هدکشناد یناسنا مولع و تایبدا
یشزومآ هورگ یعیبط یایفارغج
شیارگ یعیبط یایفارغج هتشر یصصخت یرتکد هجرد تفایرد یارب هلاسر یژولوفروموئژ
رد یژولوفروموئژوردیه لماوع شقن لیلحت یبصع هکبش زا هدافتسا اب قلعم بوسر راب دروآرب
شور و یعونصم ینویسرگر یاه
هعلاطم دروم هقطنم(
هناخدور لگ و ییانو یاه
روخلایس هضوح رد دور
درجورب )
رگشهوژپ :
شویراد یحتفلاوبا
امنهار داتسا :
رتکد یددم لیقع
داتسا رواشم :
رتکد دورناکسارس یرغصا دایص
رذآ 1398
ناونع و :روآدیدپ مان لدم
یزاس زا هدافتسا اب قلعم بوسر راب دروآرب رد یکیژولوفروموئژوردیه لماوع شقن
و یعونصم یبصع هکبش شور
اه ی ینویسرگر / یحتفلاوبا شویراد
داتسا امنهار : یددم لیقع رتکد
داتسا :رواشم نا دورناکسارس یرغصا دایص رتکد
خیرات :عافد
دادعت حفص :تا 112
.ص
نایاپ هرامش :همان
اپ هرامش / هورگ مان ی
نا همان
:هدیکچ یدج ،بآ هلیسو هب کاخ شیاسرف هاب نااهج طاقن زا یرایسب رد نیمز بیرخت لکش نیرت
رد هژایو
همین و کشخ قطانم کااخ شیااسرف نازایم زا رتمک ًلاومعم کاخ لیکشت نازیم نآ رد هک تسا کشخ
یم ،کاخ عیرس شیاسرف نیا تلع هک دشاب ریثأت
هدافتساءوس کااخ زا تاسردان هدافتسا و یناسنا یاه
ااه
یم دشاب . هناخدور یلااب یزیخ بوسر لگ و ییانو یاه
د دور درجورب روخلایس هضوح ر دایز شیاسرف ثعاب
یاهدس تشپ رد دایز بوسر ببس و هدش هعلاطم دروم هضوح یقرش لامش و یقرش یضارا رد نییاپ
تسد
مه و هزاس و کیلوردیه تاسیسأت هب نینچ یم دراو تراسخ یبآ یاه
هناخدور رتسب رییغت ثعاب و دنک رد اه
هجیتن بوسر .تسا هدش یراذگ رد
نیا لاطم زا هع هداد یاه 341 بلایس هدش تبث 4۰
هلاس طوبرم هب هرود
یرامآ لاس 1356 ات 1395 هدافتسا دیدرگ شیپ تهج . و ینیب
لدم یزاس هضوح رد بوسر رظن دروم یاه
نویسرگر و یعونصم یبصع هکبش شور زا غتم دنچ
هری .دش هدافتسا هتفای
یاه ناشن شهوژپ نیا م
ی دهد
صخاش هبساحم زا سپ یاه
وRMSE
،MAE یعونصم یبصع هکبش لدم تباسن ار یرتهب تقدMLP
یم ناشن هقطنم بوسر نازیم نیمخت رد رگید لدم ود هب دهد
. صخااش راداقم هاب هجوت اب رگید یوس زا
هکR2 یارب هس لدم هبساحم هدش سا
،ت تقد نیمخت لدم هب رادقم 44 / 9۰ یارب لدم هبساحمMLP
هدش تسا و رادقم یاربR2
نیا لدم ربارب 88 / ۰ تسا . سپ زا لدم هکبش یبصع یعونصم
،MLP لدام
هکبش یعونصم جیاتنRBF
یرتهب هئارا م ی دهد . رد نیا لدم رادقم رباربR2
تسا اب 4 / ۰ هک ناشن هدنهد
تقد نیمخت دودح فصن لدم تساMLP . رد هبتر موس زین لدم نویسرگر یطخ
دنچ هریغتم اب رادقم
رباربR2 اب 3 / ۰ رارق دراد یم ناشن جیاتن یبایزرا. هک دهد
بیش نیگنایم شیازفا اب
، بوسر تماخض نازیم
یم رتشیب تاسا بواسر دیلوت رد لماع نیرتمهم نایرج یبد زا دعب هک دوش .
دایلوت رثوام لاماع نیمواس
نازایم دشاب رتشیب تاباعشنا دادعت دنچ ره هک تسا نآ تاباعشنا رادقم و هناخدور لوط هقطنم رد بوسر تسا رتشیب زین بوسر دیلوت .
دیلوت نازیم رد لماع نیمراهچ ،بوسر
تسا هضوح تحاسم .
ره یلک روط هب
تسا رتشیب زین بوسر نازیم دشاب رت گرزب هضوح تحاسم هچ .
بواسر دایلوت نازایم رد لماع نیمجنپ ،
رتشیب عافترا نازیم هچره هک تسا هضوح عافترا نازیم نیگنایم م
ی دوش ادیپ شیازفا بیش ششوپ و هدرک
شیاسرف ثعاب هقطنم رد یرتمک یهایگ م
ی دوش . بوسر دیلوت رد لماع نیرخآ
، تسا هضوح طیحم .
هژاو :یدیلک یاه نویسرگر ،یعونصم یبصع هکبش
غتم دنچ هری .ناتسرل ناتسا ،شیاسرف ،
1 فده و همدقم -
1-1 - لک تای
لصا ناکرا هب هجوت ی
س متسی بط عباانم لدااعت و تملااس افح رد اه یاعی
و طیحم تاسیز زا
اج هاگی و هژی ا ی بط و ناسنا .تسا رادروخرب تعی
لصا ناکرا ناونع هب ی
لدااعت و تملااس افح رد
بط عبانم یعی و طیحم تسیز اب طابترا رد یدکی
.دنراد رارق رگ رادرواخرب ااب نااسنا
ی دانمناوت زا ی
ظع می قلاخ و رکفت رد تی
ن زا هتساخرب لئاسم لح تهج شلات رد هراومه یاهزای
نااسنا ی و هدواب
زورما هب ات هتشذگ زا .تسه یکی
زا مهم نیرت هغدغد اه و ینارگن یاه ا و مز رد هنی هب هدافتسا هنی
زا
لصا عبانم ی ح تای رشب
، .تسا هدوب کاخ و بآ
اسرف هزورما شی
لوت ،کاخ دی زروااشک کااحل زا هاچ کاخ تابوسر لاقتنا و ی
کااحل زا هاچ و
سدنهم ی ،بآ عبانم ،هناخدور طیحم
تسیز اس و ری مز مولع نی و طیحم تسیز هاب نااهج ماامت رد
دج رطخ ناونع ی
ارب ی بلس ح و رشب هافر تای
ا .تسا هدش هتخانش وا نی
هک هدش ثعاب رما راثکا
اهروشک ی پ هتفرشی هب ناهج همانرب یزیر اهب کاخ و بآ تظافح ی
ب یرتشی .دنهد یرواط هب هاک
سررب اهروشک بلغا ی
ا نی دپ هدی و نامزمه ار ای
تح ی تخااس عوراش زا راتدوز تااسیسأت
ابآ ی و
زاغآ اهدس م
ی دننک هک . زه هنی یاه ا ی راک ن اوف هب تبسن یدی
ارب هک ی ازفا شی فم رمع دی هزاس اه ی
بآ ی نما لئاسم همه سأر رد و تی
ناج ی لام و ی خبآ هضوح نامدرم زی
دراد
، سب رای چان زی .تاسا رد
ا ناری سانشراک دروآرب قبط
،ی س دودح هنلاا ۲
م درایلی رااخ سرتاسد زا و هدش هتسش کاخ نت
یم ددرگ ( وسوم ی
،نارااکمه و 78:1385
داحتم لالم نااسانشراک و اذاغ نامزااس نااسانشراک .)
(FAO) ساسا رب
رخت دنور بی اسرف و شی ا رد کاخ
،ناری اسرف رادقم شی
ب رد ار تسی اتآ لاس ی
م هب نازی ربارب ود شیاسرف مخت دوجوم
نی هدز دنا ا . نی زا رما کی ن هاب هجوت اب وس یااهزای
و هداام
ژرنا ی عمج تی وس زا و روشک ی
د راگی و هعاسوت ،،اداحا هامانرب
یزیر لاعف تی یااه انارمع ی ابآ ی
ًاصوصخ هزاس اه ی بآ ی ظن ری اهدس یی فم رمع لوط اب دی
فرص مزلتسم هک ار لااب زه
هنی یاه نلااک
م ی دنشاب وت مدع اب ار هیج
داصتقا ی و هدرک هجاوم ای
ز ری لاؤس م ی درب . هجوت هب دپ هدی اه ضراوع و
س رد دوجوم متسی
زا اه کی پ و فرط یگدایچی س
متاسی د فراط زا ااه راگی
املع لافاحم ی
هاب ار
هداس زاس ی س متسی امتم اه لی و هداس طباور تخانش اب ات تسا هتخاس دمآراک
و هار لح اه ی هدااس
18 وموئژوردیه لماوع شقن یزاسلدم
...دروآرب رد یکیژولوفر
زه فرص اب دنناوتب رتهب هنی
پ لئاسم رتمک نامز و هدیچی
زرا دروم ار یبای
ق رار دانناوتب راتهب و هداد
نآ اه دم و لرتنک ار تیری
امن دنی شرگن . ی س یمتسی س هب متسی اه
ًاصوصخ س متسی اه ی هب رجنم زاب
کی رد لوحت همانرب
یزیر و لیلحت اه یم ددرگ کأت . دی س لک رب
،متسی تااطابترا و درکلمع ،راتخاس
د نآ هاگدی س زا نلاک متسی
ار دوجو هب یم دروآ قح رد . تقی ارگ لاک یای تایوه س متاسی ب ار ناای
یم دنک اپ رب هراومه هک هی
کوه( تسا راوتسا نآ بوجو و موزل فادها و لوصا ،
۲۰۰7 : 48
1) .
1-2 - :هلأسم نایب
یدج ،بآ هلیسو هب کاخ شیاسرف هاب نااهج طااقن زا یرایاسب رد نیمز بیرخت لکش نیرت
همین و کشخ قطانم رد هژیو کاخ لیکشت نازیم نآ رد هک تسا کشخ
ًلاومعم نازایم زا راتمک
یم کاخ شیاسرف ،کااخ عیراس شیااسرف نایا تلع هک دشاب
ریثأات هدافتاساءوس و ینااسنا یاه
کاخ زا تسردان هدافتسا یم اه
یسردنک و یکسفوکسییل (دشاب ،۲
۲۰14 ، ۲9۰ لایلد نیامه هاب .)
یژتارتسا اهر جیورت ای مسیناگرا حلاصا ،چلام ،کیناگرا یزرواشک دننام کاخ شیاسرف لرتنک یاه
نیمز رد دایز شیاسرف زورب زا یریگولج یارب نیمز ندرک و ارآون(تاسا یروراض یزروااشک یاه
ناراکمه ،3
۲۰16 ، 33۲
ًابیرقت .) 4۰ اای کاشخ قطاانم ناوانع هب ناهج رد نیمز حطس زا دصرد
همین کاخ ،قطانم نیا رد .تسا هدش هتخانش کشخ شاشوپ نودب ای و مک یهایگ ششوپ اب ییاه
یم صخشم دایز تدش و هاتوک نامز تشذگ اب هک دنراد رارق ناراب شراب ضرعم رد و سیار(دنواش
4تره ، ۲۰۰8 ، ۲85 ریا نیمز حطس موس ود دودح .) یم )عبرمرتمولیک نویلیم کی دودح( نا
دناوت
همین هب کشخ زا هقبط کشخ
هویاش و نیامز یربرااک راییغت ،داح زا شیب یارچ .دوش یدنب یاه
مز دیدش بیرخت یلصا لماوع بلغا تسردان تشک اضوح زا یرایسب رد کاخ شیاسرف و نی
ه یاه
یم قطانم نیا رد زیربآ دشاب
،یتمشح(
۲۰1۰ ، 4 آ یقدنخ شیاسرف .) شیااسرف لکاش نیرتراکاش
و بآ مهم نیراات هااضوح رد بوااسر عاابنم همین و کااشخ یاه
لااباق و تااسا ناراایا رد کااشخ
هدهاشم هدرتسگ و نیرت و کااخ شیاسرف تادهاشم .تسا هضوح نیا رد کاخ بیرخت لماع نیرت
هناخدور یارب بوسر راب شک رد هژیو هب ،ناهج طاقن زا یرایسب رد اه
رایاسب هعسوت لاح رد یاهرو
تسا مک یگوستوس و گنه(
،5
۲۰14 ، ۲45 هاب بواسر لاقتنا و کاخ شیاسرف دنیآرف زا یهاگآ .)
شهاک رد راذگریثأت لماع ناونع یزیخ لصاح
یگتفرگ ،اهدس نزاخم ندش رپ ،کاخ تفر رده و
لگ ،یرایبآ یراجم دادسنا و هناخدور بآ ندرک دولآ
رید زا بآ تیفیک شهاک و اه هاجوت دروام زاب
1Hooke
Lieskovský & Kenderessy2
Novara et al3
Ries & Hirt4
5 Heng & Suetsugi
فده و همدقم 19
ناسانشراک نیایعت رد یامهم شاقن بواسر دیلوت رد رثوم لماوع تخانش .تسا هدوب نیمز مولع
بوسر رادقم یام و دراد هارمه هب ار نآ بقاوع و شیاسرف هدیدپ کرد و هضوح کی یهد
د داناوت ر
تیولوا ضوح ریز یدنب ه
،ناراکمه و نایاش(دریگ رارق هدافتسا دروم زیخبآ کی یاه ۲۰13
، 4۲ ) .
ا ترابع بوسر راب لاباق یاشکهز هاضوح ای زیربآ هضوح زا بوسر لک یجورخ نایرج زا تس
هزادنا راب نیا .نیعم ینامز هرود رد و رظن دروم یضرع عطقم رد یریگ
ًلاوامعم رد نزو باسح راب
یم نایب حطس دحاو رد و نامز دحاو و ددرگ
ًامومع نا رب ینتبم هزاد
تاسا قالعم یبوسر راب یریگ .
کاخ تارذ ادج دوخ یعیبط رتسب زا هک یاه
یم دنوش رد تاکرح هاب بآ ناایرج اب هارمه یگمه
نیشن هت رگید یاج رد هرابود یتمسق هکلب هدماین یم
دوش . هچ نآ یم تکرح بآ هارمه رااب دانک
یم هتفگ بوسر دیلوت نازیم ای بوسر (دوش
ناراکمه و یل ،1
۲۰۰6 : ۲۰۲ یداایز راداقم هلاس ره .)
زا کاخ هضوح حطس فلتخم لماوع طسوت روشک یاه
ًاصوصخ و هاتفای لااقتنا راگید لحم هب بآ
دودحم نمض یم رااب هاب ار یداایز یدااصتقا تلاکاشم کااخ و بآ عبانم یزاس
(دروآ و ینااقهد
،ناراکمه ۲7۰:1388
.) رد یدربرااک و ماهم لئااسم هلمج زا زین هناخدور بوسر دروآرب و یبایزرا
یم بآ عبانم تیریدم اب
هناخدور بلغا رد .دش قلعم راب تروص هب تابوسر مظعا شخب یعیبط یاه
یم لاقتنا هناخدور طسوت هدش عمج تابوسر .دنبای
بواسر هالمج زا یداایز تلاکشم اه رد یراذگ
دس نزاخم دیفم مجح شهاک و اه
نآ اه بواسر لایلد هاب هاناخدور ریسم رییغت ، رتاسب رد یراذگ
نآ اه لاناک روبع تیفرظ شهاک ، و اه
تاسیسأت و براش کااحل هاب بآ تیفیک رییغت و بآ لاقتنا
یم دوجو هب ار یزرواشک (دنروآ
،یاسمش و هدیروآ 366:138۰
.) بواسر یراذگ رد نزااخم اهداس
رب هولاع شهاک نازیم هریخذ بآ ثاعاب شیازافا یاراب رایخبت کای
تایفرظ هرایخذ
،صخاشم
بآ و یگتفرگ لیکاشت
لاتااب رد یاضارا تاسدلااب ،داس
شیازافا ترداق شیااسرف هاناخدور
رد
نییاپ تسد
،دس شهاک مجح لرتنک بلایس نزخم و یخرب رد دراوم
،دااح ثاعاب دااجیا هدایدپ
یرذگور للاخ رد لیس
یم دوش (
2گنای ، 1966 : 17 .)
هناخدور یبوسر داوم لاقتنا و ییاجباج رد یفلتخم لماوع یام راذگریثأت اه
تخاناش هاک داشاب
و تیمک رد کی ره شقن اگ زا بوسر لاقتنا هوحن
م هاناخدور یبوسر راب نییعت رد یساسا یاه ااه
یم بوسحم و یاضارا یربرااک ،یفارگواپوت ،کااخ ،اواه و بآ لاثم هضوح یطیحم طیارش .دوش
تلاخد فلتخم لاکشا یم یناسنا یاه
هریخذ ،لاقتنا ،بوسر عبنم رب دناوت و بیاسرت ناامز ،یزاس
اااب بوااسر عاابنم نیااب طااابترا نیاانچمه سریارف(دااشاب رثواام هااضوح یااجورخ
،3
۲۰13 ، 37 .)
یگژیو هعومجم هب هضوح یفارگویزیف تایصوصخ یم هتفگ ییاه
ریدااقم هک دوش نآ
ااه راه یاراب
1 Lee et al
2 Yang Fryirs3
۲۰ وموئژوردیه لماوع شقن یزاسلدم
...دروآرب رد یکیژولوفر
ناشن و هدوب تباث ًاتبسن نامز لوط رد هضوح هاضوح کایژولوفرم و یرهااظ عاضو هدنهد
زایخبآ
اد ااب هارامه هضوح کی یفارگویزیف تایصوصخ زا یهاگآ .تسا و بآ طیاراش زا یتااعلاطا نتاش
یم هقطنم ییاوه نآ یژولوردایه متاسیس یافیک و یامک دراکلمع زا یاقیقد ًاتبسن ریوصت دناوت
.دهد هئارا هضوح مهم
نیرت ترابع هضوح کی یفارگویزیف تایصوصخ لوط ،طیحم ،تحاسم زا دنا
یز(ناامز و لدااعم لیطتاسم ،یدنلب و یتسپ ،عافترا ،لکش ،بیش ،یلصا ههاربآ نارااکمه و رلگ
،1
۲۰14 ، ۲۰۲5 یگژیو .) هزوح یفارگویزیف یاه ،کایفروموئژ تااعلاطم زا یامهم شخب زیخبآ یاه
یم بوسر و شیاسرف نییعت رثا و دشاب
هدننک یگژیو رد یا هاهد رد .دراد یکیژولوردایه یاه
یااه
لدم هب یسرتسد تلوهس لیلد هب ریخا عافترا یموقر یاه
رود زا شجناس ریوااصت ،۲
و3
هداد یااه
شیپ ناونع هب کاخ هدننک ینیب
یگژیو هبساحم ،بوسر یاه تاسا هداش لیهست زیخبآ هزوح یاه
یناس(
،4
۲۰17 ، ۲۰95 .)
هناخدور یلااب یزیخ بوسر لگ و ییانو یاه
یلماوع هجیتن رد ،درجورب روخلایس هضوح رد دور
یاس زاین و ... و نیمز نامتخاس و بیش ،نیمز سنج ،کاخ تیساسح لیبق زا تاشد ندواب یبلا
بباس و هداش هاعلاطم دروم هضوح یقرش لامش و یقرش یضارا رد دایز شیاسرف ثعاب روخلایس یاهدس تشپ رد دایز بوسر نییاپ
تسد مه و هب نینچ تااسیسأت
هزااس و کیلوردایه یابآ یاه
یم دراو تراسخ هناخدور رتسب رییغت ثعاب و دنک
بوسر هجیتن رد اه هب هجوت اب .تسا هدش یراذگ
لدام کای ااب عمااج قایقحت و هاعلاطم تروراض هاقطنم نیا رد لااب بوسر یبد و دایز شیاسرف ذپ هتفری هدش یم باجیا ار یملع و قیقد .دنک
1-3 - مها و ترورض تی
قیقحت
لاقتنا بوسر و بوسر
،یراذگ ییاهدمایپ نوچ
رایازج داجیا یبواسر
رد ریاسم هاناخدور و
رد
هجیتن شهاک لاقتنا تیفرظ نایرج
یاه
،یبلایاس شهااک
رامع دایفم اهداس و هرایخذ تایفرظ
،نزاخم یگدروخ تاسیسأت
، هزاس یاه هناخدور یا دراو و ندش تاراسخ هاب هاینبا یابآ و
،عرازام
بوسر یراذگ فک رد لاناک و یرایسب لیاسم و تلاکشم رگید ار رد نینچمه .درادرب اب
هاجوت هاب
لوصا تشادرب حلاصم هناخدور یا موزل و علاطا زا نازیم تابوسر لمح هدش طسوت هناخدور نایرج
رد یحارط هزاس یاه هناخدور
،یا ترورض و یسررب هعلاطم
شور یاه فلتخم دروآراب رااب بواسر
هناخدور هب اه ینشور نییبت یم .دوش
هناخدور هکنیا هب هجوت اب و زد زیربآ یاه
واصخ هاب هاناخدور
و ییانو(روخلایاس تاشد یاه
Ziegler et al1
Digital Elevation Model (DEM)2
Remote Sensing (RS)3
Soni4
فده و همدقم ۲1
لگ جورب )دور زا در
هخاش رس یاه
ه نوراک )زد دس(زد هناخدور یور رب و دنتس هداش ،ادحا
دانا و
یزایخ بواسر هب هجوت اب و تسا ،ادحا لاح رد زد دس تسدلااب رد )یرایتخب دس( یرگید دس کاخ تیساسح لیبق زا یلماوع هجیتن رد هناخدور ود نیا یلااب
، سنج نامتخااس و بیش ،نیمز
نیمز و هداش یقرش لامش و یقرش یضارا رد دایز شیاسرف ثعاب روخلایس تشد ندوب یبلایس و
هاب و هداش روکذام یاهداس تشپ رد دایز بوسر ببس تااسیسأت
اس و کیلوردایه هزا
یابآ یاه
یم دراو تراسخ و دنک
هناخدور رتسب رییغت ثعاب نینچمه بوسر هجیتن رد اه
تاسا هدش یراذگ .
ریخا ههد هس رد هلئسم
کشخ درب نیب زا ،یعیبط یضارا یدوبان و یلاس هاپت(یعیبط یضارا ن
یاه
رهش فارطا )
ندز مخش و نازرواشک طسوت یلوصاریغ
یدوباان باجوم هاناخدور نیا تسدلااب رد
.تسا هدش بوسر یبد شیازفا و یهایگ ششوپ ههاربآ یاه نوگرگد تلایکشت زا رتشیب هک یلامش و یقرش هدش
لیکاشت هداش دنا شیااسرف و
ا اب یتارذ یزاسدازآ ثعاب تلایکشت عون نی تاشابنا و سر و ناش ،هاسام ماان ه
نآ ااه ریاسم رد
مه .تسا هدهاشم لباق یبوسر ریازج تروص هب یلصف هناخدور یبوانج و یابرغ شاخب رد نیانچ
یناایغط تابواسر و اابآایروب بلااات دوجو هضوح هاناخدور
اه یداییأت یلاااب یزایخ بواسر راب
هناخدور اه راد هضوح ی تروراض هاقطنم نایا رد لاااب بواسر یابد و دایز شیاسرف هب هجوت اب .د
یم باجیا ار یملع و قیقد هدش هتفریذپ لدم کی اب یمک و عماج قیقحت و هعلاطم .دنک
1-4 - فادها قیقحت
ا رد نی قحت فادها اتسار قی
ترابع دنا :زا
1 . اهرتماراپ شقن یبایزرا رد بوسر داجیا رد کیفروموئژوردیه ی
هضوح هعلاطم دروم
۲ . لدم یدنمناوت یبایزرا یزاف قطنم و نویسرگر یاه
بوسر دروآرب رد
1-5 - قیقحت تلااوس
1 . لماوع نیب رد وردیه
یژولوفروموئژ ریثأت
لماوع ای لماع مادک قالعم بوسر راب دیلوت رد
؟تسا رتشیب روخلایس هضوح ۲ . لدم زا کی مادک لدم و ینویسرگر یاه
،یعوناصم یبصع هکبش رد بواسر قالعم رااب
روخلایس هضوح نیمخت یرتشیب تقد اب ار
یم دننز
؟
۲۲ وموئژوردیه لماوع شقن یزاسلدم
...دروآرب رد یکیژولوفر
1-6 - تایضرف
اب نبم قیقحت فادها هب هجوت ی
حارط رب ی لدم اه ی رامآ ی و هکباش یاه باصع ی اراب ی دروآراب
م نازی اقم و قلعم بوسر راب هسی
درکلمع نآ اه ضرف تای و شسرپ یاه قحت قی ار یم ناوت تروص هب
ز ری .دومن هئارا
1 . لماوع نیب رد وردیه
بیش و کاخ تیساسح یژولوفروموئژ بیترت هب
نیرتشیب ریثأات
ار
.دنراد روخلایس هضوح قلعم بوسر راب دیلوت رد ۲ . شور اب هسیاقم رد یعونصم یبصع هکبش لدم زا لصاح جیاتن تاهج ،ینویاسرگر یاه
.تسا رادروخرب یرتشیب تقد زا بوسر قلعم راب نیمخت
2 - نابم ی پ و ی ش ی هن قحت ی ق
2-1 - همدقم
راک ره رد هیلوا لحارم زا یکی قیقحت عبانم و ینابم یسررب یم یتاعلاطم
هاک ییااجنآ زا .دشاب
شهوژپ لایمکت یارب ار یدامتعا لباق بوچراچ تاعلاطم هنیشیپ یام مهاراف یداعب یااه
و دروآ
هنیشیپ نیا زا هدافتسا هرابود زا ار ام اه
یم رود یراک ناکمم هاک ییاج ات تسا هدش یعس اذل ،دنک
.دوش هجوت مهم نیا هب هعلاطم نیا رد تسا کاخ
یکی زا اب را ز ش نیرت تورث یاه یلم ره رواشک
هدافتسا رگا .تسا زا
کاخ رب ساسا دادعتسا و تردق یدیلوت نآ و ینتبم تیاعر رب لوصا
حیحص
و لع یم دشاب
، نازیم رده تفر کاخ هب یم لقادح شیاسرف .دسر
ترابع تسا زا یگدوسرف موادم
کاخ نیمز حطس طسوت
بآ ای روط هب .داب یلک
یم ناوت تفگ شیاسرف ینعی
ندش هدنک و
لاقتنا
تارذ کاخ زا یلحم هب لحم رگید هک نیا لمع تسا نکمم هلیاسو هب
بآ اای دااب ترواص .درایگ
رااضاح هااعلاطم زا فدااه لدم
یزاااس هااطبار یااگژیو اااب قاالعم بوااسر راااب نازاایم نیااب ی یاااه
روخلایس هضوح یکیفروموئژوردیه تااعلاطا متاسیس زا هدافتاسا فداه ااب قایقحت نایا .تاسا
تایصوصخ ارختسا یارب ییایفارغج وردیه
بوسر اب نآ طابترا و هضوح کیفروموئژ یهد
هاضوح
روخلایس تایصوصخ نیب طابترا نییعت روظنم هب .تفرگ ماجنا
بوسر اب کیفروموئژوردیه هضوح
لیلحت زا یاه نویسرگر یزاف قطنم و ی .دش هدافتسا
شهوژپ اه یاسررب رواظنم هب زین یددعتم ی
هضوح بوسر و شیاسرف نازیم شور اب اه
،فداه هب هجوت اب هک تسا هتفریذپ تروص فلتخم یاه
.دنتسه رادروخرب یتوافتم تحص و تقد زا هدافتسا دروم کینکت و ققحم براجت ،سایقم
2-2 - قیقحت اب طبترم فیراعت و میهافم
2 - 2 - 1 - لدم فیرعت
رب نااگروم طسوت هدش هئارا فیرعت ساسا (
1996 ) هدااش هداااس تروااص لدام کاای زا یا
یم هداس ار نآ کرد و مهف هک تسا یعیبط تایعقاو لدام کای ندواب هدااس نازایم ااما .دزااس
لدام رد نیزاغآ هطقن ،ور نیا زا .دراد لدم عادبا زا فداه هاب یگتساب ندرااک صخشاام یزااس
هاب یتسایاب هاک تاسا فداه طااباور اداتبا تاسا مزلا راگید ترابع هب .دوش نایب حضاو تروص
هائارا هب مادقا سپس و دوش هداد صیخشت دنیآرف کای زوراب رد لایخد لاماوع هانیهب نآ
ااه هاب
اای لدام هایهت هاب رجنم راک نیا تسا یهیدب .ددرگ یاضایر اای یاکیزیف فالتخم نیناوق تروص یم وگلا یم هک ددرگ ج یاراب ناوات
تقو و هدیچیپ تایلمع مااجنا زا یریگوال مران زا ریگ
یااهرازفا
دومن هدافتسا هنایار و نوگانوگ ناگروم(
،13
1996 : 4۲ ب .) دواجو و یژوالونکت تفراشیپ هاب هجوت ا
مرن هنایار یاهرازفا یم ،یا
یباسن صیخاشت و بواسر و شیاسرف دانیآرف تخاناش قایرط زا ناوت
لدم عاونا زا ،نآ رد رثؤم لماوع نآ زا .دوامن هدافتاسا بواسر و شیااسرف ریدااقم دروآرب یارب اه
زا هلصاح جیاتن هک ییاج هب
یریگراک لدم زا یخرب
نیارباانب ،دراد قاایبطت یااعقاو ریدااقم ااب اه
لدم زا هدافتسا زا .تسا هاتفای شیازافا نااهج فلتخم طاقن رد بوسر و شیاسرف تاعلاطم رد اه
دوب هدیچیپ هب هجوت اب یفرط هانهپ رد یاعیبط لاماوع نیب طابترا ن
تاااناکما و یااعیبط یاااه
هنایار یم یا هرهب دروم و باختنا هدافتسا یارب ار یلدم ناوت جیاااتن راب نوزافا هاک داد رارق یرادرب
،قایقد هب یریگراک لدم عاونا تخانش ور نیا زا .دشاب ناسآ زین نآ
تسد یارب اه نیاانچ هاب یبای
یروراض یراما یم
گنیرین( دشاب ،14
۲۰۰۰ : 11 .)
2-2-2 - م لد بوسر و شیاسرف دروآرب ياه
هزادنا یعت و یریگ وح کی رد بوسر و شیاسرف رادقم نی
ض یم هدیچیپ ًاتبسن زیخبآ ه زا .داشاب
یاسرف ریداقم رگید فراط شخب رد بوسر و ش
وح کی فلتخم یاه اض
رایغتم لایلد هاب زایخبآ ه
و شیااسرف دادخر رد رثؤم لماوع ندوب تروااص رد نیاربااانب .تسااین ناساکی تابواسر لامح
هاگتسایا دواجو هزادنا یاه
طقف یریگ یم
بوسر طسوتم رادقم ناوت وح یهد
ض هاگتسیا تسدلااب ه
همانرب یارب هک یتروص رد .دومن هبساحم ار و راامآ تسا مزلا شیاسرف اب هزرابم و یریگشیپ یزیر
ؤم لماوع و شیااسرف هاب طوبرم تاعلاطا رث
ح کی فلتخم طاقن رد نآ دیدشت رب اضو
رد زایخبآ ه
یامن سرتاسد رد یتااعلاطا و راامآ نینچ دراوم راثکا رد هاک اجنآ زا اما .دشاب سرتسد زا ،داشاب
نایا هدومن شلات کاخ تظافح و شیاسرف نیاققحم و نادنمشاناد زاابرید زا ،ور هاب ماداقا اات دنا
لومرف ،طاباور هئارا لدام و ااه
ه دنیامن بوسر و شیاسرف دروآراب یاراب ییا ،ناگروم(
47:1996 .)
1 Morgan
2Nearing
۲6 وموئژوردیه لماوع شقن یزاسلدم
...دروآرب رد یکیژولوفر
2-2-3 - لدم عاونا اسرف دروآرب ياه
ی ش بوسر و
هقبط یدنب لدم اسرف دروآرب یاه ی
ش ب بوسر و ی
رتش امک کااحل زا ی
ک و ی اف ی لداام ندواب -
هواحن ،اه دروآرب
اسرف ی ش و ،بوسر و ی
گژ ی
،اه راکب لماوع دادعت و عون هتفرگ
هدش رد نآ اه ماااجنا
ام ی دواش ااب . حرش لدم ، وف اسرف دروآرب یاه
ی ش م ار کاخ ی ناوت ز هورگ ود هب ی
ر سقت ی م :دومن
2-2-3-1 -
لدم شیاسرف دروآرب یفیک ياه
لدم لدم یلک روط هب شیاسرف دروآرب یفیک یاه زا هدافتاسا ااب هک دنتسه ییاه
نآ ااه -یام
تیعضو یبایزرا هاب ماداقا ناوات ،داایز تداش دننام ،شیاسرف تدش و نازیم یحیرشت و یفیصوت
لاثما و مک شیاسرف نازیم نآ
اه لدم اب رگید ترابع هب .دومن یمن یفیک یاه
یامک ریدااقم ناوات
.دومن صخشم ار بوسر و شیااسرف مجح و رادقم ،تدش لایلد نیامه هب
دراوام زا یرایاسب رد
یافیک تیعاضو یاسررب هاب مادقا دراد ترورض رواط هاب تهج نیمه هب .دوش بوسر و شیاسرف
لدم زا لومعم ور ای اه
ش نامزااس شور ،ااکیرمآ یاضارا تیریدام راتفد شور :لمااش ماهم یاه
هدحتم للم یزرواشک و رابراوخ یم هدافتسا یژولوفروموئژ لدم اای و یکیزیفوردایه لدم و
دواش
حا(
،یدم 48:1384
؛ ،یسودق 15:13873 )
.
2-2-3-2 لدم
ياه شیاسرف دروآرب یمک
شور زا هتسد نآ هب لدم ای اه
زا هدافتسا اب هک اه نآ
اه ندرااک صخشاام و یباایزرا رب هولاع
یم نییعت زین یمک تروص هب شیاسرف نازیم ،شیاسرف یفیک تیعاضو لداام ،دوش
یاامک یااه
یم هتفگ بوسر و شیااسرف دروآراب هلمج زا .دوش
مهم نیرت لوادتم و عون نیا نیرت لدم
یام ااه -
لدام هاب ناوت یااه
USLE ، MUSLE ،
RUSLE ،
PSIAC ،
MPSIAC
، EPM
،
،WLC
،یسودق( دومن هراشا 16:1383
.)
و یکیزیف تایصوصخ یسررب هب هک تاعلاطم زا هتسد نآ سانش لکش
ی یام هضوح ار دزادراپ
اب هارمه هضوح کی یفارگویزیف تایصوصخ زا یهاگآ .دنیوگ یفارگویزیف و بآ طیارش زا یتاعلاطا
یم هقطنم ییاوه نآ کیژولوردایه متاسیس یفیک و یمک درکراک زا یقیقد تبسن هب ریوصت دناوت
( دهد رارق ام رایتخا رد ار هضوح کیلتیپ
،15
1994 : 19 قیقد و رتهب هچ ره یسررب تهج .) کی رت
اسقت هاضوح ریز ناونع اب یرتکچوک یژولوردیه یاهدحاو هب ار نآ زیربآ هضوح یام می
اات داننک
یفارگوایزیف تایصوصخ زا یخرب .دنهد رارق یسررب و لیلحت دروم ازجم روط هب ار کی ره دنناوتب یم بیش و عافترا هلمج زا یفارگوپوت و و ترارح هجرد دننام ییاوه و بآ لماوع زا یرایسب دنناوت
دیدشت ار رعت و ریخبت نازیم ،هنلااس یگدنراب نازیم و عون ،نآ تاناسون رد و داننک لیداعت اای و
1 Pitlick
یم لک آ عاونا شیادیپ بجوم تفگ ناوت هقطنم ای یعضوم یاوه و ب
دنوش یا ( ناراکمه و گنو ،16
18:۲۰۰3 هلمج زا .)
مهم نیرت یم هضوح کی یکیزیف تایصوصخ ،لکش ،طیحم ،تحاسم هب ناوت
.درک هراشا یشکهز مکارت و بیش ،عافترا همانرب ،تخانش رد یفارگویزیف تاعلاطم هضوح تیریدم و یزیر
.دراد یاساسا شقن زیخبآ یاه
و تاسا هتاسباو نادب ... و یسانشاوه ،یژولوردیه ،بوسر و شیاسرف نوچمه تاعلاطم رگید اریز یم لاصاح هاضوح کیفارگویزیف تخانش رد هک ییاهرتماراپ رتشیب لوامرف رد دواش
طاباور و ااه
یم هدافتسا دروم یبرجت .دنشاب
2-2-4 - هضوح تحاسم
ب .تسا نآ تحاسم زیربآ هضوح ره هصخشم نیرتزراب ه
یروط بلایاس یابد هاک ماجح و ااه
ههاربآ باناور هضوح اب هسیاقم رد و هتشاد هطبار لماع نیا اب ًامیقتسم اه
رداق راه طیارش مه یاه
بلایس یبد ،دشاب رتشیب هضوح حطس رواط هب .دش دهاوخ رتشیب هضوح باناور مجح ًاصوصخم و
وح تحاسم یلک فرح اب زیربآ هض
یم هداد ناشنA ( عبرمرتمولیک بسح رب و دوش
Km2
لیام ای )
( عبرم Mile2
یم نایب ) .ددرگ
راداقم یور رب هک تسا یکیزیف مهم لماوع زا یکی هضوح تحاسم
بلایس کیپ یبد زا یتحااسم هاب زیربآ هضوح .تسا راذگریثأت فارگوردیه مرف و باناور مجح ،اه
یم هتفگ نیمز هک دوش
هجیتن رد و هتفرگارف تاعافترا ار نآ فارطا یور یگدنراب زا لصاح باناور
هاطقن زا و هتفایزکرمت نآ هطقن نیرتدوگ رد حطس نیا هاضوح زا دراد ار عاافترا نیراتمک هاک یا
یم راخ رواط هاب نآ رد یحطاس بااناور هاک تاسا یتحاسم زیربآ هضوح رگید ترابع هب .ددرگ
مان هب یدحاو هطقن هب یعیبط یم تیاده زکرمت هطقن
هدودحم .دوش شرااب هاک نیمز حطس زا یا
یم لیامتم زکرمت هطقن فرط هب نآ لخاد یم هدایمان هضوح حطس دوش
هاضوح .دواش راظن زا ااه
زا رتمک تحاسم اب کچوک هتسد هس هب تحاسم 1۰۰
نیب تحاسم اب طسوتم ،عبرمرتمولیک 1۰۰
ات 1۰۰۰ ب غلاب تحاسم اب گرزب و عبرمرتمولیک ر
1۰۰۰ ولیک یم میسقت عبرمرتم ،هدازایلع( دنواش
۲9:1384 .)
2-2-5 - زیربآ هضوح طیحم
هاضوح زا ار راظن دروم هضوح هک هدوب بآ میسقت طخ لوط نامه هضوح طیحم راگید یااه
یم ازجم یم هدیجنس لیام ای و رتمولیک بسح رب زین هضوح طیحم .دیامن فرح اب و دوش
نااشنP
یم هداد یم رارق یسررب دروم هاگدید ود زا هضوح طیحم .دوش هاک کایفارگوپوت طیحم کی .دریگ
نیمز تایاصوصخ هاب یگتاسب هاک کیژولوئژ هدودحم کی و تسا تیور لباق تعیبط رد یاسانش
1 Wang et al
۲8 وموئژوردیه لماوع شقن یزاسلدم
...دروآرب رد یکیژولوفر
تسین هدهاشم لباق نیمز حطس زا و هتشاد هضوح ب
ه یروط زا هاضوح هایذغت تاسا ناکمم هاک
ن هضوح حطس هدودحم یارو یقطانم ی
،هدازیلع(دریگ تروص ز 31:1384
.)
2-2-6 - یلصا هخاش لوط
( ای هضوح لوط ینلاوط هب )L
یم هتفگ یلصا ههاربآ ریسم نیرت اات یاجورخ هاطقن زا هک دوش
اد رارق بآ میسقت طخ یور هطقن نیرترود ر
یام لیام ای و رتمولیک بسح رب نآ دحاو هک د .داشاب
هشقن یسررب رد ههاربآ ،یفارگوپوت یاه
ک یا راظن رد یلاصا ههاربآ دشاب هتشاد ار لوط نیرتگرزب ه
یم هتفرگ لواط هاکلب میهد همادا تاعافترا هلق ات ار هناخدور هک درادن یموزل رگید ترابع هب .دوش
.دراد دوجو هشقن یور صخشم روط هب هناخدور هک تسا ییاج ات یجورخ هطقن زا طقف هضوح
2-2-7 - لداعم لیطتسم
یم هتفگ یلیطتسم هب هضوح بلغا .دشاب زیربآ هضوح حطس لداعم نآ حطس زا هک دوش
هاب اه
یم هسیاقم لداعم لیطتسم ناونع اب یضرف یلیطتسم اب یرهاظ لکش کاحل دواخ نایا هک دنوش
شیامن نآ تحااسم یالو دابای رییغت لیطتسم لکش هب نآ طیحم هک تسا یزیربآ هضوح هدنهد
تاسم راگید تراابع هاب .داشاب هاضوح تحاسم ربارب بیراض ،طیاحم ،حطاس یاراد لدااعم لیط
ینحنم سویلیوارگ )یرتموسپیه و یرتمیتلآ( یدنلب و یتسپ یاه
تاسا یلاصا هاضوح یوااسم
،ییایض(
1۲:138۰ هلداعم .)
داص یتروص رد هدش هئارا یاه زا هاضوح سوایلیوارگ بیراض هک دنا
1۲ / 1 : تسا حرش نیدب طباور .دشاب رتشیب
هطبار ( ۲ - 1 ):
) 1.12 A)/(
1.2544 –
2.A
√C
√A + L = (C و ) 1.12 A)/(
1.2544 –
2.A
√C -
√A B = (C
: L لداعم لیطتسم لوط لداعم لیطتسم ضرع :B
سویلیوارگ بیرض :C هضوح تحاسم :A ( لوط هب هک نآ ضرع و لوط تروص نآ رد ( ضرع و )A
و تسا فورعم لداعم لیطتسم )B
یم هبساحم لباق ریز طباور زا :دشاب
a + b = p :)۲-۲( هاطبار
a * b = A :)3-۲( هاطبار
طباور نیا رد هک و حطسA
یم زیربآ هضوح طیحمP .دشاب
2-2-8 - هضوح لکش
یم لاصاح یاضرف یاقفا هحفاص کی یور زیربآ هضوح کی ریوصت زا هک یلکش لکاش ددراگ
هضوح یم هدیمان زیربآ ،ییایض( دوش
13:138۰ لیلد هب زیربآ هضوح لکش .)
ریثأت تایاصوصخ رد
یم رارق یسررب و هعلاطم دروم یکیژولوردیه هضوح لکش .دریگ
عت اه نیی تاسا یابآ راداقم هدننک
یم هضوح زا ورخ لحم ات هناخدور همشچرس زا هک هضوح یرهاظ رظن زا .درذگ
یاراد زیربآ یاه
لکش یم یلک روط هب یلو دنتسه ینوگانوگ یاه ناوت
نآ اه و ناهپ ،هدیاشک هدمع هورگ هس رد ار
هضوح لکش .درک میسقت ینزبداب ریثأت
و ثاحب دروام هضوح .دراد هناخدور نایرج زرط رد یدایز
هضوح ریز هشقن زا هک روط نامه نآ یاه
هضوح هورگ رد تسادیپ اه یم رارق هدیشک یاه
.دنریگ
2-2-9 - ههاربآ اه
ههاربآ عاونا هخاش لماش لکش رظن زا اه
یتاسبراد ،یمیداق هاهاربآ اای مئااق ،یتیرداند اای یا ،
ز ،یوقلح یشکهز ،یعاعش یزاوام یاشکه
،یدامحا( تاسا یدااعریغ یاشکهز و ۲1:1386
زا .)
لومعم ناوارف و نیرت ههاربآ نیرت
هخاش عون ،اه بالغا هاهاربآ عون نیا لیکشت .تسا یتیردند ای یا
لکش رد زین ینامتخاس تاهج و بیش لیبق زا یرگید لماوع و تسا گنس سنج هب طوبرم یریگ
.دنراد تلاخد نآ
2-2-10 - یگدرشف بیرض
( سویلیوارگ بیرض مان هب هک یگدرشف بیرض Gravelius
:زا تاسا تراابع ،تاسا فوراعم )
( زیربآ هضوح طیحم تبسن یم هضوح تحاسم لداعم نآ تحاسم هک یضرف هریاد طیحم هب )P
-
یم هدافتسا ریز هطبار زا نآ هبساحم تهج .دشاب .دوش
Kc = 0/28 p / A :)4-۲( هاطبار
هطبار نیا رد هک :
Kc
سویلیوارگ بیرض : بسح رب زیربآ هضوح طیحم :P km
بسح رب زیربآ هضوح حطس :A km2
د تلاح هب هضوح لکش ،دشاب رتکیدزن کی ددع هب بیرض نیا ردق ره هک هداش رتکیدزن یوریا
هدیشک هضوح لکش ،بیرض نیا رادقم شیازفا اب سکعرب و .دش دهاوخ رت
3۰ وموئژوردیه لماوع شقن یزاسلدم
...دروآرب رد یکیژولوفر
2-2-11 - هضوح بیش هناخدور و اه
اه
هضوح یفارگویزیف و یفارگوپوت طیارش
ًلاومعم یم فایرعت زاین بیاش حلاطاصا ااب هاک دواش
ترابع و طااقن ناامه یاقفا هلاصاف رب میسقت هطقن ود نیب عافترا فلاتخا زا تسا دنا
ًلاوامعم هاب
یم فیرعت هجرد ای دصرد تروص هاضوح یعاافترا یموقر لدم کمک اب . دوش
(DEM) یم
ناوات
هقبط یدنب بیش .دروآ تسد هب ار بیش یاه تاحلاطصا ساسا رب اه
م ،میلام ،حطسم یلک طاسوت
هورگ بیش رپ و یم یدنب
یرابید(دنوش ،17
۲۰۰4 : ۲8 ).
عیرس بیشرپ قطانم رد بیش نییاپ قطانم هب تابوسر لمح نامز زا یتایاصوصخ .تاسا رات
رد .تاسا بیاش تاهج و لکاش ،لواط ،هاجرد لمااش دنراد تلاخد کاخ شیاسرف رد هک بیش بیش ،طیارش ریاس ندوب ناسکی تروص ( دنت یاه
دااجیا یدایز شیاسرف )بیش هجرد زا یدح ات
یم یژرنا هجیتن رد و هدش یراج نییاپ فرط هب یرتشیب تعرس اب بآ قطانم نیا رد نوچ ؛دننک
یم رتشیب نآ شیاسرف تردق و یشبنج تایصوصخ بسح رب شیاسرف رد نیمز بیش شقن .دوش
کاخ رد نآ رثا .تسا توافتم کاخ یم شهاک ذوفن لباق یاه
یز دبای نتفراگ تعرس زا شیپ بآ ار
یم ذوفن کاخ لخاد رد یم شهاک کاخ یرادیاپ ،بیش شیازفا اب .دنک
لااقتنا یتراابع هاب و دبای
یم شیازفا نییاپ فرط هب تارذ یسررب .دبای
بیش هجرد اب کاخ شیاسرف نازیم هک هداد ناشن اه
کلب درادن میقتسم هطبار ،یهافر( تسا ییامن تروص هب ه
38:1385 .)
2-2-12 - هناخدور یفارگوردیه هکبش
یام تاکرح رتسب گنس ای کاخ یور رب یریسم زا نیمز حطس یور تکرح نامز رد باناور ههاربآ رادقم هچره .دشاب هتشاد ار تمواقم نیرتمک هک دنک لصتم هناخدور کی هب هک ییاه
-یام
یب هقطنم حطس رد یشکهز دنشاب رتشیب دنوش .دوب دهاوخ رتشیب نایرج تدش و رتش
یاگژیو عباات یدایز دودح ات یفارگوردیه هکبش متسیس نیمز یااه
نیارباانب .تاسا یاسانش
ههاربآ تاصخشم یراومهاان و گناس تیعاضو ااب هاطبار رد )لکش و عون ،مکارت ،نایرج تهج( اه
یام هدهااشم یافلتخم عاوانا تلع نیمه هب و تسا هقطنم و لامح ،تاشادرب هاک ااجنآ زا .دواش
بوسر یسو هب داوم یراذگ بآ هل
یم تروص یراج یاه ههاربآ تیلاعف یگنوگچ و هعلاطم ،دریگ
و اه
لئاسم لیلحت و هیزجت رد نآ هجیتن یم رظن هب یرورض
،یدمحا( دسر 19:1386
.)
نایرج یشکهز ای هیلخت راک هناخدور هکبش یم مااجنا ار یحطاس یااه
هاضوح رد .داهد یااه
باعشنا دادعت هک یزیربآ حطاس زا یعیاسو تماسق رد تاباعاشنا نایا و داشاب دایز هناخدور یاه
نایرج ،دنشاب هتشاد شرتسگ هضوح یم بباس و هداش زاکرمتم تعرس هب یحطس یاه
اات دواش
17 De Barry
دش و تعرس هناخدور یبد عیرس تارییغت ،ییایض( دشاب هتشاد یرتشیب ت
34:138۰ .)
ابع هناخدور یفارگوردیه هکبش رد رثوم لماوع یلک روط هب تر
:زا دنا
1 نیمز لماوع . فاکاش و زرد تایمک و تیفیک ،یریذپذوفن ،یتخس لماش یسانش
هاجرد و اه
گنس للاحنا .اه
۲ هایلا داداتما و بیاش تیعضو لماش ینامتخاس لماوع . و زرد تااهج و عوان ،تااقبط و ااه
فاکش هقطنم تخاس نیمز تیعضو و لسگ ،اه ،یدمحا(
۲4:1386 .)
2-2-13 - زکرمت نامز
نامز لاباقریغ و نیراترود زا هک یحطس نایرج یارب مزلا ینامز هلصاف زا تسا ترابع زکرمت
سرتسد نآ هناهد هب هضوح کی هطقن نیرت ،نارااکمه و یمرح یوسوم( دسرب
13:1383 ناامز .)
ششوپ مکارت و عون ،هضوح بیش و لوط ،لکش ،حطس ریظن هضوح یکیزیف تایصوصخ هب زکرمت .دراد یگتسب هریغ و یهایگ تاسا ناکمم زاین نآ یناکم و ینامز عیزوت و یگدنراب تدش یفرط زا
.دهد شهاک ای شیازفا ار زکرمت نامز لوط مهم
نیرت ،بلایس مجح دروآرب رد زکرمت نامز دربراک
نایرج فارگوردیه لکش زا هدافتاسا ااب هاک تاسا بلایس کیپ نامز و ریخأت نامز ،یحطس یاه
شور و یبرجت یاه یم تسد هب یقطنم
،یدمحا( دیآ 19:1386
هدمع رتماراپ نیا .) رد لماع نیرت
هطبار کیپ یبد و لیس فارگوردیه دننام یرایسب لماوع و هدش بوسحم کیژولوردیه تابساحم یاراد شرااب ناامز تدام بااختنا لایلد هاب هضوح زکرمت نامز هبساحم .دنراد نآ اب یمیقتسم اب نامز رگا هک یروط هب هدوب یدایز رایسب تیمها شیازافا ااب ،داشاب زاکرمت ناامز زا رتگرزب شر
یام لیلقت بلایس یبد اذل و هتفای شهاک یگدنراب تدش ،یگدنراب تدم هاچنانچ سکعراب و دابای
هاب نارااب هرطق نیرترود هک نآ زا لبق تروص نآ رد دشاب رتمک زکرمت نامز زا شراب نامز تدم مه شهاک اب لیس تدش و هدش عطق ناراب ،دسرب یجورخ هطقن .تسا هار
شور جیار زا هک هدش هئارا زکرمت نامز هبساحم تهج یفلتخم یاه نیرت
نآ اه یم شور ناوت -
یاه Rational هضوح یارب ار چیپرک و
شور و کچوک یاه یاه
،SCS Williams – Bramsby
و Schwab هضوح یارب
.درب مان گرزب یاه
2-2-13-1 -
Rational شور
شور نیا رد زکرمت نامز هبساحم یم ماجنا ریز رد ردنم هطبار زا هدافتسا اب
:دریگ
TC = 0/95 (L3 / H)0/385 :)5-۲( هاطبار
Title and Author: Modeling the Role of Hydrogeomorphological Factors in
3۲ وموئژوردیه لماوع شقن یزاسلدم
...دروآرب رد یکیژولوفر
Estimation of Suspended Sediment Load Using Artificial Neural Network and Regression Methods/Dariush Abolfathi
Supervisor: Dr. Aghil Madadi Graduation date:
Number of pages: 116 Abstract
Soil erosion by water is the most serious form of land degradation in many parts of the world, especially in arid and semi-arid regions, where soil formation is usually less than soil erosion due to rapid soil erosion, impacts of human abuse and use. Incorrect of soils. Sedimentation over the Vanai and Golrood rivers in Silakhor Boroujerd Basin causes high erosion in the eastern and northeast lands of the studied basin and causes high sediment behind the lower dams and also damages hydraulic installations and aquatic structures and changes the riverbed. It has been deposited. In this study, 341 flood data from the statistical period of 1356-1395 were used. To predict and model the sediment in the watersheds, artificial neural network and multivariate regression were used. The findings of this study show that after calculating the RMSE and MAE indices, the lower the indices, the closer the predicted value to the actual values, so the MLP model is better than The other two models show the sedimentation rate of the area. On the other hand, with respect to the R2 index value calculated for the three models, the accuracy of the model is estimated to be 90.44 for the MLP model and the R2 value for this model is 0.88 Following the MLP artificial neural network model, the RBF artificial neural network model provides better results. In this model, the R2 value is 0.4, which is an estimate of approximately half of the MLP model.
Third is multivariate linear regression model with R2 value of 0.3 Evaluation of the results shows that with increasing slope mean, the amount of sediment thickness increases, which is the most important factor in sediment yield after flow discharge. The third factor affecting sediment production in the river is the amount of sedimentation that, although the number of branches, is higher, the rate of sediment production is higher. The fourth factor in the rate of sediment production is the catchment area. In general, the larger the catchment area, the greater the sediment yield. The fifth factor in sediment yield is the average basin elevation, which increases as the slope increases and less vegetation in the area causes erosion. The last factor in sediment production is the basin environment.
Keywords: Artificial Neural Network, Multivariate Regression, Erosion, Lorestan Province.
University of Mohaghegh Ardabili Faculty of Literature and Humanities
Department of Natural Geography
Dissertation submitted in partial fulfillment for the degree of Doctor of Philosophy
in Geomorphology
Modeling the Role of
Hydrogeomorphological Factors in Estimation of Suspended Sediment Load Using Artificial
Neural Network and Regression Methods
By:
Dariush Abolfathi
Supervisor:
Dr. Aghil Madadi
Advisor:
Dr. Sayyad Asghari Sarasekanrood
Enter month and year of defense (July 2017)
