4297
Таким образом, рассмотрев основн е пон ти коррупции, процесс виктимизации коррупции, можно с уверенност говорит об актуал ности изучени ее на современном тапе развити л бой стран , не тол ко западной, но и нашей, Казахстана, с в влением главн х причин по влени коррупции дл последу ей возможности бор б с ней на всех уровн х.
С и к и л з ванн и ник в:
1. Развин Я.М. Виктимологи коррупции // Виктимологи преступности. – Е., 2016. – 1 (7). – С. 53-56.
2. Н.Е. Виктимологические аспект коррупции //Виктимологи . – А., 2015. – 2 (4). – С. 87-98. Муллахметова
3. Кулакова А.А. Виктимологический аспект пенитенциарной преступности и е предупреждени (в отношении сотрудников уголовно- исполнител ной систем ): автореф. дис.канд. рид. наук. — Н. Новгород., 2007.- 95с.
4. Кабанов П.А. Виктимологическое антикоррупционное просве ение:
пон тие, содержание, форм и средства осу ествлени . – К., 2017. – 6. – С. 38-64.
ОЖ 343.52
АЗА СТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫ ТЕРРОРИЗМ МЕН ЭКСТРЕМИЗМГЕ Ж НЕ ЛАНКЕСТІККЕ АРСЫ К РЕС
Бейб л Н л ан Се ал л [email protected]
Л.Н.Гумилев ат нда Е У За факул тет н 2 курс студент , Н р-С лтан алас , аза стан
л ми жетекш с – М ратханова М.Б.
аз рг лемде хал арал ат настард к ппол рл ж йеде ал птасу , зара с- рекеттерд аламд ж не айма т де гейде даму белсенд т рде ж рг з луде. XX-XXI ас рларда аламд проблемалард б р терроризммен к рес аз рг лемд к ау мдаст т даму жол н жа а ба т на айналд . Сондай-а XIX-XX мен XX-XXI
ас рлар арал нда бол ан террорл рекетке назар сал анда екеу н арас нда ай рмаш л т бар екен н бай ау а болад . Атап айт анда, XIX-XX ас рларда террорл рекеттерде лм скер мен ж б р к руш арас нда белг л б р байлан с бар болса, со кездег террорл тан жаз с з жапа шеккендерд сан суде.
Ел ш нде рей ж не д рбеле туд ру ма сат нда б р немесе б рнеше адамдар тарап нан жеке адам ж не о ам т рт б н, т н шт мен
4298
а д г б а - - а а а д да
« » д а а ад . Т а а - д ,
а а д а а д д а а а, б б а
д г а а . С б г а да д б д ,
д , д а а д , а а а
а а да, а да а а а да д а а да
- г а а б а , д .
Ха а а г г а -
а . Шв а Т.Д д «С а г
а а», а д Р б а Са «Т в в»,
ба г а д И.Б д «Д Г а», А. Б г ад
«С а г а», в г Е. А г д «М г
да » д г д а а г б ад . З д г
а а а д б б , в , а ,
г а г а а а .
К б г а а а да, - а а а д ба а
б д а а д 44 Ц а д г а г д д .
Т - д г а а ада а а а
« » д а а ад . Т ада а
б а , б а д г а д а г
а а - а а а д , а а а а д а а
а д а а б аб ад .
К а д а а а д
а а а ба а а а а . а г д г д а а да
а а д д д д б , а а д д
а а а а а да б а б – д
д а а б ад . О ба а д а б а д д д г
, а д а а д , б а а а д а
а а д д г а б
а а а а , д а а а а д . С
да д д д г б ,
а да а да а а а а , а да а а а а а а а да.
Т а а а а да а а , а а
да а д д д а да. Т ба а а а д
б а а ба а а д б да. С да б а а д
а а да а а а а а д , а а
д д а а да а а а д , а а а
а , а а а .б. а а б ад [4,70].
Т а б , а
а а а а а г д а а
а а д а а ба ад . Ха а а
ба , а а а а а а да б а а а а а а ,
б г г а б . Б г г а да а а а
д г а а г д . Д а а а д г д
4299
к здейд . З -з б ба д де д а а а
ай ке ед . Д иеж з б й а е и к еке а д да , а е бе ке е е ке . Б кке а й га да е еб б де б а а а да ада за а ек ке а е
е б ад де ге . С а е д б – к ги а а а б а,
ек – е из . зде а а а ке а
е и е ба з д еке е д жа а а дай еке бай а да.
аза а да О а Ази ай а а да б г е де а а а а ке к ж е д и- к е и к й да д аза да а а .
Б г де а а а е и к й да з д к же к к
а е иа д - а ж ж е ада и е а а ие, а , ке а а а ж йеге ай а д . За а а и а а е е ги а д ие де ге е из аз г жа а да кезе де е кез-ке ге ай а да а б з а а е де. а -жа а е
жа за а да , ада а , ке ге а а ж йе де з -з б к е еке е к е из е е из д жеке а е, а е е еке дде е е а д е ке а аб б еке д г ай дайд .
Д и к е из е а а д е из д е е иде а а ай а а к е и к к з а а ба а жа а а ж йе е к а да. 2001 ж 11 к йек е е де а а д б й а жа к е к ай и а а д . А Ш- а б а е и к
ак е з е е д а и а ай д а к е д
а а а б а а а д к е . Н иже де б к е а а д а а д да е из ге а б к .
аз г г де ге аза а – а к ика ба , а д ке е а и жа дай а а а к ж е к к е и е б аб ад . Е е г к г з а д а й а а а а же д ие ж з дег да е еке е а а а
а ада ба да. аза а Ре б ика а е де з е а и- е е к, к ика ж е а и ж йе е де ад . е дег д и а а д к де и а а ие б а а а зе е е де бе г б . Б де з а д а аза а а да е е а
. Т е зд к а а ж да ада да д й е а а да
е е к- к ика е е е б а , а и
д а д ке е деге а д . а да айда б а а и б ба а е де де ке ге д и иде а
а бе е д еке е . С а да а аза а
аза а а а а да ке е а а да д а а ,
адика да , к е и к к з а а а а д а да б д [6,120].
Б г де аза а Ре б ика е д к де гейде ж г з а к е из ж е е из ге а к е е з де гей де бе е д де а ке ед . О ай а е де, аз г а да бе ж а ж а а а
« аза а Ре б ика да д и к е из е е из ге а -
4300
қимыл ж ніндегі 2013-2017 жылдарға арналған бағдарлама» жасалып, қазір іс ж зінде орындалуда. Сондай-ақ, 2015 жылғы Қазақстан Республикасының Президенті Н рс лтан Назарбаев Біріккен лттар йымы Бас Ассамблеясының салтанатты 70-ші сессиясында с йлеген с здерінде жалпы лемдік қоғамдастыққа ортақ м селелерді к терді, келелі сыныстарды ортаға салды.
Аталмыш сессияда Елбасы осы ғасырда адамзаттың ең басты міндеті лемді соғыс қатерінен арылтатын ж не оның себептерін жоятын стратегия – Жа андық Стартегиялық бастама – 2045 жоспарын зірлеуді сынды. Оның басты м ні – адамзаттың дамуы шін жалпыға ортақ жауапкершілікті орнықтыру болып табылады. Елбасының сынысымен йымның қолдау к рсетуімен халықаралық терроризм мен экстремизмге қарсы т ра алатын бірыңғай лемдік желі қ ру м селесін к терді. Елбасының сыныстарының барлығы лемдік маңызға ие, ткір рі зекті м селелер екендігін танымал саясаткерлер мен сарапшылар атап туде.
Қазақстанда барлық халықаралық террористік йымдардың қызметіне тыйым салынған. Қазіргі таңда Қазақстан ТМД Терроризмге қарсы к рес орталығы, Шанхай Ынтымақтастық йымы Терроризмге қарсы аймақтық қ рылымы сияқты йымдардың м шесі, терроризм мен экстремизмге қарсы к рес желісінде халықаралық ынтымақтастықты белсенді т рде дамытқан ж не лі де дамытуын жалғастыруда[4,85]
Елбасы д ст рлі дін туралы айта келе, б гінде біздің халқымыз шін терроризм, радикализм, экстремизм сынды м селелер мен жалған діни ағымдардың қоғамымызда кері ықпал ететініне назар аударды.
«Жастарымыздың бір б лігі мірге осы жат жалған діни к зқарасты к зсіз қабылдайды, йткені, біздің қоғамның бір б лігінде шеттен келген жалған діни серлерге иммунитеті лсіз» екендігін айтты. Осыған орай, Қазақстан жастары арасында рт рлі ақпараттық шаралар ткізілуде. Терроризм мен діни экстремизмнің қауіпі туралы т сіндіріп, таза діннен алдамыш бағыттарды айыра білуге, жастардың дін туралы сауаттылықтарын жоғарлатуға бағытталған жастарға арналған рт рлі пайдалы шаралар ткізу қолға алынуда.
Қоғамдағы келісім, ішкі татулық пен береке-бірлік р мемлекеттің террорға қарсы мықты бекінісі рі қорғаны. Ең маңыздысы, адамдарды зорлық-зомбылыққа, лімжеттікке, қатыгездікке итеретін факторларды анықтап, оларды еңсеру шін нақты шараларды қолдану керек. р адам зге адамдардың қ қықтары мен бостандықтарын сыйлап, қ қықтың стемдігі іс ж зінде ж зеге асатын болса, заңсыздық пен ділетсіздік орын алмаса, қоғамның басын біріктіретін қ ндылықтар д ріптелсе, сонда ғана потенциалды террордан сақтануға болады. Халықаралық терроризммен к рес ары қарай жалғаса береді. Б л бағытта діни ағартушылық ж мыстар мен қатар заң талаптарын к шейту ж мыстары да з жалғасын табатын болады.
Қазіргі таңдағы ең актуальді ж не маңызды ғаламдық проблемалардың бірі – терроризмге қарсы қылмыстарға арналған. йткені бейбітшілік пен
4301
адамзат ау пс зд г аз рг ркениетт о ам даму н ж не жекелеген адамдард т н т н б рден б р м ндетт арт бол п таб лад . Мемлекет пен хал тард , леуметт к, тникал , д ни топтард т н т р л г не ол с у, агрессивт со с, геноцид н тижес нде адамн м р мен денсаул на ау п т нд ру хал арал пен ау р алм стар
атар на жат з лад .
т мемлекетт ра от р п ж не лтт ау пс зд кт н айта от р п, аза стан Республикас хал арал ау мдаст м ес рет нде жо ар да атал ан лм стармен к ресу н к птеген хал арал конвенци лар а ос лу ти с. аза стан Республикас н жа а лм ст кодекс не бейб т л к пен адамзат ау пс зд г н са тау бой н а баптар
ос л ан. йткен аза стан Республикас на терроризм, д ни кстремизм м селес жат емес. лемде ке тара ан «Хизб-ут-Та ир» й м н ла жай п, ма сат ислам халифат н р п, аза станн конституци л
р л м н згерту бол п таб лат н б л ау пт й мн олдау лар к н ке орай аз емес. 2004 ж л аза стан Республикас н Жо ар сот «Хизб-ут-та ир», « збек-Ислам халифат » си т барл бес террорист к, кстремист к й мн ел аума нда змет ету не т й м салу турал е м ар л ан болат н[5,79]
аза стан лемд к ау мдаст т ж мд к н ажетт л г н т с нуд ал а тартад , лемд к пал бар йг л к ортал тар мен з н к н зара палдаст руд ма сат етед . М селен ан ал т к рдел болу на байлан ст ланкест кке арс жа анд ж йеге, хал арал
т тол бас мд л на ж не Б ж не он ау пс зд к Ке ес н бас ару рол не нег зделу ажетт г н м л мдейд .
аза стан з н т уелс зд г н ал а к ндер нен бастап, хал арал ланкест кке арс к рест белсенд ат су с ана емес, сон мен атар арс т ру ба т нда мемлекеттерд б рлест г н бастау с бол п таб лад .
Пайдаланыл ан дебиеттер тізімі:
1. Энциклопеди бас ред. Б. .Жа п- Алмат ― аза нциклопеди с – 880 бет‖ (2011ж л)
2. Терроризм; Террор и взр в.Автор: Харуки Мураками (Япони 1997 год)
3. Международн й терроризм как фактор риска дл туризма.Автор:
Дмитрий В.О (Москва 2017) аудар ан Сеилбек Тимур Казбекул
4. Терроризм и револ ци .Автор: Юрий Сергееви Горбунов (Санкт- Петербург 2007 г)
5. Религи и терроризм; Проблема соотно ени Автор С м Харрис (США 2004 г)
