Метрология. «Өлшеу басталған кезде ғылым басталады»
ЕҰУ-дегі «Аккредиттеу қауіпсіз әлемді қамтамасыз етеді» форумы
Кәсіби мереке - Халықаралық аккредиттеу күні ILAC және IAF Бас ассамблеясы 9 маусымда құрылды.Ол сертификаттау жөніндегі органдардың қабылданған стандарттарына сәйкес техникалық құзыреттілігін тану үшін сынақ зертханаларын аккредиттеуді жүзеге асыратын қызметкерлер үшін «халықаралық кәсіби мереке» болып табылады.
Еуразия ұлттық университетінде осы күнге алдын-ала дайындық жүргізілді. 2018 жылы 14 мамырда Еуразия ұлттық университетінде «Аккредиттеу қауіпсіз әлемді қамтамасыз етеді» тақырыбында форум ретінде Халықаралық аккредиттеу күні өтті.
Іс-шараны Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, ҚР Ұлттық академиялық аккредиттеу орталығы, ҚР БҒМ Техникалық реттеу және метрология комитеті ұйымдастырды.
Форумды Еуразия ұлттық университетінің бірінші проректоры Әсемгүл Молдажанова ашты.
Атап айтқанда, бірінші проректор 2002 жылдан бастап көлік және энергетика факультетінің тиісті кафедрасында университеттің стандарттау және сертификаттау саласында кадрларды даярлап жатқаны ескерілді.
А.Молдажанова 2017 жылғы желтоқсанда Қазақстан Республикасының 2015-2019 жылдарға арналған индустриялық-инновациялық дамудың мемлекеттік бағдарламасы аясында аккредиттелген «ЕҰУ-Лаб» Ғылыми-өндірістік орталығының сынақ зертханасы аккредиттелгеніне назар аударды.
Ал осы жылдың наурыз айында «ЕҰУ-Лаборатория ғылыми-өндірістік орталығы»
сынау зертханасы ашылды. Енді зертхананың барлық сынақтары мен нәтижелері ILAC
қолымен жасалады, яғни барлық зертханалардың ұстанатын жоғары барларын белгілейтін әлемдік брендінде.
Бірінші проректор еліміздің жетекші құрылыс компанияларымен және өнеркәсіптік кәсіпорындарымен меморандумдарға қол қою бойынша жұмыс күшейтілетіні туралы атап өтті.
Ұлттық Аккредиттеу Орталығының Бас директоры Мақсұт Омарханов іс-шараның ашылуында еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау, азық-түлік қауіпсіздігі, жол қауіпсіздігін қамтамасыз етуде аккредиттеудің маңыздылығын атап өтті.
«Ауыл шаруашылығы өнімдерінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету» тақырыбында Қазақстан Республикасы ауыл шаруашылығы вице-министрі Гүлмира Исаева баяндама жасады.
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Қоғамдық денсаулық сақтау комитетінің төрағасы Жандарбек Бекшин қатысушыларға республикадағы өнімдердің қауіпсіздігін бақылаудың маңыздылығын түсіндірді.
Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігінің Техникалық реттеу және метрология комитетінің Төрағасының орынбасары Шынар Қазыбаева мемлекеттік органдардың техникалық регламенттерді енгізудегі қауіпсіздігін қамтамасыз етудегі және аккредиттеудегі рөлі мен маңыздылығын атап өтті.
Форумның құрметті қонағы - Словакия Республикасының Қазақстан Республикасына бұрынғы Елшісі Душан Подгорски, «Тамақ өнеркәсібінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
Еуропалық тәжірибе» тақырыбында баяндама жасады.
Өз баяндамасында ол Еуропада азық-түлік өнеркәсібінде аккредиттеу мен сертификаттауға ерекше назар аударылатынын атап өтті. Подгорски мырза түрлі аурулар мен эпидемияның өршуін сипаттады, олар жануарлардан алынатын тамақ өнімдері арқылы таратылады және беріледі.
Форумның қорытындысы бойынша Техникалық реттеу және метрология жөніндегі комитетке өнеркәсіптік өнімдердің қауіпсіздігін қамтамасыз етудегі халықаралық тәжірибені зерделеу ұсынылды.
Ұлттық аккредиттеу орталығы ЕАЭС техникалық регламенттерін әзірлеуге, аккредиттеу рәсімдерін жеңілдетуге мақсатында «Сәйкестікті бағалау аккредиттеу туралы» Қазақстан Республикасының Заңына өзгерістер енгізуге, автоматтандыру бойынша жұмыстарды жалғастыруға, аккредиттеу процесін жетілдіру және GLP принциптерін іске асыру тұрғысына, сонымен қатар, мемлекеттік органдарды және жұртшылықты халықаралық стандарттарға сәйкестігін аккредиттеу туралы хабардар ету, Қазақстан Республикасы аумағында талаптарға сәйкес емес өнімдердің өсіміне жол бермеуге белсенді қатысуы тиіс.
Сол күні тағы да маңызды оқиға болды: стандарттау және сертификаттау саласындағы еңбегі үшін кафедра меңгерушісі, техника ғылымдарының докторы Бақытгүл Байхожаева көлік-энергетика факультетінің дипломымен марапатталды.
Республикалық аккредиттеу орталықтары өкілдері Еуразия ұлттық университетінің ректоры Ерлан Сыдықовпен кездесті. Кездесу барысында ең жақын ынтымақтастықтың мүмкіндіктері талқыланды.
Метрология саласындағы кадрларды даярлаудың өзекті мәселелері білім алуға деген көзқарасты мұқият қарастыруды талап етеді, дейді маман Б.Байхожаева, бір уақытта Орталық коммуникациялар қызметінің брифингтерінде мамандарды дайындау негізінен классикалық метрология негізінде жүргізілгенін атап өтті. Сол кезде метролог- ғалымдардың, метролог-тәлім алушылардың жетіспеушілігі мәселесі айтылды.
Метрология мемлекеттің экономикалық, әлеуметтік дамуында маңызды рөл атқарады.
Белгілі ғалым Дмитрий Иванович Менделеев былай дейді: «Өлшеу басталған кезде ғылым басталады. Нақтылы ғылым өлшеусіз мүмкін емес».
Мемлекеттің даму стратегиясына сәйкес айқындалған басымдықтардың бірі эталондық жүйе «өлшемдердің біртектілігін қамтамасыз ету», оның даму деңгейі тұтастай біздің экономикамыздың даму деңгейін анықтайтын техникалық және технологиялық компонент болып табылатын оның экономикалық өсуі болып табылады.
