﻦﺗﻮ (
نﺎﻧ ﺪﻫﺎﺷ 29a
/
±1 6 / 35 14a
/
±1 26 / 80 48a
/
±0 5 / 381 03c
/
±0 79 / 474 62d
/
±0 3 / 49
5 / 0 % 53ab
/
±0 16 / 36 10a
/
±1 36 / 81 69a
/
±0 377 04bc
/
±0 07 /
c 463 51 /
±0 91 / 45
1 % 01ab
/
±1 68 / 36 40a
/
±1 93 / 82 52a
/
±0 368 03 ab
/
±0 49 / 443 50b
/
±0 61 / 33
5 / 1 % 35b
/
±0 22 / 37 31a
/
±2 43 / 83 42a
/
±0 365 01a
/
±0 23 / 437 80b
/
±0 13 / 33
2 % 42b
/
± 0 48 / 37 07a
/
±2 86 / 84
a 21 /
±0 83 / 361 02a
/ ±0 36 / 426 62a
/
±0 22 / 27
ﻏ فوﺮﺣ ﻴ ﺮ ﻳ ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ،نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد نﺎﺴﻜ ﻲ
راد ) 05 /
<0 ( p ﻣ ﻲ ﺪﻨﺷﺎﺑ .
و ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻳ
ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﺷ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻳ ﻲ زرا ﻳ ﺑﺎ ﻲ ،مﺪﻨﮔ درآ رد هﺪﺷ
ﻣ ﻪﻛ ﺪﺷ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻴ
ﺌﺗوﺮﭘ ناﺰ ﻴ ﻟﺎﺣ رد ؛هدﻮﺑ ﻢﻛ نآ رد ﻦ ﻴ
زا درآ ﻪﻜ
ﺑﻮﻠﻄﻣ و بﻮﺧ ﺪﺣ رد ،بﻮﻃﺮﻣ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﺻرد ﺮﻈﻧ ﻲ
راﺮﻗ
ﺖﺷاد .
رد لوﺪﺟ 2
، و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﺷ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻳ ﻲ ردﻮﭘ ﺘﻛ ﻴ اﺮ هدروآ هﺪﺷ ﺖﺳا .
ﺎﺘﻧ ﻳ هزاﺪﻧا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﮔ
ﻴ ﺮ ي ﺘﻛ ردﻮﭘ رد ﺮﺘﺴﻛﺎﺧ ﻴ
ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ،اﺮ
ﺘﻛ ﻎﻤﺻ رد دﻮﺟﻮﻣ ﺮﺘﺴﻛﺎﺧ ﺪﺻرد ﻴ
ﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ اﺮ ﻲ
ﻻﺎﺑ
ا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻳ
ﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ دﻮﺟو هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺐﻠﻄﻣ ﻦ ﻲ
ﺑ ﻴ رد ﺮﺘﺸ
ﺘﻛ ﻎﻤﺻ ﻴ ﻣ اﺮ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ .
3 - 2 - ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ حﻮﻄﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﻎﻤﺻ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ور ي
و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ ﻳ
ﻜ ﻲ نﺎﻧ
رد لوﺪﺟ 3
، ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ حﻮﻄﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻎﻤﺻ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﺮﺑ ور ي ﺖﺑﻮﻃر
ﺰﻐﻣ نﺎﻧ
،ﺎﻫ
،ﻢﺠﺣ
،نزو ﻢﺠﺣ صﻮﺼﺨﻣ و
ﺘﻔﺳ ﻲ نﺎﻧ ﺎﻫ ي هزﺎﺗ
ﻪﺘﺨﭘ هﺪﺷ درﻮﻣ ﺳرﺮﺑ ﻲ راﺮﻗ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺘﺳا ﺎﺘﻨ ﻳ هزاﺪﻧا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞ -
ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺘﻛ ردﻮﭘ رد ﺮﺘﺴﻛﺎﺧ ﻴ
ﺮﺘﺴﻛﺎﺧ ﺪﺻرد ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ،اﺮ ﺘﻛ ﻎﻤﺻ رد دﻮﺟﻮﻣ
ﻴ ﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ اﺮ ﻲ
ا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻻﺎﺑ ﻳ
ﻦ
ﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ دﻮﺟو هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺐﻠﻄﻣ ﻲ
ﺑ ﻴ ﺘﻛ ﻎﻤﺻ رد ﺮﺘﺸ ﻴ
ﻣ اﺮ -ﻲ
ﺪﺷﺎﺑ .
3 - 2 - ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ حﻮﻄﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﻎﻤﺻ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ور ي
و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ ﻳ
ﻜ ﻲ نﺎﻧ
رد لوﺪﺟ 3
، ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ حﻮﻄﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻎﻤﺻ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﺮﺑ ور ي ﺖﺑﻮﻃر
ﺰﻐﻣ نﺎﻧ
،ﺎﻫ
،ﻢﺠﺣ
،نزو ﻢﺠﺣ صﻮﺼﺨﻣ و
ﺘﻔﺳ ﻲ نﺎﻧ ﺎﻫ ي هزﺎﺗ
ﻪﺘﺨﭘ هﺪﺷ درﻮﻣ ﺳرﺮﺑ ﻲ راﺮﻗ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا .
ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ لوﺪﺟ 3
، ﺎﺑ ندوﺰﻓا ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﻪﺑ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻴ
،نﻮ ﻣ ﻴ ناﺰ
ﺖﺑﻮﻃر رد ﺰﻐﻣ نﺎﻧ ﺎﻫ رد ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﺎﺑ ﺪﻫﺎﺷ اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﻳ ﺖﻓﺎ . اﻳ ﻦ
اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﺎﻬﻨﺗ رد حﻮﻄﺳ 5 / 1 % و 2 % ﻨﻌﻣ ﻲ راد دﻮﺑ و رد ﺎﺳ ﻳ ﺮ
حﻮﻄﺳ ﺎﺑ اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﺖﻈﻠﻏ ﺘﻛ ﻴ اﺮ زا 5 / 0 % ﺎﺗ 2
%
، توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ
راد ي رد ﺖﺑﻮﻃر ﺗﻴ ﺎﻫرﺎﻤ د ﻳ هﺪ ﺪﺸﻧ . ﺖﻠﻋ اﺰﻓا ﻳ ﺶ
،ﺖﺑﻮﻃر
ﻠﺑﺎﻗ ﻴ ﺖ ﻻﺎﺑ ي راﺪﻬﮕﻧ ي بآ ﻪﺑ ﻟد ﻴ ﻞ رﻮﻀﺣ هوﺮﮔ ﺎﻫ ي
ﻫ ﻴ ﺴﻛورﺪ ﻴ ﻞ رد رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﺖﺳا . ﻞﺳار Rosell) ( و
،نارﺎﻜﻤﻫ ادراﻮﮔ
Guarda) ( و نارﺎﻜﻤﻫ و ﻋﺎﻤﺳارﻮﭘ ﻴ ﻞ ﻧﻴ ﺰ
ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﻲ ﻞﺻﺎﺣ زا ندوﺰﻓا ﻫ ﻴ ﺋﻮﻠﻛورﺪ ﻴ ﺎﻫﺪ ي
،نﺎﺘﻧاز
ﮋﻟآ ﻳ تﺎﻨ ﺪﺳ ﻳ
،ﻢ ﮔارﺎﻛﺎﭘﺎﻛ ﻴ
،نﺎﻨ ﻫ ﻴ ﺴﻛورﺪ ﻲ ﭘوﺮﭘ ﻴ ﻞ ﺘﻣ ﻴ ﻞ ﺰﻟﻮﻠﺳ
HPMC) (
و راﻮﮔ و اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﺖﻈﻠﻏ نآ ﺎﻫ ﺖﺳﺪﺑ ﺪﻧدروآ
5]
، 3 و [10 .
ندوﺰﻓا ﺘﻛ ﻴ اﺮ رد حﻮﻄﺳ 1
%
، 5 / 1 % و 2
%
، ﺚﻋﺎﺑ ﺶﻫﺎﻛ ﻨﻌﻣ ﻲ راد
ﻢﺠﺣ صﻮﺼﺨﻣ رد
ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﺎﺑ نﺎﻧ ﺪﻫﺎﺷ ﺪﺷ . ﺶﻫﺎﻛ ﻢﺠﺣ
صﻮﺼﺨﻣ ﻪﺑ
ﺖﻠﻋ ﺶﻫﺎﻛ ﻢﺠﺣ نﺎﻧ ﺎﻫ ي وﺎﺣ ي ﻎﻤﺻ هدﻮﺑ ﻪﻛ
ﻻﺎﻤﺘﺣا نآ ﻧﻴ
،ﺰ ﺷﺎﻧ ﻲ زا دزا ﻳ دﺎ ماﻮﻗ و مﺎﻜﺤﺘﺳا ﺤﻣ ﻴ ﻂ ﻠﺧاد ﻲ
ﻤﺧ ﻴ ﺮ و اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﺘﺳﻻا ﻴ ﺴ ﻴ ﻪﺘ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻪﺑ ﺐﺟﻮﻣ نآ لﻮﻠﺳ ﺎﻫ ي
زﺎﮔ ي ﻤﻧ ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ﺑﻮﺧ ﻲ ﻪﺑ ﻢﻫ ﻞﺼﺘﻣ
،هﺪﺷ ﺪﺷر ﺪﻨﻨﻛ و رد
اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﻢﺠﺣ لﻮﺼﺤﻣ و ﺎﻬﻧ ﻳ ﺎﺘ ﻢﺠﺣ صﻮﺼﺨﻣ لﻮﺼﺤﻣ
ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ
ﻪﺘﺷاد ﺪﻨﺷﺎﺑ . ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻣ ﻲ ﺪﺳر ﻪﻛ ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ور ي اﺰﻓا ﻳ ﺶ
مﺎﻜﺤﺘﺳا ﺤﻣ ﻴ ﻂ ﻠﺧاد ﻲ ﻤﺧ ﻴ ﺮ و رد ﺘﻧ ﻴ ﻪﺠ ﺶﻫﺎﻛ
،ﻢﺠﺣ ﻪﺑﺎﺸﻣ
ندوﺰﻓا نﺎﺘﻧاز و اﺰﻓا ﻳ ﺶ حﻮﻄﺳ نآ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻛ رﻮﭘ ﻋﺎﻤﺳا ﻴ
،ﻞ
رازﻻ ﻳ وﺪ Lazaridou) (
و
،نارﺎﻜﻤﻫ و
ﺷ ﻴ ﻮﺘ Shittu ) ( و
نارﺎﻜﻤﻫ ﻧﻴ ﺰ ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﻲ ار ﺖﺳﺪﺑ ﺪﻧدروآ 10]
، 11 و [17 .
ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ اﻳ ﻦ لﺎﻤﺘﺣا دﻮﺟو دراد ﻪﻛ ﺎﺑ اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﻳ ﻦﺘﻓﺎ اﻮﺘﺤﻣ ي ﺘﺑﻮﻃر
ﻲ رد ﺖﻓﺎﺑ نﺎﻧ ﻪﺑ ازا ي ندوﺰﻓا دﺎﻘﻣ ﻳ ﺮ ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ي زا ﻎﻤﺻ
ﺘﻛ ﻴ
،اﺮ نزو نﺎﻧ ﺎﻫ ﻧﻴ ﺰ ﺑﻴ ﺮﺘﺸ هﺪﺷ ﺪﺷﺎﺑ و زا ﺎﺠﻧآ ﻳ ﻲ ﻪﻛ ﻢﺠﺣ
،صﻮﺼﺨﻣ ﺖﺒﺴﻧ
ﻢﺠﺣ نﺎﻧ ﺎﻫ ﻪﺑ نزو نآ ﺎﻫ
،ﺖﺳا ﺎﺑ اﺰﻓا ﻳ ﺶ
نزو و ﺶﻫﺎﻛ
،ﻢﺠﺣ ﻢﺠﺣ صﻮﺼﺨﻣ ﻧﻴ
ﺰ ﺶﻫﺎﻛ ﻳ ﻪﺘﻓﺎ ﺪﺷﺎﺑ .
ندوﺰﻓا ﺘﻛ ﻴ اﺮ و اﺰﻓا ﻳ ﺶ حﻮﻄﺳ
،نآ ﺚﻋﺎﺑ ﺶﻫﺎﻛ ﻨﻌﻣ ﻲ راد رد
ﺘﻔﺳ ﻲ نﺎﻧ ﺎﻫ رد ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﺎﺑ نﺎﻧ ﺪﻫﺎﺷ ﺪﺷ . ﻪﺘﺒﻟا نﺎﻧ ﺎﻫ ي وﺎﺣ ي 1 %
و 5 / 1 % ﺘﻛ ﻴ
،اﺮ توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي رد ﺘﻔﺳ ﻲ ﺎﺑ ﺪﻤﻫ ﻳ ﺮﮕ ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ .
ﺶﻫﺎﻛ ﺘﻔﺳ ﻲ ﺖﻓﺎﺑ
،ﺰﻐﻣ ﻖﺒﻃ ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ د ﻳ ﻮ ﻳ وﺪ Davidou) (
و
،نارﺎﻜﻤﻫ سﺎﻨﺳرﺎﺑ
Barcenas) (
و ﻞﺳار Rosell) (
، ادراﻮﮔ
Guarda) ( و
،نارﺎﻜﻤﻫ و
اوﺪﺟﺎﻫﻮـﻛ و
وورﺎﻛ ﻳ اﻮﻜ
Karovicova) Kohajdova و
( ندوﺰﻓا ﺮﺛا ﺮﺑ
ﻫ ﻴ ﺋﻮﻠﻛورﺪ ﻴ ﻣ ،ار ﺎﻫﺪ ﻲ
ناﻮﺗ ﻪﺑ ﻟد ﻴ ﻞ اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﻳ ﻦﺘﻓﺎ اﻮﺘﺤﻣ ي
ﺘﺑﻮﻃر ﻲ رد ﻤﺧ ﻴ
،ﺮ ﺷﺎﻧ ﻲ زا ﻠﺑﺎﻗ ﻴ ﺖ ﻻﺎﺑ ي بﺬﺟ و راﺪﻬﮕﻧ ي بآ
ﻂﺳﻮﺗ ﻫ ﻴ ﺋﻮﻠﻛورﺪ ﻴ ﺪ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﺖﺒﺴﻧ داد .
3 - 3 - ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﺮﺑ ور ي ﮓﻧر ﻪﺘﺳﻮﭘ و ﺰﻐﻣ نﺎﻧ
رد لوﺪﺟ 4 ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ حﻮﻄﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﺮﺑ ور ي ﮓﻧر ﻪﺘﺳﻮﭘ و
ﺰﻐﻣ نﺎﻧ ﺎﻫ هدروآ هﺪﺷ ﺖﺳا .
لوﺪﺟ 4 ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ حﻮﻄﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﺮﺑ ور ي ﮓﻧر ﻪﺘﺳﻮﭘ و ﺰﻐﻣ نﺎﻧ
ﺺﺧﺎﺷ
ﺎﻫ
عﻮﻧ نﺎﻧ L
a b
ﻪﺘﺳﻮﭘ نﺎﻧ ﺪﻫﺎﺷ 53 e
/
±0 76 / 51 56a
/ 0 28± / 13 15a
/
±2 66 / 21
ﻪﺘﺳﻮﭘ نﺎﻧ وﺎﺣ ي 5 / 0 % ﺘﻛ ﻴ اﺮ 46d
/
±0 52 / 47 40ab
/
±1 68 / 14 13b
/
±0 44 / 28
ﻪﺘﺳﻮﭘ نﺎﻧ وﺎﺣ ي 1 % ﺘﻛ ﻴ اﺮ 37c
/
±0 34 / 41 41b
/ 0 05± / 15 38b
/
±3 47 / 28
ﻪﺘﺳﻮﭘ نﺎﻧ وﺎﺣ ي 5 / 1 % ﺘﻛ ﻴ اﺮ 18b
/
±0 81 / 37 58b
/
±0 48 / 15 31b
/
±0 49 / 29
ﻪﺘﺳﻮﭘ نﺎﻧ وﺎﺣ ي 2 % ﺘﻛ ﻴ اﺮ 94a
/
±0 81 / 28 64b
/ 0 86± / 15 34c
/
±0 58 / 33
ﺰﻐﻣ نﺎﻧ ﺪﻫﺎﺷ 1e
/
±0 42 / 75 11a
/
±0 66 / 1 02a
/
±0 27 / 18
ﺰﻐﻣ نﺎﻧ وﺎﺣ ي 5 / 0 % ﺘﻛ ﻴ اﺮ 14d
/
±0 15 / 71 04b
/
±0 16 / 2 01b
/
±0 40 / 18
ﺰﻐﻣ نﺎﻧ وﺎﺣ ي 1 % ﺘﻛ ﻴ اﺮ 07c
/
±0 35 / 68 24b
/
±0 17 / 2 10c
/
±0 53 / 18
ﺰﻐﻣ نﺎﻧ وﺎﺣ ي 5 / 1 % ﺘﻛ ﻴ اﺮ 25b
/
±0 45 / 64 10b
/
±0 28 /
d 2 04 /
±0 78 / 18
ﺰﻐﻣ نﺎﻧ وﺎﺣ ي 2 % ﺘﻛ ﻴ اﺮ 25a
/
±0 62 / 59 21b
/
±0 33 / 2 11d
/
±0 91 / 18
،L
، a : b ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻴ ﺎﻨﺷور فﺮﻌﻣ ﺐ ﻳ
ﻲ ﺰﻣﺮﻗ ، ي درز و ي ﻣ ﻲ ﺪﻨﺷﺎﺑ .
ﻏ فوﺮﺣ ﻴ ﺮ ﻳ نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد نﺎﺴﻜ
، ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻲ
راد ) 05 /
<0 ( p ﻣ ﻲ ﺪﻨﺷﺎﺑ .
رد طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ ﮓﻧر ﻪﺘﺳﻮﭘ د ﻳ هﺪ ﺪﺷ ﺎﺑ ندوﺰﻓا ﺘﻛ ﻴ اﺮ و اﺰﻓا ﻳ ﺶ
حﻮﻄﺳ
،نآ رﻮﺘﻛﺎﻓ ردL ﺗﻴ ﺎﻫرﺎﻤ رد ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﺎﺑ نﺎﻧ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ رﻮﻃ
ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ﺶﻫﺎﻛ ﻳ ﺖﻓﺎ ﻪﻛ ﻪﺑ ﺎﻨﻌﻣ ي ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻨﺷور ﻳ ﻲ و ﺗﻴ هﺮ
نﺪﺷ ﮓﻧر ﻪﺘﺳﻮﭘ ﻣ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ . زا ﺎﺠﻧآ ﻳ ﻲ ﻪﻛ ﮓﻧر ﻪﺘﺳﻮﭘ رد ﺘﻧ ﻴ ﻪﺠ ﺶﻨﻛاو
ﺎﻣ ﻳ درﻼ
،ﺖﺳا ندوﺰﻓا ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﻪﺑ ﻟد ﻴ ﻞ رﻮﻀﺣ ﺎﻫﺪﻨﻗ ي ﺣا ﻴﺎ
هﺪﻨﻨﻛ رد رﺎﺘﺧﺎﺳ دﻮﺧ ﺐﺒﺳ ﺪﺸﺗ ﻳ ﺪ ﺶﻨﻛاو هﻮﻬﻗ ا ي نﺪﺷ
ﺎﻣ ﻳ درﻼ و ﺗﻴ هﺮ نﺪﺷ ﮓﻧر ﻪﺘﺳﻮﭘ هﺪﺷ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺘﻧ ﻴ ﻪﺠ قﻮﻓ رد
ﻖﺑﺎﻄﺗ ﺎﺑ ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﺖﺳﺪﺑ هﺪﻣآ ﻂﺳﻮﺗ اوﺪﺟﺎﻫﻮـﻛ و
وورﺎﻛ ﻳ اﻮﻜ
Karovicova) Kohajdova و
( رد ﺮﺛا ندوﺰﻓا ﻎﻤﺻ ﺑﺮﻋ ﻲ
،
ﻋﺎﻤـﺳارﻮﭘ ﻴ ﻞ ﺮﺑ ﺮﺛا ندوﺰﻓا نﺎﺘﻧاز رد حﻮﻄﺳ 1 % و 5 / 1 % و
ﺷ ﻴ ﻮﺘ Shittu ) ( و نارﺎﻜﻤﻫ ﺮﺑ ﺮﺛا اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﺖﻈﻠﻏ نﺎﺘﻧاز زا 1 %
ﻪﺑ 2 % ]دﻮﺑ 16
، 10 و [17 .
ﺎﺑ ندوﺰﻓا ﺘﻛ ﻴ اﺮ رد حﻮﻄﺳ 1
%
، 5 / 1 % و 2
%
، رﻮﺘﻛﺎﻓ رد a
ﺗﻴ ﺎﻫرﺎﻤ رد ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﺎﺑ نﺎﻧ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ﺪﻧور ي
دﻮﻌﺻ ي
،ﺖﺷاد رد ﻟﺎﺣ ﻴ ﻪﻜ ﺎﺑ اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﺢﻄﺳ ﺘﻛ ﻴ اﺮ زا 5 / 0 % ﺎﺗ 2
% و رد ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﻪﻧﻮﻤﻧ 5 / 0 % ﺎﺑ
،ﺪﻫﺎﺷ توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي دﻮﺟو
ﺖﺷاﺪﻧ . رازﻻ ﻳ وﺪ Lazaridou) (
و نارﺎﻜﻤﻫ ﺮﺑ ﺮﺛا ندوﺰﻓا
ﺘﻜﭘ ﻴ ﻦ و نﺎﺘﻧاز رد حﻮﻄﺳ 1 % و 2 % و اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﻣ ﻴ ناﺰ نآ ﺎﻫ زا 1 %
ﻪﺑ 2
%
، ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﻲ ار ﺖﺳﺪﺑ ﺪﻧدروآ 11] .[ رد طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ
رﻮﺘﻛﺎﻓ ﻧﻴb ﺰ د ﻳ هﺪ ﺪﺷ ﻪﻛ ﺎﺑ ندوﺰﻓا ﺘﻛ ﻴ اﺮ رد ﺮﻫ ماﺪﻛ زا
،حﻮﻄﺳ
اﻳ ﻦ ﺺﺧﺎﺷ ﻧﻴ ﺰ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ رﻮﺘﻛﺎﻓ
،a ﻪﺑ رﻮﻃ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي
، ﺪﻧور ي
اﺰﻓا ﻳ ﺸ ﻲ رد ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﺎﺑ نﺎﻧ ﺪﻫﺎﺷ زا دﻮﺧ نﺎﺸﻧ داد . ﻪﺑ ﺗرﺎﺒﻋ ﻲ
حﻮﻄﺳ 5 / 0
%
، 1 % و 5 / 1
%
، توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ﺎﺑ ﻢﻫ ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ و
ﺎﻬﻨﺗ اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﺢﻄﺳ ﺘﻛ ﻴ اﺮ زا 5 / 1 % ﻪﺑ 2
%
، ﻪﺑ رﻮﻃ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي
ﺚﻋﺎﺑ اﺰﻓا ﻳ ﺶ رﻮﺘﻛﺎﻓ ﺪﺷ b
. ﺷ ﻴ ﻮﺘ Shittu) ( و
،نارﺎﻜﻤﻫ و
رازﻻ ﻳ وﺪ Lazaridou ) (
و نارﺎﻜﻤﻫ ﻧﻴ ﺰ ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﻲ ار رد
طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ اﺰﻓا ﻳ ﺶ رﻮﺘﻛﺎﻓ ﺮﺑb ﺮﺛا اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﺖﻈﻠﻏ نﺎﺘﻧاز زا 1 % ﻪﺑ
2 % هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻧدﺮﻛ 17] و [11 .
رد ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﺎﺑ نﺎﻧ
،ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ندوﺰﻓا ﻎﻤﺻ و اﺰﻓا ﻳ ﺶ حﻮﻄﺳ
،نآ ﻪﺑ
رﻮﻃ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي زا ﻣ ﻴ ناﺰ ﺎﻨﺷور ﻳ ﻲ رد ﺰﻐﻣ نﺎﻧ ﺎﻫ ﻪﺘﺳﺎﻛ هﺪﺷ و
ﮓﻧر ﺰﻐﻣ نﺎﻧ ﺎﻫ ﺗﻴ هﺮ ﺮﺗ هﺪﺷ دﻮﺑ . زا ﺎﺠﻧآ ﻳ ﻲ ﻪﻛ ﺶﻨﻛاو ﺎﻣ ﻳ درﻼ
رد اﻳ دﺎﺠ ﮓﻧر ﺖﻓﺎﺑ ﺰﻐﻣ نﺎﻧ ﺎﻫ ﺖﻟﺎﺧد
،دراﺪﻧ لﺎﻤﺘﺣا ﻣ ﻲ دور ﻞﻣﺎﻋ
ﺗﻴ ﮔﺮ ﻲ ﮓﻧر ﺰﻐﻣ نﺎﻧ ﺎﻫ ي وﺎﺣ ي ﺘﻛ ﻴ
،اﺮ ﻖﺒﻃ ﺘﻧ ﻴ ﻪﺠ ﺖﺳﺪﺑ
هﺪﻣآ ﻂﺳﻮﺗ ﻋﺎﻤﺳارﻮﭘ ﻴ ﻞ ﻪﺑ ﻟد ﻴ ﻞ هدﺮﺸﻓ نﺪﺷ ﺖﻓﺎﺑ ﺰﻐﻣ ﺷﺎﻧ ﻲ زا
ﺶﻫﺎﻛ
،ﻢﺠﺣ و ﻜﺸﺗ ﻴ ﻞ لژ ﺘﻛ ﻴ اﺮ هدﻮﺑ ] ﺪﺷﺎﺑ [10 . ﺎﺑ ندوﺰﻓا
ﺘﻛ ﻴ اﺮ
، رﻮﺘﻛﺎﻓ ﻠﻛ رد ﺰﻐﻣ رد a ﻴ
ﺗ ﻪ ﻴ ﺎﻘﻣ رد ﺎﻫرﺎﻤ ﻳ
ﺪﻫﺎﺷ نﺎﻧ ﺎﺑ ﻪﺴ
ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻲ
راد ي اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﻳ ﻟﺎﺣ رد ؛ﺖﻓﺎ ﻲ
اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﻛ ﻳ حﻮﻄﺳ ﺶ
ﺘﻛ ﻴ زا اﺮ 5 / 0 % ﺎﺗ 2
% اﺰﻓا ، ﻳ ﻨﻌﻣ ﺶ ﻲ راد ي ا رد ﻳ د رﻮﺘﻛﺎﻓ ﻦ ﻳ
هﺪ
ﺘﻧ ﻪﻛ ؛ﺪﺸﻧ ﻴ
ﺘﻧ ﺎﺑ قﻮﻓ ﻪﺠ ﻴ
رازﻻ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻪﺠ ﻳ
وﺪ
Lazaridou) (
اﺰﻓا ﺮﺛا ﺮﺑ نارﺎﻜﻤﻫ و ﻳ
زا نﺎﺘﻧاز ﺖﻈﻠﻏ ﺶ 1
%
ﻪﺑ 2 % ﺖﺳا ﻖﺑﺎﻄﺗ رد 11]
.[ رﻮﺘﻛﺎﻓ ﻧ b ﻴ ﺘﻛ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﺰ ﻴ
و اﺮ
اﺰﻓا ﻳ ﺗ رد نآ حﻮﻄﺳ ﺶ ﻴ
ﺎﻘﻣ رد ﺎﻫرﺎﻤ ﻳ
رﻮﻃ ﻪﺑ ،ﺪﻫﺎﺷ نﺎﻧ ﺎﺑ ﻪﺴ
ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ﺪﻧور ي دﻮﻌﺻ ي ا ﺎﺑ ،ﺖـﺷاد ﻳ
حﻮﻄﺳ ﻪﻛ توﺎﻔﺗ ﻦ
5 / 1 % و 2 % ﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ تو ﻲ راد ي ﺪﻨﺘـﺷاﺪﻧ ﻢﻫ ﺎﺑ .
اﺰﻓا ﻪﺘﺒﻟا ﻳ رد ﺶ
رﻮﺘﻛﺎﻓ اﺰﻓا هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ b ﻳ
ﺎﻬﻧ نﺎﻧ ﺰﻐﻣ ﺖﻓﺎﺑ ندﻮﺑ درز رد ﺶ ﻳ
ﻲ
ﺖﺳا . ﺘﻧ ﻴ ﺘﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ قﻮﻓ ﻪﺠ ﻴ
ﻂﺳﻮﺗ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻪﺠ ﻟﺎﺷ
ﻴﻨ ﻲ
Ghodke shalini) (
ﻤﺸﻛﻻ و ﻲ Laxmi) ( ندوﺰﻓا ﺮﺛا ﺮﺑ
ﻫ ﻴ ﺋﻮﻠﻛورﺪ ﻴ ﺎﻫﺪ ي
،راﻮﮔ
،CMC ﮔارﺎﻛﺎﭘﺎﻛ و HPMC
ﻴ ،نﺎﻨ
ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ رازﻻ ﻳ وﺪ Lazaridou) (
و نﺎﺘﻧاز ندوﺰﻓا ﺮﺛا ﺮﺑ
اﺰﻓا ﻳ دﻮﺑ نآ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ 4]
و [11 .
3 - 4 - ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﺮﺑ ور ي ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ نﺎﻧ
رد ﻞﻜﺷ 1 ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ ﻎﻤﺻ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﺮﺑ ور ي ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ نﺎﻧ ﺎﻫ ﺮﺑ ﺎﻨﺒﻣ ي هزاﺪﻧا
ﮔ ﻴ ﺮ ي ﻐﺗ ﻴﻴ تاﺮ ﺘﻔﺳ ﻲ رد ﻃ ﻲ تﺎﻋﺎﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ راﺪﻬﮕﻧ ي هدروآ
هﺪﺷ ﺖﺳا
.
يراﺪﻬﮕﻧ ﻲﻃ رد اﺮﻴﺘﻛ ﻎﻤﺻ يوﺎﺣ يﺎﻫ نﺎﻧ ﺰﻐﻣ ﻲﺘﻔﺳ تاﺮﻴﻴﻐﺗ
c a h c
ij L i f d b
c g e
j
n m k
P Q p
0 50 100 150 200 250
ﺪﻫﺎﺷ %0/5 ﻎﻤﺻ %1 ﻎﻤﺻ %1/5 ﻎﻤﺻ %2 ﻎﻤﺻ
رﺎﻤﻴﺗ
( ﻦﺗﻮﻴﻧ ) ﻲﺘﻔﺳ h0 ( )
24( )h 48( )h 72( )h
ﻞﻜﺷ 1 ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ حﻮﻄﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﺮﺑ ور ي ﻐﺗ ﻴﻴ تاﺮ ﺘﻔﺳ ﻲ ﺰﻐﻣ نﺎﻧ ﺎﻫ رد ﻃ ﻲ تﺎﻋﺎﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ راﺪﻬﮕﻧ ي .
،ﺎﻫرادﻮﻤﻧ ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﻪﺳ راﺮﻜﺗ اﺮﺑ ي ﺮﻫ ﺗﻴ رﺎﻤ هدﻮﺑ
و نﻮﺘﺳ ﺎﻫ ي اراد ي فوﺮﺣ
،توﺎﻔﺘﻣ توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ) 05 /
<0 ( p ﺎﺑ ﻳ ﺪﻜ ﻳ ﺮﮕ ﺪﻧراد .
ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﺎﺘﻧ ﻳ
،ﺞ ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ رد ﻣﺎﻤﺗ ﻲ حﻮﻄﺳ درﻮﻣ ﺳرﺮﺑ ﻲ رد ﻃ ﻲ
راﺪﻬﮕﻧ ي ﻪﺑ ﻟد ﻴ ﻞ اﺰﻓا ﻳ ﺶ رد ﺘﻔﺳ ﻲ ﺰﻐﻣ ﺷﺎﻧ ﻲ زا ﺶﻫﺎﻛ
،ﺖﺑﻮﻃر ﻪﺑ رﻮﻃ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﭘﻴ اﺪ
،دﺮﻛ ﻪﻛ ﺘﻧ ﻴ ﻪﺠ قﻮﻓ رد
ﻖﺑﺎﻄﺗ ﺎﺑ ﻳ ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ ي سﺎﻨﺳرﺎﺑ Barcenas)
( و ﻞﺳار Rosell )
( و رازﻻ ﻳ وﺪ Lazaridou ) (
و نارﺎﻜﻤﻫ ] دﻮﺑ
6 و [11 . زا
ﻓﺮﻃ ﻲ رد ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﺗﻴ ﺎﻫرﺎﻤ ﺎﺑ نﺎﻧ
،ﺪﻫﺎﺷ رد ﺮﻫ ماﺪﻛ زا نﺎﻣز ﺎﻫ ي
درﻮﻣ ﺳرﺮﺑ ﻲ ﻳ ﻨﻌ ﻲ 24
،ﺖﻋﺎﺳ 48 ﺖﻋﺎﺳ و 72 ﺖﻋﺎﺳ ﺪﻌﺑ زا
،ﺖﺨﭘ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﺷ ﻪﻛ ندوﺰﻓا ﺘﻛ ﻴ اﺮ و اﺰﻓا ﻳ ﺶ حﻮﻄﺳ نآ ﺚﻋﺎﺑ
ﺶﻫﺎﻛ ﻨﻌﻣ ﻲ راد رد ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ نﺎﻧ ﺎﻫ هﺪﺷ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺘﻧ ﻴ ﻪﺠ قﻮﻓ ﻧﻴ ﺰ
رد ﻖﺑﺎﻄﺗ ﺎﺑ ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﺖﺳﺪﺑ هﺪﻣآ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﻧﺎﻧادارﺎﺷ
Sharadanant) (
و نﺎﺧ Khan) ( ]دﻮﺑ [12 . ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ رد زور
،ﺖﺨﭘ ندوﺰﻓا ﺘﻛ ﻴ اﺮ و اﺰﻓا ﻳ ﺶ حﻮﻄﺳ
،نآ ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ ار ﻪﺑ رﻮﻃ ﻨﻌﻣ ﻲ
راد ي ﺶﻫﺎﻛ
؛داد ﻪﺑ ﺮﻫ لﺎﺣ اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﺢﻄﺳ اﻳ ﻦ ﻎﻤﺻ زا 1 % ﻪﺑ
5 / 1
%
، ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ﺮﺑ ور ي ﺶﻫﺎﻛ ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ ﺖﺷاﺪﻧ . ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ
ﻣ ﻴ ناﺰ ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ رد حﻮﻄﺳ 1 % و 5 / 1 % ﺘﻛ ﻴ اﺮ رد زور ﺖﺨﭘ رد ﺎﻘﻣ
ﻳ ﻪﺴ ﺎﺑ ﺢﻄﺳ 2 % رد 48 ﺖﻋﺎﺳ ﺪﻌﺑ زا
،ﺖﺨﭘ توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ
راد ي ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ .
زا ﻓﺮﻃ ﻲ ﻣ ﻴ ناﺰ ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ رد نﺎﻧ وﺎﺣ ي 5 / 0 % ﺘﻛ ﻴ اﺮ رد ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻧﺎﻣز ﻲ
24 ﺖﻋﺎﺳ ﺪﻌﺑ زا
،ﺖﺨﭘ رد ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﺎﺑ نﺎﻧ ﺪﻫﺎﺷ رد زور
؛ﺖﺨﭘ
و نﺎﻧ وﺎﺣ ي 5 / 0 % ﺘﻛ ﻴ اﺮ رد ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻧﺎﻣز ﻲ 48 ﺖﻋﺎﺳ ﺪﻌﺑ زا
،ﺖﺨﭘ رد ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﺎﺑ نﺎﻧ ﺪﻫﺎﺷ رد زور ﺖﺨﭘ توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي
ﺎﺑ ﻳ ﺪﻜ ﻳ ﺮﮕ ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ . ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﻦ ﻣ ﻴ ناﺰ ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ ﻪﺑ نﺎﻧ ﺪﻫﺎﺷ و ﺪﻌﺑ زا
72 ﺖﻋﺎﺳ راﺪﻬﮕﻧ ي
، و ﺮﺘﻤﻛ ﻳ ﻦ ﻣ ﻴ ناﺰ ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ ﻪﺑ نﺎﻧ وﺎﺣ ي 2 %
ﺘﻛ ﻴ اﺮ و رد زور ﺖﺨﭘ ﻖﻠﻌﺗ ﺖﻓﺮﮔ .
3 - 5 - ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﺮﺑ ور ي ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺑآ ﻲ نﺎﻧ رد
ﻃ ﻲ راﺪﻬﮕﻧ ي
رد ﻞﻜﺷ 2 ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ حﻮﻄﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﺮﺑ ور ي ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺑآ ﻲ نﺎﻧ
رد ﻃ ﻲ راﺪﻬﮕﻧ ي هدروآ هﺪﺷ ﺖﺳا .
يراﺪﻬﮕﻧ ﻲﻃ رد اﺮﻴﺘﻛ ﻎﻤﺻ يوﺎﺣ يﺎﻫ نﺎﻧ ﺰﻐﻣ ﻲﺑآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ تاﺮﻴﻴﻐﺗ
ij gh
ij j fg
ij hi
hi fg ef
hi
fg ef de fg
gh
ef de d ef
bc ab bc c
a
0.945 0.95 0.955 0.96 0.965 0.97
ﺪﻫﺎﺷ %0/5 ﻎﻤﺻ %1 ﻎﻤﺻ %1/5 ﻎﻤﺻ %2 ﻎﻤﺻ
رﺎﻤﻴﺗ ( aw ) ﻲﺑآﺖﻴﻟﺎﻌﻓ
0( )h
24( )h
48( )h
72( )h
96( )h
ﻞﻜﺷ 2 ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ حﻮﻄﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﺮﺑ ور ي ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺑآ ﻲ نﺎﻧ ﺎﻫ رد ﻃ ﻲ راﺪﻬﮕﻧ ي .
،ﺎﻫرادﻮﻤﻧ ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﻪﺳ راﺮﻜﺗ اﺮﺑ ي ﺮﻫ ﺗﻴ رﺎﻤ هدﻮﺑ و نﻮﺘﺳ ﺎﻫ ي اراد ي
فوﺮﺣ
،توﺎﻔﺘﻣ توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ) 05 /
<0 ( p ﺎﺑ ﻳ ﺪﻜ ﻳ ﺮﮕ ﺪﻧراد .
رد ﻣﺎﻤﺗ ﻲ ﺎﻫزور رد ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﺗﻴ ﺎﻫرﺎﻤ ﺎﺑ نﺎﻧ
،ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﺪﺷ
ﻪﻛ ﺎﺑ ندوﺰﻓا ﺘﻛ ﻴ اﺮ ﻪﺑ ﻟد ﻴ ﻞ ﻠﺑﺎﻗ ﻴ ﺖ اﻳ ﻦ ﻫ ﻴ ﺋﻮﻠﻛورﺪ ﻴ ﺪ رد بﺬﺟ و
راﺪﻬﮕﻧ ي بآ و اﺰﻓا ﻳ ﺶ اﻮﺘﺤﻣ ي ﺘﺑﻮﻃر ﻲ نﺎﻧ
،ﺎﻫ ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺑآ ﻲ
aw) ( اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﭘﻴ اﺪ
،دﺮﻛ ﻪﻛ ﺘﻧ ﻴ ﻪﺠ ﻞﺻﺎﺣ رد ﻖﺑﺎﻄﺗ ﺎﺑ ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﻞﺳار
Rosell) ( ﻫ ندوﺰﻓا ﺮﺛا ﺮﺑ نارﺎﻜﻤﻫ و ﻴ
ﺋﻮﻠﻛورﺪ ﻴ ﺎﻫﺪ ي
ﮋﻟآ ،نﺎﺘﻧاز ،HPMC ﻳ
ﺪﺳ تﺎﻨ ﻳ ﮔارﺎﻛﺎﭘﺎﻛ و ﻢ ﻴ
دﻮﺑ نﺎﻨ 5] .[ ﻪﺑ
ﻠﻛ رﻮﻃ ﻲ ﻣﺎﻤﺗ رد ﻲ ﺘﻛ ندوﺰﻓا ﺎﻫ نﺎﻣز ﻴ
ﺢﻄﺳ ﺎﺗ اﺮ 5
/ 1
% رد ،
ﺎﻘﻣ ﻳ اﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ،ﺪﻫﺎﺷ نﺎﻧ ﺎﺑ ﻪﺴ ﻳ
ﻨﻌﻣ ﺶ ﻲ راد aw
ﺪﺷ . ﻟﺎﺣ رد ﻴ ﻪﻜ
اﺰﻓا ﻳ ﺑ ﺶ ﻴ ﺸ ﺘﻛ ﺖﻈﻠﻏ ﺮﺘ ﻴ
اﺮ ﻳ ﻨﻌ ﻲ حﻮﻄﺳ 5 / 1 % و 2 % ﺎﻘﻣ رد ﻳ ﻪﺴ
ﺢﻄﺳ ﺎﺑ 1
% ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ، aw
ﺪﺷ . ﻟﺎﻌﻓ ﺶﻫﺎﻛ ﺖﻠﻋ ﻴ
ﺑآ ﺖ ﻲ رد
ﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ي ﻻﺎﺑ ﻳ ﻲ ﺘﻛ زا ﻴ ﻣ ﻻﺎﻤﺘﺣا ار اﺮ ﻲ
اﺰﻓا ناﻮﺗ ﻳ
بآ ﺶ
ﻟﺎﺼﺗا ﻲ ﺘﻧ رد و هﺪﺷ ﺪﻧﺎﺑ و ﻴ
ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد دازآ بآ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺠ
ﺘﻧ ﻪﻛ ﻴ ﺘﻧ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﺗ رد قﻮﻓ ﻪﺠ ﻴ
و ﺪﻤﺤﻣ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻪﺠ
دﻮﺑ نارﺎﻜﻤﻫ 13]
.[ ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻠﻛ و ﺪﻫﺎﺷ نﺎﻧ رد ﻦ ﻴ
ﺗ ﻪ ﻴ ﺎﻫرﺎﻤ
ﺶﻫﺎﻛ ﻪﻛ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ aw
ﻃ رد ﻲ راﺪﻬﮕﻧ ي ﻟد ﻪﺑ ﻴ ﺖﻓا ﻞ
ﺑ ﺖﺑﻮﻃر ﻴ ز ،ﺮﺘﺸ ﻳ ﺶﻫﺎﻛ و ﺖﺳا ﺮﺗدﺎ aw
ﻣﺎﻤﺗ رد ﻲ ﺗ ﻴ ﺎﻬﻨﺗ ﺎﻫرﺎﻤ
ﻢﺠﻨﭘ زور رد )
96 ﺖﺨﭘ زا ﺪﻌﺑ ﺖﻋﺎﺳ (
ﺎﻘﻣ رد ، ﻳ تﺎﻋﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴ
د ﻳ ﻨﻌﻣ ﺮﮕ ﻲ ﺖﺳا هدﻮﺑ راد .
ﺎﺘﻧ ﻳ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞ ﻲ ﻛﺎﺣ ﻲ ﻫﺎﻛ زا aw ﺶ رد
ﻃ ﻲ راﺪﻬﮕﻧ ي ﻫ ندوﺰﻓا ﺮﺛا ﺮﺑ ﺎﻫ نﺎﻧ ﻴ
ﺋﻮﻠﻛورﺪ ﻴ ﮔارﺎﻛﺎﭘﺎﻛ ﺪ ﻴ
نﺎﻨ
ﻂﺳﻮﺗ ادراﻮﮔ
Guarda) ( ﻨﭽﻤﻫ و نارﺎﻜﻤﻫ و ﻴ
ﻦ
ﻫ ﻴ ﺋﻮﻠﻛورﺪ ﻴ ﺎﻫﺪ ي ﺘﻜﭘ ،نﺎﻛﻮﻠﮔﺎﺘﺑ ،زرﺎﮔآ ،نﺎﺘﻧاز ﻴ
و ﻦ CMC رازﻻ ﻂﺳﻮﺗ
ﻳ وﺪ Lazaridou) (
ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ نارﺎﻜﻤﻫ و
3] و [11 .
4 - ﺘﻧ ﻴ ﻪﺠ ﮔ ﻴ ﺮ ي ﻠﻛ ﻲ
زا ﺎﺠﻧآ ﻳ ﻲ ﻪﻛ ندوﺰﻓا ﺘﻛ ﻴ اﺮ و اﺰﻓا ﻳ ﺶ حﻮﻄﺳ
،نآ ﻪﺑ ﻟد ﻴ ﻞ اﺰﻓا ﻳ ﺶ
بﺬﺟ و راﺪﻬﮕﻧ ي بآ و ﻻﺎﺑ ندﺮﺑ
،ﺖﺑﻮﻃر ﺶﻫﺎﻛ ﺘﻔﺳ ﻲ و ﻪﺑ
ﺧﺎﺗ ﻴ ﺮ ندﺎﺘﻓا ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ ار ﻪﺑ لﺎﺒﻧد
،دراد زا اﻳ وﺮﻨ اﻳ ﻦ ﻎﻤﺻ ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻳ ﻜ ﻲ زا ﻛﺮﺗ ﻴ تﺎﺒ ﺪﺿ ﺑﻴ ﺗﺎ ﻲ رد هدروآﺮﻓ ﺎﻫ ي ﺖﺨﭘ
هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺷ . ﻪﺘﺒﻟا ﺎﺑ دﻮﺟو اﻳ ﻦ و ﻳ ﮔﮋ ﻲ
،ﺖﺒﺜﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﻢﺠﺣ و
ﺗﻴ هﺮ نﺪﺷ ﮓﻧر ﻪﺘﺳﻮﭘ و ﺰﻐﻣ
،نﺎﻧ زا ﺻﻮﺼﺧ ﻴ تﺎ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ اﻳ ﻦ
ﻎﻤﺻ رد ﺮﻈﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﺷ .
5 - ﻊﺑﺎﻨﻣ
[1] Rajabzadeh, N.2008. Staling in baked goods. In : Rajabzadeh, N. Bread Technology.
Fifth published. Tehran. Tehran University publishing Institute. P: 376-389.
[2] Gray, J.A., and Bemiller, J. N.2003. Bread staling: Molecular basis and control.
Comrehensive Reviews in Food Science and Food Safety, 2: 1-21.
[3] Guarda, A., Rosell, C.M., Benedito, C., and Galotto, M.J. 2004. Different hydrocolloids as
bread improvers and antistaling agents. Food Hydrocolloids, 18: 241-247.
[4] Shalini, G, K., and Laxmi, A. 2007.
Influence of additives on rheological characteristics of whole-wheat dough and quality of Chapatti (Indian unleavened Flat bread). Food Hydrocolloids, 21: 110-117.
[5] Rosell, C.M., Rojas, J.A., and Benedito de Barber, C. 2001. Influence of hydrocolloids on dough rheology and bread quality. Food Hydrocolloids, 15: 75-81.
[6] Barcenas, M.E., and Rosell, C.M. 2005.
Effect of HPMC addition on the microstructure, quality and aging of wheat bread. Food Hydrocolloids, 19: 1037-1043.
[7]Kiumarsi,A.1997.The gum tragacanth from Iranian Astragalus microcephalus.ph.D.Thesis, University of Otago, Dunedin, New Zealand.
[8] Weiping, W., Branwell, A. 2000.
Tragacanth and karaya.In : Phillips, G.O., and Williams, P.A. Eds. Handbook of hydrocolloids. 1 th edition. Cambridge, woodhead publishing Ltd and Boca Raton, CRC Press LLC.
[9] Verbeken, D., Dierckx, S., and Dewettinck, A. 2003. Exdute gums: Occurrence, production and applications. Applied Microbiology and Biotechnology, 63:10-21.
[10] Pouresmaeil, N.2010. Formulation and production of prebiotic gluten free bread using transglutaminase enzyme and hydrocolloids:
guar and xanthan. M.Sc Thesis, Department of Food Science and Technology, School of Agriculture, Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran.
[11] Lazaridou, A., Duta, D., Papageorgiou, M., Belc, N., and Biliaderis, C.G. 2007. Effects of hydrocolloids on dough rheology and bread quality parameters in gluten- free formulations.
Journal of Food Engineering, 79: 1033-1047.
[12] Sharadanant, R., and Khan, K. 2003.
Effect of hydrophilic gums on the quality of frozen dough: II. Bread characteristics. Cereal Chemistry, 80(6): 773-780.
[13] Mohamed, A., Xu, J., and Sing, M. 2010.
Yeast leavened banana-bread: formulation, processing, colour and texture analysis. Food Chemistry, 118: 620-626.
[14] AACC. 2000. Approved methods of the AACC. American Association of Cereal Chemists, St Paul, MN.
[15] Davidou, S., Le Meste, M., Debever, E., and Bekaert, D. 1996. A contribution to the study of staling of white bread: effect of water and hydrocolloid. Food Hydrocolloids, 10(4):
375-383.
[16] Kohajdova, Z., and Karovicova, J. 2008.
Influence of hydrocolloids on quality of baked goods. Acta Scientiarum Polonorum., Thechnologia Alimentaria, 7 (2): 43-49.
[17] Shittu, T.A., Aminu, R.A., and Abulude, E.O.2009. Functional effects of xanthan gum on composite cassava-wheat dough and bread.
Food Hydrocolloids, 23: 2254-2260.
Effect of different levels of gum tragacanth on bread quality
Moayedi S. 1∗, Sadeghi- Mahoonak A.R.2, Azizi M.H.3, Maghsoudlou Y.4
1-M.Sc. Student, Department of Food Science & Technology, Gorgan University of Agricultural Sciences &
Natural Resources, Gorgan, Iran.
2- Associate Prof. , Department of Food Science & Technology, Gorgan University of Agricultural Sciences &
Natural Resources, Gorgan, Iran.
3- Associate Prof., Department of Food Science and Technology, Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran.
4- Associate Prof., Department of Food Science & Technology, Gorgan University of Agricultural Sciences &
Natural Resources, Gorgan, Iran.
(Received: 89/5/6 Accepted: 89/9/23)
In this research, different amounts of gum tragacanth (0.5%, 1%, 1.5% and 2% w/w) was added to wheat flour and its effects on bread quality parameters including moisture, specific volume, crumb firmness, color, water activity and bread staling during storage was evaluated. The results suggested that addition of gum tragacanth increased moisture but decreased crumb firmness, loaf volume and specific volume in all samples with reference to the control sample. Measurement of crust and crumb color showed that addition of gum tragacanth at all concentrations significantly decreased lightness of crust and crumb but increased red- and yellowness of both crust and crumb (p <0.05). Results of evaluation of water activity showed that this factor decreased during storage of breads in all samples.
In relation to staling of bread samples, it was experienced that addition of gum tragacanth and increase in its levels, significantly reduced staling in comparison with control sample, as bread sample containing 2% gum tragacanth showed the least staling whereas control sample showed the highest staling rate. In addition, during storing period staling of all samples increased significantly.
Keywords: Gum Tragacanth, Bread, Staling, Color measurement, Water activity
∗ Corresponding Author E-mail address: [email protected]
