1
رد ویوورکیام و ندرک بابک یاهدنیآرف تارثا یسکا ،نیساسکولفورنا یایاقب نازیم رب فلتخم یاه
pH-
غرم تشوگ رد نیزایدافلوس و نیلکیاسارتت
نایردیح یقتدمحم یناخ اضردمحم ،
12
ناوج یلبج ناکشا ،
*نمحر اضریلع ،
3 21 - يوجشناد هورگ یصصخت يرتکد
داوم تشادهب
،ییاذغ ،سدق رهش دحاو ناریا ،نارهت ،یملاسا دازآ هاگشناد
2 - رایداتسا هورگ و ییاذغ عیانص و مولع داوم تشادهب
،ییاذغ ناریا ،نارهت ،یملاسا دازآ هاگشناد ،سدق رهش دحاو
3 - هورگ رایشناد ،ییاذغ داوم یفیک لرتنک و تشادهب
ناریا ،نانمس ،نانمس هاگشناد
تاعلاطا هلاقم هدیکچ
خیرات یاه هلاقم :
خیرات تفایرد : 23 / 1 / 1402
خیرات شریذپ : 5 / 4 / 1402
فده اب رضاح قیقحت ياهدنیآرف تارثا یبایزرا
رییغت اب هارمه ویوورکیام و ندرک بابک یترارح pH
یتنآ هس يایاقب نازیم رب رد نیزایدافلوس و نیلکیاسارتت یسکا ،نیساسکولفورنا فرصمرپ کیتویب
غرم تشوگ یتنآ هس ادتبا ،روظنم نیا يارب .تفرگ رارق یسررب دروم
ریداقم رد رظن دروم کیتویب 4
هنومن هب هدنامیقاب زاجم دح ربارب تشوگ ياه
هنیس هنومن .دش هدوزفا غرم يایاقب يواح تشوگ ياه
یتنآ ره کیتویب هناگادج روط هب ود رد
8 pH / 5 و 8 / 4 د رد( ندرک بابک ياهرامیت تحت يام
200
تدم هب دارگیتناس هجرد 30
يامد رد( ویوورکیام و )هقیقد 100
تدم هب دارگیتناس هجرد 3
)هقیقد
.تفرگ رارق یتنآ زا کی ره هدنامیقاب نازیم سپس
کیتویب لااب درکلمع اب عیام یفارگوتامورک شور اب اه
(HPLC) رارق یسررب دروم تخپ تفا نازیم یبایزرا و یجنس گنر اب هارمه
داد ناشن جیاتن .تفرگ
رامیت ود ره هک دنهد شهاک يراد ینعم روط هب ار یکیتویب یتنآ يایاقب نازیم دنتسناوت
ود ره اما
رد دنیآرف 8pH
/ 4 هب تبسن 8
/ 5 یتنآ هدنامیقاب شهاک نازیم نیرتشیب .دندوب رترترثوم رد کیتویب
pH
8 / 4 هدنامیقاب رد ندرک بابک و ویوورکیام رامیت ود ره رد اب بیترت هب نیلکیاسارتت یسکا
2 / 76 و
4 / 72 صخاش شهاک ببس ویوورکیام و ندرک بابک ياهرامیت .دیدرگ هدهاشم شهاک دصرد L*
صخاش اما دندش a*
صخاش و تفای شیازفا ویوورکیام رد و شهاک ندرک بابک رد b*
رد
رد تخپ تفا نازیم نینچمه .تشادن يراد ینعم رییغت ندرک بابک رد اما هتشاد شیازفا ویوورکیام هدودحم رد ندرک بابک 58
ات 71 هدودحم رد ویوورکیام زا رتشیب دصرد 48
ات 62 .دمآ تسدب دصرد
شهاک اب ماوت ار ویوورکیام رامیت ناوت یم تیاهن رد هب غرم تشوگ pH
8 / 4 ت ناونع هب رترب رامی
.دومن یفرعم یکیتویب یتنآ يایاقب شهاک تهج
لک تاملک یدی :
،غرم تشوگ یتنآ هدنامیقاب
،کیتویب
عیام یفارگوتامورک
،
،ندرک بابک ویوورکیام
DOI: 10.22034/FSCT.20.137.1 DOR:20.1001.1.20088787.1402.20.137.1.1
لوئسم
تابتاکم :
هلجم
مولع و عیانص ییاذغ
ناریا
www.fsct.modares.ac.ir:هلجمتیاس
هلاقم _یملع یشهوژپ
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.137.13.3 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-03 ]
1 - همدقم
،رویط شرورپ تعنص رد یتنآ عاونا زا
کیتویب روط هب اه
هب هدرتسگ هب و اه يرامیب نامرد روظنم
دشر کرحم ناونع
یم هدافتسا رد تشوگ رد اه کیتویب یتنآ نیا يایاقب هک دوش
تملاس يارب ار یتلاکشم دناوت یم زاجم دح زا شیب ریداقم لیلاد زا یکی .دشاب هتشاد لابند هب ناگدننک فرصم یتنآ يایاقب يزاسادج اعر مدع ،غرم تشوگ رد یکیتویب
تی
ییوراد فرصم عنم ای زیهرپ نامز .تسه نارادغرم طسوت1
هک دوش یم ببس رما نیا هدنامیقاب تظلغ
اهنآ تفاب رد ییاه
زاجم نازیم رثکادح زا شیب هب هیلک و دبک ،هچیهام ریظن هدنامیقاب ( 2
دبای شیازفا )MRL 1]
تشوگ موادم فرصم .[
تارطاخم دناوت یم یکیتویب یتنآ يایاقب اب غرم ار يدج
یم هلمج نآ زا هک دنک ناسنا یتملاس هجوتم هب ناوت
یتنآ تیساسح شنکاو ،یکیتویب
رد نویساتوم ،کیژرلآ ياه
لولس تمواقم و هدور يارولفورکیم لداعت ندز مهرب ،اه
یتنآ هب تبسن ییایرتکاب کیتویب
دومن هراشا اه 2]
و [3 .
و یتشادهب تارطاخم نینچ زا يریگشیپ يارب نیاربانب هب یتنآ يایاقب نازیم شهاک روظنم رویط تشوگ رد یکیتویب
یفلتخم ياهراکهار نونکات و هتفرگ رارق یسررب دروم
،نتخپ ریظن اهدنیآرف زا یخرب هک تسا هدش صخشم یتنآ يایاقب يدودح ات دنرداق توصارف و دامجنا ،وشتسش دنهد شهاک ار یکیتویب 4]
، 5 ، 6 ، 7 و [8 . رد نینچمه
یخا تاقیقحت هعشا هک دش صخشم ر
رب تسا رداق زینUV
یتنآ يور کیتویب
دشاب راذگ رثا اه 9]
. [
شور هب ییاذغ داوم نتخپ بآ ریظن ینوگانوگ ياه
،ندرک زپ
یم ماجنا ویوورکیام و ندرک بابک ،ندرک خرس هک دوش
یتنآ يور یتوافتم رثا ياراد مادکره کیتویب
رد .دنتسه اه
ترارح نامز و امد تقیقح ریثات تخپ دنیارف یط رد یهد
یتنآ هدنام یقاب شهاک رد يریگمشچ رایسب .دراد یکیتویب
شور رد تشوگ زکرم يامد هک تسا هداد ناشن تاشرازگ
1- Withdrawal period 2- Maximum residue limit
رد هدش داجیا يامد زا رتشیب ویوورکیام و ندرک بابک ياه بآ شور تسا ندرک زپ
10]
و 11 . [
یشهوژپ ًاریخا نینچمه
شور زا یخرب رد داد ناشن اه
شهاک ،تخپ ي یمpH
دناوت
یکیتویب یتنآ هدنامیقاب نازیم شهاک ببس یلوبق لباق دح ات شهاک قیرط زا هجیتن رد .دوش دوخ ای تخپ طیحم pH
یم هنومن تخپ ياه شور ناوت يراذگ رثا ات دومن حلاصا ار
دنیامن داجیا يرتشیب 12]
.[
هدنامیقاب يور ار یترارح ياهدنیآرف تارثا هک یتاعلاطم ياه
یتنآ یم یسررب کیتویب هتفای ًلاومعم ،دننک
رظن زا ار دوخ ياه
هدنامیقاب بیرخت دصرد یم هئارا رامیت زا سپ اه
زا .دننک
رثکا یلک روط هب هک تفرگ هجیتن ناوت یم دوجوم تاعلاطم اه کیتویب یتنآ يایاقب بیرخت هب رجنم یترارح ياهدنیآرف هدام رد اهنآ تظلغ شهاک هجیتن رد و اب .دنوش یم ییاذغ
هب هتسب فلتخم تاقیقحت رد هدش شرازگ تارثا ،لاح نیا نامز و امد ،ییاذغ هدام عون ،هدافتسا دروم دنیآرف عون نازیم ،یهد ترارح تسا هدوب توافتم رایسب هریغ و pH
13] .[ یسررب رد لاثم يارب رب تخپ فلتخم ياهامد ریثات
هک تسا هدش هدهاشم غرم رد نیلکیاسارتت یسکا هدنامیقاب يامد رد 115
نازیم هب هدنامیقاب نازیم دارگ یتناس هجرد
4 / 49 يامد رد و دصرد 145
نازیم هب دارگ یتناس هجرد
7 / 54 تسا هتفای شهاک دصرد 14]
.[
Shaltout ( ناراکمه و
2019 اونا ریثأت یسررب رد ) شور ع
-
هدنامیقاب يور رب دامجنا و تخپ ياه نیساسکولفورپیس ياه
نولونیک هک دنتفایرد غرم تشوگ رد نیلکیاسارتت یسکا و اه
شور اما دنتسه رادیاپ رایسب یترارح ياهرامیت هب تبسن تدم هب دامجنا 6
ار نیساسکولفورپیس هدنامیقاب تسناوت هام
نازیم هب 62
دهد شهاک دصرد 11]
.[ حت رد يرگید قیق
طسوت Fahim ( ناراکمه و 2019
شور رثا ،) تخپ ياه
واگ تشوگ يور رب ار ندرک بابک و ویوورکیام لماش و نیساسکولفورپیس هدنامیقاب هک دندرک شرازگ و یسررب بیترت هب ویوورکیام شور رد نیلکیاسارتت یسکا 14
/ 38 و
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.137.13.3 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-03 ]
95 / 86 بیترت هب ندرک بابک شور رد و دصرد 84
/ 12 و
98 / 73 د تفای شهاک دصر 15]
.[ نینچمه و Nagi
( ناراکمه 2021
نازیم يور ندناشوج شور هب تخپ رثا )
ياه شیلاآ و رویط تشوگ رد نیساسکولفورنا هدنامیقاب هک داد ناشن جیاتن و دنداد رارق یسررب دروم ار نآ یکاروخ فلتخم تاعطق هب هتسب دناوت یم زین صاخ شور کی ریثأت ار و هنیس ریظن یتشوگ رگج ریظن یتشوگ ياه مادنا و غرم ن
دشاب توافتم نادگنس و 16]
.[
يور یترارح ياهدنیآرف ریغتم تارثا هب هجوت اب نیاربانب فده اب رضاح شهوژپ ،فلتخم یکیتویب یتنآ يایاقب ویوورکیام و ندرک بابک یترارح دنیآرف ود تارثا هسیاقم رییغت اب هارمه يایاقب نازیم شهاک رب تشوگ pH
ییوراد
اب هارمه غرم تشوگ رد فرصم رپ کیتویب یتنآ دنچ رارق یسررب دروم یجنس گنر و تخپ تفا نازیم یبایزرا .تفرگ
2 - شور و داوم اه
2 - 1 - هیلوا داوم
غرم لماک ياه هشلا هاگشیامزآ هب یلاسرا ياه هنومن زا
شیاپ حرط تهج نانمس ناتسا یکشزپماد لک هرادا يزکرم غرم هنیس يزاسادج تهج و دش هیهت یکیتویب یتنآ يایاقب .تفرگ رارق هدافتسا دروم هیلوا هدام
100 زا کی ره يدصرد
کیتویب یتنآ اه
و نیلکاسارتت یسکا ،نیساسکولفورنا ي
تکرش زا نیزایدافلوس .دش يرادیرخ )ناریا( وراد نایور
هزادنا يارب .دش هیهت هزات شرتومیل زا يریگبآ اب مه ومیلبآ ،یکیتویب یتنآ يایاقب يریگ یسکا ياهدرادناتسا
تکرش زا نیزایدافلوس و نیساسکولف ورنا ،نیلکیاسارتت تکرش زا انیمولآ ردوپ و میدس دیسکوردیه ،)اکیرمآ( امگیس یسا ،)اکیرمآ( امگیس دیسا و کینیسکوس دیسا ،کیمرف د
زا لیرتینوتسا و لوناتم ،)ناملآ( کرم تکرش زا کیلازگا ایمیک تکرش زا هزینوید رطقم بآ و )ناریا( یللجم تکرش
.دندش هیهت و يرادیرخ )ناریا(
2 - 2 - غرم تشوگ یاه هنومن یزاس هدامآ و هیهت شور
هشلا ،روظنم نیا هب ک یغرم ياه
شیاپ یفیک حرط رد ه
یتنآ ره زا يراع نانمس ناتسا یکشزپماد لک هرادا کیتویب
تیک زا هدافتسا اب و دندوب کیتویب یتنآ هنوگ یصیخشت ياه
یتنآ يایاقب رظن زا اب و هدش باختنا ،دندوب یفنم یکیتویب
سپس .دندش لقتنم هاگشیامزآ هب درس هریجنز ظفح 20
هشلا زا غرم هنیس ددع ماک ياه
هب عومجمرد( هدش ادج ل
نزو 5 نامز ات و دندش خرچ رگیدکی اب و )مرگولیک
هدامآ يامد اب رزیرف رد ،اهرامیت يزاس 20
- یتناس هجرد -
تدم هب دارگ 24
لامعا زا لبق .دش يرادهگن تعاس
ربارب راهچ دودح( یفلتخم ياهزود ،رظن دروم ياهدنیآرف شیب هس زا )تشوگ رد هدنامیقاب زاجم دح زا یتنآ
کیتویب
زود اب نیلکیاسارتت یسکا لماش هعلاطم دروم 800
ورکیم -
زاجم دح( مرگولیک رب مرگ 200
)مرگولیک رب مرگورکیم
17] . [ زود اب نیزایدافلوس 400
ورکیم دح( مرگولیک رب مرگ
زاجم 100 )مرگولیک رب مرگورکیم 17]
. [ نیساسکولفورنا و
زود اب 400 زاجم دح( مرگولیک رب مرگورکیم 100
)مرگولیک رب مرگورکیم 18]
.[ هدام روظنم نیا هب .دش هیهت
یتنآ ود هیلوا هب نیزایدافلوس و نیساسکولفورنا کیتویب
نازیم 02 / 0 رد مرگ 40 یلیم نیلکیاسارتت یسکا و بآ رتیل
نازیم هب 04
/ 0 رد مرگ 40 یلیم بآ رتیل سپس و دش لح
10 یلیم رد و هتشادرب مادکره زا رتیل 1000
یلیم بآ رتیل
هب طسوت و دیدرگ لح هناگادج روط نزمه
لاتیجید
MST- yellow line( هب )ایلاتیا تخاس ،
طولخم لماک روط
همادا رد .دش 100
یلیم یتنآ لولحم ره زا رتیل یکیتویب
هیهت هب هدش 500 هب هدش خرچ غرم تشوگ مرگ وص
تر
هب و هفاضا ازجم طولخم هاگتسد اب لماک روط
نک
SFP1040- SUNNY( تدم هب )هیکرت تخاس ،
3 هقیقد
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.137.13.3 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-03 ]
دندش طولخم 10]
و [19 . زین دهاش هنومن رد 100
یلیم رتیل
یتنآ نودب رطقم بآ سپس .دش هفاضا و هدافتسا کیتویب
هب شور يارب طیارش ندش ناسکی روظنم رامیت فلتخم ياه
یعم مرج ،ندرک نزو اب( غرم تشوگ زا ین
10 هب )مرگ
رطق اب هلولگ لکش 5
یتناس بلاق رتم دش هدز 12]
و [20 .
هلولگ دودح( رامیت نامز ات اه 48
يامد اب رزیرف رد )تعاس
20 - یتناس هجرد لامعا زا لبق .دندش يرادهگن دارگ
هلولگ ،اهدنیآرف ( قاتا يامد رد اه
25 یتناس هجرد )دارگ
خی و هدش ییادز ج
ویوورکیام و ندرک بابک ياهرامیت ته
.دندش هداد رارق پیک پیز نولیان رد
2 - 3 - ندرک بابک شور غرم تشوگ دنیآرف نیا رد کی ره هب هتشغآ هدش خرچ ياه
کیتویب یتنآ زا ود هب هدش هدز بلاق و هعلاطم دروم ياه
رد تروص نیمه هب هورگ کی .دندش میسقت هورگ pH
( غرم تشوگ یعیبط 8
/ 5 pH= یکیرتکلا نوآ رد )
Memert( يامد رد )ناملآ تخاس ،
200 دارگیتناس هجرد
تدم هب 30 زا یبسانم رادقم اب رگید هورگ .دش بابک هقیقد
اب ومیلبآ 6
/ 2 pH= روظنم نیدب .دش هتشغآ 46
رتیل یلیم
هب ومیلبآ 54
و هفاضا رطقم بآ رتیل یلیم 100
زا رتیل یلیم
وط هب دش هفاضا غرم تشوگ هب نآ هک ير
هب pH 8 / 4
لامعا ندرک بابک دنیآرف قوف شور دننامه سپس .دسرب یترارح رامیت لامعا زا دعب اه هنومن زا کی ره سپس .دش ات کیتویب یتنآ هدنامیقاب يریگ هزادنا و جارختسا زا لبق و دندش درس طیحم يامد 12]
.[
2 - 4 - ویوورکیام رامیت شور غرم تشوگ زین دنیآرف نیا رد ياه
ره هب هتشغآ هدش خرچ
کیتویب یتنآ زا کی هب هدش هدز بلاق و هعلاطم دروم ياه
رد تروص نیمه هب هورگ کی .دندش میسقت هورگ ود pH
( غرم تشوگ یعیبط 8
/ 5 pH= ویوورکیام لخاد رد )
Samsung( ناوت اب )هرک تخاس ،
900 W يامد رد 100
تدم هب دارگ یتناس هجرد 3
هورگ .دش یهد ترارح هقیقد
اب ومیلبآ زا یبسانم رادقم اب رگید 6
/ 2 pH= .دش هتشغآ
روظنم نیدب 46
هب ومیلبآ رتیل یلیم 54
رطقم بآ رتیل یلیم
و هفاضا 100 هب دش هفاضا غرم تشوگ هب نآ زا رتیل یلیم
هک يروط هب pH
8 / 4 قوف شور دننامه سپس .دسرب
زا دعب اه هنومن زا کی ره .دش لامعا ویوورکیام دنیآرف عا يریگ هزادنا و جارختسا زا لبق و یترارح رامیت لام
دندش درس طیحم يامد ات کیتویب یتنآ هدنامیقاب 7 ]
و
[12 .
2 - 5 - اب کیتویب یتنآ هدنامیقاب نییعت
HPLC
یتنآ هس زا کی ره هدنامیقاب رادقم رد هعلاطم دروم کیتویب
اهدنیآرف زا کی ره لامعا زا لبق ،غرم تشوگ ياه هنومن سا اب هاگتسد زا هدافت
HPLC WATERS (2695)
نوتس اب
اکیرمآ تخاس( C18
هب زهجم ) سنسرولف زاسراکشآ
WATERS (2475)
و
UV WATERS (2487)
تخاس(
زا کی ره لامعا زا دعب نینچمه .دش يریگ هزادنا )اکیرمآ هزادنا هب تبسن زین اهدنیآرف یتنآ يایاقب يریگ
کیتویب رد اه
رارکت هس رد رامیت ره .دش مادقا
2 - 5 - 1 - غرم یاه هنومن زا کیتویب یتنآ جارختسا
لماش جارختسا تهج هدافتسا دروم للاح و کرحتم زاف ( کیرفسف دیسا 75
( لیرتینوتسا ،)رتیل یلیم 25
و )رتیل یلیم
یفارگوتامورک نوتس کی تباث زاف و میدس دیسکوردیه رفاب کیرفسف دیسا ،رفاب تخاس يارب .دوب C18
1 / 0 لاوم هیهت ر
و دش میدس دیسکوردیه اب نآ pH
1 / 0 يور رلاوم 3
میظنت
هنومن يزاس هدامآ يارب .دش ،اه
5 هب غرم هنومن ره زا مرگ
15 یلیم تدم هب و هدش هفاضا للاح رتیل 3
اب هقیقد
سکترو لدم IKA
ات دش طولخم )اکیرمآ تخاس(MS3B
تدم هب طولخم سپس .دوش تخاونکی 5
وفیرتناس اب هقیقد ژ
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.137.13.3 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-03 ]
لدم
Sigma 2.16
عیام .دش يزاسادج )ناملآ تخاس(
و دش هتشادرب ییور میدس دیسکوردیه زا هدافتسا اب نآ pH
1 / 0 يور رلاوم 7
.دش میظنت 1
هتفرگ ار لولحم زا رتیل یلیم
و هتخیر شیامزآ هلول رد و 5
نآ هب رطقم بآ رتیل یلیم
سپس .دیدرگ طولخم و هفاضا 200
هب مرفورلک رتیلورکیم
تدم هب و دش هفاضا لولحم 2
طولخم سکترو اب هقیقد
اب و دش هتخیر لایو کی رد ،دش هتشادرب نیریز هیلا .دش .دش کشخ نژورتین 100
لخاد کرحتم زاف زا رتیلورکیم
هنومن تیاهن رد .دش طولخم سکترو اب و دش هتخیر لایو اب اه شور اب قباطم HPLC
Jammoul
( ناراکمه و 2019
)
دندش زیلانآ 21]
.[
2 - 5 - 2 - درادناتسا کوتسا لولحم هیهت
10 لیرتینوتسا رد کیتویب یتنآ ره درادناتسا زا مرگ یلیم
هب لیرتینوتسا اب و دش لح 100
نیا تظلغ .دیسر رتیل یلیم
درادناتسا 100
تظلغ نآ زا هک دوب رتیل یلیم رب مرگ یلیم
ياه 20 ، 30 ، 40 ، 80 ، 100 ، 200 و 400 گورکیم یلیم رب مر
سپس .دش هیهت رتیل 20
تعرس اب کی ره زا رتیلورکیم
نایرج 1 هاگتسد هب هقیقد رد رتیل یلیم .دش قیرزت HPLC
تظلغ ساسا رب درادناتسا ینحنم کی درادناتسا فلتخم ياه
کیپ ریز حطس و دش میسرت دش هبساحم اه
21]
.[
2 - 5 - 3 - کیتویب یتنآ تظلغ نییعت
ه کیتویب یتنآ تظلغ هطبار ساسا رب اه هنومن رد ا
1 ریز
:دش هبساحم
کیتویب یتنآ تظلغ
) ppb(=درادناتساتظلغ
هنومننزو×2 ×ینحنمریزهنومنتحاسم
ینحنمریزدرادناتساحطس
( هطبار 1 ):
2
- 5 - 4 - کیتویب یتنآ هدنامیقاب شهاک هبساحم شور
یتنآ يایاقب دش يریگ هزادنا رامیت ره زا دعب و لبق کیتویب
هطبار قبط شهاک دصرد و 2
:دش هبساحم ریز
یتنآ هدنامیقاب شهاک )%( =
کیتویبهدشنرامیتهنومنردکیتویبیتنآهدنامیقاب
−هدشرامیتهنومنردکیتویبیتنآهدنامیقاب هدشنرامیتهنومنردکیتویبیتنآهدنامیقاب ×
( هطبار 2 ) :
100
2 - 6 - تخپ تفا نییعت
زا هدافتسا اب اهرامیت زا دعب و لبق اه هنومن مامت نزو ( لاتیجید يوزارت
Sartorius
لدم
A120S
اب )ناملآ تخاس ،
تقد 001 / 0 اب نزو شهاک دصرد و دش يریگ هزادنا مرگ
هطبار زا هدافتسا 3
:دش هبساحم
نزو شهاک )%( =رامیتزالبقهنومننزو
−رامیتزادعبهنومننزو رامیتزالبقهنومننزو ×100
( هطبار)3
2 - 7 - گنر تارییغت یبایزرا ،هعلاطم دروم یترارح اهرامیت ماجنا زا دعب و لبق
صخاش یگنر ياه
L*a*b*
و يزمرق ،ییانشور نامه ای
هنومن يدرز هزادنا تشوگ ياه
متسیس .دش تبث و يریگ
هبعج کی :دوب هدش لیکشت ءزج هس زا هدافتسا دروم مرن هب زهجم رتویپماک کی و نیبرود کی ،يرادربریوصت رازفا
Image J 1.53e
رون و دوب دیفس هبعج یلخاد ياضف .
.دش یم نیمات نژولاه پملا کی طسوت نآ تبث يارب
( نیبرود ،ریواصت
Canon 12.1MP
لدم
SX-260
تخاس ،
و هنومن نیب هلصاف .دش بصن هنومن حطس رب دومع )نپاژ اب ربارب نیبرود زنل 40
لبق اه هنومن ریواصت .دوب رتم یتناس
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.137.13.3 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-03 ]
.دش هتفرگ رامیت ره رثا یسررب تهج اهرامیت زا دعب و تروص هب ریواصت یمامت سپس اب و هریخذJPEG
زا هدافتسا
.دندش شزادرپ رازفا مرن يارب
جارختسا
،یگژیو ریوصت هب
تسد هدمآ هب ياه لاناک یگنر
فلتخم لقتنم و رد تیاهن
ياهیگژیو دروم
رظن لاناک زا اه جارختسا دیدرگ 22]
.[
2 - 8 - یرامآ لیلحت و هیزجت شور
و تفرگ ماجنا رارکت هس رد اهرامیت یمامت تروص هب جیاتن
نیگنایم رایعم فارحنا ±
(Mean ± SD)
دیدرگ شرازگ .
زیلانآ زا ،ویوورکیام و ندرک بابک تارثا هسیاقم يارب ( هفرط کی سنایراو
ANOVA
ینعم حطس رد ) يراد
5
هنماد دنچ نومزآ زا و دش هدافتسا دصرد يارب نکناد يا
ینعم ياه نیگنایم هسیاقم لیلحت و هیزجت .دش هدافتسا راد
هدافتسا اب اه هداد رازفا مرن زا
SAS 2.9
و دش ماجنا
رازفا مرن زا هدافتسا اب اهرادومن
Excel 2016
.دندش میسرت
3 - ثحب و جیاتن
3 - 1 - رییغت اب هارمه ویوورکیام و ندرک بابک یاهدنیآرف رثا pH
یکیتویب یتنآ یایاقب نازیم رب اهنآ شهاک دصرد و
رد ویوورکیام و ندرک بابک ياهرامیت رثا جیاتن ود
pH
تشوگ ياه هنومن رد یکیتویب یتنآ يایاقب نازیم رب فلتخم لودج رد غرم 1
رد یکیتویب یتنآ يایاقب شهاک دصرد و
رادومن رد اهرامیت نیا زا کی ره 1
.تسا هدش هئارا
رییغت زین و دنیآرف ود ره رثا دوش یم هظحلام هک روطنامه لاطم دروم کیتویب یتنآ هس ره يایاقب رادقم رب pH
ینعم هع
یم راد ( دشاب
>0.05
بابک یترارح ياهرامیت دنچره .)p
ود ره رد ویوورکیام و ندرک ببس ،یسررب دروم pH
ود ره رثا اما دندیدرگ یکیتویب یتنآ يایاقب نازیم شهاک رد رامیت 8 / 4 ینعم روط هب pH=
زا رتشیب يراد 8
/ 5 دوبpH=
(
>0.05
شهاک دصرد نیرتشیب ،ندرک بابک رامیت رد .)p
رد یکیتویب یتنآ هدنامیقاب نازیم 8
/ 4 یسکا رد pH=
رادقم اب نیلکیاسارتت 4
/ 72 نازیم اب هک دمآ تسدب دصرد
رادقم اب( نیساسکولفورنا شهاک 9
/ 69 و )دصرد
رادقم اب( نیزایدافلوس 6
/ 66 ینعم يرامآ فلاتخا )دصرد راد
( تشاد
>0.05
نیرتشیب ،ویوورکیام رامیت رد نینچمه .)p
م شهاک دصرد رد یکیتویب یتنآ هدنامیقاب نازی
8 / 4 رد pH=
رادقم اب نیلکیاسارتت یسکا 2
/ 76 اب هک دش هدهاشم دصرد
رادقم اب( نیساسکولفورنا شهاک نازیم 2
/ 71 و )دصرد
رادقم اب( نیزایدافلوس 5
/ 54 يراد ینعم فلاتخا )دصرد
( تشاد
>0.05
دنیآرف ،یترارح رامیت ود نیب هسیاقم رد .)p
وت ویوورکیام ود ره رد تسنا
يایاقب رتشیب شهاک ببسpH
،دوش نیساسکولفورنا و نیلکیاسارتت یسکا کیتویب یتنآ ود هدنامیقاب نازیم شهاک رد ندرک بابک دنیآرف هک یلاح رد ( دوب رترثوم ویوورکیام هب تبسن نیزایدافلوس
>0.05
.)p
و اه نوی تکرح هب رجنم ویوورکیام یسیطانغمورتکلا شبات تاشاعترا و اه نیئتورپ ،بآ دننام( یبطق ياه لوکلوم
دوش یم هدرتسگ ياهدروخرب و امرگ دیلوت )تاعیام یخرب دراد لابند هب ار یکیتویب یتنآ يایاقب شهاک هک 23]
.[
نیلکیاسارتت بیرخت دصرد ،نوگانوگ یترارح ياهدنیآرف رد زا ریغتم تروص هب اه 2
ات 100 .تسا هدش شرازگ دصرد
د ناشن تاعلاطم نیرترادیاپ نیلکاسارتت یسکاد هک دنا هدا
یسکا هک یلاح رد ،تسا ترارح ربارب رد بیکرت هدش شرازگ .دراد ار یترارح يرادیاپ نیرتمک نیلکیاسارتت ساسح رایسب ترارح ربارب رد نیلکیاسارتت یسکا هک تسا ًلاماک بآ رد ندیشوج تعاس مین یط رد ًابیرقت و هدوب یط رد اما دوش یم هیزجت يامد رد نغور رد ندرک خرس
تسدب ندیشوج شور هب تبسن يرتمک بیرخت نازیم ،لااب تسا هدمآ 20]
.[
رد هک دیدرگ شرازگ يرگید قیقحت رد
نیرترثوم ویوورکیام ،هعلاطم دروم فلتخم ياه شور نایم و نیرترادیاپ ،یترارح دنیآرف یط رد نینچمه .دوب شور
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.137.13.3 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-03 ]
ترت هب اه نیلکیاسارتت نیرترادیاپان و نیلکیاس یسکاد بی
دش ییاسانش نیلکیاسارتت یسکا 12]
.[
جیاتن اب جیاتن نیا
شهاک رب ویوورکیام رامیت رتشیب رثا رب ینبم رضاح قیقحت توافتم تارثا زین و نیلکیاسارتت یسکا هدنامیقاب دصرد تقباطم یکیتویب یتنآ يایاقب شهاک رب یترارح ياهدنیآرف .دراد رضاح قیقحت رد ک رامیت
شهاک اب هارمه ندرک باب
pH
هب غرم تشوگ 8
/ 4 هب تبسن نازیم تسناوت یعیبط pH
رد يرتشیب نازیم هب ار هعلاطم دروم یکیتویب یتنآ يایاقب دودح 13 ات 14 رامیت نینچمه .دهد شهاک دصرد
شهاک اب هارمه زین ویوورکیام هب غرم تشوگ pH
8 / 4
اطم دروم یکیتویب یتنآ يایاقب نازیم تسناوت نازیم هب ار هعل
هب تبسن يرتشیب دودح رد یعیبطpH
8 ات 9 شهاک دصرد
شهاک ،رگید ترابع هب .دهد رامیت ود ره رد تشوگ pH
هدنامیقاب نازیم يرادانعم روط هب ویوورکیام و ندرک بابک زا رتشیب ار اه کیتویب یتنآ رما نیا هک داد شهاک یعیبطpH
ندوب کیدزن هب هب هعلاطم دروم pH
کیرتکلاوزیا pH
دودح( غرم تشوگ 5
= طیارش نیا رد هک تسا طبترم )pH
بآ يرادهگن تیفرظ
(WHC) 1
دوخ نازیم نیرتمک هب
اب هارمه ینورد يایاقب زا یشخب جورخ ببس و هدیسر رتشیب نداد تسد زا بجوم و دوش یم تشوگ زا بآ حشرت رد کیتویب یتنآ يایاقب دوش یم رت يدیساpH
12]
.[
طسوت يا هباشم قیقحت رد
Vivienne
( ناراکمه و 2018
،)
تظلغ دوجوم نیلکیاسارتت یسکا رد
تشوگ سپ زا
،ویوورکیام ياهدنیآرف ندرک بابک
و ندناشوج رد
6 هب pH=
بیترت هب نازیم 1 / 49
، 6 / 53 و 6 / 69 دصرد اما رد 2 / 7
pH=
هب بیترت هب نازیم 3 / 34 ، 2 / 53 و 7 / 67 دصرد شهاک ادیپ
نآ تلع هک دنرادن یناوخمه رضاح قیقحت جیاتن اب هک درک هب دناوت یم و یسررب دروم ياه هنومن توافتم ياه pH
1- Water holding capacity
طوبرم هعلاطم دروم یکیتویب یتنآ هدنامیقاب فلتخم ریداقم دشاب 12]
. [
نیلکیاسارتت ياراد
مرف ياه يرمیپا - رد طقف هک یئاهرموزیا
نتفرگ رارق تیعضو رد نبرک کی شیارآ هورگ
ياه
OH
و دنشاب هتشاد توافت مه اب نراقتمان نبرک نیرخآ زا ریغH
- فلتخم یم دشاب هک تسا نکمم تحت
طیارش فلتخم
بیرخت ياهریسم لاثم يارب .دنوش طبترم
بیرخت اب
ياهرمیپا فلتخم
نیلکیاسارتت هب
روط هدمع هتسباو هب
pH
یم نیلکیاسارتت .دنتسه هب یصاخ طیارش تحت دناوت
ریظن ییاهرمیپا 4
یپا - نیلکیاسارتت یسکا افلآ ،2
- یسکا وپآ
نیلکیاسارتت اتب و 3
- نیلکیاسارتت یسکا وپآ .دوش هیزجت 4
4 یپا - و تسا لاعف یکیژولویب رظن زا نیلکیاسارتت یسکا
یم تلاوصحم اذل .دوش لیدبت یلصا بیکرت هب هرابود دناوت
رب هوقلاب دیدهت کی تسا نکمم اه کیتویب یتنآ بیرخت يا
و یترارح دنیآرف عون هطبار نیا رد .دشاب ناسنا تملاس هدنامیقاب رب هک تسا یلماوع نیرت مهم زا یکی تخپ شور یتنآ هک تسا هدش شرازگ .دراذگ یم ریثأت اه نیلکیاسارتت دنیآرف تحت غرم تشوگ رد نیلکیاسارتت یسکا کیتویب بابک بابک و هدرک ادیپ شهاک ندرک بیرخت هب رجنم ندرک
یسکا یسکا وپآ اتب و افلآ رمیپا ود دیلوت و نیلکیاسارتت
یم نیلکیاسارتت نیا یمس تظلغ شهاک ثعاب هک دوش
یتنآ یم کیتویب دوش
24]
. [
،اهدیمانوفلوس ،اه نولونیک ،اه ماتکلااتب یترارح بیرخت امد هب اهدیزوکیلگونیمآ و اه نیلکیاسارتت ،اهدیلورکام ترارح نامز تدم شیازفا ،صاخ يامد رد و دراد یگتسب ،نیا رب هولاع .دنک یم کمک رتشیب بیرخت داجیا هب یهد ياه یگژیو و )یبرچ ياوتحم دننام( ییاذغ هدام بیکرت زیف نازیم دننام( نآ ییایمیشوکی شور ،)pH
دروم تخپ ياه
یندوزفا روضح و هدافتسا دنتسه یلماوع یگمه ییاذغ ياه
2- 4epi-Oxytetracycline 3- α-apo-Oxytetracycline 4- β-apo-Oxytetracycline
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.137.13.3 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-03 ]
یتنآ بیرخت نازیم رب هک کیتویب
یم ریثأت اه شرازگ .دنراذگ
رد نیلکاسارتت یسکا زیلوردیه هک تسا هدش ياهpH
3 ات
5 / 10 افتسا نینچمه .دتفا یم قافتا اب لولحم زا هد
یثنخpH
ندروآ نییاپ نآ لابند هب سپس و یتنآ بیرخت رد pH
دنتسه رترثوم اه کیتویب 25]
. [
اه کیتویب یتنآ زا هورگ کی رد دوجوم تابیکرت هچرگا تسیز و ییایمیش راتخاس رظن زا ییاه تهابش تسا نکمم تسا نکمم اهنآ یترارح يرادیاپ اما ،دنشاب هتشاد یلاعف رایسب ،یلبق تاعلاطم ساسا رب نینچمه .دشاب توافتم یتنآ
کیتویب یمن ار اه رب ًافرص یترارح يرادیاپ رظن زا ناوت
هبتر اهنآ هورگ ساسا یهد ترارح طیحم اریز ،درک يدنب
و سکیرتام ینعی بیرخت رب يدایز ریثأت زین pH
یتنآ کیتویب یتنآ ،صاخ طیارش کی رد ،لاح نیا اب .دراد اه
کیتویب یهباشم یترارح صاوخ ياراد هداوناخ کی ياه
دنتسه 13]
.[
اما کرد يارب هنیمز نیا رد يرتشیب تاعلاطم
یترارح ياهدنیآرف یط رد اهرتماراپ نیا ریثأت کیتامتسیس تسا زاین دروم فلتخم یکیتویب یتنآ يایاقب يور .
Table 1. Effects of roasting and microwave treatments at different pH values on the amount of antibiotic residues in chicken meat samples (Mean ± SD)
Antibiotic residue after heat treatment (ppm) Antibiotic residue before heat treatment
(ppm) Antibiotic
Microwave Roasting
pH=4.8 pH=5.8
pH=4.8 pH=5.8
110.8±
0.61 A 139.6±0.81
C
116±
0.76 B 165.6±
0.57 D 385.3±0.50
Enrofloxacin
182.4±
0.68 A 239.2±0.71
C
212±
0.75 B 316±0.88
D
767.3±0.57 Oxytetracycline
162.4±
0.50 A 193.6±
0.43 C 119.2±
0.70 D 170.8±
0.63 B 356.5±0.52
Sulfadiazine
A-D: Different superscripts in each row indicate significant differences among different heat treatment (p<0.05).
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.137.13.3 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-03 ]
Fig 1. Reduction percentages of antibiotic residues by heat treatments at different pH values in chicken meat samples (Mean ± SD)
A-C: Different capital letters indicate significant differences between the different heat treatments (p<0.05). a-c: Different small letters indicate significant differences between the different antibiotics at each treatment (p<0.05).
3 - 2 - یآرف رثا اب هارمه ویوورکیام و ندرک بابک یاهدن
رییغت تخپ تفا دصرد ربpH
دصرد نازیم رب ویوورکیام و ندرک بابک رامیت ود رثا جیاتن رادومن رد غرم تشوگ ياه هنومن نزو تفا 2
هداد ناشن
نیا لامعا دوش یم هظحلام هک روطنامه .تسا هدش رد یترارح ياهدنیآرف نزو تفا ببس فلتخم ياه pH
ینزو تفا نازیم رب اهنآ رثا و دیدرگ غرم تشوگ ياه هنومن هعلاطم دروم کیتویب یتنآ هس ره يایاقب يواح ياه هنومن یم راد ینعم ( دشاب
>0.05
رد ندرک بابک رامیت .)p
8 / 5
شهاک ببس غرم تشوگ فلتخم ياه هنومن رد pH=
58 -
55 رد و دهاش هنومن هب تبسن يدصرد 8
/ 4 ببس pH=
شهاک 71 - 66 رد .دیدرگ دهاش هنومن هب تبسن يدصرد
رد ویوورکیام رامیت هکیلاح 8
/ 5 ياه هنومن رد pH=
شهاک ببس غرم تشوگ فلتخم 58
- 48 تبسن يدصرد رد و دهاش هنومن هب
8 / 4 شهاک ببس pH=
62 - 55
،رگید ترابع هب .دیدرگ دهاش هنومن هب تبسن يدصرد رد نزو تفا دصرد نازیم رد ًاتدمع رامیت ود ره
8 / 4
pH=
زا رتشیب 8
/ 5 ( دوب pH=
>0.05
نیرتشیب ،یلک روط هب .)p
رد ندرک بابک رامیت رد نزو تفا نازیم دصرد 8
/ 4 ابpH=
رادقم 71 رد ویوورکیام رامیت رد نازیم نیرتمک و دصرد
8 / 5 رادقم ابpH=
48 اهرامیت ریاس اب هک دمآ تسدب دصرد
ینعم يرامآ فلاتخا ( دنتشاد راد
>0.05
.)p
رد تلع لوا هلهو یترارح ياهدنیآرف زا سپ نزو تفا
طوبرم زا هب تسد هب تشوگ زا بآ جورخ و تبوطر نداد
يراتخاس تارییغت و هچیهام یترارح عیرس ضابقنا لیلد هروتاند زا یشان ندش
و داقعنا رد اه نیئتورپ لوط
ترارح
یهد شهاک اب ًانمض .تسا ییغت و تشوگ pH
راتخاس رد ر
تیلباق شهاک و یتفاب نایم بآ يزاس دازآ ،نآ ییایمیش دتفا یم قافتا بآ بذج 26]
و 27 هلصاف ،نیا رب هولاع .[
بآ و هدش رتمک تخپ تعرس شیازفا اب اه نیئتورپ نیب دوش یم جراخ تشوگ زا يرتشیب 28]
.[
رد ندرک بابک رامیت ،رضاح قیقحت رد 8 pH
/ 4 هب تبسن
رد ویوورکیام رامیت 8 pH
/ 4 ینزو تفا دصرد داجیا ثعاب
دیدرگ یسررب دروم هباشم ياه هنومن یمامت رد يرتشیب (
>0.05
و امد زا يریگ هرهب هب دناوت یم جیاتن نیا تلع .)p
( ندرک بابک رامیت رد رتشیب یهد ترارح نامز تدم 200
یتناس هجرد تدم هب دارگ
30 ب تبسن )هقیقد رامیت ه
( ویوورکیام 100
یتناس هجرد تدم هب دارگ
3 دشاب )هقیقد
جیاتن اب جیاتن نیا .دیدرگ يرتشیب نزو تفا ثعاب هک وLi
( ناراکمه 2019
و )
Muthulakshmi
( ناراکمهو 2022
هک )
ثعاب ینلاوط تخپ نامز و تخپ رتلااب يامد دندومن ناونع آ و ریخبت قیرط زا رتشیب تبوطر نداد تسد زا بآ ندش داز
هنومن لخاد رد یفاضا ینزو تفا هب رجنم و تشوگ ياه
یم رتشیب دراد تقباطم دوش 29]
.[
Ab
Ca Bb Cb Ab
Cb Bc Dc Ba
Da Aa
Ca
0.0 10.0 20.0 30.0 40.0 50.0 60.0 70.0 80.0 90.0
pH=5.8 pH= 4.8 pH=5.8 pH= 4.8
Roasting Microwave
Reduction of Antibiotic Residue (%) Enrofloxacin Oxytetracycline Sulfadiazine
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.137.13.3 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-03 ]
اریز دراد نآ نزو تفا نازیم رد یمهم شقن زین هلضع pH
لوکلوم يور یفنم ياهراب رادقم رب ًامیقتسم ینیئتورپ ياه
لوکلوم اب هک یم رارقرب دنویپ بآ ياه
یم ریثأت دننک .دراذگ
رد
pH
ندوب يواسم لیلد هب ،کیرتکلاوزیا ۀطقن کیدزن نیئتورپ یفنم و تبثم ياهراب یم يرتمک بآ ،اه
اهنآ هب دناوت
یکیتاتساورتکلا ۀعفاد دوجو مدع ،رما نیا تلع .دوش لصتم یم ثعاب هک تسا هلضع ياهربیف رد اهنآ نیب ياضف دوش
اهنآ نیب ياضف رد هداتفا ماد هب بآ رادقم و هتفای شهاک هب
رد نیاربانب .دسرب لقادح
pH
زا رتلااب
pH
کیرتکلاوزیا
( تشوگ 2
/ 5 نیئتورپ ندش دناب ییاناوت ) شیازفا بآ و اه
یم رتمک نزو تفا ۀجیتنرد و دبای یم دوش
30]
.[
فرط زا
رتشیب شهاک و یلآ ياهدیسا تظلغ شیازفا اب ،رگید ،pH
رد هک نژلاک و هدرک ندش هراپ هب عورش هلضع ياشغ یم ندش لح هب عورش يدیسا طیارش هلضع زا یمارآ هب دنک
یم شهاک هلضع يدنویپ تفاب رادقم و هدش جراخ .دبای
میزنآ نینچمه یم اهر يدیسا طیارش رد یموزوزیل ياه
-
نیئتورپ بیرخت هبرجنم هک دنوش یم یلیربیفویم ياه
دندرگ
شهاک اب و
pH
یط تبوطر نداد تسد زا نازیم ،تشوگ
شیازفا تخپ دبای یم
26]
و 31 . [
Fig 2. Percentage of cooking loss in chicken meat samples treated with roasting and microwave at different pH values (Mean ± SD)
A-E: Different capital letters indicate significant differences between the applied treatments (p<0.05).
3
- 3 - اب هارمه ویوورکیام و ندرک بابک یاهدنیآرف رثا
رییغت یگنر یاه صخاش ربpH
L* a*b*
تارییغت رب ویوورکیام و ندرک بابک رامیت ود رثا جیاتن یکیتویب یتنآ يایاقب يواح غرم تشوگ ياه هنومن یگنر لودج رد 2
یگژیو نیرتمهم زا یکی گنر .تسا هدش هئارا
هدام ره یسح ياه لدم .تسا غرم تشوگ هلمج زا ییاذغ
یگنر
L*a*b
نیرتلوادتم و نیرتلماک زا یکی ناونع هب
ياضف هک تسا یگنر گنر شیامن يارب
هدهاشم لباق ياه
دروم ياهرتماراپ .تسا هدش یفرعم ناسنا مشچ يارب لماش یسررب ات رفص زا هک تسا تیفافش و ییانشور ایL*
100 یغتم دیفس ات هایس زا ینعی .تسا ر
و a*
زا ود رهb*
120 - ات 120 و دنتسه ریغتم +
a*
زمرق ات )یفنم( زبس زا
و )تبثم(
تسا ریغتم )تبثم( درز ات )یفنم( یبآ زاb*
32]
.[
و ندرک بابک رامیت ود ره رثا دوش یم هظحلام هک روطنامه رییغت و ویوورکیام یسررب دروم یگنر ياه صخاش ربpH
( تسا راد ینعم
>0.05
رد رامیت ود ره ،لاح نیا اب .)p
8 / 5
اب هسیاقم رد pH=
8 / 4 ار يرتشیب یگنر تارییغت pH=
و ندرک بابک ياهرامیت .دندرک داجیا دهاش هنومن هب تبسن صخاش شهاک ببس ویوورکیام
L*
دهاش هنومن هب تبسن
رد و دندش 8pH
/ 5 هب تبسن صخاش نیا نازیم 8pH
/ 4 هب
يرتشیب شهاک يرادانعم روط .دهد یم ناشن ار
ترابع هب
هنومن ،رگید ود ره رد و رامیت ود ره رد اه
هسیاقم رد pH
نیا اب .دندوب رادروخرب يرتمک تیفافش زا دهاش هنومن اب رد ،لاح 8
/ 4 صخاش نازیم pH=
L*
يراد ینعم روط هب
تفای شیازفا (
>0.05
.)p
ساسا رب رتشیب تیفافش ،هدش بسک جیاتن
ياه هنومن رد
یم تشوگ دناوت
اب تبوطر رد نآ رتشیب طابترا
دشاب هک
ببس رتمک ندش شنکاو درلایم و ییانشور رتشیب
یم دوش
.
راتخاس هلضع گنر و تشوگ هب رد رگیدکی اب تدش طابترا
A A C
E
C D
A A C
E B
C
A A C
D C C
0 10 20 30 40 50 60 70 80
pH=5.8 pH= 4.8 pH=5.8 pH= 4.8 pH=5.8 pH= 4.8
Control RoastingMicrowave
Cooking loss (%)
Enrofloxacin Oxytetracycline Sulfadiazine
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.137.13.3 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-03 ]
تسا هدش شرازگ .دنتسه هک
یگتسبمه یفنم
و ینعم يراد
نیب ییانشور و
pH
دوجو غرم هنیس تشوگ رد و دراد
ریداقم دوش یم رت هریت تشوگ گنر ،رتلااب pH
33]
.[
نیا
هک رضاح قیقحت جیاتن اب عوضوم کی ره رد
ياه شور زا
یهد ترارح رد
pH
ياه هنومن تیفافش نازیم زا ،رتلااب
.دراد تقباطم دش هتساک غرم تشوگ ،کیرتیس دیسا ندوزفا
ریداقم شیازفا ثعاب یا هب رجنم و هدش تشوگL*
گنر داج
نشور یلک .دوش یم تشوگ رد رت
ار تیفافش شیازفا تلع
یم ناوت هب نویساروتاند نیئتورپ
ياه یمسلاپوکراس و
یلیربیفویم هلضع
رد لولحم يدیسا تبسن داد هک رد رثا
نویساروتاند
،اهنآ تیفرظ يرادهگن و
لاصتا بآ هلضع رییغت
یم دنک
،تیاهن رد و رادقم
بآ هدنکارپ هدش رد نیب ياهربیف
ینلاضع يور
ییاناوت ساکعنا رون تشوگ ریثأت یم دراذگ
34]
.[ Allen
( ناراکمه و 1997
شرازگ ) دندرک
هک رادقم هلیفL *
غرم طابترا اب یتبثم تفا یشان زا تخپ یم و دراد تلع ناوت
شیازفا يلااب تفا هب ار ییانشور تسناد طبترم زین تخپ
35]
. [ Wattanachant
( ناراکمه و 2004
یسررب رد ) وpH
ریداقم هک دنتفایرد یتشوگ ياه هجوج هنیس و نار L*
نار
ياراد 62 pH
/ 6 رادقم و 53 L*
/ 32 هنیس هک یلاح رد دوب
اب 93 pH
/ 5 رادقم ياراد 79L*
/ 38 ندش هریت رب لاد هک دوب
ریداقم رد تشوگ گنر دشاب یم رتلاابpH
36]
. [
رامیت ،رضاح قیقحت رد صخاش شیازفا ببس ندرک بابک
a*
رد و دیدرگ دهاش هنومن هب تبسن 8pH
/ 5 نازیم نیرتشیب
اب هک دش يریگ هزادنا صخاش نیا 8 pH
/ 4 يرامآ فلاتخا
( تشادن راد ینعم
<0.05
،ویوورکیام رامیت لامعا اب اما .)p
صخاش نازیم
a*
شهاک دهاش هنومن هب تبسن اه هنومن رد
زین جیاتن نیا هک تفای رد
رگیدکی اب ًاتدمع فلتخم ياهpH
( دنتشادن يراد ینعم يرامآ فلاتخا
<0.05
.)p
ترابع هب
ندرک بابک رامیت رد يزمرق صخاش نازیم ،رگید هسیاقم رد
رامیت رد اما شیازفا يراد انعم روطب دهاش هنومن اب يزمرق نازیم ویوورکیام
شهاک يراد ینعم روط هب تفای
(
>0.05
.)p
شهاک تلع يزمرق
یترارح رامیت رد ار
دیاش ناوتب هب
نویسادیسکا نیبولگویم
و لیدبت نآ هب تم هب نیبولگویم
تلع مک راشف نژیسکا
رد تشوگ هطوغ هدش رو رد لولحم
طابترا ومیلبآ رد .داد
عقاو مه نامز اب لیکشت تم
،نیبولگویم
رادقم نیبولگویم و
یسکا نیبولگویم شهاک
یم دبای رییغت و
گنر یجیردت حطس تشوگ زا زمرق هب قافتا يا هوهق -یم
ود نینچمه .دتفا ۀنادگنر
مورکومه یمه و
مورک تحت زین
دراد لامتحا نیبولگویم نویساروتاتند رثا رد و ترارح ریثات رد هک تشوگ دنوش داجیا هک
هب ياراد بیترت گنر
ياه زمرق
هریت و يا هوهق دنتسه
يزمرق شیازفا ببس دنناوت یم و
نر دنوش تشوگ گ جیاتن اب هدمآ تسدب جیاتن .
و يزبس
( ناراکمه 1396
ریثات تحت تشوگ گنر ياهرتماراپ هک )
رتماراپ نازیم ،هروغبآ زا يریگراگب شیازفا اب a*
شهاکpH
دراد تقباطم تفای 31]
.[
ود ره رد ویوورکیام رامیت ،دوش یم هظحلام هک روطنامه رد هژیوب( pH
8pH
/ 4 صخاش شیازفا ببس )
b*
هب تبسن
نازیم ندرک بابک رامیت لامعا اب اما دیدرگ دهاش هنومن صخاش
b*
رییغت ًاتدمع دهاش هنومن هب تبسن اه هنومن رد
( تشادن يرادانعم
<0.05
نیا رب هولاع .)p
0 ، نازیم شهاک
زاpH
8 / 5 هب 8 / 4 ویوورکیام و ندرک بابک رامیت ود ره رد
يراد انعم روطب صخاش نازیم شیازفا ثعاب
b*
دیدرگ
(
>0.05
.)p Latif
( )2011
ناشن داد هک رد هنومن تینیرم ياه هدش 1
)هدشراد معط(
لاقترپ بآ اب ،
تاج هیودا و کمن ،تافسف
اب هارمه امد( ندرک بابک رامیت 85
تدم هب دارگتیناس هجرد
20 يامد( ویوورکیام و )هقیقد 78
تدم هب هجرد 3
)هقیقد
رادقم هنومن b*
ياه هنیس غرم شیازفا و رادقم
L*
شهاک
1- Marination
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.137.13.3 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-03 ]
تفای 37]
.[
نینچمه
Muthulakshmi
( ناراکمه و 2022
)
غرم تشوگ هنیس نداد ترارح اب هک دنتفایرد زین ياهامد رد
75 ات 94 یتناس هجرد تدم هب دارگ
5 نوآ رد هقیقد نازیم
صخاش صخاش رادقم و شیازفا b*
L*
هک تفای شهاک
ًاتدمع دنراد یناوخمه رضاح قیقحت جیاتن اب 29]
.[
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1402.20.137.13.3 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-03 ]