Iranian Journal of Soil and Water Research ISNN: 2423-7833 Homepage: http://ijswr.ut.ac.ir
Determination of flow drainage patterns using fractal tree method (Case study:
Zarrineh Rud sub-basin in Kurdistan province)
Hadi SaniKhani1, Babak Amirataee2
1. Corresponding Author, Department of Water Science and Engineering, Faculty of Agriculture, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran, [email protected]
2. Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture, Urmia University, Orumiyeh, Iran, [email protected] (Received: March. 4, 2022- Revised: Apr. 16, 2022- Accepted: Apr. 24, 2022)
Article Info ABSTRACT
Article type: Research Article
Article history:
Received: Apr. 12, 2022 Received: May. 2, 2022 Accepted: May. 8, 2022 Published online: June. 22, 2022
Keywords:
Drainage network, Zarrineh Rud basin, Strahler's law,
Horton's law, fractal tree
The behavior of many complex natural phenomena, such as rivers, can be analyzed by fractal tree geometry. Zarrineh Rud sub-basin in Kurdistan province is one of the most watery basins of Urmia basin, which hydrological condition has a great impact on runoff management and downstream flows. Therefore, it is necessary to study the characteristics of this basin using fractal geometry. In the present study, the fractal behavior of Zarrineh rud basin in Kurdistan province has been investigated using GIS layers of stream, DEM map, and application of Strahler, Hack, Horton and fractal tree geometry by Richardson method. According to Hack's law, the slope of the basin trend line is high and this indicates a relatively high erosion in the Zarrineh Rud basin. According to Horton's law, the form factor decreases between stream order 1 and 2 and is almost the same for stream order 3 and higher. In addition, the fractal structure indicates that there is a fractal behavior in the range of stream order 2 and higher.
Finally, based on the Richardson method, the fractal dimension of the basin was calculated in the range of 1.695- 1.837, which includes a significant part of the basin space. In addition, the results indicated that the fractal dimension obtained for the stream order 4 by the Horton method was 1.67, which is consistent with the results obtained by the Richardson method.
Finally, it can be mentioned that, considering the special topography, climate, and hydrologic conditions of Zarrineh rud sub-basin, it is possible to help the country's planners and decision- makers to better manage this basin by identifying the hydrological behavior of the river.
Cite this article: Sarikhani, H., & Amirataee, B. (2022). Determination of flow drainage patterns using fractal tree method (Case study: Zarrineh Rud sub-basin in Kurdistan province). Iranian Journal of Soil and Water Research, 53 (4), 885-896.
© The Author(s). Publisher: University of Tehran Press.
DOI: http//doi.org/10.22059/ijswr.2022.339885.669221
Homepage: http://ijswr.ut.ac.ir
هعلاطم( لاتکرف تخرد شور زا هدافتسا اب نایرج یشکهز یاهوگلا نییعت هنیرز هضوحریز :یدروم
رد دور
)ناتسدرک ناتسا
یناث یداه
یناخ ییاطعریما کباب ،1 2
1 . ،لوئسم هدنسیون ناریا ،جدننس ،ناتسدرک هاگشناد ،یزرواشک هدکشناد ،بآ یسدنهم و مولع هورگ
2 . یسدنهم هورگ ،هیمورا هاگشناد ،یزرواشک هدکشناد ،بآ
،هیمورا ناریا
هلاقم تاعلاطا هدیکچ
:هلاقم عون یشهوژپ ةلاقم
رات ی خ رد ی تفا : 23 / 1 / 1401
رات ی خ یرگنزاب : 12 / 2 / 1401
رات ی خ ذپ ی شر : 18 / 2 / 1401
رات ی خ راشتنا : 1 / 4 / 1401
هژاو :یدیلک یاه
،یشکهز هکبش هضوح ،دور هنیرز زیربآ
،رلهارتسا نوناق ،نتروه نوناق لاتکرف تخرد هدیدپ زا یرایسب راتفر
هناخدور دننام ،رایسب یگدیچیپ اب یعیبط یاه یم ار اه
.دومن لیلحت لاتکرف تخرد هسدنه اب ناوت
هضوحریز زیربآ هنیرز ناتسدرک ناتسا رد دور زا یکی
بآرپ هضوحریز نیرت یاه
یم هیمورا هچایرد زیربآ هضوح دشاب
هک
تیریدم یور رب یرایسب ریثات نآ یکیژولوردیه تیعضو باناور
و نایرج یسررب نیاربانب ،دراد تسد نییاپ یاه
یگژیو یاه یفارگویزیف نیا
هضوح زیربآ لاتکرف تخرد شور زا هدافتسا اب رادروخرب ییلااب تیمها زا قیقحت نیا رد
راتفر یسررب هب رضاح شهوژپ رد .تسا یلاتکرف
هضوحریز زیربآ هنیرز هیلا زا هدافتسا اب ،ناتسدرک ناتسا رد دور یاه
ههاربآGIS
اه هشقن ، ،رلهارتسا نیناوق یریگراکب وDEM
،کاه نتروه ،نوسدراچیر شور هب لاتکرف تخرد هسدنه و
.تسا هدش هتخادرپ هک دش صخشم رلهارتسا نوناق ساسا رب
5 وناق ساسا رب .دراد دوجو هقطنم رد ههاربآ هجرد ن
دنور طخ بیش ،دش صخشم ،کاه هضوح
دنت یدح ات یم
دشاب هدودحم رد دایز اتبسن شیاسرف زا ناشن نیا و
هنیرز زیربآ هضوح یتاعلاطم یم دور
.دشاب نتروه نوناق قباطم ههاربآ لصافدح رد مرف روتکاف
هجرد یاه 1 و 2 شهاک
یارب و هتفای ههاربآ
هبتر اب یاه 3
ناسکی ابیرقت رتلااب و یم
یم ناشن یلاتکرف راتخاس نیا رب هولاع .دشاب هک دهد
رد
ههاربآ هدودحم هبتر یاه
2 .دراد دوجو یلاتکرف راتفر رتلااب و تیاهن رد
هضوح یلاتکرف دعب ،نوسراچیر شور ساسا رب
جنر رد یسررب دروم زیربآ 837
/ 1 - 695 / 1 دش هبساحم راد ار یگژیو نیا هضوح یاضف زا یهجوت لباق شخب هک
دن .
ههاربآ یارب هدمآ تسدب یلاتکرف دعب هک داد ناشن جیاتن نیا رب هولاع هبتر یاه
4 ربارب نوتروه شور اب 67
/ 1 هدوب
رد .دراد تقباطم نوسدراچیر شور زا هدمآ تسدب جیاتن اب هک تیاهن
یم ناوت تفگ تیعقوم هب هجوت اب بآ ،یفارگوپوت
و یکیژولوردیه طیارش و ییاوه هژیو
ی ریز ح هضو زیربآ هنیریز
،دور یم ناوت ییاسانش راتفر
،هناخدور یکیژولوردیه هب
همانرب نازیر و میمصت ناگدنریگ روشک .دومن کمک هضوح نیا رتهب تیریدم تهج رد
دانتسا : ناث ی ناخ ی
، ه و ؛ ما ی اطعر یی
، ( ب 1401 ) . عت یی ن اهوگلا ی شکهز ی رج ی نا دروم هعلاطم( لاتکرف تخرد شور زا هدافتسا اب ی
ز : ی هضوحر رز ی هن دور )ناتسدرک ناتسا رد .
ناریا کاخ و بآ تاقیقحت هلجم ،
53 ( 4 ،) 896-885 .
DOI: http//doi.org/10.22059/ijswr.2022.339885.669221
.نارهت هاگشناد تاراشتنا هسسؤم :رشان
.ناگدنسیون©
همدقم هکبش ناونع هب یشکهز یاه نایرش
یاه یتایح هضوح اه ثعاب رییغت و تلاوحت هدمع یا رد مسیناکم هضوح اه یم دنوش . یاهرتماراپ یرتموفروم
هضوح
صخاش زیربآ یاه
رایسب یبسانم یارب لیلحت یاهدنیآرف یکیژولوفروموئژ
( دنتسه
Bahrami et al, 2019
هناخدور .) هکبش زا یکی ناونع هب زین اه یاه
یب و یگدیچیپ یاراد مهم یشکهز یمظن
تحت هراومه و دنتسه یرایسب یاه ریثأت
لماوع و یاهریغتم زا فلتخم
رظن
،داعبا
،لکش اتسار لاح رد وگلا و
یم هزورما .دنتسه رییغت تخانش اب ناوت
ریغ یتخاونکی دوجوم
رد متسیسوئژ یاه هناخدور یا و یسررب طابترا نیب مرف اه و یاهوگلا هکبش یشکهز و
شیپ نینچمه ینیب
یاهوگلا یراتفر هنوگنیا طیحم یاه
،یعیبط زا نیناوق مکاح رب مرف یاه یمتسیسوئژ هدافتسا
دومن و اب لدم کمک ار اهنآ یمک یاه
( داد مظن
Ariza et al., 2013
.) هکبش یاه هناخدور یا رد یاهوگلا یعیبط طیحم یسدنه
تخرد یدننام ار داجیا یم دننک هک رد تهج داجیا لداعت رد
متسیس یاه هناخدور
،یا بوسر و باناور ار ات نیرترادیاپ تمسق
کی متسیس زیربآ یجورخ کی هضوح مهارف هدرک و یاهراتفر ینتبم رب ناکما مظن
یسدنه لمح ار
رد نیا دنیارف زا دوخ زورب یم د ( دنه
Khosravi et al., 2016
.)
یاهرازبا نیرتهب زا یکی بسانم
تهج یسررب یژولوفروموئژ هضوحریز
اه هکبش و هناخدور و لدم یزاس یرایسب هدیدپ زا یاه هدیچیپ یعیبط
هناخدور نوچمه یم لاتکرف هسدنه ،اه
هسدنه .دشاب لاتکرف
یعون درکیور کیتامتسیس هب
هدیدپ یاه یعیبط هدیچیپ و دوخ نامزاس هتفای تسا یعس هک
دراد ات یریسفت یقطنم هرابرد لاکشا ای هدیدپ یاه هدیچیپ رد تعیبط ادیپ
،دنک اریز زا رظن هسدنه یسدیلقا ( هب ناونع لاثم طخ
،یلحاس اهربا و هریغ )
هب روط لماک دنتسین حیضوت لباق .
رد هسدنه لاتکرف اب زکرمت رب تایصوصخ یبرجت
کی هضوح هناخدور یم یگژیو ناوت هضوح یژولوردیه یاه
ار
دومن فیصوت .
هضوح هناخدور یکی زا هدیچیپ نیرت متسیس یاه یعیبط تسا هک لماش تلاماعت ایوپ نیب یازجا ددعتم اب تاجرد یدایز زا یدازآ تسا
(
Kim and Jung, 2015
عماج دید تلع هب لاتکرف هسدنه .) نوماریپ طیحم هب تبسن رت
یگژیو نتفرگ رظن رد و رصع رد جیردت هب یسدیلقاریغ یاه
یم رارق هدافتسا دروم هناخدور یسدنهم هلمج زا فلتخم مولع رد رضاح مهم زا هسدنه عون نیا .دریگ
شور نیرت دعب نییعت اب هک ،تسا یراتخاس یاه
ههاربآ لثم یطخ یاهراتخاس لاتکرف هناخدور مخ و چیپرپ ریسم و اه
یم اه ناوت دوخ ،لاومعم یلاتکرف ءایشا .دز نیمخت ار اهنآ تایصوصخ زا یرایسب
هباشتم ینحنم یمامت تقیقح رد .دنتسه ینحنم زا یضعب رد هک توافت نیا اب ،دنراد ار دوخ نورد رد وگلا رارکت هدیا تعیبط رد هدیچیپ یاه
یعیبط یاه
هناخدور دننامه اسکی هناخدور رسارس رد هدنوش رارکت یوگلا اه
شخب رد یعونتم یاهوگلا و تسین ن یم داجیا توافتم یاه
( دیامن
Fattahi and
Talebzadeh, 2017
یم لاتکرف هسدنه کمک اب .) ناوت
هب نییبت اهدنیارف و یگدیچیپ یاه
،هضوح یشکهز هکبش و
تایصوصخ یکیژولوفروموئژ
هضوح زیخبآ ( تخادرپ
Mohammadi Khoshoei and Ekhtesasi, 2019
سدنه .) ههاربآ صاوخ لاتکرف ه و یرامآ داعبا رد ار یشکهز هکبش یاه
یم نایب قیقد و حضاو لاماک تروص هب یلاتکرف ( دراد
Karam and Saberi, 2015
نییعت .) دعب لاتکرف تیمها یدایز تخانش رد راتفر
و شیپ ینیب
تارییغت ریسم هناخدور دراد . اب هزادنا یریگ و هبساحم دعب یلاتکرف یم ناوت تاعلاطا یدایز هرابرد لوط تاباعشنا و همشچرس یاه کی دور و نینچمه
هخاش ییاه زا هناخدور هک ناکما یسررب اهنآ هب ره لیلد دوجو
،درادن بسک ( درک
Phillips, 2002
.)
تاعلاطم اتبسن یدودحم رد هنیمز دربراک هیرظن لاتکرف تهج یسررب یوگلا یشکهز نایرج رد ناهج ماجنا هدش تسا هک رد نیا شخب هب
یدادعت زا نیا تاعلاطم هتخادرپ یم دوش :
Kusák
( )2014
سررب رد شور ی لاتکرف هسدنه یاه هعلاطم رد
هکبش هجیتن نیا هب کیفروموئژ هدیچیپ یاه
هک دندیسر وگلا رگا
سایقم رد هرد هکبش ای و یشکهز ی یم دنشاب نوگمه فلتخم یاه
ناوت داعبا ار هدافتسا اب شور زا یشکهز یاهوگلا لاتکرف داعبا
هکبش و اه .درک نییعت هرد ی
Zhang et al.
( ) 2015
لحت رد ی ل گتسبمه ی ب ی ن یناوارف س ی بلا پ و ی چ ی گد هجوتم نیچ وژگناه هناخدور یکیژولوفروموئژ ی
هک دندش هکبش اه لاگچ ی رت پ و ی چ ی هد دش صخشم نینچمه .دنتسه یرتشیب لاتکرف داعبا یاراد هناخدور با هچره
ب لاتکرف داع ی
رتش عوقو لامتحا دشاب
س ی ل ب ی تسارتش و هکبش اه ی لاگچ پ و رت ی چ ی هد اراد هناخدور رت ی
ب لاتکرف داعبا ی
رتش ی .دنتسه
Kim and Jung
( یشکهز یوگلا لیلحت هب )2015
هخاشرس زا املوس هضوح هکبش یلاتکرف دعب و دنتخادرپ یبونج هرک روشک رد نیجمیا هناخدور یاه
نیب ار هضوح ههاربآ یاه 68
/ 1 ات 8 / 1 هبساحم
.دندومن
Tunas et al.
( هبعج شرامش شور اب ار یزنودنا یسولاوس رد زیربآ هضوح تشه لاتکرف تاصخشم )2016
هعلاطم دروم نتروه بیرض و یا
اد یهباشم جیاتن شور ود نیا اب لاتکرف دعب هک داد ناشن اهنآ لیلحت و هیزجت جیاتن .دنداد رارق هناخدور یژولوردیه هکبش هک دندومن دییات تیاهن رد .در
نامز و ناکم یارب رادیاپ لاتکرف یگژیو یاراد .تسا فلتخم یاه
Zhang et al.
( )2017
لحت رد ی ل دربراک لاتکرف داعبا یارب
هکبش اه نایرج ی هناخدور
زوردنا رد لاتکرف داعبا دربراک هک دندیسر هجیتن نیا هب هدحتم تلاایا رد
هکبش اه ،نایرج ی بی
شن یشکهز مکارت دروم رد ار یعیسو هضوح
اه صاخ ی
تسد هب م ی دروآ .ددرگ تقد هکبش راتخاس رد بسانم تایضرف اب تاعلاطم یارب هبساحم کینکت کی باختنا رد دیاب اما ،
Agus Nur et al.
( )2019
سررب رد یگژیو ی کرم هواج رد روگوب کیژولوفروموئژ یاهدحاو لاتکرف یاه نیب هک دنتفایرد یزنودنا یز
داعبا یفارگوپوت و روگوب هقطنم یلامونآ لاتکرف
.دراد دوجو هطبار
Xiang et al.
( هعلاطم رد )2019
جیاتن .دندرک هدافتسا هناگدنچ لاتکرف لیلحت زا نیچ رد وهیات هناخدور هکبش راتخاس یسررب یارب یا
هکبش داد ناشن گنچاو هناخدور یاه
گنای ،وئش گنچ
یگژیو یاراد وهایجناه و وئامناید لاتکرف داعبا اب حضاو هروظنم دنچ یاه
9 / 1 ات 91 / 1 .دنتسه
گنچاو هناخدور رد درف هب رصحنم تارییغت نیا رب هولاع شیازفا اب وئش
9 / 17 شیازفا اب وهایجناه رد و 5
/ 17 هدش هبساحم لاتکرف فیط داعبا رد دصرد
.تسا
Feng et al.
( لیلحت هب )2020
هک دندیسر هجیتن نیا هب و دنتخادرپ لاتکرف تخرد بوچراچ رد یبونج هرک املوس هناخدور هضوح یژولوفروموئژ
هضوح رد نایرج زا یدودحم هقطنم رد طقف لاتکرف تخرد کی دشر دنور یم خر یعیبط یاه
هضوح رد ار یریغتم دنور زین کاه نوناق و دهد یاه
یم ناشن کچوک تیصاخ تلع هب هک ،دهد
یشکهز ریسم کی باعشنا دنیارف هک دندش هجوتم نیا رب هولاع .تسا زیربآ هضوح لکش تخاونکیریغ
ساسح لاتکرف تخرد دشر هلحرم هب تسا نکمم .دشاب ههاربآ ریسم مخ و چیپ زا رت
Zakharov et al.
( و هناخدور هکبش لاتکرف هسدنه )2020
وتم و دندرک لیلحت ار نیلآ توخیس هضوح کینوتکتوئن اب تسا هناخدور لوط و لاتکرف داعبا زا یعبات هک هناخدور هکبش یهباشتدوخ رتماراپ دندش هج
.دراد تقباطم کینوتکتوئن تاکرح
Tarahi et al.
( )2021
اب نیمخت باناور رد هضوح یاه زیربآ اب هدافتسا زا لدم
Nash-GIUH
و لیلحت لاتکرف هب نیا هجیتن دندیسر هک
،جیاتن
بیارض ییاراک 42 / 0 و 96 / 0 دوب . یاهاطخ دروآرب یبد کیپ رد هدودحم لباق لوبق 93 / 0 ات 91 / 12 دصرد دوب . هولاع رب
،نیا یارادRMAE
رادقم
مک رد هدودحم 06 / 0 ات 28 / 0 تسا هک درکلمع یبوخ ار ناشن یم دهد .
Kusák et al ( .
)2022
هب هیزجت و لیلحت یاهوگلا یلاتکرف رب یور هکبش
یشکهز لین یبآ رد تاعافترا
،یپویتا دنتخادرپ . تاعلاطم اهنآ ناشن داد یاهوگلا یشکهز یتیردند یمیدق عقاو رد تمسق یبرغ هقظنم اب تیلاعف نیمز
یتخاس مک و مدع دوجو لسگ نیرتمک رادقم دعب یلاتکرف ار دنتشاد . نینچمه هجوتم دندش یاهوگلا یشکهز کیتیردند یاهوکس
یناشفشتآ تحت
ریثات
شرب یاه قیمع ناوج رییغت هدرک تسا و ریداقم دعب یلاتکرف اهنآ شیازفا هتفای تسا
. Martinez et al.
( )2022
هیرظن لاتکرف یارب فیصوت یگدیچیپ
یکیژولوفروم هکبش
یاه نایرج گرزب رد یلیش ار اب هدافتسا زا شور شرامش هبعج یا و نوناق نوتروه دروم یسررب رارق دنداد و هجوتم دندش هک دعب
یلاتکرف هزادنا یریگ هدش
ًاقیقد رد هدودحم
<1 D <2
رارق یم
،دریگ فلاخرب جیاتن هب تسد هدمآ زا نیناوق ینتبم رب
،نوتروه عونت یحضاو زا کی طیحم
یکینوتکت هب طیحم رگید ار ناشن یم دهد . نینچمه یاهوگلا دنتفایرد یشکهز
طسوت یاهدنیارف یکینوتکت
و یکیژولوردیه یشیاسرف
رتنک ل یم دنوش .
. et al (Das )2022
راتخاس یلاتکرف کی لحاس هناخدور رد برغ لاگنب رد دنه هعلاطم دندومن . جیاتن لصاح زا شور شرامش هبعج یا ناشن داد هک
داعبا یلاتکرف نایرج یاه هتفشآ رد لحاوس هب عیزوت سایقم تانایرج یبادرگ یگتسب دراد . نیا یم دناوت رتشیب هب ریثات دروخرب تانایرج اب تمسق یاه
راومهان یکشخ و عون بوسر طبترم دشاب . نینچمه هجوتم دندش هک دعب لاتکرف هبساحم
،هدش جیاتن یهباشم اب شور شرامش هبعج دراد .
یم تاعلاطم نیا هلمج زا هک هتفرگ رارق هعلاطم دروم هدنکارپ روط هب یژولوفروموئژ رد نآ دربراک و لاتکرف هیرظن زین ناریا رد ریز داروم هب ناوت
:دومن هراشا
Khosravi et al.
( )2016
یط یتاقیقحت هک رب یور تایصوصخ یرتموفروموردیه
هضوح یاه زیربآ رد هنماد یاه یلامش دولانیب ماجنا
دنداد هب نیا دندرب یپ عوضوم هک
داعبا لاتکرف رد هضوح یاه دروم هعلاطم رثاتم زا یگژیو یاه نیمز یسانش و یفارگویزیف یم
،دنشاب دنتفایرد نینچمه
اب شیازفا دادعت هخاش یاه هضوح یاه
،زیربآ دعب لاتکرف تبسن باعشنا زین شیازفا ادیپ یم دنک .
Fattahi and Talebzadeh
( راگنبآ دیلوت هب )2017
هضوحریز مامت رد یلاتکرف یثلثم دحاو لاو هضوح یاه
تان اکیرمآ ،انوزیرآ تلایا قرش بونج رد چلوگ راگنبآ یعادبا شور داد ناشن جیاتن و دنتخادرپ
هیاپ رب یعونصم دحاو یگژیو ی
یم تسد هب یبسانم جیاتن ،درادن یسانش تخیر نیمز تابسانم هب یزاین هک ،هضوح لاتکرف یاه .دهد
Elmizadeh
and Mah Peykar
( ،)2017
هناخدور رد لاتکرف هیرظن یسررب هب هنیرز ی
نیا هب و دنتخادرپ دور هصخشم یلاتکرف دعب هک دندیسر هجیتن
چیپ یوگلا ی
یم هناخدور نیا مخ و هنیرز هناخدور نییاپ یلاتکرف دعب دش صخشم نینچمه .دشاب
یم دور یوگلا لماکت یور کینوتکت یلرتنک یاهدنیارف دناوت
.دهد ناشن ار هعلاطم دروم یشکهز
Khedri Gharibvand et al.
( رف لدم زا هدافتسا اب )2018
هنهپ یلماکت دنور لاتک ار ینوخواگ قلاتاب یلگ یاه
یسررب هب هجوت اب .دنداد رارق یسررب دروم نیب هک لاتکرف ریداقم دش صخشم اه
27 / 1 ات 44 / 1 مرفدنلورکیم لیامت زا ناشن ،دوب هدش دروآرب هب اه
یب نازیم شیازفا .دراد نامز تشذگ اب یگتفشآ و یمظن
صاوخ یجنس قابطنا جیاتن تخیر نیمز
لاو زیربآ هضوح یسانش تان
یگژیو و چلوگ دنچ یاه
ههاربآ لکش لاتکرف طسوت
Kamyab and Fattahi
( هک داد ناشن )2018
تیهام هضوحریز اه رب یاهوگلا لاتکرف لاتکرفدنچ و راوتسا
تسا و نینچمه
تیهام یطخریغ لکش ههاربآ تبسن هب صخاش یاه لاتکرفدنچ ساسح
یم دشاب . نینچمه طباور ینعم یراد نیب صخاش یاه کیژولوفروموئژ و
صخاش یلاتکرفدنچ یاه دوجو
.دراد
Mohammadi Khoshoei and Ekhtesasi
( یگژیو و لاتکرف دعب )2019
زیخبآ هضوح کیژولوفوموئژ یاه
لکش لاتکرف داعبا نیب یرادانعم طباور هک دندیسر هجیتن نیا هب و دنداد رارق یسررب دروم ار ادقع یگژیو اب یشکهز هکبش و هضوح
کیژولوفروموئژ یاه
.دراد دوجو
Ghadimi and Javadi Sharif
( بآ ییایمیش هدنیلاآ عبانم )2019
شور هب ار کارا یبونج تشد ینیمزریز یاه و یگدولآ صخاش یاه
بآ هک دنتفایرد و دندومن لیلحت لاتکرف هسدنه هقطنم یاه
ش بآ یاهدرادناتسا اب هسیاقم رد یا یلاتکرف شور دح یسررب اما ،دنتسه بولطم دح رد بر
بآ رتشیب ییایمیش تابیکرت تظلغ داد ناشن .دنراد رارق یگدولآ هناتسآ رد و تسا رتشیب یعیبط دح زا اه
Mohammadi et al
( یسررب رد )2019
هطبار
نیب دعب لاتکرف و یگژیو یاه کیرتموفروم دزی تشد یشکهز هکبش
- هجیتن نیا هب ناکدرا رهک دنزاس رد لاتکرف دعب یددع رادقم نیرتشیب هک دندیسر
( 279 / 1 ( تفت دنزاس رد نآ نیرتمک و ) 046
/ 1 .تسا هدش هبساحم لاتکرف دعب و یشکهز هکبش مکارت نیبب یرادانعم هطبار نینچمه .دش هبساحم )
Nazari Sarem et al.
( دروآرب هب یشهوژپ رد )2020
دعب یلاتکرف یژولوفروموئژ هنارک
یاه لامش جیلخ روخ داد ناشن جیاتن هک دنتخادرپ سراف
لاتکرف دعب اب یسوم ییایرد 5
/ 1 لاتکرف دعب اب للهادبع روخ و 6
/ 0 ابیرقت دوردنورا و یکلاد هناخدور ود یلاتکرف دعب و دنتسه کانبوشآ 5
/ 0 یم رد .دشاب
یسوم روخ هژیو هب سراف جیلخ لامش ییایرد یاهروخ هک دنتفایرد تیاهن یبآ یاهدنیارف یراذگرثا هدنهدناشن هک دندش یکانبوشآ هبل هلحرم دراو
.تسا یلحاس یم ناشن ناهج فلتخم قطانم رد هتفرگ تروص تاعلاطم زا یعماج یسررب یشکهز یوگلا نییعت صوصخ رد هدش ماجنا تاقیقحت هنماد هک دهد
اهج رد )لاتکرف تخرد هلمج زا( لاتکرف هیرظن زا هدافتسا اب نایرج هعلاطم زین ناریا رد و هتفرگ ماجنا دودحم تروص هب ن
دروم رتمک طیارش نیا اب یا
یم هحورطم دراوم هب هجوت اب نیاربانب .تسا هتفرگ رارق هجوت یم رضاح قیقحت تفگ ناوت
هضوح حطس رد تاعلاطم نیلوا زا دناوت هنیرز زیربآ ی
رد دور
کرف تخرد کنینکت زا هدافتسا اب ناتسدرک ناتسا نوسدراچیر شور اب لات
.دشاب
یگژیو یاه هضوح زیربآ و هکبش یشکهز هیاپ و ساسا یرایسب زا لیلحت یاه یکیژولوردیه ار
یم لیکشت دنهد
. زا اجنآ هک هضوح یاه زیربآ
یاهدحاو یکیژولوردیه ره
هیحان ار یم
،دنزاس هعلاطم و اهنآ یفارگویزیف تیعضو یسررب رد
ره
،هیحان هب تلع ریثأت ناوارف اهنآ یور
،باناور نازیم یبد
یبلایس و هضوح نلایب
،زیربآ زا تیمها هژیو یا رادروخرب تسا یسررب.
تارییغت ریسم و یوگلا یسدنه هناخدور اه هب روظنم بسک تخانش قیقد و
تلاضعم و تارطاخم یلامتحا
رد تهج ظفح و هرهب یرادرب هنیهب زا عبانم یعیبط یرورض یم نییعت .دشاب لاقتنا هوحن اب نآ طابترا و یشکهز یوگلا
هضوح رد باناور شقن و هضوح یکیژولوردیه تیعضو تخانش اذل .تسا هدوب بآ یسدنهم و مولع نیققحم هجوت لماوع نیرتمهم زا هراومه زیربآ یاه
یم تیمها زئاح رایسب یشکهز یوگلا رد یلصا ریغتم ناونع هب باناور نیا ،نیاربانب .دشاب
شهوژپ عس ی دراد تخانش هب لاتکرف هسدنه زا هدافتسا اب
هضوح ریز رب رثوم یاهدنیارف هنیرز زیربآ
فده .دزادرپب دور یلصا
رد نیا
،قیقحت لیلحت راتفر یلاتکرف هضوحریز زا یکی زیربآ یاه
هنیرز
،دور زا قیرط
هبساحم ی داعبا لاتکرف لکش یشکهز هکبش و هضوح یم
.دشاب
هداد شور و اه اه
هعلاطم دروم هقطنم هخاش زا یکی رد و ناریا برغ لامش رد یتاعلاطم هدودحم هنیرز هناخدور هضوح ریز یبونج یاه
رارق هیمورا هچایرد زیربآ هضوح بونج رد عقاو دور
هنیرز هضوحریز .تسا هتفرگ بآرپ دور
یم هیمورا هچایرد زیربآ هضوح زا هضوحریز نیرت یسایس تامیسقت رظن زا هک دشاب
،ناتسدرک ناتسا هس هدودحم رد
ربارب تحاسم اب یتاعلاطم هدودحم .تسا هتفرگ رارق یقرش ناجیابرذآ و یبرغ ناجیابرذآ 671
راهچ زا یکی( یاچزقس هناخدور یور رب عبرم رتمولیک
هنیرز هضوحریز یلصا هناخدور نیب ناتسدرک ناتسا لامش رد و )ناکوب یمظاک دیهش دس نزخم تسدلااب رد دور
46´
45°
ات 11´
46°
و یقرش لوط
59´
35°
ات 18´
36°
یعافترا حوطس رد هدودحم نیا .تسا هتفرگ رارق یلامش ضرع 1489
یلا رتم 2706 هب فرشم برغ فرط زا و هدش عقاو رتم
یم باز هناخدور هضوح س دروآ طسوتم اب( ولبقبق مانب یرتموردیه هاگتسیا کی ،یتاعلاطم هضوحریز یاهتنا رد .دشاب
تدمزارد هنایلا 270
نویلیم
یم روبع هتاکیلیس یاهدنزاس رد هتانبرک هقطنم زا یتاعلاطم هدودحم هناخدور ،بآ تیفیک رظن زا .دراد دوجو )بعکمرتم یتاعلاطم هدودحم تیعقوم .دنک
لکش رد 1 .تسا هدش هئارا
هداد شور و اه قیقحت ماجنا
هداد و تاعلاطا علاطم نیا رد هدافتسا دروم یاه
لیاف پیش( یناکم تاعلاطا ه یاه
ههاربآ )GIS
هنیرز زیربآ هضوح یاه ،یشکهز هکبش لیلحت تهج ،دور
نییعت زرم هضوح ی هقبط و هناخدور ههاربآ یدنب
هشقن و اه یموقر یاه -
( یعافترا جارختسا یارب )DEM
و لیلحت یاه یاهرتماراپ رد یکیژولوردیه
رد .دنتسه رظن دروم زیربآ هضوح حطس یا
ن شهوژپ تهج جارختسا یاهرتماراپ یژولوفروم
هضوح زا هشقن یموقر ی - یلولس هزادنا اب یعافترا 30
رتم
رد 30 ههاربآ لوط ،طیحم ،تحاسم لیبق زا یتاعلاطم هدودحم یفارگویزیف تاصخشم ،رتم ههاربآ هدر هرامش و اه
جارختسا زا دعب .دیدرگ جارختسا اه
یموقر هشقن -
هکبش ،هقطنم یعافترا ههاربآ
هب اب هعلاطم دروم هضوح یا ههاربآ و هدش نییعت رلهارتسا شور یریگراک
.دش ییاسانش فلتخم تاجرد اب اه
هب اب سپس تبسن ،نتروه نیناوق یریگراک
و ههاربآ ناوت نوناق زا هدافتسا اب سپس .دش هبساحم رظن دروم هدودحم رد تحاسم و لوط ،باعشنا یاه
یسدنه تاصخشم نیب طابترا ههاربآ رد نایرج یشکهز یوگلا همادا رد .دش نییعت هضوح یلاتکرف دعب ،هضوح یکیژولوفروموئژ و
فلتخم تاجرد اب اه
بیش و یفارگوپوت یازا هب هشقن و یسررب ،توافتم یاه
یم هئارا لاتکرف تخرد هسدنه شور تاحیضوت همادا رد .دش هئارا هطوبرم یاه .دوش
لکش 1 - م ییایفارغج تیعقوم یتاعلاطم هدودح
یم لاتکرف تخرد کی ماگ هب ماگ دشر طسوت باعشنا دنیارف لماش هکبش کی یسدنه تاصخشم ( دوش هداد ناشن دناوت
Hergarten, 2002
.)
نیا راک اب کی هنت ای هقاس هب لوط دحاو عورش یم هناخدور هکبش کی یلک لکش هیلوا یوگلا هیاپ رب یزاسدننامه دنیارف یط و دوش ار یا
لوط رد
یم داجیا زیربآ هضوح کی رد نامز دیامن
لکش(
2 هکبش عقاو رد .) یازجا نیب یناوت طباور هک دنتسه یلاتکرف دننام تخرد یاهراتخاس یشکهز یاه
یم یلاتکرف تخرد کمک هب و تسا رارقرب نآ مامت .درک نییعت ار هناخدور کی فلتخم تابعش ناوت
یتابعش هک هخاش یاه یعرف هب اهنآ تم لص یمن
،دنوش
هب ناونع لاناک یاه هبتر لوا یم هتخانش دندرگ
. هب ترابع رگید یادتبا ره لاناک هب ناونع هخاش هبتر لوا نییعت یم دوش . هاگره ود هخاش هبتر لوا هب
لصتم رگیدکی دنوش
کی هخاش هبتر مود لیکشت یم ددرگ . نیدب تروص رد لحم لاصتا ره ود هخاش هبتر
،لوا لاناک هبتر داجیا یمود و
هب تمس
،نییاپ ات هطقن یا هعسوت یم دبای هک رد اجنآ هب لاناک هبتر مود یرگید لصتم دوش و رد هجیتن هبتر هخاش موس
و نیمه روط مراهچ دیدپ یم دیآ . نینچمه
یتروصرد هک کی هخاش هبتر لوا هب کی لاناک هبتر مود دراو چیه ،دوش یرییغت
رد هبتر یدنب هخاش یاه هبتر مود لصاح یمن شیازفا .دوش هبتر
رد
هخاش یاه طقف دور رد ینامز ثداح یم دوش هک ود هخاش دور اب هبتر یا ربارب هب رگیدکی ( دندنویپب
Elmizadeh et al., 2014
هخاش دادعت .) یبناج یاه
یم .دننک نییعت ار لاتکرف تخرد کی دعب دنناوت
لکش 2 - لاتکرف تخرد
رگا لوط هب هخاشn
γ
(0 < 𝛾 < 1)
سایقم رد هتسویپ دنیآرف نیا و دنیامن دشر هقاس کی زا کچوک یاه
هخاش لوط و دادعت ،دبای همادا رت اه
رد )تاباعشنا(
kth
یم ریز طباور بلاق رد دشر هلحرم :ددرگ هئارا دناوت
هطبار 1
𝑛𝑘= 𝑛𝑘 )
هطبار 2 )
𝑟𝑘= 𝛾𝑘
لوط هب تاباعشنا دادعت
𝑟𝑘
نآ زا رتگرزب و
N(𝑟𝑘)ینعی نآ لک لوط عومجم و
L(𝑟𝑘)اه یم ریز یسدنه یرس بلاق رد (ددرگ هبساحم دناوت
Kim
and Jung, 2015
:)
هطبار 3
𝑁(𝑟𝑘) = 𝑛 )
𝑛 − 1𝑟𝑘
𝑙𝑜𝑔𝑛 𝑙𝑜𝑔𝛾− 1
𝑛 − 1
هطبار 4 )
𝐿(𝑟𝑘) = (𝑛𝛾) (𝑛𝛾 − 1𝑟𝑘1+
𝑙𝑜𝑔𝑛
𝑙𝑜𝑔𝛾− 1 (𝑛𝛾) − 1
نداد رارق اب
𝑙𝑜𝑔𝑛
ربارب𝑙𝑜𝑔𝛾
:دنتسه هئارا لباق ریز لکش هب یناوت نوناق اب یلاتکرف مرف رد ریز تلاداعم-D
هطبار 5
𝑁(𝑟𝑘) ∝ 𝑟𝑘−𝐷 )
هطبار 6
𝐿(𝑟𝑘) ∝ 𝑟𝑘1−𝐷 )
طباور نیا رد هک لکش رد لاتکرف تخرد یلاتکرف دعبD
2 هلداعم ود .تسا هدش رپ یاضف هجرد هدننک نایب و دشاب یم 5
و 6 یم لکش رد دنناوت
نیب یطخ طباور
𝑁(𝑟𝑘) 𝐿(𝑟𝑘)و ریغتم اب
𝑟𝑘
هشیمه طباور نیا ،لاتکرف تخرد ریظن نیعم لاتکرف صوصخ رد .دنوش هئارا یمتیراگل مامت سایقم رد
هخاش هزادنا هب هجوت نودب و تیدودحم نودب هتسویپ لکش هب یم رارکت اه
.دنوش
ههاربآ هکبش هسدنه هچنانچ رلهارتسا نوناق زا اه
یم نوتروه نوناق ،دنک تیعبت ( دوش نایب ریز طباور بلاق رد دناوت
Kim and Jung, 2015
:)
هطبار 7
𝑅𝐵=𝑁𝑤−1 )
𝑁𝑤
هطبار 8
𝑅𝐿= 𝐿𝑤 )
𝐿𝑤−1
هطبار 9
𝑅𝐴= 𝐴𝑤 )
𝐴𝑤−1
𝑅𝐵هک
𝑅𝐿 ،
𝑅𝐴 و تبسن بیترت هب یاهریغتم نینچمه .دنتسه تحاسم و لوط ،باعشنا یاه
𝑁𝑤 𝐿𝑤 ،
𝐴𝑤و طسوتم ،دادعت فرعم بیترت هب
هجرد ههاربآ یشکهز تحاسم طسوتم و لوط .دنتسهw
ههاربآ هکبش رگا لاتکرف تخرد کی هباشم هناخدور هضوح کی اه
لکش رد 2 ددرگ ضرف تلاداعم ،
4 و 5 یم تلاداعم زرا مه و لداعم دنناوت
7 ، 8 و 9 دادعت رگید ترابع هب .دنوش هتفرگ رظن رد ، تبسن لداعم لاتکرف تخرد دشر هلحرم ره رد لوط تارییغت نازیم و تاباعشنا
لوط و باعشنا یاه
یم نوتروه نوناق رد ههاربآ هکبش یلاتکرف دعب نیاربانب .دشاب
هطبار هب هجوت اب اه
𝐷 =𝑙𝑜𝑔𝑛𝑙𝑜𝑔𝛾
:ددرگ نایب ریز تروص هب دناوت یم
هطبار 10
𝐷 =𝑙𝑜𝑔𝑅𝐵 )
𝑙𝑜𝑔𝑅𝐿
رد هک هطبار نیا لاتکرف تخرد رد تاباعشنا شهاک تدش هدننک سکعنم𝛾
𝑅𝐿و ههاربآ لوط شیازفا تدش هدننک نایب یم اه
عوضوم نیا .دشاب
تملاع ریغتم ود نیا هک تسا نیا هدننک نایب هکبش یارب ناسکی یلاتکرف دعب نتفرگ رظن رد اب .دنراد مه فلاخم یاه
ههاربآ طسوت هک اه
La Barbera
and Rosso
( هلداعم هک تفگ ناوت یم ،دش هئارا نوتروه نوناق یانبم رب )1989
10 یم ناشن زا کی ره درکلمع صخشم سایقم کی رد هک دهد
شخب ههاربآ رد کچوک یاه ههاربآ هب نایرج لاقتنا لمع هک اه
گرزب یاه یم ماجنا ار رت
ههاربآ هکبش لک هباشم دنهد یم اه
یشکهز لمع هک دشاب
ایرج یم ماجنا ار یلصا هناخدور هب ن اهنآ .دنهد
ههاربآ هکبش هک دندومن ناونع نینچ یم یعیبط یاه
هب دناوت دوش هتفرگ رظن رد نیعم لاتکرف کی ناونع
تلاداعم( یلاتکرف تلاداعم نآ رد هک 7
، 8 و 10 ههاربآ هکبش زا یناسکی لکش ) دراد )یلصا هناخدور( هنماد رد هاوخلد هطقن ره ات اه
(
Kim and Jung,
.)2015
ثحب و جیاتن لکش 3 هدر هکبش یدنب یاه
هنیرز زیربآ هضوح ریز نایرج یشکهز دور
ار ناشن رلهارتسا نوناق قباطم یم
یم هظحلام لکش رد هکیروطنامه .دهد ددرگ
یم عورش تاعافترا زا هک ههاربآ ره هخاشرس .دراد دوجو ههاربآ هدر جنپ نتسه کی هدر هناخدور دوش
هناخدور کی هدر هناخدور .د هخاش چیه هک تسا یا
یمن نآ هب یرگید یم داجیا مود هدر هناخدور ،کی هدر هناخدور ود لاصتا زا .ددنویپ
لصاح ،موس ،هدر هناخدور ،مود هدر هناخدور ود لاصتا زا .دوش
یم یم لیکشت رخآ یلا و مراهچ هدر هناخدور ،موس هدر هناخدور ود ندش لصتم زا .دوش یم جنپ هدر ،لکش رد هناخدور هدر نیرخآ .دوش
هطقن هک دشاب
ناشن و تسا تانایرج یمامت زکرمت ههاربآ هکبش لماکت هجرد هدنهد
هضوح رد یاه یم تسدلااب یاه
ههاربآ نامه ،مجنپ هجرد ههاربآ عقاو رد .دشاب
یم یلصا یم دراو نآ هب تیاهن رد هضوح لک نایرج هک دشاب ریواصت قباطم .دوش
نایرج و یم هقطنمDEM
یشکهز هکبش تهج هک درک نایب ناوت
یم تیعبت هقطنم یفارگوپوت زا نایرج .دنک
لکش 3 - هدر یدنب هکبش یاه یشکهز نایرج ریز هضوح زیربآ هنیرز رلهارتسا نوناق ساسا رب دور
لودج رد 1 یگژیو تسیل ، هنیرز زیربآ هضوح ریز یاه
،رلهارتسا نوناق قباطم دور ههاربآ دادعت ،ههاربآ هجرد لودج نیا رد .تسا هدش هئارا
رد اه
هجرد ره ههاربآ لوط عومجم ،یدنب ههاربآ لوط طسوتم ،اه
ههاربآ ششوپ تحت تحاسم ،اه ههاربآ لوط هب تحاسم تبسن ،اه
هب تحاسم تبسن و اه
ههاربآ دادعت .تسا هدش هئارا اه
هب ،ههاربآ دادعت نیرتلااب لودج قباطم هک دراد قلعت لوا هجرد ههاربآ
462 ههاربآ ششوپ تحت تحاسم و دراد ههاربآ یاه
دودح لوا هجرد 415
یم عبرم رتمولیک .دشاب
لودج 1 - هکبش یکیژولوپوت راتخاس هنیرز زیربآ هضوح ریز نایرج یشکهز یاه
رلهارتسا نوناق ساسا رب دور
هجرد ههاربآ
( )W دادعت
ههاربآ ( NW
) لوط عومجم
ربآ هها )رتم( اه
𝚺𝐋𝐖( ) لوط طسوتم
)رتم( ههاربآ ( LW
) عومجم تحت تحاسم
ههاربآ ششوپ اه
)عبرمرتم(
𝚺𝐀𝐖( ) تحاسم طسوتم
ششوپ تحت ههاربآ ( اه AW
) تحاسم تبسن
ههاربآ لوط هب -
)رتم( اه
1 462
328380 711
415260000 898853
1265
2 97
172940 1783
537190000 5538041
3106
3 22
88520 4024
604950000 27497727
6834
4 4
61160 15290
651890000 162972500
10659
5 1
25320 25320
671140000 671140000
26506
لودج رد 2 هنیرز زیربآ هضوح ریز نایرج یشکهز هکبش جنپ لاتکرف راتخاس ، ههاربآ هبتر ساسا رب دور
تسیل ،روکذم لودج رد .تسا هدش هئارا اه
ههاربآ هجرد ههاربآ لوط طسوتم ،اه
ههاربآ دادعت ،اه ههاربآ لوط عومجم و )یعمجت تروص هب( اه
هب )یعمجت تروص هب( اه هئارا نوسدراچیر شور یازا
هرامش لودج اب نآ جیاتن هک هدش 1
لودج جیاتن .تسا توافتم 2
م نیرتشیب و هدر نیرتلااب یاراد لوا هجرد ههاربآ هک تسا نیا رگنایب لوط رادق
یم ،هدش هبساحم ههاربآ لوط ریداقم زا ،مجنپ هجرد تمس هب لوا هجرد ههاربآ زا و دشاب
یم هتساک اه نییاپ ،رگید ترابع هب .دوش
ههاربآ لوط رادقم نیرت
یم قلعت مجنپ هجرد ههاربآ هب .دریگ
لودج 2 - هنیرز زیربآ هضوح ریز نایرج یشکهز هکبش جنپ لاتکرف راتخاس ا رب دور
ههاربآ هبتر ساس اه
ههاربآ لوط عومجم )یعمجت( اه
( ) L(L1
)
ههاربآ دادعت )یعمجت( اه
( ) N(L1
)
لوط طسوتم ههاربآ ( اه L1
)
هجرد ههاربآ
25320 1 25320 1
86480 5 15290 2
175000 27 4024 3
347940 124 1783 4
676320 585 711 5
لاکشا هب هجوت اب 4
و 5 شور هب هک هب اب و ،تسا فورعم لاتکرف دعب هبساحم تهج نوسدراچیر
طباور یریگراک 5
و 6 یم ، ار لاتکرف دعب ناوت
.دومن هبساحم هطبار هب هجوت اب
5 هرامش لکش و 4
یم اب ربارب یتاعلاطم هضوح یلاتکرف دعب هک تفگ ناوت 695
/ 1 یم هب اب نینچمه .دشاب یریگراک
هطبار 6 هرامش لکش و 5
یم ناوت هنیرز هضوح یلاتکرف دعب تفگ ربارب دور
837 / 1 زیربآ هضوح یلاتکرف دعب نوسراچیر شور ساسا رب نیاربانب .تسا
هدودحم رد یسررب دروم 837
/ 1 - 695 / 1 یم لکش هسیاقم اب نینچمه .دشاب یاه
4 و 5 یم یم ناشن ار یناسکی دنور رادومن ود ره هک تفایرد ناوت دنهد
نور طخ زا یئزج فارحنا و ههاربآ لحم رد هدش داد شزارب د
هبتر یاه 1 و 2 یم هدید .دوش
Tarboton et al., (1988)
و
La Barbera and Rosso
( )1989
هضوح یلاتکرف دعب هدودحم رد ار زیربآ یاه
6 / 1 ات 7 / 1 مخ و چیپ و یسونیس مرف و اهردنائم دوجو مدع هب هتسب رادقم نیا هک دندومن شرازگ
ههاربآ رد دوجوم ه
یم ا .دبای شهاک یدح ات دناوت
لکش 4 - تارییغت رادومن N (L1)
هب تبسن هنیرز زیربآ هضوح ریز ردL1
دور
لکش 5 - تارییغت رادومن L (L1)
هب تبسن هنیرز زیربآ هضوح ریز ردL1
دور
لکش رد 6 ههاربآ هجرد هب هجوت اب یلصا لاناک لوط هب تبسن یشکهز تحاسم تارییغت رادومن ، نایب عقاو رد لکش نیا .تسا هدش میسرت اه
ههاربآ یناوت نوناق هدننک یم اه
لوط هک تسا رکذ لباق .دشاب ریغتم یعمجت ریداقم هبساحم اب یلصا ههاربآ یاه
ردL1
5 رد دوجوم یشکهز هکبش
ریداقم دشر یسررب روظنم هب هضوح یم نآ هب طوبرم دنور طخ و لکش هب هجوت اب .دیدرگ نییعت هضوح هجرد هب تبسنL1
دنور طخ بیش هک دید ناوت
هنیرز زیربآ هضوح یتاعلاطم هضوحریز هدودحم رد دایز اتبسن شیاسرف زا ناشن نیا و هدوب دنت یدح ات یم دور
.دشاب
لکش 6 - ( ههاربآ یناوت نوناق تیعضو Hack’s Law
ریز رد ) هنیرز زیربآ هضوح دور
لکش رد 7 نیب طابترا
Aw/Lw
ریغتم اب ضرع تارییغت هدننک نایب لکش نیا عقاو رد .تسا هدش هداد ناشن یمتیراگل مامت سایقم ردL1
یم سایقم رد هضوح )یانهپ(
لاکشا اب لکش نیا هسیاقم اب .دشاب 4
و 5 یم ، لکش رادومن رد یهباشم اتبسن راتفر دید ناوت 7
اب لاکشا 4 و 5 دوجو
یم ناشن جیاتن ،رگید ترابع هب .دراد هنیرز زیربآ هضوح یتاعلاطم هضوح ریز یلاتکرف راتفر هک دهد
ههاربآ هدودحم رد دور هبتر یاه
2 دوجو رتلااب و
.دراد
لکش 7 - هب تبسن هضوح یانهپ صخاش تیعضو هنیرز زیربآ هضوح ریز ردL1
دور
لکش رد 8 سررب روظنم هب ( هضوح مرف روتکاف نیب طابترا ،یشکهز هیحان لکش ی
𝐹 =𝐴𝐿𝑤
𝑤2
) ریغتم و
L1
تاقیقحت ساسا رب .تسا هدش هئارا
Kim and Jung
( ،)2015
هجرد و سایقم ظاحل هب یتوافتم یحاون ههاربآ یدنب
صخشم روط هب یحاون نیا .تسا هدهاشم لباق هضوح حطس رد اه
هیحان ،یگدنکارپ هیحان لماش یم یگدیشک هیحان و یلاقتنا
هضوح هدننک نایب عقاو رد یگدیشک هیحان .دشاب یم یتفربآ یاه
هئارا رادومن رد تقد اب .دشاب
لکش رد هدش 8
هنیرز زیربآ هضوح ریز رد ار یحاون نیا ناوت یم ، لکش ساسا رب .داد صیخشت زین دور
8 هجرد یاه ههاربآ لصافدح رد مرف روتکاف ، 1
و 2 فای شهاک ههاربآ لصاف دح رد یلاقتنا هیحان و هت یاه
2 و 3 ههاربآ یارب مرف روتکاف ریداقم یلک دنور .دشاب یم صخشم هبتر اب یاه
3 رتلااب و
یم ناسکی ابیرقت .دشاب
لکش 8 - هب تبسن هضوح مرف روتکاف تیعضو هنیرز زیربآ هضوح ریز ردL1
دور
لودج رد 3 تبسن ،باعشنا تبسن ریداقم ، ههاربآ لوط
یارب اه 5 لکش اب قباطم( هعلاطم رد دوجوم یشکهز هکبش 3
دعب ریداقم و هدش هئارا )
هرامش هطبار قباطم اه هکبش زا مادک ره یلاتکرف 10
لودج رد هدش هئارا یلاتکرف دعب ریداقم هب هجوت اب .تسا هدش هبساحم )نوتروه هطبار(
3 هدهاشم ،
یم هاربآ هجرد شیازفا اب هک ددرگ ه
رادقم زا یلاتکرف دعب ،اه 1
تمس هب )طخ یلاتکرف دعب(
2 یم لیم )هحفص یلاتکرف دعب(
تسدب جیاتن هسیاقم اب .دنک
ههاربآ یارب شخب نیا رد هدمآ هبتر یاه
1 ات 3 یم هچ رگا .درادن دوجو نوسدراچیر شور زا هدمآ تسدب ریداقم اب ریداقم نیا نیب یهباشت دید ناوت
ههاربآ یارب یاه
هبتر اب یاه 4 و 5 یم .دنراد نوسدراچیر شور زا هدمآ تسدب ریداقم اب یبوخ یناوخمه نوتروه شور اب هدمآ تسدب ریداقم دید ناوت
لودج 3 - ههاربآ لوط ،باعشنا تبسن هنیرز زیربآ هضوح ریز لاتکرف داعبا و اه
نتروه نوناق ساسا رب دور ( لاتکرف دعب
)D )RL( ههاربآ لوط تبسن )RB( باعشنا تبسن ههاربآ هجرد
1 -- -- 1
12 /
1 4/997 6/101 2
37 /
1 3/503 5/564 3
67 /
1 2/545 4/763 4
80 /
1 2/271 4/410 5
Beer and Borgas
( )1993
یم یضایر لیدبت یعون نوتروه نوناق هک دندومن ناونع دوخ تاعلاطم رد ههاربآ هکبش راتخاس نآ رد هک دشاب
یاه
هب هدیچیپ یم لیدبت نیعم و یعطق یاه هکبش راتخاس
نآ رد نوتروه نوناق و دنوش یم ربتعم یعطق تروص هب اه
تیدودحم یخرب اما ،دشاب دربراک رد اه
یم ببس هک دراد دوجو نیناوق نیا ههاربآ هکبش دوش
هکبش راتخاس زا یعقاو یاه یم نیاربانب .دنشاب تافتم نیعم و یعطق یاه
هاربآ هکبش تفگ ناوت ه
یاه
یگژیو ظاحل هب تسا نکمم قیقحت نیا رد هعلاطم دروم یلاتکرف دعب هک تسا رکذ هب مزلا .دشاب توافتم ینوتروه یاه هکبش راتخاس اب یراتفر یاه
ههاربآ یارب هدمآ تسدب هبتر یاه
4 ربارب نوتروه شور اب 67
/ 1 تلاداعم( نوسدراچیر شور زا هدمآ تسدب جیاتن اب هک هدوب 5
و 6 مه ) .دراد یناوخ
ههاربآ هکبش رد نینچمه هبتر یاه
1 ات 4 اب شخب نیا رد هدمآ تسدب جیاتن .دیدرگ هدهاشم نوتروه نوناق هب هجوت اب هضوح رد سایقم رییغت مدع
تاعلاطم
Kim and Jung
( .دراد یناوخمه )2015
هجیتن یریگ هنیرز زیربآ هضوح ریز یربآ هضوح بونج رد ناتسدرک ناتسا رد دور
بآرپ زا یکی هیمورا هچایرد ز هضوحریز نیرت
رامش هب هیمورا هچایرد زیربآ هضوح یاه
یم یم نآ یژولوردیه طیارش رد رییغت هنوگ ره هک دیآ هضوحریز بآ تیریدم و نایرج باناور رب یرایسب تاریثات دناوت
.دشاب هتشاد تسد نییاپ یاه
شقن و هضوح یکیژولوردیه تیعضو تخانش نیاربانب یم تیمها اب هقطنم نیا رد یشکهز یوگلا رد یلصا ریغتم ناونع هب باناور
روظنم نیدب .دشاب
فده یلصا رد نیا
،قیقحت لیلحت راتفر یلاتکرف زیربآ هضوحریز هنیرز
،دور زا قیرط هبساحم ی داعبا لاتکرف لکش یشکهز هکبش و هضوح یم
.دشاب
لیاف پیش( یناکم تاعلاطا زا شهوژپ نیا رد یاه
)GIS
ههاربآ هنیرز زیربآ هضوح یاه نییعت ،یشکهز هکبش لیلحت تهج دور
زرم هضوح ی
