Assessing the Mediating Role of Depression in the Relationship Between Feeling of Loneliness and Social Functioning in the Elderly

* Corresponding Author:

Masoud Bahreini, PhD.

Address: Faculty of Nursing and Midwifery, Bushehr University of Medical Sciences, Bushehr, Iran.

Tel: +98 (77) 33450187 E-mail: m.bahreini@bpums.ac.ir

1. Faculty of Nursing and Midwifery, Bushehr University of Medical Sciences, Bushehr, Iran.

2. Faculty of Health, Bushehr University of Medical Sciences, Bushehr, Iran.

Roya Zakizadeh¹ , ^*Masoud Bahreini¹ , Akram Farhadi² , Razieh Bagherzadeh¹

Citation Zakizadeh R, Bahreini M, Farhadi A, Bagherzadeh R. [Assessing the Mediating Role of Depression in the Relation- ship Between Feeling of Loneliness and Social Functioning in the Elderly (Persian)]. Iranian Journal of Ageing. 2023; 17(4):580- 595. http://dx.doi.org/10.32598/sija.2022.3339.1

: http://dx.doi.org/10.32598/sija.2022.3339.1

Use your device to scan and read the article online

Objectives Due to the rapid growth of the elderly population, it is very important to pay attention to their mental health indicators including feeling of loneliness, social functions and depression. This study aims to determine the mediating role of depression in the relationship between feeling of loneliness and social functioning in the elderly.

Methods & Materials In this correlational cross-sectional study, 318 older adults covered by the compre- hensive health centers in Bushehr, south of Iran in 2018 were selected using a simple random sampling method. To collect data, Russell’s UCLA loneliness scale (version 3), and Goldberg’s general health ques- tionnaire (Depression and social dysfunction subscales) were used. We applied the partial least squares- structural equation modeling to analyze the data in PLS Graph version 3.00 software. The significance level was set at 0.05.

Results The mean age of the participants was 66.74±5.87 years; 55.3% were male and the rest were fe- male. The results showed that feeling of loneliness directly (β=0.199, P<0.01) and through mediation by depression (β=0.183, P<0.001) could cause social dysfunction. Felling of loneliness and depression to- gether explained 20% of the variance in social dysfunction. The outer and inner model fit indices indicated the models’ good fit.

Conclusion Feeling of loneliness directly or by causing depression can reduce the social functioning of the elderly. The results of this study can be used in designing effective interventions to increase the social functioning of the elderly.

Keywords Aging, Depression, Aged, Loneliness, Social functioning

A B S T R A C T

Article Info:

Received: 22 Oct 2021 Accepted: 17 Nov 2021 Available Online: 01 Jan 2023

Research Paper

Assessing the Mediating Role of Depression in the Relationship Between Feeling of Loneliness and Social Functioning in the Elderly

T

Extended Abstract Introduction

oday, with the dramatic increase in the number of elderly people, population ag- ing and its consequences have become one of the most important public health chal- lenges [1]. Loneliness, as an important health indicator, has a role in increasing the incidence and aggravation of mental and physical diseases in the elderly.

Factors such as reduced social interactions and declined performance are related to the feeling of loneliness in the elderly [5, 4, 10]. On the other hand, depression is one of the common and important disorders in the elderly, which has adverse effects on their individual performance; de- pressed elderly with the highest degree of loneliness ex- perience social isolation. Since the depressed older people interprets the issues from their own perspective according to the cognitive model, depression has become one of the most important debilitating disorders in the elderly [10, 23]. In this study, we assess the mediating role of depres- sion in the relationship between feeling of loneliness and social functioning in the elderly.

Methods

In this correlational cross-sectional study, 318 older adults covered by the comprehensive health centers of Bushehr (south of Iran) were selected by simple random sampling method in 2018 based on the inclusion criteria.

To collect data, in addition to the demographic form, Rus- sell’s UCLA Loneliness Scale (third version) with items rated on a 4-point Likert scale (from 1 to 4) and Gold- berg’s 28-item general health questionnaire (subscales of depression and social dysfunction) with items rated on a 4-point Likert scale from 0 to 3, were used. In the pres- ent study, Cronbach’s alpha of UCLA Loneliness Scale was obtained 0.92; for depression and social dysfunction subscales, it was obtained 0.86 and 0.79, respectively. For the illiterate participants, the questionnaires were com- pleted by the researcher. The questionnaires took about

20 min to complete. To analyze the data, the partial least squares-structural equation modeling was performed in PLS Graph v.3.00 software. PLS is a robust and powerful statistical method [37]. The bootstrap method with 5000 times of resampling was used to access the t-statistic and confidence interval. Cronbach’s alpha and composite reli- ability were used to estimate reliability. Average variance extracted (AVE) was used to estimate convergent validity, and Fornell Locker and heterotrait-monotrait criteria were used to estimate the discriminant validity of the external model. The fit of the internal model was evaluated using the coefficient of determination and Stone-Geisser’s Q² value [38].

Results

The mean age of participants was 66.74±5.87 years ranged 60-87 years; 75% aged <75 years and 55.3% were male. The external and internal model fit indices indicated the appropriateness of the model. The results showed that for all three variables, Cronbach’s alpha and composite reliability were more than 0.7 and the value of AVE was more than 0.5, which are acceptable. For some items, the factor loads were between 0.4 and 0.7, but were kept be- cause removing them did not have much effect on the re- liability of the items. The correlation coefficient between two variables was lower than the square root of the AVE, which indicates appropriate discriminant validity. Based on the heterotrait-monotrait criterion, discriminant valid- ity was below 0.9 in all items, which is acceptable.

The amount of direct, indirect and total effects as well as the t-statistics are given in Table 1. The results showed that feeling of loneliness could lead to poor social func- tioning directly (p<0.01 and β=0.199) and through me- diation by depression (p<0.001 and β=0.183). Feeling of loneliness explained 36% of the variance in depression. In addition, the feeling of loneliness and depression together explained 20% of the variance in social dysfunction. In- ternal model variables did not have multiple collinearity.

The minimum and maximum VIF for internal model variables were 1 and 1.55, respectively. Stone-Geisser’s Table 1. Direct, indirect and total effects

t for total Effect Total Effects

t for Indirect Effects Indirect Effects

t for Direct Effects Direct Effects

Path

5.027 0.306^**

- -

5.027 0.306^**

Depression -> Social dysfunction

15.168 0.597^**

- -

15.168 0.597^**

Loneliness -> depression

8.626 0.382^**

4.633 0.183^**

3.435 0.199^*

Loneliness -> Social dysfunction

Notes: ^**P<0.001, ^*P<0.01; the bias-corrected bootstrap confidence interval did not contain zero.

Q² value for the two variables of depression and social dysfunction was 0.391 and 0.367, respectively, which in- dicates the good fit of the internal model.

Discussion

The results of this study revealed that the feeling of lone- liness directly and through mediation by depression can lead to poor social functioning in the elderly. The prob- lems of old age cause the elderly to become marginalized and turn them from having an active role to having a pas- sive role, and cause dissatisfaction, loneliness, depres- sion, and consequently, a decrease in their personal and social activities [40]. Depressed older adults make less effort to establish their social relationships due to the de- crease in energy, motivation and change in their attitude towards issues; these changes gradually reduce their so- cial interactions [20]. Planning by health care providers to optimally fill the time of the elderly, training the elderly to create and increase relationships with the people around them, as well as family-oriented training on how to inter- act with the elderly can reduce the feeling of loneliness in them and lead to reducing depression and improving social functioning.

Ethical Considerations

Compliance with ethical guidelines

This study was approved by the research ethics of Bush- ehr University of Medical Sciences (Code: IR.BPUMS.

REC.1397.087). Informed consent was obtained from participants.

Funding

This study was extracted from the master thesis of first author, and funded by Bushehr University of Medical Sciences.

Authors' contributions

Conceptualization and data collection: Roya Zakizadeh and Masoud Bahreini; data analysis: Razieh Bagherza- deh; data interpretation: Masoud Bahreini, Akram Far- hadi, Razieh Bagherzadeh; final approval: All authors.

Conflicts of interest

The authors declared no conflict of interest.

Acknowledgements

The authors would like to thank all seniors participat- ed in the study and the Vice-Chancellor for research of Bushehr University of Medical Sciences for their coop- eration and support.

:لوئسم هدنسیون * ینیرحب دوعسم رتکد .ییامام و یراتسرپ هدکشناد ،رهشوب یکشزپ مولع هاگشناد ،رهشوب :یناشن +98 )77( 33450187 :نفلت m.bahreini@bpums.ac.ir :همانایار درکلمع ،ییاهنت ساسحا .تسا مهم رایسب نانآ رد ناور تملاس یاه صخاش هب هجوت ،یدنملاس تیعمج عیرس دشر هب هجوت اب فادها

نییعت فده اب هعلاطم نیا .دنراد یا هژیو تیمها رگیدکی رب لباقتم ریثأت لیلد هب هک دنتسه اه صخاش نیا هلمج زا ،یگدرسفا و یعامتجا .دش ماجنا 1397 لاس رد نادنملاس یعامتجا درکلمع اب ییاهنت ساسحا نیب طابترا رد یگدرسفا یجنایم شقن هب ،)ناریا بونج( رهشوب رهش تملاس عماج زکارم ششوپ تحت دنملاس 318 ،یگتسبمه عون زا یعطقم هعلاطم نیا رد اه شور و داوم یمومع تملاس و )موس هخسن( لسار ییاهنت ساسحا همان شسرپ زا اه هداد یروآ عمج یارب .دندش باختنا هداس یفداصت یریگ هنومن شور تاعبرم لقادح شور اب یراتخاس تلاداعم لدم زا اه هداد لیلحت یارب .دش هدافتسا )یعامتجا درکلمع و یگدرسفا یاه هطیح( گربدلگ یواسم دراوم مامت رد یرادانعم حطس .دش هدافتسا Partial Least Squares (PLS)-Graph 3.00 رازفا مرن زا لدم نومزآ یارب و یئزج .دش هتفرگ رظن رد 0/05 زا رتمک / هیقب و درم ناگدننک تکرش دصرد 55/3 و دوب 66/74^±5/87 هدننک تکرش نادنملاس ینس نیگنایم ،هعلاطم نیا رد اه هتفای P< 0/001 ( یگدرسفا یجنایم اب مه و )^β =0/199 و ^P< 0/01( میقتسم روط هب مه ییاهنت ساسحا داد ناشن جیاتن .دندوب نز درکلمع سنایراو زا دصرد 20 مه اب یگدرسفا و ییاهنت ساسحا .دوش فیعض یعامتجا درکلمع بجوم دناوت یم )^β =0/183 و .دوب لدم ندوب بسانم هدنهد ناشن ینورد و ینوریب لدم شزارب یاه صخاش .دندرک یم نییبت ار یعامتجا درکلمع شهاک ثعاب دناوت یم درف رد یگدرسفا داجیا اب مه و میقتسم تروص هب مه ییاهنت ساسحا ،هعلاطم نیا جیاتن ساسارب یریگ هجیتن نادنملاس یعامتجا درکلمع نازیم ندرب لااب روظنم هب رترثؤم هچ ره تاشیامزآ یحارط یارب جیاتن نیا زا هدافتسا .دوش نادنملاس یعامتجا .تسا دیفم یعامتجا درکلمع ،یگدرسفا ،یدنملاس ،دنملاس ،ییاهنت ساسحا اه هژاودیلک

:هلاقم تاعلاطا 1400 رهم 30 :تفایرد خیرات 1400 نابآ 26 :شریذپ خیرات 1401 ید 11 :راشتنا خیرات

.ناریا ،رهشوب ،رهشوب یکشزپ مولع هاگشناد ،ییامام و یراتسرپ هدکشناد .1 .ناریا ،رهشوب ،رهشوب یکشزپ مولع هاگشناد ،تشادهب هدکشناد .2

یشهوژپ هلاقم  رهش نادنملاس یعامتجا درکلمع اب ییاهنت ساسحا نیب طابترا رد یگدرسفا یجنایم شقن یسررب رهشوب

1هدازرقاب هیضار ، ²یداهرف مرکا ، ¹ینیرحب دوعسم^* ، ¹هداز یکز ایؤر

Citation Zakizadeh R, Bahreini M, Farhadi A, Bagherzadeh R. [Assessing the Mediating Role of Depression in the Relation- ship Between Feeling of Loneliness and Social Functioning in the Elderly (Persian)]. Iranian Journal of Ageing. 2023; 17(4):580- 595. http://dx.doi.org/10.32598/sija.2022.3339.1

: http://dx.doi.org/10.32598/sija.2022.3339.1

Use your device to scan and read the article online

همدقم یگدروخلاس ،نادنملاس دادعت ریگ مشچ شیازفا اب هزورما تملاس یاه شلاچ نیرت مهم زا یکی هب نآ یاهدمایپ و تیعمج اب هک تسا یعیبط یدنیارف یدنملاس .تسا هدش لیدبت یمومع یعامتجا یاه درکلمع و یتخانش ،یمسج تارییغت زا یعیسو هنماد یسرتسد ،یگدنز طیارش دوبهب ،لاح نیع رد .تسا هارمه مولع یاه تفرشیپ و ینامرد یتشادهب یاه تبقارم هب رتشیب یاهروشک رد یدنملاس تیعمج یناهج شیازفا ثعاب ،تملاس دنملاس تـیعمج .]2 ،1[ تسا هدش هتفای هعسوت و هعسوت لاح رد لاح رد ام روشک صوصخ هب و هعسوت لاح رد یاهروـشک رد ایند دنملاس تیعمج ،ناریا 1395 لاس یرامشرس .تـسا شیازفا و )روشک تیعمج زا دصرد 9/3 ( نویلیم 7/5 دودح ار روشک رازه 20 دودح ار رهشوب رهش دنملاس تیعمج یرامشرس نیمه شیازفا ،رگید فرط زا .]3[ تسا هدرک شرازگ )دصرد 6/1 ( رفن لح و ناور تملاس هب هژیو هجوت دنمزاین ،یدنملاس تیعمج صوصخ هب ،یدنملاس نارود یاهزاین هب طوبرم یلامتحا تلاکشم .]4[ تسا نادنملاس یعامتجا و یناور یاهزاین نکمم هک تسا تملاس مهم صخاش کی ،ییاهنت ساسحا یبط و یناور یاه یرامیب دیدشت و زورب شیازفا رد تسا افیا شقن هدننک عیرست ای یا هنیمز لماع کی ناونع هب نادنملاس ،تاساسحا زا یا هدیچیپ هعومجم لماش ییاهنت ساسحا .]4[ دنک دنیاشوخان یدرف هبرجت داجیا اب هک تساه یناشیرپ و اه تخانش یدیماان ،ندوب هدیاف یب ،یگلصوح یب ساسحا ببس ،دنملاس رد هدرتسگ یا هدیدپ ،ییاهنت ساسحا .]6 ،5[ دوش یم یگدرسفا و تیعمج لک دصرد 50 ات 25 هک یا هنوگ هب ،تسا ریگارف و ریثأت تحت دنملاس سنج و نس هب هجوت اب ار لاس 65 یلااب ییاهنت ساسحا هکنیا هب هجوت اب ،ساسا نیا رب .]7[ دهد یم رارق ،دهد یم رارق ریثأت تحت ار یدنملاس هعماج زا یهجوت لباق شخب .]4[ دوش یم بوسحم اه نآ یناور تملاس یارب یدج یشلاچ هتفگ ،تساهنت درف هک ینامز هب طقف ییاهنت ساسحا ،هتبلا زین عمج نایم رد ،درف یتح هک تسا نکمم هکلب ،دوش یمن تلاماعت هب زاین هک دسر یم رظن هب نینچ .دنک ییاهنت ساسحا ناکما هک یعامتجا لماعت صاخ عاونا زا یخرب ای رتشیب یعامتجا رد ییاهنت ساسحا زاس هنیمز ،تسین مهارف دنملاس یارب نآ ماجنا نیب هدش کرد فلاتخا هب ییاهنت ساسحا ،عقاو رد .]8[ تسا درف تیفیک ای نارگید اب درف یعامتجا طباور زا بولطم و یعقاو حطس .]9[ دوش یم قلاطا تاطابترا نیا اب تسا نکمم هک دنراد دوجو یددعتم لماوع یدنملاس رد تاقیقحت رد نیققحم یخرب .دنشاب هتشاد طابترا ییاهنت ساسحا تفُا و یعامتجا طباور شهاک هک دنا هدیسر هجیتن نیا هب دوخ ،5[ تسا طبترم ییاهنت ساسحا اب یدنملاس هرود رد درکلمع ،ناتسود و هداوناخ اب یعامتجا لماعت شیازفا ،لباقم رد .]10 شهاک رد دناوت یم یونعم یاهزاین هب هجوت و یعامتجا تکراشم

یخرب جیاتن ،هنیمز نیا رد .]11[ دشاب رثؤم ییاهنت ساسحا درکلمع و ییاهنت ساسحا نیب هطبار هرابرد هدش ماجنا تاعلاطم ندش کچوک ،نس شیازفا دنهد یم ناشن نادنملاس یعامتجا دنناوت یم یطابترا یاه تراهم شهاک و یعامتجا یاه هکبش .]13 ،12[ دنشاب دنملاس رد ییاهنت ساسحا زاس هنیمز هب زین ییاهدمایپ و تاعبت نادنملاس رد ییاهنت ساسحا ساسحا دنهد یم ناشن هدش ماجنا یاه شهوژپ .دراد لابند تحت ار دارفا یعامتجا یگدنز نوگانوگ یاه هبنج هنوگچ ییاهنت هزیگنا شهاک و ینیگمغ ساسحا شیازفا اب و دهد یم رارق ریثأت یگدنز شور و ]15 ،14[ تسا رثؤم نانآ یعامتجا درکلمع رب درف نیرت مهم زا .]16 ،9[ دهد یم رییغت ار نادنملاس ناور تملاس و یدرف نیب طباور شهاک ،هنازور یاه تیلاعف شهاک هب اهدمایپ نیا .]18 ،17[ تسا هدش هراشا یگدرسفا و تلاکشم هلمج زا ،نادنملاس رد یگدرسفا رضاح لاح رد یا هیوس 2 هطبار اهنت هن دسر یم رظن هب هک تسا یا هدننک نارگن رد .دنک یم زین تیوقت ار نآ تارثا هکلب ، دراد ییاهنت ساسحا اب ساسحا هک دندقتعم یخرب ،هدیدپ ود نیا نیب هطبار نییبت طبترم دوخ صاخ یعامتجا طباور هرابرد درف ساسحا هب ییاهنت تیلک اب طبترم و رت یلک یموهفم یگدرسفا هکنآ لاح ،تسا یگدرسفا ،یتخانش هیرظن ساسارب .]19[ تسا درف تاساسحا دعتسم دارفا رد هک تسا یصاخ یتخانش یاه ینوگرگد هجیتن ،)از یگدرسفا یاه هراو حرط( اه ینوگرگد نیا .دراد دوجو یگدرسفا ینورد یاه هداد درف دنوش یم ثعاب هک دنتسه یتخانش یاهوگلا هتفای رییغت یا هنوگ هب ،دوخ هیلوا براجت ریثأت تحت ار ینوریب و .]20[ دنک کرد نارود مهم و عیاش تلالاتخا زا یکی یگدرسفا ،لاح ره هب هب نآ زا و دراد صخش درکلمعرب ءوس تارثا هک تسا یدنملاس .]10[ دوش یم هدرب مان نادنملاس رد یناوتان تلع نیمود ناونع هب نآ زا ناققحم هک تسا یا هنوگ هب یگدرسفا عویش ،عقاو رد رکذ یناور یاه یرامیب یگدروخامرس و للاتخا نیرت جیار ناونع .]21 [ دننک یم نس زا دعب نآ تعرس هک تسا یقلخ للاتخا کی یگدرسفا تسد زا ،نییاپ قلخ لثم یمئلاع اب ار دوخ و رتشیب یگلاس 65 راکفا و زکرمت رد یناوتان و اهدرکلمع رد یدنک ،هقلاع نداد نادنملاس رد یگدرسفا هکنیا لیلد هب نینچمه .دنک یم صخشم اهدرکلمع شهاک و یمسج تلالاتخا اب ار دوخ ناناوج زا رتشیب نینچمه .]22[ دوش یم نامرد و صیخشت رتمک ،دهد یم ناشن ساسحا هجرد نیرتلااب زا ،یگدرسفا للاتخا هب لاتبم نادنملاس زا یرود و یعامتجا یاوزنا دوخ یگدنز رد و دنرادروخرب ییاهنت هب عوضوم نیا .دننک یم هبرجت ار یعامتجا یاه تیلاعف و هعماج رب هولاع هک تسا یعامتجا یاه شلاچ نیرت مهم زا یکی ناونع .]24 ،23[ دنک یم ریگرد زین ار نانآ یاه هداوناخ ،نادنملاس

ینیب شیپ دناوت یم ییاهنت دنا هداد ناشن تاعلاطم یخرب جیاتن تاعلاطم .]29-25[ دشاب نادنملاس یگدرسفا یارب یوق یا هدننک هطساو هب ای دوخ دناوت یم ییاهنت دنا هداد ناشن زین یرگید ،14[ دشاب هتشاد لابند هب ار نادنملاس درکلمع شهاک ،یگدرسفا دنا هداد ناشن یملع دهاوش و تسین تیعقاو همه ،نیا اما ،]15 .دشاب هتشاد هارمه هب یتبثم یاهدمایپ ییاهنت تسا نکمم هک رتهب درکلمع زا ییاه هناشن ناققحم ،یملع دهاوش نیا زا یکی رد .دنا هدرک شرازگ ،دنا هدرک هبرجت ار ییاهنت هک یدارفا رد یتخانش دارفا نیا رد زکرمت درکلمع دوبهب رب صوصخ هب ،ناققحم نیا .]8[ دنا هدرک دیکأت تیمها و یگنهرف یاهرواب شقن رب اهدمایپ نیا حیضوت رد اه نآ یمومع رواب نیا ،اه گنهرف یخرب رد .دنا هدرک دیکأت اهرواب نیا ییاج ات دوش یم افوکش ناسنا تیقلاخ ،ییاهنت رد هک دراد دوجو مان تیقلاخ عبنم ناونع هب ییاهنت زا ،اه گنهرف نیا رد هک هک تسا نآ رگ نایب ،دش رشتنم ًاریخا هک یا هعلاطم جیاتن .دنرب یم یاه تیعقوم رت تسرد و رتهب کاردا رد دناوت یم ییاهنت ساسحا .]30[ دنک افیا یا هدنزاس و تبثم شقن یعامتجا ،یدنملاس تیعمج نوزفازور دشر هب هجوت اب دش هتفگ هچنآ ربانب یاه صخاش رب تارییغت نیا تارثا و یعامتجا قیمع تارییغت یعامتجا و یناور یاه هطیح رد رتشیب تاعلاطم ماجنا ،تملاس ساسارب نینچمه .تسا رادروخرب یا هژیو تیمها زا نادنملاس یبولطم ناور تملاس زا رهشوب رهش نادنملاس هدش ماجنا تاعلاطم هورگ نیا رد رتشیب تاعلاطم ماجنا هب زاین و دنتسین رادروخرب .]31[ دبای یم ترورض یعون هب ار لئاسم ،هدرسفا درف هک اه نآ زا یتخانش یروئت قبط زا لئاسم هب و دنک یم ریسفت دوخ یتخانش یاهوگلا قبط و رگید للادتسا رد للاتخا راچد دراوم یخرب رد ،درگن یم دوخ هاگدید یتلالاتخا نیرت مهم زا یکی هب یگدرسفا ،ور نیا زا .دوش یم لئاسم راچد درکلمع رد ار ناهج مدرم زا یدایز دادعت هک هدش لیدبت هب هعلاطم نیا رد یگدرسفا زا نیاربانب ؛]20[ تسا هدرک یناوتان یسررب ، رگید یوس زا .تسا هدش هدافتسا یجنایم شقن ناونع صوصخ هب ،یعامتجا درکلمع ریظن ییاهدمایپ اب یگدرسفا هطبار یا هنوگ هب ،دراد یدایز تیمها ییاهنت ساسحا ریغتم روضح رد بوچراچ کی ناونع هب هعلاطم نیا رد اهریغتم نیا نیب طباور هک .)1 هرامش ریوصت( تسا هدش یبایزرا یموهفم شقن هب هجوت اب دهد یم ناشن زین قیقحت هنیشیپ رب یرورم درکلمع و ییاهنت نیب هطبار رد یجنایم کی ناونع هب یگدرسفا ار هعلاطم نیا ماجنا ترورض هک تسا هدش یسررب رتمک یعامتجا هب یگدرسفا شقن نییعت ،هعلاطم نیا فده .دنک یم نایامن رتشیب یعامتجا درکلمع و ییاهنت ساسحا نیب هطبار رد یجنایم ناونع .دوب رهشوب رهش نادنملاس هعلاطم  شور

هک تسا یگتسبمه عون زا یعطقم هعلاطم کی رضاح شهوژپ عقاو رهشوب رهش تملاس تامدخ عماج زکارم ار نآ شهوژپ طیحم هدننک هعجارم نادنملاس ار نآ شهوژپ هعماج و ناریا بونج رد یتشادهب یاه تبقارم ،ناریا رد .دنداد یم لیکشت زکارم نیا هب و تملاس عماج تامدخ زکارم ناونع اب یزکارم رد اهرهش رد عاونا لماش تملاس تامدخ هتفای ماغدا یاه هتسب زا هدافتسا اب زا یریگشیپ هناگ 3 حوطس رد یتشادهب تامدخ و اه شزومآ هلمجزا ،فلتخم ینس یاه هورگ هب ریگاوریغ و ریگاو یاه یرامیب طسوت نادنملاس و نلااس نایم ،ناکدوک ،نادازون ،رادراب ناردام .دوش یم هضرع تملاس میت یاضعا یاراد نادنملاس نیب زا شهوژپ یاه هنومن ،هعلاطم نیا رد زا هنومن مجح نییعت یارب .دندش باختنا زکارم نیا رد هدنورپ اب .دش هدافتسا یگتسبمه تاعلاطم یارب هنومن مجح لومرف ،مود عون یاطخ و 0/01 یافلآ ینعی ،لوا عون یاطخ باستحا ساسحا نیب یگتسبمه بیرض باستحا اب و دصرد 5 یاتب ینعی ]32[ ساتنلاسرآ هعلاطم ساسارب یعامتجا درکلمع و ییاهنت باستحا اب هک دش دروآرب رفن 255 هنومن مجح ،-0/26 اب ربارب رد .دش نییعت رفن 318 هنومن مجح هنومن یدصرد 25 شزیر یگدرسفا مئلاع اب ییاهنت ساسحا نیب یگتسبمه ،هعلاطم نیمه رتمک هنومن مجح یگتسبمه نازیم نیا باستحا اب هک دوب -0/45 هتفرگ رظن رد رتشیب هنومن مجح هجیتن رد و دوب هدش رکذ دادعت زا .تسا هدش هدروآ 1 هرامش لومرف رد هنومن مجح لومرف .دش 1.N= [(Zα+ Zβ)/C]2+3 و C = 0.5*ln[(1+r)/(1-r)]

یفداصت تروص هب زکرم ره هیمهس و یا هیمهس تروص هب یریگ هنومن زکرم 10 ششوپ تحت تیعمج ادتبا هک تروص نیا هب .دش باختنا مهس ،ششوپ تحت تیعمج ساسارب و صخشم تملاس عماج تامدخ نادنملاس تسیل زا زکرم ره هنومن دادعت سپس .دش صخشم زکرم ره باختنا هداس یفداصت لکش هب دنتشاد رارق بیس هناماس رد هک زکرم نآ تامدخ ششوپ تحت نتشاد رارق ،رتلااب و لاس 60 نس نتشاد .دش ،هعلاطم رد تکراشم یارب هناهاگآ تیاضر و لیامت ،تملاس عماج زکارم ناونع هب یتخانش للاتخا نتشادن و یملاک طابترا یرارقرب ییاناوت ندرکن لیمکت تروص رد .دندش نییعت هعلاطم هب دورو یاهرایعم .دش یم جراخ هعلاطم زا درف ،اه همان شسرپ زا یکی لقادح طسوت 1397 لاس دنفسا و نمهب یاه هام رد اه هداد یروآ عمج رد تکرش تهج اه هنومن توعد .دش ماجنا هعلاطم نیا نیققحم زا یکی هتساوخ دارفا زا ینفلت سامت یط .دش ماجنا ینفلت تروص هب شهوژپ هک یزکرم هب شهوژپ رد تکرش تهج دنناوت یم هک نامز ره دش یم هدننک تکراشم رظن دم نامز .دننک هعجارم ،دنتسه نآ ششوپ تحت .دش یم ماجنا هداد یروآ عمج هدش صخشم زور رد و دش یم تشاددای یرگید درف ،دوبن شهوژپ رد تکرش هب رضاح هدش باختنا درف هچنانچ .دش یم نیزگیاج و باختنا یفداصت تروص هب

رایتخا رد تملاس عماج تامدخ زکارم رد اه همان شسرپ .دش یم لیمکت لحم نامه رد و تفرگ یم رارق ناگدننک تکراشم همان شسرپ ندرکرپ هب لیامت هک داوساب ناگدننک تکراشم روضح لحارم نیا مامت رد ققحم( افیادوخ تروص هب ،دنتشاد هیقب تهج و )داد یم خساپ ناش تلااؤس و تاماهبا هب و هتشاد هدناوخ ققحم طسوت اه همان شسرپ )داوس یب و داوس اب زا معا( دارفا ره یارب اه همان شسرپ لیمکت نامز تدم .دش تبث اه خساپ و ،اه هداد یروآ عمج تهج .دوب هقیقد 20 دودح هدننک تکراشم ساسحا همان شسرپ زا یتخانش تیعمج تاعلاطا مرف رب هولاع یعامتجا درکلمع و یگدرسفا یاه هطیح و لسار ییاهنت .دش هدافتسا گربدلگ یمومع تملاس همان شسرپ تیعضو شجنس یارب ¹گربدلگ یمومع تملاس همان شسرپ 28 رازبا نیا .دش هدافتسا ناگدننک تکراشم یمومع تملاس مئلاع و بارطضا ،یگدرسفا هطیح 4 یبایزرا یارب هک دراد لاؤس هدش میظنت ینامسج مئلاع و یعامتجا درکلمع للاتخا ،باوخ یعامتجا درکلمع للاتخا هطیح 2 زا شهوژپ نیا رد .]33[ تسا یارب .دش هدافتسا هیوگ 7 اب مادک ره همان شسرپ نیا یگدرسفا و یانبم رب ،هدش باختنا یاه خساپ ساسارب اه هنومن ،هرمن هبساحم 3 ات رفص تارمن بیترت هب و هدش میسقت یا هجرد 4 ترکیل تیعضو هدنهد ناشن رتلااب هرمن همان شسرپ نیا رد .دریگ یم قلعت اب یناریا نادنملاس یارب همان شسرپ نیا ییایاپ .تسا رت بولطمان نومزآ زاب و نومزآ و 0/86 فیصنت ،0/94 خابنورک یافلآ بیرض یارب ییایاپ رضاح هعلاطم رد .]33[ تسا هدش نییعت بولطم 0/6 و 0/86 بیترت هب یعامتجا درکلمع للاتخا و یگدرسفا هطیح .دش دییأت 0/79 هخسن زا ،ناگدننک تکراشم رد ییاهنت ساسحا یبایزرا تهج

2لسار هدش کاردا ییاهنت ساسحا همان شسرپ هدش رظن دیدجت خساپ .دراد یفنم ترابع 11 و تبثم ترابع 9 هک دش هدافتسا زگره لماش یا هجرد 4 ترکیل یانبم رب یفنم نایب اب تلااؤس هب

1. General Health Questionnaire 2. University of California Los Angeles

تلااؤس .تسا )4( بلغا و )3( تاقوا یهاگ ،)2( تردن هب ،)1(

نیا تارمن هنماد .دوش یم یراذگ هرمن سکعرب تبثم نایب اب یرتموکیاس هب طوبرم تاعلاطم رد .تسا 80 ات 20 زا نومزآ 0 /94 ات 0/89 زا افلآ هنماد اب بولطم ییایاپ ،لسار همان شسرپ و ینادوس .]35 ،34[ تسا هدمآ تسد هب فلتخم یاه هطیح یارب خابنورک یافلآ شور هب ار رازبا نیا ییایاپ بیرض ناریا رد ناراکمه اب ییایاپ رضاح ی هعلاطم رد .]36[ دندروآ تسد هب 0/86 ربارب .دش دییأت 0/92 خابنورک یافلآ یکشزپ مولع هاگشناد شهوژپ قلاخا هتیمک رد هعلاطم نیا بیوصت هب IR.BPUMS.REC.1397.087 قلاخا دک اب رهشوب ار بوتکم هناهاگآ تیاضر مرف ناگدننک تکراشم .تسا هدیسر یهافش تاحیضوت نآ زا لبق .دندرک لیمکت هعلاطم عورش زا لبق اه نآ هب و هئارا ناگدننک تکراشم هب هعلاطم فادها هرابرد مزلا تکرش هعلاطم رد مان یب و سانشان تروص هب هک دش هداد نانیمطا .درک دنهاوخ یگدرسفا شقن ینعی ،شهوژپ نیا یرامآ ضرف شیپ هب هجوت اب ،یعامتجا درکلمع و ییاهنت ساسحا نیب یجنایم ناونع هب یعامتجا درکلمع ،ییاهنت ساسحا یاهریغتم یگتسبمه ادتبا ینعی ،یرگ یجنایم لدم ضرف شیپ ات دش یسررب یگدرسفا و یگتسبمه نینچمه و هتسباو و یجنایم ریغتم نیب یگتسبمه یسررب یارب سپس .دوش یسررب یجنایم و لقتسم ریغتم نیب یجنایم لدم یسررب نینچمه و هدش هدافتسا رازبا یراتخاس رازفا مرن زا هدافتسا اب یراتخاس تلاداعم لدم .دش هئارا یموهفم PLS ،دش ماجنا Partial Least Squares (PLS)-Graph 3.00 توب شور .]37[ تسا دنمتردق و Robust یرامآ شور کی و یت هرامآ هب یسرتسد یارب یریگ هنومنزاب راب 5000 اب پرتسا .دش هدافتسا نانیمطا هلصاف للاتخا و ییاهنت ساسحا نیب یجنایم ناونع هب یگدرسفا شقن اب فیعض یعامتجا درکلمع ادتبا رد .دش نومزآ یعامتجا درکلمع دراو هیوگ 20 اب ییاهنت ساسحا و هیوگ 7 اب یگدرسفا ،هیوگ 7 تلع هب یعامتجا درکلمع للاتخا زا هیوگ 1 هک دندش لیلحت

قیقحت یموهفم بوچراچ .1 ریوصت

نینچمه .دش فذح هدش نییبت سنایراو نیگنایم ندوب نییاپ دنتشاد 4 ریز یلماع راب ییاهنت ساسحا تبثم یاه هیوگ بلغا ساسحا دوجو هدنهد ناشن هک یفنم یاه هیوگ اب لیلحت هجیتن رد .]34[ دندش لیلحت دراو )هیوگ 11( دنتسه ییاهنت هطیح یکی ،هطیح 2 یاراد ییاهنت ساسحا هک نیا هب هجوت اب یاه هیوگ ،رگید هطیح و )ییاهنت ساسحا مدع( تبثم یاه هیوگ زا یکی رضاح شهوژپ رد .تسا )ییاهنت ساسحا( یفنم .تسا هدش هدافتسا )یفنم یاه هیوگ( ییاهنت ساسحا یاه هطیح نازیم زا .دندش لدم دراو یساکعنا ریغتم ناونع هب ریغتم 3 ره طسوتم زا ،ییایاپ دروآرب یارب یبیکرت ییایاپ و خابنورک یافلآ لنروف رایعم زا و ارگ مه ییاور دروآرب یارب هدش جارختسا سنایراو لدم یقارتفا ییاور دروآرب یارب تیرتونوم / تیرتورته و رکلا و نییعت بیرض هب هجوت اب ینورد لدم شزارب .دش هدافتسا ینوریب .]38[ دش یبایزرا^Q2 اه هتفای دنملاس 318 یاه هداد لیلحت هب طوبرم جیاتن شهوژپ نیا رد جیاتن ساسارب .تسا هدش هئارا 66/74^± 5/87 ینس نیگنایم اب 75 و هدوب لاس 87 ات 60 ناگدننک تکراشم ینس هنماد هعلاطم یاه یگژیو ریاس .دنتشاد نس لاس 75 ریز ناگدننک تکرش دصرد

هرامش لودج رد شهوژپ رد ناگدننک تکرش یتخانش تیعمج .تسا هدش هداد ناشن 1 میقتسم رثا ،ریغتم ره یاه هیوگ یلماع راب لماش ییاهن لدم .تسا هدش هداد ناشن 2 هرامش ریوصت رد هدش نییبت سنایراو و 0/001 زا رتمک ، هدش شرازگ یاه یلماع راب هیلک یارب ^P نازیم سنایراو طسوتم لماش ینوریب لدم شزارب یاه صخاش .دوب نینیچمه و یبیکرت ییایاپ و ییایاپ ،نآ رذج و هدش جارختسا .تسا هدش هداد ناشن 2 هرامش لودج رد اهریغتم نیب یگتسبمه یبیکرت ییایاپ و ییایاپ ،ریغتم 3 ره یارب دهد یم ناشن جیاتن رد و تسا 0/5 یلااب هدش جارختسا سنایراو نازیم و 0/7 زا شیب هک دندوب 0/7 و 0/4 نیب اه یلماع راب یخرب .تسا لوبق لباق دح ،تشادن اه هیوگ ییایاپ یور ینادنچ ریثأت اه هیوگ نیا فذح نوچ رذج زا رتمک ریغتم ود ره نیب یگتسبمه نینچمه .دندش ظفح یقارتفا ییاور هدنهد ناشن هک دوب هدش جارختسا سنایراو طسوتم تیرتورته رایعم یسررب اب یقارتفا ییاور نینچمه .تسا بسانم 0/9 ریز دراوم مامت رد صخاش نیا هک دش یسررب زین تیرتونم / .)0/643 نازیم نیرتشیب( دوب لوبق لباق دح رد و

درکلمع للاتخا رب راذگریثأت یاهریغتم هدش نییبت سنایراو و ریسم بیارض ؛یعامتجا درکلمع للاتخا و یگدرسفا ،ییاهنت ساسحا ریغتم 3 یلماع راب .2 ریوصت یعامتجا

یت هرامآ نینچمه و لک و میقتسمریغ ،میقتسم ریثأت نازیم ناشن جیاتن .تسا هدش هدروآ 3 هرامش لودج رد تاریثأت نیا یارب یگدرسفا یجنایم اب مه و میقتسم روط هب مه ییاهنت ساسحا داد ییاهنت ساسحا .دوش یعامتجا درکلمع للاتخا بجوم دناوت یم ساسحا نینچمه .درک یم نییبت ار یگدرسفا سنایراو زا دصرد 36 درکلمع للاتخا سنایراو زا دصرد 20 مه اب یگدرسفا و ییاهنت رگیدکی اب ینورد لدم یاهریغتم .دندرک یم نییبت ار یعامتجا یاهریغتم یارب ^VIF رثکادح و لقادح .دنتشادن هناگ دنچ یطخ مه یارب ^(Q2) رسیگ نوتسا رایعم .دوب 1/55 و 1 بیترت هب ینورد لدم

و 0/391 بیترت هب یعامتجا درکلمع للاتخا و یگدرسفا ریغتم 2 .تسا ینورد لدم شزارب هدنهد ناشن هک دوب 0/367 ثحب طابترا رد یگدرسفا یجنایم شقن نییعت فده اب هعلاطم نیا .دش ماجنا نادنملاس یعامتجا درکلمع اب ییاهنت ساسحا نیب

یباتزاب یاه هزاس یگتسبمه و رابتعا ،ییایاپ .2 لودج ریغتم

خابنورک یافلآ تیزوپماک نانیمطا تیلباق

AVE (√AVE) 1

2

یگدرسفا مئلاع .1 0/854

0/888 0/541 )0/736(

-

ییاهنت ساسحا .2 0/907

0/923 0/528)0/727(

0/597 -

یعامتجا درکلمع للاتخا .3 0/833

0/876 0/545)0/738(

0/425 0/382

)رفن 813=دادعت( هعلاطم رد ناگدننک تکرش یتخانش تیعمج یاه یگژیو .1 لودج

)دصرد(دادعت ریغتم هورگریز ریغتم

239)75/2( 69 ات 60

68)21/4( 79 ات 70 نس

11)3/5( 80≤

142)44/7( نز

تیسنج

176)55/3( درم

262)82/4( لهأتم

لهأت تیعضو

56)17/6( درجم

66)20/7( داوس یب

تلایصحت

35)11/0( نتشون و ندناوخ داوس

73)23/0( )لکیس / ییادتبا نایاپ(ملپید ریز

99)31/1( ملپید

45)14/2( یهاگشناد

303)95/3( هداوناخ هارمه

یگدنز نارذگ هوحن

15)4/7( اهنت

15)4/7( لغاش

یلغش تیعضو

303)95/3( راد هناخ ای هتسشنزاب

272)86/3( یصخش لزنم یاراد

نکسم تیعضو

46)13/7( ینامزاس ای هراجا

یموهفم لدم کی یشهوژپ هنیشیپ هب هجوت اب روظنم نیدب نومزآ دروم ریسم لیلحت شور زا هدافتسا اب قوف لدم و داهنشیپ مه ییاهنت ساسحا هک تسا نآ زا یکاح جیاتن .تفرگ رارق دناوت یم یگدرسفا ریغتم یرگ یجنایم اب مه و میقتسم روط هب رورم ساسارب .دوش نادنملاس فیعض یعامتجا درکلمع ببس و تساتسار مه هعلاطم نیا اب زین نیشیپ تاعلاطم جیاتن ،نوتم شهاک ثعاب ، یگدرسفا رب هولاع ییاهنت ساسحا دنهد یم ناشن .]29-26[ دوش یم زین نادنملاس یعامتجا درکلمع هنماد اب ییاهنت طابترا لیلد هب طبترم تاعلاطم رد ،عقاورد ،اه تیلاعف شهاک و یمسج یاه یرامیب لماش تارییغت زا یعیسو مان تملاس یارب یبیسآ ناونع هب ییاهنت زا ،لقع لاوز و یگدرسفا نادنملاس تفگ ناوت یم جیاتن نیا نییبت رد .]39[ دوش یم هدرب زا هک دنتسه هجاوم یددعتم تلاکشم اب یدنملاس نامز رد تیوقت نانآ رد ار یتیوه یب ساسحا و فده ،هزیگنا نداد تسد یاهدمایپ زا ار تلااح نیا نادنملاس رتشیب یفرط زا .دنک یم ،یمسج لئاسم لباقم رد یعیبط شنکاو و نس شیازفا یعیبط .دنناد یم دوخ یگدروخلاس اب طبترم یعامتجا و یناور

،تلزنم شهاک ،اه نآ نتفر هیشاح هب ثعاب لئاسم نیا همه لاعف شقن کی زا اه نآ ندش ادج ،تیاهن رد و یعامتجا شریذپ یتاساسحا اب دنملاس ،عقاو رد .دوش یم لاعفریغ شقن کی هب یو زا نارگید یعقاو کرد مدع و ندش هتشاذگ رانک دننامه یگمه لماوع نیا هک هدش هجاوم ییور مک و عمج زا یرود اب شهاک نآ لابند هب و یگدرسفا ،ییاهنت ساسحا ،یتیاضران ببس .]40[ دوش یم نانآ رد یعامتجا و یدرف یاه تیلاعف رگید نیققحم ،رضاح هعلاطم جیاتن اب ضقانتم یجیاتن رد یگدنز زا تیاضر یاه صخاش ،اهنت ریغ و اهنت هورگ 2 دنداد ناشن ناشن رگید یا هعلاطم نینچمه .]41[ دنتشادن یتوافتم نادنچ رت لاعف یگدنز رد ،دندوب هتفریذپن ار ییاهنت هک ینادنملاس داد رد .دنتشاد تکرش یرتشیب یعامتجا یاه تیلاعف رد و هدوب ینامز هک داد رارق رظن دم دیاب ار لامتحا نیا ،جیاتن نیا حیضوت هب تبثم یشرگن دناوت یم ،دنکن رواب ار دوخ ییاهنت دنملاس هک

یعامتجا درکلمع للاتخا نیب شیپ ریغتم 2 یارب یت هرامآ و لک ،میقتسم ریغ ،میقتسم رثا نازیم .3 لودج ریسم

میقتسم رثا  رثا یارب یت

میقتسم میقتسم ریغ رثا

 رثا یارب یت میقتسم ریغ لک رثا

 رثا یارب یت لک

یگدرسفا مئلاع → یعامتجا درکلمع للاتخا 0/306 ^**

5/027 -

- 0/306 ^**

5/027

ییاهنت ساسحا → یگدرسفا مئلاع 0/597 ^**

15/168 -

- 0/597 ^**

15/168

ییاهنت ساسحا → یعامتجا درکلمع للاتخا 0/199 ^*

3/435 0/ 183 ^**

4/633 0/382 ^**

8/626

P< 0/001 ^** ،P< 0/01 ^*

ییاهنت ساسحا .4 لودج تلااؤس

؟دیرادن یمدمه و قیفر دینک یم ساسحا ایآ ^S2

؟دیروایب ور وا هب ات دیرادن ار یسک هک دینک یم ساسحا ایآ ^S3

؟دیتسه اهنت هک دینک یم ساسحا ایآ ^S4

؟دیتسین کیدزن سک چیه هب هک دینک یم ساسحا ایآ ^S7

؟دیرادن یکرتشم راکفا و قئلاع نات فارطا دارفا اب دینک یم ساسحا ایآ ^S8

؟دیا هدش هتشاذگ رانک هک دینک یم ساسحا ایآ ^S11

؟تسانعم یب نارگید اب نات طباور هک دینک یم ساسحا ایآ ^S12

؟درادن یتسرد تخانش امش زا ًاعقاو سک چیه هک دینک یم ساسحا ایآ ^S13

؟دیا هدش یوزنم نارگید زا هک دینک یم ساسحا ایآ ^S14

؟دینک یم ییور مک ساسحا ایآ ^S17

؟تسین امش اب سک چیه اما ،تسا مدآ زا رپ نات فارطا هک دینک یم ساسحا ایآ ^S18 GHQ-28

و دوش راگزاس یدنملاس یعیبط دنیارف اب و هتشاد دوخ ییاهنت یاه تیلاعف و اهدرکلمع ،تلاماعت ماجنا اب ار شا ییاهنت فاکش .]42[ دنک رپ یرتشیب یعامتجا ،ییاهنت ساسحا لابند هب داد ناشن هعلاطم نیا رگید جیاتن تاعلاطم جیاتن رورم .دبای یم شیازفا زین یگدرسفا زورب لامتحا ،یدنملاس نینس رد ندش اهنت و ییاهنت ساسحا داد ناشن نیشیپ ،9[ تسا نادنملاس رد یگدرسفا یارب یوق یا هدننک ینیب شیپ ییاناوت مدع ثعاب ییاهنت ساسحا نوچ ،عقاو رد .]28 ،27 ،25 شهاک لابند هب ،تسا نارگید اب رثؤم طابترا ظفح و یرارقرب رد هب و هدوب راذگریثأت ناور تملاس رب دناوت یم یدرف نیب تلاماعت .]9[ دشاب هتشاد شقن یگدرسفا داجیا رد لقتسم لماع کی ناونع یلسن نیب فاکش و نادنملاس یاه یناوتان و اهدوبمک شیازفا یگتسباو شیازفا و للاقتسا ،سفن هب دامتعا شهاک ثعاب دناوت یم رارق یگدرسفا ضرعم رد رتشیب ار اهنت نادنملاس و هدش نانآ رد یارب رواب نیا هک ینامز تفگ ناوت یم هتفای نیا نییبت رد .دهد ،تسین لئاق شزرا وا یارب یسک و تساهنت هک دوش داجیا دنملاس زا یلیامت نارگید اب طابترا یرارقرب یارب و هدرک یدیماان ساسحا

.دهد یمن ناشن دوخ لابند هب اه تیلاعف رد نادنملاس گنر مک روضح ،عقاو رد شیب نانآ رد ار یچوپ و یگناگیب ساسحا ،یدنملاس تلاکشم یارب ندوب رابرس ساسحا اب یفرط زا و هدرک تیوقت هتشذگ زا نینچمه .دزادنا یم هرطاخم هب ار نانآ هاگیاج ،هعماج و هداوناخ یاه یریگ میمصت یتح و هنازور روما ماجنا هب تبسن اهنت درف زا لصاح هدش داجیا دنیاشوخان یدرف هبرجت اب و هدش ددرم دوخ ،یدیماان ،ندوب هدیاف یب ،یگلصوح یب ساسحا ،ییاهنت ساسحا .]27 ،5[ دیآ یم دوجو هب درف رد یگدرسفا و بارطضا یگدرسفا هک تفایرد ناوت یم ییاهن لدم هب یهاگن اب نینچمه اب ییاهنت ساسحا نیب یا هطساو شقن تسا هتسناوت نادنملاس شیازفا هک یتروص هب ،دشاب هتشاد نانآ یعامتجا یاهدرکلمع هتشاد هارمه هب ار نادنملاس یعامتجا درکلمع شهاک ،یگدرسفا ناشن زین یرگید تاعلاطم ،هعلاطم نیا جیاتن اب اتسار مه .تسا فیعض یعامتجا یاهدرکلمع تهج یلماع دناوت یم یگدرسفا داد

یگدرسفا .6 لودج دیراد اریخا ایآ

؟دیتسه یشزرا یب صخش هک دیا هدرک رکف زورما هب ات هتشذگ هام کی زا ایآ ^Q22

؟تسا هدننکدیماان ًلاماک یگدنز هک دیا هدرک ساسحا زورما هب ات هتشذگ هام کی زا ایآ ^Q23

؟درادن ار ندوب هدنز شزرا یگدنز هک دیا هدرک ساسحا زورما هب ات هتشذگ هام کی زا ایآ ^Q24

؟دینزب یشکدوخ هب تسد تسا نکمم هک دیا هدرک رکف هلئسم نیا هب زورما هب ات هتشذگ هام کی زا ایآ ^Q25

؟دیهد ماجنا یراک دیناوت یمن ،تسا بارخ نات باصعا نوچ هک دیا هدرک ساسحا زورما هب ات هتشذگ هام کی زا ایآ ^Q26

؟دیدش یم صلاخ یگدنز رش زا ًلاک و دیدوب هدرم شاک یا هک دیا هدیسر هجیتن نیا هب زورما هب ات هتشذگ هام کی زا ایآ ^Q27

؟دیهد همتاخ نات یگدنز هب دیهاوخب هک تسا هدیسر نات نهذ هب رکف نیا زورما هب ات هتشذگ هام کی زا ایآ ^Q28 یعامتجا درکلمع للاتخا .5 لودج دیراد ًاریخا ایآ

؟دیراد هگن مرگرس و لوغشم ار ناتدوخ دیا هتسناوت زورما هب ات هتشذگ هام کی زا ایآ ^Q15

؟دیهد یم ماجنا یبوخ هب ار اهراک هک دیا هدرک ساسحا زورما هب ات هتشذگ هام کی زا ایآ ^Q17

؟دینک یم تیاضر ساسحا نات یاهراک ماجنا هوحن زا زورما هب ات هتشذگ هام کی زا ایآ ^Q18

؟دیراد هدهع هب اهراک ماجنا رد یدیفم شقن هک دیا هدرک ساسحا زورما هب ات هتشذگ هام کی زا ایآ ^Q19

؟دیا هتشاد ار لئاسم هرابرد یریگ میمصت یئاناوت زورما هب ات هتشذگ هام کی زا ایآ ^Q20

؟دیربب تذل یگدنز هرمزور یاه تیلاعف زا دیا هدوب رداق زورما هب ات هتشذگ هام کی زا ایآ ^Q21

اجنآ زا تفگ ناوت یم یتخانش هیرظن قبط .]44 ،43 ،18[ دشاب ،دنک یم کرد هتفای رییغت یا هنوگ هب ار لئاسم ،هدرسفا درف هک .دنک یم للادتسا دوخ یاز یگدرسفا یاه هراو حرط قبط ار اه نآ دید زا لئاسم هب ،دوخ هتفای رییغت یاه شرگن زا تشادرب اب سپ شیاهدرکلمع رد للاتخا راچد دراوم رتشیب رد و درگن یم دوخ .]20[ دوش یم نآ اب هرود نیا رد نادنملاس هک یتلاکشم و نس شیازفا اب یاهدرکلمع نآ لابند هب و یگدرسفا عویش ،دنتسه ور هبور هدش لیدبت نارود نیا تلالاتخا نیرت مهم هب فیعض یعامتجا یرارقرب یارب هزیگنا و یژرنا شهاک لیلد هب هدرسفا دنملاس .تسا ثعاب رورم هب تارییغت نیا و دنک یم شلات رتمک یعامتجا طباور هب هدش داجیا یناوتان .دوش یم اه نآ یعامتجا تلاماعت شهاک هک هتشاد یدایز یمسج و یداصتقا راب دناوت یم یگدرسفا لابند یاهدرکلمع هک دنشاب یلماوع نیرت مهم زا دنناوت یم تاعوضوم نیا .]46 ،45[ دننک لتخم ار نادنملاس یعامتجا یزاس لدم شور زا هدافتسا ،هعلاطم نیا توق طاقن زا یکی هب تبسن یددعتم یایازم یاراد هک تسا یراتخاس تلاداعم نیا هلمج زا .تسا نویسرگر رب ینتبم یرگ یجنایم درکیور و اهریسم نامز مه یزاس لدم ییاناوت هب ناوت یم توق طاقن ،ددعتم یاه هسیاقم لیلد هب .درک هراشا 1 عون یاطخ شهاک و دمایپ ،ینیب شیپ ناونع هب اهریغتم نییعت یارب یریذپ فاطعنا یاطخ شهاک یارب هتفهن لماوع ناونع هب اهریغتم نییعت هنیزگ .]47[ تسا یریگ هزادنا ییاهن یریگ هجیتن ،نادنملاس یعامتجا درکلمع فعض رد هعلاطم نیا جیاتن قبط یگدرسفا هطساو اب مه و میقتسم تروص هب مه ییاهنت ساسحا و نادنملاس تیعمج عیرس دشر هب هجوت اب .تشاد یراد انعم شقن هب ییاهنت ساسحا ،نادنزرف ندش مک و هداوناخ داعبا رد شهاک هدش لیدبت ایند رسارس رد نادنملاس یاه هغدغد نیرت مهم زا یکی یاه تیلاعف شهاک و یگدرسفا تمس هب نانآ نداد قوس ثعاب هک و ناریا ریظن ییاهروشک رد هکنیا هب هجوت اب .دوش یم یعامتجا تلاکشم تیریدم هنیمز ،رهشوب لثم کچوک یاهرهش صوصخ هب یاه بیسآ ،تسا هدش مهارف رتمک یعامتجا رتسب رد نادنملاس ساسحا زاس هنیمز دناوت یم هک هدش رتشیب یدنملاس بقاعتم .دوش نادنملاس یعامتجا تیلاعف ندش مک و یگدرسفا ،ییاهنت ناراذگ تسایس دوش یم داهنشیپ رضاح هعلاطم جیاتن ساسارب یتلودریغ یاه لکشت نینچمه و یدنملاس تملاس هزوح یدنملاس تهج رد تدم دنلب و تدم هاتوک قیقد یاه یزیر همانرب شزومآ .دننک زاغآ یدنملاس نینس زا لبق ،یدج تروص هب ار ملاس روحم هداوناخ یاه شزومآ و نایفارطا اب طابترا شیازفا و داجیا یارب یحارط .دشاب رثؤم دناوت یم زین نادنملاس اب لماعت هوحن هرابرد ،یداصتقا صاخ طیارش و یموب یاه شزرا اب بسانتم تاشیامزآ هعماج زکارم رتسب رد و روحم هعماج هقطنم ره یمیلقا و یعامتجا

یاه نمجنا و داهن مدرم یاه نامزاس رتشیب هچ ره تیوقت ،تملاس هدننک کمک دناوت یم فده نیا هب ندیسر رد نادنملاس اب طبترم زا دیاب نادنملاس رد ییاهنت نامرد و صیخشت نینچمه .دشاب یگدرسفا مئلاع رطخ نآ لابند هب ات دشاب رادروخرب ییلااب تیولوا .دبای شهاک نادنملاس یعامتجا درکلمع فعض و و ییوراد تاشیامزآ یحارط رد ناوت یم هعلاطم نیا جیاتن زا ییاهنت سح رتشیب لرتنک و یگدرسفا شهاک رد ییورادریغ هنیمز ات درک هدافتسا تملاس عماج زکارم ششوپ تحت نادنملاس مهم شقن هب هجوت اب .دوش مهارف اه نآ یعامتجا درکلمع یاقترا یجنایم شقن اب مه و میقتسم تروص هب مه هک ییاهنت ساسحا ،دراد یراد انعم رثا نادنملاس یعامتجا درکلمع رد یگدرسفا ساسحا ظاحل هب نادنملاس تملاس تیعضو یرگلابرغ و شیاپ .تسا رادروخرب ییلااب تیمها زا اه نآ رد هدش کرد ییاهنت رد هعلاطم هکنیا هلمجزا ،تشاد ییاه تیدودحم هعلاطم نیا صاخ یاه یگژیو و ییایفارغج تیدودحم اب شهوژپ طیحم هعلاطم جیاتن میمعت نیاربانب ؛تسا هدش ماجنا یعامتجا یگنهرف .دوش ماجنا طایتحا اب دیاب اه گنهرف و عماوج ریاس هب رضاح عماج زکارم ششوپ تحت نادنملاس زا اه هنومن نوچ نینچمه یدنملاس هعماج لک هب میمعت لباق جیاتن ،دنا هدش باختنا تملاس ناکما و هدش ماجنا یعطقم تروص هب هعلاطم نیا ،هولاع هب .تسین ،اتسار نیا رد .درادن دوجو اهریغتم نیب یلولعم یّلع هطبار جاتنتسا ،همان شسرپ زا ریغ ییاهرازبا زا هدافتسا ،یلوط تاعلاطم ماجنا دارفا ریظن توافتم طیارش رد نادنملاس ،یفیک شور اب هعلاطم رتشیب تاعلاطم ماجنا و یدنملاس یاه هاگشیاسآ نکاس دنملاس .دوش یم داهنشیپ هدنیآ تاعلاطم رد لماوع ریاس یسررب یارب يقلاخا تاظحلام

شهوژپ قلاخا لوصا زا يوریپ یکشزپ مولع هاگشناد شهوژپ قلاخا هتیمک رد هعلاطم نیا بیوصت هب IR.BPUMS.REC.1397.087 قلاخا دک اب رهشوب ار بوتکم هناهاگآ تیاضر مرف ناگدننک تکراشم .تسا هدیسر یهافش تاحیضوت نآ زا لبق .دندرک لیمکت هعلاطم عورش زا لبق اه نآ هب و هئارا ناگدننک تکراشم هب هعلاطم فادها هرابرد مزلا تکرش هعلاطم رد مان یب و سانشان تروص هب هک دش هداد نانیمطا .درک دنهاوخ يلام يماح یراتسرپ ناور دشرا یسانشراک همان نایاپ لصاح هلاقم نیا تاقیقحت تنواعم تیامح اب هک تسا رهشوب یکشزپ مولع هاگشناد

.تسا هدش ماجنا رهشوب یکشزپ مولع هاگشناد تاعلاطا یروانف و

ناگدنسیون تکراشم ;ینیرحب دوعسم و هداز یکز ایؤر :اه هداد یروآدرگ و یزاس موهفم ،ینیرحب دوعسم :اه هداد ریسفت ;هدازرقاب هیضار :اه هداد لیلحت و هیزجت

.ناگدنسیون همه :ییاهن دییات .هدازرقاب هیضار ،یداهرف مرکا عفانم ضراعت .درادن عفانم ضراعت هلاقم نیا ،ناگدنسیون راهظا ربانب

ینادردق و رکشت لنسرپ ،هعلاطم رد هدننک تکرش نادنملاس همه زا ناگدنسیون هاگشناد یروانف و تاقیقحت تنواعم و تملاس تامدخ عماج زکارم

.دننک یم ینادردق و رکشت رهشوب یکشزپ مولع