A Reflection on the Concept of Love in Majalis Al-Ushshaq

(1)

Research on Mystical Literature, Vol. 16. No. 1 (sequential 48), Spring & Summer 2022 1

A Reflection on the Concept of Love in Majalis Al-Ushshaq

Mehdi Yeilaghi^ Seyed Mehdi Zarkani^

Abstract

Majalis al-Ushshaq written in 909 AH is one of the most important and ancient Tazkeras in Persian language. The multiplicity of manuscripts, which reach more than 80 copies, shows its value and importance for the present men of letters and the predecessors. Nevertheless, it has been criticized by our contemporaries mostly because of its unusual content and attribution of carnal love to the saints and the great mystics and poets of Persian literature.

Thus, researchers have published articles that have led to its rejection and denial.

The textual analysis of this work, as well as research and contemplation in the contextual groundwork of its creation of the work, in the literary-mystical center of Herat in the 9^th century led us to find two branches related to love at that time. There were two streams that we labeled as the black and white streams in this article by using the metaphor of colors, The black current showed sexual perversions and moral degeneration and the white current revealed love of beauties and the different forms of divine beauty in all levels of creation.

Our research showed that the theory of love related to Majalis al-Ushshaq was a kind of divine aesthetics and falling in love with that beauty in the mirror of beautiful faces, but the incorrect articulation of this white love current and its incorporation into the opposite discourse, namely common sexual perversions, which the work itself might have been written to oppose it, by researchers have led to form a negative view of the work and as a result its gradual rejection from the history of Persian literature.

1. Introduction

Majalis al-’Ushshāgh (909 AH) is one of the most important and old Tazkeras in Persian literature. The multiplicity of its manuscripts, which reach more than one hundred copies, shows its value and importance to our predecessors. However, it has been criticized by many contemporaries for its unconventional content and attribution of carnal love (Ešgh-e Majāzi) to some mystics. Our aim in this article was be to present the theory of love in Majalis al-

’Ushshāgh by relying on an analytical and text-based approach and paying little attention to extra-textual variables. In the literary-mystical center of 9^th century Herat, there were two currents related to love.

First, the current that oversaw sexual perversion and moral degeneration often flew in the world outside the text; we used the metaphor of "the current of black love" to call it. The other current was mainly seen in the text world and referred to the love of beauty and different forms of divine beauty. We used the metaphor of "the current of white love" to call this flow.

This research showed that the love theory of Majalis al-’Ushshāgh was of the type of divine aesthetics and love for that beauty in the mirror of beautiful faces.

However, the incorrect articulation of this flow of love and its combination with sexual perversions that are common in the world outside the text had caused the researchers to form a misconception of this venerable book.

 Ph.D. Student of Persian Language and Literature, Mystical Literature Branch, Ferdowsi University of Mashhad, Iran.

 Faculty Member of Persian Language and Literature Department, Ferdowsi University of Mashhad, Iran.

(Corresponding Author Email: [email protected])

(2)

2 Research on Mystical Literature, Vol. 16. No. 1 (sequential 48), Spring & Summer 2022

Therefore, the main issue of the present article was to challenge these extremists and deviant mentalities.

2. Research background

Previous research has generally addressed the ethical issues of Majalis al-’Ushshāgh. Some have considered the book to be fabricated because some of its contents and the love presented in it have not corresponded to their views. Some other researches have dealt with the issue of book designing. Since the book has several illustrated manuscripts, it provides the necessary materials for researches in the fields of Islamic art and book decoration.

3. Theory of love

In this section, the following questions are raised: What was meant by love in general and carnal love (ešgh-e Majāzi) in particular in Majalis al-’Ushshāgh? Can we talk about love theory? Does this work have a systematic look at the concept of love? And does it have a theoretical framework for its discussions?

4. Conceptual review

To find an answer to these questions, the concept of love and its possible definitions were discussed here in Majalis al-’Ushshāgh.

It turned out that the meaning of love in this book was the same concept that the Islamic mystics had considered of this word and they had presented it in their writings like Munes al- 'Ushshāgh

The author used mystical meanings to define love. According to him, love flew in everything and wherever there was beauty, love followed it.

Love, beauty, and sorrow are three eternal creations of God. After the death of Adam, it was manifested in Zuleikha, Yusuf, and Ya’qub. These three elements are constantly seeking to return to their eternal oneness.

Wherever there is beauty, there is a mirror for that eternal beauty and this mirror is in human beauty in its perfection.

5. The requirements of carnal love (Ešgh-e Majāzi)

This bipolar life of love and beauty and sorrow before and after the descent shows two kinds of love: One is a real love (divine love/ Ešgh-e Haghighi) and the other is carnal love (Ešgh-e Majāzi).

There are two possible interpretations of what is called Majāz here: In a permissible interpretation, it is a thing against the truth and in another sense, it is a way and a bridge to cross the truth.

In Carnal love (Ešgh-e Majāzi), both impressions are taken into account. In other words, human beauty is a mirror of divine beauty and has no independent truth, while both loves have the same extents. The unreal truth (Majāzi) can draw the lover to that true beauty.

6. Confrontation of two discourses

At the same time with the creation of Majalis al-'Ushshāgh, we face two currents, both of which have the titles of love. One is purely earthly love mixed with sexual and moral perversions and the other is pure love far from lust.

Evaluation of the book and analyzing its descriptions, metaphors, signs, and meanings showed that the love expressed in it was a kind of pure mystical love and it seemed that the author intended to distinguish his desired love from the deviant currents of the time.

(3)

Research on Mystical Literature, Vol. 16. No. 1 (sequential 48), Spring & Summer 2022 3

7. Conclusion

In the minds of some scholars, a false image of carnal love (Ešgh-e Majāzi) and the book of Majalis al-'Ushshāgh, which introduced this type of love had been formed in such a way that some had even considered the book to be fake. This article tried to extract all the manifestations, definitions, descriptions, and metaphors of love in Majalis al-'Ushshāgh via a qualitative research method in order to reach the love theory of the book.

Our research revealed that the love presented in this book was a follow-up to the mystical love of works, such as Savāneh al-'Ushshāgh, Munes al-'Ushshāgh, Lamaāt, and a kind of Plato's Symposium.

In this work, love was found to be constructive and unifying and a path to true love (divine love/Ešgh-e Haghighi). Although under the influence of the cultural atmosphere of the time, in terms of gender, boys’ lovers are many in the books, there are also some examples of love for women. This shows that love in its absolute state has been meant by the author, not for promoting sodomy As they have considered beauty to have different types and have often referred to its auditory type, love has varied types and is present in all beings, such as the love of magnets for iron.

Keywords: Majalis al-Ushshaq, love theory, divine love, aesthetics, sodomy

(4)

گنرد ی موهفم رب قشع

سلاجم

رد

قاّشعلا

یقلایی یدهم

،

ّیس یناقرز یدهم د



کچ ی هد

بی نا هلئسم :

سلاجم قاّشعلا

( لأت ی ف 909 ق . ) ی ک ی زا هرکذت اه ی مهم و نهک نابز سراف ی تسا . ددعت تسد ون ی س اه ی

نآ

، هک هب ب ی ش زا داتشه هخسن م ی دسر

، ب ی رگنا شزرا و مها ی ت نآ دزن پ ی ش ین ی نا تسا . اب ا ی ن

،فصو رد م ی نا نارصاعم

بی رتش هب ببس اوتحم ی فراعتمان نآ

و باستنا قشع زاجم ی هب لوا یا و ناگرزب نافرع اهدقن یی رب نآ هتشون هدش تسا .

شور : فده ام رد ا ی ن هلاقم ةئارا رظن ی ة قشع

سلاجم

رد

قاّشعلا

اب کسمت هب ور ی درک ی لحت یل ی و نتم روحم و ةشوگ

مشچ ی هب غتم ی اهر ی نورب نتم ی دهاوخ دوب . رد نوناک بدا ی ـ نافرع ی

ِتاره نرق

،مهن ود رج ی نا طبترم اب قشع دوجو هتشاد

تسا

؛

،تسخن رج ی نا ی هک رظان رب فارحنا سنج ی و طاطحنا قلاخا ی تسا و

ًابلاغ رد ناهج ب ی نور زا نتم رج ی نا هتشاد

تسا و ام ارب ی مان ی ند نآ زا ةراعتسا رج ی نا س ی ها قشع زاجم ی هرهب م ی رب ی م و د ی رگ رج ی نا ی هک

ًاتدمع رد ناهج نتم د ی هد

م ی دوش و رظان رب قشع هب ز ی اب یی و روص لامج هلا ی تسا . ام ارب ی مان ی ند ا ی ن رج ی نا زا ةراعتسا قشع زاجم ی فس ی د هرهب

تفرگ ی م .

ی هتفا اه و اتن ی ج : ا ی ن قحت ی ق ناشن م ی دهد رظن ةی قشع

سلاجم

ی

قاّشعلا

، زا عون لامج سانش ی هلا ی و قشع زرو ی هب نآ

لامج رد آ ی ةن روص ز ی تساب

؛ اما لصفم دنب ی تسردان ا ی ن رج ی نا قشع ی و مآ ی نتخ نآ اب فارحنا اه ی سنج ی هک رد ناهج

جراخ زا نتم لوادتم

،هدوب ببس هدش تسا رد نهذ نارگشهوژپ روصت

تسردان ی زا ا ی ن باتک دنمجرا لکش گب ی در . لئسم ة

لصا ی ةلاقم رضاح هب شلاچ شک ی ند مه ی ن نهذ

ّی ت اه ی طارفا ی و رفت ی ط ی .تسا

هژاو یدیلک یاه

؛ قشع ةیرظن

؛ یهلا قشع

؛ لامج یسانش

ةدکشناد ،یسراف تایبدا و نابز یرتکد یوجشناد

،یناسنا مولع و تایبدا هاگشناد

یسودرف

، ناریا ،دهشم ،

[email protected]



سم ةدنسیون( ناریا ،دهشم ،یسودرف هاگشناد ،یناسنا مولع و تایبدا ةدکشناد ،یسراف تایبدا و نابز داتسا

ئ

،)لو [email protected]

:لوصو خیرات 22

/ 80 / 0088 :شریذپ خیرات

80 / 82 / 0080

شهوژپ ینافرع بدا یاه

لاس مهدزناش ةرامش ، لوا یپایپ ، 00 ، ناتسبات و راهب 0080

صص ، -021 002

Doi: 10.22108/jpll.2022.131456.1664

(5)

621 / شهوژپ

،ینافرع بدا یاه

لاس مهدزناش

،لوا ةرامش ، یپایپ

84 ، ناتسبات و راهب 6806

1 ـ همدقم نامتفگ ثداوح رگا ی

مهن نرق تحت

عاعشلا رات تلاوحت ی

خ ی رارق مهد نرق من

ی تفرگ تقو نآ ، مرد

ی ی تفا ی م ر هک ی ةش

سب ی را ی اب ار مهد ةدس تلاوحت زا ی

د مهن نرق رد تسج

وجو درک ( کر . ناقرز ی

، 6۹94 : 4 )دعب هب

؛ ارب ی لأت ،لاثم ی ف

رد لاس اه ی زاغآ ی ن ( مهد ةدس 909

ق . تفرگ تروص )

؛ ا اما ی ن رثا هب مامت ی مظن هب قلعتم نامتفگ

ی ا ی

مهن نرق تاره رد هک تسا مکح

امرف ا هب هجوت .دوب ی

ن رظ ةتکن ی ف ناکما ام هب م

ی دهد رد هب ات ی

،تفا سفت ی ر لحت و ی ل

قد ی ق رت ی اوتحم زا ی تسد باتک ی

با ی م . درت ی د باستنا رد

سلاجم

قاّشعلا

سح ناطلس هب ی

ن اب ی ارق ن و ی ز ور ی درک صاخ

ون ی هدنس هب سم ئ ةل هدش ببس قشع

،تسا تواضق اه ا ةرابرد اهرظنراهظا و ی

ن رثا

، ابتم هاگ و توافتم ی

ن و دشاب داضتم و

د ی رگ هکنآ شاح هب نامز رورم هب ی

ه .دوش هدنار شسرپ

اه ی لصا ی عرف و ی قد هلاقم ی زا ًاق مه ی ن اج زاغآ م ی دوش : روطچ

م ی ناوت زاجم قشع باستنا ی

عون زا مه نآ(

ی ا رد هک ی ن هدمآ هرکذت تسا

هب ار ) صخش ی ت اه ی ملاسا نافرع لوا ةجرد ی

ذپ ی

؟تفر ون دوصقم ی

هدنس قشع زا زاجم ی قد ی

ًاق چ ی

؟تس م ی نا زاجم قشع ی

حرطم هدش ا رد ی ن اب هلاسر نآ هچ عقاو رد ی ت

عامتجا ی رج ی نا هتشاد تسا ، تبسن هچ ی آ ؟دراد دوجو یا

م ی ناوت ا ی ن ضارتعا ار رثا ی

راج داسف هب ی

هب مهن نرق ةعماج رد

و دروآ رامش شلات ار نآ

ی ارب تسناد ی

امت ی ز لئاق ندش م ی نا زاجم قشع ی

م

ّد فوص رظن ی ه اب نآ هچ ب ناهج رد ی

نور نتم زا

لوادتم هدوب تسا

؟ ا ین اه و شسرپ اه ی نمض ی د ی رگ

، ساسا تفگ اهوگو ی ا رد ار ام ی ن .داد دهاوخ لکش هلاقم

1 ـ 1 پ ی ش ی ةن شهوژپ

رکذ اکح ی ت اه ی فوص ناگرزب ةرابرد فراعتمان ی

ه اهرظنراهظا دجوم و بجوم ی

رات ی خ ی توافتم ی ةرابرد

هدش

؛ ات نآ اج تح هک ی ون ةرابرد رظن قفاوت ی

ةدنس لصاح رثا هدشن

تسا رداق . ی ( 6۹41 ( ولزوگارق ،) 6۹10

هدازراختفا ،)

( 6۹98 حوتف و ) ی

نجعمدور ی ( 6۹91 گمه ) ی

، هب پی ور ی هظ ی دلار ی ن رباب نرق ،رباب(

66 : پ 61۹ ) ا باستنا رد ی

ن هب رثا

سح ناطلس ی

ن اب ی ارق درت ی اهد یی دراو هدرک دنا

؛ رد اما ةراب ا ین هک ون ی هدنس ک ی

،تس ب نونکات ی ن عامجا املع ی

لکش هتفرگن

تسا . مه نچ ی ن اش ی د نامه رکذ رابتعا هب اکح

ی ت اه ی « توافتم

» اوتحم دقن ،باتک یی

ب رثا ی رتش عت زا یی ن ون ی ةدنس هلاسر

بلج دوخ هب ار ناققحم هجوت هدرک

تسا باتک ار نآ ولزوگارق . ی

« جع ی ب

» م ی بی دن هک

« رش ةدودحم زا ی

تع رتارف موسرم

هتفر » تسا و

« هناسفا اه ی خس ی ف لوعجم و »

هب ار صخش ی ت اه ی بوسنم هتسراو م

ی دنک تواکذ(

ی

،ولزوگارق 6۹10

: 226 )

( هدازراختفا 6۹98

باتک ار نآ ) ی

« گتخاس ی لعج و ی

» رامش هب م ی دروآ هک

« سب ی را ی موحرم هلمجزا ،رصاعم ناگدنهوژپ زا

عم دمحم ی

ن رف ار ی ا هب ات هتف ی

ن باتک دانتسا دنهد

» ،هدازراختفا(

2020 : 2 )

؛ داوجروپ ی ( 6۹44 بت ددصرد ) یی

،ن رقت ی ر و

جوت ی ه امنورد ی ة اکح یت ی هدمآرب تسا داوجروپ(

ی

، 6۹44 : 61 ).

رگراگن تنس هک تسا تسار ی

ا رد ی نار نابز ورملق و

سراف ی پ ی ش ی ةن زارد و رود ی

دراد

، رکف ام اما م

ی نک ی م رکذ اکح ی ت اه ی « توافتم هنایارگعقاو و سوملم ، »

سلاجم

رد

قاّشعلا

هدش ببس تسا

دادعت هراگن اه ی ا ی ن رثا ب ی ش زا دح راظتنا دشاب ناققحم ،تسه هچره . ی

د لثم ی ر ی روشآ و ی ( 6۹9۹ )

رظنمزا امش ی ل سانش ی غارس هب هراگن

اه ی باتک هتفر دنا د(

ّی ر ی و روشآ ی

، 6۹9۹ : -۹۹ 84 ) نانچ ؛ هک ( چولا هللا )2000

ةرابرد هخسن رادرب ی وصت و ی رگر ی بلاطم باتک ی

ارا هئ م ی دنک Uluc, 2000: 569-603 ( )

؛ ولم زلراچ ی

ل رد هلاقم ا ی

2014( گنهرف بناوج هجوتم ) ی

و بی ن للملا ی کت اب هلاسر ی

ه رب هراگن اه هدش تسا Melville, 2014: 28-37( )

رد و

د ةلاقم ی رگ ی 2017 ( طابترا هب ) هراگن

اه هجوت رابرد اب م

ی دنک Melville, 2017: 11-23 ( ).

هب ماجنارس روشک

ر ی وز ی 2017 ( ) م ی سر ی م وا هک ن ی ز هاگیاج رد ی

ک لحت ی ل رگ هب هراگن یسررب

هلاسر هتخادرپ تسا Rizvi, 2017: (

(6)

گنرد ی سلاجم رد قشع موهفم رب قاّشعلا

یناقرز یدهم دّیس و یقلایی یدهم / /

621

229-263 ).

ا رد ام ی ن نآرب هلاقم ی

م بت اب ات یی ن « رظن ی ة قشع » زاب امن یی هدش هلاسر رد اج ، ی هاگ نآ ار رد رات ی خ بدا ی تا سراف ی

صخشم نک ی م .

2 ـ رظن ی ة قشع زاجم ی

لک ی ةژاود بدا رد قشع ی

تا نافرع و هناقشاع ی

موهفم روطت ام ی

هدرتسگ ا ی هتشاد .تسا تقو ی رظن زا ی ة م هب نخس قشع ی

نا

م ی روآ ی م اب ، ی د روغث و دودح سررب

ی نام نک صخشم ار ی

م نب شسرپ . ی

دا ی ن ا رد ام ی ن قد هلاقم ی

ًاق مه ی ن هک تسا

« رظن رد

ون ی

سلاجم

ةدنس

قاّشعلا

قشع ، هب تروص لک ی زاجم قشع و ی

هب تروص ئزج ی موهفم هچ ی

هتشاد تسا آ و یا عومجم

تلااقم و تلالاد وا رد رساترس باتک نادنچ و نانچ تسه هک ناوتب زا رظن ی ة قشع رد نآ نخس هب م ی نا دروآ

؟ .»

ارب ی

ی نتفا اب خساپ ی د ار ثحب هبءزج ءزج پ ی ش ربب ی م اهرظنراهظا زا ادتبا و ی

هقف لا یوغل زاغآ وا م ی نک ی م .

2 ـ 1 سررب ی موهفم ی

وگ یا ون دوخ ی هدنس گدرتسگ هجوتم مه ی

دحت موزل و قشع موهفم ی

د رعت و ی ف نآ هدوب

؛تسا اریز زاغآ تاحفص رد ی

ن

رعت ی ف ی هئارا نآ زا م

ی دهد ع دزن اضقزا هک ا

افر ن ؛تسا لوادتم ی

نع ی اب ار قشع

« هقشع » مه ر ی هش م ی دناد نآ و

« گ ی ها ی

تسا هک رد غاب دپ ی د آ ی د و رب تخرد پ ی دچ و ةلمج تخرد ار گورف ی در و شنانچ ب ی دراشف هک من رد خاش گربو تخرد

دنامن و ...

وا ار کشخ دنادرگ

» اب(

ی

،ارق 909 : پ 1

6) . ای ن نادب تسانعم هک و ی

ِبناج نافرع ی حلاطصا

ّدم ار دراد رظن و2

مه زا ی ن لکت ادتبا ی ف صخشم ار هدنناوخ و دوخ م

ی دنک ؛ اما نآ هچ رعت هب ی ف و ی امت و صخشت ی

ز م ی دهد ا لقن ، ی ن

رعت ی ف ترضح نابز زا ی

بوقع ترضح اب هملاکم رد ی

فسو ا .تسا ی ن لصفم دنب ی قافتا هزات ی ن ی تس اریز ؛ پ ی دنو ندروخ

موهفم بوچراچ ی

پ اب قشع ی

ربما سدق هجو ی

رپ ار نآ گنر

رت و تهج گ ی ر ی نامتفگ ی ار باتک عم

ی ن رت م ی دنک وگ . یا

ون ی هدنس س زرم رب تسا رارق هک هدش هجوتم ی

لا نازغل و ی دنک تکرح همت اب و

ی د ب ی نا ی غلاب ـ ی اج قوف ی هاگ اپ و ی هاگ رظنم و

انبم و ی رظن ی وخ د راکشآ ار م

ی دنک رد هدنناوخ زونه . گ

ی ر و راد چ ی شن نامتفگ ی ب هک تسا همدقم بلاطم ی

ت ز ی ر رد

راکشآ شربارب م

ی دوش :

ع لاــخ درــک ار اــم قــش ی

دوــخ هــب اــج ی اــم تــسشن دــش رــپ

ی م ــن قــح قــشع زا ی

ا دــنام زــغم ی

اــجن هــن تــسوپ

ا رد ی ن ب ی ت دنچ دک هناسانشانعم دوجو

دراد : لاخ ی ندش ،قح قشع ،دوخ زا هت

ی ندش قشاع .تسوپ و زغم زا ا رگا

ی ن

نافرع ناگزمر ی

رعت رانک رد ار ی

ف پ ی ش ی ن هد رارق ی

،م نافرع هجو ی

قشع گنررپ رت م ی دوش

؛ نادنچ هک م ی ناوت ی م وگب یی م

ون ی هدنس هب لابند قشع حرط ی

قشع عون زا نوطلافا

ی مز زا ار نآ هک تسا ی

ن دزن نامسآ هب و رود ی

ک م ی دنک رد هچره .

رتولج همدقم م

ی ور ی م ، هراعتسا اه ی نافرع ی رد ار قشع موهفم هک هتفرگرب

دنا ، بی بورتش ی رتش م ی دوش

؛ ارب ی ون ،لاثم ی هدنس

ةراعتسا زا هلصافلاب

« تخرد ی

» هدافتسا م ی دنک ر هک ی هش رد ةبح« بلقلا » زا و دراد

« مز ی ن هدمآرب توکلم »

نآ و بلقلاةبح

،

« هناد ا ی

َا ةناخرابنا زا دبا و لزا نابغاب هک تسا

ْلَا

ْر

َو

ُحا

ُج

ُن

ٌدو ُم

َج

َن

ٌ ةَد توکلم غاب رد »

هدروآرب تسا داصم زا و ی

ق «

ُق

ْل َا

ْل

ُر

ُحو

ِم

ْن أ

ْم

ِر

َر

ّب ی

» شرورپ لاعتم قلاخ تسد هب هک تسا ی

هتفا تسا ف و فاطلا و ی

تاضو هلا ی زا تعاس و مد ره

«ی نم ی م ی ن للها »

نادب م ی دسر و

« ناحور گرب و خاش رازه دص ی

رس وا زا م

ی دنز

» اب(

ی

،ارق 909 : ر 4 )

؛ اربانب ی

،ن مه ،قشع دوخ مه

ندمآرب هاگ ناسنا مه و نآ ی

گمه تسا نآ لماح هک ی

رد ی ک هب هطقن ی ک د ی رگ م ی دنسر :

« هلا ی ندوب .»

ون ی هدنس ارب ی

(7)

624 / شهوژپ

مکحم راک ی ب ی رتش رصت ی ح م ی دنک نآ هک ةبح« بلقلا

» هب نآ زا نآرق رد هک ،

ًٌةَبِّيَطًٌةَمِلَك«

» هاربا(

ی

،م 28 ) بعت ی ر هدش تسا ،

زا سپ برت ی ت ندش هب

« رجش ة ط ی هب

» دبت ی ل م ی دوش و هک تسا تخرد نامه زا سوم

ی ادن ی « إن ی للهاانأ » م ی دونش . اپ ی نا دنب ی

ای ن موهفم زاس ی تامدقم ی ن ی ز دعاقتم ار هدنناوخ م

ی دنک هلا قشع ةرابرد تسا رارق هک ی

وگب نخس یی

م ونشب و ی م اریز ؛

ون ی هدنس اشگزمر رد یی

اهن یی هاگتسد راعتسا ی شا رصت ی ح م ی دنک تخرد نآ هک ار

« ندب م ی دنناوخ » نامه قشع و

« هقشع ا ی » رب هک تسا ندب تخرد

م ی پی دچ و

« رشب من

ّی ت

» وا زا ار م ی گ ی در . لقن عابر ی لازغ دمحا ی

، تسخن ی ن فراع

سراف ی نابز ی هک

« ن ناسنا قشع ادخ هب تبس

» رخآ مه ،درک حرطم ار ی

ن تشخ ی تسا هک رامعم نتم ارب ی بت یی ن موهفم ی قشع

هداهن :تسا

ور ــــــی م وــــــچ دب ــــــی د درز نآ زبــــــس راــــــگن

ّما ملـــــصو هـــــب رـــــگد هـــــک اـــــتفگ ـــــی

د رادـــــم

ز ـــــی ار هـــــک وـــــت

ّدـــــض اـــــم دـــــش ی رد د ـــــی راد راد نازـــــخ گـــــنر وـــــت

ی راـــــهب گـــــنر اـــــم و

ر :نامه(

4 )

،دوش هتفگ تسا نکمم نچ حرط

ی ن بلاطم ی همدقم رد زج

و تنس اه ی بدا ی نآ ساسارب و تسا من

ی ناوت درک اعدا قشع

حرطم هدش لصا نتم رد ی

رثا ن ی ز مه زا ی ن عون هلا ی و نوطلافا ی تسا . لاد ی ل نتم ی ناوارف ی ارب ی ا در ی ن ا ی دار هک دراد دوجو

همادا رد هب

ترت ی ب نایب م ی دوش

؛ اما نونکا زا هراعتسا اه ی نتم رد قشع هتفگ نخس

م ی دوش . ی ک ی

، ةراعتسا «۹

قشع قرب »

تسا هک

« باحس زا تفاضا

بآم اذک:[

ف ی هخسن ] غ ی ب

» پ :نامه(

2۹ و )

« داو ی ا ی نم

» پ :نامه(

621 ) م ی دشخرد ،مود .

ةراعتسا

« شتآ قشع

» هک تسا

« ناثدح ره باجح »

ر :نامه(

20 و )

« قاب قوشعم زج هچره ی

هلمج » ر :نامه(

24 ار )

م ی دنازوس ،موس .

« س ی ل قشع » هک

« ملع ةناخ »

ر :نامه(

24 و )

« سومان و مان ةناخ »

و ار ی نار م ی دنک پ :نامه(

88 )

؛

اربانب ی

،ن ا رد ی ن قشع اب باتک ی

نافرع ی راد راکورس ی

م اب هک لک ی هژاود اه یی دننام ز ی اب یی هدروخ هرگ نسح و تسا

.

2 ـ 2 ز و قشع ی

اب یی

سلاجم

رد

قاّشعلا

،

هکبش ا ی هافم زا ی م ناعم و ی لک ةملک درگ رب ی

د ی « قشع

» لکش هتفرگ تسا هک اب واکاو ی نآ اه م ی ناوت

هب

« رظن ی ة قشع

» باتک رد تسد

ی تفا . ی ک ی ا زا ی ن هافم ی م « ز ی اب یی و لامج

» .تسا ارب ی هرپ ی ز د بلاطم رارکت زا ی

نارگ

زابرظن و لامج ةرابرد ی

و ای ن لئاسم ، سررب ی باتک نتم هب رصحنم و دودحم ًلاماک دوب دهاوخ

. ون ی هدنس ،همدقم نامه رد

ور رب ی لک ی ةژاود « لامج

» هدرک زکرمت مه تسا

نآ و ار هافم اب ی م فاتم ی ز ی ک ی پ ی دنو م ی دهد . دب ی ن ترت ی ب هک ةفسلف

رفآ ی شن رد رظن وا مه ی ن لاعتم قلاخ هک تسا م

ی دهاوخ « لامج » ار دوخ آ رد ی ةن بب تاقولخم ی

دن د هب و ی نارگ .دهد ناشن

نچ ةناوتشپ ی

ن هراگنا ا ی دح مه یث ی سدق ی نافرع عبانم رد هک تسا ی

هب رارکت هدمآ تسا ون و ی هدنس دانتسا نادب مه

م ی وج ی د :

«

ًازنک تنک فخم

یًا ف أ تببح أ ن

ُأ فرع لأ قلخلا تقلخف فرع

» اب(

ی

،ارق 909 پ : ۹ ).

پی دنو لامج سانش ی فاتم اب ی ز ی ک تقو ی رتراکشآ نتم رد م

ی دوش ون هک ی هدنس نهذ ثلثم ی

« ز و قلاخ ،ناسنا ی

اب یی

» ار

حرط م ی دنک ا ةدعاق . ی ن حرط نهذ ی

، ةروثأم

«

ّنا مج للها ی ل ی بح لامجلا » ون هک تسا ی

هدنس نآ ار رد همدقم هدروآ تسا

ر :نامه(

۹ )

؛ دب ی ن ترت ی ب

،

« لامج

» زا ی ک وس تسه أدبم اب ی

زا و یوس د ی رگ اب لک پ ی ةرک دوجو طبترم دش دهاوخ تبحم و

لامج « تاذ تفص ی

قح » فرعم ی م ی دوش و ز و لامج هب قشع ی

اب یی

، پ و بذاجت لماع ی

گتسو ی گتسباو و ی تسه ناکرا ی

دوب دهاوخ .

پی هرک دنب ی اهن یی دب ثحب ی ن ترت ی ب و ِرهظُم و رهظَم ،لاعتم قلاخ هک تسا تسود

راد ز و لامج ی

اب یی و تسا

(8)

629

ن ناسنا ی ز افتقا هب ی ةدعاق

« قلاخ هب هبشت

» و رهظم و رهظم ، تسود

راد ز ی اب یی زکرم لاد و تسا ی

بذاجت لماع هک نکر هس

« ز ی اب یی

، قلاخ و ناسنا

» م ی دوش

ّلؤم .تسا قشع ، ارب ف

ی بت یی ن ا ی ن موهفم زا ةراعتسا م غ طان ی س هدافتسا م ی دنک

« : دامج رگا

طانقم لثم ،تسا ی

س و نهآ و هاک و ب ی هداج زا قشع تسوا رد بذج و باذجنا هداتفا و رگا تابن

،تسا هاوخ رد هوک و

هاوخ رد

،ارحص نوچمه تخرد رن و دام ة

،امرخ رد رس مادکره زا قشع ادوس یی تس و رد لد ره ی ک دوخ سنج زا

عون ی اوه یی تس

».

ره ی ک دوخ لامک ار

م ی دنبلط و پرد ی ی گناگ ی دنتسه و « رهظم ره ی تسه هک

، ا قشاع ی ن هک تسا

لامج ملاع ارآ ی امنب ار دوخ ی

دنا

» مدآ . ی ا رد ی ن وپاکت ی لامج ارگ ی هنا د زا ی رگ امتم تادوجوم ی

ز تسا اریز ؛ قح لاعت ی

ار دوخ تافص تعلخ

« مدآ رد ی ناشوپ ی هد م هرورّضلاب سپ ؛ ی

ل رطاخ هب نسح و

،لامج ش ی و ة لصا ی وا دشاب و باذجنا نطاب

هب لضف و

،لامک س ی تر

ّلبج ی وا . رد ره هبترم زا بتارم دوجو هک لامج ی هب رظن وا آرد ی

،د لد رد نآ ددنب و تشر ة قّلعت

نادب پ ی ددنو و زا

ّرمم هعماس ره زاوآ ی هک هب شوگ وا

،دسر ِمکح هب

َعْلا َلْبَق ُقِشْعَت ُنْذلأا

ْی

ِن

ْحَأ ی

ًانا ...

دتفا شورخ رد »

ر :نامه(

۹ .)

دب ی ن ترت ی

،ب لک ود ی د ةژاو

« ز و قشع ی

اب یی

»

، گدنکارپ حطس زا ار تاقولخم و قلاخ ةطبار ی

و تدحو حطس هب هقرفت و

ی گناگ ی م ی دناسر ز و لامج و ی

اب یی

، کرتشم ةژبا نآ ی

همه هک تسا هب

لابند نآ دنا ، ی ک ی هاگیاج رد قلاخ

و فآ ر ی هدنن و

د ی رگ ی رد هبترم ا ی دننامه آ ی هن :

« تساجک آ

ی هن ا ی تنسح باتفآ زک سکع

ذپ ی ر ن ی تس

» پ :نامه(

6 ) آ ةراعتسا . ی

هن س ی و

رد راب ود

سلاجم

قاّشعلا

هدمآ تسا و هتسویپ ا ی ن باتزاب ار موهفم م

ی دهد ره و ملاع رهاظم و تاقولخم هک لامج

ی رد هک

کاخ ملاع ی

نانوچ ،تسه آ

ی هن ا ی هک تسا ز و نسح

ی اب یی لزا ی

، لامج قح لاعت ی ساکعنا ار م

ی دنهد ا رد . ی ن

تسه ی سانش ی د ، ی ند ز رما ی اب د اب تسا ربارب ی

ند لاعت قح لامج ی

آ رد ی هن امت هجو . ی

ز ا صخشت و ی

ن عون تسه ی سانش ی

نافرع ی ـ نتبم هک ی ظع طباور و دوجو تدحو ةدعاق رب ی

م مع و ی ق ز ی اب یی تسا قشع و ـ

اهزرم ی رابتعا ی م لاقع ی نا

فی ز ی ک فاتم و ی ز ی ک ار هدرک فذح و تسا

قح لاعت ی لامج ِبحُم و رهظُم ،رهظَم ،قلاخ ار م

ی دناد ار وا و رساترس رد

تسه ی رشتنم م ی دنک . ای ن ةویش قلت ی

، راصحنا زا ار لاعتم قلاخ نامسآ

اه غ ملاوع و یب

ی رد و جراخ ةمه

تسه بتارم ی

م ی دنکارپ ناسنا و ( اسانش لعاف )

انعر تماق زا ناشن ،تشد و رد و هوک زا درگنب اجکره هب ی

وا م ی بی دن ةژبا مه ،ناسنا .

ز ی اب یی تسا

؛ آ نوچ ی ةن هلا لامج ی ز ةژوس مه و تسا ی

اب یی

، رومأم نوچ ی

ت ا رد وا ی ن ،ملاع

« تفرعم » قلاخ تفرعم ؛تسا

ز ی اب یی لجت ناسنا هلمجزا و شتاقولخم رد هک ی

ی هتفا تسا .

2 ـ 3 مزاول و تائاضتقا زاجم قشع

ی

تقو ی ا رد ی ن ماظن تسه ی هناسانش زاجم قشع زا ی

م هب نخس ی

نا م ی روآ ی م اب ، ی د ةملک دوخ ةرابرد

« زاجم » نک گنرد ی

م .

« زاجم » هاگ ی هب انعم ی لباقم ةطقن

« قح ی تق

» تسا . ون ی دنس

سلاجم

ة

قاّشعلا

انعم ود ره ی

هتفرگ رظن رد ار زاجم

؛تسا ا هتبل

تفاب رد ار مادکره ی

نادب هک م

ی زادرپ ی م . رد ،تسخن دربراک قح ةرطنق ،زاجم

ی تق تسا

؛ ی نع ی سر هار ی ند قح هب ی

،تق هن

ةروثأم .نآ لباقم ةطقن

« زاجملا ةرطنق قحل ا ي »ةق نام عقاورد ی

تسف ی هک تسا رعت

ی ف اه سفت و ی اهر و لحت ی ل اه ی نافراع

سلاک ی ک د نلااعف زا ار ی

رگ نامتفگ اه ادج م ی دنک ام . من ی ناوت ی م شخب ی زا ی ک ماظن تسه ی سانش ی لک زا ار ی ت دنمراتخاس

نآ ادج نک ی م و ادج زا تفاب و مز ی هن

، وگب نخس نآ ةرابرد یی

م زاجم قشع زا رگا . ی

اور هب ی ت ع ا افر ن نخس م ی وگ یی م

، اب ی د

بب ین ی م ا ی ن کرت ی ب رکف ةموظنم رد ی

نافرع ی اجک رد و تسانعم هچ هب ی

هاگتسد تفرعم ةناسانش نآ اه رارق م ی گ ی در تقو . ی

رفآ ،لاعتم قلاخ دشاب رارق ی

هدنن رتهب و ی ن و لماک رت ی ن َم

ُم و رهظ آ ،ناسنا و دشاب لامج رهظ ی

ةن مامت امن ی ز نآ ی اب یی و قلطم

(9)

6۹0 / شهوژپ

ز قلطم ی اب یی

، بط ی ع ی زاجم قشع تسا ی

اب ار ی د انعم رد ی « هرطنق ا ی » مهف نآ ی د

؛ رما موهفم رد هن ی

لباقم

« قح ی تق

» . رد

زاجم ، ی تقو ی هاگیاج رد راک هب قشع تفص

م ی دور انعم هب ، ی ةرطنق انعم هب هن تسا ی

قح لباقم ةطقن ی

تق

و زاجم قشع ی

و ز هب قشع ی

اب یی زاجم ی م ی دناوت مز ی هن زاس سر ی ند ز هب ام ی اب یی قح ی ق ی .دشاب

« لامج تسرپ ی » و

« زابرظن ی

»

ع ا افر ن نچ رد ی ن تفاب ی لکش م ی گ ی در انعم و م ی ی دبا .

انعم ی مود

« زاجم زاجم و ی » حرطم دوجو اب طابترا رد م

ی دوش . ون ی هدنس ارب ی تسه ی قح بطق ود ی

تق رابتعا زاجم و

م ی دنک قح . ی تق تسه ی قح تسه و ی

ق ی

ِنآزا قح لاعت ی د و تسا ی

رگ تاقولخم تسه

ی اهامن و اهزاجم و ساکعنا

ی زا نآ

تسه ی دنتسه قلطم

؛ آ لثم تسرد ی

هن قح نآ .تروص و ی

تق لزا لامج و نسح و تسا قلطم لامک نوچ ی

دبا و ی زا

اش ،تسوا ی

تس ة قح ی ق ی قشع زرو ی ند تسا

؛ فرظ نوچ اما ی

ت دوجو ی اجنگ و ناوت ،ناسنا و تاقولخم ی

ش نسح نآ کرد

قح نآ و مامت ی

تق لاعتم ی ار فامک ی هسفن رادن وا زا ،دن لفاغ دنا نامز ات و ی چ هک ی ز ی نادب ار وا لامج

ملاع ارآ ربهار ی ،دنکن

نآ کرد هب من

ی دنسر نآ ناسنا .

« آ ی ةن زاجم ی

» هک تسا م

ی دناوت ا شقن ی ن زاب ار هطساو ی

ود .دنک یگژیو

آ ی گن ی و

لخ ی گف ی تاحلاطصا ی

ون هک تسا ی

هدنس ددم هب نآ اه زاجم قشع ی

و قشع زرو ی ند ناسنا لامج هب ی

زاجم و ی ار هجوم زاس ی

م ی دنک . عقاورد فلاتخا رظن لوبقم رس رب

ّی ت عونمم و

ّی ت نچ ی ن ناهج بی ن ی ا ی ثحب ی ن هزات ی تس سلاک لوا تسد عبانم مه و ی

ک

نخس داد نآ ةرابرد هداد

دنا قحت مه و ی

تاق رخأتم ی ن نادب هتخادرپ دنا

8؛ زا نآ اج ون هک ی ةدنس ا ضرعتم هلاسر ی

ن هدش رما

،تسا م ی ناوت دیمهف عورشم رس رب ثحب زونه وا فانکا و فارطا رد ی

ت ی ا عونمم ی ت نچ ی ن قشع ی نچ و ی ن ناهج بی ن ی ا ی

رج ی نا هتشاد تسا ا . ی ن دوصقم هک تسا مولعم ردق و

ی زا قشع زرو ی ند هب

،زاجم قشع زرو ی هب لامج ناسنا ی و هب ره رما

ز ی اب یی تسا هک زا هار رظن و شوگ هب مهف آرد ی د اب(

ی

،ارق 909 : ر ۹ ) ا رد . ی ن م ی

،نا زاجم وا دوجو هک ناسنا ی

و تسا

قح لاعت ی « تافص تعلخ »

دناشوپ وا رب ار دوخ ات ،تسا ه

روص لامج و نسح بحاص ی

ی ا ونعم ی ،دشاب بسانم رت ی ن

ارب لمحم ی

قشع زرو ی ند .تسا خساپ ی ون هک ی هدنس نابز رب بع هجاوخ ی

للهاد نافلاخم هب خساپ رد رارحا قشع

زرو ی دوخ

راج ی م ی دنک ، م ی دناوت د داعبا ی رگ ی رظن زا ی ة ون قشع ی هدنس :دنک صخشم ار

« اکح نامه ی

ت ربت سمش ی

ز ی ش و ی خ دلادحوا ی ن نامرک ی ا هک تسا ی

ن عابر ی :تسا هتفگ ار

ـــی برا وـــت ـــسانش ی هـــک هـــب ـــب ی هاـــگ و هـــب هاـــگ درـــــــکن وـــــــت بوـــــــخ خر رد زـــــــج

ی م هاـــــــگن

آ ناــــــــهج ناــــــــبوخ ی

ــــــــن ة نــــــــسح دــــــــنَاوت

آ رد ی هـــــــــن د

ـــــــــی د ی م خر ترـــــــــضح هاـــــــــش

ربت سمش ،دندناوخ سلجم رد ی

ز دومرف هک ا ی ن نخس سک ی تسا هک لّمد زا ندرگ وا هدمآرب هکدشاب ا ی ن فرط و نآ

فرط دناوتن رگن ی تس . ارچ هب بط یب ی دورن ات شجلاع

؟دنک ی نع ی ه رد ی چ هّرذ ا ی ن تانّوکم تاّرذ زا ی

تس روهظ قح هک ی

چ بوخ تروص رد رصح ببس سپ .هدرکن نآ روخرد ی

؟تس ش ترضح ی

خ دلادحوا ی ن ا باوج رد ی

ن عابر ی هدناوخ دنا :

رـــــگد اـــــب رـــــگ ی

ـــــَم ســـــلجم ی

مزاـــــس غار و

غاد لد رـــــــب ســـــــک رـــــــهم ز مهنـــــــن زـــــــگره

ــــــل ی نک وــــــچ ورــــــف دور ــــــسک ی ار ــــــشروخ ی

د ــــــپ رد ی ش دــــــهن هــــــب اــــــج ی ــــــشروخ ی

د غارــــــچ

»

ر :نامه(

19 )

(10)

6۹6

ا رد ی ن اکح ی ت

،هاتوک سمش ربت ی ز ی و دلادحوا ی ن نامرک ی امن ی ةدن نامتفگ ود ی

هک دنتسه ی

ک ی اب تفلاخم ماقم رد

زاجم قشع ی

، موهفم رد ی

هدمآرب ،دش هتفگ هک تسا

د و ی رگ ی دلادحوا .تسا نآ عفادم ی

ن ، ا عفادم ی ن ود زا ،نامتفگ

شروخ و غارچ ةراعتسا ی

د ارب ی بت یی ن جوت و ی ه ز هب رظن ی وراب ی نا مز ین ی هدافتسا م ی دنک ون . ی

سلاجم

ةدنس

قاّشعلا

زا فرط ناراد

نامتفگ ی دلادحوا هک تسا ی

ن نامرک ی امن ار نآ ی

گدن ی م ی دنک اهاج رد و ی

د ی رگ تسا هتخادرپ نادب مه

؛ یارب ثم ا ل رد

سلجم بی تس مراهچو تفگ وگو یی م ی نا نبا برع ی و )نامتفگ عفادم(

ی ک ی هتفرگرد نافلاخم زا تسا

هک نآ اج ن ی ز ا ی ن لباقت

نامتفگ ی و تهج گ ی ر ی ون ی هدنس ار م ی ناوت دید :

« زرو زاجم قشع :تفگ ی

ند ور و ی د بوخ ی ند لا ی ق ن امش نأش ی

تس بنا زا ادخ هار ناکلاس هراومه . یا

لوا و یا قح اب

هدوب دنا نخس ودب و هتفگ

دنا وا زا و هدونش دنا غ نسح غارچ ،لد مزب رد ارچ امش . ی

ر ی هتخورفا ای د د و ی هد د لامج رب ی

رگ ی

هتخود ا ؟ ی ن اب ار تاذ ارچ ،تسا راثآ ملاع ی

د ماندب عاونا هب و دش فوعشم راثآ هب و تشاذگ ی

فوصوم دب تافص و

[ ؟تشگ نبا

برع ی :دومرف ] نانچمه

هک راثآ لامج ی

، زاجم قشع قّلعتم هک ی

تاذ لامج عوقو ّلظ تسا ی

قّلعتم هک تسا

قح تّبحم ی

ق ی نچمه ،تسا ی

ن زاجم قشع ی

،

ّلظ قح تّبحم عوقو ی

ق ی ِمکح هب و تسا رطنق زاجملا

قحلاة ی هق رط ، ی ق لوصح

نآ و سو یل ة لوصو هب نآ ؛ ز ی هکار نوچ لبقم ی ار هب بسح ترطف لصا ی

، لباق

ّی ت تّبحم تاذ ی مج ی ل لع ی قلاطلاا

ّزع هنأش

هدوب دشاب و هب طساو ة هدرپ اه ی ناملظ ی فخم ی

،هدنام رگا هاگان وترپ ی زا رون نآ لامج درپ ة بآ و لگ رد تروص ربلد ی

نوزوم امش ی ل ندومن گ ی

،در آره ی هن غرم لد نآ

،لبقم رب امن لابقا نآ ی

د و رد اوه ی تّبحم وا رپ و لاب اشگ ی

،د سا ی ر ناد ة وا

دوش و راکش ماد وا

،ددرگ زا همه اهدوصقم ور

ی دنادرگب هکلب زج وا دوصقم د ی رگ

،دنادن شتآ قشع و لعش ة قوش رد

شداهن نتخورفا گ

ی در و بجح ثک ی هف نتخوس ذپ ی در

؛ درپ ة تلفغ زا رصب صب ی تر وا اشگب ی دن و رابغ ترثک زا آ ین ة قح ی تق

وا ادزب ی

،دن د ی د ة وا ت ی بز ی ن دوش و لد وا قح ی تق سانش ددرگ و رب هچره

،درذگ وا ار ی دبا و رد هچره

،درگن وا ار ب ی

،دن ره

هظحل ور ی رد دوهشم دوخ دنک و وگ ی د :

ــــــس رد ی هن ناــــــهن وــــــت

هدوــــــب ا ی نــــــم لــــــفاغ د رد

ـــــی هد ع ــــــی نا وـــــت هدوــــــب ا ی نـــــم لــــــفاغ

رـــــمع ی ـــــت ناـــــهج ز و

ناـــــشن ار ـــــم

ی متـــــسج وــــت ناــــهج هــــلمج دوــــخ

هدوــــب ا ی لــــفاغ نــــم

ا نوچ ی اجن زاجم قشع هک دنادب ،دسرب ی

هب لزنم ة وب یی هدوب تسا زا بارش ناخ ة قح قشع ی ق ی راثآ تّبحم و ی

هب ةباثم

وترپ ی تاذ باتفآ زا ی

؛ وب نآ رگا اما ی

نشن ی د ی ا هب ی ن بارش هناخ سرن ی د ی ا رگا و ی ن تفاتن وترپ ی ا زا ی ن ن هرهب باتفآ ی

تفا ی

»

اب(

ی

،ارق 909 : پ 81 ).

ا ساسا رب ی

ن زاجم قشع ،تاضورفم ی

انعم هب ی قشع زرو ی داصم زا ناسنا هب ناسنا ی

ق زاجملا ةرطنق قحلا ي ةق ؛تساٌ

لامج هب قشع ی

ه رد هک ی تأ مدآ ی عت ی ن مسجت و ی هتفا تسا

، دننام هقشع ا ی هک تسا

« ناسنا من

ّی ت

» وا زا ار م ی گ ی در ار وا و

کزت ی ه فصت و ی ه م ی دنک درد . ی هک تسا

« رثکا ی تما کاردا و روعش هب هک دارفا ی

زا ی دب ،دنراد ی

ن درد راتفرگ ا هب و ی ن لاب

لاتبم ی دن » ر :نامه(

661 )

؛

« ئشن مزلا نوزوم عبط و قشع ة

لاو ی ت تسا » پ :نامه(

4 .)

توافت هچ اما ی

روص ی عقاو و ی م ی نا اهراتفر ی سنج ی ب ی هنوگرام زاجم قشع و

ی آ ؟دراد دوجو یا

ون ی هدنس

بدت ی ر ی ارب ی گولج ی ر ی زا هدافتساءوس رظن زا

ی ة دنا قشع ی ش ی هد تسا ارش هچ ،تسا تبثم خساپ رگا و ی

ط و

مزاول ی ارب ار ی زاجم قشع ی

کاپ ی هز رکذ م ی دنک

؟

(11)

6۹2 / شهوژپ

2 ـ 4 نامتفگ ود لباقت جاور زا ام تادنتسم و کرادم ملاغ

گراب ی اهراتفر و ی

سنج ی ب ی هنوگرام ربخ مهن نرق تاره رد

م ی دنهد

1. رظن هب م ی دسر

ون ی دنس ه ا ی ن ارب ار باتک ی

امت ی ز لئاق ندش م ی نا نوطلافا و ارذع قشع ی

ـ رظن رد هک ی

ة دراد دوجو نافرع ـ

اب یراج لئاسم

یراس و اضف رد ی هعماج دساف هتشون

تسا . ،عقاورد ای ن هلاسر ارب ی رظن زا عافد ی

ة زاجم قشع ی

و صخشم ندرک نآ زرم

ب قشع اب ی رام هتشون هعماج رد دوجوم هدش

تسا ا زا مه . ی

ن ور ی

، بت رانک رد یی

ن رظن ی ة سرت هب ،قشع ی

م اهزرم ی نشور

زابرظن ی نافرع ی اب توهش نار ی ملاغ ناگراب مادقا م ی دنک رصت وا . ی ح م ی دنک ا هک ی ن مود ی

، راتفر ی غ و مومذم ی

قلاخار ی

تسا

؛ ور زا قشع هکنآ لاح ی

قح هب ار قشاع ،قدص ی

تق م ی دناسر .

زاجم قشع ی

ةدشدییأت ون

ی هدنس قشع ،باتک رسارس رد ی

نودب و کاپ هبئاش

اه ی ناسفن ی ارغ و ی ز سنج ی تسا

؛ اما

شسرپ روحم ی ا ام ی ن تسا هک رد رظن ی ة قشع

،فلؤم زاجم قشع ی

هچ و ی گژ ی اه یی دراد زا ار نآ هک توهش

نار ی امتم ی ز

م ی دنک هد هزاجا ؟ ی

د ارب ی ی نتفا ورب نتم غارس هب خساپ ی

م .

ا زا ی ن نتم ناهج رد ،رظنم

، لکش نامتفگ ود هتفرگ

تسا

؛ رب رظان هک ،تسخن هدافتساءوس

اه ، مهفدب ی اه و

مهفژک ی اه یی تسا زاجم قشع زا هک ی

باتزاب نتم رد و هدش ی

هتفا تسا ةراعتسا زا هدافتسا اب ام و گنر

اه ار نآ

« نامتفگ

زاجم قشع ی

س ی ها

» م ی مان ی م

؛ ارب ی ،لاثم نآ اج وخ ،ردام ،ردپ هک ی

ناش زاجم قشاع رسمه و ی

تفلاخم وا راتفر اب م

ی

1دننک

یا رد زا نادوسح و ناهاوخدب نخس

چ ین ی رگاوسر و ی

مرب ی آ ی

1دن ی ا یهاگ هک هرهچ اه ی د ین ی

4، رابرد و ناهاش ی

،نا

نافراع و هفوصتم رازاب و هچوک مدرم و9

هاگن اب 60

ی بق ی هناح اهراتفر هب ی

زاجم قوشعم و قشاع ی

م ی دنرگن ی ا زا نخس

تازاجم اه ی گنس ین ی رب لثم ی ند قوشعم رس اب(

ی

،ارق 909 پ : 28 ) ، تسوپ ندنک ( قشاع ندرک راد رب و :نامه

پ 1۹ ،)

قرغ ندرک ( هلجد رد قشاع :نامه

پ ۹4 رب و نتخوس و ) ( رتسکاخ نداد داب

:نامه پ 2۹ م رد ) ی نا و تسا یا تح ی نآ اج

زا هک تازاجم اه ی کبس رت ی لثم زات ی هنا ندز ( :نامه ر 14 رخسمت و نعط ،) قوشعم و قشاع ددرت عنم و66

، م هب نخس ی

نا

م ی آ ی د منزاب اب ام ، ا

یی فنم بناج ی

زاجم قشع ی

هبور ور تسه ی م .

ای ن نادب تسانعم هک

ًلاوا رد ناهج ب ی نور زا نتم

، اهراتفر ی فرحنم ی ز ی ر رف ناونع ی ةدنب زاجم قشع ی

رج ی نا هتشاد تسا

دش تفلاخم هک ی

د ز ةدع ی دا ی عامتجا فلتخم فونص و تاقبط زا ی

گنارب ار ی هتخ ناث و یًا ون ی هدنس اب امنزاب یی بقت و ی ح نآ

راکشآ عضوم اهراتفر وخ

د نچ لابق رد ار ی

ن شنک اه یی ملاعا هدرک تسا ،عقاورد . زاجم قشع نامتفگ

ی س ی ها وس اب ی ة

قلاخا ی فرع ماظن و ی

عرش ـ ی راگزاس تاره مهن نرق ةعماج ی

تشادن

؛ ع رد اما ی ن لاتبم ،لاح ی

نا ز رد نادب ی

تسوپر رهش

روهظ و روضح لاعف

ار نآ ام هک ،مود نامتفگ .دنتشاد هب

روط دادرارق ی « زاجم قشع نامتفگ ی

فس ی د

» م ی مان ی م

، نآ

تروص ی هک تسا أت

یی ةدشد ون ی دنس ة و و تسا باتک ی

م ی دشوک اب تبسن نداد فوص هب نآ ی

نا فاص ی و صخش ی ت اه ی

بهذم ماقملااو ی

، د ین ی نافرع و ی بت ار نآ یی ن لبت و ی غ نک د سلجم تفه و داتفه . ی

هب باتک رد هک هرهچ

اه ی و هزنم و کاپ

صاصتخا ماقملااو ی

هتفا رد و نآ اه اهراتفر ی ناقشاع ة ا ی ن امنزاب ناگرزب یی

هدش تسا انعم هب ، ی ذپ ی شر لبت و ی غ وس نآ ی ة

بی رام ثک و ی ف زاجم قشع ی

ن ی تس

؛ سکعرب هکلب

، ون ی هدنس امت ددصرد ی

ز لئاق ندش م ی نا نامتفگ ود هدشدای

تسا ریغ رد ؛

تروص نیا لد

یل ی تشادن زا هرهچ اه ی د هجوم ین ی گرزب نافراع و دنک دای

وا . اب نچ باستنا ی

ن اهراتفر یی هب هرهچ اه ی

کاپ ی هز تسا نآ رب هتسراو و کاپ نامه ات

ی

، گرزب ی گتسراو و ی

ار رد هک صخش ی ت اه ی هدشدای عت ی ن دسجت و ی هتفا تسا

،

هب ةطساو نسح مه راوج ی وداج و ی زاجم قشع هب ترواجم ی

م

ّد شرظن نی ز ارس ی ت پ ی اد دنک

؛ اربانب ی

،ن زگ ی شن م زا وا ی نا

(12)

6۹۹

پی ناربما فوص ناگرزب و ناماما و ی

،ه انعم هب ی فافختسا یا

هوت ی ن ی ا هب تراسج نآ

اه ن ی تس

؛ همت هکلب ی د ی تفگ نام ی ارب ی

عبنم زا رابتعا بسک ی

نورب نامتفگ ی تسا

62.

رد نتم ناهج

، عون اب ام ی خرچ ة هجاوم لصا هب تشگزاب ی

؛م ا رد ی ن هّصق اه هک ،ناسنا ، هب

طساو ة هدرپ اه ی ناملظ ی زا

د ی ند لامج قح لاعت ی ( مج ی ل لع ی قلاطلاا ) لفاغ د اب ،هدنام ی

ند نسح هم ور ی نا و لد نتخاب ،اهنآ هب هب هاگان باجح زا

هدرپ اه رد هب م ی آ ی د قح و قح بلاط ، ی

تق و تدحو تسه اب ی م ی دوش ؛ دب ی ن ترت ی ب

، خرچ ة زا لوزن سوق ای

ن لد گتخاب ی هب

لدب دوعص سوق م

ی دوش . ون ی هدنس هب ا ی ن رادقم هدنسب هدرکن و تسا ارب ی رود هنوگره زا ناهذا ندرک تشادربءوس

،

و ی گژ ی اه ی لوصا لوبقم رد للاخ رد و نتم رد ار مود نامتفگ هصق

اه و اکح ی ت اه ب ی نا م ی دنک

؛ ذ رد ی ل خرب هب ی زا نآ اه

هتخادرپ م ی دوش . زاجم قشع ی

فس ی د تن ، ی ةج کرت هاج و لام و نت :تسا

زاــــبنرد اــــت ادــــمحا ی

نــــت و ناــــج و لاــــم و هاــــج قـــشع زـــک رـــمک رـــه

دـــنبرب ی ن راـــنز زـــج هـــب ی

تـــس اب(

ی

،ارق پ ۹۹ )

ی ک نچ ی ن تافص و و ی گژ ی اه یی

، هک ی روآدا نوطلافا قشع ی

تسا

6۹ ، وصت ی ر ی زا قشع زاجم ی پ ی ش مشچ م ی دروآ

اهراتفر اب ًلاماک هک ی

ب ی ةنوگرام ملاغ

ناگراب مهن نرق تاره تسا توافتم

مه زا . ی ن س ن خ تسا نآ اج ون هک ی هدنس م ی ون ی دس :

« ره تسپ تّمه ی وخ دادعتسا دقن هک دوب نآ ردق اجک ار ی

ش ع کحم رب ی

را فاّرص ناخ ة ره و دنز قشع شاّلق

ی ک ار ی تنکم

هب هک نآ کدنا

ام ی ه ا ی ا رد ار وا ی

ن ادوس رازاب ی

رح .دتفا رس رد دوس ی

ف ا ی ن زابکاپ ،هناخرامق ی

اب ی د دوخ لّوا واد رد هک

دشاب هتخابرد ار و

ه ی چ چ ی ز ار شتّمه نماد هتفرگن

» پ :نامه(

11 ).

ا ةمه صخاش هجو ی

ن صوت ی ف و رعت ی ف اه ار م ی ناوت رد

« عصت ی د رغ ی هز

» رغ .تسناد ی

ةز عصت ی د زا هدش رظنم ی تسه هب ی

هاگن م ی دنک سا و توهش دنب رد ناراتفرگ شرگن اب ًلاماک هک ی

نار ناسفن ةقلح ی

ت تسا توافتم .

ب ی دوخ ن ی تس ون هک ی

،هدنس

« دوخ ماقم کرت »

ارب مزلا طرش ار ی

تسد ی نتفا زاجم قشع رهوگ هب ی

فس ی د فرعم ی م ی دنک اکح نانامرهق نابز رب و ی

شتا

نچ ی ن تلامج ی راج ار ی م ی دنک

« : رد و تسا دوخ تساوخ ماقم رد وا لصاح

ندرک تسا سفن ظح

؛ ا رد ات قشاع ی

ن ماقم

،تسا قشع زرو ی تسا مارح ار وا »

پ :نامه(

10 .) نچ رد ی ن نامتفگ ی

، فم ها ی م نافرع ی روضح گنررپ ی

؛دنراد ورد ی ش ی رب

رگناوت ی حجرا ی ت پ ی اد م ی دنک

؛ اسمه سلافا و قشع ی

ه م ی دنوش

؛ سن ی م انع یت ی هک لامج و نسح و قشع قرشم لامش زا

م ی دزو ، نی م ةتخوس ورد ی ش ار مرب ی دزورفا ار رگناوت غارچ و م

ی دناشن پ :نامه(

68 .)

روهظ و روضح صخش

ی ت اه ی لبمس ی ک ی دننام ل یل ی هک ،نونجم و امن

ی ناگدن اهنم قشع ی

،دنتسه ندب ةصخاش 68

د ی رگ ی زاجم قشع زا ی

فس ی د ار نتم رد ناشن م ی دهد ون . ی هدنس ا رد ی ن هراب وصت ی ر نونجم ی پ ار ی ش مشچ م ی دروآ هک

« اب

گ ره ی ها ی

، ل زا یل ی تفگ دوخ ی نش و ی د ی ...و ب ی دوخ م ی دش ی کاخ رب و م

ی تفخ ی

» اب(

ی

،ارق 909 : پ 14 ) نونجم ؛ ی هک

تح ی ندب سامت زا لاصو هاتوک تاظحل رد ی

هرپ ی ز م ی دنک ار قشع و سدقم

رت زا هرهب دنم ی نامسج ی م ی بی دن ا . ی ن قشع

« نورد بی ن » راوتسا رب

«ی گناگ ی

» تسه اب ناسنا ی

و ندشوحم و بوذ

ندش رد رد یا یی تسا ز ةولج هک ی

اب یی لزا قوشعم ی

نارک نارکات ار نآ هتفرگارف تسا

. نچ رد ی ن اضف یی

، برهاظ قشاع تروص رب هچناپط قوشعم ی

ن م ی دنز باطخ رد و ی

باتع مآ ی ز وا هب م ی وگ ی د

« : د ار وت نوچ ی

،مد دزن نوچ و ،متشادنپ دهاز ی

ک دمآ نم ی متشاگنا قشاع

؛ رب ار وت نوچ اما

دوب نادهاز زا هن ،مدز ناحتما کحم ی

دومن ناقشاع زا هن و ی

» ر :نامه(

88 .)

(13)

6۹8 / شهوژپ

موهفم هرطنق ندوب زاجم قشع ی

فس ی د ن ی ز رد بلاق ناگزمر تراشا ی و ترابع ی بت یی ن رقت و ی ر هدش تسا

؛ لثم نآ اج هک

ارب ی لئاق هلحرم هس قشع م

ی دوش :

« ارب ار قوشعم قشاع ،هبترم لوا رد ی

تسود دوخ م

ی دراد ار دوخ مود ةبترم رد و

ارب ی قوشعم م ی دهاوخ س ةبترم رد و ی

،م ...

ار دوخ هن م

ی دهاوخ ار قوشعم هن و »

ر :نامه(

81 ا .) ی ن اهر یی دازآ و ی زا

« هرطنق » سر و ی ند روط هب ی زا رتارف

« روط هرطنق ا ی قشع

» اغ نامه ، ی

ت لاع ی اهن فده و یی

رظن رد هک تسا ی

ة قشع

زاجم ی اب ی د سر نادب ی د و امت و صخاش هجو ی

شخبز قشع زاجم ی فس ی د و س ی ها تسا :

« رد رخآ راک هک وحم دعب زا وحص

دوب و رخآ تسم ی

، رب حول دوجو

، رثا قشاع و قوشعم زا دنامن ی

، ن روشک رد هن ی

تس ی تسه ةطخ رد هن و ی

» پ :نامه(

24 .)

روطچ م ی ناوت نچ ی ن کاپ قشع ی هز و هتسراو ا ی اهراتفر اب ار ی

ب ی ةنوگرام سنج

ی ی ناسک

؟تشادنپ

«ی هناگ ندش

»

، ا ناسنا ضارغا زا ی

نار ی رات لوط رد هک تسا ی

خ هب لابند نآ هدوب تسا