Таким образом, изменяя разность прикладываемых потенциалов можно изменять как морфологию получаемых тонких пленок, так и кристаллическую структуру и фазовый состав, что в дальнейшем можно использовать в практическом применении данных пленок.
Список использованных источников
1. Babu N.S., Khadar M.A. Electrical properties of grain size tuned CdSe nanocrystal films for practical applications //Solar Energy Materials and Solar Cells. – 2018. – Vol. 178. – P. 106- 114.
2. Patel S.L. et al. An approach to MgCl2 activation on CdSe thin films for solar cells //Current Applied Physics. – 2018. – Vol. 18. – №. 7. – P. 803-809.
3. Singh S., Shrivastava A.K., Tapdiya S. Rare earth substitution on structural and optical behaviour of CdSe thin films //AIP Conference Proceedings. – AIP Publishing, 2018. – Vol. 1953.
– №. 1. – P. 030198.
4. Xiao F. et al. High-temperature thermodynamic properties of nanocrystalline CdSe thin film //Surface Engineering. – 2018. – Vol. 34. – №. 9. – P. 705-710.
5. Min H.S. et al. A short review of CdTe and CdSe films: growth and characterization //Mediterranean Journal of Chemistry. – 2018. – Vol. 7. – №. 2. – P. 115-124.
6. Barandiaran I. et al. Tuning photoresponsive and dielectric properties of PVA/CdSe films by capping agent change //Composites Part A: Applied Science and Manufacturing. – 2019. – Vol.
118. – P. 194-201.
7. Jamil N.Y., Burjus A.Y., Khalil H.M. T. The Effect of Ag Doping on the Structural, Optical and Electrical Properties of CdSe Thin Films //Rafidain journal of science. – 2018. – Vol.
27. – №. 3E. – P. 146-152.
8. Li C. et al. Characterization of sputtered CdSe thin films as the window layer for CdTe solar cells //Materials Science in Semiconductor Processing. – 2018. – Vol. 83. – P. 89-95.
ӘОЖ 530.1:539.1:524.8
ЭЛЕМЕНТАР БӚЛШЕКТЕРДІҢ СПЕКТРІН АНЫҚТАУ Оңайбай Қарылғаш Болатқызы
Қорқыт-Ата атындағы ҚМУ-ң педагогика факультеті, физика және математика кафедрасының магистранты, Қызылорда, Қазақстан
Ғылыми жетекшісі – Б. К. Калиев
Жұмыста әсерлесудің релятивистік және локалды емес қасиетін пайдаланып, жеңіл- жеңіл және жеңіл-ауыр кварктардан тұратын, орбиталдық және радиалдық қозған күйдегі мезондардың масс-спектрі анықталады. Адрондардың масс спектрін орбиталдық және радиалдық қоздыру арқылы сипаттау, қазіргі таңдағы күшті әсерлесудің фундаменталдық мәселелерінің бірі болып отыр. Қазіргі таңда адрондардың массалық спектрін сипаттайтын кварктардың феноменологиялық потенциалдық модельдері бар. Бірақ, осы модельдердің кӛбісінің бірнеше негізгі параметрлері бар. Бұл параметрлерді физикалық тұрғыда түсіндіру мүмкін емес, немесе бұл модельдер тек нақты жағдайларды сипаттаумен ғана шектеледі.
Бұдан бӛлек, кварктардың феноменологиялық модельдері, негізінен ауыр кварктардан тұратын адрондардың физикасын ғана сипаттайды. Жеңіл кварктардан тұратын адрондардың құрамының шашырауы кезінде, әсерлесудің релятивисттік, пертурбативті емес және локалды емес сипатын есепке алу қажеттілігі туындайды. Қазіргі кезде кварктардың феноменологиялық модельдерінің релятивисттік локалды емес әсерлесулерін есептейтін жалпыға ортақ рецепті жоқ. Кварктардың феноменологиялық модельдерінде, яғни Шредингердің релятивисті емес теңдеуінде, релятивисттік инварианттылықтың шарттары бұзылады. Еркін бӛлшек үшін релятивисттік инварианттылық шарттарын қанағаттандыратын Гамильтониан мына түрде беріледі
√ (1)
, ң
, ң . ң .
. - ( ң
) ң , -
ң ң . ң
, ,
ң . - (
) ң ң
, ң ң -
. , -
, . - -
, ң ң ,
ң . ң
ң -
. ң ң
. , ,
ң . ң
ң . ң - ң ң -
ң ң
. -
ң .
.
n ң
. n
ң ,
. n ң ң
:
(x – y) = [ | | | ] (2)
.
ң ;
[ ] | (3)
m – ң , g – .
, ,
.
(4)
, ң :
[ ] (5)
(3) – ң ң :
| (6)
(6) (2) , -
, ;
( )=
𝜇 𝜇 𝜇 | | 𝜇 | | 𝜇
| | 𝜇 (7)
:
𝜇 𝜇 𝜇 +
𝜇 𝜇 ∑ (8) ,
{ } (9) n
- . ң 2 :
1) ң .
( )
2) , ң .
(
) ,
. (8) ,
𝜇 ,𝜇 𝜇 n
. (9) .
ң .
, , ң
. ( ) -
.
(10)
, , ң
( ) - | | .
(9) , 𝜇 ,𝜇 𝜇 n ң
;
+
(11)
- , . (11) ң
𝜇 𝜇 𝜇 , | | (8)
;
𝜇 𝜇 𝜇 𝜇 𝜇 𝜇 (12)
(7) , (10) ;
𝜇 𝜇 𝜇 + 𝜇 𝜇 𝜇 (13)
, 𝜇 ң ;
𝜇 𝜇 (14)
𝜇 𝜇 𝜇 ң ң
. – ң .
(14) ң , n – ң
, ң n=2 ;
𝜇 𝜇 = (15)
𝜇 √ 𝜇 √ (16)
, ң
ң . .
ң ( ) – :
(17)
- . ң
. ң d- ң ,
:
+ (18)
- ң :
(19)
ң , :
(20)
– , :
√ (21)
– , ŋ – d-
ң . d- ң ң d = 2 + 2ρ + 4ρl, ρ –
ң ң .
:
| | (22)
| |
| | (23)
ң ң ң
ң ;
{
(24)
; ⁄⁄
⁄
(25)
, ң :
√
⁄
(26)
. ң ң
, ң ;
⁄⁄
⁄
(27)
;
;
; (28)
ң ;
√
⁄
(29)
, ң ң
. ,
; √ √ – ң .
ң ң .
(30)
, ;
√ [
] (31) і і і
1. Quigg C., Rosner J. L. // Phys. Rev. 1990. Vol. 56. - P. 167.
2. . ., . ., . . // . -1984. . 143. - . 3.
3. . ., . . . . - 2000.
4. Simonov Yu. A., Tjon J. A. // Ann. Phys. 2002. - Vol. 300. -P. 54.
5. Badalian A.M., Bakker B. L.G. // Phys. Rev. D. -2002. -Vol. 66. -P. 034025.
6. Badalian A.M., Bakker B. L.G., Simonov Yu. A. // Phys. Rev. D. -2002. -Vol. -66. P.
7. Tang A., Norbury J.W. // Phys. Rev. D. 2000. V. 62. P. 016006.
8. Hagiwara K. et al. Particle Data Group // Phys. Rev. D. 2002. V. 66. P. 010001.
9. Bugg D. V. et al. // Phys. Lett. B. 1995. V. 353. P. 378;
10. Anisovich A. V. et al. // Nucl. Phys. A. 2000. V. 662. P. 319.
: 539.1
І І
. . - ң 1 , - ,
– .
ң 8 .% Y2O3
ZrO2 (8-YSZ)/Ni . Ni-YSZ
ң ,
[1].
CO2 Ni-YSZ
H2S .
ң .
ң
. ң ң ,
, , ,
ң ,
- ң .
( ) ңң ң , ң , ң