أت رﯿﺛ اﻣرس ی ه عامتجا ی رﺑ ﺪﺼﻗ اک آر هﻧانیرف
( علاطﻣ ة دروﻣ ی : اد ایوﺠﺸﻧ ن اک ر یسانﺷ را
ﺪﺷ اد ﺪﮑﺸﻧ ة یسﺪنﻬﻣ رﺑ
ق
و رتوﯿﭙﻣاک اد
اﮕﺸﻧ ه رﻬت نا )
یﻠعﺪمﺤﻣ رﻣ
دا
1ی
،
اضرﺪمﺤﻣ لاز
2ی
، ضار ﯿ ه ﻧرپ ﯿ
3نا
1 . داتسا ی را ةدکشناد رفآراک ین ی
، هاگشناد نارهت
2 . داتسا ی را ةدکشناد اک رفآر ین ی
، هاگشناد نارهت
3 . سانشراک دشرا
دم ی ر ی ت رفآراک ین ی دکشناد ة رفآراک ین ی
، هاگشناد ارهت ن
رات ی خ رد ی تفا : 5 / 6 / 92
رات ی خ ذپ ی شر : 9 / 9 / 92
ﮑچ ﯿ هﺪ
هزادنا گ ی ر ی دصق رفآراک ی هنان و اسانش یی لماوع رثؤم رب نآ هب ناونع ی ک ی زا لماوع عت یی ن هدننک رد زورب دپ ی د ة
رفآراک ین ی
، پی ش بی ن ی قد ی ق رت ی زا لامتحا عوقو نآ ار مهارف م ی دروآ . زا هلمج لماوع ثأت ی ر راذگ ب ر دصق رفآراک ی هنان
هک رد شهوژپ اه ی فلتخم هب نآ هراشا
،دش امرس ی ة عامتجا ی تسا . ای ن شهوژپ ددصرد نآ تسا هک هب سررب ی
ثأت ی ر امرس ی ة عامتجا ی رب دصق رفآراک ی هنان - اب نتفرگرظنرد شقن
م ی جنا ی بس ک تخانش ی - رد نومن ة 140 رفن ی زا
عماج ة وجشناد ی نا سانشراک ی دشرا دکشناد ة قرب و پماک ی رتو اگشناد ه نارهت دزادرپب . شور هنومن گ ی ر ی
، فداصت ی
سرتسدرد تسا
. ای ن شهوژپ ساسارب
،فده دربراک ی و زا رظن شور
ّمک ی و صوت ی ف ی - گتسبمه ی تسا . هداد اه ی
عمج روآ ی هدش زا مانشسرپ ة ل ی ترک ا ز رط ی ق نکت ی ک لدم هلداعم اه ی راتخاس ی و اب هدافتسا زا مرن رازفا ل ی لرز لحت ی ل
دش . ی هتفا اه ی ا ی ن شهوژپ ناشن م ی دهد طبار ة تبثم و رادانعم ی ب ی ن امرس ی ة عامتجا
ِی هطبار ا ی و دصق رفآراک ی هنان زا
رط ی ق کبس تخانش ی دوهش ی دوجو دراد . نچمه ی ن
، طبار ة تبثم و رادانعم ب ی ن امرس ی ة ا عامتج
ِی راتخاس ی و عامتجا
ِی
تخانش ی اب دصق رفآراک ی هنان زا رط ی ق کبس تخانش ی قطنم ی ت أ یی د م ی دوش .
هژاو اه ی ﻠک ﯿ ﺪ ی : کبس تخانش ی
، امرس ی ة عامتجا ی
، دصق رفآراک ی هنان .
* ون ی ةدنس لوئسم : Email: mamoradi@ut.ac.ir
هﻣﺪقﻣ دصق رفآراک ی هنان ب ی رگنا ششوک ی تسا هک درف ارب ی ماجنا نداد راتفر رفآراک ین ی رد آ ی هدن ماجنا
م ی دهد . ره راتفر ی زا هلمج رفآراک ین ی هب همانرب ر ی ز ی اه یی ن ی زا دراد هک م ی ناوت نآ ار زا رط ی ق
دصق و ن ی ت پ ی ش بی ن ی درک (
Ajzen, 1991
ا زا .) ی ن ور
، هزادنا گ ی ر ی دصق رفآراک ی هنان و اسانش یی
لماوع رثؤم رب نآ تصرف ی هئارا م ی ک دن ات مهف رتهب ی زا گنوگچ ی زورب لاعف ی ت اه ی راک رفآ ی هنان
هب تسد دروآ و هب ا ی ن ترت ی ب پ ی ش بی ن ی قد ی ق رت ی زا لامتحا عوقو نآ هب تسد آ ی د (
Krueger et
al., 2000
.) ارب ی ا ی هکن درف ی دصق ی ار رد اتسار ی بسک راکو ی رفآراک ی هنان هتشاد
،دشاب لماوع ددعتم ی
خد ی ل ا دن . اب هجوت هب رظن ی ه اه ی نتبم ی رب دصق
، م ی ناوت زا بولطم ی
،ت ت ام ی ل هب لمع و کرد
ناکما ذپ ی ر ی
(Shapero, 1982)
، شرگن اه
، اهراجنه ی نهذ ی
، کاردا لرتنک راتفر ی (
Ajzen,
)1991
، لماوع درف ی و حم ی ط ی (
Bird, 1988
)
، راکدوخ آ دم ( ی
Boyd & Vozikis, (1994
،
شرگن اه ی مومع ی و غتم ی اهر ی صخش یت ی (
Davidsson, 1995
) هب ناونع لماوع ثأت ی ر راذگ رب
ق دص رفآراک ی هنان مان درب . نچمه ی ن
، شهوژپ ه ی لدن و ناراکمه (1
2009 ) ناشن م ی دهد امرس ی ة
عامتجا ی ثأت ی ر لوا ی ه رت ی رب رفآراک ی نان دراد . امرس ی ة عامتجا ی هن اهنت رب اناوت یی دارفا ارب ی
،فشک
زرا ی با ی و هرهب رادرب ی زا تصرف اه ثأت ی ر م ی دراذگ
، هکلب رب دصق دارفا ن ی ز رثؤم تسا . نچمه ی ن
،
ه ی لدن ( ناراکمه و 2009
دندقتعم ) شهوژپ
اه ی ار ی ج رفآراک ین ی ب ی رتش رب تخانش زکرمتم دندش
و هب تروص دودحم طقف هب سح ارف ی دن رکف ی هک رد نهذ ی ک درف قافتا م ی دتفا ت أ ک ی د دنراد ات
هب ارف ی دن حم ی ط ی تخانش عامتجا ی . نآ اه ب ی نا م ی دننک ارف ی دن عسوت ة دصق رفآراک ی هنان رف ای دن ی
تسا هک ب ا امرس ی ة عامتجا ی دارفا لکش م ی گ ی در (
Hindle et al., 2009
.) رگن ی نتس هب رفآراک ین ی
زا رد ی چ ة اهراتخاس ی عامتجا ی هار ار ارب ی نتشادرظنرد مشچ
زادنا ی سو ی ع درومرد رفآراک ین ی
راومه م ی دزاس . هب روط ی هک هجوت ار هب تمس کن هت اه ی مهبم رتمکو هتخادرپ دش ة نآ ی نع ی بنج ة
عامتجا ی دپ ی د ة رفآراک ین ی بلج م ی دنک (
Adler, 2002
.)
اتن ی ج تاعلاطم ؤم
ی د ا ی ن تسا هک ب ی رتش قحت ی تاق تروص هتفرگ رد مز ین ة رفآراک ین ی
، رد
حطس ب ی ن للملا ی
، زا عون عت یی ن و ی گژ ی اه ی صخش یت ی رفآراک ی نان و زا عون راتخاس ی و عقوم ی ت
1. Hindle
حم ی ط ی دوب هک زا نآ هب لد ی ل ب ی هجوت ی هب کبش ة طباور عامتجا
1ی ( امرس ی ة عامتجا ی ) داقتنا هدش
(تسا
Ulhoi, 2004
) و ا ی نار ن ی ز زا ا ی ن رما نثتسم ا نی تس . دنچره ناققحم ا ی نار ی ( رضخ ی
، 1389
؛
تسارآ ی
، 1390
؛ قداص ی
، 1390
؛ اضر یی
، 1390
؛ هاربا ی
،م 1390
؛ دمحا ی
، 1391
؛ نامحر ی
،نا
1391
؛ رک ی م ی
، 1391
؛ لاز ی و
،ناراکمه 1391
) رد شهوژپ اه ی ددعتم ی ثأت ی ر لماوع صخش یت ی
،
گنهرف ی و داصتقا ی رب دصق رفآراک ی هنان ار سررب ی
،دندرک اما هب ت أث ی ر امرس ی ة عامتجا ی رب دصق
راک آ رف ی هنان رتمک هجوت دش . نچمه ی ن
، رد مز ی ةن ثأت ی ر امرس ی ة عامتجا ی رب دصق رفآراک ی
2هنان
،
رظن ی ه اه ی ز ی دا ی حرطم
،دش اما هاگتساخ ا ی ن رظن ی ه اه اهروشک ی پ ی هتفرش تسا و پ ی ش ضرف اه ی
نآ اه اب ا ی نار توافتم تسا . نچمه ی ن
، تاعلاطم تروص
هتفرگ نونکات هب روط و ی هژ رد ا ی نار ماجنا
ن هتفرگ تسا . ساسارب هداد اه ی د ی د ناب ناهج ی رفآراک ین (ی )GEM
زا لاس 1390 صخاش دصق
رفآراک ی هنان رد ا ی نار شهاک هتشاد تسا هک ا ی ن عوضوم وزل م هجوت هب ا ی ن هلوقم ار راکشآ
م ی دزاس ( لاز ی
، 1391 )
؛ اربانب ی ن
، ای ن شهوژپ ددصرد نآ تسا هک اب هجوت هب رظن ی ه اه هب سررب ی
ثأت ی ر امرس ی ة عامتجا ی رب دصق رفآراک ی هنان رد روشک و هب روط و ی هژ رد ب ی ن وجشناد ی نا دکشناد ة
قرب و پماک ی رتو هاگشناد نارهت دزادرپب .
رورﻣ ی رﺑ ﻧابﻣ ی رظﻧ ی و پ ﯿ ﺸ ﯿ ةن قﺤت ﯿ ق
بدا یا ت هکبش اه ی رفآراک ین ی و امرس ی ة عامتجا ی لکشتم زا طابترا ب ی ن دارفا هب روط نامزمه اب
بدا ی تا دصق رفآراک ین ی هعسوت ی تفا . ره ود بدا ی تا رد ةهد 1980 هب ناونع ی ک نکاو ش اب ی ک
ور ی درک عطق ی رد سب ی را ی زا تاعلاطم ناور
تخانش ی رفآراک ی نان وهظ ر دندرک و هب تازاوم مه
هعسوت ی دنتفا
، لاحرد ی هک بدا ی تا رفآراک ین ی دصق دراد کرد نهذ ی ام ار ةرابرد نآ چ ی ز ی غت یی ر
دهد هک قافتا م ی دتفا
، ةکبش رفآراک ین ی و بدا ی تا امرس ی ة عامتجا ی زکرمت دارفا ار ا ز نهذ ی تا
نورد ی ناش هب حم ی ط عامتجا ی لقتنم م ی دنک هک رب ارفا د و مصت ی م گ ی ر ی نآ اه ثأت ی ر م ی دراذگ
(
Hindle et al., 2009
).
نچمه ی
،ن ناققحم رفآراک
ین ی (
Aldrich & Zimmer, 1986; Greve, 1995
) هب طابترا
1. Social relationship network 2. Entrepreneurial intention
هکبش اه ی عامتجا ی و امرس ی ة عامتجا ی نآ اه هقلاع دنم دن . قحت ی تاق رفآراک ین ی ناشن م ی دهد
هکبش اه ی عامتجا ی رب خشت ی ص تصرف
(Singh, 2000)
، تهج گ ی ر ی رفآراک ین ی و مصت ی م گ ی ر ی
هفرح ا ی ارب ی دبت ی ل ندش هب ی ک رفآراک ی ن (
Davidsson & Honig, 2003; Morales-
Gualdron & Roig, 2005
) و دشر
(Lee & Tsang, 2001)
رثؤم تسا . هب گزات ی خرب ی
ناققحم و زا همه مهم رت م ی کسل ی و تبروک (1
2006 )
، للادتسا دندرک هک هکبش اه ی عامتجا ی رب
صق د رفآراک ین ی ثأت ی ر م ی دراذگ . نچمه ی ن
، قحت ی تاق فام ی ( 1387 ) ناشن م ی دهد امرس ی ة عامتجا ی
رب ره ی ک زا راهچ ةلحرم ارف ی دن رفآراک ین ی ثأت ی تسراذگر .
فام ی ب ی نا م ی دنک زا ب ی ن اهدعب ی
امرس ی ة عامتجا ی
، می ناز تلاماعت عامتجا
ی ( دعب راتخاس ی ) ثأت ی ر تبثم ی رب خشت ی ص تصرف و قلخ
شزرا د درا . نچمه ی ن
، بر ی ع ی و قداص هداز ( 1390 ) رد سررب ی م ی ناز ثأت ی ر امرس ی ة عامتجا ی و داعبا
نآ رب رفآراک ین ی ب ی نا م ی دننک نتشاد هکبش اه ی ی زا طباور هدرتسگ و ندوبلااب دامتعا
، م ی ل هب
رفآراک ین ی ار ازفا ی ش م ی د ه د . نچمه ی ن
، رد قحت ی تاق د ی رگ ی شقن امرس ی ة عامتجا ی و کبش ة
عامتجا ی رد خشت ی ص تصرف اه ی راک آ رف ین ی ( نکر ی
، 1389 )
، رد درکلمع بسک
اهراکو ی
کچوک و
طسوتم ( فجن ی
،نا 1390 ) و رد دصق رفآراک ی هنان ( عراز ی
، 1390 ) تأ یی د م ی دوش .
دصق رفآراک ی هنان ساسارب رعت
ی ف د ی د ناب ناهج ی رفآراک ین ی ( )GEM
، راظتنا هار زادنا ی
بسک راکو رد هدزاود هام آ ی هدن تسا رد.
شهوژپ اه ی ی هک طبترم اب دصق رفآراک ی هنان ماجنا
،تفرگ بوچراچ اه
و رظن ی ه اه ی فلتخم ی هئارا دش . زا هلمج رتدربراکرپ ی
ن ا ی ن لدم اه لدم
راتفر همانرب ر ی ز ی دش ة نزجآ ( 1991 ) و لدم ور ی داد رفآراک ی نان ة پاش ی ور ( 1982 ) تسا . ناققحم
زا ا ی ن رظن ی ه اه رد شهوژپ اه ی فلتخم ی هدافتسا درک دن هک اناوت یی نآ ارب ی شجنس دصق
رفآراک ی ةنان دارفا رد نومزآ اه ی نوگانوگ هب
تابثا سر ی د (
Krueger et al., 2000
.) زا هلمج
رگورک و ناراکمه رد
شهوژپ دوخ هب اقم ی ةس ا ی ن ود لدم تخادرپ دن و طاقن توق و عض ف ره
ود ار رد مز ین ة پ ی ش بی ن ی صق د رفآراک ی هنان و لماوع رثؤم رب آ ن ـسررب ی درک دن (
Krueger et
al., 2000
.) رد شهوژپ اه ی د ی رگ
، درب ( 1988 ) دصق رفآراک ی هنان ار ساسارب کرت یب ی زا لماوع
درف ی و حم ی ط ی هئارا درک و وب ی د و زو ی ک ی س ( 1994 ) لدم درب ار هعسوت داد دن و موهفم
دمآراکدوخ ی
ار هب نآ دندوزفا . د ی و ی نوسد ( 1995 ) دصق رفآراک ین ی ار تحت أت ثی ر ا ی هد رد رظن
1. Hmieleski & Corbett
تفرگ هک اب شرگن اه ی مومع ی لثم غت یی
،ر
،تباقر قفوم ی ت و للاقتـسا و
شرگن اه ی هزوح ا ی
لثم
،هدزاب تکراشم مومع
ی و نتـسناد گنوگچ ی صخـشم م
ی دوش . ه ی لدن و ناراکمه ( 2009 )
نی ز اب نتفرگرظنرد لدم
اه ی ز ی انبر یی راتفر همانرب ر ی ز ی دش ة نزجآ و لدم ور ی داد رفآراک ی نان ة
پاش ی ور ( 1982 ) للادتسا م ی دننک هک دصق رفآراک ین ی ی ک درف هن طقف زا دمآراکدوخ ی
، هکلب
زا لماوع امرس ی ة ناسنا ی و عامتجا ی و سنج ی ت ثأت ی ر م ی گ ی در . نچمه ی ن
، رگورک ( 2006 ) اب ئارا ة
لدم ی ناشن م ی دهد توافت کبس تخانش ی م ی دناوت هب هنوگ اه ی فلتخم ی رب دصق رفآراک ین ی
رثؤم دشاب - هب و ی هژ رد مز ی ةن تشادرب زا اهراجنه ی عامتجا ی . سررب ی اه ی رگورک ناشن م ی دهد
لدم اه ی توافتم ی ارب ی دصق رفآراک ین ی دارفا اب کبس تخانش ی قطنم ی دوجو دراد .
کبس تخانش ی سکعنم دننک ة توافت اه ی اپ ی راد درف ی رد شور اه ی جرت ی ح ی وا ارب ی
هدنامزاس ی
و شزادرپ تاعلاطا
و رواب اه ی مع ی ق دارفا تسا هک رد لوط گدنز ی نآ اه تباث
م ی دنام (
Allinson & Hayes, 1996
) و تنرد ی هج م ی دناوت رب دصق دارفا ثأت ی راذگر دشاب . کبس
تخانش ی لماش ود دعب قطنم ی و دوهش ی تسا . کبس تخانش ی قطنم ی دقن ضرف اه ی طوبرم هب
اوتحم ی ا ارف ی دن لح هلئسم ار لماش م ی دوش (
Mezirow, 1991
)
، اما رد کبس تخانش ی دوهش ی
هولاع رب لوبق رکفت س ی متس ی
، کأت ی د رب ا ی ن تسا هک ک ی ف ی ت لک رد ی اک ی ک ازجا ی
کشت ی ل هدنهد ن ی ز داهن ی هن ش و د
(Bird, 1988)
. رگا صخش ی رب ا ی ن رواب دشاب هک تصرف
،اه
ةدهاشم دان ی ند ی تساه هک امازلا دارفا هب روط قطنم ی اناوت یی خشت ی ص نآ اه ار دن دنرا
، ب ی رتش هب
رکفت دوهش ی امت ی ل پ ی اد م ی دنک
(lin, 1999)
.
امرس ی ة عامتجا ی هب ةلزنم هعومجم ا ی زا عبانم هوقلاب و لعفلاب ی تسا هک رد ةکبش طباور ی هک دارفا
رفآراک ی ن دنراد
؛ دوجو دراد
، لباق سرتسد ی تسا و زا نآ قتشم م ی دوش (
Nahapiet & Ghoshal,
)1998
. طم تاعلا لبق ی
Liñán & Chen, 2009; Hindle et al., 2009;) Raijman, 2001;
)
(Anderson & Miller, 2002; Honig & Davidsson, 2003)
هب رثا امرس ی ة عامتجا ی رب دصق
رفآراک ی هنان هجوت دندرک . ارب ی ن ساسا
، ضرف ی ة لصا ی شهوژپ ا ی ن هنوگ ب ی نا م ی دوش :
امرس ی ة عامتجا ی رب دصق رفآراک ین نا ة وجشناد ی نا سانشراک ی دشرا دکشناد ة قرب و پماک ی رتو
هاگشناد نارهت رثؤم تسا .
ا ز هکاجنآ امرس ی ة عامتجا ی لماش هعومجم ا ی زا طباور
،تسا هبنج اه ی توافتم ی ار
ربرد م ی گ ی در و م ی ناوت آ ن ار رد هس دعب سررب ی رک د : راتخاس ی
، هطبار ا ی و تخانش ی
(
Nahapiet & Ghoshal, 1998
).
دعب راتخاس ی امرس ی ة عامتجا ی زا لکش راتخاس ی
،
،عونت
زکرم ی ت و شقن نابزرم ی تکرش ناگدننک رد
هکبش جتنم م ی دوش
Nahapiet & Ghoshal,)
(1998
. اب هجوت هب امرس ی ة راتخاس ی و داعبا کبس تخانش ی ضرف ی ه اه ی ز ی ر عت یی ن م ی دوش :
1 . امرس ی ة عامتجا ی راتخاس ی زا رط ی ق کبس تخانش ی دوهش ی رب دصق رفآراک ی نان ة
وجشناد ی نا سانشراک ی دکشناد دشرا ة
پماک و قرب ی
رتو نارهت هاگشناد رثؤم
.تسا
2 . امرس ی ة عامتجا ی راتخاس ی رط زا ی ق تخانش کبس ی
قطنم ی رفآراک دصق رب ی
نان ة
وجشناد ی نا سانشراک ی دکشناد دشرا ة
پماک و قرب ی
رتو نارهت هاگشناد رثؤم
.تسا
زا رظن پاهان ی ت و وگ لاش ( 1998 )
، دعب تخانش ی امرس ی ة عامتجا ی هب نآ عبانم ی قلاطا م ی دوش هک
،تاراهظا تشادرب
اه و س ی متس اه ی ناعم ی کرتشم ار
رد ب ی ن اضعا ی هورگ مهارف م ی دننک . دعب
تخانش ی امرس ی ة عامتجا ی مه امت ی ل و اناوت یی رفآراک ی نان اپون ار ارب ی هرطاخم ذپ ی ر ی و ماجنا نداد
لاعف ی ت اه ی راک رفآ ی هنان ازفا ی ش م ی دهد (
Liao & Welsch, 2005
.) اب نتفرگرظنرد ا
ی ن دعب زا
امرس ی ة عامتجا ی تخانش کبس داعبا هب هجوت اب و ی
ضرف ی ه اه ا ی نچن ی ن عت یی ن م ی دوش :
3 . امرس ی ة عامتجا ی تخانش ی زا رط ی ق کبس تخانش ی دوهش ی رب دصق رفآراک ی هنان
وجشناد ی نا سانشراک ی دشرا ةدکشناد قرب
و اک پم ی رتو هاگشناد نارهت رثؤم تسا .
4 . امرس ی ة عامتجا ی تخانش ی زا رط ی ق کبس تخانش ی قطنم ی رب دصق رفآراک ی ةنان وجشناد ی نا
سانشراک ی دشرا ةدکشناد قرب
و پماک ی رتو هاگشناد نارهت رثؤم تسا .
نوناک هجوت دعب هطبار ا ی امرس ی ة عامتجا ی لماش ندرکدامتعا و
لباق ندوبدامتعا رب
طباور
و ی ژ ه ا ی زا هلمج :
،مارتحا
،دامتعا رادتناما ی
، نابرهم ی و مص ی م ی ت راوتسا تسا هک دارفا رد دروخرب
دوخ اب د ی نارگ هب امن ی ش م ی دنراذگ (
Coleman, 1988
.) اب نتفرگرظنرد ا
ی ن دعب هطبار ا ی امرس ی ة
عامتجا ی تخانش کبس داعبا هب هجوت اب و ی
ضرف ی ه اه ی شهوژپ ا ی نچن ی ن عت یی ن م ی دوش :
5 . س امر ی ة عامتجا ی هطبار ا ی زا رط ی ق کبس تخانش ی دوهش ی رب دصق رفآراک ی نان ة
وجشناد ی نا سانشراک ی دشرا دکشناد ة قرب و پماک ی رتو هاگشناد نارهت رثؤم تسا .
6 . امرس ی ة عامتجا ی هطبار ا ی زا رط ی ق کبس تخانش ی قطنم ی رب دصق رفآراک ی نان ة وجشناد ی نا
سانشراک ی دشرا دکشناد ة قرب و پماک ی رتو هاگشناد نارهت رثؤم تسا .
اب هجوت هب ا ی ن پ ی ش ی هن و اب نتفرگرظنرد ود
لدم انبم یی لدنه و ناراکمه (
2009 ) و درب
( 1988 )
، بوچراچ موهفم
ی شهوژپ هئارا م ی دوش :
لکش 1 . لدم موهفم ی شهوژپ
شور سانﺷ ی شهوژپ
ای ن شهوژپ ساسارب
،فده دربراک ی و زا رظن هام ی ت و شور صوت ی ف ی - مه گتسب ی سا ت .
ودت ی ن بدا ی تا شهوژپ هب شور هناخباتک ا ی و عمج روآ ی هداد اه هب شور م ی ناد ی و اب هدافتسا زا
رازبا مانشسرپ ة ل ی ترک درادناتسا ماجنا
تفرگ . ای ن شهوژپ رظنرد
دراد غتم ی ر تسباو ه ( ق دص
رفآراک ی هنان ) ار ساسارب عبات
ی زا غتم ی ر قتسم ل ( امرس ی ة عامتجا ی ) و اب نتفرگرظنرد ثأت
ی ر
غتم ی اهر ی م ی جنا ی ( س کب تخانش ی دوهش ی و کبس تخانش ی قطنم ی ) رعت ی ف ک دن . دصق
رفآراک ی هنان تما ی زا ی تسا هک زا رط ی ق همانشسرپ و
رد بلاق قم ی ساـ ل ی ترک و ساسارب
هجنس اه ی ز ی ر زرا ی با ی م ی دوش (
Linan et al., 2011
).
نچمه ی ن
، امرس ی ة عامتجا ی تما ی زا ی تسا
هک رد هس دعب امرس ی ة عامتجا ی لماش دعب راتخاس ی
، تخانش ی و هطبار ا ی زا رط ی ق همانشسرپ و
رد
بلاق قم ی ساـ ل ی ترک زرا ی با ی م ی وش د (
Nahapiet & Ghoshal, 1998
) و کبس تخانش ی
تما ی زا ی تسا هک ساسارب همانشسرپ و
رد بلاق قم ی سا ل ی ترک و ساسارب شور اه ی جرت ی ح ی
دارفا رد ی گدا ی ر ی
، لح هلئسم و مصت ی م گ ی ر ی زرا ی با ی م ی دوش (
Allinson & Hayes, 1996
.)
ج عما ة رامآ ی ا ی ن
،شهوژپ وجشناد
ی نا سانشراک ی دشرا دکشناد ة قرب و پماک ی رتو هاگشناد
نارهت دنتسه هک رد نامز ماجنا نداد ا ی ن شهوژپ مامت دحاو اه ی سرد ی دوخ ار دندنارذگ .
رد
ای ن شهوژپ
، عماج ة رامآ ی لماش 219 وجشناد تسا . هب تلع م دودح ی ت رد سرتسد ی هب لک
هعماج
، زا شور هنومن گ ی ر ی فداصت ی سرتسدرد ارب
ی عت یی ن هنومن زا ب ی ن ا ی ن وجشناد ی نا هدافتسا
دش و مجح هنومن رد ا ی ن شهوژپ ساسارب لومرف نارکوک 140
رفن زا وجشناد ی نا ةدکشناد قرب
یتخانش کبس )یدوهش(
:یعامتجا ةیامرس یراتخاس دعب
یطابترا دعب
یتخانش دعب یتخانش کبس
)یقطنم(
هنانیرفآراک دصق
و ک پما ی رتو هاگشناد نارهت
رظنرد هتفرگ دش . اور یی اوتحم ی ی رازبا شهوژپ طسوت راهچ ربخ ة
رادروخرب زا
قباوس طبترم اب ضوم و ع تأ یی د دش . ارب ی عت یی ن اور یی خشت ی ص ی هب شور عت یی ن
می گنا ی ن راو ی سنا جارختسا هدش
(AVE)
هدافتسا دش و داقم ی ر نآ ( لااب ی 5 / 0 ) ناشن داد رازبا
قحت ی ق لباق ی ت لباق لوبق ی ارب ی عمج روآ ی تاعلاطا دراد
. نچمه ی ن
، ارب ی شجنس اپ یا ی ی
همانشسرپ زا
شور افلآ ی خابنورک هدافتسا دش و اپ یا یی همانشسرپ ت
أ یی د دش . رد ا ی ن شهوژپ
، زا
شور اپ یا یی بکرم ن ی ز هدافتسا دش هک ارض ی ب نآ رد لودج 1 م ی آ ی د . هزاس اه یی هک داقم ی ر
نآ CR
اه رتلااب زا رادقم 6 / 0
،دنشاب اپ یا یی لباق لوبق ی دنراد و هچره ا ی ن رادقم هب ی ک
دزن ی ک رت
،دشاب اپ یا یی نآ ب ی رتش تسا .
لودج 1 . و ی گژ ی غتم ی اهر رد همانشسرپ
غتم ی اهر داعبا
غتم ی افلآ اهر
ی خابنورک رض
ی ب
م ی گنا ی ن
راو ی سنا
جارختسا هدش
(AVE) رض
ی ب
اپ ی ا یی بکرم (CR) pc >0.6 دادعت
وگ ی ه
اه عبنم دروم
هدافتسا
غتم ی ر لقتسم امرس
ی ة
عامتجا ی هطبار ا ی 732
/ 0 92
/ 0 94
/ 0 5 پاهان ی ت و
لاشوگ ( 1998 )
نوتسا ( 2001 )
اتورگ ی تر
( 2003 )
راتخاس ی 716 / 0 89
/ 0 93
/ 0 5
تخانش ی 787
/ 0 93
/ 0 95
/ 0 5
غتم ی ر هتسباو دصق
رفآراک ی 863 هنان
/ 0 86
/ 0 90
/ 0 6 لی نان ( 2011 )
غتم ی ر
م ی جنا ی کبس
تخانش ی دوهش ی 747
/ 0 93
/ 0 95
/ 0 لآ 4
ی نوسن و اه ی ز
( 1996
) 4 0/92 0/90 0/797 یقطنم
ارب ی زجت ی ه و لحت ی ل هداد اه ی شهوژپ زا
لدم هلداعم اه ی راتخاس ی ( ی ک نکت ی ک
غتمدنچ ی ر ی ن ی دنمور زا داوناخ ة سرگر ی نو غتمدنچ ی ر ی ) و شور لقادح تاعبرم ئزج ی
، هدافتسا
دش . ای ن شور لدم لداعم ة راتخاس ی
، نامز ی هک ارب ی ره هزاس دادعت غتم ی ر ز ی دا ی ا مجح هنومن
مک
،تسا سب ی را بسانم تسا و بیارض ار هب هنوگ یا نییعت یم دنک هک لدم لصاح هدش
،
نیرتشیب تردق
ریسفت و حیضوت ار هتشاد دشاب . نچمه ی ن
، اب هدافتسا زا مرن اهرازفا ی
SPSS
و
طباور PLS
ب ی ن غتم ی اهر سررب ی و ضرف ی ه اه ی ز ی ر نومزآ م ی دوش . نمضرد
، ضرف ی ه اه ی عرف ی
قحت ی ق هب لابند سررب ی شقن م ی جنا ی کبس تخانش ی ب ی ن غتم ی اهر ی لقتسم و غتم ی ر هتسباو
،تسا
اربانب ی
،ن ارب ی سررب ی ا ی ن ضرف ی ه اه زا لدم ب ا نر و نک
1ی ( 1986 ) هدافتسا درک ی م .
ی هتفا اه
صوت ﯿ ف و ی گژ ی اه ی عمج ﯿ ت تخانﺷ ی
هداد اه ی همانشسرپ اه
ی عمج روآ ی هدش ناشن م ی دهد 1 / 37 دصرد وگخساپ ی نا ار نانز و 9 / 62
دصرد ار نادرم کشت ی ل م ی دنهد . 7 / 60 دصرد وگخساپ ی نا درجم و 3 / 39 دصرد لهأتم ا دن . 10
دصرد وگخساپ ی نا 21 ات 24 لاس ه
، 80 دصرد 25 ات 28 لاس ه و 10 دصرد 29 ات 32 لاس ه دنا .
نچمه ی ن
، زا ب ی ن 140 رفن ی هک هب همانشسرپ اه
خساپ دنداد
، 8 / 52 دصرد رد تشر ة نورتکلا ی ک و
2 / 47 دصرد رد تشر ة پماک ی رتو صحت ی ل دندرک . ب زا ی ن 140 خساپ وگ
، دودح 26 اراد دصرد ی
تخانش کبس ی
دوهش ی و 74 اراد دصرد ی
تخانش کبس ی
قطنم ی ا دن .
رض ی ب ﮕتسبمه ی ﺑ ﯿ ن غتﻣ ﯿ اهر ی شهوژپ
اب هجوت هب اتن ی ج رض ی ب گتسبمه ی پ ی
،نوسر مه ة غتم ی اهر رد حطس مطا ی نان 99 دصرد اب مه طبار ة
ثم تب و رادانعم ی دنراد .
لودج 2 . شهوژپ یاهریغتم نیب یگتسبمه بیرض
غتم ی دصق ر
رفآراک ین ی امرس ی ة
عامتجا ی امرس ی ة
عامتجا ی
هطبار ا ی امرس ی ة
عامتجا ی
راتخاس ی امرس ی ة
عامتجا ی
تخانش ی کبس
تخانش ی
دوهش ی کبس
تخانش ی
قطنم ی
دصق آراک رف ین 00 ی
/ 1
امرس ی ة عامتجا
** ی 235 / 0 00 / 1
امرس ی ة عامتجا ی هطبار ا
** ی 719 /
** 0 637 / 0 00 / 1
امرس ی ة عامتجا ی راتخاس
** ی 370 /
** 0 847 /
* 0 414 / 0 00 / 1
امرس ی ة عامتجا ی تخانش
* ی 229 /
** 0 845 /
** 0 315 /
** 0 535 / 0 00 / 1
کبس تخانش ی دوهش
** ی 448 /
** 0 357 /
* 0 215 /
** 0 761 /
** 0 225 / 0 00 / 1
کبس تخانش ی قطنم
** ی 380
* / 210 /
* 0 455 /
** 0 345 /
** 0 672
** / 572 / 1
حطس نعم ی راد ی ارض ی ب گتسبمه ی غتم ی اهر ی شهوژپ
p<0.05
* p<0.01
**
1. Baron & Kenny
زا ب ی ن غتم ی اهر
، امرس ی ة عامتجا ی راتخاس ی اب امرس ی ة متجا عا ی ب ی رتش ی ن گتسبمه ی و کبس
تخانش ی قطنم ی اب امرس ی ة عامتجا ی رتمک ی ن گتسبمه ی ار دراد .
صوت ﯿ ف صخاﺷ اه ی شهوژپ
ارب ی نومزآ م ی گنا ی ن غتم ی اهر ی قحت ی
،ق هب اقم ی ةس م ی گنا ی ن غتم ی اهر اب رادقم دح طسو ددع 3
م ی زادرپ ی م . هب لد ی ل ا ی هکن رادقم م ی گنا ی ن ی ک هعماج اب ی ک ددع اقم ی هس م ی ش دو
، زا نومزآ ت ی
کت هنومن ا ی هدافتسا م ی دوش ( زا هکاجنآ ط ی ف مانشسرپ
،ه جنپ ات یی ل ی ترک تسا
، ددع 3 ار
هب ناونع دح طسو رظنرد تفرگ ی م .)
لودج 3 . اتن ی ج نومزآ م ی گنا ی ن غتم ی اهر ی شهوژپ
ریغتم جیتن
ة نومزآ Test value=3
ةجرد T یدازآ ددع یرادانعم
sig( ) توافت
یگنایم ن ةلصاف نانیمطا 95
دصرد فلاتخا
اپ ی ینی ییلااب
دصق هنانیرفآراک لوبق
209 / 32 139 000
/ 0 768 / 2 60 / 2 94 / 2
ةیامرس یعامتجا لوبق
273 / 20 139 000
/ 0 683 / 0 62 / 0 75 / 0
کبس یتخانش یقطنم لوبق
135 / 30 139 000
/ 0 345 / 1 26 / 1 43 / 1
کبس یتخانش یدوهش لوبق
160 / 4 - 139 000
/ 0 396 / 0 - 58 / 0 - 21 / 0 -
ساسارب اتن ی ج ا ی ن
،نومزآ م ی گنا ی ن تما ی تازا هداد هدش هب امرس ی ة عامتجا ی و کبس تخانش ی
قطنم ی گرزب رت زا 3 تسا و رد عضو ی ت بولطم ی رارق دنراد
، ز ی ار رادقم حطس رادانعم ی ( )Sig
کچوک رت زا حطس اطخ ( 05 / 0 )
،تسا اما م ی گنا ی ن تما ی تازا هداد هدش هب دصق راک آ رف ی هنان و
کبس تخانش ی دوهش ی رتمک زا 3 تسا و ا ی ن غتم ی اهر رد عضو ی ت بولطم ی رارق
،دنرادن ز ی ار
رادقم حطس رادانعم ی ( )Sig
گرزب رت زا حطس اطخ ( 05 / 0 ) تسا .
لﺪﻣ زاس ی هلداعﻣ اه ی راتخاس ی هﺑ شور لﻗاﺪح تاعﺑرﻣ ئزج ی
اب هجوت هب اتن ی ج لحت ی ل آ رام ی هب شور لقادح تاعبرم ئزج ی درومرد ضرف ی ة لصا ی و اب هجوت هب
رض ی ب سم ی ر 650 / 0 و نچمه ی ن رامآ ة هبt
رادقم 270 / 11
، م ی ناوت تفگ امرس ی ة عامتجا ی رد
حطس مطا ی نان 99 دصرد رب دصق رفآراک ی هنان ت أث ی ر تبثم و رادانعم ی
؛دراد اربانب ی ن ارض ی ب زا
رظن رامآ ی رادانعم ن د . ای ن هلئسم ب ی رگنا ا ی ن تسا هک هنوگره زفا ای ش رد امرس ی ة عامتجا ی
بجوم ازفا ی ش دصق رفآراک ی نان ة وجشناد ی نا سانشراک ی دشرا دکشناد ة قرب و پماک ی رتو هاگشناد
نارهت م ی دوش . رادقم رض ی ب عت یی ن ناگدنچ ه
R2 ( ) ربارب 422 / 0 دش . ارب ی ن ساسا
، غتم ی ر امرس ی ة
عامتجا ی 42 دصرد غت یی تار دصق رفآراک ی هنان ار ضوت ی ح م ی دهد . ای ن سم هلئ ب ی رگنا ا ی ن تسا
هک امرس ی ة عامتجا ی رب دصق رفآراک ی نان ة وجشناد ی نا سانشراک ی دشرا دکشناد ة قرب و پماک ی رتو
هاگشناد نارهت رثؤم تسا .
زا هکاجنآ رد ا ی ن قحت ی ق ود غتم ی ر م ی جنا ی کبس تخانش ی دوهش ی و کبس تخانش ی قطنم ی
دوجو دراد و ضرف ی ه اه ی عرف ی قحت ی ق هب لابند سررب ی شقن م ی جنا ی ود غتم ی ر روکذم ب ی ن داعبا
امرس ی ة عامتجا ی ( غتم ی اهر ی لقتسم ) و رفآراکدصق ین
ی ( غتم ی ر هتسباو ) دنتسه
، ارب ی سررب ی ا ی ن
ضرف ی ه زا لدم نرب و نک
1ی ( 1986 ) هدافتسا درک ی م . ادتبا ثأت ی ر غتم ی اهر ی امرس ی ة عامتجا ی
راتخاس ی
، عامتجا ی تخانش ی و عامتجا ی هطبار ا ی رب دصق رفآراک ین ی جنس ی د ه دش و اهنرد ی ت اب
هدافتسا زا غتم ی اهر ی م ی جنا ی
، تأ ثی ر غتم ی ر لقتسم رب هتسباو جنس ی د ه دش و ضرف ی ه اه ی عرف ی قحت ی ق
سررب ی دش .
ج لود 4 . ارض ی ب سم ی
،ر رامآ tة و رض ی ب عت یی ن ( غتم ی ر هتسباو : دصق رفآراک ی هنان )
غتم ی ر پ ی ش ب ی ن رض
ی ب سم ی ر
( ) رامآ
tة تن
ی ج ة نومزآ 𝐑𝟐
امرس ی ة عامتجا ی راتخاس ی 303
/
** 0 003 / 4 تأ
یی د 888
/
0 دییتأ 2/918** 0/283 یتخانشیعامتجاةیامرس
امرس ی ة عامتجا ی هطبار ا ی 512
/
** 0 794 / 7 تأ
یی د
∗∗ p < 0.01 ∗ p < 0.05
∗∗ p < 0.01 ∗ p < 0.05
رادقم رض ی ب عت یی ن هناگدنچ
R2 ( ) ربارب 888 / 0 دش . رب ای ن ساسا
، داعبا فلتخم امرس ی ة
عامتجا ی ( راتخاس ی
، تخانش ی
، هطبار ا ی ) 88 دصرد غت یی تار دصق رفآراک ی هنان ار ضوت ی ح
م ی دهد . رد لحت ی ل اتن ی ج نومزآ ضرف ی ه اه ی شهوژپ
، هچنانچ داقم ی ر رض ی ب اتب - ب ی ن داعبا
امرس ی ة عامتجا ی و دصق رفآراک ی هنان - رد لدم اب نتفرگرظنرد غتم
ی ر م ی جنا ی کبس نش تخا ی
قطنم ی و دوهش ی
، تبسن دقم ا ر ا ی ن رض ی ب رد لدم نودب غتم ی ر م ی جنا ی شهاک هتشاد دشاب
1. Baron & Kenny
ضرف ی ه ت أ یی د م ی دوش و رد غ ی ر ا ی ن تروص ضرف ی ه ت أ یی د ن م ی ش و د . اب هجوت هب داقم ی ر رض ی ب اتب ی
ود لدم
، اتن ی ج آ نومز ضرف ی ه اه رد لودج 5 هئارا م ی دوش :
لودج 5 هیضرف نومزآ جیاتن . شهوژپ یاه
ضرف ی ه اه ی شهوژپ ةرامآ
t رض ای ب سم ی ر
( ) رد لدم
نودب غتم ی ر
م ی جنا ی رض ی ب سم ی ر
( )
رد لدم اب غتم ی ر
م ی جنا ی کبس
تخانش ی تن
ی ةج نومزآ
1 . امرس ی ة عامتجا ی راتخاس ی زا رط ی ق کبس تخانش ی
دوهش ی رب دصق رفآراک ی نان ة وجشناد ی نا سانشراک ی ا دشر
ةدکشناد قرب و پماک ی رتو هاگشناد نارهت رثؤم تسا . 072
/ 1 283 / 0 283
/ 0 در
2 . امرس ی ة عامتجا ی تخانش ی زا رط ی ق کبس تخانش ی
دوهش ی رب دصق رفآراک ی نان ة وجشناد ی نا سانشراک ی دشرا
ةدکشناد قرب و پماک ی رتو هاگشناد نارهت رثؤم تسا . 491
/ 0 512 / 0 512
/ 0 در
3 . امرس ی ة عامتجا ی بار هط ا ی زا رط ی ق کبس تخانش ی
دوهش ی رب دصق رفآراک ی نان ة وجشناد ی نا سانشراک ی دشرا
ةدکشناد قرب و پماک ی رتو هاگشناد نارهت رثؤم تسا . 126
/ 3 303 / 0 049
/ 0 ات
یی د
4 . امرس ی ة عامتجا ی راتخاس ی زا رط ی ق کبس تخانش ی
قطنم ی رب دصق رفآراک ی نان ة وجشناد ی نا سانشراک ی دشرا
دکشناد ة قرب و اک پم ی رتو هاگشناد نارهت رثؤم تسا . 154 / 2 283 / 0 269
/ 0 ات
یی د
5 . امرس ی ة عامتجا ی تخانش ی زا رط ی ق کبس تخانش ی
قطنم ی رب دصق رفآراک ی نان ة وجشناد ی نا سانشراک ی دشرا
دکشناد ة قرب و پماک ی رتو هاگشناد نارهت رثؤم تسا . 449 / 9 512 / 0 206
/ 0 ات
یی د
6 . امرس ی ة عامتجا ی هطبار ا ی زا رط ی ق کبس تخانش ی
قطنم ی رب دصق رفآراک ی نان ة وجشناد ی نا سانشراک ی دشرا
ةدکشناد قرب و پماک ی رتو هاگشناد نارهت رثؤم تسا . 441 / 4 303 / 0 276
/ 0 ات
یی د
ثﺤﺑ و تﻧ ﯿ هﺠ گ ﯿ ر ی
اب سررب ی اتن ی ج لحت ی ل اه ی تروص هتفرگ م ی ناوت تن ی هج تفرگ هک امرس ی ة عامتجا ی هطبار ا ی زا
رط ی ق کبس تخانش ی ش دوه ی رب دصق رفآراک ی هنان ثأت ی ر م ی دنراذگ . نچمه ی ن
، امرس ی ة عامتجا ی
راتخاس ی
، عامتجا ی تخانش ی و عامتجا ی هطبار ا ی زا رط ی ق کبس تخانش ی قطنم ی رب دصق
رفآراک ی نان ة وجشناد ی نا سانشراک ی دشرا دکشناد ة قرب و پماک ی رتو رثا تبثم م ی دراذگ . ه دنچر
رد ا ی ن شهوژپ رثا امرس ی ة عامتجا ی س راتخا ی و امرس ی ة عامتجا ی تخانش ی رب دصق زا رط ی ق