The Effect of a Progressive Relaxation Training Period on Muscle Efficiency and Performance of Archery Athletes Karim Baharlouei

(1)

The Effect of a Progressive Relaxation Training Period on Muscle Efficiency and Performance of Archery Athletes

Karim Baharlouei¹^ ^,V.S. Wangwad²

1. Corresponding Author, Department of Physical Education, University of Pune, Pune, India. E-mail: [email protected] 0009-0009-4745-5903

2. Department of Physical Education, University of Pune, Pune, India. E-mail: [email protected] 0009-0002-9921-0317

Article Info ABSTRACT

Article type: Research

Article history:

Received:

18 April 2023 Received in revised form:

15 June 2023 Accepted:

23 June 2023 Published online:

Keywords:

Progressive relaxtion, Electrical activity, Motor performance.

Introduction: The Purpose of the current study was to examine the effect of a progressive relaxation training period on muscle efficiency and performance of archery athletes.

Methods: In this semi-experimental study, which was conducted with a pre-test- post-test design with a control group, 40 male archery athletes were randomly selected and placed in two groups of relaxation and control exercises. In the pre-test stage, the participants made 9 archery throws, during which the electrical activity was recorded using an electromyography device. According to the method proposed in the methodology of the research, the training phase of progressive relaxation was done in six weeks and three sessions each week and each session lasted 30 minutes.

After the training phase, the post-test phase was conducted, where the participants performed 9 archery throws, as in the pre-test phase, during which the electrical activity was recorded using an electromyography device. The data was analyzed by univariate covariance analysis.

Results: The results indicated that progressive relaxation intervention on performance (P<0.05), the electrical activity of biceps muscle (P<0.05) and triceps muscle electrical activity (P<0.05) has a significant effect.

Conclusion: In general, the results of the present study emphasize the importance of a progressive relaxation program on muscle efficiency and archery performance..

Cite this article: Baharlouie, K., & Wangwad, V. S. (2023). A course of relaxation exercises on muscle efficiency and performance of elite athletes. Journal of Sports and Motor Development and Learning, 15 (3), p-p.

DOI: https://doi.org/10.22059/jsmdl.2023.358017.1712

Journal of Sports and Motor Development and Learning by University of Tehran Press is licensed under CC BY-NC 4.0| web site: https://jsmdl.ut.ac.ir/ | Email: [email protected].

(2)

Extended Abstract

Introduction

Progressive muscle relaxation (PMR) is a general method of relaxation by consciously contracting and then relaxing a group of muscles.

Although the research mentioned above emphasizes the importance of progressive relaxation exercises on the performance of athletes.

Considering that with the knowledge of the researcher It has not been limited to elite athletes in general and archery athletes in particular, so it is necessary to investigate the effect of muscle relaxation exercises on archery athletes. In addition, in this context, Pagani et al. (2023) have emphasized that it is clear that progressive relaxation exercises can change skill characteristics at a behavioral level (meaning results and performance). but it is not clear what was taught at the mechanical level (such as better planning of movements or momentary control, control of arousal, better pattern, muscle activities). Thus, by knowing how progressive relaxation exercises work (mechanical level), there is the potential to understand what is being taught and ultimately modify exercise protocols. Therefore, more studies on the path of muscle efficiency changes are necessary. Therefore, the present study was conducted with the aim of the effect of a progressive relaxation training course on the muscle efficiency and performance of archery athletes

Methods

In this semi-experimental study, which was conducted with a pre-test- post-test design with a control group, 40 male archery athletes were randomly selected and placed in two groups of relaxation and control exercises. In the present study, the Noraxon device was used to record electromyography data. Also, the researcher used 25 meters shooting according to the regulations of the International Archery Federation (FITA) to measure the movement accuracy of archery. In the pre-test phase, the participants made 9 archery throws, during which the electrical activity was recorded using an electromyography device.

The intervention phase of progressive relaxation was done in six weeks and three sessions each week and each session lasted 30 minutes. After the training phase, the post-test phase was conducted.

The data was analyzed by univariate covariance analysis.

Results

The results indicated that there is a significant difference between the groups with an effect size of 0.37 in shooting performance (P<0.05, F=16.83). The results indicated a better performance of the experimental group compared to the control group (with a mean difference of 6.07, P<0.05). Other results showed that there is a significant difference between the groups with an effect size of 0.24 in the electrical activity of the shooting biceps muscle (P<0.05, F=8.82).

The results indicated that the electrical activity of the biceps muscle was less in the experimental group compared to the control group (with a mean difference of 48.50, P<0.05). Also, there is a significant difference between the groups with an effect size of 0.10 in the electrical activity of the shooting triceps muscle (P<0.05, F=4.16). The results indicated that the electrical activity of the triceps muscle was lower in the experimental group compared to the control group (with a mean difference of 51.53, P<0.05).

Conclusion

The results of this research showed that a period of relaxation exercises has a significant effect on the performance of archery athletes and has caused a significant increase in their performance. This finding is consistent with the findings of studies conducted in this field in professional athletes (Kilani et al., 2016; Liang et al., 2021; Battaglini et al., 2022). Other results of the present study showed that a period of relaxation exercises has a significant effect on the electrical activity of the biceps and triceps muscles of shooters and has caused the electrical activity of the athletes to decrease significantly. According to our knowledge, this was the first study that investigated the effect of progressive relaxation intervention on the muscular efficiency of archers, and the benefits observed in this study support the use of progressive relaxation intervention as a practical training method. Safe and effective for improving muscle efficiency and archery performance.

Ethical Considerations

Compliance with ethical guidelines: The present study was extracted from the doctoral dissertation approved by the research committee of Pune university.

Funding: The present research did not use financial resources.

Authors’ contribution: Study concept and design: Karim Baharlouie, V.S.

Wangward; Critical revision of the manuscript: Karim Baharlouie; data collection: Karim Baharlouie

Conflict of interest: There is no conflict of interest.

Acknowledgments: Thanks to all the participants who helped us in this research.

(3)

ریثات ی ک رمت هرود ی

تان مارآ یزاس هدنورشیپ دمآراک رب

ی نلاضع ی ناراکشزرو درکلمع و

نامک اب یزادناریت

ییولراهب میرک

1

داوگناو سا یو ، 2

1 . هدنسیون لوؤسم

، هدکشناد تیبرت یندب هاگشناد ، نوپ ا نوپ ، ا دنه ، :همانایار . [email protected]

5903 - 4745 - 0009 - 0009

2 . هدکشناد تیبرت یندب هاگشناد ، :همانایار .دنه ،انوپ ، انوپ

@puna.uh.ir 1960

wangwad

0009-0002-9921-0317

هلاقم تاعلاطا هدیکچ

:هلاقم عون یشهوژپ

رات ی خ رد ی تفا : 29 / 1 / 1402

:یرگنزاب خیرات 25

/ 3 / 1402

رات ی خ ذپ ی شر : 8 / 4 / 1402

رات ی خ راشتنا : 1 / 7 / 1402

دیلک هژاو :اه

مارآ هدنورشیپ یزاس

،

یکیرتکلا تیلاعف

،

درکلمع یتکرح . :همدقم

رضاح شهوژپ زا فده ی ریثات

ک رمت هرود ی تان مارآ هدنورشیپ یزاس دمآراک رب

ی نلاضع ی ناراکشزرو درکلمع و

نامک اب یزادناریت دوب

.

:شهوژپ شور ا رد

نی شهوژپ ن همی برجت نومزآ شیپ حرط اب هک ی -

،تفرگ ماجنا لرتنک هورگ اب نومزآ سپ 40

نامک اب یزادناریت درم راکشزرو تروص هب

سرتسدرد باختنا

مارآ تانیرمت هورگ ود رد و لرتنک و هدنورشیپ یزاس

ارق ر

.دنتفرگ ،نومزآ شیپ هلحرم رد تکرش

هب مادقا ناگدننک 9

باترپ نامک اب یزادناریت تیلاعف باترپ نیح رد هک دندومن

دش تبث یفارگویمورتکلا هاگتسد زا هدافتسا اب یکیرتکلا هب هجوت اب .

رد هدش حرطم شور سانش شور

ی پ ژ هلحرم شهو

رمت ین ی زاس مارا ی پ ی هدنورش رد هسلج ره و هسلج هس هتفه ره و هتفه شش 30

هقیقد تفرگ ماجنا .

هلحرم مامتا زا دعب

تکرش هک تفرگ ماجنا نومزآ سپ هلحرم ،ینیرمت یارجا هب مادقا نومزآ شیپ هلحرم دننامه ناگدننک

9 باترپ یزادناریت

نامک اب رد هک دندومن دش تبث یفارگویمورتکلا هاگتسد زا هدافتسا اب یکیرتکلا تیلاعف باترپ نیح

هداد . شور هب اه لیلحت

ک راو سنای یریغتم کت لحت

لی .دش

:اه هتفای مارآ هلخادم هک دوب نیا زا یکاح جیاتن

( درکلمع رب هدنورشیپ یزاس P<0.05

هلضع یکیرتکلا تیلاعف ،)

( ییوزابرسود P<0.05

کلا تیلاعف و ) هس هلضع یکیرت

( ییوزابرس P<0.05 .دراد یرادانعم ریثات )

:یریگ هجیتن لک روط هب

ی اتن ی ج مها رب رضاح شهوژپ ی

ت مارآ همانرب درکلمع و ینلاضع یدماراک رب هدنورشیپ یزاس

نامک اب نزادناریت دیکات

.دراد

دانتسا : ییولراهب ، میرک .سا یو ،داوگناو ؛ (

1402 .) ثات ی ر ی ک رمت هرود ی تان مارآ یزاس پ ی هدنورش دمآراک رب ی نلاضع ی ت ناراکشزرو درکلمع و ی

زادنار ی نامک اب هیرشن .

یشزرو یتکرح یریگدای و دشر

، 15 ( 3 ،) ص - ص .

https://doi.org/10.22059/jsmdl.2023.358017.1712 DOI:

زنماک ویتیرک سنسیلا ساسا رب ار دوخ یرکف تیکلام قح و تسا ناگیار یملع هیرشن نیا

CC BY-NC 4.0 .تسا هدرک راذگاو ناگدنسیون هب

امنرات

: r https://jsmdl.ut.ac.i

| همانایار : [email protected]

نارهت هاگشناد تاراشتنا :رشان .

(4)

همدقم ناور شزرو ناسانش ی

م ی تراهم دنناوت اه

یی آرف ات دننک کمک ناراکشزرو هب ات دنهد شزومآ ار ی

دن ی گدا ی ر ی تراهم و اه ی تکرح ی

ازفا ار دوخ ی

ش اهراشف اب ،دنهد ی

تباقر ی ب رانک یا ی

،دن هاگآ حطس ی

ارب مزلا ی درکلمع هنیهب ظنت ار ی م حم رد و دننک ی

ط اقر تب ی زکرمتم

دننامب

1دات(

و

،ناراکمه 2022

) . ناور اتسار نیا رد کینکت هعسوت هب نیرمت و شزرو ناسانش

ناور یاه دنتخادرپ یتخانش

و گربنیو(

2دلوگ ، 2023 کینکت .) یاه

ناور تخانش ی اب ی د شخب ی ادج یی ذپان ی ر آرف زا ی دن رمت ین ی ی ک اس اب هارمه هک دشاب راکشزرو ی

ر رصانع

رمت ین ی ا .دوش ماجنا ی

ن رتهب هب ی ن ب کرتشم شلات اب هجو ی

ن برم ی

، ناور شزرو سانش ی

م ماجنا راکشزرو و ی

دوش یلایو(

3، 2007 ) .

ا اب ی ن ،لاح ی ک برم ی هقلاع و هاگآ دنم

م ی دناوت کینکت یاه ساسا ی ناور تخانش ی ب ار ی دزوما نآ و هب ار اه وی هژ ح رد ی ن رمت ی ن عقاو ی

دنک لقتنم راکشزرو هب اراک(

و4

) .

کینکت زا یکی ناور یاه

ناور طسوت رایسب هک یتخانش یم هدافتسا ناراکشزرو و ناسانش

مارآ کینکت ،دوش .تسا هدنورشیپ یزاس

رمت نی مارآ یزاس پ هدنورشی

5 ( مارآ نآ هب هک )PRT

یزاس پ نسبوکاج هدنورشی ای

مارآ زاس ی پ هدنورشی نلاضع

6 (ی ن )PMR

زی م ی وگ دنی

وئاژ(

،ناراکمه و7

2016 ) . آ مار زاس ی پ ی هدنورش نلاضع ی ( )PMR

ی ک مومع شور ی

ارب ی مارآ زاس ی لش سپس و هناهاگآ ضابقنا اب

هورگ ندرک ی

ا .تسا تلاضع زا ی

ن نکت ی ک ارب و دش هداد هعسوت ،نوسبوکاج طسوت لصا رد ی

اقترا و درد شهاک ،سرتسا شهاک ی

تفرگ رارق هدافتسا دروم تملاس گنایل(

،ناراکمه و8

2021 ).

مارآ زاس ی هدنورشیپ گنارب شهاک لماش

ی گتخ ی س ی متس بصع ی

س و راتخمدوخ ی

س مت بصع ی زکرم ی ازفا و ی ش لاعف ی ت تاپمساراپ ی ک نلاضع نوت اب هک تسا ی

- تلکسا ی بلق و ی قورع ی اپ یی ن و رت

رکودناورون درکلمع ی

ن غت یی ر ی هتفا ر ،تحارتسا دوبهب هب ی

رواک ی و درکلمع م کمک ی دنک ( لآ

9نوسی ،ناراکمه و 2019

) پ . ی داهنش هدش

سا ت ازفا هک ی ش مارآ یزاس ازفا ثعاب ی ش تکرح تراهم ی

اناوت دوبهب و یی

گنارب لرتنک ی

گتخ ی م سرتسا و ی

ا .دوش ی ن ا هب ی داج حطس

صخشم ی گنارب زا ی گتخ ی ف ی ز ی ک ی نهذ و ی ارب ندرک مرگ زا لبق ی

م کمک تباقر ی

دنک ( ئوک زنونی رگ و

10، ثیفی 2019 ) تقو . ی زاب ی نک

م ،دش مارآ ی

دناوت رتهب زکرمت و هجوت ی

زاب هب تبسن ی

و دشاب هتشاد دناوتب

رس ی ع رت مصت ی م گب ی در نچمه و ی ن م ی دناوت مطا اب ی نان

بی رتش ی رتلااب رد ی ن زاب دوخ حطس ی

دنک ( لآ نوسی ،ناراکمه و 2019

).

اربانب

،نی رط زاPRT

قی شمارآ و شمارآ تلاضع

،ندب لک

شان بارطضا ی

حم زا طی اه ی شنکاو دننام ،صاخ اه

ی مومع بارطضا ی

لآ(

نوسی ،ناراکمه و 2019

ئوک ؛ زنونی رگ و

،ثیفی 2019 ،)

بوف یای صصخت راتفگ ی

تلزاه(

- تسا زنوی کفوکروب و

11 ، 2001 پ بارطضا و ،) شی

زا هقباسم پلناد و لنادوا(

12 ، 2019 وگلاگ ؛ -

13زموگ

،ناراکمه و 2020

) م راهم ار ی دنک . رط زا قی غت ریی عضو تی ،بارطضا مPRT

ی صخش درکلمع رثوم روط هب دناوت ی

ازفا ار شی دهد

1- Tod

2 - Weinberg & Gould

3 - Vealey

4- Kara

5- Progressive relaxation training

6- progressive muscle relaxation

7- Zhao

8- Liang

9- Allison

1 - Quinones & Griffiths 0 1 - Hazlett-Stevens & Borkovec 1 1 - O’Donnell & Dunlap 2

1 - Gallego-Góme 3

(5)

ینلاضع یدماراک و درکلمع رب یزاس مارآ رثا

6

و اکلچاو(

1زتاک ، 1999 ک ؛

2، می 2008 وگلاگ ؛ - ،ناراکمه و زموگ 2020

مه رد .) نی هک تسا هدش هداد ناشن ،لاح هب رداق PRT

نچمه و راشف و بارطضا شهاک نی

اقترا ی ب رد رتهب درکلمع نی

هفرح ناراکشزرو یا

تسا ینلایک(

،ناراکمه3

2016 گنایل ؛ و4

ینیلگاتاب ؛ ،ناراکمه و5

2022 رد .) ( ناراکمه و گنایل اتسار نیا 2021

مارآ تانیرمت هک دنداد ناشن ) هدنورشیپ یزاس

یم یهاگشناد ناراکشزرو درکلمع رادانعم دوبهب ثعاب ( ناراکمه و ینیلگاتاب .دوش

2022 مارآ تانیرمت هک دنداد ناشن زین ) یزاس

تسیلابتکسب درکلمع شیازفا ثعاب زیتروا نیا رب هولاع .دیدرگ هبخن یاه

گنارگ و (6

2006 مارآ تانیرمت هک دنداد ناشن ) یزاس

فلگ درکلمع دوبهب ثعاب هدنورشیپ یم نازاب

لگ نینچمه .دوش ( ناراکمه و یدمحم

2018 مارآ همانرب هرود کی هک دنداد ناشن ) یزاس

همین نانکیزاب درکلمع رب ( یحتف نیا رب هولاع .دراد یرادانعم ریثات لابتوف رهام

2012 هک داد ناشن ) ارجا

ی مارآ زاس ی پ ی هدنورش ی

نلاضع ی تراهم رب اه ی ورس ی س لک سات و دنلب یی

ر .دراد یرادانعم ریثات

مارآ تانیرمت تیمها رب قوف هدش رکذ تاقیقحت هچرگا اما ؛دراد دیکات ناراکشزرو درکلمع رب هدنورشیپ یزاس

اب ناققحم ی

د

شخبرثا ی همانرب یاه مارآ ار هدنورشیپ یزاس اعر اب

ی ت صوصخ ی تا ن و ی اهزا ی درف ی ناراکشزرو نآ تراهم حطس نینچمه و

اه دروم ،

سررب ی ( دنهد رارق ناراکمه و گنایل

، 2021 .) تروص هب هبخن ناراکشزرو رب یدودحم تاقیقحت ققحم شناد اب هکنیا هب هجوت اب

مارآ تانیرمت رثا یسررب نیاربانب ،تسا هدشن ماجنا نامک اب یزادناریت ناراکشزرو رب صاخ روط هب و ماع ناراکشزرو رب ینلاضع یزاس

،نیا رب هولاع .دراد ترورض نامک اب یزادناریت ا رد

ی ن مز ی هن یناگاپ ( ناراکمه و7

2023 کات ) ی هد هدرک تانیرمت هک تسا نشور ،دنا

مارآ هدنورشیپ یزاس م

ی هصخشم دناوت یاه

تراهم ی رد ی ک راتفر حطس یم درکلمع و هجیتن روظنم( ی

)دشاب غت ار یی ر مولعم اما ،دهد

نی تس چ هچ ی ز ی حطس رد ناکم ی ک ی شزومآ هدش هداد همانرب لثم( تسا

یر ز ی تاکرح رتهب یا

تنک هظحل لر یا

، گنا لرتنک ی

گتخ ی

،

ا وگل ی لاعف ،رتهب ی ت یاه نلاضع ی .) دب ی ن ترت ی

،ب ا دروم رد نتسناد اب ی

هکن مارآ تانیرمت هدنورشیپ یزاس

هنوگچ م راک ی حطس( دنک

،)یکیناکم سناتپ

ی ل اهن رد و هدش هداد شزومآ هچنآ کرد ی

ت وی ار ی ش لکتورپ یاه رمت ین ی دوجو اربانب .دراد ی

ن سررب ی یاه ب ی رتش

سم دروم رد ی

ر غت یی ر ینلاضع یدماراک رورض

ی م رظن هب ی .دسر مارآ تانیرمت هرود کی ریثات فده اب رضاح هعلاطم ،نیاربانب یزاس

.تفرگ ماجنا نامک اب یزادناریت ناراکشزرو درکلمع و ینلاضع یدمآراک رب هدنورشیپ شور شهوژپ یسانش همین ،شور ظاحل زا رضاح شهوژپ یبرجت

و حرط تروص هب شهوژپ شیپ

نومزآ - سپ نومزآ دوب لرتنک هورگ اب .

تکرش ناگدننک

رضاح شهوژپ یرامآ هعماج نامک اب یزادناریت ناراکشزرو

رهش نکاس ناهفصا

ینس هنماد اب 28

ات 45 .دندوب لاس هزادنا

هنومن

40 رفن ( 20 رفن رد ره هورگ ) اب هبساحم ناوت (

G * Power

هخسن 3.1.9.2 ) اب هدافتسا زا یافلآ 5

،دصرد یاتب 80 دصرد و هزادنا

رثا نهوک ید(

8 / 0 رب ساسا ریداقم زا یتاعلاطم هک

ًلابق ( ناراکمه و گنایل ،ناراکمه و

2021 ماجنا ) هدش

،دوب سابتقا دیدرگ .

شور هنومن .دوب سرتسد رد شور هب رضاح قیقحت یریگ تکرش

رد یفداصت تروص هب ناگدننک ود

نیرمت هورگ مارآ

هدنورشیپ یزاس

کلام .دنتفرگ رارق لرتنک و ( :زا دوب ترابع شهوژپ هب دورو یاه

1 ) ( ،نامک اب یزادناریت شزرو رد تیلاعف لاح رد ناراکشزرو 2

)

1- Wachelka & Katz

2- Kim

3- Keilani

4- Liang

5- Battaglini

6- Ortiz & Grange

7- Pagani

(6)

7

،هتشذگ هام شش رد اهوراد و لمکم فرصم مدع (

3 ) هبرجت لقادح 10

نیب و روشک تاقباسم رد تکرش لاس یللملا

هتوک(

و1

ه ،ناراکم 2007 ) ، ( و 4 ) هعلاطم رد تکرش یارب هناهاگا تیاضر کلام .

( :زا دندوب ترابع شهوژپ زا جورخ یاه 1

) ود زا شیب تبیغ

تانیرمت رد هسلج ( ،

2 ) ندش رادیدپ صقن هنوگره

ای ب یرامی تکرح درکلمع رب هک ی

ثات راذگری ( ،دشاب 3 ) بیسآ فلتخم لحارم رد یگدید

قیقحت ( و ، 4 ) زا فارصنا قیقحت رد تکرش

. هعلاطم نیا رد 20

نامک اب یزادناریت درم راکشزرو نیرمت هورگ رد

مارآ یزاس :نس(

86 / 4 25± / 34 :دق ،لاس 44

/ 5 49± / 177 :نزو ،رتمیتناس 64

/ 6 83± / 72 و ،)مرگولیک 20

نامک اب یزادناریت درم راکشزرو هورگ رد

:نس( لرتنک 33

/ 4 41± / 33 :دق ،لاس 90 / 4 23± / 178 :نزو ،رتمیتناس 14

/ 7 11± / 69 )مرگولیک .دنتشاد روضح

رازبا

اکیرمآ روشک تخاس نوسکآرون یفارگویامورتکلا هاگتسد .دش هدافتسا نوسکآرون هاگتسد زا یفارگویامورتکلا یاه هداد تبث روظنم هب یاراد 16 یکیرتکلا تیلاعف یریگ هزادنا هب رداق هک تسا لاناک 8

زا نآ جیاتن لیلحت و هیزجت یارب .تسا نامزمه روط هب هلضع

دافتسا هطوبرم رازفا مرن .دش ه

امورتکلا ی فارگو ی حطس ی ارب ی لاعف تاعلاطا تبث ی

ت نلاضع ی س تبث روظنم هب .دش هدافتسا ی

لانگ

لحم ادتبا دورتکلا بصن

اهوم فذح اب ی

مت لکلا سپس و دئاز ی

ز اهدورتکلا .دش ور رب

ی وزابرسود تلاضع و یی

هس ییوزابرس رارق

دنتفرگ مطا لوصح اب و ی

نان ا زا ی هکن ور رب اهدورتکلا ی

کش س ،دراد رارق هلضع م ی

تبث لانگ دش

. دروم نیا رد اهدورتکلا

و تبثم ی

)هایس گنر هب( یفنم زاوم

ی اب اهرات تهج ی

نلاضع ی تناس ود هلصاف هب و ی

رتم ور رب مه زا )زکرم ات زکرم(

ی گدمآرب ی هلضع زکرم

هداد رارق دوجوم یاهزیون ندناسر لقادح هب یارب )زمرق گنر( یثنخ دورتکلا و دندش رارق هناش و جنرآ ،تسد چم یناوختسا دیاوز رب

دنتفرگ اهن . ی ات بثت ی ت لباک ور اه ی و تسوپ صوصخم بسچ زا هدافتسا اب اهدورتکلا هداد .تفرگ ماجنا

اه ی م درو س زا هدافتسا ی

لانگ

مورتکلا هدش تبث ی

فارگو ی م رذج ،لماش ی

گنا ی ن تاعبرم دوب ارف زا سپ هک ی

دن یعیبط زاس ی م بسح رب و ی

ورک لو تسد هب ت یارب .دمآ

هداد هنماد یزاس یعیبط ،ییوزاب رسود تلاضع دروم نیا رد .دیدرگ هدافتسا یدارا ضابقنا رثکادح شور زا ،یفارگویامورتکلا یاه

هس ورین رثکادح اب هجنپ تردق یارجا اب تلاضع ،دروم نیا رد .دندش ضبقنم رثکادح تمواقم ربارب رد ییوزاب یبارغ و ییوزابرس

آ دروم دنتفرگ رارق شیامز .

هجنپ تردق یورین رثکادح (

طسوتمروط هب 3

شیامزآ ) دش نییعت یتسد رتمومانید اب .

لکت ی ف ا ی ن شهوژپ

نومزآ هلصاف زا نامک اب یزادناریت 25

یرتم دوب ارب ققحم . ی

هزادنا گ یری تکرح تقد ی

ت یزادناری ت زا نامک اب یزادناری

قبط نامک اب

تاررقم ساردف نوی ب نی للملا ی ت یزادناری ( نامک اب ت زا )FITA

یزادناری 25 هدافتسا رتم درک

تما . تازای ارب ی ت تقد یزادناری اه قباطم

اب ز لکش ری یم .دشاب

1- Côté

(7)

8

لکش 1 . نامک اب یزادناریت رد لبیس یدنبزایتما هوحن

شهوژپ یارجا دنور

یگنهامه ادتبا رد شهوژپ نیا رد اب مزلا یاه

نامک اب یزادناریت تئیه رهش

ناهفصا فادها دروم رد حیضوت زا دعب و تفرگ ماجنا

،مزلا یاهزوجم ذخا زا دعب .دیدرگ بسک شهوژپ یارجا تهج مزلا یاهزوجم ،شهوژپ ترورض و ناراکشزرو

نومزآ یارجا هب یاه

تکرش زا کی ره زا هلحرم نیا رد .دنتخادرپ نومزآ شیپ هلحرم دش هتساوخ ناگدننک

یارجا هب 9

یزادناریت ششوک یارب نامک اب

هزادنا لمعلاروتسد اب قباطم درکلمع یریگ هداد نامزمه هک دنزادرپب هطوبرم یاه

هزادنا یارب یفارگویمورتکلا یاه یدماراک یریگ

هس و ییوزابرسود تلاضع ینلاضع .دیدرگ تبث زین ییوزابرس

.تفرگ ماجنا )نیرمت( هلخادم هلحرم ،نومزآ شیپ هلحرم زا دعب رد

هلخادم هلحرم تدم هب هک ،)نیرمت(

شش هتفه ره و هتفه 3

هسلج ره و هسلج 20

هورگ ،تفای ماجنا لوط هب هقیقد نیرمت

مارآ یزاس

هدنورشیپ تیلاعف یارجا هب لرتنک هورگ تدم نیا رد هک تسا رکذ هب مزلا .دنتخادرپ هطوبرم تانیرمت هب

دوخ هنازور و لومعم یاه

سپ اقیقد نومزآ سپ هلحرم .دنتخادرپ تکرش هلحرم نیا رد .دش ارجا ینیرمت هسلج نیرخآ زا

ناگدننک شیپ دننامه یارجا هب نومزا

.دنتخادرپ نامک اب یزادناریت

فرعم ی مارآ شزومآ زاس

ی پ هدنورشی

مارآ شزومآ هب زاس

ی پ

،هدنورشی مارآ

زاس ی پ نوسبوکاج هدنورشی ن

زی م هتفگ ی ،نوسبوکاج( دوش 1938

ا .) نی :تسا شخب ود لماش

هدامآ زاس ی عضو تی و ندب 20 رمت ،ناراکمه و گنایل زا سابتقا( نی 2021

) . 20 رمت نی م عورش سفنت اب ی

ود نآ لابند هب و دوش

مارآ راب زاس ی تمسق مامت اه

ی ازجم ی ناقوف مادنا ی

ترت هب بی م ماجنا ی مارآ .دوش زاس ی :تسا هلحرم راهچ لماش ندب زا تمسق ره

شخب ضابقنا ،لوا ی

،مود . کی تدم هب ثکم 5

ناث هی ارب ی مارآ ،موس .ضابقنا ساسحا هبرجت یزاس

وضع ،مراهچ و . کی

هب ثکم

تدم 5 ناث هی ارب ی لاوت .شمارآ ساسحا هبرجت ی

تمسق همه شمارآ ز حرش هب اه

ری ناقوف مادنا ،لوا :تسا ی

ت ،موس ؛رس ،مود . و ؛هن

ناتحت مادنا ،مراهچ ی

ز تمسق ره شمارآ . ری

ن زی اهن رد .تسا هلحرم راهچ لماش

،تی تمسق ندش لش ادتبا اه

ی کرت یبی ناقوف مادنا ی

م قافتا ی تمسق مامت سپس و دتفا اه

ی ناتحت مادنا ی

م لش مه اب ی

آرف لک ات دنوش دنی

رمت ینی .دوش لماک ارب ،ادتبا

ی هدامآ زاس ی

عضو تی تکرش ،ندب ک

اب ناگدنن دی سابل اه ی زت و گنت یتانیی رمت عنام هک ار نی

م ی

،دوش دنزاس جراخ ار ور سپس و

ی لبم ای لدنص ی

شنب

،دننی لاح رد ی تسد ود هک اهوزاب و

ور ی کت هی هاگ یاه لبم ای لدنص ی م رارق فاص ی

،دنریگ هب اپ ود بط روط یعی شک هدی م ی دنوش .

(8)

9

ولج هب

، مارآ هب هنتلااب و رس و ی

کت لبم تشپ هب هی

ا لوط رد .تسا هداد نی

آرف

،دنی اب ناگدننک تکرش دی

شنب تحار ناکما دح ات دننی

رمت تارثا ات تانی

وقت و دنشخب دوبهب ار تی

.دننک ،مود 20 رمت نی م عورش سفنت اب ی

دوش مارآ نآ لابند هب و زاس

ی ناقوف مادنا ی

سار رسود هلضع ،پچ رسود هلضع ،تسار تسد ،پچ تسد لماش م و ت

چ م ماجنا اه ی

دوش پ هلمج زا ،رس ندش لش .

،یناشی مشچ

بل و ندرگ ،هناچ ،اه هناش هلمج زا هنت ندش لش و ؛اه

ناقوف مادنا ندش لش .مکش و اه

،ی ناتحت مادنا ندش لش اب هنت و رس ی

اب

اپ نار و اپ قاس ،هنشاپ ،اپ ناتشگنا هلابند ی

اپ ،پچ ی م ماجنا اپ ود ره سپس و تسار ی

.دوش اهن رد

،تی مارآ زاس ی ناقوف مادنا

،ی رس

کرت مه اب هنت و بی

م ی مارآ سپس و دوش زاس

ی تمسق مامت اه

ی ناتحت مادنا و هنت ،رس ی

کرت بی م ی آرف لک ات دوش دنی

لماک شمارآ

.دوش

یرامآ شور

ا رد ی ن صوت رامآ زا شهوژپ یف

ی ارب ی ییعت ن زکرم صخاش ی

م(

ی گنا ی ن گدنکارپ صخاش و ) ی

عم فارحنا(

ی را ) نومزآ زا .دش هدافتسا

پاش ی ور وی کل ارب ی بط یع ی زوت ندوب ی ع هداد ه ارب .دش هدافتسا ا ی

سررب ی لحت ی ل هداد یراووک نومزآ زا اه سنا

هدافتسا زجت .دش ی ه و

لحت ی ل هداد یرامآ رازفا مرن زا هدافتسا اب اه سا سا یپ سا

هخسن 24 .تفرگ ماجنا

هتفای شهوژپ یاه

لودج رد 1

م نیگنای عم فارحنا و رای

هب طوبرم شهوژپ یاهریغتم

یط لحارم هزادنا فلتخم یریگ

هورگ رد یاه فلتخم نینچمه و

شیپ ضرف زین سنایراووک نومزآ یاه هئارا

هدش تسا .

لودج 1 . لحارم رد قیقحت هتسباو یاهریغتم رایعم فارحنا و نیگنایم هورگ رد و

ضرف شیپ و فلتخم یاه نومزآ یاه

سنایراوک

لودج رد هک روطنامه 1

یم هدهاشم شیپ دوش

ضرف سنایراو یربارب ؛کلیو وریپاش نومزآ :یتیلامرن( سنایراووک نومزآ یاه :اه

یم رارقرب قیقحت یاهریغتم دروم رد )نویسرگر طخ بیش و نول نومزآ همادا رد .دشاب

ارب ی هداد لیلحت اه

نومزآ زا لحت

ی ل

راووک ی سنا غتم کت ی ر ی هدافتسا دش هک نآ جیاتن رد لودج 2 هدش هئارا .تسا

لودج 2 . هتفای یاه لحت نومزآ هب طوبرم لی

ک راو سنای یریغتم کت

ریغتم تاروذجم عومجم

یدازآ هجرد تاروذجم نیگنایم

رادقم ینعم حطس F

یراد اتا روذجم

درکلمع 025

/ 398 1

675 / 132 833

/

* 16 001 / 0 375

/ 0

ییوزابرسود هلضع 008

/ 185 1

008 / 185 827

/

* 8 001 / 0 240

/ 0

ریغتم هلحرم

شیامزآ لرتنک

فارحنا نیگنایم± نومزآ

وریپاش نومزآ

نول بیش فارحنا طخ نیگنایم± نومزآ

وریپاش نومزآ

نول بیش

طخ

درکلمع نومزآ شیپ

83 / 5±20 / 118 65

/ 0 462 / 216 0 / 63 0 / 3±93 / 521 67

/ 0 840 / 159 0 /

0 0/601 0/061 68/2±19/82 0/810 0/727 74/2±26/31 نومزآ سپ

هلضع ییوزابرسود نومزآ شیپ

06 / 28±35 / 549 434 / 0 232 / 218 0 / 66 0 / 34±05 / 546 229 / 0 273 / 132 0 /

0 0/126 0/657 551/32±13/99 0/219 0/174 502/22±60/26 نومزآ سپ

هس هلضع -

ییوزابرس نومزآ شیپ

26 / 28±20 / 640 234 / 0 745 / 146 0 / 99 0 / 32±75 / 646 551 / 0 169 / 069 0 /

0 0/147 0/210 644/22±13/99 0/434 0/578 592/32±60/26 نومزآ سپ

(9)

10

هس هلضع ییوزابرس 158

/ 51 1

053 / 17 164

/

* 4 001 / 0 101

/ 0

لودج رد هک روطنامه 2

م هدهاشم ی

ددرگ مارآ تانیرمت ( یزادناریت درکلمع دوبهب ثعاب هدنورشیپ یزاس

37 / 0

2=

،η 001 / 0

= ،sig

83 / 16

= ،F

نیگنایم فلاتخا اب 07

/ 6 ،لرتنک هورگ اب هههسیاقم رد رتلااب دحاو 05

/

>0 ( ییوزابرههسود هلههضع یدمآراک ،)P 24

/ 0

=

η2

، 001 / 0

= ،sig 82 / 8

= ،F

/ 48 نییاپ تلوورکیم ،لرتنک هورگ اب هههسیاقم رد رت

05 /

>0 هلههضع یدمآراک و )P

هس ( ییوزابرس 10

/ 0

2=

،η 001 / 0

= ،sig 16 / 4

= ،F

/ 48 نییاپ تلوورکیم ،لرتنک هورگ اب هسیاقم رد رت

05 /

>0 )P

.تسا هدش و ثحب تن ی هج گ ی ر ی

ریثات رضاح شهوژپ زا فده مارآ تانیرمت هرود کی

نامک اب یزادناریت ناراکشزرو درکلمع و ینلاضع یدمآراک رب هدنورشیپ یزاس

نیا جیاتن .دوب مارآ تانیرمت هرود کی هک داد ناشن شهوژپ

و دراد یرادانعم ریثات نامک اب یزادناریت ناراکشزرو درکلمع رب یزاس

نآ درکلمع رادانعم شیازفا ثعاب هفرح ناراکشزرو رد هنیمز نیا رد هدش ماجنا تاعلاطم هتفای اب هتفای نیا .تسا هدش اه

یا ینلایک(

،ناراکمه و گنایل ؛ 2021

،ناراکمه و ینیلگاتاب ؛ 2022

) ( ناراکمه و گنایل دروم نیا رد .تسا ناوخمه 2021

)

مارآ تانیرمت هک دنداد ناشن هفرح ناراکشزرو درکلمع و بارطضا رب هدنورشیپ یزاس

نینچمه .دراد یرادانعم ریثات وجشناد یا

ینیلگاتاب ( ناراکمه و 2022

مارآ تانیرمت هرود کی هک دنداد ناشن ) ریثات تسیلابتکسب ناراکشزرو درکلمع رب هدنورشیپ یزاس

.دراد یرادانعم گنارگ و زیتروا نیا رب هولاع

1 ( 2006 مارآ تانیرمت هک دنداد ناشن ) فلگ درکلمع دوبهب ثعاب هدنورشیپ یزاس

نازاب

یم لگ نینچمه .دوش ( ناراکمه و یدمحم

2018 مارآ همانرب هرود کی هک دنداد ناشن ) مع رب یزاس

همین نانکیزاب درکل لابتوف رهام

.دراد یرادانعم ریثات دادعت

تاسلج یلااب 10 هسلج رد نیرمت مارآ یزاس و یوتحم هباشم رادقم ینامز و لمعلاروتسد اه

رد نیا

تاعلاطم یم دناوت زا لیلاد یناوخمه دشاب

. یم دروم نیا رد هک درک للادتسا ناوت

تسار ةرکمین تیوقت و یراذگریثأت اب هب

ةلیسو

تدم لوط رد زغم رد تبثم تاروصت داجیا شش

لاعف بجوم ،هتفه ندروآ نییاپ بجوم و هدش زغم ةرکمین زا شخب نیا ندش رت

یندومزآ بارطضا حطس نتفرگ رتهب روصت ییاناوت ،اه

درکلمع دوبهب تیاهن رد و یزادناریت و نامک سپ ةلحرم رد

شهوژپ نومزآ

تسا هدش رضاح اراکمه و گنایل(

،ن 2021 ) ب. ه یم یلک روط نیا رد ناوت

مارآ تانیرمت رثا رد هک درک للادتسا دروم یزاس

متسیس

تدم لوط رد کیتاپمساراپ یبصع شش

لیلقت( مسیلوباتموپیه طیارش رد ندب یریگرارق و افلآ یزغم جوم تلاح رد نیرمت هتفه

تخوس ریگمشچ و

تیعقوم تعرس دناوتب تسا هتخومآ )ندب زاس شنت یاه

نومروه زا یدادعت یزاسدازآ اب ار مسیناکم رب هک اه

یاه

یم رثا ندب یقیبطت و یعافد سرتسا ندرک یثنخ تهج درف رد یگدیمرآ خساپ داجیا ینعی هیور نیا .دنک لرتنک ،دنراذگ

یشان یاه

تیعقوم زا شنت یاهدادیور و اه

هب ار یدنیارف ،از یم دوجو

هب هک دروآ تسار ةرکمین نآ ةطساو

یم تیلاعف هب رتهب یزغم زا و دزادرپ

هب یریگولج یزیلانآ یاهتیلاعف یم لمع

یآ .د عیسو درف هاگدید نیاربانب هب و هدش رت

میمصت هظحل رد دناوتیم یتحار .دنک یریگ

دناسرب ماجنا هب ار رظندروم تیلاعف ،شیوخ تلاضع رب یفاک طلست اب نینچمه ،ناراکمه و ینیلگاتاب(

2022 ) یاربانب . هب ن یلک روط

یم شهوژپ جیاتن ساسا رب هک تفگ ناوت

مارآ تانیرمت هدنورشیپ یزاس

یم ثعاب رد و دشاب هتشاد زکرمت دوخ تیلاعف رب درف ات دوش

ینارگن و سرتسا و بارطضا نازیم زا هجیتن یرکف یاه

درف بیصن لماع نیا رثا رد هک یدرکلمع دوبهب ةجیتن رد و دوش هتساک شا

یم ازیم ددرگ یصخش یگتسیاش و یدمآراکدوخ ن دبای شیازفا شا

یم هک شهوزپ جیاتن هک دشاب راذگرثا درکلمع شیازفا رب دناوت

.دوب بلطم نیا دیوم زین رضاح

1- Ortiz & Grange

(10)

11

مارآ تانیرمت هرود کی هک داد ناشن رضاح هعلاطم جیاتن رگید هس و رسود تلاضع یکیرتکلا تیلاعف رب یزاس

نزادناریت ییوزابرس

رادانعم ریثات .دبای شهاک یرادانعم روط هب ناراکشزرو یکیرتکلا تیلاعف هک تسا هدش ثعاب و دراد ی

رد ققحم یوجتسج اب هچرگا

هاگیاپ هعلاطم یتاعلاطا یاه ( پلو دروم نیا رد اما دیدرگن تفای دروم نیا رد یا

1958 ) ینلاضع تیلاعف ،یلرتنکدوخ هک درک داهنشیپ

مارآ رب ینتبم تلاخادم و نکمم یزاس

( پلو هکنیا لوا :دنشاب هتشاد طابترا رگیدکی اب شور ود هب تسا 1958

هک درک داهنشیپ )

مارآ رب ینتبم تلاخادم یم یلرتنکدوخ عبانم رد شیازفا هب رجنم هک تسا یلرتنکدوخ نیرمت لماش یزاس

مارآ ،هکنیا مود ؛ددرگ یزاس

تسا زیمآ تیقفوم یلرتنکدوخ زا هدش قتشم .

( پلو 1958 لادتسا ) یم ل دنک همانرب رد فادها یمامت نتفرگ رظن رد هک ینتبم یاه

مارآ رب یم نهذ تحارتسا و شمارآ تلاح هب رجنم یزاس یم ییاهر یفنم تاراکفا زا درف هک ددرگ

یلرتنکدوخ شیازفا ثعاب و ددرگ

یم یم رثوم ینلاضع تیلاعف شهاک رد یلرتنکدوخ شیازفا نیا .ددرگ قحت جیاتن نیاربانب .دشاب

تیلاعف شهاک رب ینبم رضاح قی

تکرش ینلاضع ( پلو للادتسا اب ناگدننک

1958 یم دروم نیا رد نینچمه .تسا ناوخمه ) هک مینک نایب میناوت

مارآ زاس ی هدنورشیپ

اب گنارب شهاک ی

گتخ ی س ی متس بصع ی س و راتخمدوخ ی

متس بصع ی زکرم ی ازفا و ی ش لاعف ی ت تاپمساراپ ی ک نلاضع نوت اب هک تسا ی

-

تلکسا ی بلق و ی قورع ی اپ یی ن رکودناورون درکلمع و رت ی

ن غت یی ر ی هتفا ( لآ نوسی ،ناراکمه و 2019

) دوبهب هب ینلاضع یدماراک

هس و ییوزابرسود رثا رد ناراکشزرو نامک اب یزادناریت درکلمع دوبهب دروم رد هتفای اب هتفای نیا هتبلا .تسا هدرک کمک ییوزابرس

مارآ ر کی رد زین هدنورشیپ یزاس یم اتسا

تکرش درکلمع دوبهب ثعاب ینلاضع یدماراک دوبهب هک دراد لامتحا هک دشاب هدش ناگدننک

.دراد هطیح نیا رد یرتشیب تاقیقحت ماجنا هب زاین لیلد نیا رکذ هتبلا ،تسا هتفای یلک روط هب یاه

رضاح شهوژپ ناشن

داد هک مارآ هلخادم ت ینلاضع یدماراک و درکلمع رب هدنورشیپ یزاس

نامک اب نزادناری

هس و ییوزابرسود تلاضع یکیرتکلا تیلاعف شهاک و درکلمع دوبهب ثعاب و دراد یرادانعم ریثات .دیدرگ نامک اب نازادناریت ییوزابرس

هعلاطم نیلوا نیا ام شناد اب رثا هب هک دوب یا

مارآ هلخادم ،دش هتخادرپ نامک اب نزادناریت ینلاضع یدماراک رب هدنورشیپ یزاس

هک

یایازم هدهاشم هدش رد نیا هدافتسا ،هعلاطم زا

مارآ هلخادم ار هدنورشیپ یزاس

هب ناونع کی شور ینیرمت

،یلمع نمیا و رثؤم یارب

دوبهب داهنشیپ نامک اب نزادناریت درکلمع و ینلاضع یدماراک یم

دنک .

ب کرد ات تسا هدرک شلات رضاح هعلاطم ی

رتش ی زا یکیرتکلا تیلاعف و درکلمع اب طبترم

مارآ هدنورشیپ یزاس هلخادم لوط رد

ا اما ،دروآ تسد هب ی

ن هب هعلاطم لکتورپ و هاگتسد

ی رط زا هک تسا هدش دودحم ی

ق امزآ نآ ی ش ا .تسا هدش ی

ن رد طقف هعلاطم م

ی نا

ناهفصا رهش نامک اب یزادناریت درم ناراکشزرو اربانب و ،دش ماجنا

ی ن معت ی م اتن ی ج ا ی ن هب هعلاطم شزرو

شزرو ناراک ،فلتخم یاه

فلتخم یتیسنج و یتراهم حوطس اب و فلتخم یاهرهش

، .دوب دهاوخ راوشد نینچمه

عطقم حرط ی

ا ی ن جاتنتسا هنوگره زا هعلاطم

لع ی گولج ی ر ی م ی دنک اربانب . ی

،ن ی ک لوط هعلاطم ی

آ ی هدن رگن م ی دناوت رثا رتهب مارآ همانرب هدنورشیپ یزاس

.دزاس راکشآ ار رب هولاع

نیا

، خرب ی للادتسا زا یا رد ینلاضع یدماراک دروم رد صوصخ هب اه

ن م اهنت و هدوب سوملم دهاوش هناوتشپ دقاف هعلاطم ی

دنناوت

هب اتن ناونع ی ج لوا ی ه .دنوش هتفرگ رظن رد

تیدودحم ساسارب هتشر رد رتشیب تاقیقحت ماجنا شهوژپ یاه

حوطس اب ناراکشزرو و فلتخم یشزرو یاه فلتخم یتراهم

یم داهنشیپ یدنیآرف تارثا ندش صخشم یارب اما ،دش هتخادرپ ینلاضع یدمآراک یسررب هب رضاح هعلاطم رد هچرگا نینچمه .دوش

مارآ تانیرمت یم داهنشیپ )کیتامنیک( یتکرح یوگلا و )فارگولافسناورتکلا( یبصع یاهدنیآرف یسررب ،هدنورشیپ یزاس

.دوش

رکشت و ریدقت تکرش هیلک زا هلاقم ناگدنسیون .دنراد ار ینادردق و رکشت لامک شهوژپ رد ناگدننک

References

Allison, S., Irwin Hamilton, K., Yuan, Y., & Wallis Hague, G. (2020). Assessment of progressive muscle relaxation (PMR) as a stress-reducing technique for first-year veterinary students. Journal of Veterinary Medical Education, 47(6), 737-744. http://doi.org/ 10.3138/jvme.2018-0013

(11)

12

Battaglini, M. P., Pessôa Filho, D. M., Calais, S. L., Miyazaki, M. C. O. S., Neiva, C. M., Espada, M.

C., ... & Verardi, C. E. L. (2022). Analysis of Progressive Muscle Relaxation on Psychophysiological Variables in Basketball Athletes. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(24), 17065. http://doi.org/ 10.3390/ijerph192417065

Côté, J., Baker, J., & Abernethy, B. (2007). Practice and play in the development of sport

expertise. Handbook of sport psychology, 3(184-202).

http://doi.org/10.1002/9781118270011.CH8

Fathi, Z. (2012). The effect of two different relaxation training methods on the athletic performance of female badminton champions. Master's thesis, University of Tehran. (In Persian)

Gallego-Gómez, J. I., Balanza, S., Leal-Llopis, J., García-Méndez, J. A., Oliva-Pérez, J., Doménech- Tortosa, J., ... & Rivera-Caravaca, J. M. (2020). Effectiveness of music therapy and progressive muscle relaxation in reducing stress before exams and improving academic performance in Nursing students: A randomized trial. Nurse education today, 84, 104217. http://doi.org/

10.1016/j.nedt.2019.104217

Golmohammadi, B., Kashani, V., & Khosravi, A. (2018). The Effect of a Relaxation Program on Performance of Sub-Elite Football Players. Journal of Sports and Motor Development and Learning, 10(3), 385-411. http://doi.org/10.22059/jmlm.2018.208261.1095 (In Persian)

Hazlett-Stevens, H., & Borkovec, T. D. (2001). Effects of worry and progressive relaxation on the reduction of fear in speech phobia: An investigation of situational exposure. Behavior therapy, 32(3), 503-517. http://doi.org/10.1016/S0005-7894(01)80033-2

Kara, E., Türküm, A. S., & Turner, M. J. (2023). The Effects of Rational Emotive Behaviour Therapy (REBT) Group Counselling Program on Competitive Anxiety of Student-Athletes. Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 1-18. http://doi.org/10.1007/s10942-023- 00497-z

Kim, Y. (2008). The effect of improvisation-assisted desensitization, and music-assisted progressive muscle relaxation and imagery on reducing pianists' music performance anxiety. Journal of Music Therapy, 45(2), 165-191. http://doi.org/10.1093/jmt/45.2.165

Liang, D., Chen, S., Zhang, W., Xu, K., Li, Y., Li, D., ... & Liu, C. (2021). Investigation of a progressive relaxation training intervention on precompetition anxiety and sports performance among collegiate student athletes. Frontiers in psychology, 11, 617541.

http://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.617541

O’Donnell, P. S., & Dunlap, L. L. (2019). Teacher acceptability of progressive muscle relaxation in the classroom for the treatment of test anxiety. Journal of Psychologists and Counsellors in Schools, 29(2), 151-165. http://doi.org/ 10.1017/jgc.2019.1

Ortiz, J., & Grange, L. L. (2006). Efficacy of relaxation techniques in increasing sport performance in women golfers. The sport journal, 9(1).

Pagani, E., Gavazzoni, N., Bernardelli, G., Malacarne, M., Solaro, N., Giusti, E., ... & Lucini, D.

(2023). Psychological Intervention Based on Mental Relaxation to Manage Stress in Female Junior Elite Soccer Team: Improvement in Cardiac Autonomic Control, Perception of Stress and Overall Health. International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(2), 942.

http://doi.org/10.3390/ijerph20020942

Quinones, C., & Griffiths, M. D. (2019). Reducing compulsive Internet use and anxiety symptoms via two brief interventions: A comparison between mindfulness and gradual muscle relaxation. Journal of behavioral addictions, 8(3), 530-536.

http://doi.org/10.1556/2006.8.2019.45

Tod, D., Pullinger, S., & Lafferty, M. (2022). A systematic review of the qualitative research examining stakeholders’ perceptions of the characteristics of helpful sport and exercise psychology practitioners. International Review of Sport and Exercise Psychology, 1-25.

http://doi.org/10.1080/1750984X.2022.2145575

Vealey, R. S. (2007). Mental skills training in sport. https:doi.org/ 10.1002/9781118270011.ch13

(12)

13

Wachelka, D., & Katz, R. C. (1999). Reducing test anxiety and improving academic self-esteem in high school and college students with learning disabilities. Journal of behavior therapy and experimental psychiatry, 30(3), 191-198. http://doi.org/10.1016/s0005-7916(99)00024-5

Weinberg, R. S., & Gould, D. (2023). Foundations of sport and exercise psychology. Human kinetics.

Wolpe, J. (1968). Psychotherapy by reciprocal inhibition. Conditional reflex: a Pavlovian journal of research & therapy, 3, 234-240. http://doi.org/10.1007/BF03000093

Zhao F. Y., Duan Y. R., Yan H. X., Li A., Hu Y., Zhang Z., et al. (2016). Evaluation of therapy effects of moxibustion combined with Tai Chi and Jacobson’s progressive relaxation training on exercise- induced insomnia. J. Shenyang Sport Univ. 35 75–80.