PHN10101860883 ﻫﺎي ﻣﺴﯿﺮ ﮐﺎﻧﺎل ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺟﻨﻮب ارزﯾﺎﺑﯽ ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ

(1)

١

PHN10101860883

كﺎﺧ رد مرﻮﺗ عﻮﻗو لﺎﻤﺘﺣا ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ ﯽﺑﺎﯾزرا بﻮﻨﺟ ﻪﯿﺣﺎﻧ لﺎﻧﺎﮐ ﺮﯿﺴﻣ يﺎﻫ

گﺮﺑﺮﺗآ دوﺪﺣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﻫا نﺎﺧرﺎﺘﺳ ﺪﺳ بﺎﯾﺎﭘ يرﺎﯿﺑآ ﻪﮑﺒﺷ ﺶﻧﺎﺧ ﺪﻤﺤﻣ

1

رﻮﭘ

-

1

ﻦﯿﻣز ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ ،ﺮﻫا ﺪﺣاو ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ ﯽﺳﺎﻨﺷ

ناﻮﺟ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ هﺎﮕﺷﺎﺑ



([email protected]) ﻪﺻﻼﺧ

ا رد ﻦﯾ ﭘ ،ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺶﯿ ﯽﻨﯿﺑ مرﻮﺘﻋﻮﻗو

، نوﺪﺑ مﺎﺠﻧا ﺎﻣزآ تﺎﺸﯾ ﻌﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﯿ مرﻮﺗ اﺮﺑ ي كﺎﺧ ﺎﻫ ي ﺴﻣ ﺮﯿ ﺣﺎﻨﻟﺎﻧﺎﮐ ﻪﯿ ﻧاﺮﻤﻋ ﯽ بﻮﻨﺟ يرﺎﯿﺑآ ﻪﮑﺒﺷ و

ﯽﺸﮑﻫز ﺎﭘ بﺎﯾ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺮﻫا نﺎﺧرﺎﺘﺳ ﺪﺳ ﺖﺳا

. ﻊﻗاو رد ا زا فﺪﻫ ﯾ ﻦ ﻘﺤﺗ ﯿ

،ﻖ ﺳرﺮﺑ ﯽ زرا و ﯾﺑﺎ ﯽ ﮐ ﯿﻔ ﯽ ﻊﯾﺮﺳ ﻮﻤﯿﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﻏ ، ﺴﻧﺎﺘﭘ

ﯿ ﻞ رﻮﺗ م مﺎﺠﻧا نوﺪﺑ ،

ﺎﻬﻨﺗ و مرﻮﺗ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ تﺎﺸﯾﺎﻣزآ ﺖﺳا گﺮﺑﺮﺗا دوﺪﺣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ

. ﺪﺑ ﻦﯾ ﺎﺘﻧ زا ،رﻮﻈﻨﻣ ﺞﯾ ﺎﻣزآ تﺎﺸﯾ ﻌﺗ ﻦﯿﯿ گﺮﺑﺮﺗآدوﺪﺣ 57

ﺴﻣ كﺎﺧ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﯿ

لﺎﻧﺎﮐ

ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺗ

لﺎﻤﺘﺣا ﻪﺑ مرﻮﺗ عﻮﻗو شور

ﺎﻫ ي ﭘ ﺶﯿ ﯽﻨﯿﺑ ﻏ ﺮﯿ ﻘﺘﺴﻣ ﻢﯿ مرﻮﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺘﺸﮕﻧاﺮﺳ ،USBR

ﯽﭘ ،نازﺎﺳ ﻪﻘﺒﻃ ﺪﻨﺑ ي ﺎﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﻤﺧ يﺮﯿ و

ﯽﺗرﻮﻤﻧﺎﺸﮐاد دﻮﺷ مﺎﺠﻧا نﺎﻣار_

. ﯽﻧﺎﮐ عﻮﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ رادﻮﻤﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﺳر يﺎﻫ

Raymond ﺖﺳا هﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ

. ﻦﯾا ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ﺘﻧ

ﻪﺠﯿ ﺻﺎﺣ ﺪﺷ ﻞ ﻪﮐ

ﻘﺑ ،كﺎﺧ ﻪﻧﻮﻤﻧ رﺎﻬﭼ ﺰﺟ ﻪﺑ ﻪﯿ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﺴﻣ

،لﺎﻧﺎﮐ ﺮﯿ ﺴﻧﺎﺘﭘ ﻞﯿ ﻤﻧ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ار مرﻮﺗ ﯽ

ﺪﻨﻫد .ا ﻦﯾ اراد ،ﻪﻧﻮﻤﻧ رﺎﻬﭼ ي

ﻤﺧﺪﺣ يﺮﯿ ﺺﺧﺎﺷ و ﻤﺧ يﺮﯿ

ﻻﺎﺑ ﯽﯾ ﺛﺎﺗ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻬﻧآﺮﯿ

ﺮﺑ عﻮﻗو ﺖﺳا مرﻮﺗ .

يﺪﯿﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ :

ﻪﮑﺒﺷ ،ﺮﻫا نﺎﺧرﺎﺘﺳ ﺪﺳ بﺎﯾﺎﭘ يرﺎﯿﺑآ ي ﯽﺳر يﺎﻫ ﯽﻧﺎﮐ

ﻧاور ﺪﺣ ،

،ﯽ زرا ﯽﺑﺎﯾ ﻏ ﺮﯿ ﻘﺘﺴﻣ ﻢﯿ مرﻮﺗ .

1.

ﻪﻣﺪﻘﻣ

ﻪﻠﺌﺴﻣ ي كﺎﺧ ﺎﻫ ي اوا ﺎﺗ هﺪﻧﻮﺷ مرﻮﺘﻣ ﯾ

ﻞ نﺮﻗ 20 ﺎﺗ دﻮﺑ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷﺎﻧ اﯾ

ﻦ هزﺎﺳ ﻪﮐ ﺎﻫ ي ﺮﺟآ ي ﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ هدﺮﺘﺴﮔ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﻨ

ﺮﺗ و ك ﻫ ﺎ ي رد هدﺮﺘﺴﮔ

هزﺎﺳ ﺎﻫ ي ﺮﺟآ ي د ﯾ هﺪ ﺪﺷ 1] .[ ﻮﺠﺘﺴﺟ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﻦﺴﻟﺎﻧود ﯽﯾ

ﻟاﻮﺣ ﻪﮐ ﯽ 1970 ور ﺮﺑ ي ﮔﺪﻨﮐاﺮﭘ ﯽ ﺎﻬﮐﺎﺧ مرﻮﺘﻣ ي هﺪﻧﻮﺷ ﻃ ،داد مﺎﺠﻧا نﺎﻬﺟ رد ﯽ

ﻪﻟﺎﻘﻣ ا ي

ا ﻪﮐ دﺮﮐ مﻼﻋا ﯾ

ﻦ كﺎﺧ رد ﺎﻫ 18 ا ﻪﻠﻤﺟ زا نﺎﻬﺟ رﻮﺸﮐ ﯾ

ناﺮ هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺪﻧا

2] .[ ا رد ﯾ ناﺮ ﺎﻬﻟﺎﺳ رد ي ﺧا ﯿﺮ ﻨﺘﺑ ﺶﺷﻮﭘ رد هﺪﻣآ دﻮﺟﻮﺑ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ، ﯽ

ﺳرﺮﺑ ،مرﻮﺗ ﺮﺛا رد ﺎﻬﻟﺎﻧﺎﮐ ﯽ

ﻘﺤﺗ و ﺎﻫ ﯿ ﺗﺎﻘ ﯽ لﺎﺳ رد ﻪﻠﻤﺟ زا ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ 1373

ﭘ رد و ﯽ ﺮﺨﺗ زوﺮﺑ ﯾ ﺐ ﺎﻫ ﯽﯾ ﻨﺘﺑ ﺶﺷﻮﭘ رد ﯽ

ﺎﻫ لﺎﻧﺎﮐ ي ثاﺪﺣا هزﺎﺗ

ﺒﻌﺷ ﺖﻌﻨﺻ و ﺖﺸﮐ ﺪﺣاو ﯿ

،ﻪ ﻃ ،ﻮﻧﺎﺳ روﺎﺸﻣ نﺎﺳﺪﻨﻬﻣ ﺖﮐﺮﺷ ﯽ

ﺷراﺰﮔ ﯽ

، ﺮﮐﺎﺧ مرﻮﺗ ﯾﺰ ﻠﺻﺎﺘﻠﻋ ار ﺎﻫ ﯽ

ﺮﺨﺗ ﯾ ﺐ اﯾ ﻦ لﺎﻧﺎﮐ ﺪﻨﺘﺴﻧاد ﺎﻫ . ﺪﭘ ﯾ هﺪ ي مرﻮﺗ

ترﺎﺒﻋ ﺖﺳا ﻓ ﺶﻨﮐاو زا ﯿﺰ

ﯾ ﻮﮑ ﺷﯿ ﻤﯿ ﺎ ﯽﯾ ﺤﻣ و كﺎﺧ ﯿ

ﻂ ﮕﺘﺴﺑ نآ راﺪﻘﻣ ﻪﮐ ﯽ

ﻧ تﺪﺷ ﻪﺑ ﯿ ﺎﻫوﺮ ي ﻪﻌﻓاد و ﻪﺑذﺎﺟ ي

ﻓﯿ ﺰﯾ ﮑ ﯽ ﻓ و ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯽﯾ دراد 2] .[ ﻖﺒﻃ

ﺮﻌﺗ ﯾ ﻒ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ASTM D4546-03 اﺰﻓا زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ مرﻮﺗ ،

ﯾ ﺶ عﺎﻔﺗرا رد ﯾﺎ

بآ بﺬﺟ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ كﺎﺧ نﻮﺘﺳ عﺎﺴﺗا 3]

.[ هزوﺮﻣا

ﺐﯿﺳﺂﻧﺪﻣآدراﻮﺜﻋﺎﺑ،هﺪﯾﺪﭙﻨﯾازﺎﯿﺷﺎﻨﯿﻤﺠﺤﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ هزﺎﺳ ﻪﺑ يﺪﺟ يﺎﻫ

هﺪﺷ ﺎﻫ ﻖﯿﻗد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا تﺎﯿﻠﻤﻋ عوﺮﺷ زا ﻞﺒﻗ ،ﺮﺘﺸﯿﺑ و ﺮﺗ

ﺖﺧﺎﺳ

ﺖﺳا . زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﻏ ﯿﺮ ﻘﺘﺴﻣ ﯿ ﻢ ﺴﻧﺎﺘﭘ ﯿ ﻞ كﺎﺧ مرﻮﺗ ﺎﻫ شور ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻫ ﯽﯾ

هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا زا

ﯾ ﮏ ﻌﻣ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﯿ ﺎﻫرﺎ ﻈﻧ ﯿﺮ ﺻﻮﺼﺧ ﯿ تﺎ ﻤﺧ ﯿﺮ ي ﻏ و ﯿ

،هﺮ درﻮﻣ رد

ﺴﻧﺎﺘﭘ ﯿ ﻞ ﻣ ﺮﻈﻧ رﺎﻬﻇا مرﻮﺗ ﯽ

ﺪﻨﻨﮐ .ا ﯾ ﻦ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﻊﻗاو رد ﺎﻫ شور ا

ي كﺎﺧ ﺎﻫ ي ﻪﻘﺒﻃ ار هﺪﻧﻮﺷ مرﻮﺘﻣ ﺪﻨﺑ

ي ﻣ ﯽ ﺪﻨﻨﮐ 2] .[

ﺮﻫا ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ناﻮﺟ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ هﺎﮕﺷﺎﺑ ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ١

(2)

٢

ﺖﻌﺳو 5300 ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ﻊﻗاو رﺎﺘﮑﻫ 4]

)[ ﻞﮑﺷ 1 .(

ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ دوﺪﺣ رد لﺎﻧﺎﮐ ﺮﯿﺴﻣ ﯽﮑﯿﻨﮑﺗﻮﺋژ يﺎﻫ

36 و ﺮﻔﺣ ،ﯽﺘﺳد ﮏﻫﺎﭼ 57

ﻪﻧﻮﻤﻧ ي

ا ،لﺎﻧﺎﮐ ﺮﯿﺴﻣ كﺎﺧ ﻖﻤﻋ ز

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺶﯾﺎﻣزآ درﻮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ و ﺮﺛﻮﻣ يﺎﻫ )

ﻞﮑﺷ 2 ( .

ﺮﻫا نﺎﺧرﺎﺘﺳ ﺪﺳ بﺎﯾﺎﭘ ﯽﺸﮑﻫز و يرﺎﯿﺑآ ﻪﮑﺒﺷ - 1ﻞﮑﺷ

ﻞﮑﺷ 2 ﮏﻫﺎﭼ و ﻪﮑﺒﺷ بﻮﻨﺟ ﻪﯿﺣﺎﻧ لﺎﻧﺎﮐ– نآ رد هﺪﺷ ﺮﻔﺣ ﯽﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫ

) سﺎﯿﻘﻣ 1:40000 (

2 . شور و داﻮﻣ ﺎﻫ

(3)

٣

زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﻏ ﯿﺮ ﻘﺘﺴﻣ ﯿ ﻢ ﺴﻧﺎﺘﭘ ﯿ ﻞ كﺎﺧ مرﻮﺗ ور ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻫ ش ﺎﻫ ﯽﯾ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯾ زا

ﮏ ﻌﻣ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﯿ ﺎﻫرﺎ ﻈﻧ ﯿﺮ ﺻﻮﺼﺧ ﯿ تﺎ ﻤﺧ ﯿﺮ ي ﻏ و ﯿ

،هﺮ ﺴﻧﺎﺘﭘ درﻮﻣ رد ﯿ

ﻞ

رﺎﻬﻇا مرﻮﺗ ﻣ ﺮﻈﻧ ﯽ ﺪﻨﻨﮐ . شور رد ﺶﯿﭘ يﺎﻫ ﯽﻨﯿﺑ و ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﻏ ﯽﻔﯿﮐ

كﺎﺧ مرﻮﺗ نﺎﯿﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ و ﻂﺳﻮﺘﻣ ،ﻻﺎﺑ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﺗﺎﻤﻠﮐ ﺎﺑ ار مرﻮﺗ عﻮﻗو لﺎﻤﺘﺣا ،

ﯽﻣ ﻢﯿﻨﮐ 2] .[ شور ﺶﯿﭘ ياﺮﺑ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ دراد دﻮﺟو مرﻮﺗ عﻮﻗو لﺎﻤﺘﺣا ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﻏ ﯽﻨﯿﺑ

. ا رد ﯾ ﻦ ﻪﻟﺎﻘﻣ

، شور زا ﺎﻫ ي ﻏ ﯿﺮ ﻘﺘﺴﻣ ﯿ ﻢ ز ﯾﺮ اﺮﺑ ي ﭘﯿ ﺶ ﺑﯿ ﻨﯿ ناﺰﯿﻤ

ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا مرﻮﺗ :

ﺘﺸﮕﻧاﺮﺳ شور ﯽ

ﭘ ﯽ نازﺎﺳ :

رد سر ﺎﻫ ﯽﯾ ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻪﮐ ي يﺮﯿﻤﺧ دوﺪﺣ ﺎﻬﻧآ 40

ﻟا ﯽ 50 ﺖﺳا ﺪﺻرد )

ﻧاورﺪﺣ ﯽ 70 ﻟا ﯽ 90 ﻤﺧﺪﺣ و يﺮﯿ 20 ﻟا ﯽ 30 ﺪﺻرد ( ﺒﻃ ﺖﺑﻮﻃر ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﯽﻌﯿ

كﺎﺧ

نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ و هزﺎﺳ زا جرﺎﺧ رد

، ﻻﺎﺑ ﻪﺑ ي ﻤﺧﺪﺣ ﺖﺑﻮﻃر يﺮﯿ

ﺪﺳﺮﺑ ) 25 ﻟا ﯽ 35 ﺪﺻرد ( ﺑاﺮﺧ نﺎﮑﻣا ﯽ دﻮﺟو دراد 2] .[

ﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ ي ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺎﺑ هدﺎﺳ ي

ﻤﺧ ﯿﺮ ي :

،شور ﻦﯾا رد ﻪﻄﺑار

ي ﺴﻧﺎﺘﭘ ﯿ ﻞ ﻪﻧﺎﺸﻧ و مرﻮﺗ ي

ﻤﺧ ﯿﺮ ي ز لوﺪﺟ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﯾﺮ

ﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﯽ

دﻮﺷ ) لوﺪﺟ 1 (.

لوﺪﺟ

1 - ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺎﺑ هدﺎﺳ يﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ ي

يﺮﯿﻤﺧ 5] .[

ﻪﻧﺎﺸﻧ ي يﺮﯿﻤﺧ

% مرﻮﺗ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ

15 - 0

35 - 10

55 - 20

زا ﺶﯿﺑ 35 ﻦﯿﯾﺎﭘ

ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻻﺎﺑ ﻻﺎﺑ ﯽﻠﯿﺧ

شور :USBR

اﯾ ﻦ ﮔ و ﺰﺘﻟﻮﻫ ﻂﺳﻮﺗ شور ﯿ

ﺲﺒ ) 1956 ( ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .

ﺎﻨﺒﻣ ي لوﺪﺟ

،يدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ زﻼﺻﺎﺣ 45 ﺎﻣزآ ﯾ ﺶ ور ﺮﺑ مرﻮﺗ ي ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﺳد ﺖ و هدرﻮﺧ

رﺎﺑﺮﺳ ﺖﺤﺗ ،هدرﻮﺨﻧ ﺖﺳد ﯾ

ﮏ ا ﺮﺑ ﺪﻧﻮﭘ ﯾ ﭻﻨ ﺖﺳا ﻊﺑﺮﻣ ) لوﺪﺟ 2 (.

لوﺪﺟ

2 - ﺲﺒﯿﮔ و ﺰﺘﻟﻮﻫ شور (USBR)]

6 [

مرﻮﺗ ي ﻪﺟرد

ﻞﻤﺘﺤﻣ مرﻮﺗ ﺪﺻرد

ضﺎﺒﻘﻧا ﺪﺣ يﺮﯿﻤﺧ ﻪﻧﺎﺸﻧ

ﺮﺗ ﮏﭼﻮﮐ تارذ ﺪﺻرد

زا 001 /0 ﺮﺘﻣ ﯽﻠﯿﻣ

ﻻﺎﺑ ﯽﻠﯿﺧ زا ﺶﯿﺑ

30 زا ﺮﺘﻤﮐ

11 زا ﺶﯿﺑ

35 زا ﺶﯿﺑ

28

ﻻﺎﺑ 30

20– 12

7– 41

25– 20

13–

ﻂﺳﻮﺘﻣ 20

10– 16

10– 28

15– 23

13–

ﻦﯿﯾﺎﭘ زا ﺮﺘﻤﮐ

10 زا ﺶﯿﺑ

15 18

- 0 15

0–

ﺧﺮﺑ ﯽ ا ﻪﮐ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﯾ

ﻦ ﺎﺳ ﺮﺑ شور ﯾﺮ ﺎﻬﺷور ي ﭘﯿ ﺶ ﺑﯿ ﻨ ﯽ ﻏ ﯿ ﻘﺘﺴﻣﺮ ﯿ

،ﻢ ﺤﺟرا ﯿ ﺖ دراد 2] .[

ﺗرﻮﻤﻧﺎﺸﮐاد شور ﯽ

نﺎﻣار و

ﺗرﻮﻤﻧﺎﺸﮐاد ﯽ نﺎﻣار و ) Dakshanmurthy and Raman, 1973 (

ﺎﺘﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﻤﺿ ، ﯾ

ﺞ ﺎﻣزآ ﯾ ﺶ ﺎﻫ ﯽﯾ مﺎﺠﻧا ﺰﺘﻟﻮﻫ ﻪﮐ هداد

،دﻮﺑ ﺮﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ

دوﺪﺣ يور 50

ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ نﺎﻬﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ طﺎﻘﻧ كﺎﺧ عﻮﻧ ﺎﺘﯾﺎﻬﻧ و

ز لوﺪﺟ ﯾﺮ ) لوﺪﺟ 3 ( اﺮﺑ ار ي ﭘﯿ ﺶ ﺑﯿ ﻨ ﯽ ﻏ ﯿ ﻘﺘﺴﻣﺮ ﯿ ﻢ ﺴﻧﺎﺘﭘ ﯿ ﻞ مرﻮﺗ كﺎﺧ ﻧدﺮﮐ ﻪﺋارا ﺪ.

(4)

٤

لوﺪﺟ

3 - شور ﺗرﻮﻤﻧﺎﺸﮐاد ﯽ نﺎﻣار و 7] [

ﯽﻧاور ﺪﺣ

% ضﺎﺒﻘﻧا ﺪﺣ

% يﺮﯿﻤﺧ ﻪﻧﺎﺸﻧ

% مرﻮﺗ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ

35 25– زا ﺶﯿﺑ

15 18

0– ﻦﯿﯾﺎﭘ

50 35– 15

- 10 28

15– ﻂﺳﻮﺘﻣ

70 50– 12

7– 41

25– ﻻﺎﺑ

زا ﺶﯿﺑ 70 11

- 0 زا ﺶﯿﺑ

35 ﻻﺎﺑ ﯽﻠﯿﺧ

كﺎﺧ رد يﺎﻫ ﺴﻣ ﺮﯿ لﺎﻧﺎﮐ ،ﻪﮑﺒﺷ بﻮﻨﺟ ﯽﻧاﺮﻤﻋ ﻪﯿﺣﺎﻧ رد دوﺪﺣ رد

36 ﺘﺳد ﮏﻫﺎﭼ

،ﯽ و ﺮﻔﺣ 57 ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺴﻣ كﺎﺧ ﺮﯿ لﺎﻧﺎﮐ

، هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻂﺳﻮﺗ

ﻦﯿﻣز ،ﺎﻣزآ ﺺﺧﺎﺷ و ﯽﻧاورﺪﺣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ ﺶﯾﺎﻣزآ و ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ،يﺮﯿﻤﺧ

. ﺺﺧﺎﺷ و ﯽﻧاورﺪﺣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ﯽﻧاور

ﻬﺑ كرد ﻦﯾا ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺮﺘ

ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ،مرﻮﺗ هﺪﯾﺪﭘ ﺮﺑ شور

ﺶﯿﭘ يﺎﻫ ﻮﺗ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ ﯽﻨﯿﺑ لوﺪﺟ رد ،مر

4 هدروآ هﺪﺷ ﺖﺳا . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﺜﮐا ﻤﺧ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ﯿﺮ

ي ﺪﺣ و ﻧاور ﯽ ﻻﺎﺑ ﯽﯾ ﺪﻧراﺪﻧ .

ز هﺪﻧاﺮﮔﺎﺳﺎﮐ رادﻮﻤﻧ ﯾ

،ﺮ ﻦﺘﺷاد رﺎﯿﺘﺧا رد ﺎﺑ دﺎﻘﻣ

ﯾﺮ ﻧاور ﺪﺣ ﯽ ﻤﺧ ﺺﺧﺎﺷ و ﯿﺮ

ﯾ ﺪﺷ ﻢﯿﺳﺮﺘ ) ﻞﮑﺷ 3 .(

هﺪﻧاﺮﮔﺎﺳﺎﮐ رادﻮﻤﻧ رد ﺎﻫﻪﻧﻮﻤﻧي ﯿﺮﻤﺧ ﺺﺧﺎﺷ وﯽﻧاور ﺪﺣ - 3ﻞﮑﺷ

ﮏﯾ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ صاﻮﺧ ﻢﻬﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﯽﻧﺎﮐ ،كﺎﺧ

ﯽﻣ نآ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﺪﺷﺎﺑ

. ﻂﺳﻮﺗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻦﯾا )

Grim, 1962 (

ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺪﺷ . ﺺﺧﺎﺷ رادﻮﻤﻧ رد يو

ار ﯽﻧﺎﮐ ﺮﻫ هدوﺪﺤﻣ ،ﯽﻧاور ﺪﺣ ﺮﺑاﺮﺑ رد يﺮﯿﻤﺧ دﻮﻤﻧ ﺺﺨﺸﻣ

. ﻂﺳﻮﺗ رادﻮﻤﻧ ﻦﯾا ﺲﭙﺳ )

Raymond, 1997 (

ﺪﯾدﺮﮔ حﻼﺻا و يزﺎﺳزﺎﺑ )

ﻞﮑﺷ 4 (.

(5)

٥

[8]هﺪﻧاﺮﮔﺎﺳﺎﮐ رادﻮﻤﻧ رد ﺎﻫﯽﻧﺎﮐ هدوﺪﺤﻣ - 4ﻞﮑﺷ

ﺎﺑ هﺪﻧاﺮﮔﺎﺳﺎﮐ رادﻮﻤﻧ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ي

) ﻞﮑﺷ 3 ( كﺎﺧ ﻪﻧﻮﻤﻧ رادﻮﻤﻧ ﺎﺑ هدوﺪﺤﻣ يﺎﻫ

Raymond )

ﻞﮑﺷ 4 ( ﯽﻣ دﺮﮐ ﻦﯿﻌﻣ ار ﯽﺳر ﯽﻧﺎﮐ عﻮﻧ ناﻮﺗ .

رد

ﯽﻧﺎﮐ ﻦﯿﺑ ﯽﻣ ﯽﻣرﻮﺗ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ياراد ،تﺎﺤﻔﺻ ﻦﯿﺑ ﻒﯿﻌﺿ ﺪﻧﻮﯿﭘ و صﺎﺧ نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﺖﯿﻧﻮﻠﯾرﻮﻤﺘﻧﻮﻣ ﯽﻧﺎﮐ ،ﯽﺳر يﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ

.

3 . ﺚﺤﺑ

ﺎﺘﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯾ

ﺞ ﺎﻣزآ ﯾ تﺎﺸ ﻌﺗ ﯿﯿ ﻦ ﭘ ،گﺮﺑﺮﺗآ دوﺪﺣ ﯿ

ﺶ ﺑﯿ ﻨ ﯽ ﻏ ﯿ ﻘﺘﺴﻣﺮ ﯿ ﻢ شور ﻪﺑ مرﻮﺗ ﺎﻫ

ي ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻒﻠﺘﺨﻣ .

ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ ﻔﻣ و ﻪﺻﻼﺧ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯿﺪ

لوﺪﺟ رد 4

ارا ﯾﻪ ﺖﺳا هﺪﺷ :

لوﺪﺟ

4 - گﺮﺑﺮﺗآ دوﺪﺣ 9]

ﺎﺘﻧ و[ ﯾ ﺞ ﭘ ﯿ ﺶ ﺑ ﯿﻨ ﯽ ﺴﻧﺎﺘﭘ ﯿ ﻞ كﺎﺧ ﻪﻧﻮﻤﻧ مرﻮﺗ ﺎﻫ

TP No.

Depth (m) LL

(%) PI (%) ﯽﭘ ﯽﺘﺸﮕﻧاﺮﺳ نازﺎﺳ

) لﺎﻤﺘﺣا مرﻮﺗ ( ﻪﻘﺒﻃ ﺎﺑ هدﺎﺳ يﺪﻨﺑ

يﺮﯿﻤﺧ ﺺﺧﺎﺷ

) مرﻮﺗ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ (

USBR

) و مرﻮﺗ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ

ﻞﻤﺘﺤﻣ مرﻮﺗ ﺪﺻرد (

ﯽﺗرﻮﻤﻧﺎﺸﮐاد و

نﺎﻣار

) مرﻮﺗ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ (

1 0/

1 58 19 ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻂﺳﻮﺘﻣ

ﻂﺳﻮﺘﻣ

20 - 10 ﻂﺳﻮﺘﻣ

1 90 /2 34 12 ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻦﯿﯾﺎﭘ

ﻦﯿﯾﺎﭘ 10 ﻦﯿﯾﺎﭘ <

2 0/

ﻦﯿﯾﺎﭘ 10 ﻂﺳﻮﺘﻣ <

3 5/

(6)

٦

4 8/

0 47 15 ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻦﯿﯾﺎﭘ

5 4/

6 2/

6 3/

7 3/

7 7/

8 4/

9 8/

9 5/

10 8/

11 0/

11 5/

12 2/

12 8/

13 6/

13 8/

15 2/

ﻦﯿﯾﺎﭘ 10 <

ﻂﺳﻮﺘﻣ

15 2/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

10 <

ﻂﺳﻮﺘﻣ

17 5/

ﻂﺳﻮﺘﻣ

18 5/

ﻂﺳﻮﺘﻣ

20 10– ﻂﺳﻮﺘﻣ

18 8/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

10 <

ﻦﯿﯾﺎﭘ

19 5/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

20 3/

1 80 44 مرﻮﺗ عﻮﻗو لﺎﻤﺘﺣا ﻻﺎﺑ ﯽﻠﯿﺧ

ﻦﯿﯾﺎﭘ

10 <

ﻻﺎﺑ ﯽﻠﯿﺧ

21 7/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

10 <

ﻂﺳﻮﺘﻣ

21 5/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

10 <

ﻂﺳﻮﺘﻣ

22 4/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

10 <

ﻦﯿﯾﺎﭘ

22 3/

ﻂﺳﻮﺘﻣ

22 2/

ﻂﺳﻮﺘﻣ

23 7/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

10 <

ﻦﯿﯾﺎﭘ

23 3/

ﻂﺳﻮﺘﻣ

20 10– ﻻﺎﺑ

23 5/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

10 <

ﻂﺳﻮﺘﻣ

24 9/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

10 <

ﻂﺳﻮﺘﻣ

(7)

٧

شور ﯽﺳرﺮﺑ زا ﺲﭘ ﺶﯿﭘ يﺎﻫ

ﻊﻤﺟ و قﻮﻓ لوﺪﺟ رد دﻮﺟﻮﻣ مرﻮﺗ ﯽﻨﯿﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ و يﺪﻨﺑ

شور زا يﺮﯿﮔ ﺶﯿﭘ يﺎﻫ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ ﯽﻨﯿﺑ ﺎﻋﻮﻤﺠﻣ ،ﺎﻫ

ﻂﻘﻓ

رد ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ TP#1 ,1.0m) (

، TP#18 ,0.5m) (

و TP#23 ,1.3m) (

ﻣرﻮﺗ ﻄﺳﻮﺘﻤ ﻮ كﺎﺧ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد TP#20 ,1.3m)

( ﺖﺳا ﻞﻤﺘﺤﻣ ﻻﺎﺑ مرﻮﺗ .

ﻪﻧﻮﻤﻧ يﻻﺎﺑ مرﻮﺗ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ي

TP#20 ,1.3m) (

ﯽﻣ ار ﻪﺑ ناﻮﺗ وLL نآ يﻻﺎﺑPI شور ﺞﯾﺎﺘﻧ رد ﺎﻬﻧآ ﺮﯿﺛﺎﺗ و ﺶﯿﭘ يﺎﻫ

ﯽﻨﯿﺑ داد ﺖﺒﺴﻧ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺳ ﺮﮕﯾد ي

ﺰﯿﻧ قﻮﻓ وLL ﺪﻧراد ﯽﯾﻻﺎﺑ ﺎﺘﺒﺴﻧPI

.

ﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﯾ ﻪﺴ رادﻮﻤﻧ هﺪﻧاﺮﮔﺎﺳﺎﮐ )

ﻞﮑﺷ 3 ( رادﻮﻤﻧ ﺎﺑ Raymond )

ﻞﮑﺷ 4 ( ﻣ ﯽ ﻧاﻮﺗ دﺮﮐ رﺎﻬﻇﺎ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺐﻠﻏا ﻪﮐ

ﺎﻫ

،هدوﺪﺤﻣ ي ﻧﺎﮐ

ﯽ ﺎﻫ ي ﺳر ﯽ

ﻟﻮﺋﺎﮐ ﯿﻨﯿ ﺖ ا و ﯾﻠﯿ ﺖ ﺻﺎﺧ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯿ

ﺖ ﺪﻧراﺪﻧ مرﻮﺗ .

4 . ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ

ا رد ﯾ ﻦ ﻪﻧﻮﻤﻧ گﺮﺑﺮﺗا دوﺪﺣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻫ

ي ﺖﺴﺗ زا هﺪﺷ ﺬﺧا ﭘﯿ

ﺖ ﺎﻫ ي ﺴﻣ رد هﺪﺷ ﺮﻔﺣ ﯿﺮ

شور ،لﺎﻧﺎﮐ ﺎﻫ

ي زرا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯾﺑﺎ ﯽ ﻏ ﯿ ﻘﺘﺴﻣﺮ ﯿ ﻢ ﮐ ﯿﻔ ﯽ

ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ . لوﺪﺟ رد ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا 4

ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﯾارا ﺎﺘﻧ ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا ﺎﺑ

ﯾ ﺞ اﯾ ﻦ ﭘﯿ ﺶ ﺑﯿ ﻨ ﯽ ﺎﻫ ي ﮐ ﻔﯿ ﯽ

، ﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽ ﻣ ﯽ ناﻮﺗ ﺖﻔﮔ

ﺰﺟ ﻪﺑ ﻪﮐ 4 ﻪﻧﻮﻤﻧ ي كﺎﺧ ) TP#20,TP#18,TP#1, TP#23 (

ﺻﺎﺧ ﻞﮑﺸﻣ ، ﯽ

و دراﺪﻧ دﻮﺟو مرﻮﺗ عﻮﻗو ظﺎﺤﻟ زا ﻖﯿﺒﻄﺗ

رادﻮﻤﻧ هﺪﻧاﺮﮔﺎﺳﺎﮐ ﺎﺑ

رادﻮﻤﻧ Raymond ﻪﻧﻮﻤﻧ

كﺎﺧ ﺐﻠﻏا ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﻣا ﻦﯾا ﺪﯾﻮﻣ ﺰﯿﻧ ﺎﻫ ﺪﻧراﺪﻧ مرﻮﺗ ظﺎﺤﻟ زا ﯽﺻﺎﺧ ﻞﮑﺸﻣ ،لﺎﻧﺎﮐ ﺮﯿﺴﻣ يﺎﻫ

. ﯽﻠﮐ دروآﺮﺑ ﮏﯾ لﻮﺼﺣ ياﺮﺑ

كﺎﺧ مرﻮﺗ ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا ﺖﯿﻌﺿو زا ﯽﻧآ و شور ﻦﯾا ،مرﻮﺗ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ تﺎﺸﯾﺎﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ دﻮﺒﻧ ترﻮﺻ رد ﺎﯾ و هدوﺪﺤﻣ ﮏﯾ يﺎﻫ

يﺎﻫ ﻏ ﯿﺮ ﻘﺘﺴﻣ ﯿﻤ ﭙﯿ ﺶ ﺑﯿ ﻨ رﺎﯿﺴﺑ ﯽ

ﯽﻣ يدﺎﯾز دوﺪﺣ ﺎﺗ و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺪﻨﻣدﻮﺳ ناﻮﺗ

ﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﯾ ﺞ ﻧآ ﺎﻬ دﺮﮐ دﺎﻤﺘﻋا .

24 4/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

10 <

ﻂﺳﻮﺘﻣ

24 5/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

10 <

ﻂﺳﻮﺘﻣ

25 1/

ــــــ

ﻦﯿﯾﺎﭘ

25 9/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

10 <

ﻦﯿﯾﺎﭘ

26 2/

ﻂﺳﻮﺘﻣ

26 9/

ﻂﺳﻮﺘﻣ

27 5/

ﻂﺳﻮﺘﻣ

28 0/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

28 9/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

30 3/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

10 <

ﻦﯿﯾﺎﭘ

31 9/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

32 1/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

32 7/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

10 <

ﻦﯿﯾﺎﭘ

33 9/

ﻂﺳﻮﺘﻣ

34 8/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

35 1/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

36 3/

ﻂﺳﻮﺘﻣ

38 4/

ﻂﺳﻮﺘﻣ

38 0/

ﻂﺳﻮﺘﻣ

39 2/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

10 <

ﻦﯿﯾﺎﭘ

40 4/

ﻦﯿﯾﺎﭘ

10 <

ﻂﺳﻮﺘﻣ

(8)

٨

5 . ﻊﺟاﺮﻣ

1.Amin Hameed,s. (1991) ,“Characerization of expansive soils in the Eastern Province of Saudi Arabia,” A thesis presented for M.Sc degree in Civil Engineering,Saudi Arabia, pp 10-11 .

2 . ف ،يﺮﮕﺴﻋ .

ع ،ﺮﺧﺎﻓ و ) . 1372 ( ،

"

و و مرﻮﺗ كﺎﺧ ﯽﯾاﺮﮔا ﺗﻮﺋژ سﺪﻨﻬﻣ ﺪﯾد زا ﺎﻫ

ﮏﯿﻨﮑﺘ

،

"

ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻫﺎﮕﺸﻧاد دﺎﻬﺟ تارﺎﺸﺘﻧا ،ناﺮﻬﺗ ،

110 -

80 . 3.American Society for Testing and Materials, ASTM.(1992),“Annual book of ASTM standards,” D 6572-00.

, USA.

4 . ﻣﺎﻬﺳ ﺖﮐﺮﺷ ﯽ

ا ﻪﻘﻄﻨﻣ بآ ي

ﺎﺑرذآ ﯾ نﺎﺠ ﻗﺮﺷ ﯽ ﺑدرا و ﯿ ﻞ ).

1377 (،

"

ﺳﯿ ﺎﻤ ي ﺑآ ﻪﮑﺒﺷ حﺮﻃ ﯿ

رﺎ ي ﺸﮑﻫز و ﯽ ﺎﭘ ﯾ بﺎ ﺮﻫا نﺎﺧرﺎﺘﺳ ﺪﺳ

،

"

ﻮﯿﺷرآ ﺖﮐﺮﺷ

ﻣﺎﻬﺳ ﯽ ا ﻪﻘﻄﻨﻣ بآ ي ﺎﺑرذآ ﯾ نﺎﺠ ﻗﺮﺷ ﯽ ﺑدرا و ﯿ ﻞ ،ﺰﯾﺮﺒﺗ ، 5 - 3.

5.Peck, Hansen and Thornburan. (1975),“Foundation Engineering,”, John Wiley and sons publisher, PP 396- 452.

6.Gromko, G.J. (1974),“Review of Expansive Soils,”Journal of the Geotechnical Engineering , ASCE, Vol.

100, No GT6, June,1974, pp.661-691.

7.Dakhshanamurthy, V. and Raman, V. (1973),“A simple method of identifying an expansive soil, soils and foundations,” Japanese society of Soil mechanics and Foundation Engineering.

8.Raymond, G.P. (1997) ,“Soil fines- clay minerals,” Geotechnical Engineering, pp. 25-34.

9 . ﯾﺎﻣزآ هﺎﮕﺸ ﻣز ﯿ ﻦ ﺎﻣزآ ) . 1377 (،

"

ﺎﻣزآ شراﺰﮔ ﯾ

تﺎﺸ ﻨﮑﺗﻮﺋژ ﯿ ﮏ ﺴﻣ ﯿﺮ ﺮﻫا نﺎﺧرﺎﺘﺳ ﺪﺳ لﺎﻧﺎﮐ

،

"

ﻣﺎﻬﺳ ﺖﮐﺮﺷ ﯽ

ا ﻪﻘﻄﻨﻣ بآ ي

ﺎﺑرذآ ﯾ نﺎﺠ ﻗﺮﺷ ﯽ و

ﺑدرا ﯿ ﻞ

، ،ﺰﯾﺮﺒﺗ 70 - 5 .