Validity and Reliability of Newsha Cognitive, Social Communication and Motor Development Scale in Persian Speaking Children

(1)

18

18 لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﺳﺎﻨﺸﻧاور و ﻲﻜﺷﺰﭙﻧاور ﻪﻠﺠﻣ

ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ هرﺎﻤﺷ ، 1

، رﺎﻬﺑ 1388 ، 24 - 18

ـــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و ﻲﻳاور

» ،ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺪﺷر ﺶﺠﻨﺳ نﻮﻣزآ

ﺎﺷﻮﻴﻧ ﺖﻛﺮﺣ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا

« نﺎﺑز ﻲﺳرﺎﻓ نﺎﻛدﻮﻛ رد

يﺮﻔﻌﺟ اﺮﻫز ﺮﺘﻛد ،1

يﺮﻳﺎﺸﻋ ﻦﺴﺣ ﺮﺘﻛد يﺮﻳﻼﻣ ﺪﻴﻌﺳ ،2

، 3

ﻲﻨﻳﺪﻟاءﻼﻋ ﺪﻴﺷﺮﻓ ﺮﺘﻛد

4

Validity and Reliability of Newsha Cognitive, Social Communication and Motor Development Scale in Persian Speaking Children

Zahra Jafari*, Hassan Ashayeri ^a, Saeed Malayeri ^b, Farshid Alaedini ^c

هﺪﻴﻜﭼ

فﺪﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا : فﺪﻫ ﺎﺑ

ﻲﻳﺎـﻳﺎﭘ و ﻲـﻳاور ﻲﺳرﺮﺑ و ﺖﺧﺎﺳ

» نﻮـﻣزآ

ﺪﺷر ﺶﺠﻨﺳ ﺖﻛﺮﺣ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا ،ﺖﺧﺎﻨﺷ

ﺎـﺷﻮﻴﻧ

« ﻪـﺑ ﻚـﻳ ناﻮـﻨﻋ

ترﺎــﻬﻣ ﺶﺠﻨــﺳ سﺎــﻴﻘﻣ ﺎــﻫ

ﺘﺧﺎﻨــﺷ ي رد ﺖــﻛﺮﺣ و ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا طﺎــﺒﺗرا ،ﻲ

ﺎـﺗ ﺪﻟﻮﺗ زا نﺎﺑز ﻲﺳرﺎﻓ نﺎﻛدﻮﻛ ﻲﮕﻟﺎـﺳ ﺶـﺷ

ﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا . شور ﻪﺨﺴـﻧ :

يﺪــﺷر ﻪـﻨﻴﻣز ﻪــﺳ رد ،ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﻲــﺳرﺮﺑ زا ﺲـﭘ نﻮــﻣزآ ﻦـﻳا ﻪـﻴﻟوا رد ﺖﻛﺮﺣ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا ،ﺖﺧﺎﻨﺷ 13

ﺎـﺗ ﺪـﻟﻮﺗ زا ﻲﻨﺳ هوﺮﮔ 72

هﺎـﻣ

ﺪـﺷ ﻪﺘﺧﺎـﺳ . اﺮﻣ ﺎـﺑ نﻮـﻣزآ ﻦـﻳا ،ﻲﺗﺎﻣﺪـﻘﻣ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻚـﻳ زا ﺲـﭘ ﻪـﺑ ﻪـﻌﺟ

يور ،كدﻮﻛ يﺎﻫﺪﻬﻣ 593

ناﺮـﻬﺗ نﺎﺘـﺳا رد ﺲﻨﺟ ود زا ﻲﻌﻴﺒﻃ كدﻮﻛ

ﺪﺷ اﺮﺟا . تاﺮﻈﻧ ﻦﻴﺑ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ،ﻲﻳﺎﻣزآزﺎﺑ هﻮﻴﺷ ﻪﺑ نﻮﻣزآ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﺮﮕﺸﺳﺮﭘ

،نا

رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻲﻳاور و ،اﻮﺘﺤﻣ ﻲﻳاور نآ

ﺪﻳدﺮﮔ ﻦﻴﻴﻌﺗ .

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﺮـﻫ ﻲـﺳرﺮﺑ رد :

زا ﺶﻴـﺑ ﻲﮕﺘﺴـﺒﻤﻫ ،ﻲﻳﺎـﻳﺎﭘ عﻮﻧ ود 92

% ﺪـﻣآ ﺖـﺳد ﻪـﺑ )

001 / 0 p<

.(

رد

زا ﺶﻴﺑ 91 ﺪﺻرد ،رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻲﻳاور ﻲﺳرﺮﺑ ،دراﻮﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ

نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺮﺑ ﻦﺳ

داد نﺎﺸــﻧ ار .

ﻞــﻛ رد 275 درﻮــﻣ رﺎــﻬﭼ رد ﺎــﻬﻨﺗ ،نﻮــﻣزآ درﻮــﻣ هدﺎــﻣ

ﻲـــﻨﻌﻣ توﺎـــﻔﺗ ناﺮﺴـــﭘ و ناﺮـــﺘﺧد ﻦﻴـــﺑ ﺪـــﺷ هﺪـــﻳد يراد

) 02 / 0

<

.(p

ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ ﺪﺷر ﺶﺠﻨﺳ نﻮﻣزآ: ﺖـﻛﺮﺣ و ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا ،ﺖﺧﺎﻨﺷ

ﺎﺷﻮﻴﻧ هدﺮﺘﺴﮔ سﺎﻴﻘﻣ ، ﻚﻳ و

ﻪﭼرﺎﭘ ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ و ﺪﺷر ﺮﻴﺳ ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ يا

ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ ﻴﺧﺄﺗ ترﺎﻬﻣ رد ﺮ

ﺎﻫ نﺎﻛدﻮﻛ يﺪﺷر ي نﺎﺑز ﻲﺳرﺎﻓ

ﺪـﻟﻮﺗ زﺎﻏآ زا

ﺎﺗ ﻲﮕﻟﺎﺳ ﺶﺷ ﺖﺳا

و ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و ﻲﻳاور زا ﻲﺑﻮﻠﻄﻣ

رادرﻮﺧﺮﺑ ﺖﺳا .

هژاوﺪـﻴﻠﻛ ؛ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا طﺎـﺒﺗرا ؛ﺖﺧﺎﻨـﺷ ؛سﺎـﻴﻘﻣ ؛نﺎـﻛدﻮﻛ ؛ﺪـﺷر:

ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ؛ﻲﻳاور ؛ﺖﻛﺮﺣ

ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﻓﺎﻳرد] :

8 / 11 / 1386 ﻪﻟﺎﻘﻣ شﺮﻳﺬﭘ ؛ :

26 / 2 / 1387 [ Abstract

Abstract Abstract Abstract

Objectives: The goal of the present study was preparing and determining the validity and reliability of “Newsha Developmental Scale” as an integrated test of cognitive, social communication and motor skills of Persian speaking children. Method: The first version of Newsha scale was prepared in three developmental milestones of “cognition”,

“social communication”, and “motor” in 13 age groups from birth to 72 months. After a pilot study, the test was conducted on 593 normal children of both sexes in nurseries of Tehran province. The psychometric values were determined using test-retest reliability, inter-rater reliability, content validity and construct validity. Results:

A correlation of more than 92% was found in both kinds of reliabilities (p<0.001). Construct validity exhibited the effect of age on test results in 91 percent of the instances.

Difference between boys and girls was shown in only 4 items among all the 275 items of the scale (p<0.02).

Conclusion: The “Newsha Scale” is an integrated and a comprehensive scale for evaluating development process and identifying any delay in developmental abilities in Persian speaking children from birth to 6 years of age, and has an appropriate reliability and validity.

Key Words: development; cognition; social communication

[Received: 28 January 2008; Accepted: 15 May 2008]

_______________________________________

ياﺮﺘﻛد1

ﻨﻳﺎﺳورﻮﻧ ﺲ ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ رﺎﻳدﺎﺘﺳا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ،ﻲﺸﺨﺒﻧاﻮﺗ و ﻲﺘﺴﻳﺰﻬﺑ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﺒﻧاﻮﺗ

لﺎﻔﻃا ﻲﺒﺼﻋ ﻲﺸﺨ .

مﻮـﻠﻋ هﺎﮕﺸـﻧاد ،رﺎـﻴﻛدﻮﻛ نﺎـﺑﺎﻴﺧ ،ﻮﺠﺸـﻧاد راﻮـﻠﺑ ،ﻦـﻳوا ،ناﺮﻬﺗ

ﻲﺘﺴﭘ ﺪﻛ ،ﻪﻳﺎﭘ مﻮﻠﻋ ﻲﺷزﻮﻣآ هوﺮﮔ ،ﻲﺸﺨﺒﻧاﻮﺗ و ﻲﺘﺴﻳﺰﻬﺑ :

19834 . رﺎﮕﻧرود : 22678513 - 021 ) لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ .(

E-mail: [email protected]

2 ؛ هﺎﮕﺸـﻧاد دﺎﺘـﺳا ،ﺖﺴﻳژﻮﻟورﻮﻧ

ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ و ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ -

رد ؛ناﺮﻳا ﻲﻧﺎﻣ ياﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد3

ﻲﻳاﻮﻨﺷ ،ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻲﺸﺨﺒﻧاﻮﺗ و ﻲﺘﺴﻳﺰﻬﺑ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد

4؛ ﺖﻣﻼﺳ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻪﺴﺳﺆﻣ ،ﺖﺴﻳژﻮﻟﻮﻴﻣﺪﻴﭘا .

* Corresponding author: PhD. in Cognitive Neuroscience, Assistant Prof. of University of Welfare and Rehabilitation, Research centre for Children Neurologic Rehabilitation. Kudakyar Ave., Daneshju, Blvd., Evin, Tehran, Iran, IR. Fax: +9821-22678513. E-mail: [email protected];

a Neurologist, Professor of Iran University of Medical Sciences; ^b Postgraduate Student in Audiology, Newsha Audiology Rehabilitation Centre;

c Epidemiologist, Institute of Health Researchers.

Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, Vol. 15, No. 1, Spring 2009, 18-24

ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻞﻴﺻا

Original Article

(2)

نارﺎﻜﻤﻫ و يﺮﻔﻌﺟ اﺮﻫز

19

لﺎﺳﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ /رﺎﻤﺷ ه 1 / رﺎــﻬﺑ1388 Vol. 15 / No. 1/ Spring 2009

ﻪﻣﺪﻘﻣ ًﺎـﻣﻮﻤﻋ يﺪﺷر تاﺮﻴﻴﻐﺗ و ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ ،ﻲﻤﺴـﺟ ﻪـﻨﻴﻣز ﻪـﺳ رد

ﻲﻧاور - ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا

ﺪﻧﻮﺷ . تاﺮـﻴﻴﻐﺗ ﻪـﺑ ﻲﻤﺴـﺟ ﺪـﺷر

يور هﺎﮕﺘﺳد ﻞﻣﺎﺷ نﺪﺑ رد هداد

ﺎﻫ و نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ي ماﺪﻧا

ﺎـﻫ ﻪـﺘﻔﮔ

ﻲﻣ دﻮﺷ . ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ هزﻮـﺣ رد تاﺮﻴﻴﻐﺗ داﺪﺧر ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺪﺷر

ﺎـﻫ ي

ﻪﻨﻴﻣز و هﺪﺷ ﻪﺘﺴﻧاد ﻲﻨﻫذ

ﺎﻫ ،ﺮﻜﻔﺗ ،ﻪﻈﻓﺎﺣ ،كاردا ،سﺎﺴﺣا ي

ﺮﺑ رد ار نﺎﺑز و لﻻﺪﺘﺳا ﻲﻣ

دﺮﻴﮔ . ﻲـﻧاور ﺪﺷر -

ﺰـﻴﻧ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا

ًﻻﻮــﺻا ﻲﻧﻮــﮔﺮﮔد هﺪــﻧﺮﻴﮔﺮﺑرد ﺎــﻫ

،ﺖﻴﺼــﺨﺷ ﻪــﺑ طﻮــﺑﺮﻣ ي

نﺎﺠﻴﻫ ﺎﻫ ﺖﺳا ناﺮﮕﻳد ﺎﺑ ﻂﺑاور و )

ﺳ ،يﺪﻤﺤﻣﺪﻴ 1381

.(

ترﺎـﻬﻣ ﻦﺘﺧﻮﻣآ ﻲﻨﻌﻣ ﻪﺑ كدﻮﻛ ﺪﺷر ﺎـﻫ

زا ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲﻳ

ﺎﺗ ﺪﻟﻮﺗ زﺎﻏآ ﺶﺷ

ﻪﺘﻓﺮﮔ اﺮﻓ ﻲﮕﻟﺎﺳ ﻲﻣ

ﺪﻧﻮﺷ .

ًﺎﺒﻟﺎﻏ لﺎﺳ رد ﺎﻫ ي

،ﻦﻳﺪـﻟاو ﻂـﺳﻮﺗ كدﻮﻛ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺪﺷر ،ﺪﻟﻮﺗ ﻦﻳزﺎﻏآ ﻪـﺑ

ﻚـﻤﻛ

ﻲﺑﺎﻳزرا ﺎﻫ هرود ي ﺮﺼـﺘﺨﻣ ﻪـﻨﻳﺎﻌﻣ رد ﺎـﻳ و ﺖـﺷاﺪﻬﺑ ﺰـﻛاﺮﻣ يا

ﺶﻳﺎــﭘ ،ﻲﻜــﺷﺰﭘ نﺎﺼــﺼﺨﺘﻣ ﻂــﺳﻮﺗ ﻲــﻣ

ددﺮــﮔ . نارود رد

ترﺎﻬﻣ يﺮﻴﮔاﺮﻓ ،ﻲﻛدﻮﻛ ﺎﻫ

ﻪـﻨﻴﻣز زا ﻚـﻳ ﺮﻫ رد مزﻻ ي يﺎـﻫ

يوﺮـﻴﭘ ﻲﺼـﺨﺸﻣ رﺎﻴﺴـﺑ يﺎـﻫﻮﮕﻟا زا ،يﺪﺷر ﻲـﻣ

ﺎـﻬﻨﺗ و ﺪـﻨﻛ

ﻪـﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘـﺳد ﺖﻋﺮـﺳ ﺮـﻈﻧ زا ﻲـﻌﻴﺒﻃ نﺎﻛدﻮﻛ ﻦﻴﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ توﺎﻔﺗ ، ﺎﻫ دﻮﺷ هﺪﻳد ﻲﻳ .

ﻪﺑ يرﻮﻃ ﻪﻛ ﻲﻣ ﺖـﻔﮔ ناﻮـﺗ

ترﺎﻬﻣ ﻦﺘﺧﻮﻣآ ﺎﻫ

درﻮﺧﺮﺑ ﻲﺼﺨﺸﻣ ﻲﻟاﻮﺗ زا يﺪﺷر ي ﺖﺳا را

و لﺎﺒﻧد ار ﻲﻟﻮﻃ ﺮﻴﺳ ﻚﻳ ﻲـﻣ

ﺪـﻨﻛ . زا نﺎـﻛدﻮﻛ ﺮـﻈﻧ

ﺖﻋﺮـﺳ

ترﺎـﻬﻣ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد

ﺎـﻫ توﺎـﻔﺗ ، ﺎـﻫ ﻲﻳ ﺪـﻧراد ﻢـﻫ ﺎـﺑ .

زا فﺪـﻫ

ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ،نﺎﻛدﻮﻛ ﺪﺷر ﺪﻧور ﻲﺑﺎﻳزرا ﻴﺧﺄﺗ

ﺪـﺷر ﺎـﻳ ﺮ

ياﺮـﺑ كدﻮـﻛ ﻪـﺑ ﻚـﻤﻛ نﺎـﻜﻣا هار ﻦـﻳا زا ﺎـﺗ ﺖﺳا رﺎﺠﻨﻬﺑﺎﻧ د ﻪﻳارا ،ﻦﻜﻤﻣ يﺪﺷر ناﻮﺗ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد و ﻊﻗﻮﻣ ﻪﺑ نﺎﻣر

هﮋﻳو يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﺎﺑ نﺎﻛدﻮﻛ ﻲﻧﺎﻣرد يﺮﺒﻫار و ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﺎﻳ و ﺐﺳﺎﻨﻣ ددﺮﮔ ﺮﺴﻴﻣ )

1ﻲﻧﻮﻟ درﺎﭽﻳر ، ﻚﻴﻧﺎﻣور و 2

،3

2003 .(

ﻲـﻛرد ﺪـﺷر رد تﺎﻋﻼﻃا شزادﺮﭘ ﺪﻧور هرﺎﺑرد -

ﻲـﺘﻛﺮﺣ

ﻪﻳﺮﻈﻧ ،نﺎﻛدﻮﻛ

ﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ي .

ﻪﻴـﺿﺮﻓ ﻚﻳ

ﻳﺪﻗ ﻲﻤ تﺎﺒﺛا ﻮـﻧ ناﺰـﻴﻣ ﺶﻫﺎـﻛ ،ﻪـﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد هﺪﺷ هﺎﮕﺘـﺳد ﺰﻳ

ﻲﺴــﺣ - و ﺖــﻳﻮﻘﺗ نآ ﺐــﺟﻮﻣ ﻪــﺑ و ﻦــﺳ ﺶﻳاﺰــﻓا ﺎــﺑ ﻲــﺘﻛﺮﺣ

ترﺎـــﻬﻣ ﺖﻓﺮﺸـــﻴﭘ ﺎـــﻫ

ﺖـــﺳا ﻲـــﺘﻛﺮﺣ ي )

ﻞـــﺘﭼﺮﭘ ،4

1970 ؛

ﻲﻧﻮﻤﻟﺎــﺳ ،5

1983

؛ ﻞــﻴﻛ ،6

1997 نﺎــﻳ ؛ سﺎــﻣﻮﺗ ،7

ﭻﻤﻠﺘــﺳا ،8

و 9

،سﺎــﻣﻮﺗ 2000 .(

شور رد ﺎــﻫ ناﺰــﻴﻣ ،تﺎــﻋﻼﻃا شزادﺮــﭘ ي

نﺎﺸـﻧ دﻮـﺧ زا كدﻮـﻛ ﻪـﻛ يدﺮـﻜﻠﻤﻋ يﺮﻳﺬﭘﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲـﻣ

،ﺪـﻫد

ﻮــﻧ ناﺰــﻴﻣ فﺮــﻌﻣ ﻲﺴــﺣ هﺎﮕﺘــﺳد ﺰﻳ

- ﻪــﺑ ﻪــﻛ ﺖــﺳوا ﻲــﺘﻛﺮﺣ

هزﻮﺣ ترﺎﻬﻣ شﺮﺘﺴﮔ و ﺪﺷر يﺎﻫ

ﺎﻫ ﺰـﻴﻧ ﻲـﻛرد و ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ ي

ﻢﻴﻤﻌﺗ ﺖﺳا ﺮﻳﺬﭘ )

10ﭻﺗود ﻧ و ﻴ

11ﻢﻟﻮ ، 2005 .(

ﻪﻘﺑﺎـﺳ ،ﺪـﺷر نﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ دﺎـﻌﺑا يور ﺮـﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻧﻻﻮـﻃ يا

راﺰﺑا ﺎﺑ ،نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ مﻮﻠﻋ رد و دراد يﺎـﻫ

هﺪـﺷ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻲﺗوﺎـﻔﺘﻣ

ﺖـــﺳا . زا رﺬـــﮔ رد و ﻲﻛدﻮـــﻛ نارود رد ،ﺪـــﺷر ﻞـــﺣاﺮﻣ

ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺎﻫ ﻪﺒﻨﺟ زا كدﻮﻛ ي ﺎﻫ

ترﺎـﻬﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ي ﺎـﻫ

ي

ﺪــﺷر ،ﺖــﻛﺮﺣ و ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا طﺎــﺒﺗرا ،ﺖﺧﺎﻨــﺷ ،نﺎــﺑز و رﺎــﺘﻔﮔ ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ . ﺎـﺑ ا سﺎـﻴﻘﻣ ،ﻲـﺳرﺎﻓ نﺎـﺑز رد ،لﺎـﺣ ﻦـﻳ

ﺎـﻫ و ﻖـﻴﻗد ي

ترﺎـﻬﻣ ﻦـﻳا ﺪﺷر ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﻪﻛ يﺮﺒﺘﻌﻣ

ﺎـﻫ ﻪـﺑ ار رﻮـﻃ ﻚـﻳ ـﭼرﺎﭘ ﻪ

ﺖﺴـﻴﻧ سﺮﺘـﺳد رد ﺪـﻨﻛ ﻲﺑﺎﻳزرا .

ﺎـﻴﻣ رد ﻲـﺘﺣ سﺎـﻴﻘﻣ ن

ﺎـﻫ ي

ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﺰﻴﻧ ﻲﺟرﺎﺧ

ﺎﻫ نﻮﻣزآ ﻲﺠﻨﺴﻧاور و ﻲﻨﺳ ﺮﻈﻧ زا ﻲﻳ ﺎﻫ

هﺪﻳد ﻲﻣ دﻮﺷ ) ﻲﺗزور ،12

1990 ﻮـﺗ ؛ ﻫ

13ﻢﻴ نواﺮـﺑ ، 1⁴ ﺮـﺳﺮﻣ و -

ﻲﻠﺳﻮﻣ ،15

2001 ( ﻛ دراﻮـﻣ و ﻲـﻤ

ار ﻲـﻣ رد ﻪـﻛ دﺮﻤـﺷﺮﺑ ناﻮـﺗ

ﻲﺑﺎـﻳرﺎﺠﻨﻫ ،ﺪﺷر ﻦﺳ هدوﺪﺤﻣ

ﻲﻳﺎـﻳﺎﭘ و ﻲـﻳاور ياراد و هﺪـﺷ

ﺪﻨﺷﺎﺑ مزﻻ )

ﺰﻨﻴﻜﺗاو ،16

1979 .(

آ زا ن ﻪﻛ ﺎﺟ ﻦﻳوﺪـﺗ رد هزوﺮـﻣا

ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎــﻫ لﻼﺘـﺧا ﻪــﺑ ﻼﺘــﺒﻣ نﺎـﻛدﻮﻛ ﻲﻧﺎــﻣرد ي و ﻲﺴــﺣ يﺎــﻫ

ﻲﺘﻛﺮﺣ ، ترﺎﻬﻣ ﺮﺑ ﺎﻫ ﻢﻫ يدﺎﻋ نﺎﻛدﻮﻛ يﺪﺷر ي ﺪـﻴﻛﺄﺗ ﻦـﺳ

ﻲﻣ دﻮﺷ و ﻪـﻤﻫ ﻞـﻣﺎﻛ و ﻖـﻴﻗد ﻪـﻨﻳﺎﻌﻣ نﺎﻜﻣا ﻪﻛ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

ﻦـﻳا نﺎﺼـﺼﺨﺘﻣ ﻂـﺳﻮﺗ يﺪﺷر نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻞﺣاﺮﻣ رد نﺎﻛدﻮﻛ ﻲــﭘ و ﻲﻫﺎــﮔآ ،دراﺪــﻧ دﻮــﺟو هزﻮــﺣ ــﻴﮔ

ﻦﻳﺪــﻟاو يﺮ

، ﺪــﻨﻣزﺎﻴﻧ

شزﻮﻣآ ﺖﻓﺎﻳرد

ﺎﻫ ﺖـﺳا ﺐـﺳﺎﻨﻣ ﻲﻧﺎـﻣرد تﺎﻣﺪﺧ و .

ﻪـﺑ ﺮـﻈﻧ

سﺎﻴﻘﻣ ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد ﺖﻴﻤﻫا

ﺎﻫ رﺎـﺠﻨﻬﺑ ﺮﻴـﺳ ﻲـﺳرﺮﺑ رد ﺮـﺒﺘﻌﻣ ي

لﻼﺘﺧا ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ،ﺪﺷر

هﺮﻬﺑ و ،يﺪﺷر يﺎﻫ

ﺎـﻬﻧآ ﺞﻳﺎﺘﻧ زا يﺮﻴﮔ

ﻢﻴﻤﺼــﺗ رد يﺮــﻴﮔ

ﺎــﻫ رد ،ﻲﺸــﺨﺒﻧاﻮﺗ و ﻲﻧﺎــﻣرد ،ﻲــﺷزﻮﻣآ ي

و ﻲﻳاور ﻦﻴﻴﻌﺗ و ﺖﺧﺎﺳ ﺮﺿﺎﺣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ

ﺶﺠﻨـﺳ نﻮـﻣزآ

ﺎـــﺷﻮﻴﻧ ﺖـــﻛﺮﺣ و ﻲﻋﺎـــﻤﺘﺟا طﺎـــﺒﺗرا ،ﺖﺧﺎﻨـــﺷ ﺪـــﺷر

17

)

NCSCMDS

( ترﺎـﻬﻣ ﻪﻨﻴﻣز ﻪﺳ رد

ﺎـﻫ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ ي طﺎـﺒﺗرا ،18

ﻲﻋﺎـــﻤﺘﺟا ﻲـــﺘﻛﺮﺣ و 19

نﺎـــﻛدﻮﻛ رد ﺖـــﺷرد و ﻒـــﻳﺮﻇ 20

ﻲﺳرﺎﻓ ﺎﺗ ﺪﻟﻮﺗ زﺎﻏآ زا نﺎﺑز ﻲﮕﻟﺎﺳ ﺶﺷ

درﻮـﻣ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا رد

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ .

1

شور نﻮﻣزآ عﻮﻧ زا ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا و ﺖﺳا ﻲﺠﻨﺳ

زا رﻮﻳﺮﻬـﺷ 1385

دادﺮــﻣ ﺎــﺗ 1386

يور 593 كدﻮــﻛ ) 295 و ﺮﺴــﭘ 298 ﺮــﺘﺧد (

ﻲﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ﺎﺗ ﺪﻟﻮﺗ ﻲﻨﺳ هوﺮﮔ رد ﻲﮕﻟﺎـﺳ ﺶـﺷ

يﺎﻫﺪـﻬﻣ رد ،

ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺰﻛاﺮﻣ و كدﻮﻛ .

ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ

ﺶـﺷﻮﭘ ﺮﻳز ﺰﻛاﺮﻣ ﻞﻣﺎﻛ ﺖﺳﺮﻬﻓ ﻪﻴﻬﺗ و زﺎﻴﻧ درﻮﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ رﺎﻤﺷ

_______________________________________

1- Loaney 2- Richards

3- Romanik 4- Prechtl

5- Salmoni 6- Kail

7- Yan 8- Thomas

9- Stelmach 10- Deutsch

11- Newellm 12- Rossetti

13- Tuohym 14- Brown

15- Mercer-Mosely 16- Watkins

17- Newsha Cognitive, Social Communication and Motor

Development Scale 18- cognitive

19- social communication 20- motor

(3)

ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و ﻲﻳاور

» را ،ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺪﺷر ﺶﺠﻨﺳ نﻮﻣزآ ﺎﺷﻮﻴﻧ ﺖﻛﺮﺣ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗ

«

20

لﺎﺳﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ /رﺎﻤﺷ ه 1 / رﺎــﻬﺑ 1388

Vol. 15 / No. 1/ Spring 2009

ﻬﺑ ﺰـﻛاﺮﻣ و ﻲﺘﺴـﻳﺰﻬﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﺎـﻳ ﺎﻫﺪـﻬﻣ ،ناﺮـﻬﺗ نﺎﺘـﺳا ﺖـﺷاﺪ

،بﺮﻏ ،قﺮﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ زا ﻚﻳ ﺮﻫ زا ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺰﻛاﺮﻣ لﺎﻤﺷ

، ﻪﺑ ،ﺰﻛﺮﻣ و بﻮﻨﺟ ﻪـﺷﻮﺧ ترﻮﺻ

درﻮـﻣ نﺎـﻛدﻮﻛ و يا

ﻪﺑ ﺰﻛﺮﻣ ﺎﻳ ﺪﻬﻣ ﺮﻫ رد ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻲﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺻ

.

ﺶﺠﻨﺳ ﻪﻴﻟوا راﺰﺑا ﻪﻴﻬﺗ ياﺮﺑ ﻚﻳ

ﭼرﺎﭘ ترﺎـﻬﻣ ﻪ ﺎـﻫ

ﻪـﺳ رد

ﺎــﻤﺘﺟا طﺎــﺒﺗرا ،ﺖﺧﺎﻨــﺷ ﻪــﻨﻴﻣز ﻲﻨــﺳ هوﺮــﮔ رد ﺖــﻛﺮﺣ و ﻲﻋ

بﺎﺘﻛ زا ،هﺪﺷدﺎﻳ

ﺎﻫ سﺎﻴﻘﻣ ، ﺎﻫ ﻪﻟﺎﻘﻣ و ،يﺪﺷر ي

ﻪـﻃﻮﺑﺮﻣ يﺎـﻫ

ﺪــﺷ ﻪــﺘﻓﺮﮔ هﺮــﻬﺑ )

،ﻲــﺗزور 1990 چزﻮــﺑ ؛ ﻮــﮕﻟ و 1

،2

1991 ؛

ﻦﻣﺮـــﻤﻳز ﺮﻨﻴﺘـــﺳا ،3

ﺪـــﻧﻮﭘ و 4

،5

1993 رﻮـــﻟﻮﮔ ؛ ﺮـــﮕﻨﻴﻣﺮﭘ ،6

و 7

درﻮﻔﻨــﺳ ،8

1995 ﻮــﺗ ؛ ﻫ ﻢﻴ نارﺎــﻜﻤﻫ و ،

2001 .(

ﻦــﻳا دروﺎﺘــﺳد

ﻪﻴﻬﺗ ،شﻼﺗ 13

رد يﺪـﺷر لوﺪﺟ ـﻳا

ﻦ هوﺮـﮔ ﻲﻨـﺳ يﺎـﻫ دﻮـﺑ

:

1 - هﺎـﻣ ﻪﺳ ﺎﺗ ﺪﻟﻮﺗ )

هدﺎـﻣ رﺎـﻬﭼ

طﺎـﺒﺗرا هدﺎـﻣ رﺎـﻬﭼ ،ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ

ﻲﺘﻛﺮﺣ هدﺎﻣ ﺶﺷ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا (

، 2 - هﺎـﻣ ﺶـﺷ ﺎـﺗ رﺎﻬﭼ )

رﺎـﻬﭼ

ﻲﺘﻛﺮﺣ هدﺎﻣ ﺖﻔﻫ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا هدﺎﻣ ﺶﺷ ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ هدﺎﻣ (

،

3 - هﺎﻣ ﻪُﻧ ﺎﺗ ﺖﻔﻫ )

،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ هدﺎﻣ ﻪُﻧ 10

،ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا طﺎـﺒﺗرا هدﺎﻣ

ﻲﺘﻛﺮﺣ هدﺎﻣ ﻪُﻧ (

، 4 - 10 ﺎﺗ 12 هﺎﻣ ) ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ هدﺎﻣ ﺞﻨﭘ 10

هدﺎـﻣ

ﻲﺘﻛﺮﺣ هدﺎﻣ ﺞﻨﭘ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا (

، 5 - 13 ﺎـﺗ 15 هﺎـﻣ ) ﺖـﻔﻫ

ﻲﺘﻛﺮﺣ هدﺎﻣ ﺖﺸﻫ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا هدﺎﻣ ﺞﻨﭘ ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ هدﺎﻣ (

،

6 - 16 ﺎــﺗ 18 هﺎــﻣ ) طﺎــﺒﺗرا هدﺎــﻣ ﺞﻨــﭘ ،ﻲﺘﺧﺎﻨــﺷ هدﺎــﻣ ﺖــﻔﻫ

ﻲــﺘﻛﺮﺣ هدﺎــﻣ ﺶــﺷ ،ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا (

، 7 - 19 ﺎــﺗ 24 هﺎــﻣ ) هدﺎــﻣ ﻪــُﻧ

ﺧﺎﻨﺷ ﻲـﺘﻛﺮﺣ هدﺎـﻣ ﺖﺸـﻫ ،ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا هدﺎﻣ ﺖﻔﻫ ،ﻲﺘ (

،

8 - 25 ﺎــﺗ 30 هﺎــﻣ ) طﺎــﺒﺗرا هدﺎــﻣ ﺖــﻔﻫ ،ﻲﺘﺧﺎﻨــﺷ هدﺎــﻣ ﺖﺸــﻫ

ﻲـﺘﻛﺮﺣ هدﺎـﻣ ﺖﺸـﻫ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا (

، 9 - 31 ﺎـﺗ 36 هﺎـﻣ ) 11 هدﺎـﻣ

ﻲــﺘﻛﺮﺣ هدﺎـﻣ ﺞﻨـﭘ ،ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا طﺎــﺒﺗرا هدﺎـﻣ ﺶـﺷ ،ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ (

،

10 - 37 ﺎــﺗ 42 هﺎــﻣ ) طﺎــﺒﺗرا هدﺎــﻣ ﺶــﺷ ،ﻲﺘﺧﺎﻨــﺷ هدﺎــﻣ ﺶــﺷ

،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﺘﻛﺮﺣ هدﺎﻣ ﺞﻨﭘ

( ، 11 - 43 ﺎﺗ 48 هﺎـﻣ ) هدﺎـﻣ ﺖﺸـﻫ

ﻲــﺘﻛﺮﺣ هدﺎـﻣ ﺶـﺷ ،ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا طﺎــﺒﺗرا هدﺎـﻣ ﺞﻨـﭘ ،ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ (

،

12 - 49 ﺎﺗ 60 هﺎﻣ ) 17 ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا هدﺎﻣ ﻪﺳ ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ هدﺎﻣ

ﻲﺘﻛﺮﺣ هدﺎﻣ ﺶﺷ (

و ، 13 - 61 ﺎﺗ 72 هﺎﻣ ) 12 ﻪﺳ ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ هدﺎﻣ

،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا هدﺎﻣ 12

ﻲﺘﻛﺮﺣ هدﺎﻣ .(

رﺎﻤﺷ هدﺎـﻣ ﻞـﻛ ﺎـﻫ ي

يﺪﺷر سﺎﻴﻘﻣ ﻪﺳ ﻲـﺳرﺮﺑ

ﺮـﺿﺎﺣ 275 هدﺎـﻣ ) ياراد هدﺎـﻣ ﺮـﻫ

زﺎﻴﺘﻣا ﻚﻳ (

دﻮﺑ ﻦﻴﺑ يﺪﺷر ﺢﻄﺳ ﺮﻫ رد و ، 43

ﺎـﺗ 48 كدﻮـﻛ

ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﻧﺪﺷ . بﺎﺨﺘﻧا زا ﺲﭘ ﺮﮕﺸـﺳﺮﭘ

شزﻮـﻣآ ﻪـﻳارا و نا

ﺎـﻫ ﻪـﺑ مزﻻ ي

ﺎﻫﺪﻬﻣ نﺎﻴﺑﺮﻣ ﺎﺑ درﻮﺧﺮﺑ هﻮﻴﺷ هرﺎﺑرد ﺎﻬﻧآ و

و نﺎـﻛدﻮﻛ ﻦﻳﺪﻟاو

سﺎــﻴﻘﻣ ﻞـﻴﻤﻜﺗ ﻲﮕﻧﻮـﮕﭼ ﺎـﻫ

ــﻳ ﻲـﻃ ،يﺪــﺷر ي ﻚــﻳ هﺎـﻣ ﻚ

يور ﺎﻤﻨﻫار ﻲﺳرﺮﺑ 75

كدﻮـﻛ )

ﺞﻨـﭘ ﺢﻄـﺳ ﺮـﻫ رد كدﻮـﻛ

يﺪــﺷر ( و ﺺﺨﺸــﻣ حﺮــﻃ ﻲــﻳاﺮﺟا تﻼﻜﺸــﻣ و ﺪــﺷ مﺎــﺠﻧا

هدﺎﻣ ﺪـﻳدﺮﮔ ﻦﻴـﻴﻌﺗ سﺎـﻴﻘﻣ ﺮـﻫ ﻲﻳﺎﻬﻧ يﺎﻫ .

ﺎـﺑ ،ﻪـﻠﺣﺮﻣ ﻦـﻳا رد

زا ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫدرﻮﺧزﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺮﮕﺸﺳﺮﭘ

ﺪـﺷ ﻪـﺘﻓﺮﮔ نا دﻮـﺑ ه

رد ، هدﺎﻣ ﻲﺧﺮﺑ شرﺎﮕﻧ ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ

ﺎﻫ هدﺎـﻣ ﺪـﻨﭼ و ﺪﺷ هداد ﻲﺗاﺮﻴﻴﻐﺗ

ﺪﺷ هدوﺰﻓا ﺎﻳ فﺬﺣ ،ﺎﺠﺑﺎﺟ .

نﺎـﻣز رد ﻪـﻛ ﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا ﻲﻧﺎـﻛدﻮﻛ يور ﺎـﻬﻨﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا ﺮـﻈﻧ و ﺪـﻬﻣ رد دﻮـﺟﻮﻣ ﻲﻜﺷﺰﭘ هﺪﻧوﺮﭘ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،حﺮﻃ مﺎﺠﻧا ﺎـﻳ ﻲﻜـﺷﺰﭘ ﻞﻜﺸـﻣ ﻪـﻧﻮﮔ ﭻﻴـﻫ و هدﻮﺑ ﻢﻟﺎﺳ ،ﻦﻳﺪﻟاو و نﺎﻴﺑﺮﻣ ﺗ لﻼﺘﺧا ﺄ هﺪﺷﺪﻴﻳ ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ يا .

سﺎﻴﻘﻣ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﻳا رد

ﺎﻫ يﺪﺷر ي

ﻲﻧﺎﻣز ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺎﺑ رﺎﺑود ﻚـﻳ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﺘﻔﻫ ﻚﻳ زا ﺮﺘﻤﻛ

ﺮﮕﺸـﺳﺮﭘ

ﺪﻳدﺮﮔ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﺖﺑﺎﺛ )

ﻲﻳﺎﻣزآزﺎﺑ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ .(

ﻦﻴﺑ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ

ﺮﮕﻧﻮﻣزآ سﺎﻴﻘﻣ ،9

ﺎﻫ ﻂـﺳﻮﺗ كدﻮـﻛ ﺮـﻫ يﺪـﺷر ي ﺮﮕﺸـﺳﺮﭘ

سﺎﻴﻘﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﺎﺗ ﺪﺷ ﻞﻴﻤﻜﺗ يﺮﮕﻳد

ﺎﻫ ﻞﻴﻤﻜﺗ ي ﻂـﺳﻮﺗ هﺪﺷ

ﻪﺑ نﻮﻣزآ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ناﺰﻴﻣ ،ﺎﻬﻧآ ﺪﻳآ ﺖﺳد

1.

نﺎﻛدﻮﻛ رﺎﻤﺷ ندﻮﺑدوﺪﺤﻣ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ لﺎـﺳ ود ﺮﻳز

) ﻪـﺑ هﮋـﻳو

ﻚــﻳ ﺮــﻳز لﺎــﺳ

( ﺰــﻛاﺮﻣ ﻪــﺑ ﻪــﻌﺟاﺮﻣ ﺎــﺑ ،كدﻮــﻛ يﺎﻫﺪــﻬﻣ رد

ﻪـﻧﻮﻤﻧ ،ناﺮـﻬﺗ رد نادازﻮـﻧ نﻮﻴﺳﺎﻨﻴﺴﻛاو حﺮﻃ يﺮﺠﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺗ ﻲﻨﺳ هوﺮﮔ ﻦﻳا رد مزﻻ ﺄ

ﺪﻳدﺮﮔ ﻦﻴﻣ .

شور ود ﺎــﺑ ﻲﻳﺎــﻳﺎﭘ ﻪﺒــﺳﺎﺤﻣ :

1 ( ﺎــﻳ ﻖــﻓاﻮﺗ ﺪــﺻرد ﻦﻴــﻴﻌﺗ

تاﺮﻤﻧ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺮﮕﺸـﺳﺮﭘ

يﺪـﺷر حﻮﻄـﺳ زا ﻚـﻳ ﺮـﻫ رد نا

) ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ نﻮﻣزآ ﻦﻴﺑ ﺮـﮔ

( ﻪـﺘﻔﻫ ﻚـﻳ زا ﺮـﺘﻤﻛ ﻲﻧﺎـﻣز ﻪﻠـﺻﺎﻓ ﺎـﺑ

) ،ﺰﻨﻴﻜﺗاو 1979 ( يور 150 هداد ﻞـﻴﻠﺤﺗ و نﺎـﻛدﻮﻛ زا ﺮـﻔﻧ

ﺎـﻫ

ﻪﺑ ﺎﭘﺎﻛ ﻲﻘﻓاﻮﺗ ﺐﻳﺮﺿ ﻚﻤﻛ

، 10

2 ( ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻦﻴـﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﻴﻴﻌﺗ

ﻞﻴﻤﻜﺗ رﺎﺑ ود

» ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا ،ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺪﺷر ﺶﺠﻨﺳ نﻮﻣزآ

ﺎﺷﻮﻴﻧ ﺖﻛﺮﺣ و

« )

NCSCMDS

( ﻚـﻳ زا ﺮﺘﻤﻛ ﻲﻧﺎﻣز ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺎﺑ

ﻔﻫ ﻚﻳ ﻂﺳﻮﺗ ،ﻪﺘ ﺮﮕﺸﺳﺮﭘ

يور 156 نﺎـﻛدﻮﻛ زا ﺮﻔﻧ )

ﻲﻳﺎـﻳﺎﭘ

ﻲﻳﺎﻣزآزﺎﺑ (

ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﻞﻴﻠﺤﺗ و

يرﺎـﻣآ نﻮـﻣزآ ﻚﻤﻛ و ﻲـﺟوز t

ﻪﺑ نﻮﺳﺮﻴﭘ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ

ﺪﻣآ ﺖﺳد .

يﺪﺷر سﺎﻴﻘﻣ رد ،ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ

ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ﻲﺘﻛﺮﺣ ي 13

ﺎﺗ 15 هدﺎـﻣ ﺖﺸـﻫ هﺪـﻧﺮﻴﮔﺮﺑرد ﻪﻛ هﺎﻣ

ﻪﺑ ،ﺖﺳا ﺖﺳد ﺮـﺘﻤﻛ ﺎﻳ ﺖﺸﻫ زﺎﻴﺘﻣا ندروآ زﺎـﻴﺘﻣا نآ زا

ﻞـﻣﺎﻛ

ﻲﻣ هدﺮﻤﺷ ﺪﺷ

.

زا ندﻮـﺒﻧرادرﻮﺧﺮﺑ ﺎـﻳ يرادرﻮـﺧﺮﺑ رﺎـﻴﻌﻣ ،ﻲـﺳرﺮﺑ ﻦﻳا رد و دﻮﺑ كدﻮﻛ ﻲﺑﺮﻣ ﺎﻳ ردﺎﻣ ﺦﺳﺎﭘ ،ترﺎﻬﻣ ﻚﻳ ﺮﮕﺸـﺳﺮﭘ

ﺎـﻬﻨﺗ

هدﺎﻣ ﺖﺷاد ﻪﻔﻴﻇو

ﺎﻫ ياﺮـﺑ ﻲﻨـﺷور ﻪـﺑ ار يﺪـﺷر سﺎﻴﻘﻣ ﺮﻫ ي

ﺪﻫد ﺢﻴﺿﻮﺗ ﺎﻬﻧآ .

ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ

» تاﺮـﻈﻧ ﻦﻴﺑ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﺮﮕﺸـﺳﺮﭘ

نا

«

ﻛ زﺎﻴﺘﻣا ،يﺪﺷر حﻮﻄﺳ زا ﻚﻳ ﺮﻫ رد رﺎـﺑ ﺮـﻫ رد كدﻮـﻛ ﻲـﻠ

ﺪــﺷ ﻦﻴــﻴﻌﺗ نﻮــﻣزآ ﻞــﻴﻤﻜﺗ .

يﺪــﺷر سﺎــﻴﻘﻣ رد ،ﻪــﻧﻮﻤﻧ ياﺮــﺑ

ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ،ﺖـﺳا هدﺎـﻣ ﻪـُﻧ ﻞﻣﺎـﺷ ﻪـﻛ هﺎﻣ ﻪُﻧ ﺎﺗ ﺖﻔﻫ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ي

ﻪﺑ ﺖﺳد ﺮﺘﻤﻛ ﺎﻳ ﻪُﻧ زﺎﻴﺘﻣا ندوآ

، ﻪﺑ ﻞﻣﺎﻛ زﺎﻴﺘﻣا ﻲﻣ رﺎﻤﺷ

ﺖﻓر .

_______________________________________

1- Bzoch 2- League

3- Zimmerman 4- Steiner

5- Pond 6- Golver

7- Preminger 8- Sanford

9- inter-rater reliability 10- kappa

(4)

21

_______________________________________

1- concurrent validity 2- construct validity

19 24 27 24 23 24 20 23 23 20 21 25 28

25 21 17 23

20 19 25 23 25

27 26 21 19

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

ﺮﺘﺧد ﺮﺴﭘ

ﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا شور ود ﻪـﺑ ﻲﻳاور ﻦﻴﻴﻌﺗ .

ﻲـﻳاور ﻦﻴـﻴﻌﺗ ياﺮـﺑ

اﻮــﺘﺤﻣ ،1

ــﺷﻮﻴﻧ ﺪــﺷر ﺶﺠﻨــﺳ نﻮــﻣزآ ﺎ

رﺎــﻴﺘﺧا رد 10

زا ﺮــﻔﻧ

ﺪـﺷ ﻪﺘـﺳاﻮﺧ ﺎﻬﻧآ زا و ﺪﺷ هداد راﺮﻗ نﺎﻛدﻮﻛ ﺪﺷر نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ هدﺎﻣ ﺎﺗ ﺎﻫ ﻲﻳاور ناﺰﻴﻣ ﺮﻈﻧ زا ار يﺪﺷر سﺎﻴﻘﻣ ﻪﺳ زا ﻚﻳ ﺮﻫ ي

ﻪﺒﺗر رﺎﻴﻌﻣ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ اﻮﺘﺤﻣ ﻪـﻨﻳﺰﮔ ﺖﻔﻫ يﺪﻨﺑ

تﺮـﻜﻴﻟ يا )

ًﻼﻣﺎـﻛ ،

ﻢﻛ ،ﻂﺳﻮﺘﻣ ،دﺎﻳز ،دﺎﻳز ﻲﻠﻴﺧ

،

ًﻼﺻا ،ﻢﻛ ﻲﻠﻴﺧ (

ﺪﻨﻫد زﺎﻴﺘﻣا .

ﻌﺗ ياﺮﺑ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻲﻳاور ﻦﻴﻴ ﺰﻴﻧ 2

ﺮﻴﺛﺄﺗ نﻮـﻣزآ ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﺮـﺑ ﻦـﺳ

ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﺳرﺮﺑ .

ﺪـﺷر ﺮﻴـﺳ ﺎـﺑ نﺎﻛدﻮﻛ رد ﻪﻛ دﻮﺑ ﻦﻳا ﺮﺑ ضﺮﻓ

ﺐﺴﻛ ار مزﻻ زﺎﻴﺘﻣا ،دﻮﺧ ﻲﻨﺳ هوﺮﮔ رد ﻪﻛ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻲـﻣ

؛ﺪـﻨﻨﻛ

سﺎـﻴﻘﻣ ﻞﻴﻤﻜﺗ ترﻮﺻ رد

ﺎـﻫ ﻲﻨـﺳ ﺢﻄـﺳ ﻚـﻳ رد يﺪـﺷر ي

ﻦﻴﻳﺎﭘ و ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪـﺑ ،ﺮـﺗ

و مزﻻ زﺎـﻴﺘﻣا ﺐﺴـﻛ مﺪـﻋ رﺎـﻈﺘﻧا ﺐـﻴﺗﺮﺗ

ﺐﺴﻛ زﺎﻴﺘﻣا مزﻻ دراد دﻮﺟو ، .

ﺖﺳﺮﻬﻓ ﻪﻴﻬﺗ زا ﺲﭘ ،ور ﻦﻳا زا

سﺎﻴﻘﻣ ﻲﻳﺎﻬﻧ

ﺎﻫ ياﺮﺑ ،يﺪﺷر ي 30

رد ﻲـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ كدﻮـﻛ

هوﺮﮔ ﺎﺗ ﺪﻟﻮﺗ زﺎﻏآ زا نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻲﻨﺳ يﺎﻫ 72

ﻲﮕﻫﺎﻣ نوﺰﻓا ، ﺮﺑ

ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ترﺎـﻬﻣ ،سﺎﻴﻘﻣ ﺮﻫ رد ﻦﺳ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ يﺪﺷر ي ﺎـﻫ

ي

ﻦﻴﻳﺎـﭘ ﻲﻨـﺳ ﺢﻄـﺳ ﻚﻳ و ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻲﻨﺳ ﺢﻄﺳ ﻚﻳ يﺪﺷر ﺰـﻴﻧ ﺮـﺗ

ﺪﻳدﺮﮔ ﻞﻴﻤﻜﺗ .

ياﺮـﺑ ،يﺪﺷر حﻮﻄﺳ زا ﻚﻳ ﺮﻫ رد ،ﺖﻳﺎﻬﻧ رد

نﻮــﻣزآ زا ،ترﺎــﻬﻣ ﺮــﻫ ﻚــﻴﻜﻔﺗ ﻪــﺑ ﺲﻨــﺟ ود زﺎــﻴﺘﻣا ﻪﺴــﻳﺎﻘﻣ يرﺎﻣآ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺮﻬﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ t

.

رد ﺖﻛﺮــﺷ ﻪــﺑ ﻞــﻳﺎﻣ يﺎﻫﺪــﻬﻣ رد ﺎــﻬﻨﺗ ﺮــﺿﺎﺣ ﻲــﺳرﺮﺑ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ،ﺶﻫوﮋﭘ .

ﻲﺗرﻮﺻ رد ﻲﻛدﻮﻛ ،ﻲﺑﺎﻳزرا مﺎﮕﻨﻫ رد ﻪﻛ

ﻲﻳﺎــﺳﺎﻨﺷ يرﺎــﻤﻴﺑ ﻪــﺑ ﻼﺘــﺒﻣ ﻲــﻣ

،ﺪــﺷ عﺎــﺟرا ﺺﺼــﺨﺘﻣ ﻪــﺑ

ﻲﻣ ﺪﻳدﺮﮔ . ﻪﺘﺳاﻮﺧﺎﻧ ﺪﻣﺎﻴﭘ ﭻﻴﻫ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ياﺮﺟا

ياﺮﺑ يا رد ﻦﻳﺪـﻟاو و ﺎﻫﺪـﻬﻣ نﺎـﻴﺑﺮﻣ و ﺖـﺷاﺪﻧ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ نﺎﻛدﻮﻛ

و ﺪﻧدﻮﺑ دازآ ،يرﺎﻜﻤﻫ ﻪﻣادا ﻲﻣ

ﺪﻨﻫاﻮﺨﺑ ﻪﻛ نﺎﻣز ﺮﻫ ﺪﻨﺘﺴﻧاﻮﺗ

هرﺎﻨﻛ ﻲﺳرﺮﺑ زا ﺪﻨﻨﻛ يﺮﻴﮔ

.

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ درﻮﻣ نﺎﻛدﻮﻛ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻲﺳرﺮﺑ

هوﺮـﮔ زا ﻚـﻳ ﺮـﻫ رد

ﺎـﻫ ي

،ﻲﻨﺳ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺖﻴﺴﻨﺟ رد

ﻞﻜﺷ

ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ1

.

زﺎﻴﺘﻣا ،يرﺎﻣآ ﻞﻴﻠﺤﺗ رد يﺎﻫ

هداد ود ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﺮﮕﺸﺳﺮﭘ

،

ناﺮﮕﺸـﺳﺮﭘ تاﺮـﻈﻧ ﻦﻴﺑ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ ﺮﮕﻳﺪـﻜﻳ ﻪـﺑ رﺎﻴﺴـﺑ

دﻮﺑ ﻚــﻳدﺰﻧ ﺪــﻧ

و ، ﻦﻴﮕﻧﺎــﻴﻣ سﺎــﻴﻘﻣ رد ﺎــﭘﺎﻛ ﻲﻘﻓاﻮــﺗ ﺐﻳﺮــﺿ

ﺖﺧﺎﻨﺷ 93 / 0 ) 39 / 0 ﺎﺗ 0 / 1 ( ترﺎﻬﻣ سﺎﻴﻘﻣ رد ،

ﺎـﻫ ﻃﺎـﺒﺗرا ي ﻲ

92 / 0 ) 42 / 0 ﺎﺗ 0 / 1 ( ترﺎﻬﻣ سﺎﻴﻘﻣ رد و ،

ﺎـﻫ ﻲـﺘﻛﺮﺣ ي 936

/ 0

) زا 43 / 0 ﺎﺗ 0 / 1 ( ﻪﺑ ﺪﻣآ ﺖﺳد .

ترﺎﻬﻣ زﺎﻴﺘﻣا

ﺎﻫ ﻂـﺳﻮﺗ ﺎـﻬﻧآ ﻞـﻴﻤﻜﺗ رﺎـﺑ ود ﻲﻃ يﺪﺷر ي

ﻚــﻳ ﺮﮕﺸــﺳﺮﭘ ﻪــﻤﻫ رد و ،دﻮــﺑ ﻚــﻳدﺰﻧ ﺮﮕﻳﺪــﻜﻳ ﻪــﺑ رﺎﻴﺴــﺑ ،

سﺎﻴﻘﻣ ﺎﻫ يﻻﺎـﺑ ﻲﮕﺘﺴـﺒﻤﻫ ،ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺪﺷر ي 95

% هﺪـﻳد

ﺪﺷ ) 001 / 0

p<

.(

ﺗ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد رد ،اﻮـﺘﺤﻣ ﻲﻳاور ﻦﻴﻴﻌ

لوﺪـﺟ

يﺎـﻫزﺎﻴﺘﻣا1

ﺖـﺳا هﺪـﺷ هدروآ يﺪـﺷر سﺎـﻴﻘﻣ ﻪـﺳ زا ﻚـﻳ ﺮﻫ ﻪﺑ نارواد .

نﺎﻤﻫ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ لوﺪﺟ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ

هدﺎـﻣ ﺖـﻘﺑﺎﻄﻣ ناﺰﻴﻣ ،ﺪﻫد

يﺎـﻫ

ﻦﻳوﺪﺗ ترﺎـﻬﻣ ﺎـﺑ هﺪـﺷ

ﺎـﻫ درﻮـﻣ ﻲﻨـﺳ حﻮﻄـﺳ رد نﺎـﻛدﻮﻛ ي

ﻲﺳرﺮﺑ ) اﻮﺘﺤﻣ ﻲﻳاور (

زا ﺶﻴـﺑ رد ، 91

ﺪـﺻرد ﺪـﺣ رد دراﻮـﻣ

»

ًﻼﻣﺎﻛ

« و

» ﻳز ﻲﻠﻴﺧ دﺎ

« ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ .

ﻞﻜﺷ 1 - درﻮﻣ نﺎﻛدﻮﻛ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻲﺳرﺮﺑ

رد 13 زا ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻲﻨﺳ هوﺮﮔ ﺎﺗ ﺪﻟﻮﺗ

ﺶﺷ ﺖﻴﺴﻨﺟ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ ،لﺎﺳ

داﺪﻌﺗ

هوﺮﮔ ﻲﻨﺳ يﺎﻫ

(5)

ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و ﻲﻳاور

» را ،ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺪﺷر ﺶﺠﻨﺳ نﻮﻣزآ ﺎﺷﻮﻴﻧ ﺖﻛﺮﺣ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗ

«

22

لﺎﺳﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ /رﺎﻤﺷ ه 1 / رﺎــﻬﺑ 1388

Vol. 15 / No. 1/ Spring 2009

لوﺪﺟ 1 - يﺎﻫزﺎﻴﺘﻣا ﻲﻧاواﺮﻓ ﻊﻳزﻮﺗ هدﺎﻣ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ

ﺎﻫ ﺎـﺑ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺪﺷر سﺎﻴﻘﻣ ﻪﺳ ي

ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ نﺎﺑز ﻲﺳرﺎﻓ نﺎﻛدﻮﻛ ي

ر ﻒﻳد يﺪﺷر سﺎﻴﻘﻣ

يﺎﻫزﺎﻴﺘﻣا نارواد (%)

1 ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ي

ًﻼﻣﺎﻛ : 1 / 73

، دﺎﻳز ﻲﻠﻴﺧ : 5 / 21

، دﺎﻳز : 4 / 5

2 ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا ي

ًﻼﻣﺎﻛ : 8 / 70

، دﺎﻳز : 6 / 4

، ﻂﺳﻮﺘﻣ : 8 / 0

3 ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ﺖﻛﺮﺣ ي ) ﺖﺷرد و ﻒﻳﺮﻇ (

ًﻼﻣﺎﻛ : 7 / 67

، دﺎﻳز : 5 / 8

وﺪﺟ ل 2 - زﺎﻴﺘﻣا يﺎﻫ ترﺎﻬﻣ رد نﺎﻛدﻮﻛ ﺎﻫ

ﻲﻨﺳ هوﺮﮔ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا ي ﺶﺷ ﺎﺗ رﺎﻬﭼ

،هدﺎﻣ ﺮﻫ رد هﺎﻣ ﺲﻨﺟ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ

ﺖﺒﺜﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﺪﺻرد ﻞﻛ

ﺮﺘﺧد ﺮﺴﭘ (هﺎﻣ ﺶﺷ ﺎﺗ رﺎﻬﭼ) ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا يﺎﻫترﺎﻬﻣ

8 /

97 100/0 95/8 .ﺪﻨﻛﻲﻣ راﺮﻗﺮﺑ ﻲﻤﺸﭼ طﺎﺒﺗرا

8 /

97 100/0 95/8 .دراد ﺖﺳود ار ﻪﻧﺎﻛدﻮﻛ يﺎﻫيزﺎﺑ

6 /

95 95/2 95/8 .ﺪﻨﻛﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫيزﺎﺳاوآ زا ،(ﻒﻠﺘﺨﻣ داﺮﻓا نﺪﻳد) توﺎﻔﺘﻣ ﻂﻳاﺮﺷ رد 0

/

80 71/4 87/5 .ﺪﻨﻛﻲﻣ ﺪﻴﻠﻘﺗ هﺮﻬﭼ تﺎﻛﺮﺣ زا

6 /

95 95/2 95/8 .ﺪﻨﻛﻲﻣ دﻮﺧ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا و ﻞﻣﺎﻌﺗ لﻮﻐﺸﻣ ار ناﺮﮕﻳد و دﻮﺷﻲﻣ مﺪﻗﺶﻴﭘ يزﺎﺳاوآ رد 100 100 100 .ﺪﻨﻛﻲﻣ يزﺎﺳاوآ ناﺮﮕﻳد ياﺪﺻ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ رد ًﻼﺜﻣ .ﺪﻨﻛﻲﻣ زﺎﻏآ ار يزﺎﺳاوآ ﻖﻳﺮﻃ زا يﺮﻴﮔﺖﺑﻮﻧ ترﺎﻬﻣ

رد ،رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻲﻳاور ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ 30

،نﺎـﻛدﻮﻛ زا ﺮـﻔﻧ نوﺰـﻓا

ترﺎــﻬﻣ ﺮــﺑ ﺎــﻫ

،سﺎــﻴﻘﻣ ﺮــﻫ رد ﻦــﺳ ﺎــﺑ ﺐــﺳﺎﻨﺘﻣ يﺪــﺷر ي

ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ﻲﻨـﺳ ﺢﻄـﺳ ﻚـﻳ و ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻲﻨﺳ ﺢﻄﺳ ﻚﻳ يﺪﺷر ي

ﻦﻴﻳﺎــﭘ ﺪــﻳدﺮﮔ ﻞــﻴﻤﻜﺗ ﺰــﻴﻧ ﺮــﺗ .

زا 275 درﻮــﻣ يﺪــﺷر ترﺎــﻬﻣ

رد ﺎﻬﻨﺗ ،ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ود

و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ درﻮﻣ ود

ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا طﺎـﺒﺗرا

ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ناﺮﺴﭘ و ناﺮﺘﺧد ﻦﻴﺑ يراد

ﺪﺷ هﺪﻳد . ﻪﺑ ﻪـﻛ يرﻮﻃ

ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ هدﺎﻣ ﻚﻳ رد هﺎـﻣ ﻪُﻧ ﺎﺗ ﺖﻔﻫ هوﺮﮔ

ﻲﻧﺪـﺑ تﺎـﻛﺮﺣ زا)

ﻲﻣ ﺪﻴﻠﻘﺗ ﺪﻨﻛ ( دﻮـﺑ ناﺮـﺘﺧد زا ﺮﺗﻻﺎـﺑ ناﺮﺴﭘ زﺎﻴﺘﻣا ، )

01 / 0

p<

.(

هدﺎﻣ ﻪﺳ رد ﺎﻣا ﻞﻣﺎﺷ ﺮﮕﻳد

: ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ هدﺎﻣ ﻚﻳ هوﺮـﮔ

37 ﺎـﺗ 42

هﺎﻣ ﻪﻳﻮﺳود طﺎﺒﺗرا ]

) ور رد ور ( ﻲﻣ زﺎﻏآ ار ﺪـﻨﻛ

) [

05 / 0

p<

( ،

ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا هدﺎﻣ ﻚﻳ هوﺮﮔ

31 ﺎﺗ 36 هﺎﻣ زا ﻦﺘﻓﺮﮔ هزﺎﺟا)

ﻲــﻣ زﺎــﻏآ ار ناﺮــﮕﻳد ﺪــﻨﻛ

( ) 01 / 0

p<

( طﺎــﺒﺗرا هدﺎــﻣ ﻚــﻳ و

ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا هوﺮﮔ 37 ﺎﺗ 42 هﺎﻣ ﺎﻨﻣ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ نﺎﻛدﻮﻛ ﺮﻳﺎﺳ ﺎﺑ) ﻲﺒﺳ

ﻲﻣ يزﺎﺑ ﺪﻨﻛ ( ) 01 / 0

p<

( ، ﺮﺗﻻﺎـﺑ ناﺮﺴﭘ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ناﺮﺘﺧد زﺎﻴﺘﻣا

دﻮﺑ . زا ﻚﻳ ﺮﻫ رد 13

ﻲﻨـﺳ ﺢﻄـﺳ ﻪـﺳ

،ﻲـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ سﺎـﻴﻘﻣ

فاﺮــﺤﻧا ،ﻦﻴﮕﻧﺎــﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸــﻴﺑ و ﻦﻳﺮــﺘﻤﻛ و رﺎــﻴﻌﻣ

زﺎــﻴﺘﻣا ﻦﻴــﻴﻌﺗ

ﺪﻳدﺮﮔ . رد

لوﺪﺟ

،2

ﻪﻨﻴﻣز رد نﺎﻛدﻮﻛ يﺎﻫزﺎﻴﺘﻣا ترﺎﻬﻣ

ﺎﻫ ي

ﻲﻨﺳ هوﺮﮔ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا ﺶﺷ ﺎﺗ رﺎﻬﭼ

ﺎﻣ هﺪـﺷ هداد نﺎﺸـﻧ ،ه

ﺖﺳا . 2 / 2 % ترﺎﻬﻣ ﻪﻨﻴﻣز رد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ نﺎﻛدﻮﻛ طﺎﺒﺗرا يﺎﻫ

،رﺎــﻬﭼ زﺎــﻴﺘﻣا ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا 9

/ 28 % و ﺞﻨــﭘ زﺎــﻴﺘﻣا زا ﺶﻴــﺑ

68

%

ﻞـﻣﺎﻛ زﺎــﻴﺘﻣا ،نﺎـﻛدﻮﻛ )

ﺶـﺷ زﺎــﻴﺘﻣا (

ار ﻪــﺑ ﺖـﺳد دروآ ﺪــﻧ و زﺎﻴﺘﻣا رﺎـﺠﻨﻫ هدوﺪﺤﻣ ﺎـﻫ

ﻦﻴـﺑ ﻪـﺑ ﺖﺸـﻫ ﺎـﺗ ﺶـﺷ ﺪـﻣآ ﺖـﺳد

.

زﺎﻴﺘﻣا ﺎﻫ ﻚﻳدﺰﻧ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﻪﺑ ﺲﻨﺟ ود رد ﺪﻧدﻮﺑ

.

ﺚﺤﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺮﻴﺴﻔﺗ ياﺮﺑ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻲﺳرﺮﺑ رد حﻮﻄـﺳ زا ﻚﻳ ﺮﻫ يﺎﻫ

رﺎﻴﻌﻣ ،يﺪﺷر

» ﺎﻫزﺎﻴﺘﻣا ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ «

ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد .

،ور ﻦـﻳا زا

ﻪﺑ ترﻮﺻ رد ﺖﺳد

ﻞﻗاﺪﺣ زﺎﻴﺘﻣا نﺪﻣآ ﺎـﻳ

هوﺮـﮔ ﺮـﻫ رد ﺮﺗﻻﺎـﺑ

،ﻲﻨﺳ ﻲﻣ ﻪﺑ ﻲﻌﻴﺒﻃ هدوﺪﺤﻣ رد ار كدﻮﻛ ناﻮﺗ

دروآ رﺎﻤﺷ .

،ﺎﻣا

ﻜﺗ رﺎﺑ ود ﻲﻃ ﻪﻛ يدراﻮﻣ رد زا ﺮـﺘﻤﻛ ﻪﻠـﺻﺎﻓ ﻪـﺑ سﺎـﻴﻘﻣ ﻞـﻴﻤ

ﻪﺑ ﻞﻗاﺪﺣ زا ﺮﺘﻤﻛ زﺎﻴﺘﻣا رﺎﺑ ﺮﻫ ،ﻪﺘﻔﻫ ﻚﻳ ،ﺪﻳآ ﺖﺳد

ﻲـﻣ ناﻮـﺗ

هوﺮﮔ رد كدﻮﻛ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺎﺑ )

يﺎﻫ ( ﻦﻴﻳﺎﭘ ﻲﻨﺳ ناﺰـﻴﻣ ،ﺮـﺗ

ﻴﺧﺄـﺗ ﺮ

ﻢـﻫ نﺎـﻛدﻮﻛ ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار يو ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا يﺪﺷر رد ﻲـﻌﻴﺒﻃ ﻦـﺳ

دﻮﻤﻧ ﺺﺨﺸﻣ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ يﺪﺷر ﻪﻨﻴﻣز .

ﻲﺗرﻮـﺻ رد ،لﺎﺣ ﻦﻳا ﺎﺑ

زﺎﻏآ رد ﻲﻛدﻮﻛ ﻪﻛ راﺮـﻗ ﻲـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ سﺎـﻴﻘﻣ ﻲﻨـﺳ ﻒـﻴﻃ

ﻪـﺑ ار مزﻻ زﺎـﻴﺘﻣا ،ﻲﺑﺎـﻳزرا لوا ﺖـﺑﻮﻧ رد و ﺪـﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺖـﺳد

ﻲﻨـﺳ هوﺮـﮔ ﺮﺧاوا ﺎﻳ ﻂﺳاوا رد مود ﻲﺑﺎﻳزرا ﺖﺳا ﺮﺘﻬﺑ ،دروﺎﻴﻧ دﻮﺷ مﺎﺠﻧا .

ﺖﻴﻌـﺿو زا ﻲﻫﺎـﮔآ ،ﺮـﺿﺎﺣ نﻮـﻣزآ ﻲﻠـﺻا فﺪﻫ ﻪﭼﺮﮔا

ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ ﺎﻳ يﺪﺷر ﻴﺧﺄﺗ

سﺎـﻴﻘﻣ ﻪـﺳ زا ﻚـﻳ ﺮـﻫ رد ﻲﻟﺎـﻤﺘﺣا ﺮ

؛ﺖﺳا يﺪﺷر ﻪﺑ ترﻮﺻ رد

ﺖﺳد ﻞﻣﺎﻛ زﺎﻴﺘﻣا ندروآ ﻲﻣ

ﺎﺑ ناﻮﺗ

هوﺮﮔ رد سﺎﻴﻘﻣ ﻞﻴﻤﻜﺗ )

يﺎﻫ ( كدﻮـﻛ ﻪﻛ دﺮﺑ ﻲﭘ ،ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻲﻨﺳ

ﺮـﻈﻧ زا هزاﺪـﻧا ﻪـﭼ ﺎـﺗ ،دﻮﺧ ﻦﺳ ﻢﻫ نﺎﻛدﻮﻛ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ

(6)

23

دراد يﺮﺗﻻﺎـﺑ ﺪـﺷر ﺖﻋﺮـﺳ ﺎـﻳ ﺖـﺳا ﺮﺗﻮﻠﺟ يﺪﺷر .

ﺮـﻴﺒﻌﺗ ﻪـﺑ

،سﺎﻴﻘﻣ ﺮﻫ رد كدﻮﻛ زﺎﻴﺘﻣا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،ﺮﮕﻳد ﻲﻣ

هرﺎـﺑرد ناﻮﺗ

ﻲﺴـﺣ هﺎﮕﺘـﺳد رد ﺰﻳﻮﻧ ﺶﻫﺎﻛ ﺖﻋﺮﺳ /

هدوﺪـﺤﻣ رد ﻲـﺘﻛﺮﺣ

ﻦﻴﻳﺎﭘ ،رﺎﺠﻨﻫ دﻮﻤﻧ ﺮﻈﻧرﺎﻬﻇا نآ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎﻳ ﺮﺗ

) ،ﻞـﺘﭼﺮﭘ 1970 ؛

،ﻲﻧﻮﻤﻟﺎﺳ 1983

؛ ،ﻞﻴﻛ 1997 ،سﺎﻣﻮﺗ و ﭻﻤﻠﺘﺳا ،سﺎﻣﻮﺗ ،نﺎﻳ ؛

2000 ﻧ و ﭻﺗود ؛ ﻴ

،ﻢﻟﻮ 2005 .(

لﺎﺳ رد ﺎـﻫ سﺎـﻴﻘﻣ ،ﻪﺘـﺷﺬﮔ ي

ﺎـﻫ لوﺪـﺟ ﺎـﻳ

يﺎـﻫ يﺪـﺷر

ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﻮﺳ زا

اﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ن

ﺖـﺳا هﺪﺷ ﻪﻳارا ناﺮﮕﻧﺎﻣرد و .

رد ،لﺎﺣ ﻦﻳا ﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ

ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ،ﺎﻬﻧآ

ﺎﻫ ﻳ ﻲ زا هوﺮـﮔ ﺮﻈﻧ ﻲﻨـﺳ

ﺎﻳ و ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ رﺎﻤﺷ

ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ﻲﺑﺎﻳزرا يﺪﺷر ي هﺪـﻳد هﺪـﺷ

ﻲﻣ دﻮﺷ . هﺪـﺷ ﻒـﻳﺮﻌﺗ رﺎﻴﻌﻣ ﺎﻬﻧآ زا يرﺎﻴﺴﺑ ،ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا يا

ﺪــﻧراﺪﻧ كدﻮــﻛ يﺪــﺷر ﺖﻴﻌــﺿو هرﺎــﺑرد ﺮﻈﻧرﺎــﻬﻇا ياﺮــﺑ .

ﻪــﺑ يرﻮــﻃ ﻲــﺧﺮﺑ رد ﻪــﻛ نﻮــﻣزآ زا

ﺎــﻫ ﺮــﻫ رد ، ﻪــﻨﻴﻣز ،يﺪــﺷر

ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ هوﺮﮔ ياﺮﺑ ﻲﻳ ﺎـﻫ

ﻲﻨـﺳ ي نﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ ،هﺪـﺷ هدﺮﻤـﺷﺮﺑ

هرﺎــﺑرد ﻲــﻟو ﻲﮕﻧﻮــﮕﭼ

يرﺎــﻴﻌﻣ ﺎــﻬﻧآ ﻲﻫدزﺎــﻴﺘﻣا و ﻲﺑﺎــﻳزرا

ﺖﺳا هﺪﺸﻧ شراﺰﮔ .

سﺎﻴﻘﻣ زا ﻲﺧﺮﺑ رد ،نﺎﻴﻣ ﻦﻳا رد

ﺎـﻫ ﺪـﻨﻧﺎﻣ

» نﺎﺑز ﺪﺷر سﺎﻴﻘﻣ ) 1

ﺎﺗ ﺪﻟﻮﺗ زا ﺞﻨﭘ

ﻲﮕﻟﺎـﺳ («

ﺰـﻨﻴﻜﺗاو )

1979 (

ﺘﻣا ﺐﺴﻛ رﺎﻴﻌﻣ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ زﺎﻴ

50 % ﻪﺑ هدﺮـﺑ رﺎﻛ ﻲـﻣ

دﻮـﺷ . ﻦـﻳا رد

ﻦﻴــﻴﻌﺗ ياﺮــﺑ ﺰــﻴﻧ سﺎــﻴﻘﻣ ﻴﺧﺄــﺗ

ترﻮــﺻ رد ﻲﻟﺎــﻤﺘﺣا يﺪــﺷر ﺮ

ﻪﺑ ﺖﺳد ندروﺎﻴﻧ سﺎـﻴﻘﻣ ﻞـﻴﻤﻜﺗ ،لﻮـﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ هدوﺪﺤﻣ رد زﺎﻴﺘﻣا

هدر ) يﺎﻫ ( ﻦﻴﻳﺎﭘ ﻲﻨﺳ ﺪـﻳدﺮﮔ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﺮﺗ

. ﻲـﻨﺘﻔﮔ رد ﻪـﻛ ﺖـﺳا

ترﺎﻬﻣ ﻪﺑ ﻲﻫدزﺎﻴﺘﻣا ،سﺎﻴﻘﻣ ﻦﻳا

ﺎﻫ ﺮﺑ ،نﺎﻛدﻮﻛ يﺪﺷر ي ﻪـﻳﺎﭘ

ﺎﻬﻧآ رﺎﺘﻓر هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﺑ

ﻚﻤﻛ وﺪﻳو راﻮﻧ ﻳ ﻲ مﺎﺠﻧا ﻲﻣ دﻮﺷ .

تاﺮــﻈﻧ ﻦﻴــﺑ ﻲﻳﺎــﻳﺎﭘ ،ﺮــﺿﺎﺣ ﻲــﺳرﺮﺑ رد ﺮﮕﺸــﺳﺮﭘ

نا ) ود

ﺮﮕﺸــﺳﺮﭘ ﻲــﺳرﺮﺑ ﻞــﻛ رد (

ﺪــﺷ هﺪــﻳد ﻲﻳﻻﺎــﺑ ﻲﮕﺘﺴــﺒﻤﻫ ، .

ﻦــﻳا

ﻻﺎﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲﻣ

دﺮـﻜﻠﻤﻋ و اﺮـﺟا هﻮﻴﺷ ﻪﺑ ﺰﻴﭼ ﺮﻫ زا ﺶﻴﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

نﺎﺴﻜﻳ ﺮﮕﺸﺳﺮﭘ ﺪـﺷﺎﺑ طﻮـﺑﺮﻣ نا .

ﻢـﻫ ،ﺮـﺿﺎﺣ ﻲـﺳرﺮﺑ رد ﻦﻴـﻨﭼ

ﻳﺎﭘ ﻲﻳﺎﻣزآزﺎﺑ ﻲﻳﺎ 95

% ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﻛ ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺖـﻗد ﺖـﻳﺎﻋر ﻪﺑ

سﺎﻴﻘﻣ ﻞﻴﻤﻜﺗ رد

ﺎﻫ نﻮـﻣزآ ياﺮـﺟا رﺎﺑ ود ﻲﻃ نﺎﺴﻜﻳ ﻂﻳاﺮﺷ و

طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ . ﺰﻨﻴﻜﺗاو ﻲﺳرﺮﺑ رد )

1979 ( تاﺮـﻈﻧ ﻦﻴـﺑ ﻲﻳﺎـﻳﺎﭘ ،

ﺮﮕﺸﺳﺮﭘ ﻢـﻫ و نا يﻻﺎـﺑ ﻲﻳﺎـﻣزآزﺎﺑ ﻲﻳﺎـﻳﺎﭘ ﻦﻴـﻨﭼ 70

% شراﺰـﮔ

ﺪــﻳدﺮﮔ . ــﺑ ﻲﻳﺎــﻳﺎﭘ ﻦﻴــﻴﻌﺗ ياﺮــﺑ ،ﻲــﺳرﺮﺑ ﻦــﻳا رد تاﺮــﻈﻧ ﻦﻴ

ﺮﮕﺸﺳﺮﭘ هداد ،نا ﺎﻫ يروآدﺮﮔ ي ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ

24 ﺮﮕﺸﺳﺮﭘ و ياﺮﺑ

هداد ،ﻲﻳﺎﻣزآزﺎﺑ هﻮﻴﺷ ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﻦﻴﻴﻌﺗ

ﺎﻫ يروآدﺮﮔ ي ﻂـﺳﻮﺗ هﺪﺷ

ﺖﻔﻫ ﺮﮕﺸﺳﺮﭘ ﺪﻳدﺮﮔ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺪﻧ

. ﻪﺑ ﺖﺳد ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ندروآ

ﺮﺿﺎﺣ ﻲﺳرﺮﺑ رد ﻲﻣ

ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ رﺎﻤﺷ ندﻮﺑدوﺪﺤﻣ ﻞﻴﻟد ﺮﮕﺸـﺳﺮﭘ

نا

) ﺮﻔﻧ ود ( توﺎﻔﺘﻣ هﻮﻴﺷ ﺰﻴﻧ و هداد يروآدﺮﮔ

ﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ .

ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ

ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺮﺑ ﺖﻴﺴﻨﺟ ﺪـﺷر ﺶﺠﻨـﺳ نﻮـﻣزآ

ﺎﺷﻮﻴﻧ ، زا 275 درﻮﻣ يﺪﺷر هدﺎﻣ ﻲﺳرﺮﺑ

رد ﺎـﻬﻨﺗ ، رﺎـﻬﭼ

درﻮـﻣ

ﻲـﻨﻌﻣ توﺎـﻔﺗ ناﺮﺴﭘ و ناﺮﺘﺧد ﻦﻴﺑ

يراد هﺪـﻳد ﺪـﺷ . ﺮﺘﺸـﻴﺑ رد ﻲﺳرﺮﺑ

مﺎﺠﻧا يﺎﻫ ﻪﻨﻴﻣز رد هﺪﺷ ﺮﻴﺛﺄﺗ

ترﺎﻬﻣ ﻦﻳا ﺮﺑ ﺖﻴﺴﻨﺟ ﺎـﻫ

،

ﭘ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ناﺮﺘﺧد يﺮﺗﺮﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ناﺮﺴ

. ﺖـﻓاﺮﻛ و 2

ﻞـــﻜﻴﻧ ) 3

1995 ( ﻲـــﺳرﺮﺑ رد 55

كدﻮـــﻛ ﻪﻟﺎـــﺳ ﺞﻨـــﭘ ﺎـــﺗ ود

ﺖﺳار ناﺮﺘﺧد ،ﺖﺳد ار

رد ﻪﻨﻴﻣز لﺎﻜﺷا نﺪﻴﺸﻛ و مﻼﻛ ﻲﻧاور

) ﻲــﺷﺎﻘﻧ ( ناﺮﺴــﭘ و ار

رد ﻪــﻨﻴﻣز رﺎــﺘﻔﮔ كرد ياراد ،

ﻲﻳﺎــﻧاﻮﺗ

ﺪــﻧداد نﺎﺸــﻧ يﺮــﺘﻬﺑ .

ﻢــﻫ نﻮــﻣزآ رد ناﺮﺴــﭘ ،ﻦﻴــﻨﭼ ﺎــﻫ

ي

ﻼﻛ ﻲـــﻣ ﻻﺪﺘـــﺳا و كرد و ﺶـــﻧاد ﺶﺠﻨـــﺳ رد ناﺮـــﺘﺧد و ل

ترﺎﻬﻣ ﺎـﻫ ﻼﻛ ي ﻲـﻣ ﻪـﺑ ،ﻲﺘـﺳد و ﻲـﻨﻌﻣ رﻮـﻃ

ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ زا يراد

ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺗﻻﺎﺑ .

ﺮﻜﺳﺮﻛ ﻲﻠﭘا ،4

نﻮﺴـﻠﻳو و 5

) 6

2003 (

رد ﺲﻨﺟ ود يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد هوﺮﮔ

ﻲﻨﺳ ﻪﺳ ﺎـﺗ 12

ﻪﺑ ،لﺎﺳ و ﺮﺘﺸﻴﺑ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﺖﻋﺮﺳ رﺎﻤﺷ

ناﺮـﺘﺧد ﺮـﺘﻤﻛ يﺎـﻄﺧ

هرﺎﺷا ناﺮﺴﭘ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻧدﻮﻤﻧ

1 .

ﺮﺿﺎﺣ ﻲﺳرﺮﺑ رد ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد

ﻲﻧدﻮﻣزآ ﻪﻤﻫ

ﺎـﻫ ﻂﻳاﺮـﺷ رد

زا نﺎﺴﻜﻳ و بﻮﻠﻄﻣ ﻲﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور و ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺮﻈﻧ

ﻲﺑﺎـﻳزرا راﺮﻜﺗ

) ﺮـﻈﻧ درﻮﻣ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ عﻮﻧ ود ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ (

دﻮـﺑ راﻮـﺷد .

ور ﻦـﻳا زا

ﻢﺸﭼ رﺎﻤﺷ

يﺮﻴﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺎﻫ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻫ ﻞـﻘﻧ و يرﺎـﻤﻴﺑ نﻮﭼ

نﺎﻜﻣ

، رد ﻲﺳرﺮﺑ مود رﺎﺑ ﺪﻧدﺮﻜﻧ ﺖﻛﺮﺷ .

ﻢﻫ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،ﻦﻴﻨﭼ

ﻪﺑ نﺎﻛدﻮﻛ دورو ياﺮﺑ ،دﻮﺟﻮﻣ تﺎﻧﺎﻜﻣا و ﻂﻳاﺮﺷ ﻲـﺳرﺮﺑ

ﻪـﺑ ،

ﺗﺄ ﻲﺑﺮﻣ ﺮﻈﻧ و ﻲﻜﺷﺰﭘ هﺪﻧوﺮﭘ رد ﺎﻬﻧآ ﻲﺘﻣﻼﺳ ﺪﻴﻳ /

ﺪﻟاو هﺪﻨﺴـﺑ

ﺪﺷ . زا ﻦﻳا نﻮﻣزآ ﻲﻣ رد ناﻮﺗ ﻲﺳرﺮﺑ يﺎـﻫ ﻲﺸـﻫوﮋﭘ هﺪـﻨﻳآ

رد

نﺎﻛدﻮﻛ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ يدﺎﻋ

لﻼﺘـﺧا ﻪـﺑ ﻼﺘـﺒﻣ نﺎﻛدﻮﻛ و

يﺎـﻫ

يﺮﻴﮔدﺎﻳ و يﺪﺷر ﮔ هﺮﻬﺑ

ﺖﻓﺮ و ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﺎﻫ ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺎـﻫ ي

ﻲﻧﺎــﻣرد ﺎــﻳ و ﻲــﺷزﻮﻣآ ار

ﻲــﺳرﺮﺑ دﻮــﻤﻧ . و ﺖﻴﺳﺎﺴــﺣ ﻦﻴــﻴﻌﺗ

ﺰــﻴﻧ ﺮــﺿﺎﺣ نﻮــﻣزآ ﻲــﮔﮋﻳو ﻲــﻣ

ﺪــﻧاﻮﺗ ﻪــﻣﺎﻧﺮﺑ زا ﺎــﻫ ي هﺪــﻨﻳآ

ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ .

ﻪﺑ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا ﻲﻠﻛ رﻮﻃ

» ﺪﺷر ﺶﺠﻨﺳ نﻮﻣزآ

ﺎﺷﻮﻴﻧ ﺖﻛﺮﺣ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا ،ﺖﺧﺎﻨﺷ

« ﻲـﻳاور زا ﻲﻳﺎـﻳﺎﭘ و

ﺖــﺳا رادرﻮــﺧﺮﺑ ﻲﻳﻻﺎــﺑ نآ ﺎــﺑ و

ﻲــﻣ ﺪــﺷر ﺮﻴــﺳ هرﺎــﺑرد ناﻮــﺗ

دﻮﻤﻧ توﺎﻀﻗ كدﻮﻛ .

يراﺰﮕﺳﺎﭙﺳ

و ﻲﺘﺴــﻳﺰﻬﺑ مﻮــﻠﻋ هﺎﮕﺸــﻧاد ﻲﺸــﻫوﮋﭘ مﺮــﺘﺤﻣ ﺖــﻧوﺎﻌﻣ زا ﻪــﻛ ﻲﺸــﺨﺒﻧاﻮﺗ زا

ﺖــﻳﺎﻤﺣ حﺮــﻃ ﻦــﻳا ﻲﻟﺎــﻣ

دﻮــﻤﻧ

، ﻲﻧادرﺪــﻗ

ﻲﻣ دﻮﺷ . ﻢﻫ نﺎﺘـﺳا ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺰﻛاﺮﻣ و ﻲﺘﺴﻳﺰﻬﺑ نﺎﻣزﺎﺳ زا ﻦﻴﻨﭼ

ﺎﻫﺪﻬﻣ ﺰﻴﻧ و ناﺮﻬﺗ ﺖﻛﺮـﺷ كدﻮـﻛ ي

رد هﺪـﻨﻨﻛ ﻦـﻳا

ﻲـﺳرﺮﺑ ،

يراﺰﮕﺳﺎﭙﺳ ﻲﻣ

ددﺮﮔ .

_______________________________________

1- Language Development Scale 2- Kraft

3- Nickel 4- Kersker

5- Epley 6- Wilson