ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДIСТЕМЕЛIК КЕШЕНІ

(1)

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министірлігі

«Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті» ШЖҚ РМК Тарих факультеті

(факультет атауы)

Еуразиялық зерттеу кафедрасы

(кафедра атауы)

БЕКІТЕМІН

«Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті» ШЖҚ РМК

Тарих

факультетінің деканы

____________ Шыныбеков Б. Ш.

(қолы)

____________ 2016 ж.

МП

ETP1211. Еуразияшылдық: теория және тәжірибе пәні бойынша

(жұмыс оқу жоспары бойынша пәннің коды және толық атауы )

5B050600 Экономика, 5B050700 Менеджмент, 5B050900 Қаржы, 5B050200 Саясаттану, 5B071700 Жылу энергетикасы, 5B071300 Көлік, көлік техникасы және технологиялары,

5B090100 Көлікті пайдалану және жүк қозғалысы мен тасымалдауды ұйымдастыру

(мамандықтың/мамандандырудың шифры және атауы)

мамандығының(тарының) білім алушыларына арналған

ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДIСТЕМЕЛIК КЕШЕНІ

Астана

(2)

2016

(3)

(4)

Силлабус

1.Пән оқытушысы: Шыныбеков Болат Шамкенұлы, гуманитарлық ғылымдарының магистрі, еуразиялық зерттеулер кафедрасының аға оқытушысы.

Кафедраның байланыс телефоны: 8 (7172) 709500; 34-316; [email protected] Ғылыми мектеп: Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетін бітірген.

Ғылыми қызығушылығы аясы: Азия және Африка тарихы, Еуропа және Америка тарихы, Сарыарқа даласындағы егіншіліктің дамуы, Қорғалжын ӛңірінің тарихы, Еуразия халықтары тарихы мен мәдениеті, еуразияшылдық идеясы.

2. Пән туралы мәліметтер

Пәннің атауы және коды ЕТР 2112- Еуразияшылдық: теория және практика Кредиттер саны:2-кредит.

3.Оқу жоспары бойынша сағаттардың бӛлінуі

Сабақ түрі

Сағаттардың жалпы саны

Күзгі семестр Кӛктемгі семестр Аптасына Барлығы Аптасына Барлығы

Дәріс 15 1 15 1 15

Тәжірибелік сабақ - - -

Семинарлық сабақ 15 1 15 1 15

Зертханалық сабақ - - -

Студиялық сабақ - - -

БӚЖ 30 2 60 2 60

4 Оқу пәнінің пререквизиттері мен постреквизиттері

4.1.Пәннің пререквизиттері. Қазақстан тарихы, Мәдениеттану, Философия, Саясаттану.

4.2. Пәннің постреквизиттері. Әлем тарихы, Еуразия халықтарының тарихы, Қазақстан Республикасының сыртқы саясаты, Орталық Азия елдерінің мәдениеті.

5 Оқу пәнінің сипаттамасы

5.1 Оқу пәнін оқытудың мақсаты мен міндеттері

Оқу пәнін оқыту мақсаты: еуразияшылдық идеяның тарихын және оның қазіргі замандағы тәжірбиелік мәнісін зерттеу.

Типтік оқу бағдарламасына сәйкес оқыту нәтижелері болжамдалады.

Пәнді оқыту міндеттері

1.Еуразияшылдықтың теориясы мен практикасы және осы идеяға қатысты қазақстандық жоба туралы жүйелі білім игеру.

2. Еуразияшылдық туралы алған іргелі білімдерін ғылыми зерттеулерде қолдану.

5.2 Оқытылатын пәннің құзіреттілігі

Аталған пәнде еуразияшылдық идеясының қалыптасу тарихы мен даму кезеңдері толық қамтылады.

Сондай-ақ, Қазақстанның еуразияшылдық идеясының мән-маңызы мен жүзеге асырылу жолдары қарастырылады.

(5)

Еуразияшылдық идеясының туындауының тарихи кезеңдері, әртүрлі ағымдары, қоғамдық-саяси ой- пікірлері туралы, Еуразиялық экономикалық интеграцияның болашағы, Еуразиялық интеграцияның экономикалық негіздері, ЕурАзЭҚ-тың дамуының практикалық нәтижелері туралы және еуразияшылдыққа қатысты қазақстандық жоба жайында оқытылады.

5.3 Оқу пәнін оқыту жоспары

№ апталар

Тақырып атауы Оқытуды

ұйымдастырудың формалары мен сағаттар саны

БӚЖ арналған тапсырма және білімді бақылаудың

формасы

Дәріс Тәжірибе (семинар) БӚЖ

1 Еуразияшылдық идеясының жағрапиялық және тарихи мәні.

Еуразия- жағрапиялық кеңістік.

Еуразияшылдық идеясы тарихи түсінік ретінде.

Еуразиял ық кеңістік түсінігі мен

«Еуразия идеясыны ң» тарихи ӛзегі.

Дәріс-1

Еуразиялық кеңістік түсінігі мен «Еуразия идеясының»

тарихи ӛзегі.

Семинар-1

кескін-карта БӚЖ 4

Пән бойынша әдебиеттер картотекасын жасау.

Табиғи-климаттық

ерекшеліктері бойынша кескін-карта жасау.

2 Еуразия халықтары және олардың жағрафиялық орналасу ерекшелігі.

Еуразия халықтарының шығу тарихы.

Орта Азия халықтарының этногенезі.

Еуразиял ық халықтард ың тарихына шолу жасау.

Дәріс-1

Еуразиялық халықтардың тарихына шолу жасау.

Семинар-1

Кесте-конспект БӚЖ 4 Еуразия халықтарының ежелгі мекендеген аймақтарын карта негізінде айқындау. Кесте- конспект жасау.

(6)

3 Еуразиядағы кӛне ӛркениеттер.

Кӛшпенділер мәдениеті.

Кӛне қытай мәдениеті.

Кӛне үнді мәдениеті.

Кӛне грек мәдениеті.

Еуразиял ық кӛне ӛркениетт ердің ӛзара саяси- мәдени байланыст арының ерекшелігі н

айқындау.

Дәріс-1

Еуразиялық кӛне ӛркениеттердің ӛзара саяси- мәдени

байланыстарыны ң ерекшелігін айқындау.

Семинар-1

Реферат-баяндама БӚЖ 4

Кӛне ӛркениеттердің ӛзіндік ерекшелігі мен жалпы ұқсастықтарын кесте негізде кӛрсету.

Реферат-баяндама жазу.

4 Түркілердің Еуразия

тарихындағы ӛркениетаралық байланыстарды

орнықтыруы.

Түркі ӛркениетінің ерекшеліктері.

Түркі ӛркениеті және қазақ мәдениеті.

Орта ғасырлық түркі ӛркениеті нің Еуразиял ық кеністікте гі тарихи орнын ашып кӛрсету.

Дәріс-1

Орта ғасырлық түркі

ӛркениетінің Еуразиялық кеністіктегі тарихи орнын ашып кӛрсету.

Семинар-1

Реферат-баяндама БӚЖ 4

Орта ғасырлық түркі елдерінің тарихы мен ӛркениеті туралы тарихи деректерден жазбаша конспекті жасау. Реферат- баяндама жазу.

5 Алаш идеологиясы еуразияшылдық идея контексінде.

Алаш қозғалысының қалыптасуы және дамуы.

Алаш зиялыларының шығармашылық қызметі.

Қазақ зиялылар ының Шығыс пен Батыс ӛркениеті ара- қатынасы туралы зерттеулер і.

Дәріс-1

Қазақ

зиялыларының Шығыс пен Батыс ӛркениеті ара-қатынасы туралы зерттеулері.

Семинар-1

Реферат 4 БӚЖ 4

Ә.Бӛкейханов

тың, М.Шоқайдың

«Еуразиялық

кӛзқарастары» деген тақырыптарда реферат жазу.

6 Еуразияшылдық идеясының қалыптасу

кезеңдері.

1920-1930 жж. еуразияшылдық идеясының дамуы.

КСРО және посткеңестік Ресейдегі еуразияшылдық идеясы.

Еуразиял ық идеяның негізін қалаушыл ардың басты идеяларын а назар аудару және кейінгі сабақтаст ығын зерделеу.

Дәріс-1

Еуразиялық идеяның негізін қалаушылардың басты

идеяларына назар аудару және кейінгі сабақтастығын зерделеу.

Семинар-1

Кесте БӚЖ 4

Еуразияшылар

дың негізгі идеяларын кесте негізінде ашып кӛрсету.

(7)

7 Еуразияшылдық идеясының негізін салушы ғалымдар- Н.С.Трубецкой мен П.И.

Савицкийдің шығармашылық қызметі.

Н.С. Трубецкойдың ӛмірі және ғылыми еңбектері. П.И.

Савицкийдің творчестволық және ӛмір жолы.

Н.С.Трубе цкой мен П.И.Савиц кидің

«Еуразия шылдық идеясыны ң» басты бағыттары н

айқындау.

Дәріс-1

Н.С.Трубецкой мен

П.И.Савицкидің

«Еуразияшылды қ идеясының»

басты бағыттарын айқындау.

Семинар-1

Конспект БӚЖ 4

Н.С.Трубецкой мен П.И.Савицкидің

еуразиялық тақырыптағы еңбектерінен қысқаша конспекті жасау.

8 Классикалық еуразияшыл ғалымдар- Г.В. Вернадский және Н.Я. Данилевскийдің

еңбектеріндегі еуразияшылдық идеясы.

Г.В. Вернадскийдің ӛмірі мен ғылыми-шығармашылық қызметі.

Н. Я. Данилевскийдің ӛмірі мен ғылыми қызметі.

Г.Вернадс кий мен Н.Данилев скийдің

«Еуразия шылдық идеясыны ң» басты бағыттары н

айқындау.

Дәріс-1

Г.Вернадский мен

Н.Данилевскийді ң

«Еуразияшылды қ идеясының»

басты бағыттарын айқындау.

Семинар-1

Г.Вернадский мен Н.Данилевский

дің еуразиялық

тақырыптағы еңбектерінен қысқаша конспекті жасау.

9 Л.Н. Гумилевтің ӛмірі және ғылыми мұрасы.

Л. Н. Гумилевтің ӛмір жолы.

Л.Н.Гумилевтің еңбектерінде кӛшпенді халықтар тарихының зерттелуі

Л.Н.Гуми левтің Еуразия халықтар ының тарихын зерттеудег і үлесін ашып кӛрсету.

Дәріс-1

Л.Н.Гумилевтің Еуразия

халықтарының тарихын зерттеудегі үлесін ашып кӛрсету.

Семинар-1

Л.Н.Гумилевтің ӛмірі мен ғылыми мұрасына ЕҰУ- дегі Л.Н.Гумилев мұражай-кабинеті

қорындағы материалдар негізінде кесте жасау.

10 Л.Н. Гумилевтің ғылыми- теориялық

тұжырымдамалары.

Л.Н.Гумилевтің этногенез және пассионарлық теориясы.

Л. Н. Гумилев еуразияшылдық идеясының дамуына қосқан үлесі.

Л.Н.Гуми левтің негізгі ғылыми- теориялық тұжырымд арына тоқталу.

Дәріс-1

Л.Н.Гумилевтің негізгі ғылыми- теориялық тұжырымдарына тоқталу.

Семинар-1

Л.Н.Гумилевтің іргелі еңбектерінің біреуіне конспект жазу.

11 О.Сүлейменов еңбектеріндегі еуразияшылдық идеясы.

О. Сүлейменовтің түркі-славян мәдени байланысы жӛніндегі еңбектері.

О.Сүлейменовтің «АЗ и Я»

еңбегіндегі еуразияшылдық идеясы.

О.Сүлейм еновтің еңбектерін дегі Еуразия халықтар ының тарихи- мәдени байланыс ының ерекшелік тері.

Дәріс-1

О.Сүлейменовті ң еңбектеріндегі Еуразия

халықтарының тарихи-мәдени байланысының ерекшеліктері Семинар-1

Тарихи эссе БӚЖ 4

О.Сүлейменов

тің «АЗиЯ» кітабына тарихи эссе жазу.

(8)

12 ҚР Президенті Н.Ә.

Назарбаевтың еуразияшылдық тұжырымдамасы.

ҚР Президенті Н. Ә. Назарбаевтың еуразиялық жобасы.

Елбасы еңбектеріндегі еуразияшылдық идеясы.

Н.Ә.Назар баевтың еуразиялы қ

идеясыны ң басты бағыттары .

Дәріс-1

Н.Ә.Назарбаевт ың еуразиялық идеясының басты бағыттары.

Семинар-1

Баяндама БӚЖ 4

Н.Ә.Назарбаев

тың «Еуразиялық жобасы»

тақырыбында баяндама әзірлеу.

13 Еуразиялық интеграциядағы ТМД елдерінің ықпалдасу үрдісі Посткеңестік кезеңдегі еуразиялық интеграциялық ықпалдасу.

ҰҚШҰ, ШЫҰ, АӚСШК.

ТМД елдеріндег і

интеграци ялық процестер дің ерекшелігі н саралау.

Дәріс-1

ТМД елдеріндегі интеграциялық процестердің ерекшелігін саралау.

Семинар-1

Дереккӛздерін пайдалану арқылы салыстырмалы талдау БӚЖ 4

ТМД елдері арасындағы интеграциялық үрдістерге шетелдік дереккӛздерін пайдалану арқылы салыстырмалы талдау жасау.

14 Еуразиялық экономикалық қауымдастықтан Еуразиялық Экономикалық Одаққа дейін ЕурАзЭҚ: қалыптасуы, дамуы.

Қазіргі кездегі еуразиялық экономикалық ықпалдастық.

Қазіргі әлемдегі интеграци ялық үрдістегі ЕурАзЭҚ- тың алатын орнын айқындау.

Дәріс-1

Қазіргі әлемдегі интеграциялық үрдістегі еуразиялық экономикалық ықпалдасудың алатын орнын айқындау.

Семинар-1

ЕурАзЭҚ құрамын және қызметінің басты бағыттары бойынша кесте құру.

15 Кеден Одағы және Бірыңғай эко- номикалық кеңістік: мәселелері және болашағы

Кеден Одағының қалыптасуы және дамуы.

БЭК: еуразиялық ықпалдастық жобасы.

Кеден Одағының басты ерекшелік тері.

Дәріс-1

Қазіргі кездегі мәдени, саяси және

экономикалық ықпалдасу.

Семинар-1

Тест БӚЖ 4

Кеден Одағының

қалыптасуы және дамуы туралы конспект жазу.

Тест сұрақтарын жасау.

6. Пәннің оқу-әдістемелік қамтамасыз етілуі

№ Автор, атауы, шыққан жылы Ақпарат кӛзі Бары (дана)

Кітапханада Кафедрада Негізгі әдебиет

(9)

1 Гумилев Л.Н. Кӛне түріктер (Орыс тілінен ауд. Ә. Жұмабаев, П. Бейсенов).- Алматы: «Білім», 1994. – 480 б.

Баспа 1

2 Гумилев Л.Н. Хұндар. (Орыс тілінен ауд. Ә. Жұмабаев, П.

Бейсенов).- Алматы: «Қазақстан», 1998.-528 б.

1

3 Савицкий П.Н. Евразийство //

Основы евразийства.- Москва, 2002.-С.280.

Баспа 1

Қосымша әдебиет 4 Назарбаев Н.А. Евразийское

пространство: интеграционный потенциал // Евразийский союз.

Идеи, практика, перспективы:

1994-1997.- Москва, 1997.,

Баспа 1

5 Н.А. Назарбаев и еуразийство:

Сборник избранных

выступлений, интервью и статей Главы государство/ Под. общ.ред.

Е.Б.Сыдыкова.-Астана:Фолиант, 2012.-424 с.-Серия «Вопросы еуразийство»

Баспа 1

6 Проблемы евразийства.-Астана:

издательство Евразийского университета. 1998.- 225 с.

Баспа 1

7 Гумилева Н. Лев Николаевич Гумилев и идеи евразийства //

Евразийский университет и евразийское

сообщество: взгляд на начало XI века.- Астана, 2002. – С. 152-159.

Баспа 1

7 Оқу нәтижелерін бағалау және бақылау

7.1 Бақылау түрлері (ағымдық, кезеңдік) аралық аттестаттау

Пәнді оқу барысында ағымдағы, аралық, қорытынды, сондай-ақ белгіленген бақылау түрлерін жүзеге асыру қарастырылған. Студенттерге үнемі сабаққа келу, үздіксіз оқуға және топтық пікірсайыстарға белсеңді қатысуға тұра келеді. Студенттер үшін аудиториялық сабақтардағы процесстерге белсенді қатысу міндетті болып саналады, ӛйткені сабақ айту сапасының негізінне қарап бағаланады.

Егерде студент қойылған талаптарға сәйкес тапсырмаларды саналы орындаса ең жоғарғы балдарға қол жеткізеді. Белгіленген уақытында ӛткізілмеген тапсырмалар қабылданбайды.

Бағалау жүйесі: Ағымдық бал: - 25 %. Аралық тест – 10 %. СӚЖП және СӚЖ – 25 %.

(10)

(11)

БӨЖ тапсырмалары:

БӨЖ №1.

Өнімді-практикалық деңгей:

1. Қазіргі кездегі қазақстандық тарихнамада еуразияшылдыққа қатысты жарық кӛреген әдебиеттер бойынша картотека жасау.

2. Еуразиялық елдерді карта негізінде кескіндеп, тарихи кесте жасау.

Шығрамашылық деңгей:

«Еуразияшылдық идеясы ӛркениеттілік даму жолы ретінде» эссе жазу.

Әдебиеттер тізімі:

1. Тӛлегенов Е. Еуразия идеясының қалыптасуы мен тарихи кезеңдері // ҚазҰУ хабаршысы, Тарих сериясы, №4(55). 2009, 134-137 бб.

2. Дугин А. Нұрсұлтан Назарбаевтың еуразиялық миссиясы. Астана. 2005.-256 с.

3. Кожирова С. Б. Евразийство: история и современность // Мәдени мұра, 2011, №7. 88-90 сс.

4. Шерьязданова Г. Идея евразийства: классическая теория и современность // Саясат. 2007. №4. 13-16 сс.

БӨЖ №2.

1.Еуразия халықтарының ежелгі мекендеген аймақтарын карта негізінде айқындау.

2. Еуразия халықтарының тарихына кесте-конспект жасау.

1. Есназарова Ұ.А., Темірбеков А.Т. Түркі тілдес елдер географиясы. Ахмет Иасауи университетінің Жәрдем Қоры Баспасы.- Анкара, 1999. - 107 б.

2. Акышев К. Культура кочевников на рубеже веков. - Алматы, 1995.

3. Зуев Ю.А. Ранние тюрки: очерки истории и идеологии. - Алматы, 2002.

4. Кадырбаев А.Ш.. За пределами Великой Степи. – Алматы, 1997.

БӨЖ №3.

1. «Еуразиялық ӛркениет тарихындағы мәдени феномен» деген тақырыпта бір мәдени ескерткіш мысалында баяндама әзірлеу.

2. Кӛне ӛркениеттердің ӛзіндік ерекшелігі мен жалпы ұқсастықтарын таблицалық негізде кӛрсету.

Реферат-баяндама жазу.

1. Акышев К. Культура кочевников на рубеже веков. -Алматы, 1995. С.26-30.

2. Кадырбаев А.Ш.. За пределами Великой Степи. -Алматы. 1997.

3. Рене Груссе. Империя степей.- Алматы, ТОО ―Санат‖, 2003. Штайн В. Хронология мировой цивилизации. –М: Изд. «Слово», 2003, С. 8.

4. Оразбаева А. И. Цивилизация кочевников евразийских степей. Алматы: «Дайк-Пресс», 2005, 310 с.

БӨЖ №4.

1. А.Ш. Кадырбаевтың «За пределами Великой Степи» және А. И. Оразбаеваның «Цивилизация кочевников евразийских степей» деген еңбектерге аннотация жазу.

2. «Дала ӛркениетінің» ерекшеліктерін айқындау.

3. Орта ғасырлық түркі елдерінің тарихы мен ӛркениеті туралы тарихи деректерден жазбаша конспекті жасау. Реферат-баяндама жазу.

(12)

1. Есназарова Ұ. А., Темірбеков А. Т. Түркі тілдес елдер географиясы. Ахмет Иасауи университетінің Жәрдем Қоры Баспасы. Анкара, 1999, 107 б.

3. Зуев Ю.А. Ранние тюрки: очерки истории и идеологии, -Алматы, 2002. Искусство стран Востока, -М.;

1986.

5. Оразбаева А. И. Евразийство в контексте теории цивилизации // Евразийское сообщество. 2004. №1.

155-161 сс.

БӨЖ №5.

Шығрамашылық деңгей:

1. «Алаш зиялыларының білім-ғылым саласындағы қызметі» атты реферат-баяндама жазу.

2. Ш.Уәлхановтың, А.Құнанбаевтың, А.Бӛкейхановтың, М.Шоқайдың «Еуразиялық кӛзқарастары» деген тақырыптарда рефераттар жазу.

1. Нұрпейісов К. Алаш һәм Алашорда.-Алматы: «Ататек», 1995.

2. Қойгелдиев М. Алаш қозғалысы.-Алматы: Санат, 1995.-16-Б.

3. Әбжанов Х., Әлпейісов Ә. Қазақ интеллигенциясы мен мәдениеті туралы.-Алматы: Респ. мәдениет қызметкерлерінің мамандығын арттыру институты, 1992

4. Қойгелдиев М., Омарбеков Т. Тарих тағылымы не дейді?-Алматы: «Ана тілі», 1993

БӨЖ №6-№7.

1. «Классикалық еуразияшылдықтың қалыптасу кезеңдері» атты хронологиялық кесте жасау.

2. «Еуразияшылдықтың рухани бастау кӛздері» атты тақырыпта реферат-конспект жазу.

1. Данилевский Н. Я. Россия и Европа. М., 2003. С. 172.

2. Савицкий П.И. Россия и латинство.

3. Вернадский Г. В. «Очерк истории права Русского государства ХҮІІІ-ХІХ вв.» Прага: Пламя, 1924.

4. Вернадский Г. В. «Русская история», М.: «Аграф», 1996.

5. Трубецкой Н.С. «Наследие Чингисхана».

6. Трубецкой Н.С. «Об истинном и ложном национализме».

БӨЖ №8.

Төменде берілген еңбектердің біреуін оқып, қысқаша талдау жасау, аннотация жазу.

1. Данилевский Н.Я. «Россия и Европа»;

2. Вернадский Г. В. «Русское массонство в царствование Екатерины ІІ».

(13)

3. Г.В.Вернадский мен Н.Я.Данилевскидің еуразиялық тақырыптағы еңбектерінен қысқаша конспекті жасау.

1. Вернадский Г.В. Монгольское иго в русской истории//Евразийский временник. 1927. Кн. Вернадский Г.В. Начертание русской истории. Прага, 1927.

2. Вернадский Г.В. Опыт истории Евразии с половины VI века до настоящего времени. Берлин, 1934.

3. Данилевский Н.Я. Россия и Европа: Взгляд на культурные и политические отношения славянского мира к германо-романскому. СПб., 1871.

4. Данилевский Н.Я. Сборник политических и экономических статей. Спб., 1890.

БӨЖ №9.

1. Л. Н. Гумилевтің келесі жұмыстарының біреуіне талдау жасаңыз:

 Гумилев Л.Н. Древняя Русь и Великая степь. Москва,1989.

 Гумилев Л.Н. Хунны в Китае. Москва,1974.

2. Л.Н.Гумилевтың творцестволық және ӛмір жолымен танысу үшін Л.Н.Гумилевтың музей- кабинетіне экскурсия жасап, ӛмір жолын кесте негізінде жазу.

1. Гумилев Л.Н. Древние тюрки. Москва, 1967.

2. Гумилев Л.Н. Хунны в Китае. Москва,1974.

3. Гумилев Л.Н. Этногенез и биосфера Земли. Ленинград, ЛГУ, 1989.

БӨЖ №10.

1. Этногенез және пассионарлық терминдеріне анықтама беріңіз. Бұл түсініктерге сӛздік жасаңыз.

2. Л.Н.Гумилевтың негізгі ғылыми-теориялық тұжырымдамаларына конспект жазып келу.

1. Гумилева Н. Лев Николаевич Гумилев и идеи евразийства // Евразийский университет и евразийское сообщество: на начало взгляд XXI века. Астана, 2002.

2. Гумилев Л.Н. Ритмы Евразии, Москва, 2007.

3. Коркмазов А. Ю. Идея пассионарности в творческой деятельности Л. Н. Гумилева// Сборник научных трудов. Серия «Гуманитарные науки», вып. №10// СевКавГТУ, Ставрополь, 2003.- 1-10 сс.

БӨЖ №11.

Шығармашылық деңгей:

1. О. Сүлейменов шығармашылығы туралы жарияланған зерттеушілердің еңбектеріне (БАҚ материалдары) салыстырмалы талдау жасаңыз.

2. О.Сүлейменовтың «АЗиЯ» кітабынан тарихи эссе жазу.

1. Сүлейменов О. «И в каждом слове улыбался бог» (Избранные стихи Сулейменова), Алматы, 2011.

(14)

2. Сүлейменов О. «Глиняная книга», Алматы, 2011.

3. Сүлейменов О. «АЗиЯ», Алматы, 2011.

4. Сүлейменов О. «Атамзамангы туркiлер» (Происх. древнетюркских языков, письменностей), Алматы, 2011.

5. «Но людям я не лгал» (сборник цитат Сулейменова), Алматы, 2011.

6. «Литература это жизнь» (Сулейменов о литературе и литераторах), Алматы, 2011.

7. «Беседы с Олжасом» (2004—2011, сост. Сафар Абдулло), Алматы, 2011.

БӨЖ №12-№13.

Студенттің өздік жұмысы тапсырмалары:

1. А.Дугиннің «Нұрсұлтан Назарбаевтың еуразиялық миссиясы» (2005) атты монографиясына талдау жасау және аннотация жазу.

2. «Еуразияшылдықтың басты даму бағыттары және Еуразиялық Одақ» атты тақырыпта эссе жазыңыз.

1. Назарбаев Н. Ә. Қазақстан-2030: Ел Президентінің Қазақстан халқына Жолдауы.-Алматы, 1997.

2. Назарбаев Н. Ә. Тарих толкынында. Алматы. 1999.

3. Назарбаев Н. Ә. Ғасырлар тоғысында. Алматы: «Атамұра», 2003.

4. Назарбаев Н. Ә. Сындарлы он жыл. Алматы, 2003.

5. Назарбаев Н. Ә. Қазақстандық жол. Алматы, 2007.

6. Назарбаев Н. А. Евразийский Союз: идей, практика, перспективы 1994-1997. Москва; Фонд содействия развитию социальных и политических наук, 1997. 480 с.

БӨЖ №14-№15.

Студенттің өздік жұмысы тапсырмалары:

1. «Еуразиялық ықпалдасу: қазіргі даму үрдісі және жаһандану» тақырыбында баяндама әзірлеу.

2. «Еуразия кеңістігіндегі интеграциялық ұйымдар» кестесін құру.

3. Н.Ә.Назарбаевтың «Еуразиялық идеясы» тақырыбында баяндама әзірлеу.

1. Сыздықов С. Еуразия идеясы мен практикасы жаңа белесте // Егеменді Қазақстан, 2010 жылғы 18 мамыр.

2.Нысанбаев А. Н., Абенов С. М., Бакаев Л. К. и др. Евразийская интеграционная политика Республики Казахстан: проблемы и перспективы. Алматы: Ақыл кітабы, 1998.

3. Іңкәрбаев Е. Еуразия идеясының бастаулары // Саясат.- 1998, қараша-89-94 бб.

4. Тулегенов Е. М. Еуразиялық одақ идеясының Қазақстанда жүзеге асырылуы. Тарих ғылымдарының кандид. атағын алу үшін дайындалған диссертацияның авторефераты, Алматы, 2010.

(15)

БӨЖ орындау жоспары

№ апт а

Тақырып аттары СӚЖ

сағат тары

СӚЖ үшін

тапсырмалар 1 Еуразияшылдық идеясының жағрапиялық және тарихи мәні. 4 Картотека жасау.

2 Еуразия халықтары. 4 Кесте жасау.

3 Еуразиядағы кӛне ӛркениеттер. 4 Баяндама жазу.

4 Түркілердің Еуразия тарихындағы ӛркениетаралық

байланыстарды орнықтыруы. 4 Аннотация жазу.

5 Алаш идеологиясы еуразияшылдық идея контексінде.

4 Реферат-

баяндама жазу.

6 Еуразияшылдық идеясының қалыптасу кезеңдері.

4 Кесте, реферат- конспект жасау.

7 Еуразияшылдық идеясының негізін салушы ғалымдар-

Н.С.Трубецкой мен П.И. Савицкийдің шығармашылық қызметі. 4 Эссе, аннотация жазу.

8 Классикалық еуразияшыл ғалымдар- Г.В. Вернадский және Н.Я.

Данилевскийдің

еңбектеріндегі еуразияшылдық идеясы.

4 Аннотация жазу.

9 Л.Н. Гумилевтің ӛмірі және ғылыми мұрасы. 4 Ғылыми еңбекке талдау жасау.

10 Л.Н. Гумилевтің ғылыми-теориялық

тұжырымдамалары. 4 Түсініктер мен

терминдер сӛздігін жасау.

11 О. Сүлейменов еңбектеріндегі еуразияшылдық идеясы. 4 БАҚ материалдары на талдау жасау.

12 ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың еуразияшылдық

тұжырымдамасы. 4 Эссе, аннотация

жазу.

13 ТМД елдерінің еуразиялық ықпалдасу үдерісі 4 Баяндама жазу.

Кесте құру.

14 Еуразиялық экономикалық қауымдастық (ЕурАзЭҚ): жетістіктері

мен болашағы 4 Эссе жазу.

15 Кеден Одағы және Бірыңғай экономикалық кеңістік: мәселелері

және болашағы 4 Реферат-

конспект жазу.

Барлығы: 60

(16)

7. Семинар (практикалық) және/немесе зертханалық сабақтарды өткізу жоспары

№ апт а

Тақырып аттары семинар

1 Еуразияшылдық теориясына кіріспе.

1. Еуразияшылдық түсінігінің географиялық, тарихи және философиялық мәні.

2. Пәннің мақсат-міндеттері.

3. Еуразияшылдық идеясының бастау көздері.

1

2 Еуразия халықтарының тарихы

Еуразия кеңістігінің жағрапиялық өзгешелігі.

Еуразия халықтарының этногенезі.

1

3 Еуразия тарихындағы көне өркениеттер 1. Көне өркениеттегі діндер рөлі.

2. Көне заманда Шығыс пен Батыс сәулет өнерінің дамуы.

1

4 Түркілердің Еуразия тарихындағы өркениетаралық байланыстарды орнықтыруы Еуразиядағы басты діндер.

Тұран өркениетінің Еуразия мәдениетіндегі орны.

Еуразиялық сәулет өнерінің ерекшеліктері.

1

5 ХХ ғ. басындағы қазақ зиялыларының шығармашылығы еуразиялық идея контексінде

1. Алаш қозғалысының қалыптасу тарихы.

2. Алаш зиялыларының шығармашылық қызметі 3. Алаш идеологиясының өркениеттік маңыздылығы.

1

6 Еуразияшылдық идеясының қалыптасу кезеңдері Классикалық еуразияшылдықтың қалыптасуы және дамуы.

Кеңестік кезеңдегі еуразияшылдық идея мәселесі

1

7 Н.С. Трубецкой еңбектеріндегі еуразияшылдық идеясы. П.И. Савицкийдің еуразияшылдыққа қатысты тарихи тұжырымдамасы

Трубецкой Н.С. «О туранском элементе в русской культуре» зерттеу мәселесі.

П.И. Савицкийдің еңбектеріндегі еуразияшылдық идеясы.

1

8 Г.В. Вернадскийдің еуразияшылдық идеясы. Н.Я. Данилевский және оның еуразияшылдық идеясы қалыптасуына қосқан үлесі

1. Г.В. Вернадский еуразияшылдық идеясы қалыптасуына қосқан үлестері.

2. Н. Я. Данилевский еуразияшылдық идеясының негізін салушылардың бірі.

1

9 Л.Н. Гумилев- түркітанушы ғалым

Л.Н. Гумилевтің өскен ортасы мен алғашқы ғылыми ізденістері.

Л.Н. Гумилев еңбектерінде түрік халқы тарихының зерттелуі.

1

10 Л.Н. Гумилевтің еуразияшылдық идеясын дамытуға қосқан үлесі Л.Н. Гумилевтің пассинарлық идеясы: мәні және оның теориялық негіздері.

Л.Н. Гумилевтің теориялық тұжырымдамаларының мәнісі мен ерекшеліктері.

1

11 О. Сүлейменов еңбектеріндегі еуразияшылдық идеясы

1. О. Сүлейменовтың түркі өркениетіне қатысты іргелі еңбектері.

2. «АЗ И Я» еңбегіндегі еуразияшылдық идеясы.

1

12 ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың еуразияшылдық тұжырымдамасы

Еуразияшылдық идеясының қазақстандық жобасы қалыптасуынының басты кезеңдері.

2. ҚР Президенті Н. Ә. Назарбаевтың еуразияшылдық идеясы: дамуы және перспективасы.

1

(17)

13 ТМД елдерінің саяси-экономикалық өзара ынтымақтасу үдерісіндегі еуразияшылдық идясының орны және маңызы

1. Қазақстан Республикасымен еуразиялық ықпалдасудаға қатысты жүзеге асырылған іс-шаралар

2. Еуразиялық идеясының поскеңестік мемлекеттерде дамуы.

1

14 Еуразия Одағы- еуразиялық ықпалдасу стратегиясы негізі ЕурАзЭҚ- Еуразиялық Одақтың негізі.

Еуразиялық Одақ: теориядан практикаға.

1

15 Қазіргі кездегі еуразиялық ықпалдасу үдерісі

Кеден Одағының құқықтық және экономикалық қырлары.

БЭК: қалыптасуы, дамуы және болашағы.

1

Барлығы: 15

Семинар №1

Семинар тақырыбы: «Еуразияшылдық теориясына кіріспе»

Мақсаты: Еуразияшылдық идеясының теориялық және практикалық маңызына тоқталу, пәннің мақсат-міндеттерін айқындау.

Сабақ нысаны: ауызша сұрау, жазбаша жұмыс (конспект)

Талқылауға ұсынылатын тақырыптар:

4. Еуразияшылдық түсінігінің географиялық, тарихи және философиялық мәні.

5. Пәннің мақсат-міндеттері.

6. Еуразияшылдық идеясының бастау көздері.

1. Назарбаев Н. А. Стратегия трансформации общества и возрождения евразийской цивилизации.

Москва: «Экономика». 2000. 544 с.

2. Проблемы евразийства. Астана: издательство Евразийского университета. 1998. 232 с.

3. Назарбаева Д. Н. Содружество Евразия. Москва. 2000. 424 с.

4. Төлегенов Е. Еуразия идеясының қалыптасуы мен тарихи кезеңдері // ҚазҰУ хабаршысы, Тарих сериясы, №4(55). 2009, 134-137 бб.

5. Дугин А. Нұрсұлтан Назарбаевтың еуразиялық миссиясы. Астана. 2005.-256 с.

6. Кожирова С. Б. Евразийство: история и современность // Мәдени мұра, 2011, №7. 88-90 сс.

7. Шерьязданова Г. Идея евразийства: классическая теория и современность // Саясат. 2007. №4. 13-16 сс.

8. Орлова Б. Евразийская цивилизация. Социально-историческая ретроспектива и перспектива.

Москва: Норма, 1998, 235 с.

Семинар №2

Семинар тақырыбы: «Еуразия халықтарының тарихы»

Мақсаты: Еуразияның жағрапиялық және этникалық картасы ерекшеліктерін талдау.

Сабақ нысаны: ауызша сұрау.

Талқылауға ұсынылатын сұрақтар:

(18)

1. Еуразия кеңістігінің жағрапиялық өзгешелігі.

2. Еуразия халықтарының этногенезі.

1. Есназарова Ұ.А., Темірбеков А.Т. Түркі тілдес елдер географиясы. Ахмет Иасауи университетінің Жәрдем Қоры Баспасы.- Анкара, 1999. - 107 б.

2. Акышев К. Культура кочевников на рубеже веков. - Алматы, 1995.

3. Зуев Ю.А. Ранние тюрки: очерки истории и идеологии. - Алматы, 2002.

4. Кадырбаев А.Ш.. За пределами Великой Степи. – Алматы, 1997.

5. Каримуллин А. Тюрки и индейцы Америки – истоки происхождения. Изд. Дом «Кочевники». - Алматы, 2004.

6. Оразбаева А. И. Цивилизация кочевников евразийских степей. Алматы: «Дайк-Пресс», 2005. - 310 с.

7. Оразбаева А. И. Евразийство в контексте теории цивилизации. // Евразийское сообщество, 2004,

№1.- С.155-16.

Семинар№3

Семинар тақырыбы: «Еуразия тарихындағы көне өркениеттер»

Мақсаты: Еуразиядағы көне өркениеттердің әлем тарихында алатын рөлін ашып көрсету.

Сабақ нысаны: ауңызша сұрау

3. Көне өркениеттегі діндер рөлі..

4. Көне заманда Шығыс пен Батыс сәулет өнерінің дамуы.

4. Оразбаева А. И. Цивилизация кочевников евразийских степей. Алматы: «Дайк-Пресс», 2005, 310 с.

Семинар тақырыбы: «Түркілердің Еуразия тарихындағы өркениетаралық байланыстарды орнықтыруы»

Мақсаты: Еуразия мәдениетіндегі Түркі өркениетінің орны мен рөлін ашып көрсету.

Сабақ нысаны: дөңгелек үстел

Студенттер алдын-ала талқыланатын сұрақтар тізімі мен баяндама тақырыптарын алады. Модератор тағайындалады, жұмыс регламенті келісіледі, қажетті көрнекі-құралдар мен материалдар әзірленеді.

1. Еуразиядағы басты діндер.

2. Тұран өркениетінің Еуразия мәдениетіндегі орны.

3. Еуразиялық сәулет өнерінің ерекшеліктері.

1. Есназарова Ұ. А., Темірбеков А. Т. Түркі тілдес елдер географиясы. Ахмет Иасауи университетінің Жәрдем Қоры Баспасы. Анкара, 1999, 107 б.

(19)

3. Зуев Ю.А. Ранние тюрки: очерки истории и идеологии, -Алматы, 2002. Искусство стран Востока, -М.;

1986.

5. Каримуллин А. Тюрки и индейцы Америки – истоки происхождения. Изд. Дом «Кочевники», -Алматы, 2004.

7. Оразбаева А. И. Евразийство в контексте теории цивилизации // Евразийское сообщество. 2004. №1.

155-161 сс.

Семинар тақырыбы: «ХХ ғ. басындағы қазақ зиялыларының шығармашылығы еуразиялық идея контексінде»

Мақсаты: Алаш қозғалысы қайраткерлерінің қоғамдық-саяси және шығармашылық қызметін еурзияшылдық идеясы контексінде қарастыру. Алаш идеологиясының мән-маңызын айқындау.

Сабақ нысаны: ауызша сұрау

4. Алаш қозғалысының қалыптасу тарихы.

5. Алаш зиялыларының шығармашылық қызметі 6. Алаш идеологиясының өркениеттік маңыздылығы.

1. Нұрпейісов К. Алаш һәм Алашорда.-Алматы: «Ататек», 1995.

2. Қойгелдиев М. Алаш қозғалысы.-Алматы: Санат, 1995.-16-Б.

3. Әбжанов Х., Әлпейісов Ә. Қазақ интеллигенциясы мен мәдениеті туралы.-Алматы: Респ. мәдениет қызметкерлерінің мамандығын арттыру институты, 1992

4. Қойгелдиев М., Омарбеков Т. Тарих тағылымы не дейді?-Алматы: «Ана тілі», 1993

Семинар тақырыбы: «Еуразияшылдық идеясының қалыптасу кезеңдері»

Мақсаты: Классикалық еуразияшылдық идеясының қалыптасу тарихын және оны басты даму кезеңдерін қарастыру.

1. Классикалық еуразияшылдықтың қалыптасуы және дамуы.

2. Кеңестік кезеңдегі еуразияшылдық идея мәселесі.

1. Данилевский Н. Я. Россия и Европа. М., 2003. С. 172.

2. Савицкий П.И. Россия и латинство.

3. Вернадский Г. В. «Очерк истории права Русского государства ХҮІІІ-ХІХ вв.» Прага: Пламя, 1924.

(20)

4. Вернадский Г. В. «Русская история», М.: «Аграф», 1996.

5. Трубецкой Н.С. «Наследие Чингисхана».

6. Трубецкой Н.С. «Об истинном и ложном национализме».

Семинар тақырыбы: «Н.С. Трубецкой еңбектеріндегі еуразияшылдық идеясы. П.И. Савицкийдің еуразияшылдыққа қатысты тарихи тұжырымдамасы»

Мақсаты: Н.С. Трубецкой мен П.И. Савицкийдің еңбектеріндегі еуразияшылдық идеясын қарастыру.

1. Трубецкой Н.С. «О туранском элементе в русской культуре» зерттеу мәселесі.

2. П.И. Савицкийдің еңбектеріндегі еуразияшылдық идеясы.

1. Савицкий П.Н. Исход к Востоку, 1921

2. Савицкий П.Н. К вопросу об экономической доктрине евразийства//Евразийская хроника. 1926. Вып. 6.

3. Трубецкой Н.С. Европа и человечество. София, 1920.

4. Трубецкой Н.С. Об истинном и ложном национализме// 1921. Кн. 2.

5. Трубецкой Н.С. О туранском элементе в русской культуре//1921. Кн. 2.

6. Трубецкой Н.С. Общеевразийский национализм//Евразийская хроника. 1927. Вып. 9.

Семинар тақырыбы: «Г.В. Вернадскийдің еуразияшылдық идеясы. Н.Я. Данилевский және оның еуразияшылдық идеясы қалыптасуына қосқан үлесі»

Мақсаты: Еуразияшылдық идеясының негізін салушылар - Н.Я. Данилевский Г.В. Вернадскийдің теориялық-тұжырымдамалық еңбектерін қарастыру.

Сабақ нысаны: ауызша сұрау.

3. Г.В. Вернадский еуразияшылдық идеясы қалыптасуына қосқан үлестері.

4. Н. Я. Данилевский еуразияшылдық идеясының негізін салушылардың бірі.

5.

1. Вернадский Г.В. Монгольское иго в русской истории//Евразийский временник. 1927. Кн.

Вернадский Г.В. Начертание русской истории. Прага, 1927.

2. Вернадский Г.В. Опыт истории Евразии с половины VI века до настоящего времени. Берлин, 1934.

3. Данилевский Н.Я. Россия и Европа: Взгляд на культурные и политические отношения славянского мира к германо-романскому. СПб., 1871.

(21)

4. Данилевский Н.Я. Сборник политических и экономических статей. Спб., 1890.

Семинар тақырыбы: «Л.Н. Гумилев- түркітанушы ғалым»

Мақсаты: Л.Н.Гумилевтің өмір жолы мен ғылыми-шығармашылық қызметін, атап айтқанда, оның еңбектеріндегі түркі тарихының мәселелерін қарастыру.

1. Л.Н. Гумилевтің өскен ортасы мен алғашқы ғылыми ізденістері.

2. Л.Н. Гумилев еңбектерінде түрік халқы тарихының зерттелуі.

Гумилев Л.Н. Древние тюрки. Москва, 1967.

Гумилев Л.Н. Хунны в Китае. Москва,1974.

Гумилев Л.Н. Этногенез и биосфера Земли. Ленинград, ЛГУ, 1989.

Семинар тақырыбы: «Л.Н. Гумилевтің еуразияшылдық идеясын дамытуға қосқан үлесі»

Мақсаты: Л.Н.Гумилевтің этногенез және пассионарлық теориясының тарихи маңыздылығы мен еуразияшылдық идеясына қатысты қызметін қарастыру.

1. Л.Н. Гумилевтің пассинарлық идеясы: мәні және оның теориялық негіздері.

2. Л.Н. Гумилевтің теориялық тұжырымдамаларының мәнісі мен ерекшеліктері.

1. Гумилева Н. Лев Николаевич Гумилев и идеи евразийства // Евразийский университет и евразийское сообщество: на начало взгляд XXI века. Астана, 2002.

2. Гумилев Л.Н. Ритмы Евразии, Москва, 2007.

3. Коркмазов А. Ю. Идея пассионарности в творческой деятельности Л. Н. Гумилева// Сборник научных трудов. Серия «Гуманитарные науки», вып. №10// СевКавГТУ, Ставрополь, 2003.- 1-10 сс.

Семинар тақырыбы: «О. Сүлейменов еңбектеріндегі еуразияшылдық идеясы»

Мақсаты: О. Сүлейменов өмірі мен творчестволық қызметін қарастыру.

3. О. Сүлейменовтың түркі өркениетіне қатысты іргелі еңбектері.

4. «АЗ И Я» еңбегіндегі еуразияшылдық идеясы.

1.

Сүлейменов О. «И в каждом слове улыбался бог» (Избранные стихи Сулейменова), Алматы, 2011.

2.

Сүлейменов О. «Глиняная книга», Алматы, 2011.

(22)

3.

Сүлейменов О. «АЗиЯ», Алматы, 2011.

4.

Сүлейменов О. «Атамзамангы туркiлер» (Происх. древнетюркских языков, письменностей), Алматы, 2011.

5.

«Но людям я не лгал» (сборник цитат Сулейменова), Алматы, 2011.

6.

«Литература это жизнь» (Сулейменов о литературе и литераторах), Алматы, 2011.

7.

«Беседы с Олжасом» (2004—2011, сост. Сафар Абдулло), Алматы, 2011.

8.

«Феномен Олжаса» (статьи, стихи, эссе о Сулейменове, сост. Сафар Абдулло), Алматы, 2011.

9.

Толмачев Г. «Повесть об Олжасе» (изд.второе), Алматы, 2011.

Семинар тақырыбы: «ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың еуразияшылдық тұжырымдамасы»

Мақсаты: ҚР Президенті Н. Ә. Назарбаевтың еуразияшылдық жобасының теориялық және практикалық мәнісін ашып көрсету.

1. Еуразияшылдық идеясының қазақстандық жобасы қалыптасуынының басты кезеңдері.

2. ҚР Президенті Н. Ә. Назарбаевтың еуразияшылдық идеясы: дамуы және перспективасы.

1. Назарбаев Н. Ә. Қазақстан-2030: Ел Президентінің Қазақстан халқына Жолдауы.-Алматы, 1997.

2. Назарбаев Н. Ә. Тарих толкынында. Алматы. 1999.

3. Назарбаев Н. Ә. Ғасырлар тоғысында. Алматы: «Атамұра», 2003.

4. Назарбаев Н. Ә. Сындарлы он жыл. Алматы, 2003.

5. Назарбаев Н. Ә. Қазақстандық жол. Алматы, 2007.

6. Назарбаев Н. А. Евразийский Союз: идей, практика, перспективы 1994-1997. Москва; Фонд содействия развитию социальных и политических наук, 1997. 480 с.

Семинар тақырыбы: «ТМД елдерінің саяси-экономикалық өзара ынтымақтасу үдерісіндегі еуразияшылдық идясының орны және маңызы»

Мақсаты: ТМД елдерінің саяси-экономикалық өзара ынтымақтасу үдерісіндегі еуразияшылдық идясының орны және маңызын айқындау.

Сабақ нысаны: пресс-конференция.

3. Қазақстан Республикасымен еуразиялық ықпалдасудаға қатысты жүзеге асырылған іс- шаралар

4. Еуразиялық идеясының поскеңестік мемлекеттерде дамуы.