1 นักศึกษาหลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม
2 รองศาสตราจารย อาจารยที่ปรึกษาวิทยานิพนธหลัก มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม
3 รองศาสตราจารย อาจารยที่ปรึกษาวิทยานิพนธรวม มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม
บทคัดยอ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงคเพื่อสรางและหาประสิทธิภาพของหนังสือการตูนเสริม ประสบการณ ชุดวิถีชีวิตลานนา สำหรับผูเรียนภาษาไทยแบบขามวัฒนธรรม ระดับประถมศึกษา ปที่ 6 จำนวน 5 เลม (5 เรื่อง) ประกอบดวย เลมที่ 1 เกิด (มืนตาผอโลก) เลมที่ 2 บวชลูกแกว เลมที่ 3 แตงงาน (กิ๋นแขกแตงงาน) เลมที่ 4 คนรักษาคนปวยทางลานนา (หมอเมือง) และเลมที่ 5 ตาย (ชีวิตตึ๊กตาย) เพื่อประเมินคุณภาพและศึกษาความคิดเห็นของนักเรียนและครูผูสอนภาษาไทย ที่มีตอหนังสือโดยใชหนังสือเสริมประสบการณที่สราง ทดลองกับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 6 ภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2556 มูลนิธิคริสตจักรเหนือเกลา หนองหอย อำเภอเมือง จังหวัด เชียงใหม จำนวน 20 คน เครื่องมือที่ใชประกอบดวย หนังสือการตูน แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์
ทางการอานหนังสือการตูน จำนวน 30 ขอ แบบประเมินคุณภาพของหนังสือการตูนสำหรับ ผูเชี่ยวชาญ แบบสอบถามความคิดเห็นของนักเรียนกลุมตัวอยางที่มีตอการเรียนรูโดยใชหนังสือ ที่ผูวิจัยสรางและแบบสอบถามความคิดเห็นของครูที่มีตอหนังสือ สถิติที่ใชในการวิเคราะหขอมูล คือ สถิติคาเฉลี่ย ( ) และสวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.)
สำหรับผูเรียนภาษาไทยแบบขามวัฒนธรรม ระดับประถมศึกษาปที่ 6
CREATING THAI LANGUAGE CARTOON BOOKS
“THE LANNA LIFESTYLE” FOR CROSS CULTURAL STUDENTS IN PRIMARY EDUCATION GRADE 6
ผูวิจัย สุนทรี คุณา1
อาจารยที่ปรึกษา รองศาสตราจารยสนิท สัตโยภาส2 รองศาสตราจารยโกชัย สาริกบุตร3
ผลการวิจัยพบวา หนังสือการตูนมีประสิทธิภาพ E1/E2 เทากับ 83.00/85.00 ซึ่งสูงกวาเกณฑ
ที่กำหนดไว 80/80 ความคิดเห็นของผูเชี่ยวชาญในการประเมินคุณภาพของหนังสือ ในภาพรวม อยูในเกณฑดีมาก ( = 4.89) แสดงวา หนังสือมีคุณภาพครบถวนตามองคประกอบอยางสมบูรณ
ถูกตองเหมาะสมและชัดเจนดีมาก ความเห็นโดยรวมของผูเรียนในดานตางๆ มีความพึงพอใจ อยูในระดับดีมาก ( = 4.89) เมื่อพิจารณาเปนรายประเด็น พบวาอยูในระดับดีมากเกือบทุกระดับ ยกเวนดานปริมาณ/ความยาวของเนื้อหา มีความเหมาะสมในระดับดี ( = 4.33) ภาษาที่ใช
มีความเหมาะสมกับวัยผูอานและภาษาที่ใชมีความชัดเจนเขาใจงาย ในระดับดี ( = 4.33, 4.00) เชนกัน ความเห็นดีมากเกือบทุกประเด็น ยกเวน ปริมาณความยาวของเนื้อหามีความเหมาะสม ภาษาที่ใชมีความเหมาะสมกับวัยผูอานและภาษาที่ใชมีความชัดเจนเขาใจงาย อยูในระดับดี ( = 4.33, 4.33, 4.00) เชนกัน โดยรวมของครูผูสอนภาษาไทยที่มีตอหนังสือ ในดานตางๆ อยูในระดับดีมาก ( = 4.85) เมื่อพิจารณาเปนรายดาน พบวาความคิดเห็นอยูในระดับดี
คำสำคัญ : การสรางหนังสือการตูนเสริมประสบการณ, ขามวัฒนธรรม, วิถีชีวิต
ABSTRACT
This research aims to create and evaluate the efficient of the experience cartoon book set, Lanna Lifestyle, for Cross-Cultural Thai Language Learners in Primary Education Grade 6. There are 5 books in this set; Born (Meun Ta PorLok), Look Kaew ordination (Buach Look Kaew), Married (Kin Kaek Tang Ngan), Local Lanna doctor (MorMuang) and the last story Dead (Chee Wit Tuek Tai). For quality evaluation and opinion studying toward the using of this book set from the users (students and teachers), the researcher chose 20 students in 2rd semester, grade 6 in NueKlaw Christian foundation, Nong Hoi area, Muang district, and Chiang Mai province as sample group. The research tools were the experience cartoon book set, 30 items reading test, quality evaluation form for experts, and opinion questionnaire for students and teachers. All collected data were analyzed into statistic forms; mean ( ) and standard deviation (S.D.). The results were :
1. The E1/E2 efficient of this book set equaled 83.00/85.00, which higher than the standard criterion 80/80.
2. The quality evaluation from experts’ inspection was totally at the best level ( = 4.89), which means that this book set was created with perfect, correct, suitable and clear compositions.
3. The students’ opinions toward this book set were totally at the best level ( = 4.89) excepted quantity and length of the content topic, language suitability topic and language clarification topic, which were evaluated at a good level ( = 4.33, 4.33, 4.00 orderly).
4. The teachers’ opinions toward this book set were totally at the best level ( = 4.89) excepted quantity and length of the content topic, language suitability topic and language clarification topic, which were evaluated at a good level ( = 4.33, 4.33, 4.00 orderly).
Keywords : Creating Thai Language Cartoon Books, For Cross Cultural, The Lanna Lifestyle
บทนำ
หนังสือการตูนเปนสื่อสำเร็จที่จะชวย สงเสริมใหเด็กเกิดความรูและมีคุณลักษณะที่ดี
เริ่มแรกอาจจะใหเด็กอานผานๆ อยางรวดเร็ว จากการดูรูปภาพแลวพยายามอานคำอธิบาย รูปภาพไดอยางแจมแจงมากขึ้น โดยฝกใหเด็ก รูจักรักการอานหนังสือการตูน ซึ่งตรงกับ ผลการศึกษาของ อัฐพร อารยานันท (2547) ที่ไดศึกษาวา หนังสือการตูนสามารถนำมาชวย ในการสอนเพื่อพัฒนาการเรียนรูของนักเรียนได
เพราะหนังสือการตูนมีความสัมพันธกับประสาท สัมผัสทั้ง 5 คือ ตา หู จมูก ลิ้น และผิวกาย ของนักเรียน ทำใหผูเรียนเขาใจมากที่สุด จาก ผลการวิจัยดังกลาวยอมเปนสิ่งยืนยันไดวา หนังสือการตูนมีอิทธิพลตอเด็กมาก
ชนชาติไทย เปนชนชาติที่มีวัฒนธรรม เกาแกมาแตโบราณ บรรพบุรุษของคนไทยเรา ไมวาจะอยูในพื้นที่ใดก็ตาม ลวนแตมีวิถีการ ดำรงชีวิตที่เปนเอกลักษณของตนเองอยาง โดดเดนและไดพัฒนาความเปนไทยใหเจริญรุงเรือง มาโดยตลอด การที่ชนชาติของเรามีวิถีการ ดำรงชีวิตที่มีความเจริญทางวัฒนธรรมและ ภูมิปญญาอันมีคา เปนเอกลักษณของตนเอง
มรดกอันมีคาดังกลาว สวนหนึ่งไดถูกบันทึก และมีการสืบทอดตอกันมาในลักษณะของนิทาน พื้นบาน ตำนานทองถิ่น ซึ่งลานนาเปนอาณาจักร เกาแกที่อุดมสมบูรณไปดวยมรดกทางวัฒนธรรม ทุกสาขา มีประเพณีหลายอยางที่สืบทอดมา ตั้งแตอดีตจนกระทั่งถึงปจจุบัน ประเพณีตางๆ นั้น ลวนแลวแตเกี่ยวของผูกพันกับประวัติการตั้งตัว ของกลุมชาติพันธุคนไทย รวมถึงวิถีแหงการ ดำเนินชีวิตของผูคนที่อาศัยอยูในทองถิ่นเหลานี้
ลวนถูกถายทอดออกมาในรูปแบบของวรรณกรรม ทองถิ่นอันเปนมรดกทางวัฒนธรรมอยางหนึ่ง เยาวชนที่ไดอาน จะไดรับความสนุกสนาน เพลิดเพลิน ไดคติเตือนใจที่สามารถนำไปประยุกตใชในการ ดำเนินชีวิต ตลอดเวลาที่ผานมามีวัฒนธรรม ตางถิ่นเขามามาก ทำใหคนลานนาไมคอยเห็น คุณคาหรือตระหนักถึงความสำคัญของวัฒนธรรม ที่ไดสะสมและถายทอดสืบตอๆ กัน
นักเรียนในระดับประถมศึกษา เปนเด็ก ที่อยูในวัยที่เหมาะจะเริ่มเรียนดวยกระบวนการ เรียนอยางเปนระบบ เพราะนักเรียนในระดับนี้
สามารถเรียนรูทักษะตางๆ ไดเปนอยางดี ดังที่
กรรณิการ พวงเกษม (2533) กลาวไววา “เด็ก ในระดับประถมศึกษา มีความอยากรูอยากเห็น ในการทำและเรียนรูสิ่งตางๆ และมีความตองการ
ความสำเร็จเปนพื้นฐานอยูแลว” ซึ่งสอดคลอง กับแนวความคิดของ ฉวีวรรณ กีรติกร (2527) ที่กลาววา ผูเรียนในระดับประถมศึกษา วัย 6-12 ป
มีแนวคิดเปนรูปธรรมมากกวานามธรรม ดังนั้น ในการจัดสภาพการเรียนการสอนจึงควรมี
ลักษณะใหนักเรียนไดมีการปฏิบัติและรวมกัน แกปญหา มีสื่อที่เหมาะสมในอันที่จะชวยให
นักเรียนไดปฏิบัติกิจกรรมเปนรายกลุมและ รายบุคคลตามความสามารถ เพื่อพัฒนาตนเอง ใหไดประโยชนเต็มที่
ดังนั้นผูวิจัยจึงมองเห็นวาสื่อสิ่งพิมพ
ประเภทการตูนมีบทบาทอยางมากตอการเรียนรู
ของผูเรียน ผูสอนหรือครูสามารถดึงเอาจุดนาสนใจ ของการตูนมาเปนสื่อกลางในการถายทอดความรู
สูผูเรียนได ซึ่งเปนแนวความคิดที่สอดคลองกับ ความตองการของผูเรียนดวย สื่อการเรียนการสอน สภาพหองเรียนที่นาเบื่อจำเจซ้ำซาก ลวนแต
สงผลตอการเรียนรูของผูเรียนทั้งนั้น จากสาเหตุ
ที่กลาวมาแลวและยังพบวาภาษาและวัฒนธรรม ลวนเปนสวนหนึ่งของกันและกัน ไมสามารถ แยกขาดจากกันได ดังที่ สุภัทรา อักษรานุเคราะห
(2532) กลาววา การเรียนเกี่ยวกับตัวภาษา เพียงอยางเดียวไมสามารถทำใหสื่อความหมาย ในชีวิตจริงได จะตองอาศัยองคประกอบอื่นๆ ที่นอกเหนือไปจากภาษาที่มาชวย และองคประกอบ ที่สำคัญนั้นคือองคประกอบดานวัฒนธรรม และสังคม (Sociocultural aspects) ประกอบกับ ความสนใจในการสรางหนังสือเสริมประสบการณ
ดานวัฒนธรรมไทยสำหรับผูเรียนภาษาไทย กลาวคือ ผูวิจัยคิดวาการนำเนื้อหาทางวัฒนธรรม มาสรางเปนสื่อการเรียนการสอนนั้น จะสามารถ พัฒนาผูเรียนไดทั้งทางภาษาและความเขาใจ วัฒนธรรมของไทยดานตางๆ ไดดีและถูกตอง การวิจัยครั้งนี้จะมีแบบฝกทายเรื่องใหผูเรียน ไดประเมินตนเองหลังจากการอานหนังสือวา
มีความรูทางภาษาที่ดีและเขาใจวัฒนธรรมไทย มากขึ้น การผลิตสื่อหนังสือการตูนดานวิถีชีวิต พื้นบานของกลุมชนตางๆ ยังไมเปนที่นิยม แพรหลาย ดวยเหตุนี้ผูวิจัยจึงมีความสนใจ ในการพัฒนาสื่อเสริมประเภทหนังสือการตูน เสริมประสบการณ ชุด วิถีชีวิตลานนา เพื่อ ตองการทราบผลของการใชหนังสือ โดยสำรวจ จากความคิดเห็นและความตองการของเด็กนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปที่ 6 ของเด็กมูลนิธิคริสตจักร เหนือเกลา ตำบลหนองหอย อำเภอเมือง จังหวัด เชียงใหม ซึ่งเปนเด็กที่มีวัฒนธรรมแตกตางจาก คนไทย เนื่องจากเด็กในโรงเรียนนี้สวนใหญเปน ชาวไทยแตไมไดใชภาษาไทยในการดำรงชีวิต ประจำวัน (เชื้อชาติชาวกะเหรี่ยง และมง) และ ผูวิจัยเปนครูผูสอนอยูในทองถิ่นดังกลาวนี้
จึงตองการสรางสื่อเสริมดานวัฒนธรรมที่เขา มาดำเนินชีวิตอยูใหรูถึงวิถีชีวิตวัฒนธรรมลานนา เพื่อจะไดนำผลการศึกษาคนควาครั้งนี้มาปรับปรุง และพัฒนาใหสอดคลองกับความตองการ ของผูเรียนและวัฒนธรรมทองถิ่น เพื่อจะทำให
เกิดผลดีตอการจัดการเรียนการสอนอยางมี
ประสิทธิภาพตอไป
วัตถุประสงคของการวิจัย
1. เพื่อสรางและหาประสิทธิภาพของ การสรางหนังสือการตูนเสริมประสบการณ
ชุดวิถีชีวิตลานนา สำหรับผูเรียนภาษาไทยแบบ ขามวัฒนธรรมระดับประถมศึกษาปที่ 6
2. เพื่อประเมินคุณภาพหนังสือการตูน เสริมประสบการณ ชุดวิถีชีวิตลานนา
3. เพื่อศึกษาความคิดเห็นของนักเรียน และครูผูสอนภาษาไทยที่มีตอหนังสือการตูน เสริมประสบการณ
กรอบแนวคิดของการวิจัย
วิธีดำเนินการวิจัย
ในการสรางหนังสือการตูนเสริม ประสบการณ ชุดวิถีชีวิตลานนา สำหรับผูเรียน ภาษาไทยแบบขามวัฒนธรรม ระดับชั้นประถม ศึกษาปที่ 6 ผูวิจัยไดดำเนินการตามลำดับขั้น ดังนี้
ประชากร กลุมทดลองและกลุมตัวอยาง 1. ประชากร ไดแก นักเรียนชั้นประถม ศึกษาปที่ 6 จำนวน 3 โรงเรียน ประกอบดวย โรงเรียนบานเปยง (รัฐบำรุงฯ) อำเภอสันปาตอง จำนวน 15 คน โรงเรียนวัดทุงศาลา โรงเรียน บานใหมสวรรค อำเภอแมวาง จังหวัดเชียงใหม
จำนวน 5 และ 20 คนตามลำดับ ซึ่งโรงเรียน ทั้งหมดนี้สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษาเชียงใหม เขต 4 และนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปที่ 6 จำนวน 20 คน มูลนิธิ
คริสตจักรเหนือเกลา ตำบลหนองหอย อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม เพื่อทดลองใชและสอบถาม ความคิดเห็นที่มีตอหนังสือเสริมประสบการณ
ที่สราง
ตัวแปรตน หนังสือการตูนเสริมประสบการณ
ชุดวิถีชีวิตลานนา สำหรับผูเรียนภาษาไทย แบบขามวัฒนธรรม ระดับชั้นประถมศึกษาปที่ 6 จำนวน 5 เลม (5 เรื่อง) ดังนี้
เลมที่ 1 มืนตาผอโลก เลมที่ 2 กิ๋นแขกแตงงาน เลมที่ 3 บวชลูกแกว เลมที่ 4 หมอเมือง เลมที่ 5 ชีวิตตึ๊กตาย
ตัวแปรตาม 1. ประสิทธิภาพหนังสือการตูน
เสริมประสบการณ
2. ผลการประเมินคุณคาหนังสือการตูน เสริมประสบการณ โดยผูเชี่ยวชาญ
3. ความคิดเห็นของนักเรียนและครูผูสอนภาษาไทย ที่มีตอหนังสือการตูนเสริมประสบการณ
ชุดวิถีชีวิตลานนา สำหรับผูเรียนภาษาไทย แบบขามวัฒนธรรม ระดับชั้นประถมศึกษาปที่ 6
2. กลุมทดลอง เปนนักเรียนชั้นประถม ศึกษาปที่ 6 ภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2556 โรงเรียนบานเปยง (รัฐบำรุงฯ) จำนวน 10 คน โรงเรียนวัดทุงศาลา โรงเรียนบานใหมสวรรค
จำนวน 3 และ 20 คน ตามลำดับ เพื่อทดลองใช
และสอบถามความคิดเห็นที่มีตอหนังสือเสริม ประสบการณที่สราง
3. กลุมตัวอยาง เปนนักเรียนชั้นประถม ศึกษาปที่ 6 มูลนิธิคริสตจักรเหนือเกลา ตำบล หนองหอย อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม จำนวน 20 คน เพื่อทดลองใชและสัมภาษณความคิดเห็น ที่มีตอหนังสือที่สราง
ผูใหขอมูลที่ใชในการศึกษา ครั้งนี้
ประกอบดวย
1. ผูเชี่ยวชาญดานเนื้อหาคุณภาพ หนังสือการตูนและดานการสรางหนังสือ สำหรับเด็ก จำนวน 3 คน เพื่อตรวจสอบความ ถูกตองเหมาะสมดานเนื้อหา (ความรู) และ องคประกอบอื่นๆ ของหนังสือ จำนวน 5 เลม (5 เรื่อง)
2. ครูที่สอนภาษาไทยระดับชั้นประถม ศึกษาปที่ 4-6 จำนวน 5 คน เพื่อแสดง
ความคิดเห็นที่มีตอหนังสือ จำนวน 5 เลม (5 เรื่อง) ที่สราง
3. นักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 6 ของ มูลนิธิคริสตจักรเหนือเกลา เพื่อทดลองใชและ สัมภาษณความคิดเห็นที่มีตอหนังสือ จำนวน 5 เลม (5 เรื่อง) ที่สราง
เครื่องมือที่ใชในการศึกษา
เครื่องมือที่ใชในการศึกษาครั้งนี้
ประกอบดวย
1. หนังสือการตูนเสริมประสบการณ
ชุดวิถีชีวิตลานนา สำหรับผูเรียนภาษาไทย แบบขามวัฒนธรรม ระดับชั้นประถมศึกษาปที่ 6 จำนวน 5 เลม (5 เรื่อง)
2. แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการ อานหนังสือการตูนเสริมประสบการณ จำนวน 30 ขอ
3. แบบประเมินคุณภาพหนังสือการตูน เสริมประสบการณ
4. แบบสอบถามความคิดเห็นของครู
ที่มีตอการเรียนรูโดยใชหนังสือการตูนเสริม ประสบการณ
5. แบบสอบถามความคิดเห็นของ นักเรียนที่มีตอการเรียนรูโดยใชหนังสือการตูน เสริมประสบการณ
การสรางเครื่องมือที่ใชในการศึกษา มีขั้นตอนดำเนินงาน ดังนี้
1. ศึกษาแนวคิด ทฤษฎี หลักการจาก เอกสาร ตำรา และงานวิจัยที่เกี่ยวของและมี
การสัมภาษณผูสูงอายุในชุมชน เพื่อสรางกรอบ แนวคิดในการสรางและพัฒนาหนังสือการตูน เสริมประสบการณ
2. กำหนดวัตถุประสงคและเนื้อหา สาระที่จะบรรจุหรือใชในการสรางหนังสือการตูน เสริมประสบการณ
3. สรางหนังสือการตูนเสริมประสบการณ
ทางภาษาไทย 5 เลม (5 เรื่อง) ฉบับราง ซึ่งมี
ลักษณะเดน คือ มีเนื้อเรื่องที่เลาผานตัวละคร ที่ใชภาษาถิ่นลานนาบางคำหรือประโยคไว
โดยใชอักษรตัวสีแดงเพื่อใหเห็นความแตกตาง คำศัพทที่ยากจะมีคำอธิบายไวทายเลม รูปภาพ สื่อใหเห็นบรรยากาศของชาวลานนา เปนเรื่องเลา ผานผูมีประสบการณในชุมชนที่มีอายุมากกวา 70 ป
4. นำหนังสือการตูนเสริมประสบการณ
ทางภาษาไทย 5 เลม (5 เรื่อง) ฉบับราง ไปปรึกษา ผูเชี่ยวชาญ จำนวน 8 คน ประกอบดวย
4.1 ผูเชี่ยวชาญดานการสรางหนังสือ สำหรับเด็ก จำนวน 3 คน
4.2 ผูเชี่ยวชาญดานการใชภาษาไทย จำนวน 5 คน
5. แกไขปรับปรุงหนังสือการตูนเสริม ประสบการณทางภาษาไทย 5 เลม (5 เรื่อง) ตามคำแนะนำ
6. จัดทำตนฉบับหนังสือการตูนเสริม ประสบการณทางภาษาไทย 5 เลม (5 เรื่อง) สำหรับใชในขั้นตอนการทดลองเพื่อหาประสิทธิภาพ ตามเกณฑมาตรฐาน 80/80
สำหรับขั้นตอนการสรางหนังสือการตูนเสริมประสบการณดังกลาวขางตน สรุปเปนแผนภูมิได
ดังนี้
ภาพที่ 1 แผนภูมิขั้นตอนการสรางหนังสือการตูนเสริมประสบการณ ชุดวิถีชีวิตลานนา สำหรับ ผูเรียนภาษาไทยแบบขามวัฒนธรรม ระดับชั้นประถมศึกษาปที่ 6
ศึกษาความรูเกี่ยวกับวิถีชีวิตของชาวลานนาจากหนังสือ อินเทอรเน็ต และสัมภาษณผูสูงอายุ
เก็บรวบรวมขอมูลและเลือกเรื่องที่ตองการศึกษา ศึกษาวิธีการสรางหนังสือการตูน
เรียบเรียงเนื้อเรื่องเกี่ยวกับวิถีชีวิตลานนา
ตรวจสอบความถูกตองของเนื้อเรื่องเกี่ยวกับวิถีชีวิตลานนาโดยผูทรงคุณวุฒิ
สรางหนังสือการตูนเกี่ยวกับวิถีชีวิตลานนาที่เหมาะสมกับการอานแบบขามวัฒนธรรม
ผูเชี่ยวชาญดานการสรางหนังสือการตูนประเมินคุณคาหนังสือพรอมกับใหขอเสนอแนะ
แกไขปรับปรุงขอบกพรองแลวจัดทำรูปเลมหนังสือใหสมบูรณ
ทดลองใชเพื่อหาประสิทธิภาพ
จัดทำฉบับสมบูรณเพื่อนำไปใชกับกลุมตัวอยาง
7. นำหนังสือการตูนเสริมประสบการณ
ทางภาษาไทย 5 เลม (5 เรื่อง) ไปทดลองใชกับ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 6 โรงเรียนวัดทุงศาลา โรงเรียนบานใหมสวรรค โรงเรียนบานเปยง (รัฐบำรุง) และเด็กมูลนิธิเหนือเกลา ตำบลหนอง หอย อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม ปการศึกษา 2566 จำนวน 53 คน จำนวน 3 ขั้นตอน ดังนี้
7.1 การทดลองกลุมเดี่ยวและแกไข ปรับปรุง โดยทดลองกับนักเรียนที่มีผลการเรียน ออน 1 คน ปานกลาง 1 คน เกง 1 คน จำนวน รวม 3 คน เปนนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 6 โรงเรียนวัดทุงศาลา โดยผูวิจัยไดใหนักเรียน อานทีละเลม เมื่ออานจบใหทำกิจกรรมทายเลม แลวเก็บคะแนนไวใชเปนคะแนนเพื่อคำนวณ หาประสิทธิภาพกระบวนการ (E1) และเมื่อนักเรียน อานครบ 5 เลม (5 เรื่อง) จึงทำแบบทดสอบ วัดผลสัมฤทธิ์ทางการอาน ทายสุดจึงทำการ สัมภาษณนักเรียน ซึ่งนักเรียนสวนใหญจะบอกวา รูปภาพสวยงาม สีสันนาสนใจ ขนาดตัวหนังสือ และขนาดของรูปเลมเหมาะสมแลว คำศัพท
ชวยในการแปลความหมายไดดี เปนเรื่อง ที่นาสนใจมากเพราะบางเรื่องคลายกับวิถีชีวิต ของบานนักเรียน แตคำบางคำอานไมคอยออก สำหรับนักเรียนคอนขางออนตองใชวิธีถามเพื่อน แตกระดาษออน ปรากฏวาผลการทดลองครั้งนี้
ไดคา E1/E2 เทากับ 87.33/83.33 จากนั้นผูวิจัย ไดนำผลสัมภาษณมาปรับปรุงหนังสือการตูน เสริมประสบการณใหสมบูรณขึ้นอีก
7.2 การทดลองกลุมเล็ก โดยทดลอง กับนักเรียนจำนวน 10 คน ซึ่งเปนนักเรียนที่มี
ผลการเรียนออน 3 คน ผลการเรียนปานกลาง 4 คน และมีผลการเรียนดี 3 คน ทั้งหมดเปน นักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 6 โรงเรียนบานเปยง (รัฐบำรุง) โดยดำเนินการเชนเดียวกับขอ 7.1 ผลที่ไดผูวิจัยไดปรับแกไขดานกระดาษ โดยใช
กระดาษการดสีขาว 180 แกรม นักเรียนสวนใหญ
จะบอกวารูปภาพสวยงาม สีสันนาสนใจ ขนาด ตัวหนังสือและขนาดของรูปเลมเหมาะสม คำศัพทชวยในการแปลความหมายไดดี เปน เรื่องที่นาสนใจมากเพราะบางเรื่องคลายกับ วิถีชีวิตของบานนักเรียน แตคำบางคำอาน ไมคอยออกสำหรับนักเรียนคอนขางออนตองใช
วิธีถามเพื่อน นองที่อยูในหอพักก็อยากอาน ก็เลยอานออกเสียงใหนองๆ ฟงดวย เรื่องที่ชอบ มากคือ มืนตาผอโลก หมอเมือง ชีวิตตึ๊กตาย และกิ๋นแขกแตงงาน ตามลำดับ แตเรื่องบวชลูกแกว ไมคอยชอบเพราะนักเรียนสวนใหญนับถือศาสนา อื่นที่ไมใชศาสนาพุทธ ปรากฏวาผลการทดลอง ครั้งนี้ไดคา E1/E2 เทากับ 87.40/82.67
7.3 การทดลองภาคสนามนำหนังสือ การตูนเสริมประสบการณ ที่ไดรับการแกไข ปรับปรุงแลวในขั้นตอนการทดลองกลุมเล็กไป ทดลองใชกับนักเรียน 1 หองเรียน จำนวน 20 คน เปนนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 6 โรงเรียน บานใหมสวรรค โดยมีขั้นตอนการทดลอง ดังนี้
1) จัดกิจกรรมการเรียนรูโดยใช
หนังสือการตูนเสริมประสบการณ แลวเก็บขอมูล ผลการเรียนรูระหวางเรียนดวยการทำแบบทดสอบ หลังเรียน โดยใชแบบทดสอบทางการเรียนหนังสือ การตูนเสริมประสบการณ จำนวน 10 ขอ ในแตละเรื่อง (มีทั้งหมด 50 ขอ) ในขั้นตอนนี้
เมื่อเด็กอานหนังสือจบ เด็กไดทำแบบทดสอบ ทันที เด็กจะจำเนื้อเรื่องไดแมนยำ สวนใหญ
จะทำแบบฝกทายเรื่องไดเกือบเต็ม เด็กบอกวา ขอทดสอบทายเลมไมยาก
2) นำขอมูลผลการทำกิจกรรม ระหวางเรียนและขอมูลผลการทดสอบหลังเรียน มาใชในการหาประสิทธิภาพของหนังสือการตูน เสริมประสบการณ ที่สรางขึ้นตามเกณฑ
มาตรฐาน 80/80 ปรากฏวาไดหนังสือการตูน
เสริมประสบการณทางภาษาไทย 5 เลม (5 เรื่อง) มีประสิทธิภาพ 83.79/81.55
การสรางแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์
ทางการอาน
แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการอาน หนังสือการตูนเสริมประสบการณทางภาษาไทย 5 เลม (5 เรื่อง) เปนแบบทดสอบแบบเลือกตอบ ชนิด 4 ตัวเลือก มีขั้นตอนการสรางและพัฒนา ดังนี้
1. ศึกษาหลักการ ทฤษฎีในการสราง แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน
2. วิเคราะหเนื้อหาสาระและผลการ เรียนรูที่คาดหวัง/มาตรฐานการเรียนรูหนังสือ การตูนเสริมประสบการณ
3. สรางแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์
ทางการอานใหครอบคลุมเนื้อหาสาระและ ผลการเรียนรูที่คาดหวัง/มาตรฐานการเรียนรู
หนังสือการตูนเสริมประสบการณ
4. ขอความรวมมือผูเชี่ยวชาญ จำนวน 8 คน ตรวจสอบคุณภาพแบบทดสอบดาน ความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา ผูเชี่ยวชาญดังกลาว ประกอบดวย
4.1 ผูเชี่ยวชาญดานการสรางหนังสือ สำหรับเด็ก จำนวน 3 คน
4.2 ผูเชี่ยวชาญดานการใชภาษาไทย จำนวน 5 คน
5. แกไข ปรับปรุงแบบทดสอบตาม คำแนะนำ ขอเสนอแนะของผูเชี่ยวชาญ
6. นำแบบทดสอบที่ปรับปรุงแลวไป ทดสอบนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 6 ภาคเรียน ที่ 2 ปการศึกษา 2556 โรงเรียนบานใหมสวรรค
อำเภอแมวาง จังหวัดเชียงใหม จำนวน 20 คน เพื่อหาคาความยากงาย (p) และคาอำนาจ จำแนก (r) ของแบบทดสอบเปนรายขอ แลว เลือกแบบทดสอบที่มีคาความยากงายตั้งแต
.20-.80 และมีคาอำนาจจำแนกตั้งแต .20 ขึ้นไปไดจำนวน 30 ขอ ซึ่งแบบทดสอบดังกลาว มีคาความยากงายรายขอระหวาง .27-.77 และ มีคาอำนาจจำแนกรายขอระหวาง .20-.75
7. หาคาความเชื่อมั่น (r) ของแบบ ทดสอบทั้งฉบับโดยใชสูตร KR-20 ซึ่งแบบ ทดสอบที่สรางขึ้นมีคาความเชื่อมั่นทั้งฉบับ เทากับ .832
8. จัดทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์
ทางการเรียนใหเพียงพอกับจำนวนนักเรียน กลุมตัวอยางที่ใชในการจัดกิจกรรมการเรียนรู
โดยใชหนังสือการตูนเสริมประสบการณทาง ภาษาไทย 5 เลม (5 เรื่อง)
การสรางแบบประเมินคุณภาพของ หนังสือการตูนสำหรับผูเชี่ยวชาญ
ขั้นตอนการสรางแบบประเมินคุณคา สำหรับผูเชี่ยวชาญดานเนื้อหาคุณภาพหนังสือ การตูนและดานการสรางหนังสือสำหรับเด็ก ใชในการศึกษาครั้งนี้ คือ
1. ศึกษาทฤษฎี หลักการ แนวคิด จาก เอกสารตำราและงานวิจัยที่เกี่ยวของกับการ สรางเครื่องมือที่ใชในการวิจัย
2. เขียนแบบประเมินคุณภาพของ หนังสือการตูน เพื่อตรวจสอบความถูกตอง เหมาะสมดานเนื้อหา (ความรู) และองคประกอบ อื่นๆ โดยปรับมาจากเกณฑการประเมินคุณคา หนังสือสำหรับเด็ก
3. กำหนดคะแนนการประเมินความ คิดเห็นของผูเชี่ยวชาญ โดยปรับมาจากเครื่องมือ ที่ใชในการวิจัย (กาญจนา วัฒายุ, 2544) เปน มาตราสวนประมาณคาแบบจัดประเภท (Category rating scale) โดยกำหนดใชมาตราสวน 4 ระดับ และใชเกณฑ ตัดสินดังนี้
4 หมายถึง รายการที่มีความเห็นดวย มากที่สุด
3 หมายถึง รายการที่มีความเห็นดวย มาก
2 หมายถึง รายการที่มีความเห็นดวย ปานกลาง
1 หมายถึง รายการที่มีความเห็นดวย นอยที่สุด
เกณฑการตัดสินความคิดเห็นที่มีตอ เนื้อเรื่องของนิทาน
คาเฉลี่ย 3.50-4.00 ระดับ 4 หมายถึง รายการที่มีความเห็นดวยมากที่สุด
คาเฉลี่ย 2.50-3.49 ระดับ 3 หมายถึง รายการที่มีความเห็นดวยมาก
คาเฉลี่ย 1.50-2.49 ระดับ 2 หมายถึง รายการที่มีความเห็นดวยปานกลาง
คาเฉลี่ย 1.00-1.49 ระดับ 1 หมายถึง รายการที่มีความเห็นดวยนอยที่สุด
4. นำแบบประเมินคุณคาของหนังสือ ที่สรางเสนออาจารยที่ปรึกษาเพื่อตรวจสอบ ความถูกตองและแกไขปรับปรุง กอนสงผูเชี่ยวชาญ เพื่อขอรับการประเมินระดับคุณภาพ
การเก็บรวบรวมขอมูล
การศึกษาวิจัยเรื่องการสรางหนังสือ การตูนเสริมประสบการณทางภาษาไทย 5 เลม (5 เรื่อง) ผูวิจัยไดดำเนินการเก็บรวบรวมขอมูล ดังนี้
1. การประเมินคุณภาพของหนังสือ การตูนโดยผูเชี่ยวชาญดานการสรางหนังสือ กระทำดังนี้
1.1 นำหนังสือขอความอนุเคราะห
ประเมินคุณภาพหนังสือการตูน พรอมกับหนังสือ การตูนเสริมประสบการณทางภาษาไทย 5 เลม (5 เรื่อง) ที่สรางขึ้น ไปขอความอนุเคราะหจาก ผูเชี่ยวชาญดานการสรางหนังสือ จํานวน 3 คน
1.2 ผูเชี่ยวชาญดานการสรางหนังสือ จํานวน 3 คน ประเมินคุณภาพหนังสือการตูน
และแสดงความคิดเห็นใหขอเสนอแนะเกี่ยวกับ หนังสือการตูนที่ผูวิจัยสรางขึ้น
1.3 นำหนังสือการตูนมาปรับปรุง แกไขขอบกพรองตามที่ผูเชี่ยวชาญแนะนำ แลว นำเสนออาจารยที่ปรึกษาตรวจสอบความถูกตอง เพื่อจัดทำเปนรูปเลมที่สมบูรณ
2. การสอบถามความคิดเห็นของครู
ผูสอน กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทยที่มีตอ หนังสือการตูนไดดำเนินการดังนี้
นำหนังสือขอความอนุเคราะห
การตอบแบบสอบถามความคิดเห็นของครู
ตอหนังสือการตูน พรอมกับหนังสือการตูน เสริมประสบการณทางภาษาไทย 5 เลม (5 เรื่อง) ที่สราง ไปขอความอนุเคราะหจากผูบริหาร โรงเรียนและครูผูสอนกลุมสาระการเรียนรู
ภาษาไทย ระดับชั้นประถมศึกษาปที่ 4-6 โรงเรียน สันปาตอง (สุวรรณราษฎรวิทยาคาร) อำเภอ สันปาตอง และโรงเรียนวัดทุงศาลา อำเภอ แมวาง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษาเชียงใหม เขต 4 จํานวน 5 คน ใหคณะครูไดศึกษาและตอบแบบสอบถาม คณะครูไดศึกษาและตอบแบบสอบถาม
3. เก็บขอมูลกับผูเรียนกลุมตัวอยาง ไดดำเนินการดังนี้
นำหนังสือการตูนเสริมประสบการณ
ทางภาษาไทย 5 เลม (5 เรื่อง) ไปใหเด็กมูลนิธิ
เหนือเกลา ตำบลหนองหอย อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม ภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2556 จำนวน 20 คน อานหนังสือการตูน และตอบแบบสอบถาม โดยดำเนินการตาม ขั้นตอนดังตอไปนี้
3.1 ชี้แจงจุดประสงคการอานแก
กลุมตัวอยาง
3.2 แนะนำเกี่ยวกับขอควรปฏิบัติ
ในการอานหนังสือการตูนเสริมประสบการณ
5 เลม (5 เรื่อง)
3.3 นักเรียนกลุมตัวอยางอาน หนังสือการตูนเสริมประสบการณ 5 เลม (5 เรื่อง) 3.4 ใหกลุมตัวอยางนำหนังสือ การตูนเสริมประสบการณ 5 เลม (5 เรื่อง) เลมที่ 1 เรื่องมืนตาผอโลก กลับไปศึกษานอก เวลาเรียน เปนเวลา 2-3 วัน หลังจากอานจบ ตามระยะเวลาที่กำหนด ใหทำแบบทดสอบความรู
เรื่อง มืนตาผอโลก จำนวน 10 ขอ ใชเวลา 15- 30 นาที
3.5 จากนั้นจึงใหอานหนังสือการตูน เสริมประสบการณทางภาษาไทย 5 เลม (5 เรื่อง) เลมที่ 2-5 โดยมีวิธีดำเนินการเหมือนกับการอาน เรื่อง มืนตาผอโลก ทุกขั้นตอน
3.6 ใหกลุมตัวอยาง เขาพบผูวิจัย เพื่อสัมภาษณความคิดเห็นที่มีตอการใชหนังสือ การตูนเสริมประสบการณ 5 เลม (5 เรื่อง) พรอมกับเขียนตอบแบบสอบถาม
3.7 ใหทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์
ทางการอานหลังจากอานหนังสือการตูนเสริม ประสบการณ 5 เลม (5 เรื่อง) ครบทั้ง 5 เลมจบลง ผูวิจัยตรวจแลวนำคะแนนหลังเรียนมาวิเคราะห
ขอมูลตอไป
การวิเคราะหขอมูล
ในการวิเคราะหขอมูลไดดำเนินการดังนี้
1. นำคะแนนที่ไดจากการทำแบบทดสอบ ความรูระหวางเรียนแตละเลม และคะแนน หลังเรียน มาหาประสิทธิภาพของหนังสือ เสริมประสบการณที่สรางขึ้นดวยสูตร E1/E2
2. นำผลการตอบแบบประเมินหนังสือ เสริมประสบการณมาหาระดับคุณภาพของ ผูเชี่ยวชาญมาวิเคราะหดวยสถิติคาเฉลี่ย ( ) และสวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.)
3. นำผลการตอบแบบสอบถามความ คิดเห็นของผูเรียนที่มีตอหนังสือ มาวิเคราะห
หาระดับความคิดเห็นดวยคาเฉลี่ย ( ) และ สวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) แลวนำไป แปลความหมายระดับความคิดเห็น (สมนึก ภัททิยธนี, 2544) เปนแบบมาตราสวนประเมินคา มี 5 ระดับ คือ มากที่สุด มาก ปานกลาง นอย และนอยที่สุด
4. นำความคิดเห็นของครูที่มีตอหนังสือ มาวิเคราะหดวยคาเฉลี่ย ( ) และสวนเบี่ยงเบน มาตรฐาน (S.D.)
5. นำผลการสัมภาษณความคิดเห็น และความรูสึกจากผูเรียน ครูผูสอนภาษาไทย และผูเชี่ยวชาญ มาวิเคราะหดวยการบรรยาย และพรรณนา ประกอบการยกตัวอยาง
สถิติที่ใชในการวิเคราะหขอมูล 1. นำผลการตรวจใหคะแนนของ แบบสอบถามความคิดเห็นของผูเรียนที่มี
ตอการใชหนังสือการตูนเสริมประสบการณ
ทางภาษาไทย 5 เลม (5 เรื่อง) มาหาคาความเชื่อมั่น โดยใชวิธีสัมประสิทธิ์แอลฟา ( -Coefficient) ของครอนบาค (Cronbach)
2. การหาประสิทธิภาพของหนังสือ การตูนเสริมประสบการณทางภาษาไทย 5 เลม (5 เรื่อง) โดยใชสูตร E1/ E2 หาคาประสิทธิภาพ ของหนังสือการตูนเสริมประสบการณ (ไชยยศ เรืองสุวรรณ, 2533)
3. หาระดับคุณภาพของหนังสือ ระดับ ความคิดเห็นของครูและผูเรียนกลุมเปาหมาย ดวยคาเฉลี่ย ( ) และสวนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) (บุญชม ศรีสะอาด, 2543 : 102)
ผลการวิจัย
ผลการสรางและหาประสิทธิภาพของ การสรางหนังสือการตูนเสริมประสบการณ
ชุดวิถีชีวิตลานนา สำหรับผูเรียนภาษาไทย แบบขามวัฒนธรรม ระดับประถมศึกษาปที่ 6
1. จากการสรางไดหนังสือการตูน เพื่อพัฒนาความเขาใจในการอานของนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปที่ 6 จำนวน 5 เลม (5 เรื่อง) เปนหนังสือที่มีภาพประกอบสวยงาม เนื้อหา เปนบทสนทนาประกอบการบรรยายแบบรอยแกว และมีแทรกภาษาลานนาและมีคำศัพทเพื่อ แปลความหมายลานนาและคำศัพทที่ยาก สีและขนาดของภาพจะตองเหมาะสมกับวัยและ จิตวิทยาของเด็ก รูปภาพสื่อใหเห็นบรรยากาศ ของชาวลานนา มีเนื้อเรื่องที่เลาผานตัวละคร ที่ใชภาษาถิ่นลานนาบางคำหรือประโยคไว
โดยใชอักษรตัวสีแดงเพื่อใหเห็นความแตกตาง คำศัพทที่ยาก จะมีคำอธิบายไวทายเลม เปน เรื่องเลาผานผูมีประสบการณในชุมชนที่มีอายุ
มากกวา 70 ป ในสวนทายของเรื่องจะมี
แบบทดสอบเพื่อจะไดทดสอบความสามารถ พัฒนาความเขาใจในการอานของนักเรียนได
2. ผลการหาประสิทธิภาพของหนังสือ การตูน กลุมทดลองแบบ 1 : 1 พบวา การ ทดลองใชหนังสือการตูนกับนักเรียนกลุมทดลอง แบบ 1 : 1 ไดระดับประสิทธิภาพของหนังสือ การตูน E1/E2 = 87.33/83.33
3. ผลการหาประสิทธิภาพของหนังสือ การตูน กลุมทดลองเล็ก จำนวน 10 คน พบวา การทดลองใชหนังสือการตูนกับกลุมทดลอง เล็ก ไดคาประสิทธิภาพ E1/E2 = 87.40/82.67
4. ผลการหาประสิทธิภาพของหนังสือ การตูน กลุมทดลองภาคสนาม โรงเรียน บานใหมสวรรค พบวา ผลการหาประสิทธิภาพ
ของหนังสือการตูนที่ทดลองกับนักเรียนกลุม ทดลอง จำนวน 20 คน ไดคาประสิทธิภาพ E1/ E2 = 89.60/83.49
5. ผลการหาประสิทธิภาพของหนังสือ การตูน กลุมตัวอยาง จำนวน 20 คน มูลนิธิ
คริสตจักรเหนือเกลา พบวา ผลการวิเคราะห
หาประสิทธิภาพของหนังสือการตูนที่ใชกับ ผูเรียนกลุมตัวอยาง จำนวน 20 คนไดคา ประสิทธิภาพ E1/E2 = 83.00/85.00 ซึ่งสูงกวา เกณฑที่กำหนดไว 80/80
6. ผลการประเมินคุณภาพของหนังสือ การตูน โดยผูเชี่ยวชาญ พบวา ความคิดเห็น ของผูเชี่ยวชาญในการประเมินคุณภาพของ หนังสือการตูน ในภาพรวมอยูในเกณฑดีมาก ( = 4.89) แสดงวา หนังสือการตูนมีคุณภาพ ครบถวนตามองคประกอบอยางสมบูรณ มีความ ถูกตองเหมาะสมและชัดเจนดีมาก
7. ระดับความคิดเห็นของผูเรียน ที่มีตอหนังสือการตูน พบวา ความเห็นโดยรวม ของผูเรียนที่มีตอหนังสือการตูนในดานตางๆ มีความพึงพอใจอยูในระดับดีมาก ( = 4.89) เมื่อพิจารณาเปนรายประเด็น พบวา อยูในระดับ ดีมากเกือบทุกระดับ ยกเวน ดานปริมาณ/
ความยาวของเนื้อหามีความเหมาะสม ภาษา ที่ใชมีความเหมาะสมกับวัยผูอานและภาษาที่ใช
มีความชัดเจนเขาใจงาย อยูในระดับดี
8. แสดงระดับความคิดเห็นของครูผูสอน ภาษาไทยที่มีตอหนังสือการตูน พบวา ความเห็น โดยรวมของครูผูสอนภาษาไทยที่มีตอหนังสือ การตูนในดานตางๆ อยูในระดับดีมาก เมื่อพิจารณา เปนรายดาน พบวา ครูมีความคิดเห็นในระดับ ดีมากเกือบทุกประเด็น ยกเวน ปริมาณ/ความยาว ของเนื้อหามีความเหมาะสม ภาษาที่ใชมีความ เหมาะสมกับวัยผูอานและภาษาที่ใชมีความชัดเจน เขาใจงาย อยูในระดับดี