،ناﺮﻳا ﻲﻋارز يﺎﻬﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻠﺠﻣ ﺪﻠﺟ
7 هرﺎﻤﺷ ، 2 لﺎﺳ 1388
391
ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻲﻠﺧاﺪﺗ تاﺮﺛا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻒﻠﻋ
يﺎﻫ زﺮﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺑ ﺪﺷر يﺎﻫ
ترذ ﻪﻧاد يا
).
Zea mays L
(
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ رد
ﺒﻋ ﺐﻌﭼ رﻮﻨﻟاﺪ ترﺪﻗ ،1
ﻲﺤﺘﻓ ﻪﻟا تدﺎﻴﺳ ﷲاﺎﻄﻋ ﺪﻴﺳ ،2
ﺪﻧز رﺪﻨﻜﺳا ،3
ﻪﺠﻓﺎﻨﻋ ﺐﻨﻳز و4 5
هﺪﻴﻜﭼ ﻒﻠﻋ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻞﺧاﺪﺗ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺑ زﺮﻫ يﺎﻫ
ﻲـﻋارز لﺎـﺳ رد ﻲﺸﻳﺎﻣزآ ترذ ﺪﺷر يﺎﻫ 86
- 1385 حﺮـﻃ ﺐـﻟﺎﻗ رد
ﻪﻋرﺰﻣ رد ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ كﻮﻠﺑ
هﺪﻜﺸﻧاد ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ي د يزروﺎﺸﻛ
ﺪـﺷ مﺎﺠﻧا راﺮﻜﺗ رﺎﻬﭼ ﺎﺑ ﻦﻴﻣار ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﻛ هﺎﮕﺸﻧا .
يﺎـﻫرﺎﻤﻴﺗ
ﻒﻠﻋ زا يرﺎﻋ ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ ﻪﺳ ﻞﻣﺎﺷ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ
زﺮﻫ )4 ، 7 و 10 ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ترذ ﻪﺗﻮﺑ (
ﻒﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ و
ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ زﺮﻫ يﺎﻫ
ي 9 و 13 رد ﻲـﮔﺮﺑ
ﻢﻛاﺮﺗ زا ماﺪﻛ ﺮﻫ
،ﺪﻳدﺮﮔ لﺎﻤﻋا رﻮﻛﺬﻣ يﺎﻫ يرﻮﻄﺑ
ﻒﻠﻋ ﻪﻛ ﻴﻳور زﺮﻫ يﺎﻫ ﺎـﺑ رﻮـﺑﺰﻣ يﺪـﺷر ﻞـﺣاﺮﻣ زا ﻚﻳ ﺮﻫ نﺪﻴﺳر اﺮﻓ ﺎﺗ تﺮﻛ ﺮﻫ رد هﺪ
ﺖﺑﺎﻗر ﻲﻋارز هﺎﻴﮔ ﻲﻣ
و ﺪﻧدﺮﻛ ﺲﭙﺳ لﺮﺘﻨﻛ ﻒﻠﻋ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻲﺘﺳد ﻞﻜﺷ ﻪﺑ ﺪﺷر ﻞﺼﻓ يﺎﻬﺘﻧا ﺎﺗ زﺮﻫ يﺎﻫ .
ﻞﺧاﺪـﺗ رﺎﻤﻴﺗ ﻚﻳ ﻦﻳاﺮﺑ هوﻼﻋ
ﻒﻠﻋ ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ ﺎﺑ ﺪﺷر ﻞﺼﻓ ﺮﺳاﺮﺳ رد زﺮﻫ يﺎﻫ 7
ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ترذ ﻪﺗﻮﺑ )
زﻮﺧ لﻮﻤﻌﻣ ﻢﻛاﺮﺗ نﺎﺘﺳ
( ﻞـﻣﺎﻛ ﻞﺧاﺪـﺗ ﺪﻫﺎـﺷ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ﺰـﻴﻧ
ﻒﻠﻋ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد زﺮﻫ يﺎﻫ .
ﻒﻠﻋ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ
ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﻛ زﺮﻫ يﺎﻫ
،گﺮـﺑ ﺢﻄـﺳ ﺺﺧﺎﺷ ،ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ رد يراد
دﺮﻛ دﺎﺠﻳا ترذ ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ و لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ
، ﻪﻧﻮﮕﺑ ﺖﻋﺮـﺳ ،گﺮـﺑ ﺢﻄـﺳ ﺺﺧﺎﺷ ،ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ راﺪﻘﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ يا
ﻒﻠﻋ زا يرﺎﻋ ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ زا ،ﺪﺷر ﻲﻳاﺪﺘﺑا ﻞﺣاﺮﻣ زا ﺮﻴﻏ ﻪﺑ ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ و لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر
ﺪﺷر ﻞﺼﻓ ﺮﺳاﺮﺳ رد زﺮﻫ )
ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ (
ﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ ﻪﺳ ﺮﻫ رد
ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻲﻫ .
ﻒﻠﻋ زا يرﺎﻋ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ و ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ تﺪﺷ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ رد ،زﺮﻫ
ﻒﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ رﺎﻤﻴﺗ
زﺮﻫ يﺎﻫ رد ﺪﺷر ﻞﺼﻓ ﺮﺳاﺮﺳ رد ﻢﻛاﺮﺗ
ﻲﻫﺎﻴﮔ 7 ﺪﺷ ثدﺎﺣ ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ .
و ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ تﺪﺷ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ
زﺮﻫ ﻒﻠﻋ زا يرﺎﻋ ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ رد گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ 10
داد خر ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ .
ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﻠﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻒـﻠﻋ ﻪـﻛ ﺪﺳر
يﺎـﻫ
ﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ،گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﺑ زﺮﻫ ﺖﺳا هﺪﻳدﺮﮔ ترذ رد ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ و لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ،ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ د
.
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ :
ﻒﻠﻋ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺖﻴﻌﻤﺟ ،ترذ ﺺﺧﺎﺷ ،زﺮﻫ يﺎﻫ
ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ و ﻞﺧاﺪﺗ ،ﺪﺷر يﺎﻫ
ﻣﺪﻘﻣ
1ﻪ
ﻒﻠﻋ بﻮـﻠﻄﻣ ﺪـﻴﻟﻮﺗ يﺎﻬﺘﻳدوﺪـﺤﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ زا زﺮﻫ يﺎﻫ
ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻲﻋارز تﻻﻮﺼﺤﻣ
ﺪﻧﻮﺷ . ﻒـﻠﻋ ﻦﻳﺮﺘﻘﻓﻮـﻣ
يﺎـﻫ
ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻳﺎﻬﻧآ زﺮﻫ تﻻﻮﺼـﺤﻣ ياﺮـﺑ ار ﻞﻜﺸـﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸـﻴﺑ
ﺪﻨﻨﻛ دﺎﺠﻳا ﻲﻋارز .
ﻊﻳﺮـﺳ دﺎـﺠﻳا ﺎـﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻦﻳا
ﻞﺤﻣ رد زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﻲﻨﻠﻛ
،هدرﻮﺧ ﻢﺨﺷ يﺎﻫ يراﻮﺷد
فﺬـﺣ
ﺖــﻓا و ﺎــﻬﻧآ ﻲــﻋارز نﺎــﻫﺎﻴﮔ دﺮــﻜﻠﻤﻋ
دﻮــﺷ ﻞــﺻﺎﺣ )
6 .(
شراﺰﮔ ﻒـﻠﻋ ﺮـﮔا ﻪـﻛ ﺖﺳا نآ زا ﻲﻛﺎﺣ دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
يﺎـﻫ
ﻒـﻠﻋ عﻮـﻧ و داﺪـﻌﺗ ﻪـﺑ ﻪﺘﺴـﺑ ،ﺪﻧﻮﺸﻧ لﺮﺘﻨﻛ ترذ عراﺰﻣ زﺮﻫ ﻲﻣ زﺮﻫ زا ﺪﻨﻧاﻮﺗ 15
ﺎﺗ 100 ﺪـﻨﻫد ﺶﻫﺎـﻛ ار دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺪﺻرد )
7 .(
نارﺎﻜﻤﻫ و نﻮﺴﻳرﺎﻫ )
19 ( ﺖـﻓا ﺶﻨـﻛاو ﻪﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ
ﻢﻛاﺮـﺗ ﻪـﺑ ترذ دﺮﻜﻠﻤﻋ زﺮـﻫ ﻒـﻠﻋ ﻪـﻛ ﻲﻧﺎـﻣز زﺮـﻫ ﻒـﻠﻋ
،ﺪــﺷ ﺰﺒــﺳ لﻮﺼــﺤﻣ ﺖــﺷﺎﻛ زا ﺪــﻌﺑ ﻪــﺘﻔﻫ رﺎــﻬﭼ ﺎــﻳژوﺮﺒﻣآ ﺖـﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎـﻛ ﻲـﻄﺧ ترﻮﺼﺑ .
و ﺲﻟﻮﻜـﺳا ﺮـﮕﻳد فﺮـﻃ زا
نارﺎــﻜﻤﻫ )
22 ( ﺎــﺑ رد ترذ ﻚﺸــﺧ هدﺎــﻣ تاﺮــﻴﻴﻐﺗ ﻲــﺳرﺮﺑ
ﻒــﻠﻋ ﺎــﺑ ﺖــﺑﺎﻗر ﻂﻳاﺮــﺷ ﻪــﻛ ﺪــﻧدﺮﻛ ﺢﻳﺮﺼــﺗ ﻪــﺒﻨﭘوﺎﮔ زﺮــﻫ
ﻲـﻨﻌﻣ رﻮﻄﺑ ترذ يدﺎﺼﺘﻗا دﺮﻜﻠﻤﻋ
ﻢﻛاﺮـﺗ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺎـﺑ يراد
ﻒﻠﻋ ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ زﺮﻫ .
و ﮓﻨﻴﻛﻮﻣ نارﺎﻜﻤﻫ
) 21 ( رﺎـﻬﻇا
ﻲــﻣ ﻢﻛاﺮــﺗ ﻪــﻛ ﺪــﻧراد 2
ﻒــﻠﻋ ،زﺮــﻫ ) مد زا ﻢــﻋا
،ﻲﻫﺎــﺑور
ﻪﻤﻠـــﺳ قﻮـــﺗ ﺎـــﻳ و ﻪـــﺒﻨﭘوﺎﮔ ،هﺮـــﺗ (
ﻒـــﻳدر تﻮـــﻓ ﺮـــﻫ رد
1 و 5 - ﺶﻧاد نﺎﮕﺘﺧﻮﻣآ ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻛ هﺎﮕﺸﻧاد يزروﺎﺸﻛ هﺪﻜﺸﻧاد
ﻦﻴﻣار ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸ 2
، 3 و 4 - و يزروﺎﺸـﻛ هﺎﮕﺸـﻧاد ﺖـﻋارز هوﺮـﮔ ﺪﻴﺗﺎﺳا ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ
ﻦﻴﻣار ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ )
ﻲﻧﺎﺛﻼﻣ - زاﻮﻫا ( و ﻒﻠﻋ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺶﺨﺑ رﺎﻴﺸﻫوﮋﭘ ناﺮﻬﺗ ﻲﻫﺎﻴﮔ يﺎﻬﻳرﺎﻤﻴﺑ و تﺎﻓآ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﺴﺳﺆﻣ ،زﺮﻫ يﺎﻫ
.
) 30 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ ( ار ترذ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ 10
، 11 ، 18 و 22
ﺪــﺻرد ﺪــﻧداد ﺶﻫﺎــﻛ .
ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد و ﻚــﻳوﺰﻨﻛ ﺮــﮕﻳد يا
نارﺎــﻜﻤﻫ )
20 ( ــﮔ نﺎــﻣز ﻢــﻫ نﺪــﺷﺰﺒﺳ ﻪــﻛ ﺪــﻧدﻮﻤﻧ شراﺰ
جﺎﺗ ﻲـﻨﻌﻣ رﻮـﻄﺑ ترذ ﺎﺑ سوﺮﺧ
گﺮـﺑ ﺢﻄـﺳ ﺺﺧﺎـﺷ يراد
هدوﺪــﺤﻣ رد ار ترذ 5
ﺎــﺗ 36 ﺪــﺻرد ﻢﻛاﺮــﺗ رد يﺎــﻫ
1 ﺎــﺗ 8
ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﻒﻳدر ﺮﺘﻣ رد هﺎﻴﮔ
ﺪﻫد . جﺎﺗ نﺪﺷ ﺰﺒﺳ ﺎﻣا
سوﺮـﺧ
ﺖــﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎــﺗ ﻦﻴﻣﻮــﺳ رد )
ﻪــﻠﺣﺮﻣ ي 4 ﺎــﺗ 5 ترذ ﻲــﮔﺮﺑ (
ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﻛ
ﻫ رد گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ رد يراد ﺮـﻫ و نﺎﻜﻣ ﺮ
ﻢﻛاﺮﺗ زا ﻚﻳﺮﻫ رد لﺎﺳ
ﺪـﻧدﻮﻤﻨﻧ دﺎـﺠﻳا ﺶﻳﺎﻣزآ درﻮﻣ يﺎﻫ .
نارﺎﻜﻤﻫ و ﺲﻛﻮﻛ )
14 ( ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﺪﻧدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ﻒﻠﻋ
زﺮـﻫ
ترذ ﻲﺘﺑﺎــﻗر ناﻮــﺗ ﺶﻫﺎــﻛ ﻪــﺑ ﺮــﺠﻨﻣ ﺪــﺷر ﻞﺼــﻓ لﻮــﻃ رد ﺪــﻳدﺮﮔ . ﻪــﻧﻮﮕﺑ ﻪــﻠﺣﺮﻣ رد ﻲــﻌﻤﺠﺗ ﻚﺸــﺧ هدﺎــﻣ ﻪــﻛ يا
ﻢﺸـــﻳﺮﺑا ﻲـــﻫد ) ﻪـــﻠﺣﺮﻣ
R1
( 50 - 65 % يﺮﻴـــﺷ ﻪـــﻠﺣﺮﻣ رد و
75 - 80 % ﺎﻛ ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫ .
ﺑ نارﺎﻜﻤﻫ و رﺎﻣﺪ )
12 ( رد ﻲﺸـﻫوﮋﭘ ﻲﻃ لﺎـﺳ ﻪـﺳ لﻮـﻃ
ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ مﻼﻋا ﻴﺑ
ﻒﻠﻋ سﺎﻣﻮﻴﺑ ﻦ
لﻮﺼـﺤﻣ دﺮـﻜﻠﻤﻋ و زﺮﻫ
ﻪﻄﺑار ﻚﻳ ترذ
دراد دﻮﺟو ﺲﻜﻋ ي .
ﺖﻛ نﻮﺘﻧاﻮﺳ و ترﺎﻛ
) 13 ( مد زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﺖﺑﺎﻗر تاﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ
نژوﺮـﺘﻴﻧ و ﻲﻫﺎﺑور
مد رﻮﻀﺣ رد ﺪﻨﺘﺷاد رﺎﻬﻇا ترذ ﻮﻤﻧ و ﺪﺷر يور ﺮﺑ
ﻫﺎـﺑور ﻲ
،ﺰﺒﺳ ) ﻦﻴـﺑ ﻢﻛاﺮـﺗ 0
- 300 ﻊـﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪـﺗﻮﺑ (
ﺢﻄـﺳ ﺺﺧﺎـﺷ
ﺮـﻫ رد ﻦﻴﻣز يور ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ و عﺎﻔﺗرا ،ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ،گﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ ﺢﻄﺳ )
0 - 200 رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ (
ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻬﺑ
نﺎﺸـﻧ ﻪﻛ ﺖﻬﺟ ﻦﻳا زا ﺎﻬﺼﺧﺎﺷ ﻦﻳا ي
ﻲﻣ ﻪـﭼ ﺎـﻳ و ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﭼ رد ﻊﺒﻨﻣ ﻲﻤﻫاﺮﻓ ﻪﺑ ﺪﺷر ﺶﻨﻛاو ﺪﻨﻫد
ﻲﺘﻤﺴﻗ ﻒـﻠﻋ ﺎـﻳ ﻲﻋارز هﺎﻴﮔ زا تاﺮـﺛا زوﺮـﺑ ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ زﺮـﻫ
ﻒﻠﻋ هﺪﻧرادزﺎﺑ ﻲﻣ ﻲﻋارز هﺎﻴﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ زﺮﻫ
شزرا ﺎﺑ دﻮﺷ
ﻪـﻧﻮﮔ ياﺮـﺑ ﺎﻬﻧآ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺎﺑ و ﺪﻨﺘﺴﻫ
ﻒـﻠﻋ يﺎـﻫ
ﻲـﻣ زﺮـﻫ ناﻮـﺗ
ﻪﺟرد و هدوﺪﺤﻣ ﻒﻠﻋ ﻲﺘﺑﺎﻗر ي
دﺮﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ ار زﺮﻫ يﺎﻫ )
5 .(
ﻲﺒﺴــﻧ ﺪــﺷر ﺖﻋﺮــﺳ )
لﻮﺼــﺤﻣ ﺪــﺷر ﺖﻋﺮــﺳ و (RGR
) ﺎﻴﻌﻣ ﻪﻛ (CGR
ر ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ مﺎﻤﺗ زا ﻲﻤﻛ ي
ﻲﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ هﺎﻴﮔ
ترﺪـﻗ ﻪﺴـﻳﺎﻘﻣ ياﺮـﺑ ﻲﻳﺎـﻨﺒﻣ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪــﻧﻮﮔ ﺖــﺑﺎﻗر دﺮــﻴﮔ راﺮــﻗ ﺎــﻫ
) 2 و 6 .(
ﻦــﻳا ﻪــﻛ ﻲﻳﺎــﺠﻧآ زا
هﺮـﻬﺑ يﺎﺘﺳار رد تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ
ﺖـﺻﺮﻓ يﺮـﻴﮔ
ﻂﻴـﺤﻣ زا ﻪـﻧﺎﺒﻠﻃ
ﻲﻣ ﺖﺳا ﻪﻧﻮﮔ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺰﻣر ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﺐﻴﻗر يﺎﻫ )
6
و 16 .(
ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪـﻘﻄﻨﻣ رد ترذ ﺖﺸﻛ شﺮﺘﺴﮔ لﺎﺣ رد ﺢﻄﺳ ﻪﺑ
ﻒﻠﻋ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺎﻴﮔ ﻦﻳا ﻲﺘﺑﺎﻗر ﻞﻴﺴﻧﺎﺘﭘ و نﺎﺘﺳزﻮﺧ
،زﺮـﻫ يﺎﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ اﺬﻟ
ﺲﻜﻋ ﻒـﻠﻋ ﻲـﻌﻴﺒﻃ ﺖـﻴﻌﻤﺟ ﻪﺑ ترذ ﻞﻤﻌﻟا
يﺎـﻫ
هرود لﻮﻃ رد زﺮﻫ
ﻲـﻣ يروﺮﺿ ار ﺪﺷر ي
ﺪـﻳﺎﻤﻧ . فﺪـﻫ ﻪـﻛ
ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ار ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻲﻠﺻا ﺪﻫد
.
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
ز لﺎــﺳ رد ﺶﻫوﮋــﭘ ﻦــﻳا ﻲــﻋار
86 - 1385 ﻪــﻋرﺰﻣ رد ي
رد ﻪـﻛ ﻦﻴـﻣار ﻲـﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎـﻨﻣ و يزروﺎﺸـﻛ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ رد و ﻲﻧﺎﺛﻼﻣ ﺮﻬﺷ 36
زاﻮﻫا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻲﻗﺮﺷ لﺎﻤﺷ يﺮﺘﻣﻮﻠﻴﻛ
ﻪﻴﺷﺎﺣ رد و
ﻲﻳﺎـﻴﻓاﺮﻐﺟ ضﺮـﻋ ﺎـﺑ نورﺎـﻛ ي 31
و ﻪـﺟرد 36
ﻲﻳﺎـﻴﻓاﺮﻐﺟ لﻮﻃ و ﻪﻘﻴﻗد 48
و ﻪـﺟرد 53
عﺎـﻔﺗرا و ﻪـﻘﻴﻗد 50
ا هﺪﺷ ﻊﻗاو ﺎﻳرد ﺢﻄﺳ زا ﺮﺘﻣ ﺪﻳدﺮﮔ اﺮﺟا ،ﺖﺳ
. زا ﻪـﻘﻄﻨﻣ ﻦـﻳا
ﻖﻃﺎﻨﻣ ءﺰﺟ ﻲﻤﻴﻠﻗا ﺮﻈﻧ
ﻲـﻣ بﻮﺴـﺤﻣ ﻚﺸﺧ
دﻮـﺷ . لﻮـﻃ رد
ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ ناﺰﻴﻣ ،ﺶﻳﺎﻣزآ هرود 90
/ 110 ﻲﻠﻴﻣ دﻮـﺑ ﺮﺘﻣ . كﺎـﺧ
سر عﻮﻧ زا ﺶﻳﺎﻣزآ ﻞﺤﻣ -
ﺖﻠﻴﺳ - ﺎﺑ ﻲﻨﺷ 7 / 0 % و ﻲﻟآ داﻮﻣ
ﺮﺑاﺮﺑ pH 5 / 7 دﻮـﺑ ﺶـﻳآ ﺖـﺤﺗ ﻞﺒﻗ لﺎﺳ و دﻮﺑ .
ﻪـﺑ ﺶﻳﺎـﻣزآ
كﻮﻠﺑ حﺮﻃ ترﻮﺻ
دﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ يﺎﻫ اﺮـﺟا راﺮﻜﺗ رﺎﻬﭼ رد ﻲﻓ
ﺪﻳدﺮﮔ . يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ
ترﺎﺒﻋ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ
ﻒـﻠﻋ زا يرﺎـﻋ رﺎـﻤﻴﺗ زا
ﺪﺷر ﻞﺼﻓ لﻮﻃ رد زﺮﻫ
ترذ ) ﺖﺸﻛ ﺺﻟﺎﺧ ( ﻪﺳ رد ﻢﻛاﺮـﺗ
ﻲﻫﺎﻴﮔ ) 4 ، 7 ، 10 ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ (
ﻒﻠﻋ و ترذ ﺖﺸﻛ و يﺎﻫ
ﺢﻄﺳ ﺶﺷ رد ﻪﻋرﺰﻣ زا هﺪﺷ ﺰﺒﺳ زﺮﻫ )
ﻲﻫﺎـﻴﮔ ﻢﻛاﺮـﺗ ﻞﻣﺎﺷ
4 ، 7 و 10 ﺮﻣﺮﺘﻣ رد ترذ ﻪﺗﻮﺑ رﻮﻀﺣ و ﻊﺑ
ﻒﻠﻋ يﺎﻫ زﺮـﻫ ﺎـﺗ
ﻞﺣاﺮﻣ 9 و 13 ﻲﮔﺮﺑ ) ﺐﻴﺗﺮﺘﺑ 40 و 60 ﺖـﺷﺎﻛ زا ﺲـﭘ زور (
ﻢﻛاﺮﺗ زا ماﺪﻛ ﺮﻫ رد
ﺪـﻳدﺮﮔ ﺮـﻛذ ﻪﻛ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ،رﻮﻛﺬﻣ يﺎﻫ
ترذ ﻲﺘﺑﺎـﻗر ناﻮﺗ ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ حﻮﻄﺳ ﻦﻳا زا ﻚﻳ ﺮﻫ رد هﺎﻴﮔ ﺎﺑ ﻒﻠﻋ ،زﺮﻫ
يﺎـﻫ ﻮـﻟﻮﻨﻓ ﻞـﺣاﺮﻣ ﺎـﺗ زﺮـﻫ ﮋ
ﻚـﻳ 9 و 13
ﺳ و ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ﻲﮔﺮﺑ فﺬـﺣ ﻪـﺑ ماﺪـﻗا ﻲﺘﺳد ﻞﻜﺷ ﻪﺑ ﺲﭙ
ﺪﺷ هدﻮﻤﻧ ﺎﻬﻧآ .
ﻲﻠﺧاﺪـﺗ تاﺮـﺛا ﻲـﺳرﺮﺑ ﺖـﻬﺟ ﻦﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﻒﻠﻋ ﻚـﻳ ﺪـﺷر ﻞﺼـﻓ لﻮـﻃ رد ﻲﻠـﺻا لﻮﺼﺤﻣ ﺎﺑ زﺮﻫ يﺎﻫ
ﻲﻫﺎــﻴﮔ ﻢﻛاﺮــﺗ ﺎــﺑ راﺮــﻜﺗ ﺮــﻫ رد تﺮــﻛ 7
ﻊــﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪــﺗﻮﺑ
) ﻪﻘﻄﻨﻣ لﻮﻤﻌﻣ ﻢﻛاﺮﺗ (
ﻒﻠﻋ رﺎﻬﻣ نوﺪﺑ
هرود يﺎﻬﺘﻧا ﺎﺗ زﺮﻫ
ي
ﺪـﺷ ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺮـﻈﻧ رد ﺪﺷر .
ترذ ﻢـﻗر ﻞﮕﻨﻴـﺳ هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮـﻣ
ساﺮﻛ 704 دﻮﺑ . لﻮﻃ ﺮﻫ تﺮﻛ 7 ﺮـﺘﻣ و ضﺮـﻋ 25 / 5 ﺮـﺘﻣ و
ﻪﻠﺻﺎﻓ طﻮﻄﺧ ﺖﺸﻛ 75 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ رد ﺮﻈﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪـﺷ . رد ﺮـﻫ
تﺮﻛ 7 ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ رﻮـﻈﻨﻤﺑ ﺪـﺷ ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺮـﻈﻧ رد ﺖـﺷﺎﻛ ﻂـﺧ
ﻚــﻳژﻮﻟﻮﻨﻓ ﻞــﺣاﺮﻣ 9
و 13 ﻲــﮔﺮﺑ )
v9
و
v13
( ترذ و ﻦﻴــﻴﻌﺗ
فﺬﺣ زﺎﻏآ نﺎﻣز 100
% ﻒﻠﻋ زﺮﻫ يﺎﻫ
رد ﺮﻈﻧدرﻮـﻣ ﻞـﺣاﺮﻣ
زا تﺮــﻛ ﺮــﻫ 3
ﻪــﺗﻮﺑ زا ﻲﻳﺎــﻬﻧ ﺖــﺷادﺮﺑ طﻮــﻄﺧ ﻞﻜــﺷ ﻪــﺑ
،ناﺮﻳا ﻲﻋارز يﺎﻬﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻠﺠﻣ ﺪﻠﺟ
7 هرﺎﻤﺷ ، 2 لﺎﺳ 1388
393
بﺎﺨﺘﻧا ﻲﻓدﺎﺼﺗ
و ﻪﻠﻴﺳﻮﺑ ﺖﻣﻼﻋ ﻲﮕﻧر نﺎﺑور ي
ﺪﺷ يراﺬﮔ .
ﺲﭙﺳ ﺎﺑ گﺮﺑ داﺪﻌﺗ شرﺎﻤﺷ ﺎﻫ
رد ﺮﻫ ﻪﺗﻮﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و يﺮﻴﮔ
زا
ﻪﺗﻮﺑ ﻪﺳ ﺮﻫ ي رد تﺮﻛ 4
رﻮﻛﺬـﻣ ﻚـﻳژﻮﻟﻮﻨﻓ ﻞﺣاﺮﻣ ،راﺮﻜﺗ
ﺗ ﺺﻴﺨﺸ ﻲﺘـﺳد ﻦﻴـﺟو رﺎـﻤﻴﺗ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ و ﺪـﻳدﺮﮔ لﺎـﻤﻋا
.
ﻪﻴﻬﺗ تﺎﻴﻠﻤﻋ و ﻪـﻘﻄﻨﻣ لواﺪـﺘﻣ فﺮـﻋ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﺖﺷﺎﻛ ﺮﺘﺴﺑ
ﺎــﺑ ﻖﺑﺎــﻄﻣ ﻲﻓﺮﺼــﻣ ﺺﻟﺎــﺧ سﺎــﺘﭘ و ﺮﻔﺴــﻓ نژوﺮــﺘﻴﻧ ﺮﻳدﺎــﻘﻣ ﺐـــﻴﺗﺮﺗ ﻪـــﺑ كﺎـــﺧ نﻮـــﻣزآ شراﺰـــﮔ 173
، 75 / 35 و 100
يرﻮـﻄﺑ دﻮـﺑ رﺎـﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ و سﺎـﺘﭘ و ﺮﻔﺴـﻓ مﺎـﻤﺗ ﻪـﻛ
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ 3 / 1 ژوﺮﺘﻴﻧ ﺪـﺷ ﻪﻓﺎـﺿا كﺎـﺧ ﻪـﺑ ﺢﻴﻄﺴـﺗ زا ﺲﭘ ،ن .
ﻞﺣاﺮﻣ رد كﺮﺳ ترﻮﺻ ﻪﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ دﻮﻛ ﻲﻘﺑﺎﻣ 4
ﺎﺗ 5 ﻲﮔﺮﺑ
و 8 ﺎﺗ 9 ﻪﺑ ﻲﮔﺮﺑ ﺪﻳدﺮﮔ فﺮﺼﻣ يوﺎﺴﻣ ﺖﺒﺴﻧ .
ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ
دﻮــﺑ دادﺮــﻣ لوا رد ﺶﻳﺎــﻣزآ ﻦــﻳا رد .ﺑ
ﺮﻴﺛﺎــﺗ ﻲــﺳرﺮﺑ رﻮــﻈﻨﻤ
ﻢﻛاﺮﺗ ترذ توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ ﻒﻠﻋ ﺮﺑ
يﺎـﻫ ﻚﺸـﺧ نزو ،زﺮـﻫ و
ﻒﻠﻋ داﺪﻌﺗ
زﺮﻫ ﺗ ﻪـﺑ ،ﻪـﻧﻮﮔ ﻚـﻴﻜﻔ ﻲﺤﻄـﺳ زا
ﺖﺣﺎﺴـﻣ ﻪـﺑ
7 / 0 ﺮﺘﻣ ﻊﺑﺮﻣ ) 95 ﻲﺘﻧﺎـﺳ ﻒـﻳدر ﻲﻟﻮـﻃ ﺮـﺘﻣ (
يﺎـﻫرﺎﻤﻴﺗ ياﺮـﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﻲﻠﺧاﺪﺗ
ﻪـﻧﻮﻤﻧ زا ﻞـﺒﻗ و لوا يرادﺮـﺑ
يرادﺮـﺑ
ﻲﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺼﺑ مﻮﺳ ﻪﺗﻮﺑ رﺎﻨﻛ زا
هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮـﻣ ترذ يﺎـﻫ
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا يﺮﻴﮔ .
ﺺﺧﺎـﺷ ﻦﻴـﻴﻌﺗ رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ
يﺎـﻫ
ﻞﺣاﺮﻣ رد ،ﺪﺷر ﻪـﻋرﺰﻣ زا هﺎﻴﮔ ﺪﺷر ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﺎـﺑ ﻲﺸـﻳﺎﻣزآ ي
ﻪﻴﺷﺎﺣ ﺮﺛا ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد
ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻪﺑ يا
ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﺮـﺘﻣ ﻢﻴـﻧ ي يﺮـﻴﮔ
ﺪﻣآ ﻞﻤﻌﺑ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎـﺠﻧا رﺎـﺒﻜﻳ ﻪـﺘﻔﻫ ود ﺮـﻫ ﻞﺻاﻮﻓ ﻪﺑ يرادﺮﺑ
ﺖﻓﺮﮔ . ،گﺮـﺑ ﺢﻄﺳ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ زا ﺲﭘ ﻪـﺗﻮﺑ ﺮـﻫ
ماﺪـﻧا ﻪـﺑ يﺎـﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﻞـﮔ يﺪـﻌﺑ ﻞـﺣاﺮﻣ رد و ﻪﻗﺎـﺳ ،گﺮﺑ
و ﻲﺟﺎـﺗ
ﻢﻴﺴﻘﺗ لﻼﺑ يﺎـﻣد رد نوآ رد ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ترﻮﺼﺑ ﺲﭙﺳ و هﺪﺷ
75 ﻪﺟرد ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻞﻗاﺪﺣ تﺪﻣ ﻪﺑ و داﺮﮔ 48
هداد راﺮـﻗ ﺖﻋﺎـﺳ
ﺪـﻳدﺮﮔ ﻦﻳزﻮـﺗ ﺎـﻬﻧآ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ،نﺪﺷ ﻚﺸﺧ زا ﺲﭘ و .
رد
ﺺﺧﺎــﺷ زا ،ﺶﻳﺎــﻣزآ ﻦــﻳا ﻲــﺗراﺮﺣ
ياﺮــﺑ ﺪــﺷر زور ﻪــﺟرد
ﺺﺧﺎــﺷ ﻪﺒــﺳﺎﺤﻣ ﺪــﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘــﺳا ﺪــﺷر يﺎــﻫ
. ﺺﺧﺎــﺷ
ﻲﺗراﺮﺣ ذ لﻮﻣﺮﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ GDD
ﺪﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻞﻳ :
GDD= Σn1 [(Tmin + Tmax) / 2]-Tbase
لﻮﻣﺮﻓ ﻦﻳا رد ﻪﻛ :
Tmax : ،ﻪﻧازور يﺎﻣد ﺮﺜﻛاﺪﺣ Tmin
ﻞﻗاﺪﺣ
،ﻪـﻧازور يﺎﻣد Tbase
: ،ﻪـﻳﺎﭘ يﺎـﻣد :n
ﻚـﻳ رد ﺎـﻫزور داﺪـﻌﺗ
ﻦﻴﻌﻣ تﺪﻣ )
ﺶﻳور هرود (
ﺖﺳا . ﻪـﻳﺎﭘ تراﺮﺣ ﻪﺟرد )
Tbase (
ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا رد 10
ﻲﺘﻧﺎـﺳ ﻪـﺟرد
و ﺪـﺷ ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺮـﻈﻧ رد داﺮـﮔ
د تراﺮﺣ ﻪﺟر
زا ﺮﺗﻻﺎﺑ يﺎﻫ 30
ﻦﻴﻳﺎﭘ و ﻪﺟرد
زا ﺮـﺗ 10 ﻪـﺟرد
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ 30
و 10 ﺪﻧﺪـﺷ رﻮﻈﻨﻣ )
17 .(
ياﺮـﺑ ﻦﻴـﻴﻌﺗ و CGR
ﻞـﻛ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ﻦﻴﺑ ﻪﻄﺑار اﺪﺘﺑا RGR )
(TDM ﺺﺧﺎـﺷ و
ﻲﺗراﺮﺣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻞﻳذ ﻲﻳﺎﻤﻧ ﻪﻟدﺎﻌﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺪﺷر زور ﻪﺟرد
ﺪﺷ :
TDM = exp [y0 + a (GDD) + b (GDD)2]
نآ رد ﻪﻛ :
،ﻞﻛ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ TDM ،a
،b ﻪـﻟدﺎﻌﻣ ﺐﻳاﺮﺿc
و ﺺﺧﺎﺷ GDD ﻲﺗراﺮﺣ
ﺖﺳا ﺪﺷر زور ﻪﺟرد .
،ﻞــﻳذ تﻻدﺎــﻌﻣ زا هدﺎﻔﺘــﺳا ﺎــﺑ ﺲﭙــﺳ و RGR
رد CGR
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﺷر ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ لﻮﻃ .
RGR = a + 2 b (GDD)
CGR = [a + 2 b (GDD)].(TDM)
ﻲــــﺑﺮﺠﺗ ﻪــــﻄﺑار زا گﺮــــﺑ ﺢﻄــــﺳ ﻪﺒــــﺳﺎﺤﻣ ياﺮــــﺑ
×0.75
×W L ﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا LA=
ﺪـﻳد
، لﻮـﻣﺮﻓ ﻦـﻳا رد ﻪـﻛ :L
و گﺮﺑ لﻮﻃ : W
گﺮﺑ يﺎﻨﻬﭘ ﻦﻳﺮﺘﮔرﺰﺑ ﻲـﻣ
ﺪـﺷﺎﺑ . ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
رد ﻦﻳا شور ﻪﻴﻠﻛ ندﻮﻤﻧ اﺪﺟ زا ﺲﭘ
گﺮـﺑ ي ﻪﻗﺎـﺳ زا ﺎـﻫ
ﺎـﻫ
3 / 1 گﺮﺑ ﻲﻓدﺎﺼـﺗ رﻮـﻄﺑ ار گرﺰـﺑ و ﻂﺳﻮﺘﻣ ،ﻚﭼﻮﻛ يﺎﻫ
ﺎــﻬﮔﺮﺑ ضﺮــﻋ و لﻮــﻃ ﻦﻳﺮــﺘﮔرﺰﺑ ﺲﭙــﺳ و هدﺮــﻛ بﺎــﺨﺘﻧا ) ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ ﺐﺴﺣﺮﺑ (
هزاﺪـﻧا ـﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪـﺑ و ﺪـﺷ يﺮـﻴﮔ ﺢﻄـﺳ ﺐ
ﺪﻳدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ گﺮﺑ )
4 .(
ﻲـﻨﺤﻨﻣ ﻢـﺳر ياﺮـﺑ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
ﺎـﻫ و
ﻞﻜــﺷ ﺎــﻫ مﺮــﻧ زا راﺰــﻓا SigmaPlot ver. 2001
و Excel
ﺪﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﺚﺤﺑ و ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻒﻠﻋ ﺶﻳﺎﻣزآ رد راﺬﮔﺮﻴﺛﺎﺗ زﺮﻫ يﺎﻫ
ﻒﻠﻋ:
ﺐـﻟﺎﻏ زﺮـﻫ يﺎﻫ
ﻪﻋرﺰﻣ ﻚـﭽﻴﭘ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ ار ،ﺶﻳﺎـﻣزآ ﻦـﻳا رد ﻲﺗﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ ي
ﻲﻳاﺮﺤـــــﺻ )
Convolvulus arvensis (
فورﻮـــــﺳ و
) Echinochloa crus-galli (
ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻒﻠﻋ و ﺪﻧداد
يﺎﻫ
مﻼﺳرﺎﻳوا نﻮﭼ يزﺮﻫ )
Cyperus spp (
ﻪـﻴﻟوا ﻞـﺣاﺮﻣ رد ي
جﺎـﺗ و ﺪـﺷر سوﺮـﺧ
) Amaranthus retrofelxus (
رﻮـﻄﺑ
ﺪﻧﺪـﺷ هﺪﻫﺎﺸـﻣ ﻪﻋرﺰﻣ رد هﺪﻨﻛاﺮﭘ .
ﻪـﻧﻮﮕﺑ ﻲﻧﻻﻮـﻃ ﺎـﺑ ﻪـﻛ يا
هرود نﺪﺷ
ﻒﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ ي
ﺪـﺘﺑا زا ترذ ﺎﺑ زﺮﻫ يﺎﻫ ﻞﺼـﻓ يا
) ﻒﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ رﺎﻤﻴﺗ
ﻢﻛاﺮـﺗ رد ﺪﺷر ﻞﺼﻓ ﺮﺳاﺮﺳ رد زﺮﻫ يﺎﻫ
ﻲﻫﺎﻴﮔ 7 ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ (
ﻲﻜﻨﺗدﻮـﺧ هﺪـﻳﺪﭘ زوﺮـﺑ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ،
1
ﻒـﻠﻋ داﺪﻌﺗ
،ﺪـﻧداد نﺎﺸـﻧ دﻮـﺧ زا ﻲﺸـﻫﺎﻛ ﺪـﻧور زﺮـﻫ يﺎـﻫ
يرﻮﻄﺑ ﻒﻠﻋ ﺶﻳور ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ
و ﻞﺼـﻓ ياﺪﺘﺑا رد زﺮﻫ يﺎﻫ
ﺪـﺷ هﺪﻫﺎﺸـﻣ ﻞﺼـﻓ يﺎﻬﺘﻧا رد ﺎﻬﻧآ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ .
ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ اﺬـﻟ
394
ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻲﻠﺧاﺪﺗ تاﺮﺛا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻒﻠﻋ
يﺎﻫ زﺮﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺑ ﺪﺷر يﺎﻫ ترذ ﻪﻧاد يا ...
ﻚـﻳ ﻚﺸـﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ناﺰﻴﻣ ،دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﻳﺎﻬﻧ تﺎﺒﺛ نﻮﻧﺎﻗ ﻲـﻣ ﻲـﻨﻴﻌﻣ راﺪـﻘﻣ ،ﻦﻴﻣز ﺢﻄﺳ زا ﺺﺨﺸﻣ ﺪﺣاو
ﺪـﺷﺎﺑ ) 10 .(
هرود لﻮـﻃ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺎﺑ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
،ﻞﺧاﺪـﺗ يﺎـﻫ
ﻒﻠﻋ ﻚﺸﺧ نزو
ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا زﺮﻫ يﺎﻫ
ﻪـﻛ ﺖﺳا ﻲﻬﻳﺪﺑ ،ﺪﺑﺎﻳ
ﺖﻓﺎﻳ ﺪﻫاﻮﺧ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻋارز هﺎﻴﮔ ﻚﺸﺧ نزو )
ﺷ ﻞﻜ 1 .(
ﺎـﻣا
ﻒﻠﻋ لﺮﺘﻨﻛ ﺎﺑ
ﻪـﻠﺣﺮﻣ زا ﻞـﺒﻗ زﺮـﻫ يﺎﻫ
ي 13 ﻲـﮔﺮﺑ ) GDD
1043 ( ﺪﻫاﻮﺧ ناﺮﺒﺟ ترﺎﺴﺧ ﻦﻳا ﺪﺷ
.
ترذ ﻞﻛ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ )
:(TDM
داد نﺎﺸﻧ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ
رﺎﻤﻴﺗ ﺮﺛا ﻪﻛ
ﻒﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ يﺎﻫ
ﻪـﻠﺣﺮﻣ ﺎـﺗ زﺮـﻫ يﺎﻫ
ي 9 و 13
ﻲــﮔﺮﺑ ) 727GDD و 1043 ( رﺎــﻜﺑ ﻲﻫﺎــﻴﮔ ﻢﻛاﺮــﺗ ﻪــﺳ رد
ﻦﻳا رد هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻒﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ رﺎﻤﻴﺗ و ﺶﻳﺎﻣزآ
رد زﺮﻫ يﺎﻫ
ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ رد ﺪﺷر ﻞﺼﻓ لﻮﻃ 7
ﺪـﻧور ﺮﺑ ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﻲﻔﻨﻣ ﺮﺛا ترذ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ﻊﻤﺠﺗ )
ﻞﻜـﺷ 1 ( و
ﻒﻠﻋ ﺖﺑﺎﻗر رﺎﻤﻴﺗ ﺎﺗ هﺪﻳدﺮﮔ ﺐﺟﻮﻣ
هرود لﻮـﻃ رد زﺮﻫ يﺎﻫ
دﻮـﺟﻮﻣ ﺢﻄـﺳ ﻦﻳﺮـﺘﻤﻛ رد ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﺮﻳﺎﺳ نﺎﻴﻣ زا هﺎﻴﮔ ﻲﮔﺪﻧز دﺮﻴﮔ راﺮﻗ )
ﻞﻜﺷ 1 - ب .(
ﻒﻠﻋ رﻮﻀﺣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻞﺣاﺮﻣ رد زﺮﻫ يﺎﻫ 9
و 13 ﻲـﮔﺮﺑ
رد ﻪﻛ رﻮﻛﺬﻣ ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ ﻪﺳ رد ﻞﻜـﺷ
1 هﺪـﺷ هداد نﺎﺸـﻧ ﻪﻠﺻﺎﻓ رد ﺖﺳا
ﻲﻧﺎﻣز ي 40
و 60 ﺖﺷﺎﻛ زا ﺲﭘ زور )
GDD
727 و 1043 ( ﻪـﺑ ﺖﺒﺴـﻧ ﻞـﻛ ﻚﺸـﺧ هدﺎـﻣ ﺮـﺑ ﺎﺗ هﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ
ﺪـﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد يﺮﺗﺪﻳﺪﺷ ﺮﺛا ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ رﺎﻤﻴﺗ .
ﻪـﻧﻮﮕﺑ ﻪـﻛ يا
ﻠﻋ رﻮﻀﺣ ﻒ
ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ زﺮﻫ يﺎﻫ
ي 13 ﻲﮔﺮﺑ ) 1043GDD (،
ﻲﻫﺎــﻴﮔ ﻢﻛاﺮــﺗ ﻪــﺳ ﺮــﻫ رد )
4 ، 7 و 10 ﻊــﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪــﺗﻮﺑ (
ﺎــﺑ
ار ﻚﺸـﺧ هدﺎـﻣ يﺮﺘﺸـﻴﺑ تﺪﺷ ﺖـﺳا هداد ﺶﻫﺎـﻛ
. زا وﺮـﻨﻳا
ﻒﻠﻋ فﺬﺣ تروﺮﺿ
بﺎﺠﻳا ار ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﻳا زا ﻞﺒﻗ ﺎﺗ زﺮﻫ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺪﻳﺎﻤﻧ . ﻒﻠﻋ ﺮﮔا ﻪﻜﻧﺎﻨﭼ
تاﺮـﺛا ،ﺪﻧﻮﺸـﻧ لﺮـﺘﻨﻛ زﺮـﻫ يﺎـﻫ
رد ﺖﺑﺎﻗر ءﻮﺳ ﺑ ﻲﻳورﺎﻳور زا ﺲﭘ هرود
ﺎ ﻪـﺑ ﻲـﻋارز لﻮﺼﺤﻣ
ﻲﻣ اﺪﻴﭘ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻢﻫ زا يﺪﺣ
ﺎـﻬﻧآ ﻦﻴـﺑ ﻲﻠﺑﺎﻘﺘﻣ ﺶﻨﻛاو ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
ﻪﻄﻘﻧ زا ﺎﻬﻧآ ﻦﻴﺑ ﺖﺑﺎﻗر مﺎﺠﻧاﺮﺳ ﻲﻟو ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺨﻧ دﻮﺟو
يا
ﻲـﻣ زﺎﻏآ دﻮـﺷ . هدﺎـﻣ راﺪـﻘﻣ رد ﻲـﻌﻗاو ﺶﻫﺎـﻛ لﺎـﺣ ﻦـﻳا ﺎـﺑ
دﻮﺸﻧ ﺺﺨﺸﻣ ﺪﺷر هرود ﺮﺧآ ﺎﺗ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻚﺸﺧ .
ﻪﻄﺑار ،ﻲﻠﻛرﻮﻄﺑ
ﻮﻀﺣ ي ﻒﻠﻋ ر ﻞـﺣاﺮﻣ رد زﺮﻫ يﺎﻫ 9
و
13 ﻲﮔﺮﺑ ) 727GDD و 1043 ( ﻒﻠﻋ رﻮﻀﺣ و
رد زﺮﻫ يﺎﻫ
زا و ﺖﺳا ﻲﻄﺧ ﺮﻴﻏ ترذ ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ ﺎﺑ ﺪﺷر ﻞﺼﻓ ﺮﺳاﺮﺳ ﻲـﻟﻼﻫ يﻮـﮕﻟا ﻚـﻳ ﻲـﻣ ﺖـﻴﻌﺒﺗ ﺪـﻨﻧﺎﻣ
ﺪـﻨﻛ ) ﻞﻜـﺷ 1 .(
ﺖـﻓا
هﺮﺘﺴﮔ رد لﻮﺼﺤﻣ
و ﺖـﺳا ﻚـﭼﻮﻛ ﻒـﻴﻃ ﻲﻨﻴﻳﺎـﭘ يﺎﻬﺘﻧا ي
ﻒﻟا ﻞﻜﺷ : ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﺮﺛا ﻒﻠﻋ زا يرﺎﻋ
زﺮﻫ ) ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ (
ﻒﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ و ترذ ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ زﺮﻫ
،ناﺮﻳا ﻲﻋارز يﺎﻬﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻠﺠﻣ ﺪﻠﺟ
7 هرﺎﻤﺷ ، 2 لﺎﺳ 1388
395
ﺪﻧدﺮﻛ شراﺰﮔ
.
گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ )
:(LAI
ﺢﻄـﺳ ﺺﺧﺎـﺷ تاﺮـﻴﻴﻐﺗ ﻲﻨﺤﻨﻣ
داد نﺎﺸـﻧ گﺮﺑ )
ﻞﻜـﺷ 2 (
،هﺎـﻴﮔ ﺪـﺷر هرود ياﺪـﺘﺑا رد ﻪـﻛ
ﻪﺘﺴﻫآ ﺪﺷر ياراد گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ
ـﺷﺬﮔ ﺎـﺑ و دﻮـﺑ يا ﺖ
رﻮـﻬﻇ ﺎـﺑ فدﺎﺼﻣ ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ و ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا يدﺎﻳز ﺐﻴﺷ ﺎﺑ نﺎﻣز ﻞﮔ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ گﺮﺑ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﻜﻴﻣﺎﮕﻨﻫ ﻲﻨﻌﻳ ﻲﺟﺎﺗ ا
زﺎـﺑ ﻞﻣﺎﻛ ي
ﺪﻴـﺳر دﻮـﺧ راﺪـﻘﻣ ﺮﺜﻛاﺪـﺣ ﻪـﺑ ﺖـﺳا هﺪﺷ
، ﻪـﺑ نآ ﻞﻜـﺷ و
رد ﻲﻛﺪـﻧا ﺶﻫﺎـﻛ ﻪـﻛ يﻮـﺤﻧ ﻪﺑ ﺖﺳا يﺪﻴﺋﻮﻤﮕﻴﺳ ترﻮﺻ هرود ﻲﻃ يﺎﻬﺘﻧا ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﻊﻳﺮﺳ ﺶﻫﺎﻛ ﻚﻳ و ﻪﻧاد نﺪﺷﺮﭘ ي
ﻪﺧﺮﭼ ﻲﻣ هﺪﻳد ترذ ﻲﮔﺪﻧز ي دﻮﺷ
.
ﻒـﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻲﻠﻛرﻮﻄﺑ
رد ترذ ﺎـﺑ زﺮـﻫ يﺎـﻫ
ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ )
ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ (
گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺑ ﺮﺗدوز
جﺎـﺗ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲـﻨﻌﻣ ناﺪـﺑ ﻦﻳا ﻪﻛ ،ﺪﻧﺪﻴﺳر ﺮﺜﻛاﺪﺣ
ﺶـﺷﻮﭘ
) ﻲﭘﻮﻧﺎﻛ ( ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻪﺘﺴـﺑ ﺮﺗدوز .
ﺺﺧﺎـﺷ ﺮـﮕﻳد ﻲـﻓﺮﻃ زا
اﺪـﺣ ﻪـﺑ ﻪـﻜﻨﻳا زا ﺲـﭘ ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻦﻳا رد گﺮﺑ ﺢﻄﺳ راﺪـﻘﻣ ﺮﺜﻛ
ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ،ﺪﻴﺳر دﻮﺧ .
ار ﺮـﻣا ﻦـﻳا ﻞﻴﻟد
ﻲﻣ ﻒﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ ﻪﻛ ،دﺮﻛ نﺎﻴﺑ رﻮﻄﻨﻳا ناﻮﺗ
ﺮﺑ هوﻼﻋ زﺮﻫ يﺎﻫ
ﻲﻳاﺬـﻏ ﺮـﺻﺎﻨﻋ ﻲﻤﻫاﺮﻓ ﺶﻫﺎﻛ )
نژوﺮـﺘﻴﻧ هﮋﻳﻮـﺑ (
رد دﻮـﺟﻮﻣ
يﺎـﻬﮔﺮﺑ هﮋﻳﻮـﺑ ﺎـﻬﮔﺮﺑ شﺰﻳر و سردوز يﺮﻴﭘ ﺐﺟﻮﻣ كﺎﺧ گﺮـﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ و هﺪﺷ ﺐﺒﺳ ار ﻲﻋارز هﺎﻴﮔ ﻲﻨﻴﻳﺎﭘ هﺎـﻴﮔ
ﻲـﻣ ﺶﻫﺎﻛ ار ﻲﻋارز
ﺪـﻫد . ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ رﺎـﻤﻴﺗ ﺮـﺛا
فﺬـﺣ يﺎـﻫ
ﻒﻠﻋ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد زﺮﻫ يﺎﻫ
ي 9 و 13 رد ﻲـﮔﺮﺑ ﻢﻛاﺮـﺗ
ﻲﻫﺎـﻴﮔ
4 ، 7 و 10 ﻒﻠﻋ فﺬﺣ مﺪﻋ و ﻪﺗﻮﺑ
ﻞﺼـﻓ ﺮﺳاﺮﺳ رد زﺮﻫ يﺎﻫ
رد ﺪﺷر ﻢﻛاﺮﺗ ﻲﻫﺎﻴﮔ 7 ﻊـﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ ﺢﻄـﺳ ﺺﺧﺎـﺷ ﺮـﺑ
دﻮــﺑ هﺪﻫﺎﺸــﻣ ﻞــﺑﺎﻗ گﺮــﺑ )
ﻞﻜــﺷ 2 .(
ﻪــﻧﻮﮕﺑ ﺮﻴﺛﺎــﺗ ﻪــﻛ يا
ﻒﻠﻋ ﺎﻫ ﻒـﻠﻋ ﻲﻠﺧاﺪـﺗ رﺎـﻤﻴﺗ رد زﺮـﻫ ي
لﻮـﻃ رد زﺮـﻫ يﺎـﻫ
اد راﺮﻗ دﻮﺟﻮﻣ ﺢﻄﺳ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ رد ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﻞﺼﻓ ﺖﺷ
) ﻞﻜـﺷ
2 - ب .(
نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻳازﺮﻴﻣ ،طﺎﺒﺗرا ﻦﻳا رد )
8 ( و ﺲﻛﻮﻛ و
نارﺎﻜﻤﻫ )
15 ( رد ار گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﺶﻫﺎﻛ ﻞﺧاﺪـﺗ ﺮﺛا
ﻒﻠﻋ هدﺮـﻛ شراﺰـﮔ زﺮـﻫ يﺎـﻫ
ﺪـﻧا . و يوﺪـﻳ دﻮـﺟو ﻦـﻳا ﺎـﺑ
نارﺎﻜﻤﻫ )
11 ( ﮋﭘ رد ﻲﺸﻫو ﺶﻳاﺰـﻓا ﻪـﻛ ﺪـﻧداد نﺎﺸـﻧ ﻢﻛاﺮـﺗ
ترذ ﻲﻫﺎــﻴﮔ )
زا 74000 ﻪــﺑ 111000 رﺎــﺘﻜﻫ رد ﻪــﺗﻮﺑ (
ﺖــﻓا
جﺎﺗ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ رد ﺮﺘﺸﻴﺑ ار سوﺮﺧ
ﻲﻣ ﺐﺒﺳ دﻮﺷ .
لﻮﺼــﺤﻣ ﺪــﺷر ﺖﻋﺮــﺳ )
:(CGR
ﺪــﺷر ﺖﻋﺮــﺳ ﻪﺴــﻳﺎﻘﻣ
ًﺎـﺒﻳﺮﻘﺗ ﻪـﻛ دﻮـﻤﻧ ﺺﺨﺸﻣ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﺑ لﻮﺼﺤﻣ ﻮـﺟو ﺺﺧﺎـﺷ ود ﻦـﻳا تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻧور رد ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ يﻮﮕﻟا د
ﺖــﺷاد . ﻪــﻛ يرﻮــﻄﺑ لﻮﺼــﺤﻣ ﺪــﺷر ﺖﻋﺮــﺳ ناﺰــﻴﻣ
ﻦــﻳا رد
ﻞﻜﺷ 1:
ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ ﻞﻛ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻧور 10
ﻪﺗﻮﺑ ) ﻒﻟا ( ، 7 ﻪﺗﻮﺑ
) ب ( و 4 ﻪﺗﻮﺑ ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ) ج (
ـﻠﻋ ﻢﻛاﺮﺗ نﺪﻴﺳر ﺮﻔﺻ ﻪﺑ زا ﺶﻴﭘ ،ﺖﻋﺮﺴﺑ ﺪﻌﺑ ﻒ
زﺮـﻫ يﺎـﻫ
ﻒﻠﻋ رﺎﻬﻣ رﺎﻤﻴﺗ رد
زﺮﻫ يﺎﻫ )
ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ (
ﻲـﻣ ﻦﻴﻳﺎﭘ
ﺪـﺘﻓا .
ﻪﻛ ﺖﺴﻨﻳا ﻪﻄﺑار ﻦﻳا مﻮﻬﻔﻣ ﻢﻛاﺮﺗ
ﻒـﻠﻋ ﻦﻴﻳﺎـﭘ
ار زﺮـﻫ يﺎـﻫ
ﻪﻴﻟوا ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻲﺑﻮﺨﺑ ،ترذ
ﻲﻣ ﺪﺷر ي
تﺎـﻔﻠﺗ نوﺪـﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻞﻤﺤﺗ لﻮﺼﺤﻣ رد دﺎﻳز .
ﻪـﻨﻴﻣز ﻦـﻳا رد تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﻳﺎﺳ
ــﻛ لﺎــﺜﻣ ياﺮــﺑ ﺪﻨﺘﺴــﻫ قﻮــﻓ ﻪــﺠﻴﺘﻧ ﺖﺤــﺻ ﺮﮕﻧﺎــﻴﺑ و ﺲﻛﻮ
نارﺎﻜﻤﻫ )
15 ( نارﺎﻜﻤﻫ و يرﺎﺨﺘﻓا و ترذ رد )
1 (
،ﺎﻳﻮﺳ رد
ﻒﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ ﺮﺛا رد لﻮﺼﺤﻣ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ﺶﻫﺎﻛ
ار زﺮﻫ يﺎﻫ
ﻜﺷ ﻞ 2 : ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻧور 10
ﻪﺗﻮﺑ ) ﻒﻟا ( ، 7
ﻪﺗﻮﺑ ) ب ( و 4 ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ )
ج (
ﺶﻫﺎﻛ لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ يدوﺪﺣ ﺖﻓﺎﻳ
. ﻢﻛاﺮﺗ ﻪﻜﻳﻮﺤﻨﺑ
ﻲﻫﺎﻴﮔ 4 ﻦﻳﺮﺘﺸـﻴﺑ ياراد ﻪﺗﻮﺑ رد ﺢﻄـﺳ ﺪـﺣاو رد CGR
30
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺪﺷر زور ﻪﺟرد )
ﻞﻜﺷ 3 .(
ﻲﻣ ﺮﻈﻨﺑ ﻢﻛاﺮﺗ رد ﺪﺳر
رﻮـﻧ ﺮﺘﻤﻛ ﻪﺗﻮﺑ داﺪﻌﺗ و ﻪﻋرﺰﻣ ندﻮﺑ ﻚﻨﺗ ﻞﻴﻟﺪﺑ ﻦﻴﻳﺎﭘ ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻪـﺟرد ﺶﻳاﺰـﻓا ﺐﺟﻮﻣ ﺮﻣا ﻦﻴﻤﻫ و هدﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﻲﭘﻮﻧﺎﻛ ﻪﺑ هدراو ا ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ﻲﭘﻮﻧﺎﻛ تراﺮﺣ لﻮﺼـﺤﻣ ﺪـﺷر ﺖﻋﺮـﺳ ﺶﻳاﺰـﻓ
ﺪﻳدﺮﮔ . نارﺎـﻜﻤﻫ و هدازﺮﻴﺼﻧ )
9 ( ﻦـﻳا ﻪـﺑ ﻲﺸـﻳﺎﻣزآ ﻲـﻃ رد
ﺶﻳاﺰـﻓا ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺎـﺗ ترذ ﻲﻫﺎـﻴﮔ ﻢﻛاﺮـﺗ
11 / 11
رد هﺎـﻴﮔ ﺪـﺷر ﺖﻋﺮـﺳ ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ ﺪـﺷر ﻞﺼـﻓ ﺮـﺳاﺮﺳ
ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا .
ﻲﺗرﻮﺻ رد ﻒﻠﻋ رﻮﻀﺣ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ رد ﻪﻛ
يﺎﻫ
ﻪــﻠﺣﺮﻣ ﺎــﺗ زﺮــﻫ ي
9 و 13 ﻲــﮔﺮﺑ ) 727GDD و 1043 ( ﻪــﺳ
ﻢﻛاﺮــﺗ ﻞﺧاﺪــﺗ و ﺶﻳﺎــﻣزآ ﻦــﻳا رد دﺮﺑرﺎــﻛ درﻮــﻣ ﻲﻫﺎــﻴﮔ
ﻒﻠﻋ ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ رد ﺪﺷر ﻞﺼﻓ ﺮﺳاﺮﺳ رد زﺮﻫ يﺎﻫ 7
ﻪـﺗﻮﺑ
ﻊـــﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد )
ﻞﻜـــﺷ 3 ( ، هرود ياﺪـــﺘﺑا رد CGR ﺪـــﺷر ي
ﺖﺳا ﻪﺘﻓر ﻻﺎﺑ يﺪﻋﺎﺼﺗ ترﻮﺼﺑ .
ﻪﻧﻮﮕﺑ رد ﺪـﻧور ﻦـﻳا ﻪﻛ يا
هرود ﺮﺧاوا
ﻒـﻠﻋ زا يرﺎـﻋ رﺎـﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺎﻴﮔ ﺪﺷر ي ﺎـﻫ
ي
زﺮﻫ ) ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ (
ﻊـﻗاو رد ﺖـﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ يﺮﺘﺸﻴﺑ تﺪﺷ ﺎﺑ
ﺪﻧور ﻲﻣ ﺪﻴﻛﺎﺗ ﺖﻘﻴﻘﺣ ﻦﻳا ﺮﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا رد CGR
ﻪـﻛ ﺪﻨﻛ
ﻒﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ
ﺶﻫﺎـﻛ ﺐـﺟﻮﻣ ﺖﻳﺎﻬﻧ رد لﻮﺼﺤﻣ ﺎﺑ زﺮﻫ يﺎﻫ ﺶﻨـﻛاو ﻞﻴﻟﺪـﺑ ﻪﻟﺎﺴـﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ ،دﻮﺸﻴﻣ ﻲﻋارز هﺎﻴﮔ رد CGR
ﻒـﻠﻋ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﺘﺑﺎﻗر رﺎﺸﻓ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ترذ
زﺮـﻫ يﺎـﻫ
دﻮﺑ . ﻲﻠﻋ هرود ﺶﻳاﺰـﻓا عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻢﻏر ﻒـﻠﻋ ﻞﺧاﺪـﺗ
يﺎـﻫ
ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ زﺮﻫ يﺎـﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻪـﻜﻳﻮﺤﻧ ﻪـﺑ ﺪﺷ ترذ CGR
راﺪـﻘﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸـﻴﺑ ياراد ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ ﺪـﻧدﻮﺑCGR
ﻦـﻳا ﻪـﻛ
نورد ﺖـﺑﺎﻗر رﺎﺸـﻓ ﺶﻳاﺰـﻓا ﻞﻴﻟﺪﺑ ﺰﻴﻧ ﻪﻟﺎﺴﻣ
ﻪـﻧﻮﮔ طﻮـﺑﺮﻣ يا
ﺖﺳا . نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﺧﺮﺑ )
3 ( ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﺖـﺷﺎﻛ يﻮـﮕﻟا تاﺮﺛا
ﻪــﻧاد ترذ ﻢﻛاﺮــﺗ و يا
زﺮــﻫ ﻒــﻠﻋ ﺎــﺑ ﺖــﺑﺎﻗر ﻂﻳاﺮــﺷ رد
جﺎﺗ سوﺮﺧ جﺎـﺗ ﻢﻛاﺮـﺗ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺎـﺑ ﻪـﻛ ،ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ
سوﺮـﺧ
ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ترذ CGR .
ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ )
(RGR
ﻞﻜـﺷ:
4 هﺪﻨﻫﺪﻧﺎﺸـﻧ
ﺖﻋﺮـﺳ ي
ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻪﻛ ،ﺖﺳا نآ زا ﻲﻛﺎﺣ هرﺎﮕﻧ ﻦﻳا ﺖﺳا
هدﺎـﻣ مﺎـﻤﺗ نﻮـﭼ ،ﻦﺘـﻓر ﻪﻗﺎـﺳ زا ﻞـﺒﻗ و ﺪـﺷر ﻪﻴﻟوا
،ﻚﺸـﺧ
ﻣ گﺮﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻞﺻﺎﺣ ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ ،ﺪـﺷﺎﺑ ﻲ
راﺪـﻘﻣ د RGR
ﻦـﻳا ر
ﻪﻫﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣز ي )
ﺪـﺷر ﻪـﻴﻟوا ﻞﺣاﺮﻣ (
ﻻﺎـﺑ ﻦـﻳا زا ﺲـﭘ و ﺖـﺳا
ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺶﻫﺎﻛRGR
ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ . ﺶﺨﺑ رد اﺮﻳز هﺎـﻴﮔ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ
ﻲﻣ ﻪﻓﺎﺿا ﺖﻓﺎﺑ دﻮﺷ
ﻦـﻳا ﻪـﻛ ﺪـﻧراد دﻮﺟو ﺰﻴﻧ ﻲﻧﺎﻤﺘﺧﺎﺳ يﺎﻫ
ﺖﻓﺎﺑ ﻲﺸـﻘﻧ و هدﻮـﺒﻧ لﺎـﻌﻓ ﻲﻜﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ظﺎﺤﻟ زا ﻲﻧﺎﻤﺘﺧﺎﺳ يﺎﻫ
ﺶﻳﺎﻣزآ ) ﻞﻜﺷ 3 ( ندﻮـﺒﻧ ﻞـﻣﺎﻛ ﻞﻴﻟﺪﺑ ﺪﺷر ﻪﻴﻟوا ﻞﺣاﺮﻣ رد
ﺖـﺷﺬﮔ ﺎﺑ و دﻮﺑ ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺰﻴﻧ ،ﺮﺘﻤﻛ رﻮﻧ بﺬﺟ و ﻲﻫﺎﻴﮔ ﺶﺷﻮﭘ اﺪﻴﭘ ﺶﻳاﺰﻓا يﺪﻋﺎﺼﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ نﺎﻣز ﺪﻴـﺳر دﻮﺧ راﺪﻘﻣ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﻪﺑ ﻲﻫﺪﻠﮔ نﺎﻣز رد ﻪﻜﻨﻳا ﺎﺗ ،دﺮﻛ .
ﺎﺑ اﺮﻳز بﺬـﺟ رﻮـﻧ زا يﺮﺘﺸـﻴﺑ ﺖﻤﺴـﻗ ،گﺮـﺑ ﺢﻄـﺳ ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﻪـﺑ ﻲﻫﺎـﻴﮔ ﻪـﻌﻣﺎﺟ نﺎﻴﻣ زا يﺮﺘﻤﻛ رﻮﻧ و هﺪﺷ ﻲﻫﺎﻴﮔ ﺶﺷﻮﭘ
ﻲـﻣ كﺎﺧ ﺢﻄﺳ
ﺪـﺳر . نﺪـﺷ ﻦﺴـﻣ و هﺎـﻴﮔ ﻦـﺳ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺎـﺑ
گﺮﺑ ﺶﻫﺎـﻛ ﺰـﻴﻧ لﻮﺼـﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﺎﻬﻧآ نﺪﺷ درز و ﺎﻫ
ﺖﻓﺎﻳ . ﺎﺗ ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ رد
،ناﺮﻳا ﻲﻋارز يﺎﻬﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻠﺠﻣ ﺪﻠﺟ
7 هرﺎﻤﺷ ، 2 لﺎﺳ 1388
397
ﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ رد ﺪﻧراﺪﻧ
. ﻪﻳﺎـﺳ ضﺮـﻌﻣ رد و نﺪـﺷ ﻦﺴـﻣ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
گﺮﺑ ﻦﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ
ﺎﻬﻧآ يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺶﻫﺎﻛ و ﻲﻨﻴﻳﺎﭘ يﺎﻫ
ﻒﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ ﺮﺛا رد
ﺖﻋﺮـﺳ ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ يﺮﮕﻳد ﻞﻴﻟد زﺮﻫ يﺎﻫ
ﻲـﻣ ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر
ﺪـﺷﺎﺑ . ﻢﺘﻳرﺎـﮕﻟ زا ﻲﺒﺴـﻧ ﺪـﺷر ﺖﻋﺮـﺳ نﻮـﭼ
ﻲـﻣ ﺖـﺳﺪﺑ نﺎـﻣز ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ﻲﻌﻴﺒﻃ
،ﺪـﻳآ RGR
ﻲﻣ ﻞﺻﺎﺣ ﻲﻧﺎﻣز ﺮﻔﺻ لدﺎﻌﻣ
رد ﻞـﻛ ﻚﺸـﺧ هدﺎـﻣ ﻪـﻛ دﻮﺷ
ﺪﺷﺎﺑ دﻮﺧ راﺪﻘﻣ ﻢﻤﻳﺰﻛﺎﻣ .
ﻲﺒﺴـﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻧور
رﺎﻤﻴﺗ رد ترذ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ يﺎﻫ )
ﻒﻠﻋ زا يرﺎﻋ
زﺮـﻫ يﺎﻫ (،
ﻒﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ
يﺎـﻫ يﺎـﻫرﺎﻤﻴﺗ و ﺪـﺷر ﻞﺼـﻓ ﺮـﺳاﺮﺳ رد زﺮـﻫ ﻒﻠﻋ فﺬﺣ
ﻞﺣاﺮﻣ رد زﺮﻫ يﺎﻫ 9
و 13 ﻲـﮔﺮﺑ ) 727GDD
و 1043 ( ًﺎﻣﺎﻤﺗ هﺪﺷ ﺖﺸﻛ ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ ﻪﺳ رد ﺪﻧور ﻚﻳ زا
ﻲﻣ ﺖﻴﻌﺒﺗ ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ
ﺪﻨﻨﻛ . ﻲﻠﺧاﺪﺗ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ فﻼﺘﺧا ﺎﻬﻨﺗ ﻦﻜﻴﻟ
ﻒﻠﻋ ﻒﻠﻋ زا يرﺎﻋ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ ﺎﺑ زﺮﻫ يﺎﻫ
زﺮﻫ يﺎﻫ )
ﺖﺸـﻛ
ﺺﻟﺎﺧ (،
ﺖـﺳا هدﻮﺑ ﺮﺘﻤﻛ RGR .
رﻮـﻄﻨﻳا ار ﺮـﻣا ﻦـﻳا ﺖـﻠﻋ
ﻲﻣ مﺎـﮕﻨﻫدوز شﺰـﻳر و لاوز ﺖﻋﺮـﺳ ﻪـﻛ ﺖـﺷاد نﺎـﻴﺑ ناﻮﺗ
ﺮـﺳ ﺮـﺑ ﺖـﺑﺎﻗر ،ﻞﺧاﺪـﺗ ﺮـﺛا رد ترذ ﻲﻨﻴﻳﺎـﭘ يﺎﻬﮔﺮﺑ و رﻮـﻧ
ﻪﻳﺎﺳ ﻒﻠﻋ ﻲﻫد
ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا زﺮﻫ يﺎﻫ .
ﻦـﻳا ﻲﻠﻛرﻮـﻄﺑ
ﺖـﺳا هﺎـﻴﮔ ﻦﻴﻤﻫ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ﻊﻤﺠﺗ ﻲﻨﺤﻨﻣ ﺲﻜﻋ ﺮﺑ ﻲﻨﺤﻨﻣ
ﻞﻜﺷ 3 : ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻧور 10
ﻪﺗﻮﺑ ) ﻒﻟا ( ، 7
ﻪﺗﻮﺑ ) ب ( و 4 ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ )
ج ( ﻞﻜﺷ
4 : ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ ﻞﻛ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻧور 10
ﻪﺗﻮﺑ ) ﻒﻟا ( ، 7
ﻪﺗﻮﺑ ) ب ( و 4 ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ )
ج (
) ﻞﻜﺷ 1 ﺪﻴﻨﻛ ﻪﻈﺣﻼﻣ ار .(
نارﺎـﻜﻤﻫ و ﻲﻳازﺮﻴﻣ درﻮﻣ ﻦﻳا رد
) 8 ( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ترذ ﺎﺑ سوﺮﺧ جﺎﺗ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﻲﻠﺧاﺪﺗ تاﺮﺛا ي
وﺮﺧ جﺎﺗ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ﺮﺛا س
ﻲﻨﻌﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ترذ ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﺮﺑ يراد .
ﻒﻠﻋ يراﺬﮔﺮﺛا ﻲﻠﻛ ﺮﻴﺳ
ﺮﺑ زﺮﻫ يﺎﻫ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﺺﺧﺎـﺷ ﺢﻄـﺳ
گﺮــﺑ و دﺮــﻜﻠﻤﻋ هدﺎــﻣ ﻚﺸــﺧ ﻞــﻛ ترذ
ﻂــﺳﻮﺘﻣ ﻲﻠﻛرﻮــﻄﺑ :
هدﺎﻣ و گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ رد ﻞﻛ ﻚﺸﺧ
رﻮﻀـﺣ
ﻒﻠﻋ ﻒﻠﻋ رﻮﻀﺣ و ﺪﺷر ﻞﺼﻓ ﺮﺳاﺮﺳ رد زﺮﻫ يﺎﻫ
زﺮﻫ يﺎﻫ
ﺖـﺷﺎﻛ ﻦﻴﺑ ﻞﺻﺎﻓ ﺪﺣ رد ﻞـﺣاﺮﻣ ﺎـﺗ
9 و 13 ﻲـﮔﺮﺑ ) GDD
727 و 1043 ( ﻲﻫﺎـــﻴﮔ ﻢﻛاﺮـــﺗ ﻪـــﺳ رد 4
، 7 و 10 رد ﻪـــﺗﻮﺑ
ﻪﻧﻮﮔ ﻞﺧاﺪﺗ ﺮﺛا رد ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ
ﻒـﻠﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺎـﺑ زﺮـﻫ يﺎـﻫ
ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ترذ )
ﻞﻜﺷ ﺎﻫ ي 1 و 2 .(
ﺖـﺳﺪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺐﺴﺣﺮﺑ
ﻒﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ ﺮﻴﺛﺎﺗ هﺪﻣآ
تﺪـﻣ هﺎـﺗﻮﻛ رد زﺮـﻫ يﺎﻫ )
40 و 60
ﺖــﺷﺎﻛ زا ﺲــﭘ زور (
ﻫﺎﺸــﻣ ﻞــﺑﺎﻗ دﺎــﻳز ﺖــﺳا هدﻮــﺒﻧ هﺪ
. ﻦــﻳا
رد عﻮــﺿﻮﻣ ﻞﻜــﺷ
ﺎــﻫ ي 1 و 2 ﻲــﻣ هﺪــﻳد ﻲﺑﻮــﺨﺑ ﻪــﻛ ،دﻮــﺷ
قﻮـﻓ ﺮﺘﻣارﺎـﭘ ود ﺮﻈﻧ زا رﻮﻛﺬﻣ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ
ﺮﻴﺛﺎـﺗ ﺖـﺤﺗ ﺮﻛﺬـﻟا
ﻒﻠﻋ ﻲﻟوﺰﻧ ﺮﻴﺳ و ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ زﺮﻫ يﺎﻫ ﺎـﻬﻧآ
ﻪـﺑ ﺖﺒﺴـﻧ
ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ )
ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ (
دﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ .
ﺎﺑ ﺎﻣا ﻲﻜﻳدﺰﻧ نﺎـﻣز ﺺﺧﺎـﺷ ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ﺶﻫﺎـﻛ ،ﺖـﺷادﺮﺑ
گﺮـﺑ ﺢﻄﺳ هدﺎـﻣ دﺮـﻜﻠﻤﻋ و
ﻲـﻣ ﺮﺗﺮﻴﮕﻤﺸـﭼ ﻚﺸـﺧ دﻮـﺷ
.
ﻪﻧﻮﮕﺑ مﺪﻋ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﻛ يا لﺮﺘﻨﻛ
ﻒﻠﻋ ﻞﺼـﻓ لﻮـﻃ رد زﺮﻫ يﺎﻫ
ﺪﺷر ) ﻒﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ ﺪﻫﺎﺷ زﺮﻫ يﺎﻫ
( ﻲﻫﺎـﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ رد 7
ﻪـﺗﻮﺑ
و گﺮـﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ياراد ﻲﺒﺴﻧ رﻮﻄﺑ ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﺖﺳا هدﻮﺑ سﺎﻣﻮﻴﺑ .
ﺪـﻴﻛﺎﺗ ﺖﻘﻴﻘﺣ ﻦﻳا ﺮﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا ﻊﻗاو رد
ﻲﻣ ﻪـﻛ ﺪﻨﻛ ﻴﺛﺎـﺗ
ﺮ ﻒـﻠﻋ ﻞﺧاﺪـﺗ
تﺪـﻣ هﺎـﺗﻮﻛ رد زﺮـﻫ يﺎـﻫ
ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ سﻮﺴﺤﻣ ناﺪﻨﭼ .
ﻲــﻣ عﻮــﻤﺠﻣ رد ﻚﺸــﺧ نزو ﺶﻳاﺰــﻓا ﺎــﺑ ،ﺖــﻔﮔ ناﻮــﺗ
ﻒﻠﻋ ﻚﺸـﺧ هدﺎـﻣ و گﺮـﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ زﺮﻫ يﺎﻫ
ﺖــﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎــﻛ ترذ .
نارﺎــﻜﻤﻫ و لﺎــﻫ ،لﺎــﺜﻣ رﻮــﻃ ﻪــﺑ )
18 (
هدﺮﻛ شراﺰﮔ
ﻒـﻠﻋ ﻚﺸـﺧ نزو ﺶﻳاﺰـﻓا ﻪـﻛ ﺪﻧا
زﺮـﻫ يﺎـﻫ
ﻪﻧﺎﺸــﻧ ﺶﻳاﺰــﻓا ي ﻒــﻠﻋ ﻞﺧاﺪــﺗ
ترذ ﺪــﺷر رد زﺮــﻫ يﺎــﻫ
ﻲﻣ هدﺎﻣ و گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ مﺎﮕﻨﻫ ﻦﻳا رد و ،ﺪﺷﺎﺑ ﻚﺸـﺧ
گﺮﺑ ،ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ترذ ﻞﻛ ﺎﻫ
ﻲﻗﺎـﺑ ﻚـﭼﻮﻛ و ﺮـﻴﭘ ﺮﺗدوز
ﻲﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ . ود ﻦـﻳا ﺮـﻈﻧ زا ﺎـﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻦﻴـﺑ ﺶﻫﺎـﻛ تﺪـﺷ دﻮﺟو ﻦﻳا ﺎﺑ
ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ،ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻢﻛ ﺮﺘﻣارﺎﭘ
ﻲـﻜﻳ ،ﺮـﻣا ﻦـﻳا ﻞـﻴﻟد ﺪـﺳر
ﺪﺣاو رد ترذ ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺐﺒـﺳ ﻪـﻛ هدﻮـﺑ ﺢﻄـﺳ
ﻒـﻠﻋ ﺎـﺑ ﻲـﻋارز هﺎﻴﮔ ﻲﺘﺑﺎﻗر ناﻮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا
و هﺪـﺷ زﺮـﻫ يﺎـﻫ
ﻒﻠﻋ يور ﺮﺑ ترذ يزاﺪﻧا ﻪﻳﺎﺳ ﺎﺑ يﺮﮕﻳد
ﺐـﺟﻮﻣ زﺮـﻫ يﺎﻫ
ﻒﻠﻋ ﺪﺷر ﺎﺗ ﺪﻳدﺮﮔ
ددﺮﮔ دوﺪﺤﻣ زﺮﻫ يﺎﻫ .
عوﺮـﺷ ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ
ﻒﻠﻋ لﺮﺘﻨﻛ
زا زﺮﻫ يﺎﻫ 40
ﺐﺒـﺳ ،ترذ ﺶـﻳور زا ﺲﭘ زور
ترذ ﻞــﻛ ﻚﺸــﺧ هدﺎــﻣ و گﺮــﺑ ﺢﻄــﺳ ﺺﺧﺎــﺷ ﺶﻫﺎــﻛ ﻲﻣ ﮔ ددﺮ . ﻒﻠﻋ لﺮﺘﻨﻛ ﺎﻣا
ﻪﻠـﺻﺎﻓ رد زﺮﻫ يﺎﻫ
ي 40 ﺲـﭘ زور
ﻲﻣ ،ترذ ﺖﺷﺎﻛ زا
و گﺮـﺑ ﺢﻄـﺳ ﺺﺧﺎـﺷ ﺶﻫﺎﻛ زا ﺪﻧاﻮﺗ
ﻒﻠﻋ ﺖﺑﺎﻗر زا ﻲﺷﺎﻧ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ﺪﻳﺎﻤﻧ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ زﺮﻫ يﺎﻫ
.
ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ
رﺎﻤﻴﺗ ﺮﺛا يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ
رﺎﻴﺴـﺑ ﺮﻴﺛﺎﺗ ترذ ي
ﻲﻨﻌﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد راد .
ﻪـﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻪﻜﻳرﻮﻄﺑ
د ترذ ي ﻦـﻳا ر
رﺎﻤﻴﺗ هوﺮﮔ رد ﺎﻫ
ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ يرﺎﻣآ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يا )
ﻞﻜـﺷ
ﻒﻟا .(
ﻒـﻠﻋ فﺬﺣ مﺪﻋ و فﺬﺣ ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ
زﺮـﻫ يﺎـﻫ
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ رد
ﻪﺑ ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ ي
دروآ رﺎﺑ . ﻦﻴـﻤﻫ ﺮـﺑ
سﺎﺳا رﺎﻤﻴﺗ ﻒﻠﻋ فﺬﺣ مﺪﻋ
يﺎﻫ ﺪﺷر ﻞﺼﻓ ﺮﺳاﺮﺳ رد زﺮﻫ
رد ﻢﻛاﺮــﺗ ﻲﻫﺎــﻴﮔ 70000 ﻣ ﻦﻳﺮــﺘﻤﻛ رﺎــﺘﻜﻫ رد ﻪــﺗﻮﺑ راﺪــﻘ
ناﺰﻴﻣ ﺎﺑ ار ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ 5
/ 5 صﺎﺼـﺘﺧا دﻮـﺨﺑ رﺎـﺘﻜﻫ رد ﻦـﺗ
داد ) ﻒﻟا ﻞﻜﺷ (.
ﻲﻧادرﺪﻗ
ﻦﻳﺪﺑ ﻲﻣ ضﺮﻓ دﻮﺧ ﺮﺑ ﻪﻠﻴﺳو
ﻢـﻧاد ﻪـﻴﻠﻛ زا ﻪـﻛ ﻲﻧﺎﺘـﺳود
ﻪﻧﺎﻤﻴﻤــﺻ ﻲــﺑ و
ﺖــﻨﻣ و دﺰــﻣ ﺶﻫوﮋــﭘ ﻦــﻳا لﻮــﻃ رد ار اﺮــﻣ
ﻲـﻠﻋ ،ﻢﻳﺎـﻤﻨﺑ هﮋـﻳو ﺮﻜﺸﺗ ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﻲﻫاﺮﻤﻫ
صﻮﺼـﺨﻟا بﺎـﻨﺟ
سﺪﻨﻬﻣ يﺎﻗآ ﻦﻴﺴﺣ ﺪﻤﺤﻣ
هداﺰﻳدﺎـﻫ و
ﻣ سﺪـﻨﻬ ﺪـﻤﺣا ﺪﻴـﺳ
ﻲﻨﻴﺴــﺣ هﺎﮕﺸــﻧاد يزروﺎﺸــﻛ هﺪﻜﺸــﻧاد يﺮــﺘﻛد نﺎﻳﻮﺠﺸــﻧاد
ﺪﻬﺸﻣ ﻲﺳودﺮﻓ .
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1 - ع ،يرﺎـــﺨﺘﻓا .
ا ، . ح . ﻲﻧاﺮﻴـــﺷ ع ،دار . ح ،ﻲﻳﺎـــﺿر .
ﻟﺎـــﺻ م و نﺎﻴﺤ . ر . ﻲﻧﺎـــﻛدرا . 1384 . ﻒـــﻠﻋ لﺮـــﺘﻨﻛ ﻲـــﻧاﺮﺤﺑ ةرود ﻦﻴـــﻴﻌﺗ ﺎﻳﻮـــﺳ زﺮـــﻫ يﺎـــﻫ
)
L.
Glycine max
( د ر يرﺎﺳ ﻪﻘﻄﻨﻣ .
ناﺮﻳا ﻲﻋارز مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ .
ج . 7 . ش . 4 . ص . 364 - 347 .
2 - يدﺰﻳا ا ،يﺪﻨﺑرد . م ، . ح . م ،ﻞﺼﺤﻣ ﺪﺷار .
يﺮﻴﺼﻧ ح و ﻲﺗﻼﺤﻣ .
نﺎﻳرﺎﻜﻣ . 1382 . ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ ﻲﺳرﺮﺑ فورﻮـﺳ ﻲﺘﺑﺎـﻗر يﺎﻫ
)
Echinochloa crus-galli
( و
