DOI: 10.30473/ee.2023.57785.2324
Received: 7 March 2021 Accepted: 13 September 2021
Environmental Education and Sustainable Development
Open Access
O R I G I N A L A R T I C L E
Designing a Green Quality Management Model in Food Industry with Emphasis on Environmental Performance Improvement (Case study: Ardabil province)
Davood Tarvirdizadeh1, Shahram Mirzaei Daryani2, Mohammad Reza Nahidi Amir Khiz3, Mohammad Pasban4, Morteza Honarmand Azimi5
1Ph.D. Candidate in Department of Management, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
2Assistant Professor, Department of Management, Ardabil Branch, Islamic Azad University, Ardabil, Iran
3Assistant Professor, Department of Economics, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
4Assistant Professor, Department of Management, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
5Assistant Professor, Department of Management, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
Correspondence Shahram Mirzaei Daryani
Email: [email protected]
A B S T R A C T
In recent years, issues related to environmental protection and sustainability in the food sector have become a global concern. Also, the not-so-favorable conditions of our country in terms of environmental protection and the need to pay attention to green concepts at the management levels of organizations led to this innovative research aimed at designing a green quality management model in the food industry with an emphasis on environmental performance improvement. The ultimate purpose of this research is to be practical and in terms of methodology, a descriptive survey was used as well as a qualitative approach that has been done using the Grounded Theory method. To collect data, a library method was conducted within the literature on the subject matter and a purposive sampling method and theoretical saturation principle were used. In-depth and semi-structured interviews were also conducted with 16 officials and experts of companies active in the food industry in Ardabil province. The information obtained from the two phases was combined and data analysis was performed in a three-step process of open coding, axial and selective, with the help of MAXQDA software.
The findings of this study show that the paradigm pattern of green quality management in the food industry has 5 components: green human resource management (causal conditions), green management thinking (contextual conditions), technology management, and environmental management system (interventional conditions), green management innovation (strategies) and supply chain green (consequences).
Therefore, the success of the food industry to upgrade environmental performance will depend on the establishment and proper implementation of the designed model and the superior management of these components.
How to cite
Tarvirdizadeh, D., Mirzaei Daryani, SH., Nahidi Amir Khiz, M.R., Pasban, M., & Hnarmand Azimi, M. (2023). Designing a Green Quality Management Model in Food Industry with Emphasis on Environmental Performance Improvement (Case study: Ardabil province). Quarterly Journal of Environmental Education and Sustainable Development, 11(3), 137-158.
K E Y W O R D S
Green Thinking, Green Quality Management, Food Industry, Environmental Performance, Grounded Theory.
© 2023, by the author(s). Published by Payame Noor University, Tehran, Iran.
This is an open access article under the CC BY 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/).
https://ee.journals.pnu.ac.ir/
لاس ی مهدزا هرامش ، وس م
، راهب 1402 ( 158 - 137 ) ت :شریذپ خیرا 22
/ 06 /
1400 1399/12/17 :تفایرد خیرات
DOI: 10.30473/ee.2023.57785.2324
هیرشن یملع
طیحم شزومآ رادیاپ هعسوت و تسیز
« یشهوژپ هلاقم
»
یاقترا رب دیکأت اب ییاذغ داوم تعنص رد زبس تیفیک تیریدم لدم یحارط طیحم درکلمع لاطم( یتسیز
)لیبدرا ناتسا :یدروم هع
یدریورات دواد
1هداز
، ینایرد ییازریم مارهش
2
، *
اضردمحم زیخریما یدیهان
،3
نابساپ دمحم ،4
یمیظع دنمرنه یضترم
5
هدیکچ طیحم زا تظافح هب طوبرم لئاسم داوم شخب رد یرادیاپ و تسیز
اس یط رد ییاذغ ل
ریخا یاه
ینارگن بجوم .تسا هدش یناهج یاه
نچمه هن طیارش نی م زا نامروشک بولطم نادنچ
ن رظن تشادهگ
طیحم نامزاس تیریدم حوطس رد زبس میهافم هب هجوت موزل و تسیز
،اه ژپ دش بجوم شهو
هناروآون داوم ت نص رد زبس تیفیک تیریدم لدم یحارط فدهاب یا کأت اب ییاذغ
رب دی یاقترا
درکلمع حم ی ط یتسیز هئارا ددرگ شهوژپ نیا . بسحرب
ده ون ظاحلزا و یدربراک ،ف
،شور ع
یفیصوت - یشیامیپ هیرظن شور زا هدافتسا اب هک هدوب یفیک درکیور یاراد و یزادرپ
د ینب هدا دا
ماجنا هداد یروآدرگ یارب .تسا هتفرگ هناخباتک تا لاطم شور زا اه
دا هزوح رد یا رظن تایب
عوضوم ی
هنومن شور زا هدافتسا اب نینچمه و لصا و دنمفده یریگ
اب یرظن عابشا 16
فن زا ر و نیلوئسم
ناسانشراک تکرش
اه و قیمع هبحاصم ،لیبدرا ناتسا ییاذغ داوم ت نص رد لا ف ی همین
دنمراتخاس
قیفلت مهاب زاف ود زا لصاح تاعلاطا .تسا هدش ماجنا هداد لیلحت و هدش
آرف رد اه هس دنی م هلحر یا
یراذگدک مرن کمک اب یباختنا و یروحم ،زاب
فا سکم راز فای .تفرگ ماجنا ادویک هت
پ نیا یاه شهوژ
یم ناشن داوم ت نص رد زبس تیفیک تیریدم یمیاداراپ یوگلا هک دهد اراد ییاذغ
ی 5 م هفلؤ تسا :
تیریدم یتیریدم رکفت ،)یلع طیارش( یناسنا عبانم زبس هنیمز طیارش( زبس
،)یا یدم انف تیر و یرو
تیریدم متسیس حم
ی ط یتسیز خادم طیارش(
هل )رگ اهدربهار( زبس یتیریدم یروآون ، نز ،)
أت هریج نیم
)اهدمایپ( زبس ت نص تیقفوم هک
اذغ داوم درکلمع یاقترا تهج رد یی طیحم
یتسیز ورگرد رارقتسا و
لدم حیحص یارجا حارط
ی نیا رترب تیریدم و هدش هفلؤم
اه .دوب دهاوخ
اد1
جشن شناد ،زیربت دحاو ،تیریدم هورگ یرتکد یو هاگ
دازآ ناریا ،زیربت ،یملاسا هاگشناد ،لیبدرا دحاو ،تیریدم هورگ ،رایداتسا2
زآ دا
ناریا ،لیبدرا ،یملاسا هاگشناد ،زیربت دحاو ،داصتقا هورگ ،رایداتسا3
آ داز
ناریا ،زیربت ،یملاسا هاگشناد ،زیربت دحاو ،تیریدم هورگ ،رایداتسا4
آ داز
ناریا ،زیربت ،یملاسا یدم هورگ ،رایداتسا5
هاگشناد ،زیربت دحاو ،تیر آ
داز
ناریا ،زیربت ،یملاسا
:لوئسم هدنسیون ینایرد ییازریم مارهش :همانایار [email protected]
هژاو یدیلک یاه
،زبس رکفت درکلمع ،ییاذغ داوم ت نص ،زبس تیفیک تیریدم
حم ی ط یتسیز
، هیرظن د یزادرپ هدا .داینب
یا هب دانتسا :هلاقم ن
یدریورات ( .یضترم ،یمیظع دنمرنه و دمحم ،نابساپ .اضردمحم ،زیخریما یدیهان .مارهش ،ینایرد ییازریم .دواد ،هداز 1402
رط .) داوم ت نص رد زبس تیفیک تیریدم لدم یحا
یاقترا رب دیکأت اب ییاذغ طیحم درکلمع
)لیبدرا ناتسا :یدروم ه لاطم( یتسیز یملع همانلصف ،
حم شزومآ ادیاپ ه سوت و تسیز طی ،ر
11 ( 3 ) ، 137 - 158 .
https://ee.journals.pnu.ac.ir/
همدقم یایند نردم
،زورما بجوم شیازفا گدولآ ی اه و تلاکشم
طیحم یتسیز هدش تسا هک نیا ثعاب شیازفا ینارگن تلود اه
امزاس و ن اه رد هطبار اب طیحم تسیز و لامعا مجح هدنیازف یا
زا نیناوق و ررقم تا یعامتجا و طیحم یتسیز
، هاگآ شیب شیپزا
فرصم ناگدننک تبسن هب تیمها تیلوئسم
،یعامتجا ینارگن
تکرش اه رد دروم یبایمک عبانم و شیازفا هنیزه اه و مهم زا رت
همه تارییغت یلک رد شزرا اه و شرگن یاه ه ماج هدش تسا و
یرایسب زا تکرش اه ار رب نآ تشاد هک هجوت هب لئاسم
یحم ط یتسیز و یرادیاپ ار هب ناونع کی ءزج یساسا رد نیودت
یژتارتسا یاه دوخ ظاحل امن ی دن ( Charbel & Lopes,
).2015 تکرش هزورما اه
هب تردن یم تیریدم ثحب دنناوت
شور اب هک دنریگب هدیدان دوخ یراک لاور رد ار تیفیک یاه
همانرب و تیریدم فلتخم یزیر
دوبهب یارب یدربراک یاه
یک هنیزه شهاک ،تیف هرهب دوبهب و اه
شیازفا نینچمه و یرو
یم هراشا نامزاس یتباقر و یعامتجا درکلمع ( دنک
Li et al.,
.)2018 رگید یفرط زا رد شخبرثا و رادیاپ یروضح یارب
یتباقر یاهرازاب و دوجوم
،هدنیآ دوجوم یاهدرکیور تیریدم
تیفیک تیفیک ، گژیو و اهدنیارف یحارطزاب ،یئارگ ی
یاه
یرتشم تاراظتنا و زاین یانبم رب لوصحم یگژیو اب(
یاه
.دوب دهاوخن وگخساپ )یزورما تیفیک یترابع هب
یئارگ یزورما
لوصحم درکلمع و تیبوغرم ،لیوحت نامز ،هنیزه ساسا رب هک شلاچ لباقم رد ،تسا یاه
.درک دهاوخن تیافک نیون مامت اب
ک تیریدم متسیس یتایح هاگیاج و تیمها رد تیفی
نامزاس اه ،
ساسحا یم ینابم دیاب زونه هک دوش نشور
رت و لباق هدافتسا یرت
و ناریدم هب نآ زا نامزاس
اه ( ددرگ هئارا Davoodi
&Yegangi, 2017 .)
لوصحم نامزاس یاهدنیارف و هک ییاه
قلخ یتنس تیفیک تیریدم قطنم اب یم
دنوش ار یگدنز تیفیک ،
هب تدش تحت رارق دوخ عا شلا هداد
دنا ، نوچ هک دنیارف و لوصحم
هدشداجیا ،ییارگ تیفیک درکیور زا
طیحم تسیز ار هب تدش
تحت ریثأت رارق هداد و هنیزه یاه عماوج هب ار یرایسب یعامتجا
( تسا هدومن لیمحت European Green Management
Association, 2015 .)
عطقم نیمه رد ینامز
دیاب هک تسا
تیفیک رکفت یئارگ
م یرگنزابدرو هتفرگرارق
یحارطزاب ون زا و
یفیر ت و دریذپ تروص ینامزاس دیدج
ینتبم تیفیک زا یلکرب
( دوش هئارا یرگن Costa et al., 2020
.) زا یفرط عویش
سوریو انورک طاقن ف ض متسیس یاه هلمجزا فلتخم عیانص
عیانص ییاذغ ناهج ار رتراکشآ هدرک و تلود اه ار هب نیا رواب
هدناسر هک دیاب تارییغت رد یساسا
،ییاذغ ت نص تملاس
هریجنز نیب یللملا تظافح تهج رد نانکراک شزومآ و هضرع زا
طیحم رادیاپ ه سوت یاتسار رد تسیز ماجنا
دنهد ات ناهج رد
ربارب کوش یاه هدنیآ هک نودب کش خر هرابود دنهاوخ
داد
مواقم ( دشاب Parliamentar Research Center, 2020 .)
ه نینچم اب شیازفا ینارگن هدنیازف یاه رد
دروم طیحم
،تسیز
هولاع رب ه سوت
،عیانص رد دنیارف یتایلمع تیریدم تیفیک نیا
مازلا هدشداجیا تسا
هک نیمأت همه
،ناگدننک ناگدننکدیلوت
و
عیزوت ناگدننک رد روما دوخ
، تامازلا طیحم یتسیز ار تیاعر
دننک و ناشروما ار رد بلاق تیفیک زبس لابند دننک ات ناهج
راشتنا دهاش رتمک
یگدولآ اه ( دشاب Costa et al., 2020 .)
هزورما هچرگا هدافتسا
زا تیریدم تیفیک هب ناونع یراکوزاس
یارب یبایتسد هب یفادها دننام یرتشم یروحم و یروآدوس و
شهاک هنیزه اه هب تدش موسرم هدش تسا و بلغا تکرش اه
یارب دوبهب تی ضو دوخ رد رازاب یتباقر شلات یم دننک هک نیا
لوصا ار رد نورد نامزاس دوخ هدایپ امن ی دن ( Lee et al.,
)2014 ؛ نیعرد اما شیازفا لاح
یگدولآ اه و تلاکشم
حم ی ط یتسیز هک باتزاب یایند نردم یزورما
،تسا ینارگن
تلود اه و نامزاس اه ار رد یپ هتشاد ات زا تامادقا زبس رد
یاهدنیآرف تخم
فل تیریدم تیفیک هدافتسا
؛دننک اریز تیریدم
زبس هب ناونع کی هفسلف مهم ینامزاس رد شهاک تارطخ
یطیحم و کی درکیور هناریگشیپ تهج
شیازفا درکلمع
حم ی ط یتسیز و یبایتسد هب یایازم یتباقر رد نامزاس اه یقلت
تسا هدیدرگ (
Ghorbanpour et al., 2016 .)
هزورما هجوت
هب حم طی تسیز و زا نیب ندرب یلماوع هک ببس گدولآ ی یاه
طیحم یتسیز م ی دندرگ هجوتدروم یرایسب
زا عماوج هتفرگرارق
؛تسا ازا نی ور تکرش اه ی یرایسب لیامت دنراد هنلاا ف رد نیا
هصرع تیلا ف هدومن تامادقا و روآون ی یاه زبس ار شرتسگ
دنهد ( Rekik & Bergeron, 2017 )
. رد یرصع هک
طوبرم هب حم طی تسیز تسا یارجا تیریدم طیحم یتسیز
،
هن اهنت یارب تکرش اه یرورض تسه هک دوخ ار اب یاهدربهار
هناریگشیپ قابطنا
،دنهد هکلب نیا رما زین مهم تسا هک
هب روظنم هرهب نتسج زا تصرف اه ی زبس و روآون ی یاه
،زبس
لدم اه ی بسک راکو
، تیلا ف و تارکفت یتیریدم دوخ ار زین
رییغت هد ،دن تنرد تارییغت نیا موزل هجی
، تیریدم زبس هب ناونع
یکی زا یاهدرکلمع مهم
رد بسک راکو یزورما هدمآرد تسا و
یمیهافم نوچ
دیلوت
،زبس یبایرازاب
،زبس
،زبس ت نص
یرادباسح
،زبس یحارط زبس و هریغ رد تسد هب ندروآ
تصرف اه ی طیحم یتسیز رد هرادا بسک اهراکو هدشدراو تسا
( Cheng et al., 2014 .)
هک ی یانص زا یکی نایم نیا رد
هن رادروخرب ییازسب هاگیاج زا زین ایند رد هکلب ام روشک رد اهنت
،تسه ییاذغ داوم ت نص ،تسا .
نیا هاگیاج شزرا لماش
تینما
،ییاذغ داد ت نلاغاش رد
،ت نص نیا یتملاس ظفح
دارفا
ه ماج هدوب مهس و هدمع یا رد تارداص روشک دراد . نیازا ور رد
دانسا یتسدلااب ثحب 1
یرادیاپ ییاذغ عیانص هب
ناونع یکی زا
ثحب یاه یساسا و یژتارتسا یاه یدربهار نیا ت نص رد قفا
1404 حرطم هدش تسا Davoodi &Yegangi, 2017 ( .)
ییاجنآزا هک رتشیب تلاوصحم ییاذغ
،دنتسه یندشدساف
نیاربانب فذح فلاتا
،اه نامز شهاک رد
هریجنز نیمأت و
یراگزاس نآ اب یاهدرادناتسا طیحم
یتسیز یریذپانراکنا تیمها
( دراد Tafreshi Motlagh et al., 2017 ؛)
،نیاربانب ت نص
اذغ یم دناوت یکی زا هیکت هاگ یاه ه سوت روشک دشاب . یفرط زا
یکی زا مهم نیرت یلماوع هک یم دناوت هنیمز ه سوت تباقر یریذپ
عیانص ییاذغ رد روشک ار مهارف
،دزاس یسرتسد هب داوم هیلوا
،ملاس تیفیکاب بسانتم و اب
طیحم
،تسیز تمیقاب بسانم تسا
یم فادها نیا ققحت هک هرهب اب دناوت
تیریدم متسیس زا یریگ
،دنک ادیپ ققحت زبس تیفیک هکارچ
تینما ییاذغ تملاس و زا
هژاو یاه رایسب مهم و یدربراک دنتسه هک هزورما رد داصتقا ایند
و ت نص اذغ هاگیاج یاراد هژیو
یا هدوب و هجوت تسایس نارادم
و ناققحم و نیلوئسم ار هب دوخ بلج هدومن ( تسا Ali
Nejad et al., 2013 .)
تینما ییاذغ عقاورد هب یان م
یسرتسد همه دارفا کی ه ماج رد مامت لوط رمع هب یاذغ
،تسا تیفیکاب و یفاک ،ملاس هب
یروط رصم ،دیلوت هک و ف
طیحم رب یفنم ریثأت هراومه نآ دنامسپ دشاب هتشادن تسیز
. اذل
کرد تیلوئسم یطیحم
مزرد ی هن ،ییاذغ تلاوصحم دیلوت
بجوم یبایتسد هب تیزم یتباقر و شیازفا مهس رازاب زا قیرط
دنیارف دوبهب ثأت ی تار یطیحم تلاوصحم یم
( دوش Zhu
&Sarkis, 2010 ؛)
لااب دراوم هب هجوت اب نیاربانب یم
ناوت
هئارا لدم زیامت هجو و شهوژپ نیا ماجنا ترورض هک تفگ هدش
لدم ریاس اب رد دوجوم یاه
تیریدم صوصخ تسا نیا تیفیک
لدم رد هک هیرظن و اه
دوجوم یاه مه
نامز و رتسب ،اوتحم هب
تسا هدشن هتخادرپ زبس تیفیک تیریدم یاهدمایپ و
،بلغا
ا یصاخ ت نص هب و هدوب یمومع و یلک هتشادن صاصتخ
دنا و
نامزاس عفانم طقف هکنیا رگید رظن رد ار نایرتشم و اه
و هتفرگ
1 . تا لاطم یدربهار عیانص ییاذغ هک هب شرافس ترازو ت نص
،
ند م و تراجت طسوت ناگربخ عیانص ییاذغ .تسا هدش ماجنا
شخب اه یی زا نیا دنس
رد سردآ
http://hamafza.ir/6474/3996 رد
سرتسد .تسا رد تیلوئسم و تشادهگن ،ظفح شقن
طیحم لابق رد تسیز
نآ هتفرگ هدیدان اه اذل .تسا هدش
یسررب هب هجوت اب یاه
هب لمع هدمآ رد هاگیاپ یاه دننام یجراخ یملع سوپوکسا(
،2
تکریاد سنیاس هریغ و 3
و ) نینچمه هاگیاپ یاه یلخاد یملع
اکیلیویس ،یهاگشناد داهج تیاس ،کادناریا( دننام و4
نآ لاثما )
زا یخرب اب یهافش تبحص و رد تیریدم هتشر دیتاسا
شیارگ زا یخرب اب و فلتخم یاه یاهدحاو دشرا ناریدم
ت نص رد یدیلوت داوم
ییاذغ صخشم دش هک لدم نونکات
تیریدم تیفیک کیور اب زبس در
یفیک نیا زا اذل ،تسا هدشن هئارا
یروآون یاراد ور شیپ قیقحت رظن یم و هدوب
هتفگ ناوت زا یکی
یاهلأخ ت نص رد دوهشم یتا لاطم داوم
ییاذغ رد ،روشک
یموب زبس تیفیک تیریدم لدم کی ندوبن سرتسد تسه
هک
رما نیا زا زین لیبدرا ناتسا رد ییاذغ داوم ت نص هتبلا انثتسم
دنتسین . نیازا ور ماجنا ، ه لاطم مه رضاح ظاحلزا
مه و یرظن
ظاحلزا ترورض و تیمها یاراد یلمع تسه
هکارچ . ظاحلزا
قیقحت نیا ماجنا ،یرظن یم
دناوت یتا لاطم لأخ یدایز دودح ات
ییاذغ داوم ت نص رد یموب زبس تیفیک تیریدم لدم کی دوبن و ؛دهد ششوپ ار روشک ظاحلزا
لدم ،زین یلمع ئارا
ه هدش طسوت
نیا ه لاطم یم یدیلوت یاهدحاو طسوت دناوت رد لا ف
ت نص
ییاذغ داوم روشک
هدافتسادروم هتفرگرارق
هب و نآ اه یحارط رد
.دیامن کمک زبس تلاوصحم دیلوت و دنیارف نیازا دم لدم یحارط ،رضاح ه لاطم ماجنا زا فده ور یری
ت
داوم ت نص رد زبس تیفیک هیرظن درکیور اب ییاذغ
د یزادرپ هدا
؛ساسا نیا رب .تسه داینب تلااؤس
ع ه لاطم نیا یلصا تراب
دنا
:زا 1 حرطم دا با ییاسانش . هیرظن رد هدش
لدم و اه تیریدم یاه
درکلمع اقترا یارب زبس درکیور اب طیحم
یتسیز ت نص رد وم
دا
ناکما هنوگچ ییاذغ ؟تسا ریذپ
2 بترم دا با ییاسانش . ط
اب
دم و تیفیک تیریدم ناکما هنوگچ زبس تیفیک تیری
تسا ریذپ
؟
نایب بلاطم هب هجوت اب تیمها و ترورض تمسق رد هدش
عوضوم اب طابترا رد مجسنم تاقیقحت دوبمک رب ینبم ،قیقحت اب طبترم تاعوضوم هنیشیپ و قباوس زا ققحم اذل .رضاح زبس تیفیک تیریدم دننام
تیریدم زبس (
Mustaphan,
،)2017 هرهب یرو ( زبس Masri & Jaaron, 2017
،) داصتقا
ت نص ،زبس زبس
(
Siegel, 2009
) دنیارف یروآون ، زبس
(
Seman et al., 2012 )،
عبانم زبس تیریدم ناسنا
ی
2. Scopus
3. ScienceDirect 4. Civilica
(
Teixeira et al., 2012 )،
نیمأت هریجنز زبس
(
Farrokhizadeh, 2020 )
.تسا هدرب هرهب شناد
تیریدم
زبس موهفم دیدج یتیریدم تسا هک زکرمتم رب م تیقفو
ینامزاسرادیاپ ( تسا
Sarmad et al., 2014 .)
هب یترابع رب
ساسا لدم تیریدم زبس هفلؤم اه و ییاهرای م هب
نامزاس هئارا
یم ددرگ هک نمض داجیا تیلباق هزادنا یریگ رد درکلمع اب
یاهدرکیور
،نیون نامزاس ار هب تیقفوم رادیاپ یم نومنهر دنک
( Siegel, 2009 .)
هزورما نامزاس ییاه یم دنناوت هب یتسرد
شقن دوخ ار افیا دننک هک هب تیلوئسم یاه یعامتجا ینامزاس
دوخ فقاو دنشاب و زا یفرط اب رارقتسا ماظن تیریدم
طیحم یتسیز بجوم شهاک هنیزه اه ( دنوش Chen &
Chang, 2013 ).
ادج زا هدیاف یتاذ تبقارم زا طیحم
،تسیز
گرزب نیرت ت فنم تیریدم زبس هب رش تک یاه گرزب نیا تسا
هک مان و دنرب نآ اه ار رد نایم هماع مدرم لوبقم رت زا شیپ
هدرک ( تسا Taib et al., 2015 .)
هب یلکروط یایازم تیریدم
زبس ار یم ناوت رد هس شخب دید : عفانم طیحم
،یتسیز تارثا
تبثم یداصتقا و هجو یعامتجا . عقاورد تکرش
،اه نامزاس اه و
ییاهداهن هک نت هب یارجا تیریدم زبس یم دنهد یم دنناوت زا
هفرص ییوج یاه
،یداصتقا تمدخ
هب طیحم تسیز و نتشاد
ههجو یعامتجا تذل
،دنربب تکرش ییاه هک یاهدرادناتسا
مکحم یرت هنیمزرد تیریدم زبس
،دنراد ناشنانکراک زا
هیحور
یرتلااب دنرادروخرب . زا یفرط تکرش ییاه هک تیریدم ار زبس
هدایپ هدرک دنا هتسناوت دنا هنیزه ار ناشیاه لیلقت
دنهد
( Teixeira et al., 2012 )
. عقاورد تیریدم زبس یعون
یرگنزاب یرکف رد راک اهداهن و نامزاس یاه نوگانوگ اب مارتحا
هب طیحم تسیز تسا ( Jackson et al., 2018 ).
تیریدم
زبس هک هب
"تمس یزبس نتفر
"
روهشم تسا بلغا هب ناونع
کی یژتارتسا یطیحم
لا ف هتخانش یم ( دوش Masri &
Jaaron 2017 .)
،هزورما هاگنب اه شلات یم دننک تیلا ف یاه
طبترم اب تیریدم زبس دوخ ار قباطم اب یدنمزاین یاه قلاخا
یراجت و تیلوئسم یعامتجا
تکرش ماجنا دنهد . زا هاگدید
قلاخا
،یراجت تیریدم زبس یم دناوت مه نامز اب کمک هب
ش تکر اه یارب تظافح زا طیحم
،ی یبط درکلمع نامزاس ار زین
دوبهب دشخب ( Yang et al., 2017 )
. رد اب زین ام روشک رد
لابق رد اهروشک تاده ت هب تبسن یناهج هاگن نتفرگ رظن طیحم هب هجوت موزل و یمیلقا تارییغت نینچمه و تسیز
نارحب یاه طیحم یتسیز نآ ریگرد روشک رضاح لاح رد هک
همانرب رظنم زا هک تسا هدرک باجیا ار یطیارش ،تسه یاه
فرطرب تسا مزلا ،یداصتقا ه سوت ندرک
نارحب یراکیب و
ظفح طیحم تسیز ار رانک مه هتشاد میشاب و داجیا اتسار نیا رد
لغاشم زبس یکی زا مهم نیرت تامادقا رد نیا هنیمز دوب دهاوخ .
شزومآ و یزاسدنمناوت دارفا
هنیمزرد ظفح طیحم تسیز هارمه
اب ه سوت
،یداصتقا رایسب
یدیلک و یدربهار تسا و ایند مه هب
نیا تمس تکرح هدرک تسا . داجیا لغاشم زبس و طبترم اب
یروانف یاه نیون دننام یژرنا یاه ون یکی زا یتامادقا تسا هک
رد ایند لاحرد ه سوت تسا اما روشک ام فده هنیمزرد یراذگ
یدربهار یارب
هدافتسا زا یژرنا یاه ون رایسب بقع تسا
( Danaeefard, 2010 .)
یارجا نینچمه تیریدم
زبس رد
هاگنب
،یدیلوت یاه ی فانم
ار یارب
،تکرش نانکراک و
فرصم ناگدننک تلاوصحم ای
تامدخ یارب یلک تلاح رد و
هب روشک داصتقا لابند
تشاد دهاوخ .
1سابع ( 2020 ) رد ناونع اب دوخ قیقحت
« ریثأت یریدم ت
تیفیک یلک رب درکلمع زبس تکرش زا قیرط یجنایم یرگ
تیلوئسم یعامتجا
تکرش
» نایب یم تیریدم هک دنک تیفیک
عماج هب روط لباق یهجوت رب درکلمع زبس تکرش رثا یم دراذگ .
تیریدم تیفیک عماج ریثأت تبثم و یرادان م رب
تیلوئسم
یعامتجا تکرش .دراد اتسوک و 2
( ناراکمه 2020
) رد قحت قی
دوخ نایب یم دننک ذاختا درکیور شش امگیس هب روط تبثم رب
درکلمع ت نص اذغ ریثأت یم دراذگ . هبرجت رتشیب رد شش
،امگیس عفانم هوقلاب شخب داوم ییاذغ ار شیازفا یم دهد . نآ اه
مزلا هک دندقت م تسا
یهاگآ یتیریدم ار رد دروم شش
،امگیس
شیازفا میهد ات درکلمع و تباقر تکرش اه دوبهب .دبای
3یل ( ناراکمه و 2018
) ناونع تحت یشهوژپ رد
« ریثأت
زبس یروآون رب تیفیک تیریدم
» کأت ی د دندرک تکرش هک اه
هب ناونع تکراشم هدننک اه ی یطیحم تاعوضوم رد یلصا
بناج زا یدایز یاهراشف اب ،فلتخم یذ
نا فن هجاوم فلتخم
رد ار زبس تیریدم ات دنتسه ش
ی هو اه ی بسک کو را ی دراو دوخ
هب طوبرم هیلوا دهاوش هئارا ،ه لاطم نیا فده .دننک ریثأت
شقن و زبس یروآون یور یتکرش تیفیک تیریدم د ت
ی ل هدننک
هطبار نیا رد یطیحم تاررقم م
ی دشاب هداد . هب طوبرم یاه 100
تکرش تبث هدش لاس زا 2008 ات 2014 یم ناشن نیچ رد دهد
،تیفیک تیریدم هک ثأت
ی تار نم یور یدایز یف پی
هدا زاس ی
یروآون رواّنف ی .دراد زبس تیریدم یروآون و تکرش زبس
1. Abbas
2. Costa 3. Li
یطیحم تاررقم
ًاتدمع ثأت ی تار ار تیفیک تیریدم یفنم
مزرد ی هن یروآون و زبس تیریدم یروآون رواّنف
ی شهاک زبس
یم دنهد یرسام. و نوراج (1
2017 ) رد یشهوژپ تحت ناونع
« یسررب ریثأت یاهراک تیریدم انم عب یناسنا زبس رب درکلمع
طیحم یتسیز رد نامزاس تشادهب و تملاس ندرا
» اب هدافتسا زا
رورم و یسررب هدرتسگ رب تلااقم و هداد یاه ینادیم لصاح زا
ناریدم ناتسرامیب رد
نامزاس یاه تامدخ تشادهب و تملاس
،ندرا هس هفیظو یدیلک تیریدم عبانم یناسنا زبس ین ی
مادختسا و شنیزگ بس
،ز شزومآ و ه سوت زبس و شاداپ زبس ار
دندومن داهنشیپ .
2گنای ( ناراکمه و 7
201 ) یشهوژپ تحت
ناونع
« فاط نا یریذپ
،کیژتارتسا تیریدم
زبس و تباقر تکرش رد
کی داصتقا روهظون » ار ماجنا هداد رد .دنا نیا قیقحت اب بیکرت
هاگدید تیلباق ایوپ و هیرظن
،یداهن یگنوگچ خساپ تکرش اه رد
یاهداصتقا روهظون
هب یاهراشف تیریدم
زبس هداد ناشن هدش
تسا و اب ذاختا هویش یاه تیریدم
،زبس هچنآ ار هب تسد
یم
،دنروآ هزادنا یریگ یم .دننک اب هدافتسا زا هداد یاه 272
تکرش ینیچ رب ساسا خساپ یاه ود هربخ یدیلک رد ره
،هاگنب
نیا ه لاطم ناشن یم دهد هک فاط نا یذپ یر کیژتارتسا ریثأت
یتبثم رد ذاختا هویش یاه تیریدم زبس دراد و تیامح یداهن اب
تیوقت رثا تبثم نیا هطبار ار لید ت یم نامزارون و هریهظ .دنک
3
( 2015 ) هب ه لاطم تاریثأت یژتارتسا یبایرازاب
زبس رب یور
ییاراک تکرش ییایزلام
« متسیس تیریدم طیحم یتسیز
»
،
هدنراد یهاوگ همان وزیا 14001 هتخادرپ دنا . فده
،نانآ ه لاطم
ینیبزاب تایبدا طوبرم هب یبایرازاب زبس تسا و هب هیزجت لیلحتو
ود لماع رثؤم رب ییاراک تکرش یم دنزادرپ . دوجواب لیسناتپ
دیلوت زبس و دنور ور هب دشر فرصم یناگدننک هک لیامت هب فرص
هنیزه یارب کی لوصحم زبس
،دنراد و یل
4گنای ( 2014 ) رد
ه لاطم یا تحت ناونع
« تیریدم و درکلمع کیتسجل زبس
»
نایب دندرک هک هریجنز شزرا یرایسب زا تکرش یاه یراجت
هب روط هدنیازف یا یارب ناشن نداد یروآدوس تیلا ف یاه یلصا
،دوخ زا کیتسجل یدورو
هب
،تایلمع کیتسجل یاه
،یجورخ
،شورف یبایرازاب و ماجنارس ات
،تامدخ روم زایند تسا . نآ اه
یم نایب ذاختا هک دننک تیریدم
کیتسجل زبس یتصرف ار یارب
ناگدننکرداص ینیچ
مهارف یم دنک ات هب روط هناقداص هب
1. Masri & Jaaron
2. Yang
3. Zuhairah & Noor Azman 4. Lee & Yang
تاراظتنا دیدشت ه ماج نیب یللملا یارب تظافح زا عبانم خساپ
دنهد و درکلمع یطیحم ار اب یروآدوس بسک دننک . ایرسکیت و5
( شناراکمه 2012
) أت یی د دندرک هک شزومآ و ه سوت زبس یکی
زا یاهراک یدیلک ن م ی راد رد ه سوت عبانم یناسنا ات حطس
درادناتسا و ندیسر درکلمع یرتهب بوسحم یم دوش . مادختسا و
باختنا
،زبس نیرتشیب حطس ار رد نامزاس اه ی تامدخ تشادهب
و تملاس دراد . نیا ین ی تیریدم ب ی ناتسرام اه درکلمع
طیحم یتسیز ر ا رد تیولوا نامزاس دوخ رارق هداد دنا دنیارف رثؤم
مادختسا و درکلمع زبس دنراد ار و هگرب تساوخرد راک
ار هب
نیرتهب لکش یارب تظافح زا طیحم تسیز هدامآ هدرک .دنا
یخرف
6هداز ( 2020 رد ) ناونع اب دوخ قیقحت
« یسررب و
هبتر یدنب لماوع رثؤم رب تیریدم هریجنز نیمأت زبس رد ص ت ن
یمیشورتپ اب
درکیور لتمید رد یمیشورتپ ناتسرل
» ناعذا
یم هک دنک هریجنز
نیمأت ریثأت ،زبس نایاش
یهجوت رب
طیحم تسیز دراد هک ساسا نآ رب یگنهامه تیریدم
طیحم تسیز و تیریدم هریجنز نیمأت هب روظنم لرتنک راثآ
تسیز یطیحم رد لکیس رمع لوصحم هب
هلیسو میهست
تاعلاطا و مه یگنها و یراکمه مامت هریجنز نیمأت .تسا
یزرواشک (7
2019 ) رد قیقحت
« یسررب ریثأت تیریدم تیفیک
عماج رب درکلمع زبس ینامزاس اب ریثأت یجنایم تیلوئسم
یعامتجا ینامزاس رد تکرش شیلااپ نایسراپ رهپس » هب نیا
هجیتن هدیسر تسا هک تیریدم تیفیک عماج ریثأت تبثم و
ین م یراد رب ع درکلم زبس ینامزاس و تیلوئسم یعامتجا
نامزاس دراد . تایب و دمحم
8داژن ( 2016 ) رد یشهوژپ هب
« یسررب ریثأت یروآون یاه زبس درکلمع رب طیحم
یتسیز و
تیزم یتباقر اب نامزاس هدافتسا
زا شهوژپ اه ی نیشیپ
»
،
هتخادرپ دنا . جیاتن نانآ شهوژپ ناشن
یم
،دهد دوجو یروآون زبس
رد امزاس ن رجنم هب دوبهب درکلمع طیحم یتسیز نامزاس
یم دوش . نآ هک دندقت م اه گرزب
نیرت هلئسم یا هک هزورما ره
نامزاس اب نآ هجاوم
،تسا هلئسم ی لوحت و رییغت تسا
و
هب شریذپ نیقی روط نیا
رییغت یوس زا نامزاس اه زا گرزب نیرت
لماوع یرادیاپ و یاقب نامزاس امزاس هکارچ دوب دهاوخ ن
اه
هب تروص موادم اب رگیدکی تباقر .دنراد رلا ی ناج ی ( 2019 )
ه لاطم یا هب روظنم تشادهب ثحابم شزومآ ریثأت طیحم
تسیز
ینمیا و رییغت و یهاگآ نازیم رب درکلمع
نانکراک رد هناخراک
5. Teixeira
6. Farrokhizadeh 7. Keshavarzi
8. Bayat & Mohammadnejad
یور ت نص ماجنا
هداد دنا همانشسرپ ،تاعلاطا یروادرگ رازبا .
هتخاس ققحم هنیمزرد
هاگآ ی تفر و دوب نارگراک یجنس را ه
و
رف نینچمه
1م عمج تهج اکیرمآOSHA
ثداوح قباوس یروآ
ینمیا درکلمع نازیم نیی ت یارب تبث لباق نآ
اه دوب
، جیاتن نیا
1. Occupational Safety & Health Administration
قیقحت داد ناشن هک
،یهاگآ تارمن راتفر
یجنس نازیم و
شزومآ و هتفای اقترا شزومآ زا د ب نارگراک ینمیا درکلمع رثؤم
تسا هدوب ا د ب.
عمج یارب تیاهنرد قیقحت هنیشیپ ماجنا ز یدنب
هصلاخ ،بلاطم ماجنا تا لاطم زا یا
و میهافم هزوح رد هتفای
هفلؤم لودج رد زبس درکیور اب تیریدم فلتخم یاه 1
ناشن
هداد .تسا هدش
لودج 1 . ماجنا تا لاطم هصلاخ هفلؤم هزوح رد هتفای
زبس درکیور اب تیریدم فلتخم یاه
Table 1. Summary of Studies Conducted in the Field of Various Components of Management with a Green Approach
جیاتن Results
تاعلاطم مها The most important
studies
هفلؤم زبس تیریدم یاه Green management
components هرهب شیازفا ثعاب عبانم هنیهب فرصم
یم یرو .ددرگ
Optimal use of resources increases productivity
Mustaphan, (2017) Mousumi, (2016)
هرهب ،هنیهب فرصم یرو
Optimal consumption ت یارب ار یبوخ تاعلاطا یلخاد یاهروتنک زا هدافتسا و بصن
نیی وگلا ی
یم تسد هب فراصم کیکفت و یژرنا فرصم م نداد طابترا اب دهد
فرص
نازیم هب یژرنا یم دیلوت
یارب ار یارب یبسانم یانبم ناوت ب
هره نا یرو یژر
.دروآ دوجواب
Installation and use of internal meters provide good information for determining the pattern of energy consumption and segregation of consumption. By relating energy consumption to production, a suitable
basis can be created for energy efficiency.
Nadafi et al., (2008) Mustaphan, (2017)
Yu & Huo, (2018)
هرهب ییوج فرص ،یژرنا یرو
یژرنا ییاراک ،یژرنا Energy efficiency, energy saving, energy
efficiency
هورگ لیکشت اب ر تکراشم تاسلج و یراک یاه
شو طس رد هداس یاه ح
یم ارجا نامزاس پملا ندرک شوماخ دننام ددرگ
،یرورضریغ یاه ب
نتس
هرجنپ و اهرد هدافتسا مدع نامز رد تازیهجت ندرک شوماخ ،اه
زا آ ن اه
By forming working groups and participation meetings, simple methods are implemented in the organization ، such as: turning off unnecessary lamps, closing doors and windows, and turning off equipment
when not in use.
Nadafi et al., (2008)
عبانم فرصم تیریدم Resource consumption
management
هب ی یبط رون زا هدافتسا ژرنا هنیهب فرصم رد پملا رون یاج
ؤم ی سا رث .ت
قادح فرصم ا هنیهب فرصم ثعاب نامتخاس رد یکیرتکلا یژرنا ل
یژرن
یم .دوش
Using natural light instead of light bulbs is effective in energy efficiency. Consumption of minimum electrical
energy in the building causes optimal energy consumption.
Mustaphan, (2017) Biswajit et al., (2016)
Mousumi, (2016)
یژرنا فرصم شهاک Reducing energy
consumption
طیحم عوضوم هب تبسن مدرم ندش هاگآ تیریدم ققحت بجوم تسیز
یم رادیاپ .دوش
Awareness of the people about the environment leads to sustainable management.
Nadafi et al., (2008)
ه ماج یذپ شزرا یر زبس یاه
Socialization of green values طیحم زا تظافح تهج رد ناراکنامیپ و نانکراک شزومآ
تسیز
Training of employees and contractors Mousumi, (2016)
زبس گنهرف تیریدم Green management
culture یرتاب نتخادناین رود
اهدنامسپ هارمه هب اه Wioletta, (2015)
Biswajit et al., (2016) داوم28 زا هدافتسا رد شهاک
جیاتن Results
تاعلاطم مها The most important
studies
هفلؤم زبس تیریدم یاه Green management
components Not disposing of batteries with waste
هب بجوم یناسنا و یدام عبانم یمامت دمآراک و رثؤم یریگراک زاس
نام یهد
همانرب و طیحم فادها یزیر .تسا یتسیز
Effective and efficient use of all material and human resources leads to the organization and planning of
environmental goals.
Jackson et al., (2018) یکینورتکلا ملاقا رد کانرطخ Reduction in the use of
28 hazardous substances in electronic items
م ،ینوریب یاوه تیفیک ،یلخاد یاوه تیفیک ،اوه تیفیک شیاپ داو
آ یژرل از
Air quality monitoring, indoor air quality, outdoor air quality, allergens
Duta et al., (2016)
نانکراک هب نداد شزومآ هرابرد
بآ تارییغت اوهو
Training staff About Climate Change
شور یسانش شهوژپ
عون زا ارجا شور رظنزا و یدربراک فده ثیح زا رضاح قیقحت م زا و ییارقتسا هب هجوت اب و هدوب ی طقم عون زا ینامز رظن
هناخباتک تا لاطم ماجنا تکرش هب ه جارم و یا
ییاذغ داوم یاه
هداد یروآدرگ و هب اه
شور عون زا یشهوژپ ،همانشسرپ هلیسو
یفیصوت - درکیور یاراد شهوژپ نیا نینچمه ،تسه یشیامیپ
ییاسانش تهج هک لیلد نیا هب هدوب یفیک دا با
و هفلؤم یاه
بسانم یارب یحارط لدم تیریدم تیفیک زبس زا شور
هیرظن یزادرپ هداد داینب هدافتسا هدش هیرظن ،تسا یزادرپ
هداد
نب ی دا ( )یروئت ددنارگ ماظن یشور
دنم و یفیک یارب قلخ
هیرظن یا تسا هک رد حطس هب عیسو نییبت دنیارف شنک ای شنکاو
عوضوم ای هدیدپ یاه صخشم یم دزادرپ ( Creswell,
)2005 ییاجنآزا . هک یحارط لدم تیریدم تیفیک زبس فده
نیا شهوژپ دوب اذل دربهار هیرظن یزادرپ هداد داینب باختنا دش
ات اب نیا بولطم یراگزاس هتشاد لحارم .دشاب رد راک ماجنا
هب رضاح شهوژپ حرش
ریز :تسه 1 . عورش قیقحت اب هئارا
شهوژپ تلااؤس 2
. یروآدرگ هداد اه هب مک ه لاطم ک تایبدا
یرظن و نینچمه هبحاصم
3 . هیزجت لیلحتو تاعلاطا
عمج یروآ هدش اب یراذگدک کینکت هداد
اه 4 . لدم یحارط
و سوارتسا یمیاداراپ یوگلا زا هدافتسا اب شهوژپ بروک
ی ن
( لکش 1 .)
لکش 1 :عبنم .نیبروک و سوارتسا یروحم یراذگدک یمیاداراپ لدم. ،ناگرزاب(
1387 ، 102 )
Figure 1. Strauss and Corbin axial Coding Paradigm Model. Source: (Bazargan, 2007, 102)
یاهدحاو ناسانشراک و نیلوئسم ،شهوژپ یرامآ ه ماج رد لا ف یداصتقا .تسا لیبدرا ناتسا ییاذغ داوم ت نص
رد
دودح رد هنومن مجح ه لاطم نیا 16
و نیلوئسم زا رفن
د هاگآ ناسانشراک داوم ت نص ر
ییاذغ هک هدوب هب
تروص
هنومن باختنا دنمفده یرظن یریگ هدش
هنومن رد .دنا یریگ
هنومن باختنا ققحم فده لصا رد ،دنمفده هک تسا ییاه
هتشاد قیقحت عوضوم دروم رد یدایز تاعلاطا دنشاب
( Sarmad et al., 2014 )
. رد نیا شهوژپ زا هبحاصم
مهدجه هب د ب داد ت یاهدک یدج د هب جیردت شهاک تفای
هب یروط هک زا هبحاصم متسیب هب د ب دک دیدج تفای دشن یارب
یلع طیارش Causal Conditions طیارش
هلخادم رگ
Interfering conditions اهدمایپ
Consequences
اهدربهار Strategies
یروحم هدیدپ Axial phenomenon
هنیمز طیارش یا
Background conditions
نانیمطا زا تی ماج و رابتعا شهوژپ هب ندیسر ات نینچمه و
دنیارف ،یرظن عابشا یروآدرگ
هداد اه تسیب داد ت ات راهچو
هبحاصم همادا ادیپ هداد یروآدرگ .درک ود رد ه لاطم نیا رد اه
ص فلتخم زاف هداد .تسا هتفرگ ترو
ساسا رب لوا زاف رد اه
هناخباتک شور یروآدرگ یا
نیدب ،تسا هدش ه لاطماب هک تروص
هنیشیپ و عوضوم تایبدا زا قیقحت
و هناخباتک هب ه جارم قیرط
باتک ،دانسا ه لاطم ماجنا و عوضوم اب طبترم تلااقم و اه
شیف هفلؤم ،یرادرب اق رد شهوژپ عوضوم اب طبترم یاه
بل
جارختسا زاب یاهدک شور زین ه لاطم مود زاف رد .تسا هدش
هداد یروآدرگ تروص ینادیم و یشیامیپ درکیور ساسا رب اه
هداد یروآدرگ رازبا .تسا هتفرگ همین هبحاصم ،هلحرم نیا رد اه
رد یفیک تاقیقحت ندوب یفاشتکا هب هجوت اب .تسه هتفایراتخاس لکتورپ زا ه لاطم نیا هبحاصم یاه
لاؤس اب هدافتسا زاب یاه هدش
ییاجنآزا .تسا هیرظن دربهار زا ه لاطم نیا رد هک
هداد یزادرپ
هدافتسا داینب هبحاصم یارجا اذل ،تسا هدش
کی زا هدافتسا اب اه
هبحاصم تفرشیپ اب هاگنآ هدشزاغآ هیلوا لکتورپ و ییاسانش و اه
هقبط و میهافم فشک لکتورپ ،شهوژپ لدم رد دیدج یاه
م لاؤس و لیمکت هبحاص هب نآ یاه
یفاشتکا یموهفم لدم عبت
عابشا هب ندیسر ات هبحاصم دنور .تفای لماکت و شرتسگ .تسا هتشاد همادا یرظن هتفای شهوژپ یاه
هیزجت یارب هداد لیلحتو
یروآدرگ یاه هداد نف رد هدش
داینب
یراذگدک و یروحم یراذگدک ،زاب یراذگدک لحارم تسا مزلا یباختنا یریوصت ای یقطنم یمیاداراپ تیاهنرد ات ددرگ ماجنا
قلخ هیرظن زا ینیع هئارا ،هدش
دوش ( Creswell, 2005 .)
رد
عمج یارب ،شهوژپ لوا هلحرم هفلؤم یدنب
حرطم یاه رد هدش
لدم هناخباتک کرادم و دانسا هب ،زبس درکیور اب تیریدم یاه یا
نایاپ و تلااقم ،بتک لماش همان
د طبترم یاه ،شهوژپ هنیمزر
رارق شاکنک دروم و عوجر هلحرم نیا لصاح هک دش هداد
اب هک دوب یمیهافم جارختسا یسررب
ررکم و ینیبزاب و رگشهوژپ
،صصختم دارفا سپ
زا عیمجت صیخلت و عومجمرد ،میهافم
33 ییاسانش یموهفم دک هب هک دندش
ه لاطم زاب یاهدک ناونع
هبحاصم ماجنا زا لبق رق رظندم ،اه
مود زاف رد .دنتفرگ را
هداد یروآدرگ رضاح شهوژپ یاه
میهافم جارختسا یارب و
یگژیو هک تسا هدیدرگ هدافتسا هبحاصم شور زا ،رتشیب یاه
هبحاصم یتخانش تی مج ناشن ییاذغ داوم ت نص رد ناگدنوش
یم زا هک دهد نیب
16 رفن ،ه لاطمدروم هنومن 14
رفن و درم 2
و دندوب نز رفن ظاحلزا
،ینس 6 نیب رفن 40 - 30 ،لاس 8 رفن نیب
50 - 40 و لاس 2 نیب رفن 60 - 50 .دنتشاد نس لاس
راک هقباس ظاحلزا 2
زا رتمک رفن 10
لاس و 11 رفن نیب 20 - 10
و لاس 3 یلااب رفن 20
راک هقباس لاس تی ضو ظاحلزا ،دنتشاد
،یلیصحت 6 یاراد رفن یسانشراک کردم
دشرا و 2 کردم رفن
یسانشراک و
8 یلغش حطس ظاحلزا .دنتشاد ارتکد کردم رفن 6
و سانشراک رفن 10
.دندوب لوئسم رفن
زاب یراذگدک ماجنا یارب
،زاب یراذگدک ندومن بوتکم و هبحاصم زا سپ
نآ مرن زا اهدک بلاق شرازگ یارب اه رازفا
MAXQDA
هدافتسا 2020 تسا هدش مرن یجورخ هک
یط رازفا لکش هرامش
2 هداد شیامن ،زاب یراذگدک لحارم ماجنا زا سپ .تسا هدش
43
هبحاصم نتم زا یموهفم دک اب .دش جارختسا اه
مامتا
موهفم یزاس هداد
،اه میهافم هباشم رد کی هلوقم صاخ
هورگ یدنب دندش . جارختسا میهافم قیفلت زا هلحرم ود زا هدش
هناخباتک تا لاطم(
عومجمرد )هبحاصم و یا 76
ییاسانش موهفم
ندش د هک ؛ میهافم زا جارختسا
هدش د ب زا قیفلت هباشت اه و فذح
میهافم یرارکت 70 موهفم دیدج یراذگدک هدش
ییاسانش
دیدرگ . باختنا هلوقم یروحم ( هدیدپ )یلصا
هلوقم ای یروحم یراذگدک
،یروحم هلوقم یا تسا ریاس هک
میهافم و هلوقم اه رب روحم لوح و نآ میظنت یم دنوش رد نیا
لدم م هلوق ( یروحم هدیدپ یلصا ) نامه
« تیریدم تیفیک
زبس » تسه هک اب هئارا
،میهافم هلوقم یاه یعرف یلصاو ت طسو
ناگربخ بختنم رد هزوح ت نص داوم ییاذغ نیی ت دیدرگ .
یلع طیارش باختنا
1
هب میهافم هب هجوت اب تسد
یم هدمآ داوم زا هدافتسا تفگ ناوت
طیحمابراگزاس
،تسیز لوئسم شیازفا تی
یریذپ طیحم یتسیز
تکرش یاهرای م و طباوض هب هجوت لیبق زا یرگید دراوم و اه
لوصحم تیفیک شیازفا هب هجوت و
فرصم تملاس ناگدننک
لکش ثعاب یم زبس تیفیک تیریدم یریگ
زا .دنوش نیب میهافم
و هلوقم یاه جارختسا هدش رد نیا شهوژپ 14 موهفم رد 4
هلوقم ءزج طیارش یلع دادملق ش دند هک رد لودج 3
لباق هدهاشم تسا . هب رتهب کرد یارب لقن رد هنومن ناونع
لوق
هبحاصم زا یکی یلع یاهریغتم ریثأت اب طابترا رد ناگدنوش
1. Causal conditions
حرطم نینچ :تسا هدش
« هک مدقت م نم زا یکی یناسنا یورین
مهم نیرت تیلباق
نامزاس اه بسک رد تیزم یاه رانک رد و هتفر رامش هب یتباقر
انف یتایح و مهم یرصنع ،یلام عبانم و یرو ندیسررد
هب
یفیک و یمک فادها نامزاس
تساه عبانم شخبرثا تیریدم .
یم یناسنا و دنک نیمضت ار تیفیک دناوت
رظنزا زین یتباقر تیزم
رثؤم دشاب و نم مرادداقتعا هشیر و انبم ار نانکراک دیاب هک
و تیفیک دوبهب یلصا هرهب
یرو یاب زین و تسناد یناسنا یورین د
هیامرس یعون و یشخبرثا ،ییاراک شیازفا یلصا یانبم ار هب
باسح .دروآ رب فادها هب هجوت دیاب ساسا نیمه
طیحم یتسیز ( درک لابند یناسنا یورین قیرط زا ار )زبس
تامازلا ندناجنگ اب یناسنا یورین مادختسا ودب زا نیاربانب طیحم یتسیز رد تیلا ف و فیاظو کراک یاه
شزومآ و نان یاه
یم سپ .دریگ رارق رظندم زبس هزوح رد مزلا تفرگ هجیتن ناوت
شرگن رییغت ددصرد زبس عبانم تیریدم رارقتسا اب دیاب ناریدم طیحم زا تظافح ندش ینورد و نانکراک و تسیز
تیاهنرد
دنشاب نانکراک نیب زبس تیفیک
» .
لکش 2 مرن یجورخ . دویک سکم رازفا
ا
Figure 2. MAXQDA Software Output
باختنا ریغتم هلخادم رگ
یطیارش دنتسه هک اهدربهار زا نآ اه ریثأت یم
،دنریذپ طیارش
هلخادم رگ یلع و یمومع هدوب و هب یعون طیارش یراتخاس
یم دنشاب هک هلخادم ریاس لماوع ار دودحم ای لیهست یم .دننک
زا نیب میهافم و هلوقم یاه جارختسا هدش رد نیا شهوژپ 12
موهفم رد 3 هلوقم ءزج طیارش یلع دادملق دندش هک رد لودج 2
لباق هدهاشم هب رتهب کرد یارب .تسا لقن رد هنومن ناونع
لوق
هبحاصم زا یکی هلخادم یاهریغتم ریثأت اب طابترا رد ناگدنوش
رگ
حرطم نینچ :تسا هدش
« ناگمه رب راکشآ
زا یرایسب هک تسا
یاهدیدهت طیحم
یتسیز ، و عبانم بیرخت یگدولآ
اه هجیتن
تیلا ف یاه ریغ قبطنم اب طیحم تسیز .دنتسه نیازا ور هاگآ
یزاس ه ماج داحآ شزومآ و هب
صوصخ همانرب ،نازیر
و ناریدم تسایس ناراذگ ت نص نیا ییانشآ تهج رد
شزرااب و
ظفح تیمها طیحم
تسیز مهم یرما یرشب تایح همادا یارب
. تسا دوخ ناریدم شزومآ هب
ییاهنت یرازبا هکلب هدوبن فده
تهج بسانم یدربهار و یدیلک هنیمز
یزاس و شناد رد رییغت
شرگن نآ اه تامیمصت یاهدمایپ و راثآ هب تبسن نآ
اه یور رب
طیحم تسیز تسه . زا هدافتسا اب یتسیاب ناریدم سپ
یروانف هب یاه زور نیمأت دننام تخاسریز
یاه زا هدافتسا
یژرنا یاه زبس
، نییاپ یژرنا فرصم اب یتازیهجت زا هدافتسا
رد لیامت هیامرس
یراذگ زبس دیلوت
، یزاسون ای و دیرخ
نیشام تلاآ تازیهجت و طیحم هاگن اب
تسیز فرصم و هنایارگ