Заманауи Қазақстандағы миграция процестерінің негізгі тенденциялары

(1)

3243

В целях повышения конкурентоспособности экономики страны в условиях глобализации развитие человеческого капитала должно являться важнейшим приоритетом стратегического развития. Для этого необходимо выстраивание конструктивных форм коммуникации и интеграции на всех уровнях общественной системы. В свою очередь, НПП

«Атамекен» готова сотрудничать со всеми заинтересованными структурами по следующим направлениям:

- исследование качества человеческого капитала, в том числе предпринимательского сектора в Казахстане,

- разработка и реализация национальной модели развития человеческого капитала, - разработка и реализация комплексной программы по расширению инфраструктуры для отечественного предпринимательства,

- масштабирование проекта о дуальном образовании в образовательных учреждениях различного уровня и профиля.

Список использованных источников:

1. http://atameken.kz/ru/pages/39-missiya-palaty (дата обращения 25.02.2019г.)

2.http://atameken.kz/ru/news/30084-reyting-vuzov-kakiye-programmy-vyzyvayut-voprosy- u-biznesa (дата обращения 25.02.2019 г.)

3.http://atameken.kz/ru/news/25681-el-dar-zhumagaziev-nuzhno-masshtabirovat-process- vnedreniya-dual-nogo-obrazovaniya (дата обращения 25.02.2019 г.)

4.http://www.dissercat.com/content/chelovecheskii-kapital-kak-opredelyayushchii-faktor- povysheniya-konkurentosposobnosti-predpr (дата обращения 25.02.2019 г.)

5. Сидоров О. Кому выгодно вступление Казахстана в ВТО // Gazeta.kz. – 2003. – №7.

– [Электронный ресурс] // http://articles.gazeta.kz/art.asp?aid=31725 (дата обращения 25.02.2019 г.)

УДК 331.556(574)

ЗАМАНАУИ ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ МИГРАЦИЯ ПРОЦЕСТЕРІНІҢ НЕГІЗГІ ТЕНДЕНЦИЯЛАРЫ

Аширбаева Фарида Мамырқызы [email protected]

Астана қ. Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, әлеуметтік ғылымдар магистрі

Шетелдік еңбек миграция мағынасы дүниежүзінде болып жатқан әлеуметтік ӛзгерістердің нәтижесі ретінде дүниежүзінің белгіленген елдері мен аймақтарына халықаралық мигранттардың шоғырлану деректері баяндалады. БҰҰ осы категорияның адамдарының 90% әртүрлі 55 елде мекендейтіндігін кӛрсетеді. Кӛші-қон ағымының векторы нашар дамыған елдерден едәуір дамыған елдерге қарай бағытталған. Нәтижесінде кӛші-қон факторы тұрғылықты халықтың санының 4,6% келімсектер құрайтын елдерге қатты әсер етеді, сондай-ақ дамыған елдерде – 1,6% аспайды. Келімсектердің ең жоғары үлесі Мұхиттарда (17,8%), Солтүстік Америкада (8,6%) және Батыс Европада (6,1%) шоғырланған.

Келімсек халықтың үлесінің жоғары дәрежеде шоғырлануы елдегі әлеуметтік қатынастарға, мәдениетке, ұлттық сәйкестікке және саясатқа кері әсерін тигізеді. ХХғ. екінші жартысында олардың кӛші- қонды жете бағаламаушылығы «иммиграциялық экспансияның» кеңеюі мәдени және этникалық әртүрлі қоғамды құрумен аяқтауына әкеліп соқтырады. Сонымен

(2)

3244

ӛші- і і ә і ӛ і ің і і ӛ і ің ң ӛ і і

ғ і і і і[1].

ң я һ ш ә ің ң ә і -

ә я , ә . ә і ғ ә

ің ӛ іші і ә і ң ң ә і

. Х ң ң і ш , і і ғ 300

. ӛші ш , ң 105 . ӛ і ғ

ғ . ң і ә і ің ә ӛ і і

ӛ і і . , і , ӛ і ӛ і і і, і і і ғ ң

ң ң і і і ӛ і і ӛші- і і

.

ғ я і ә і , ,

я , , я ә ң і.

ә і і ің ғ ш ӛші- і і і

я ң ң ғ ң і і.

ғ ӛші- і і ңғ ғ

. ң ң ӛші

і ӛ іш ӛ і. ЭМ

і я ғ ӛ іш ӛ і : 2012 ӛші

ң ші , ӛші- ң і

і ӛ і. , ӛші ші ғ ғ , і ә ,

ӛші ің ә ӛ .

2018 ң ң - 17,17 ң ӛші

. 2017 ң ңі ғ ӛ іш 14% . ғ ғ

ӛ іш 1990 ғ ӛ іш , я

ғ ң ӛ і і ӛ . ә і і ғ ,

ш ң ң ӛ ӛ іш 2013 -24,38 ң і . і

ӛші ің ӛ , 2017 37,73 ңғ і.

, ғ ң .

ғ ң і і ші ғ 637 ң і, ӛ

ғ 26,5% . і і ң ң ң ӛ

ӛ іші 2016 і і-13,76 ң . 2017 ғ 15,6 ң і,

ӛ іш 2008 ғ ң ш [2].

ң ӛші- ( ӛші

ӛші ғ ш ) 2004 2011 ғ і і ң

і і ӛ і, 2012 і ӛ ің і і ӛ .

ә і ш , ң і-

ғ і і , ғ , - і і

і і і . , ң ғ і і і ӛ і ші

ң , ӛ і ің ғ ң , і ӛші

і і і ӛ і.

Ш ӛші ң ң ғ і і ң ш ғ

ә і . ғ ғ ң і і ші ғ

Ш ғ 2450 ӛші і. Э ң і

-2366 . ғ (2353), (1972) ә і

(1577) ң ӛші і ғ ш і ші ғ ш . ,

ш і і ің ң і ә

. ғ іші 1243 , 515

ш і. і М ңғ 895 , 220

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

(3)

3245

ші . К ші- ң ң Ш , і

[3].

іш ңі і ің і і і і і ің і і

і. ң і . , ң

і і і ің і , ң іші ң ң

ң і . ші ң 90%

М і ш і.

і ің і і ғ і і і і ғ .

М ің і і і і ің і ің і

ғ ғ ғ , ғ , і і , , . .

і і і і і і. ш ғ

, ғ і ,

ғ . і

ғ ң і і . і ғ ш і і

і , і ің і і ің і і

і , і і і і ің і ш і

і . і, ғ і і ң ш

ғ ң , ң і ің і

ңі і і і . И

ң і , , і і і і ғ . О ғ

ің і і і і , , ң і і і

ің і . Э і і і і

і і і і .

2018 ң ң - ң і і

Ф -1507 ң ң ші і і . і ші і,

1097 і ш ң 6,4 ші і.

, ң 116 ғ .

ғ ғ ң і і ші ғ 74 ғ ,

К і 66 ғ ш і. ғ ғ ң і і ші ғ

ғ 6368 ш і . О ң ш і і 2194

. О ғ ғ 1853 ші .

ші ші , 6 ң іші 850 і. 2018 ң ң -

ғ ғ 277, і 200 ші і[4].

М ің іші ң і і і ң і.

і і ң і і і ш ші . ғ ғ ң

і і ші ғ 15 13 ң ш ғ і

, ң іші 525 ң 40% ғ і і і 419 ң

32% - і і і і . 228 ң, 18%, і і і

10% 1,3 ң і і і і і .

2018 ң ң - ш і і і ң

33,6% ң і. « ң»

і ің і ш . 6 іші ң

17,7% і і і , 10,5% 5,3% і і і .

2018 ң ң - ғ 15 563 ң

ң 113 ң 20% ғ ғ і і і . 126 ң ің

ң 22% і і і і ғ . ,

ш ің і і і , ң

177 ң - , 1,47 і і і і і [5].

(4)

3246

ң і- ғ і і і і і

і і , і - і і і . ұ ғ і

і і і і ұ і і і і

і і і і і ұ ғ .

і і і ң і і ү і ң . ұ ,

і , ұ і ің ңі і.

ү і і ғ ң , і і

ң і ғ , ғ ғ ғ і і ғ ғ , і

ғ ұ і і і і, ұ ң і- і

.

К і- і ің ұ ұ і

, 2018 ғ і- ( ) – 10803

. 2017 – 22426 . і і ,

ң і і- – 37100 ғ і ү і .

37725 і і , ұ ғ 60000

ғ і і ү і . ұ ң і і і.

і і ұ ң ғ і і ү ің ң і ғ

, і і і ің і і ү ің ұ

ң і ғ , ұ ү і , ғ

ү і і і і і. һ ү і і ің ұ ғ і і ң

і і ң і і ің і і -

і ү . һ ү і і ү ұ і і і і,

і і і і ғ . і і

і і ің ғ ,

ү і ұ і і і і і ің і - і і і – ұ

ң і . і і ұ і і – ұ

ң і . і ің ғ ,

і і ң ің і і

. і і і , ү і і і ің , ұ ғ

і , , ғ ң ң ғ і .

П ы ғ ә тт р ті і і

1. : //

, .

, 19 2017 ., . / .

. . ; . . . . – .: Э , 2018. – 315 . . 200-210.

2. https://forbes.kz/process/expertise/iz_kazahstana_uezjayut_luchshie_uezjayut_i_budut_uezj at/

3. https://kursiv.kz/news/tendencii-i-issledovaniya/2018-08/migraciya-kak-ugroza- ekonomicheskoy-bezopasnosti-pochemu

4. К. .

// . 2018. № 3. .

152-164.

5. : ,

, , //

. 2018. №2. . 3-8.