A Case Study on the Experien

(1)

in Caring for Patients with Perceived Barriers, Perceived Facilities, and Perceived Needs

COVID-19: A Case Study on the Experience of Nurses

Maryam Hosseinnejad)Ph.D)¹, Farzaneh Zolala)Ph.D)², Faezeh Parsaeemoghadami(M.Sc.)^3, Kambiz Bahaadinbeigy)Ph.D)⁴, Simin Mehdipour)Ph.D)⁵

1.Assistant Professor of Health in Disaster and Emergencies, Student Research Committee, school of Management and Medical Informatics, Kerman University of Medical Sciences, Kerman, Iran.

2.Associate Professor of Biostatistics and Epidemiology, Social determinants of health research center, Institute for futures studies in health, Kerman University of Medical Sciences, Kerman, Iran.

3.M.Sc. student of environmental health Engineering , Kashan University of Medical Sciences, Kashan, Iran.

4.Associate Professor of Medical Informatics, MD in Emergency Medicine, Medical Informatics Research Center, Institute for Futures Studies in Health, Kerman University of Medical Sciences, Kerman, Iran.

5.Corresponding author: Assistant Professor of Health in Disaster and Emergencies, Midwifery and Health, Islamic Azad University, Kerman Branch, Kerman, Iran.

Email: [email protected] Tel: 09131982642

Abstract

as the largest 19, nurses

- the epidemic of COVID fighting against

As the world is Introduction:

group of healthcare professionals at the forefront of this struggle, perceive the threats and challenges. Therefore, it is important to know the factors that help or hinder the health of nurses.

The aim of this study is to investigate the experiences of nurses caring for patients with COVID-19.

Methods: The data for this qualitative study was collected during the summer and early fall of 2020. Participants were nurses from a hospital, which was considered the main hospitalization center for COVID-19 patients in Kerman, a city in Iran; they were selected through purposive sampling. Data were collected through semi-structured interviews. Conventional content analysis method was used to analyze th data.

and six subcategories were categories

Three main tudy.

10 nurses participated in the s Results:

limitations in

” and “ egative emotions

“n of subcategories ing

identified. Perceived barriers (includ

support”, commitment to

”), perceived facilities (subcategories included “perceived service delivery

care” and

”), and prevised needs (subcategories included “self- work”, “previous experience

”) were identified through analysis.

information needs

“

Conclusion: Lack of seriousness to overcome the challenges and obstacles of nurses, results in physical and psychological harm to them and in continuation of COVID-19 epidemic, the health

system will face nurses who will not have the enough capability to provide appropriate nursing care.

ived needs.

19, perceived barriers, perceived facilities, perce -

: nurses, COVID Keywords

Conflict of interest: The authors declared that there is no conflict of interest.

This Paper Should be Cited as:

Author: Maryam Hosseinnejad, Farzaneh Zolala, Faezeh Parsaeemoghadami, Kambiz Bahaadinbeigy, Simin Mehdipour . Perceived Barriers, Perceived Facilities, and Perceived …..…….Tolooebehdasht Journal. 2022;21(4):75-88.[Persian]

(2)

ٚد یـٞٚظد یّٕػ ٝٔبٙٞبٔ

دضی زؿاذٟث عًّٛ

َبػ

، ٓىی ٚ زؼیث ٖبثآ ٚ شٟٔ ،ْسبٟچ ٜسبٕؿ

1401

ىاراتسرپ

:ىاگدٌسیًَ

يیسح نیره

1داصً

یلعلاٍذ ًِازرف ،

، 2

مدقه ییاسراپ ُسئاف دلاءاْب سیبهاک ،3

یگیب يی

، 4

یدْه يیویس

5رَپ

.1 سبیدبشػا ّْٛػ ٜبٍـ٘اد ،ییٛؼـ٘اد ربمیمحس ٝشیٕو ،ی٘بػس علاًا ٚ زیشیذٔ ٜذىـ٘اد ،صداٛح ٚ بیلاث سد زٔلاػ ٜٚشٌ

ٖاشیا ،ٖبٔشو ،ٖبٔشو یىؿضد .

.2 یطِٛٛیٔذیدا ٚ سبٔآ ٜٚشٌ سبیـ٘اد ربمیمحس ضوشٔ ،

ٜذٙیآ ٜذىـٞٚظد ،زٔلاػ شث شطؤٔ یػبٕشػا ُٔاٛػ ،زٔلاػ سد یٞٚظد

ٖاشیا ،ٖبٔشو ،ٖبٔشو یىؿضد ّْٛػ ٜبٍـ٘اد .

.3 ذؿسا یػبٙؿسبو یٛؼـ٘اد یػذٟٙٔ

.ٖاشیا ،ٖبؿبو ،ٖبؿبو یىؿضد ّْٛػ ٜبٍـ٘اد ،زؿاذٟث ٜذىـ٘اد ،يیحٔ زؿاذٟث

.4 یىؿضد هیسبٔسٛف٘ا ٜٚشٌ سبیـ٘اد ربمیمحس ضوشٔ ،

ٜذٙیآ ٜذىـٞٚظد ،یىؿضد هیسبٔسٛف٘ا ٜبٍـ٘اد ،زٔلاػ سد یٞٚظد

ٖاشیا ،ٖبٔشو ،ٖبٔشو یىؿضد ّْٛػ .

.5

َٛئؼٔ ٜذٙؼیٛ٘

سبیدبشػا: صداٛح ٚ بیلاث سد زٔلاػ ٜٚشٌ

، یٔلاػا داصآ ٜبٍـ٘اد ،زؿاذٟث ٚ ییبٔبٔ ،یسبشػشد ٜذىـ٘اد

.ٖاشیا ،ٖبٔشو ،ٖبٔشو ذحاٚ

ٗفّس : عبٕس 09131982642

[email protected] Email:

تشادهب عولط

یشهوژپ یولع ههانهاه ود دزي تشادهب هدكشناد نكي و تسیب لاس مراهچ هراوش ىابآ و رهه لسلسه هراوش 94 :

:َٛكٚ خیسبس 29

/ 08 / 1400

:ؽشیزد خیسبس 31

/ 03 / 1401

ُدیكچ

ِهدقه یِبحسد: ذیٛو یٔذیدا بث ٖبٟػ ٝو 19

ٝث ٖاسبشػشد ،زػا ٜصسبجٔ َبح سد يسضث ٖاٛٙػ

ٜٚشٌ ٗیشس

زجلاشٔ یّغؿ ؾِبچ ٚ راذیذٟس بث ،ٜصسبجٔ ٗیا َٚا يخ سد یشؿاذٟث یبٞ

.ذٙشؼٞ ٚشثٚس ییبٞ

ٗیاشثبٙث

یٔ هٕو ٖاسبشػشد زٔلاػ يفح ٝث ٝو یّٔاٛػ زخبٙؿ یٔ ٖآ صا غ٘بٔ بی ٚ ذٙو

.دساد زیٕٞا ،دٛؿ فذٞ

ٖاسبشػشد ةسبؼس یػسشث ٝؼِبٌٔ ٗیا

دسٛٔ سد ٖاسبٕیث صا زجلاشٔ سد ٜذؿ نسد یبٞصبی٘ ٚ رلایٟؼس ،غ٘اٛٔ

ذیٛو ٝث لاشجٔ

19 یٔ

.ذؿبث

یسررب شٍر

ٜداد: یبٞ

فیو ٝؼِبٌٔ ٗیا ی

سد ضییبد ُیٚا ٚ ٖبشؼثبس 1399

سٚآ غٕػ ی

.ذؿ ٖاسبشػشد

زجلاشٔ

ذیٛو ٝث لاشجٔ ٖاسبٕیث صا ٜذٙٙو 19

ؾخث سد ٝث ٝو ٖبشػسبٕیث هی سد ی٘ٛفػ یبٞ

یّكا ضوشٔ ٖاٛٙػ

ٕٝ٘ٛ٘ كیشً صا ،دٛث ٜذؿ ٝشفشٌ شظ٘ سد ،ٖبٔشو شٟؿ سد ٖاسبٕیث یششؼث .ذ٘ذؿ ةبخش٘ا فذٞ شث یٙشجٔ یشیٌ

ٜداد صا بٞ

غٕػ ذٙٔسبشخبػ ٕٝی٘ ٝجحبلٔ كیشً

ٜداد ُیّحس یاشث .ذیدشٌ یسٚآ اٛشحٔ ُیّحس ؽٚس صا بٞ

ی

یدادساشل .ذؿ ٜدبفشػا

اّ ِتفای 10:

.ذ٘دشو زوشؿ شهبح ٝؼِبٌٔ سد سبشػشد

ٝمجً ٝػ ٝؼِبٌٔ ٗیا سد

ٝمجً شیص ؾؿ ٚ ییبػبٙؿ

نسد غ٘اٛٔ .ذؿ سد زیدٚذحٔ ٚ یفٙٔ ربػبؼحا ربمجً شیص ُٔبؿ( ٜذؿ

)ربٔذخ ٝئاسا رلایٟؼس

نسد زیبٕح ربمجً شیص ُٔبؿ( ٜذؿ

ٚ سبو ٝث ذٟؼس ،ٜذؿ زفبیسد یبٞ

ناسدا یبٞصبی٘ ،)یّجل ربیثشؼس ٜذؿ

ٜداد ٝیضؼس صا ُكبح ربمجً شیص ٚ ربمجً )یسبػلاًا یبٞصبی٘ ٚ یشجلاشٔدٛخ ُٔبؿ(

.دٛث بٞ

:یریگ ِجیتً

ؾِبچ ٖدٕٛ٘ فشًشث زٟػ سد یذػ ْضػ ٖاذمف

٘اٛٔ ٚ بٞ

یذٟس تػٛٔ ٖاسبشػشد غ ذ

زٔلاػ

ٖآ ی٘اٚس ٚ یٕؼػ

ٝٔادا سد ٚ ذؿ ذٞاٛخ بٞ

ییب٘اٛس ٝو ذؿ ذٞاٛخ ٚشثٚس ی٘اسبشػشد بث زٔلاػ ْبظ٘ ،یٔذیدا

زجلاشٔ ٝئاسا یاشث ْصلا .زؿاد ذٙٞاٛخ٘ اس ةٌّٛٔ یبٞ

ُشاٍ

اّ

ی یدیلک ذیٛو ،ٖاسبشػشد:

19 غ٘اٛٔ ، نسد نسد رلایٟؼس ،ٜذؿ نسد یبٞصبی٘ ،ٜذؿ

ٜذؿ .

(3)

َبػ ٖبثآ ٚ شٟٔ ،ْسبٟچ ٜسبٕؿ،ٓىی ٚ زؼیث 1401

ذیٛو عٚشیٚ عٛیؿ 19

رذٔ سد ذؿ صبغآ ٗیچ ٖبٞٚ صا ٝو

شػاشػ سد شٍید یبٞسٛـو ٝث یٞبسٛو

ٜسبل ؽششؼٌ ٖبٟػ یبٞ

ٝث .زفبی یسًٛ

سد ٝو 11 عسبٔ

2020 یٛػ صا یسبٕیث ٗیا

ٝث ی٘بٟػ زؿاذٟث ٖبٔصبػ ذؿ ٝشخبٙؿ یٔذ٘بد ٖاٛٙػ

( 1 .) ٗیِٚا

خیسبس سد ٖاشیا سد یسبٕیث دسٛٔ

18 ٝیسٛف 2020 ذییأس ٓل شٟؿ سد

اذید ؽششؼٌ ٖاشیا یبٞشٟؿ یٔبٕس سد یٞبسٛو ّٝكبف بث ٚ ذؿ .دشو

ٔاذلا ٝو عٛهٛٔ ٗیا ٓغشیّػ یٔذ٘بد ٗیا َششٙو سٛظٙٔ ٝث یسب

ٗیا ٝث ٖبیلاشجٔ صا یدبیص داذؼس ٖبٙچٕٞ بٔا زػا ٝشفشٌ رسٛك ذٙشؼٞ ٖبشػسبٕیث سد یٙیِبث رلاخاذٔ ذٙٔصبی٘ یسبٕیث (

2 ).

ٗیا

شفا سد ٓئلاػ صا یفیً دبؼیا ضػبث یػٚشیٚ یسبٕیث لاشجٔ دا

یٔ

ِبحسد .ددشٌ

ی

ٝو عٚشیٚ ٗیا ٝث ٜدِٛآ داشفا صا یداذؼس

چیٞ

یسبٕیث ُٔبح بٟٙس ٚ ذ٘ساذ٘ یٙیِبث ٓئلاػ شٞبظس ٌٝ٘ٛ

یٔ

ذٙؿبث ( 3 )

ٜذػ سد ،

ٓئلاػ صا یفیً داشفا صا یا ٚ ذیذؿ بس فیفخ

یٔ دٛػٚ ٝث اس ربیح ٜذٙٙوذیذٟس ث دسٚآ

ٝ یسًٛ

صا یداذؼس ٝو

یٔ ٖبشػسبٕیث سد یششؼث ذٙٔصبی٘ ٖاسبٕیث زحس ٚ ذ٘ٛؿ

زجلاشٔ

یٔ ساشل یسبشػشد یبٞ

ذ٘شیٌ

( 5 ، 4 ) .

ٕٝٞ ٗیا سد

ٌ ی ش ی

ٝث ٖاسبشػشد بث زٔلاػ ْبظ٘ راشمف ٖٛشػ ٖاٛٙػ

ؾِبچ صا یخشث

ٝثٚس بٞ

ٖآ زٔلاػ ٝو ذٙشؼٞ ٚس دسٛٔ اس بٞ

ٚ صا عشس ٚ ً٘ا ٝچشٌ .زػا ٜداد ساشل ذیذٟس ی

ٌظ ی بٞ

ی غیبؿ

ی٘بٔسد سدبو ٖبیٔ سد یفٙٔ ربػبؼحا ٗیا بٔا زػا یٔذیدا شٞ

یٔ ی٘ٛفػ ٖاسبٕیث بث عبٕس سد ٝو یٔ ،ذٙؿبث

زٔلاػ شث ذ٘اٛس

ٖآ ٖاٚس طأس بٞ

ی ش دسازٍث ( 6 ) .

داذؼس ؾیاضفا ُیِد ٝث سبو ٓؼح ؾیاضفا ،ٗیا شث ٜٚلاػ ٚ ٖاسبٕیث

جٕو ـ ؼ٘ا یٚشی٘ دٛ

ـ ػا ٚ ی٘ب ـ

شػا زیبػس ٝث ْاضّش ـ

یبٞساذ٘ب یٔ

دٛؿ ( 8 ، 7 .)

ٓٞ

فح ُیبػٚ دٛجٕو ٗیٙچ ب

یلخؿ زظ

ٔ ی ذ٘اٛس ذٟس ی

ٜذٙٙوذ

ٖآ ربیح ٚ یٕٙیا ذؿبث بٞ

( 9 ) .

یؿب٘ يشٔ یٔب٘ٛػ بث ٜصسبجٔ سد ٖاسبشػشد ؾم٘ ٝػٛس بث ٗیا صا

ی٘بٟػ ٝؼٔبػ ،ٖاسبشػشد زٔلاػ ءبمسسا ٚ ظفح ْٚضِ ٚ یٔذیدا ،ذیبٕ٘ زیبٕح ٖاسبشػشد صا زػا ْصلا ٝو ذیػس سٚبث ٗیا ٝث

ٗیاصا َبػ زؿاذٟث ی٘بٟػ ٖبٔصبػ ٚس 2020

ٝث اس َبػ ٖاٛٙػ

سد زؿاذٟث ی٘بٟػ صٚس سبؼؿ ٚ دشو ٗییؼس بٔبٔ ٚ سبشػشد ی٘بٟػ َبػ 2020 ا صا ی٘بجیشـد ٝث اس .داد فبلشخا ٜٚشٌ ٗی

،ٖاشحث ٝث ٝشؼٞآ خػبد ُیِد ٝث ٝو زػا ییبٞسٛـو صا یىی ٖاشیا زخبػشیص ،یشؿاذٟث ٓشؼیػ ذث یٌدبٔآ ٚ ٜذٙٙىؿ یشؿاذٟث یبٞ

ٓیشحس ُیِد ٝث یشظفبحٔ راضیٟؼس دٛجٕو

ٝث ،یدبلشلا یبٞ

رذؿ

ٕٝٞ شیطأس زحس ذیٛو یشیٌ

19 زػا ٝشفشٌ ساشل (

10 ) .

ٟٓٔ ،ٖاشیا سد عٚشیٚب٘ٚشو ٜدششؼٌ عٛیؿ یٔذیدا ٗیشس

یسبٕیث

ٝٞد سد ی٘ٛفػ ٖذؿ یششؼث ٝث شؼٙٔ ٝو ٜدشو دبؼیا اس شیخا یبٞ

ٖبشػسبٕیث سد یسبٕیث ٗیا ٝث ٖبیلاشجٔ صا یدبیص داذؼس بٞ

، ضػبث ٚ

یث ؾیاضفا ؽلاس ٝمثبػ

اشٔ زٟػ سد ی٘بٔسد سدبو یبٞ

ٚ زجل

ٖٚذث ،یسبٕیث ٖدٛث ذیذػ ٝث ٝػٛس بث .زػا ٜذؿ ٖاسبٕیث ٖبٔسد

ٝؼٔبػ شٞ سد هؿ ُٔاٛػ عبػا شث اس یثسبؼس ٖاسبشػشد یا

ٖآ یػسشث ٝوذ٘ا ٜدسٚآ زػد ٝث دٛخ یسبشفبث

ٔ بٞ

ی ذ٘اٛس

ٝٔب٘شث ٚ ٖاساضٍشػبیػ سبیشخا سد اس یسبػلاًا ٝث ٝو ذٞد ساشل ٖاضیس

ٝٔب٘شث دٛجٟث س

ی ض ی ؾِبچ بث ّٝثبمٔ یاشث فؼه ٚ بٞ

سد بٞ

ؼلٛٔ

ی ز بٞ

ی ٝثبـٔ

ٖاسبشػشد زٔلاػ ءبمسسا ٚ ظفح ٚ هٕو

.ذٙو صا

ٗیا بث ٝؼِبٌٔ ٗیا ٚس ةسبؼس یػسشث فذٞ

ٖاسبشػشد

زجلاشٔ

ذیٛو ٖاسبٕیث صا ٜذٙٙو -

19 ٜذؿ ْبؼ٘ا ،ٖبٔشو شٟؿ سد

.زػا

(4)

َبػ

1401

یسررب شٍر ای

ٗ

ٝؼِبٌٔ

یفیو ، ؽٚس ٝث

ّحس ی

ُ اٛشحٔ

ذؿ ْبؼ٘ا یدادساشل ی

صا ٝو

ٝجحبلٔ

ٕٝی٘ یدشف

ٜداد یسٚآ غٕػ یاشث ،ٝشفبی سبشخبػ بٞ

.ذیدشٌ ٜدبفشػا بش٘

ی غ

ٝث ص ،بٞذو رسٛك ی

ش بث ربمجً ٚ ربمجً

ٚس صا ٜدبفشػا ی

دشى مشػا اش یی .ذ٘ذؿ عاشخشػا

زوشؿ

ٕٝ٘ٛ٘ كیشً صا ٖبٌذٙٙو عٛیؿ ًَٛ سد ذٕٙفذٞ یشیٌ

ٕٝ٘ٛ٘ .ذ٘ذؿ ةبخش٘ا یسبٕیث یٌ

یش صا ضییبد ُیاٚا بس ٖبشؼثبس

َبػ 1399 ـو ًَٛ

ی ذ .

ٕٝ٘ٛ٘

ٝو ذ٘ذؿ ةبخش٘ا ی٘بشػسبٕیث صا بٞ

ٝث ذیٛو ٝث لاشجٔ ٖاسبٕیث یششؼث یّكا ضوشٔ ٖاٛٙػ 19

شٟؿ سد

ؾخث سد سبو ،ٝؼِبٌٔ ٝث دٚسٚ سبیؼٔ .دٛث ٜذؿ یفشؼٔ ٖبٔشو یبٞ

ذیٛو ٝث لاشجٔ ٖاسبٕیث صا زجلاشٔ ی٘ٛفػ 19

ٗیا زؼیِ .دٛث

ٖآ ُیبثٛٔ ٜسبٕؿ ٜاشٕٞ ٝث ٖاسبشػشد شد ششفد صا بٞ

زخا یسبشػ

ٖآ یاشث كیمحس فذٞ ٚ ذؿ ٝشفشٌ عبٕس داشفا بث غذػ ،ذیدشٌ

.ذیدشٌ ٖبیث بٞ

ٝجحبلٔ ،زمفاٛٔ تؼو صا غد

ٝث شٍـٞٚظد ٚد يػٛس بٞ

رسٛك

زوشؿ ٝو یّحٔ ٚ ٖبٔص سد ٚسسدٚس ذ٘دٛث ٜدشو ٗییؼس ٖبٌذٙٙو

ٝث ٝجحبلٔ .زفشٌ ْبؼ٘ا كمحٔ ٚد يػٛس ذٙٔسبشخبػ ٕٝی٘ رسٛك

ٔ شٞ .ذؿ ْبؼ٘ا ٗیث ٝجحبل

30 بس 60 .ذیـو ًَٛ ٝمیلد

ذؿ عٚشؿ یّو َاؤػ هی بث ٝجحبلٔ

"

ٝثشؼس ذی٘ٛس یٔ

؟ذیٍث ییب٘ٚشو ٖاسبٕیث صا زجلاشٔ دسٛٔ سد اس ٖٛسدٛخ

"

یاشث

ٝث زػد كیلد ٚ ششـیث ربحیهٛس ٖدسٚآ یشٍید رلااؤػ صا شس

ٝث شىف ٖاسبٕیث صا زجلاشٔ ْبٍٙٞ سد .ذؿ حشٌٔ شیص رسٛك

یٔ

ٝچ ذیٙو صا زجلاشٔ دسٛٔ سد ٖٛشػبؼحا ؟دساد زیٕٞا یضیچ

یساشٌخ ٝچ ییب٘ٚشوسبٕیث صا زجلاشٔ ْبٍٙٞ ؟زؼیچ ٖاسبٕیث ٗیا یٔ نسد اس زیبٕح ٝچ ؟ذیٙو

بیآ ؟ذیدشو زفبیسد ییبٞ

ُىـٔ بٕؿ یاشث ٝو دساد دٛػٚ ییبٞضیچ ٜذٙٞدساصآ بی صبػ

صا ذؼث ؟ذیٍث ذیٞاٛخث ٝو ٜساد دٛػٚ یشٍید ضیچ بیآ ؟ذؿبث ا سبیشخا سد ٖاشٍـٞٚظد صا شف٘ ٚد ٗفّس ٜسبٕؿ ،ٝجحبلٔ ْبٕس

ٖآ ٝث یشٍید تِبٌٔ شٌا ُیبٕس رسٛك سد بس زفشٌ ساشل بٞ

ٕٝ٘ٛ٘ .ذٙیبٕ٘ ٝفبها ذیػس ٖبـٙٞر

ٜداد عبجؿا بس یشیٌ

بٞ

ٚ ْذػ

عاشخشػا ذیذػ ربػلاًا .زفبی ٝٔادا

زوسبـٔ ٜصبػا بث

ٝجحبلٔ ٖبٌذٙٙو دشٌ يجه بٞ

ْبٕسا صا ذؼث ٚ ذی

ؽٌٛ صا غد ،ٝجحبلٔ

ٝجحبلٔ ٗشٔ ،ٜسبثذٙچ ٖداد ّٕٝو بٞ

ٝث سٛظٙٔ ٝث .ذؿ ٝشؿٛ٘ ّٕٝو ،ُیّحس

اٛشحٔ ُیّحس ؽٚس ی

یدادساشل

ْش٘ صا ٜدبفشػا بث ٚ ییاشمشػا دشىیٚس بث ساضفا

MaxQDA ٝخؼ٘

18 زػد شٞ .ذؿ ْبؼ٘ا

ٝث غیٛ٘

سٛظٙٔ

یبٞذحاٚ غذػ .ذؿ ٜذ٘اٛخ سبث ٗیذٙچ ییبٙؼٔ ذحاٚ ییبػبٙؿ عبػا شث بٞذو .ذ٘ذیدشٌ عاشخشػا بٞذو ٚ ذؿ ٝكلاخ ییبٙؼٔ

زٞبجؿ رٚبفس ٚ بٞ

.ذٙشفشٌ ساشل ربمجً ٚ ربمجً شیص سد بٞ

ٝث یشیزدسٚبث سٛظٙٔ

هی يػٛس یٙیثصبث ؽٚس صا ،بٞ ٜداد

شٍـٞٚظد بىٕٞ

س

ٖبٌذٙٙو زوشؿ يػٛس یٙیثصبث ٚ ٜدبفشػا

.ذؿ

ٝجحبلٔ

ٜداد شیؼفس ٚ ُیّحس ،بٞ

ٖاشٍـٞٚظد صا ٗس ٚد يػٛس بٞ

ذؿ ْبؼ٘ا

ٝشؿاد اس سبشػشد ٖاٛٙػ ٝث یٙیِبث سبو ٝمثبػ ٚد شٞ ٝو ذ٘ا

،ذٙؿبث یٔ بیلاث سد زٔلاػ یاششود یٛؼـ٘اد ٖٛٙوا ٓٞ ٚ .ذٙشؿاد یفبو يّؼس ،عٛهٛٔ شث ٗیاشثبٙث

َبمش٘ا یشیزد ٝث ٝػٛس بث

زفیؿ صا ٖاسبشػشد ةبخش٘ا ٚ یسبو ٝمثبػ ،یٙػ عٛٙس فّشخٔ یبٞ

.ذیدشٌ زیبػس ُٔبو سًٛ ٝث ؽٚس ٚ يیحٔ ،كیمحس ٕٝ٘ٛ٘

سٛظٙٔ ٝث .زػا ٜذؿ ٜداد حیهٛس

ٖبٙیًٕا زیّثبل یبیصسا

ٜداد زحك .ذیدشٌ یػسشث سضیاٚشدٛػ يػٛس غیبش٘ ٚ شیؼفس ،بٞ

س صا ٖبٙیًٕا یاشث ذییأ

یشیزد شٍـٞٚظد ٚد يػٛس بٞ ٜداد ُیّحس

ذؿ ْبؼ٘ا .

(5)

قلاخا ذو زخا قلاخا ذو

160.1399 IREC.KMU.I.

غٕػ یسٚآ .ذیدشٌ

زوشؿ یاشث ٝؼِبٌٔ ٝ٘بجًّٚاد زیٞبٔ ٚ ٝؼِبٌٔ فاذٞا ٖبٌذٙٙو

شٞ صا ُجل ٚ ذؿ ٜداد حیهٛس ٝ٘بٞبٌآ زیبهس یٙفّس ٝجحبلٔ

ٖآ ٝث .ذؿ ُكبح یٞبفؿ

ٖآ ربػلاًا ٝو ذؿ ٜداد ٖبٙیًٕا بٞ

بٞ

ٝث ٚ ؾٞٚظد فاذٞا زٟػ سد

یث رسٛك .ذؿ ذٞاٛخ شـشٙٔ ْب٘

اّ ِتفای زوشؿ شهبح ٝؼِبٌٔ سد ٖبٌذٙٙو 10

ٖآ ٗػ ٝو ذ٘دٛث شف٘

بٞ

ٗیث 26 بس 51

ٖآ یسبو ٝثشؼس ٚ ،َبػ ٗیث بٞ

2 بس 28 َبػ .دٛث

ٚ ٝمجً ٝػ سد بٞداد 7

ٓیؼمس ٝمجً شیص ذ٘ذؿ یذٙث

ٝث ٝٔادا سد ٝو

.زػا ٜذؿ ٝشخادشد بٞ ٖآ

ٜذؿ نسد غ٘اٛٔ :َٚا ٝمجً

: ٝمجً شیص ٚد صا ٜذؿ نسد غ٘اٛٔ

زیدٚذحٔ ٚ یفٙٔ ربػبؼحا ٜذؿ ُیىـس زٔذخ ٝئاسا یبٞ

.زػا ،یسبٕیث ٖدٛث ٝشخبٙؿب٘ ٚ ذیذػ ُیِد ٝث عشس :یفٙٔ ربػبؼحا

ٝث عشس ٝث یسبٕیث َبمش٘ا صا عشس ،یسبٕیث غیشػ َبمش٘ا زّػ ،ٜداٛ٘بخ زٕػ صا بٍٕیشػا ،ٖاسبىٕٞ فشً صا بٍٕیشػا ،ٜداٛ٘بخ

یٍٙشِد ،سبو نشس یاشث ٖبیفاشًا سبـف صا یشحاسب٘ ،یفًبػ یبٞ

ٜذؿ نسد یفٙٔ ربػبؼحا ؛ٖبٔسد سدبو رٛف شجخ ٖذیٙؿ .ذ٘دٛث ٖاسبشػشد يػٛس ٝشخبٙؿب٘ ٚ ذیذػ دسٛٔ سد :زفٌ ٖاسبشػشد صا یىی یسبٕیث ٖدٛث

"

ٜساذ٘ ٓٞ یكبخ یٚساد یشح .زؼٞ ٝشخبٙؿب٘ عٚشیٚ صٛٙٞ

ٜذث ٗیا ٚ زؼی٘ ّْٛؼٔ ؾهساٛػ

"

:ْ(

2

ُم٘ .) شیص َٛل

ٖبـ٘

:زػا یسبٕیث غیشػ َبمش٘ا صا ٖاسبشػشد عشس ٜذٙٞد

"

رسذل

.زػلابث ؾشیاشػ هی

صا یٛوػ ٝث ،زٕـچ ٝث ٜسٛخث زشػد ٝؿبج٘ زػاٛح ٝظحِ

ْبٕس زسسٛك

"

:ْ(

6 ٝث یسبٕیث َبمش٘ا ٖاشٍ٘ ٖاسبشػشد یٔبٕس .)

ٜداٛ٘بخ زفٌ ٖاسبشػشد صا یىی .ذ٘دٛث ٖبؿ

"

ٚ ٝٙیا ٓػشس

ٜداٛ٘بخ ٝث ٚ ٓؿبث ُلب٘ ٝو ٝٙیا ٓی٘اشٍ٘ ٗیششـیث

ٓٙو ُمشٙٔ ْا

"

:ْ

10 ) ی سبىٕٞ فشً صا بٍٕیشػا . ٝو دٛث یٕیٞبفٔ صا شٍید یى

ٖبـ٘

ٖاسبشػشد صا یىی .دٛث ٖاسبشػشد ربػبؼحا نسد ٜذٙٞد یِبحسد یٔ ٝیشٌ غذػ ٚ نغث َٚا ٝو زفٌ ذٙو

"

ٖاسبىٕٞ

یٔ ،ٓیشؼٞ ی٘ٛفػ ؾخث صا ٖذیٕٟف یٔ ٝو ی٘بشػسبٕیث ٓیشػاٛخ

یٔ ٝ٘بخٚساد ٓیشث

ُخاد ٗیبی٘ ذٙشفٌ

"

:ْ(

2 .)

اٛ٘بخ ٝث یسبٕیث َبمش٘ا صا عشس یفًبػ یٍٙشِد دبؼیا ضػبث ٜد

:دٛث ٜذؿ

"

زؼٞ یشثبید ٖٛچ ْذیذ٘ ٜبٔ سبٟچ اس ْسدبٔ ًلاظٔ ٗٔ

یٔ فشح ؾؼىػ بث ربلٚا ششـیث ...

یا ٜسبچ ٍٝید ةٛخ ٓ٘ص

"زؼی٘

:ْ(

4 .)

:زفٌ ٖاسبشػشد صا یىی ُیٔبف فشً صا بٍٕیشػا دسٛٔ سد

"

ٝشفس

ششفد زفٌ ٟٓث ْذث ششفد ٝی ؾٟث ٝو ْسداشث ٝ٘ٛخ ْدٛث شجث ٚس

یٔ بؼ٘ٚا صا ٗٔ ْشٞاٛخ ٝ٘ٛخ زفٌ ْشٞاٛخ ٝ٘ٛخ ْد ٓشفس ْشیٌ

یث سازث زحاسب٘ یّیخ ٗٔ .لابث زػشفث سٛؼ٘بػآ یٛس زٕحص

ْدشو ٝیشٌ زػبػ هی ٝ٘ٛخ ْذٔٚا ْذؿ

"

:ْ(

5 .)

ُم٘

ٖبـ٘ شیص َٛل :دٛث سبو نشس یاشث ٖبیفاشًا سبـف ٜذٙٞد

"

ٗٔ

ٝو ی٘بٔص صا سبوشػ ْبیث دٛج٘ یهاس ْشؼٕٞ

ٚ ذؿ عٚشؿ ذیٛو

ضحث ٓٞ بث رذٔ ٗیا ... ٜذث فاشل٘ا ٚشث ٝو زفٌ ٗٔ ٝث

ٓیشؿاد

"

:ْ(

6 .)

كیٕػ یشحاسب٘ تػٛٔ ٖبٔسد سدبو رٛف شجخ ٖذیٙؿ صا یشحاسب٘

:دٛث ٜذؿ ٖاسبشػشد

"

یٔ یشلٚ

رٛف ٖبٔسد سدبو صا یىی ٕٟٓف

یّیخ ،ٓـیٔ زحاسب٘ یّیخ ٜدشو

"

:ْ(

3 .)

(6)

َبػ

1401

زیدٚذحٔ

اضفا :زٔذخ ٝئاسا یبٞ

ُیبػٚ دٛجٕو ،یسبوسبث ؾی

زیدٚذحٔ ٚ یسبٕیث عٛیؿ ُیاٚا سد یدشف زظبفح صا یؿب٘ یبٞ

ٖاسبشػشد زٔذخ ٝئاسا ٜذؿ نسد غ٘اٛٔ یدشف زظبفح ُیبػٚ

ٖاسبشػشد یسبو سبث ؾیاضفا ُّػ صا یىی یٞاشٕٞ ٗشؿاذ٘ .ذ٘دٛث :ذؿ ٖبیث

"

هچٛو ذیبث بٔ ٖساذ٘ یٞاشٕٞ بویشٔ ٗیا سبو ٗیشس

بؼ٘ا ٓٞ اس نیشٔ

نیشٔ یاشث ٜصبس ٗیا ٓیذث ْ ٝو زؼٞ ییبٞ

سبو ٍٝید ٝؿبث ششـیث ٖاسبٕیث ُىـٔ شٌا ٜششٟث ٖٛـِبح زخػ

"ٜشس :ْ(

6 .)

عٛیؿ یاذشثا سد یدشف زظبفح راضیٟؼس دٛجٕو ،ٖاسبشػشد

ٝث اس یسبٕیث

ٖآ یاشث یػبػا ؾِبچ ٝو ذ٘دشو ٖبیث یؼ٘بٔ ٖاٛٙػ

:دٛث ٜدشو دبؼیا بٞ

"

ٓیدٛث ادشف هػبٔ ٖاشٍ٘ بٔ دٛث ی٘بٔص ٝث ٚ

هػبٔ ٗٔ ٝث ٓشؼٞ زفیؿ ادشف ٗٔ لابح ٝو دٛث یـِبچ ٗٔ یاشث یٔ

ٝ٘ بی ٝػس

"

.

ٝو دٛث یشٍید ْٟٛفٔ یدشف زظبفح ُیبػٚ صا ٜدبفشػا یشخػ :ذؿ ٖبیث ٖاسبشػشد يػٛس

"

یشلٚ

ٓیسٛخث ْبؿ ٓیشث ٓیٞاٛخث ٝو

ػ ،ٓیسبیثسد ذیبث هػبٔ ةٛخ ،ٓیسبیثسد ذیبث ٓیشث غیٚش

بٞ

هػبٔ ،ذٙشؼٞ سٛػب٘

ٓخص یٙیث ٝغیس ٗـث خیو ذیبث بٞ

ٖبٌ.ٝـیٔ

زؼٞ ْشٌ بٞ

"

:ْ(

3 .)

ٜذؿ نسد رلایٟؼس :ْٚد ٝمجً

: زیبٕح ذٟؼس ،ٜذؿ زفبیسد یبٞ

ٝث ٝو ذ٘دٛث یٕیٞبفٔ یّجل ربیثشؼس ٚ سبو ٝث ٝمجً شیص ٚد ٖاٛٙػ

یدشٌ ییبػبٙؿ ٜذؿ نسد رلایٟؼس .ذ٘ذ

زیبٕح ٜداٛ٘بخ ی٘ادسذل ذ٘دشو ٖبیث ٖاسبشػشد :ٜذؿ زفبیسد یبٞ

ٖبٔصبػ یٛػ صا ٝیذٞ زفبیسد ،ٖاسبٕیث ی٘ادسذل ،ٖاسبٕیث بٞ

ٖآ صا زیبٕح تػٛٔ

ُم٘ .زػا ٜذؿ بٞ

ٜذٙٞد ٖبـ٘ شیص َٛل

:دٛث ٖاسبشػشد صا سبٕیث ٜداٛ٘بخ ی٘ادسذل

"

ٝشخد هیو یٔٛ٘بخ ٝی

ٕٞ ٖبشػد دٛث ٝشؿٛ٘ ٚ دٛث

ٝ یٔ اس ٖبس ،ٝ٘ یدبٔ ؽصسا ٓػٛث

ٗیٕٞ

یٔ ٝو یٔ سبو بؼٙیا بٔ یٙیث

ٝٙیث یٔ بؼ٘ٚا یؼو ٚ ٓیٙو

"

(5 .

ٕٝ٘ٛ٘ یشٍید سبشػشد ٖبیث ُىؿ ٗیا ٝث اس ٖاسبٕیث ی٘ادسذل صا یا

یٔ

:ذٙو

"

ٝسصا ،ٗشؼٞ بٔ ٖادسذل بویشٔ صا یوؼث اذخ ٍٗیٔ َد

ٝشػد ٝی یوؼث یشح ٜذث ٖٛسشیخ صا یوؼث .ٗشفشٌ ٌُ

ٗیا

دشو ِٖٕٛبحؿٛخ ِٛٛچٛو یبٞضیچ

"

" . ٖاذٌّ هی ٖاشیا ٕٝیث

َبحؿٛخ ٚ بٔ ٕٝٞ ٝث داد هچٛو زِبػس ه٘بث بی دٛث ٜذٙٙو

بٔ شىف ٝث ٝو ٓیذیٕٟف ٖداد ذیشخ رسبو یذیػ ٜبفس ٚ

:ْ(ٗشؼٞ

9 .)

تػٛٔ یّجل ةسبؼس صا ٜدبفشػا :یّجل ربیثشؼس ٚ سبو ٝث ذٟؼس :دٛث ٜذؿ ٖاسبٕیث صا زجلاشٔ ُیٟؼس

"

ٖٛٔدسد ٝث یّجل ربیثشؼس

ٝشؿاذ٘ یذجو ُىـٔ ٝؿبث ٝشؿاد تس نیشٔ ٌٝا ٜسٛخیٔ یّیخ .ٓیٙىث ذیبث سبىچ ٓ٘ٚذیٔ ٍٝید ٓیساد ٝثشؼس .ٓیذیٔ ُسٛدآ ٝؿبث

ٝؿبج٘ عششػد سد یىؿضد ٌٝا یشح

"

:ْ(

1

ُم٘ .) ٖبـ٘ شیص َٛل

یٔ

ُیٟؼس ُٔبػ ،سبو ٝث ذٟؼس غح ذٞد ؽشیزد یاشث ٜذٙٙو

یٔ دٛػٛٔ يیاشؿ :ذؿبث

"

یٔ شىف ٝث ٓٙو زٔذخ ذیبث ٓٙو

نیشٔ

ْدٛخ ٕٝفیظٚ ٝؿبث شٌخ سد ٓ٘ٛػ ٓٔدٛخ شٌا یشح بٞ

ٓشؼیاٚ ؽبد ذیبث ْدشو ةبخش٘ا اس ّٓغؿ

"

:ْ) 3 ).

ٜذؿ نسد یبٞصبی٘ :ْٛػ ٝمجً

: تؼو ٝث صبی٘ ٚ یشجلاشٔدٛخ

ٝث ربػلاًا ٖاسبشػشد ٜذؿ ناسدا یبٞصبی٘ ٝمجً شیص ٚد ٖاٛٙػ

.ذ٘ذؿ ییبػبٙؿ صا ٜدبفشػا ُٔبؿ ٖاسبشػشد یشجلاشٔدٛخ یبٞسبشفس :یشجلاشٔدٛخ

ُٕىٔ

:دٛث ٝیزغس ٝث ٝػٛس ٚ ییازغ یبٞ

"

یشیٛمس ،ْدسٛخ یػ ٗیٔبشیٚ یٕٙیا ٓشؼیػ زیٛمس یاشث

ْدسٛخیٔ

"

:ْ(

7

" .) ةآ تسشٔ ب٘ٚشو ٖبٔص صا یٔ ٜٛیٔ

ٓیشیٌ

یٔ

یٕٙیا .ٓـ٘ نیشٔ ٝو ْسٛخ

ٓشؼٞ تظاٛٔ یّیخ لابث ٜشث ْا

"

:ْ(

3 .)

(7)

ذیٛو یسبٕیث دسٛٔسد بس ذٙشؿاد 19

ٝجٙػ ٚ ٖآ فّشخٔ یبٞ

ٜاس صا یسبػلاًا

ٟٓٔ .ذٙیبٕ٘ تؼو فّشخٔ یبٞ

شس تؼو غجٙٔ ٗی

ٝىجؿ ربػلاًا :ذ٘دٛث ٖاسبىٕٞ ٚ یصبؼٔ یبٞ

"

ربػلاًا بٔ

ٝىجؿ صا اس ٖٛٔدٛخ یٔ یصبؼٔ یبٞ

ٜٚشٌ حبؼساٚ یٛس ٓیشیٌ

ٓیساد

"

:ْ(

7

" .) یٔ ٖٛٔبٞ ششود صا اس ربػلاًا ٗٔ

.ْشیٌ

ش٘ذیصس

"ذٙ

:ْ(

1 .)

یریگ ِجیتً ٍ ثحب

ٝث ٝؼِبٌٔ ٗیا زجلاشٔ ٖاسبشػشد ربیثشؼس نسد سٛظٙٔ

و صا ٜذٙٙ

ذیٛو ٝث لاشجٔ ٖاسبٕیث 19

ٝو داد ٖبـ٘ شهبح ٝؼِبٌٔ .ذؿ ْبؼ٘ا

ٖاسبٕیث صا زجلاشٔ سد اس ییبٞصبی٘ ٚ رلایٟؼس ،غ٘اٛٔ ٖاسبشػشد ذیٛو ٝث لاشجٔ

19 ٚ یفٙٔ ربػبؼحا .ذ٘دٛث ٜدشو ٝثشؼس

زیدٚذحٔ

يػٛس ٜذؿ نسد غ٘اٛٔ ّٕٝػ صا زٔذخ ٝئاسا یبٞ

زیبٕح .دٛث ٖاسبشػشد فبیسد یبٞ

سبو ٝث ذٟؼس ،ٜذؿ ز

ٚ ربیثشؼس

نسد ٖاسبٕیث صا زجلاشٔ سد ٖاسبشػشد ٝو دٛث یسلایٟؼس یّجل یبٞصبی٘ ّٕٝػ صا یسبػلاًا یبٞصبی٘ ٚ یشجلاشٔدٛخ .ذ٘دٛث ٜدشو

ٜذؿ ناسدا .دٛث ٖاسبشػشد ی

ّٕٝػ صا یفٙٔ ربػبؼحا صا یفیً ٖاسبشػشد شهبح ٝؼِبٌٔ سد ٖدٛث ٝشخبٙؿب٘ ٚ ذیذػ ُیِد ٝث عشس َبمش٘ا زّػ ٝث عشس ،یسبٕیث

،یفًبػ یبٞ یٍٙشِد ،ٜدٛ٘بخ لاشثا صا عشس ،یسبٕیث غیشػ اس ذٙیبؿٛخب٘ یبٞشجخ ٚ ،سبو نشس یاشث ٖبیفاشًا سبـف ،بٍٕیشػا عٛیؿ ذ٘ا ٜداد ٖبـ٘ فّشخٔ ربؼِبٌٔ .ذ٘دٛث ٜدشو نسد ذیٛو 19 صا یفیً ٝؼٔبػ سد ٝىّث ٖاسبشػشد ٖبیٔ سد بٟٙس ٝ٘

اس یفٙٔ ربػبؼحا زػا ٜدسٚآ دٛػٚ ٝث

( 13 - 11 ) عشس عبؼحا .

ذیٛو صا یؿب٘ یسبٕیث صا 19

ٖاشٍ٘ داشفا اشیص زػا نسد ُثبل

ػ .ذٙشؼٞ دٛخ یشٔلا ذؿبث ٝشؿاد ییلابث ًبشجؼ٘

( 14 ) ٖدبشفا شٌخ ٝث صا عشس بٟٙس ٝ٘ داشفا .

یٔ نسد اس عٛهٛٔ ٗیا ٝىّث ،ذ٘ساد دٛخ یشٔلاػ ٝو ذٙٙو

یٔ

داشفا شٍید یشٔلاػ یاشث یشٌخ ذٙ٘اٛس ٜداٛ٘بخ بكٛلخٔ

ذ٘ٛؿ ( 15 .) ٖبىؿضد عشس ٗیششـیث داد ٖبـ٘ یؼٌمٔ ٝؼِبٌٔ هی

ذیٛو یسبٕیث صا 19

عٛیؿ ،ٜداٛ٘بخ ٝث ز٘ٛفػ َبمش٘ا تیسشس ٝث

زػا ٜدٛث یسبٕیث مساٛػ ٚ یسبٕیث غیشػ (

16 ) سد . ًٙٞشف

یبٞ ٝجٙػ صا یىی ُیٔبف ٚ ٜدٛ٘بخ بوػا یىیضیف سٛوح ی٘اشیا عٛیؿ ٜسٚد سد .زػا یفًبػ ٚ ی٘اٚس یبٞصبی٘ ٝث خػبد ٟٓٔ

ّٝكبف دشىیٚس یسبٕیث َبمش٘ا صا یشیٌّٛػ یاشث ،عٚشیٚب٘ٚشو ُلب٘ َبٕشحا ُیِد ٝث ٖاسبشػشد .زفس سبو ٝث یػبٕشػا یسازٌ

ػس یاشث یششـیث یذٙجیبد دٛخ ٖدٛث ذٙشؿاد ّٝئؼٔ ٗیا زیب

ٖآ ٖاٚس زٔلاػ شث یفٙٔ شیطبس ٖاضیضػ صا یىیضیف یسٚد ٗیاشثبٙث .زؿاد بٞ

ٝؼِبٌٔ ٗیا ٖاسبشػشد ٖبیٔ سد یفٙٔ ربػبؼحا صا یىی بٍٕیشػا صا شف٘ ذٙچ ٖبیٔ سد)ٝیشٌ( یفًبػ ؾٙواٚ ٝث شؼٙٔ ٝودٛث بٞ ٖآ

ربٔذخ ٖبٙوسبو ٝیّػ بٍٕیشػا داد ٖبـ٘ یمیمحس غیبش٘ .ذؿ ذیٛو بث ٜصسبجٔ شیٌسد ٝو ی٘بٔسد یشؿاذٟث 19

ٝث شؼٙٔ ،ذ٘ا ٜدٛث

ٚ ٜذؿ یٌدٛػشف ٚ یٍشؼخ ّٕٝػ صا یفٙٔ یبٞذٔبید

ٖآ یذٕٙشیبهس زػا ٜداد ؾٞبو اس بٞ

( 17 ) شهبح ؾٞٚظد سد .

ٜداٛ٘بخ ٖبیٔ سد یسبٕیث صا یؿب٘ راذیذٟس نسد لابٕشحا ٝو زػا ٜذؿ سبو نشس یاشث ٖاسبشػشد شث سبـف ضػبث ٖاسبشػشد .دٛؿ ٜدٛ٘بخ یبوػا ٖبیٔ سد ؾٙس ٝث شؼٙٔ ذ٘اٛس یٔ عٛهٛٔ ٗیا ٝى٘بٙچٕٞ

ٖبٙوسبو یّغؿ راشٌخ نسد داد ٖبـ٘ ٝؼِبٌٔ هی

یبٞ ٜداٛ٘بخ سد ؾٙس دبؼیا ضػبث لاٛثا عٛیؿ شیٌسد یشؿاذٟث دٛث ٜذؿ یِبٍٙػ (

18 ) ٜذؿ نسد یفٙٔ ربػبؼحا صا شٍید یىی .

(8)

َبػ

1401

شجخ ٖذیٙؿ ُیِد ٝث شطأس ٚ یشحاسب٘ ٖبیثشهبح ٝؼِبٌٔ سد ٖاسبشػشد ث ٖبٔسد سدبو يشٔ

ّػ ٖاسبٕیث يشٔ ؾیاضفا .دٛ

ی ؽلاس ٓغس

سد ی٘اٛسب٘ ٚ زؼىؿ غح دبؼیا ضػبث ٖبٔسد سدبو یبٞ ٓیس

ٖآ ٖبیٔ

دٛؿ یٔ بٞ

( 19 )

٘ غح . دٛث ذٞاٛخ ششـیث ی٘بٔص ی٘اٛسب

زفبیسد یٔذیدا سد شیٌسد ٖاسبىٕٞ يشٔ صا ییبٞ ؽساضٌ ٝو یٔ

ٖاٚس زٔلاػ ٜذٙٙوذیذٟس ،یفٙٔ ربػبؼحا ٗیا دٛػٚ .دٛؿ .زػا دٛخ یسبو زیٞبٔ ُیِد ٝث ٖاسبشػشد ٝو زػا یِبح سد ٗیا

عششػا یٔ ٝثشؼس اس یٌ٘ٛبٌ٘ٛ یبٞ

ذٙٙو ( 20 ).

ٝؼِبٌٔ هی غیبش٘

ٖبٔسد سدبو ٗیث سد یٌشؼفا عٛیؿ داد ٖبـ٘ ُیّحساشف 2

/ 23

ةاشٌها ،ذكسد 8

/ 22 یث ،ذكسد یثاٛخ

9 / 38 ذكسد ٜدٛث

زػا ( 21 ) .

زیدٚذحٔ شهبح ؾٞٚظد سد ،یسبوسبث ؾیاضفا صا یؿب٘ یبٞ

یبٞ زیدٚذحٔ ٚ یسبٕیث عٛیؿ ُئاٚا سد یشظبفح ُیبػٚ دٛجٕو ػٚ صا یؿب٘

ؾِبچ ،یدشف زظبفح ُیب ربٔذخ ٝئاسا یاشث ییبٞ

ٝو زػا ٜذؿ قخـٔ زیؼلاٚ ٗیا .دٛث ٜدسٚآ ٓٞاشف ٖاسبشػشد یسبٕیث یٔذیدا ٖبٔص سد زیِبؼف شیٌسد ٖاسبشػشد ،ی٘ٛفػ یبٞ

ذٙشؼٞ شج٘بٔص ٝو ذ٘ٛؿ یٔ ییبٞ

( 22 ) ؾیاضفا یاشث یدبیص ُیلاد .

ذیٛو عٛیؿ ٖبٔص سد ٖاسبشػشد یسبو ٓؼح 19

سد .دساد دٛػٚ

یٕٟٔ ؾف٘ سبٕیث ششؼث شث ٜداٛ٘بخ یبوػا سٛوح ی٘اشیا ًٙٞشف ف سد ٖآ شث ٜٚلاػ ٚ دساد ی٘اٚس ٚ یفًبػ زیبٕح ٖدسٚآ ٓٞاش

زیِبؼف صا یخشث ْبؼ٘ا سد یٔ هٕو سبٕیث ٝث ٝ٘اصٚس یبٞ

ٝث .ذٙٙو

ؾخث ضػ ٝث بٞ ؾخث ْبٕس سد سٛظٙٔ ٗیا یىی ،ٜظیٚ زجلاشٔ یبٞ

سٛوح ٖبشػسبٕیث سد سبٕیث ششؼث سبٙوسد سبٕیث ٜداٛ٘بخ یبوػا صا ذیٛو عٛیؿ يیاشؿ سد بٔا .دساد 19

سد ٜدٛ٘بخ یبوػا سٛوح صا

ٖبجلاشٔ بٟٙس يیاشؿ ٗیا سد ٗیاشثبٙث .ذؿ یشیٌّٛػ ٖاسبٕیث سبٙو لأخ ،یٕؼػ یبٞ زجلاشٔ شث ٜٚلاػ ٝو ذ٘دٛث ٖاسبشػشد یّكا ضػبث ٗیا ٚ ذٙٙو یٔ ٖاشجػ اس ٖبٞاشٕٞ سٛوح ْذػ صا یؿب٘

،سبو ٓؼح ؾیاضفا بث تػبٙشٔ .زػا ٜذؿ بٟ٘آ یسبوسبث ؾیاضفا زػا ْصلا بث ٖاشیا زٔلاػ ْبظ٘ بٔا .ذثبی ٝؼػٛس ی٘بؼ٘ا غثبٙٔ

زػا ٚشثٚس سبشػشد دٛجٕو ؾخث ٝىیسًٛ ٝث

دٛجٕو بث یٙیِبث یبٞ

ذٙشؼٞ ٚشثٚس ٚشی٘

( 24 ، 23 ) ٝث سبشػشد زجؼ٘ دساذ٘بشػا ٝث ٝػٛس .

ةٌّٛٔب٘ مساٛػ صا زخس ذٞاٛخ یشیٌّٛػ زٔلاػ ْبظ٘سد

ؾیاضفا یاصا ٝث داد ٖبـ٘ ضیِب٘آبشٔ ٝؼِبٌٔ هی غیبش٘ ٝى٘بٙچ ،دشو ٖاضیٔ ٝث سبشػشد شٞ

14 یٔ ؾٞبو شیٔ ٚ يشٔ َبٕشحا ذكسد

ذثبی ( 25 ).

شٍید یىی یسبٕیث عٛیؿ ُئاٚا سد یدشف زظبفح ُیبػٚ دٛجٕو بٞ زِٚد شظوا یّكا ُىـٔ ٝو،دٛث زٔذخ ٝئاسا یبٞ ؾِبچ صا دٛث ( 27

، 26 ) شثاشث سد بٞسٛـو ٓو یٌدبٔآ ٜذٙٞد ٖبـ٘ ٚ

یساشٌها يیاشؿ یسبٕیث ٜدششؼٌ یٔذیدا ذٙ٘بٔ

.زػا ی٘ٛفػ یبٞ

یلخؿ یٕٙیا راضیٟؼس ٖٚذث ی٘ٛفػ ٖاسبٕیث صا زجلاشٔ

ٜٚلاػ ذیذٟس ٗیا نسد .زػا ٖبٔسد سدبو زٔلاػ یاشث یذیذٟس یٔ شیطبس ٖاٚس زٔلاػ شث ٝىٙیاشث زیفیو شث ذ٘اٛس یٔ ،دسازٌ

زظبفح ُیبػٚ صا ٜدبفشػا .ذؿبث سازٌ شیطبس زػا ٓٞ زجلاشٔ

ف زیدٚذحٔ دبؼیا ضػبث یدش ّٕٝػ صا ٖبٔسد سدبو ٖبیٔ سد ییبٞ

یٔ ٖاسبشػشد یٕٙیا ٚ یٕؼػ زٔلاػ ٚ ٜبفس شث ذ٘اٛس یٔ ٝو دٛؿ

ٖآ ذؿبث سازٌ شیطبس بٞ

( 28 )

ٝؼِبٌٔ غیبش٘ . داد ٖبـ٘ یا

82 %

دسدشػ یدشف زظبفح راضیٟؼس صا ٜدبفشػا زّػ ٝث ٖبٔسدسدبو ذ٘ا ٜدشو ٝثشؼس اس (

29 ) ُیبػٚ صا ٜدبفشػا ٖبـ٘ شٍید یا ٝؼِبٌٔ .

ؾٞبو ٚ یٍشؼخ ؾیاضفا ضػبث ٖبحاشػ ٖبیٔ سد یدشف زظبفح زػا ٜذؿ دشىّٕػ زیفیو (

30 ) ْبؼ٘ا ٚ ربٕیٕلس ربخسا .

یٔ شظ٘ ٝث یسٚشه مساٛػ ٗیا صا یشیٌّٛػ یاشث یسبٔاذلا ،ذػس

.ذػس شظ٘ ٝث یثٛخ سبو ٜاس یسبو ربػبػ ؾٞبو ذیبؿ

(9)

.ذ٘ذیدشٌ ییبػبٙؿ ٜذؿ نسد رلایٟؼس ٖاٛٙػ ٝث یّجل ربیثشؼس بٞ ٖآ صا ٜدبفشػا ٚ بٞ ٖآ زیٛمس ،ٜذٙٙو ُیٟؼس ُٔاٛػ زخبٙؿ زیؼلٛٔ سد یٔ هٕو زٔلاػ ءبمسسا ٝث ٝثبـٔ یبٞ

.ذٙو عٛیؿ

صا بٞ زیبٕح صا یا ٜدششؼٌ فیً دبؼیا ضػبث ب٘ٚشو ی٘بٟػ ث ذؿ ی٘بٔسد سدبو یسًٛ ٝ

ٖاٛٙػ ٝث ٖاشیا سد ٖبٔسد سدبو ٝو

زیبٕح .ذٙشفشٌ تمِ زٔلاػ ٖبؼفاذٔ

ٖاسبشػشد صا یػبٕشػا یبٞ

ٖآ ٜضیٍ٘ا ذ٘اٛس یٔ

حٌػ ٚ ،ذٞد ؾیاضفا سبو ْٚاذس یاشث اس بٞ

ٖآ ٗیث سد اس ی٘اٚس رلاىـٔ

ذٞد ؾٞبو بٞ

( 32 ، 31 ) ٗیاشثبٙث .

زیبٕح ؾیاضفا ٚ ْٚاذس رسٚشه هی ٖاسبشػشد صا یػبٕشػا یبٞ

شث ٝو ذٙشؼٞ یؼجٙٔ ٚد یّجل ربیثشؼس ٚ ُغؿ ٝث زجؼ٘ ذٟؼس .زػا زیٕو

ٝفشح ربٔذخ ٝئاسا زیفیو ٚ یٔ شیطبس یا

ٝث ذٟؼس .دسازٌ

یٔ ضػبث ٝو زػا ی٘ٚسد یا ٜضیٍ٘ا ُغؿ يیاشؿ داشفا دٛؿ

ٓٞاشف اس ٗىٕٔ زٔذخ ٗیششٟث ٚ ذٙٙو ُٕحس اس ساٌٛب٘ ٚ زخػ ذ٘سٚآ ( 34 ، 33 ) .

ٚ غف٘ ٝث دبٕشػا دبؼیا ضػبث لابٕشحا یّجل ةسبؼس یٔ ٖاسبٕیث صا زجلاشٔ سد داشفا یذٔآسبودٛخ سٚشٔ غیبش٘ .دٛؿ

هیسبٕشؼیػ ؽصسا ٚ یّجل ربیثشؼس ٝو داد ٖبـ٘

یا ٝفشح یبٞ

یٔ ٝو ذٙشؼٞ یؼثبٙٔ ،ٖبؿدٛخ فیبظٚ دسٛٔ سد ٖاسبشػشد ذ٘اٛس

ٖآ یٌدبٔآ دبؼیا ضػبث یسبٕیث یٔذیدا شثاشث سد بٞ

ی٘ٛفػ یبٞ

دٛؿ ( 35 ) . ٜذؿ ناسدا یبٞصبی٘ ،ربػلاًا تؼو ٝث صبی٘ٚ یشجلاشٔدٛخ

یٔ ٝو دٛث شهبح ؾٞٚظد سد ٖاسبشػشد یلخؿ یٌذ٘ص شث ذ٘اٛس

یا ٝفشح ٚ

ٖآ صا زجلاشٔ سٛظٙٔ ٝث ٖاسبشػشد .ذؿبث سازٌ شیطبس بٞ

یٔ نسد اس یشجلاشٔ دٛخ زیٕٞا ،ٖاسبٕیث ٚ ٜدٛ٘بخ .ذٙٙو

بٌٛی ،ؽصسٚ ،یفبو زحاششػا ٚ ةاٛخ ذٙ٘بٔ ربٔاذلا

ٚ اس ٝجلاشٔ

دٛؿ ُٔبؿ (

36 ).

صا بٟٙس ٖاسبشػشد شهبح ؾٞٚظد سد بٔا

ٝیزغس یبٞدشىیٚس یٔ ٜدبفشػا یا

.ذ٘دشو

ٗیا ٝث ٝػٛس بث ٝو

ؽٚس دسٛٔ سد یفبو ؾ٘اد ٖاسبشػشد بٔا ذ٘ساد یشجلاشٔ دٛخ یبٞ

یخشث ؽٚس ٖدشث سبو ٝث غ٘بٔ ،ُٔاٛػ صا ذٙ٘بٔ یشجلاشٔ دٛخ یبٞ

یٔ ؽصسٚ

دٛؿ ( 37 ) ب٘ٚشو عٛیؿ ٖبٔص سد یثٛخ ٝث ّٝئؼٔ ٗیا .

یٔ نسد ُثبل ٝٔب٘شث ٚ ٗیٍٙػسبو ی٘لاًٛ ربػبػ دٛػٚ .ذؿبث

عششػد سد ٖاسبشػشد ٝو ٜذؿ ضػبث لابٕشحا ٓظٙٔب٘ یسبو ٗیشس

ٙیبٕ٘ ةبخش٘ا اس یشجلاشٔدٛخ ؽٚس .ذ

یٛؼشؼػ سد ٖاسبشػشد ٝو ٜذؿ ضػبث یسبٕیث ٖدٛث ذیذػ

ٟٓٔ ٚ ذٙؿبث ربػلاًا

ٖآ ربػلاًا غجٙٔ ٗیشس ٚ ٖبىؿضد بٞ

ٝىجؿ

ٝث .زػا ٜدٛث یصبؼٔ یبٞ

سبجخا صا یشیٌّٛػ سٛظٙٔ

ٝث ىٛثشٔ ربػلاًا یٛؼشؼػ یاشث ٝو ٜذؿ ٝیكٛس زػسدب٘

ٕٝٞ

ذیٛو یشیٌ

19 ییبٕٙٞاس ذٙ٘بٔ شجشؼٔ غثبٙٔ صا

ٚ بٞ

ؽساضٌ

ضواشٔ ٚ زؿاذٟث ی٘بٟػ ٖبٔصبػ يػٛس ٜذؿ شـشٙٔ یبٞ

یسبٕیث یشیٍـید ٚ َششٙو دٛؿ ٜدبفشػا ٜذحشٔ رلابیا یبٞ

( 38 .)

ٝىجؿ ٝو دساد دٛػٚ َبٕشحا ٗیا ٜذؿ شـشٙٔ سبجخا ،یصبؼٔ یبٞ

زیبػ ٗیا يػٛس ٗیششٟث ٗیاشثبٙث ذٙیبٕ٘ فیشحس بی ٚ ُؼػ اس بٞ

زیبػ ةٚ ٝث ٓیمشؼٔ ٝؼػاشٔ ،ٜاس یٔ غػشٔ یبٞ

ٖآ صا .ذؿبث

زیبػ ٖبثص ٝو ییبػ ییبٙؿآ ذیبؿ زػا یؼیٍّ٘ا ٜذؿ شور یبٞ

ٖآ زجغس ْذػ ٝث شؼٙٔ یؼیٍّ٘ا ٖبثص بث ٖاسبشػشد یفبوب٘

یاشث بٞ

زیبػ صا ٜدبفشػا ٖبثص ٝو زػا یِبح سد ٗیا .ذؿبث شجشؼٔ یبٞ

ٗیث ی٘بثص یؼیٍّ٘ا ٝو زػا یِّّٕا

اس ؾ٘اد تؼو غثبٙٔ بٟٙس ٝ٘

یٔ زیٛمس ٖاسبشػشد ٖبیٔ سد ٝىّث ذٙو

یٔ

ٖاسبشػشد زیِبؼف ذ٘اٛس

(10)

َبػ

1401

ٗیث حٌػ سد اس ی٘اشیا زػا ْصلا ٗیاشثبٙث ذٞد ؾیاضفا یِّّٕا

بس ذٙیبٕ٘ ربخسا یشیثاذس یسبشػشد ٖاشیذٔ ٚ ٖاساضٍشػبیػ .ذٙٞد ؾیاضفا ٝٙیٔص ٗیا سد اس دٛخ زیفشظ ذٙ٘اٛشث ٖاسبشػشد

ٗیا ُیِد ٝث .زؿاد زیدٚذحٔ ٗیذٙچ ٝؼِبٌٔ ٗیا عٚشؿ سد ٝو

ٝث لاشجٔ ٖاسبٕیث یاشث غػشٔ ضوشٔ هی بٟٙس ٖبٔشو سد یٔذیدا ذیٛو 19 زوشؿ ،زؿاد دٛػٚ

هی صا يمف ٝؼِبٌٔ سد ٖبٌذٙٙو

صا .ذ٘ذؿ ةبخش٘ا ضوشٔ

ٖآ ییبػ

ٓیٕلس ٝو ٚ ٖبٔص یاشث یشیٌ

یِد ٝث ،دٛث ٖاسبشػشد ٜذٟػشث ٝجحبلٔ ٖبىٔ

زفیؿ ُ ٚ یسبو یبٞ

زفیؿ ٗیث زحاششػا ٝث صبی٘

ساشل ٚ یٍٙٞبٕٞ ،سبو عٚشؿ سد ،بٞ

.ذیـو ًَٛ یسذٔ ٝجحبلٔ ْبؼ٘ا یاشث ٖاسبشػشد بث ربللأ

زجلاشٔ ٖاسبشػشد داد ٖبـ٘ شهبح ٝؼِبٌٔ

بث ٖاسبٕیث صا ٜذٙٙو

ٖآ زٔلاػ شث ٝو ذ٘دٛث ٜذؿ ٝػاٛٔ یسلاىـٔ

یفٙٔ شیطأس بٞ

شً صا .دٛث ٝشؿازٌ

ٖآ ٝث رلایٟؼس صا یخشث نسد یف هٕو بٞ

یٔ

ؾِبچ شث بس دشو

ٓٞ .ذٙیبٕ٘ ٝجّغ ٚس ؾید یبٞ

ٖآ ٗیٙچ بٞ

ٚ یلخؿ یٌذ٘ص زیفیو شث ٝو ذ٘دٛث ٜدشو ناسدا اس ییبٞصبی٘

ٖآ یسبو ٝػٛس بث .دٛث سازٌشیطأس بٞ

ٖبٔسد ٖٛٙوبس ٝىٙیا ٝث

ذیٛو یسبٕیث یاشث یكبخ 19

ٖبیبد ٖبٔص ،زػا ٜذـ٘ ٝشخبٙؿ

زػا ّْٛؼٔب٘ یٔذیدا ،

زػبیػ ربخسا ٗیاشثبٙث

ٝٔب٘شث ٚ بٞ

یضیس

يیاشؿ ٗیا سد ٖاسبشػشد زٔلاػ ءبمسسا ٚ ظفح سٛظٙٔ ٝث تػبٙٔ

ٟٓٔ صا ،ساٛؿد یٔ زٔلاػ ْبظ٘ ربٔاذلا ٗیشس

.ذؿبث

عفاٌه داضت سد یؼفبٙٔ دبوس ٌٝ٘ٛ چیٞ ٝو ذٙٙو یٔ حیشلس ٖبٌذٙؼیٛ٘

دساذ٘ دٛػٚ شهبح ٝؼِبٌٔ

.

ٍ ركشت یًاد ردق زػا یسبمیمحس حشً ُكبح ؾٞٚظد ٗیا

ٝو یِبٔ زیبٕح بث

ٖبٔشو یىؿشد ّْٛػ ٜبٍـ٘اد ییٛؼـ٘اد ربمیمحس ٝشیٕو

.زفشٌ ْبؼ٘ا ٚ ٜبٍـ٘اد ْششحٔ ٗیِٛئؼٔ صا ّٝیػٚ ٗیا ٝث

زوشؿ یٔ ی٘ادسذل ؾٞٚظد سد ٖبٌذٙٙو .دٛؿ

References

1-WHO. WHO Director-General's opening remarks at the Mission briefing on COVID-19 - 12 March 2020 Available from: https://www.who.int/dg/speeches/detail/who-director-general-s- opening-remarks-at-the-mission-briefing-on-covid-19.2020;12.

2-Javanian M, Aghamirzaee Mahalli T, Aqatabar Roudbari J. Presenting A Model and Ranking of Factors Effective on Controlling and Coping with the COVID-19 Pandemic in Babol, Northern Iran.

Journal of Babol University Of Medical Sciences. 2021;23(1):259-66.

3- Bai Y, Yao L, Wei T, Tian F, Jin D-Y, Chen L, et al. Presumed asymptomatic carrier transmission of COVID-19. Jama. 2020.323(14):1406-7.

4-Huang C, Wang Y, Li X, Ren L, Zhao J, Hu Y, et al. Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China. The Lancet. 2020;395(10223):497-506.

(11)

characteristics of 99 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a descriptive study. The Lancet. 2020;395(10223):507-13.

6-Xiang YT, Yang Y, Li W, Zhang L, Zhang Q, Cheung T, et al. Timely mental health care for the 2019 novel coronavirus outbreak is urgently needed. The Lancet Psychiatry. 2020;7(3):228-9.

7-Lam SKK, Kwong EWY, Hung MSY. A qualitative descriptive study of the contextual factors influencing the practice of emergency nurses in managing emerging infectious diseases.

2019;14(1):1626179.

8-Lam SK, Kwong EW, Hung MS, Pang SM. Bridging the gap between guidelines and practice in the management of emerging infectious diseases: a qualitative study of emergency nurses. Journal of clinical nursing. 2016;25(19-20):2895-905.

9-Ing E, Xu Q, Salimi A, Torun N. Physician deaths from corona virus (COVID-19) disease.

Occupational Medicine. 2020;70(5):370-4.

10-Einian A, Einian H. Modeling the Epidemic Dynamics of COVID-19 Outbreak in Iran. BMJ.

11- Khattak SR, Saeed I, Rehman SU, Fayaz M. Impact of Fear of COVID-19 Pandemic on the Mental Health of Nurses in Pakistan. Journal of Loss and Trauma. 2020:1-15.

12-Montemurro N. The emotional impact of COVID-19: From medical staff to common people.

Brain, behavior, and immunity. 2020;87:23-4.

13- Labrague LJ, de Los Santos JAA. Fear of COVID-19, psychological distress, work satisfaction and turnover intention among frontline nurses. Journal of nursing management. 2020.

14-Kobayashi T, Jung Sm, Linton NM, Kinoshita R, Hayashi K, Miyama T, et al. Communicating the risk of death from novel coronavirus disease (COVID-19). Multidisciplinary Digital Publishing Institute; 2020.

15-Ahorsu DK, Lin CY, Imani V, Saffari M, Griffiths MD, Pakpour AH. The fear of COVID-19 scale: development and initial validation. International journal of mental health and addiction. 2020.

(12)

َبػ

1401

16-Urooj U, Ansari A, Siraj A, Khan S, Tariq H. Expectations, Fears and Perceptions of doctors during Covid-19 Pandemic. Pakistan journal of medical sciences. 2020;36(Covid19-s4): 37-42.

17-Ramaci T, Barattucci M, Ledda C, Rapisarda V. Social Stigma during COVID-19 and its impact on HCWs outcomes. Sustainability. 2020;12(9):3834.

18-Desclaux A, Badji D, Ndione AG, Sow K. Accepted monitoring or endured quarantine? Ebola contacts' perceptions in Senegal. Social science & medicine (1982). 2017;178:38-45.

19-Jackson D, Bradbury-Jones C, Baptiste D, Gelling L, Morin K, Neville S, et al. Life in the pandemic: Some reflections on nursing in the context of COVID-19. Journal of clinical nursing.

2020;29(13-14):2041-3.

20-Moudi S, Bijani A, Tayebi M, Habibi S. Relationship between Death Anxiety and Mental Health Status among Nurses in Hospitals Affiliated to Babol University of Medical Sciences. Journal of Babol University Of Medical Sciences. 2017;19(2):47-53.

21-Pappa S, Ntella V, Giannakas T, Giannakoulis VG, Papoutsi E, Katsaounou P. Prevalence of depression, anxiety, and insomnia among healthcare workers during the COVID-19 pandemic: A systematic review and meta-analysis. Brain, behavior, and immunity. 2020;88:901-7.

22-Hessels AJ, Kelly AM, Chen L, Cohen B, Zachariah P, Larson EL. Impact of infectious exposures and outbreaks on nurse and infection preventionist workload. American journal of infection control. 2019;47(6):623-7.

23-Negarandeh R. Facing Nursing Shortage: a Complex Challenge. Hayat. 2015;20(4):1-4.

24-Niazi S, Jahani M, mahmoodi G. Evaluation of Human Resources in the Hospitals Affiliated to Babol University of Medical Sciences and Social Security of Qaemshahr City based on the Standards of the Iranian Ministry of Health. Journal of Babol University Of Medical Sciences.

2016;18(2):56-63.

25-Driscoll A, Grant MJ, Carroll D, Dalton S, Deaton C, Jones I, et al. The effect of nurse-to-patient ratios on nurse-sensitive patient outcomes in acute specialist units: a systematic review and meta-

(13)

Cardiovascular Nursing of the European Society of Cardiology. 2018;17(1):6-22.

26-Emanuel EJ, Persad G, Upshur R, Thome B, Parker M, Glickman A, et al. Fair allocation of scarce medical resources in the time of Covid-19. Mass Medical Soc.2020.

27-Ranney ML, Griffeth V, Jha AK. Critical supply shortages the need for ventilators and personal protective equipment during the Covid-19 pandemic. New England Journal of Medicine.

2020;382(18):e41.

28-Davey SL, Lee BJ, Robbins T, Randeva H, Thake CD. Heat Stress and PPE during COVID-19:

Impact on health care workers' performance, safety and well-being in NHS settings. J Hosp Infect . 2021;108:185-8.

29-Ong JJY, Bharatendu C, Goh Y, Tang JZY, Sooi KWX, Tan YL, et al. Headaches Associated With Personal Protective Equipment - A Cross-Sectional Study Among Frontline Healthcare Workers During COVID-19. Headache. 2020;60(5):864-77.

30-Yánez Benítez C, Güemes A. Impact of Personal Protective Equipment on Surgical Performance During the COVID-19 Pandemic. 2020;44(9):2842-7.

31-Kim Y-J, Lee S-Y, Cho J-H. A study on the job retention intention of nurses based on social support in the Covid-19 situation. Sustainability. 2020;12(18):7276.

32-Labrague LJ, De Los Santos JAA. COVID-19 anxiety among front-line nurses: Predictive role of organisational support, personal resilience and social support. Journal of nursing management. 2020.

33-Al-Hamdan Z, Dalky H, Al-Ramadneh J. Nurses' professional commitment and its effect on patient safety. Global journal of health science. 2018;10(1):111.

34-Lam KK, Hung SY. Perceptions of emergency nurses during the human swine influenza outbreak: a qualitative study. International emergency nursing. 2013;21(4):240-6.

35-Lam SKK, Kwong EWY, Hung MSY, Pang SMC, Chiang VCL. Nurses' preparedness for infectious disease outbreaks: A literature review and narrative synthesis of qualitative evidence.

2018;27(7-8):e1244-e55.

(14)

َبػ

1401

36-Busolo D, Woodgate R. Palliative care experiences of adult cancer patients from ethnocultural groups: a qualitative systematic review protocol. JBI database of systematic reviews and implementation reports. 2015;13(1):99-111.

37-Ross A, Bevans M, Brooks AT, Gibbons S, Wallen GR. Nurses and Health-Promoting Behaviors: Knowledge May Not Translate Into Self-Care. AORN journal. 2017;105(3):267-75.

38-Saqlain M, Munir MM, Rehman SU, Gulzar A, Naz S, Ahmed Z, et al. Knowledge, attitude, practice and perceived barriers among healthcare workers regarding COVID-19: a cross-sectional survey from Pakistan. The Journal of hospital infection. 2020;105(3):419-23.