IV
สารบัญ
หน้า บทคัดย่อภาษาไทย……….. I บทคัดย่อภาษาอังกฤษ……….………… II กิตติกรรมประกาศ………..……… III สารบัญ……… IV บทที่
1 บทน า………. 1
ความเป็นมาและความส าคัญของปัญหา ……….….…….. 1
วัตถุประสงค์ของการศึกษา ……….……….. 5
สมมติฐานของการศึกษา ……….…….. 5
ขอบเขตของการศึกษา ………..….… 5
วิธีด าเนินการศึกษา ………..…….. 6
ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ ……….…….. 6
นิยามศัพท์ ……….….…… 6
2 ประวัติความเป็นมา แนวคิด ทฤษฎีเกี่ยวกับความรับผิดและการเยียวยา จากรัฐแก่ผู้ได้รับความเสียหายจากการชุมนุมทางการเมือง……… 8
ระบบการปกครองแบบพ่อปกครองลูก (ปิตุลาธิปไตย)………... 8
แนวคิดทฤษฎีว่าด้วยหลักการปกครองระบอบประชาธิปไตยและ หลัก เสรีภาพ………. 9
1. ลักษณะการปกครองแบบบิดาปกครองบุตร………….…………. 9
2. หลักสิทธิและเสรีภาพ……… 9
แนวคิดและทฤษฏีในทางรัฐธรรมนูญว่าด้วยรัฐ……….. 10
1. รัฐ (State)……… 10
2. ความปรารถนาที่จะมีชีวิตรอดอยู่อย่างมีความสุข……….. 11
3. ความต้องการที่จะอยู่อย่างมีศักดิ์ศรี……… 11
4. องค์ประกอบของรัฐ………... 12
ก าเนิดแนวความคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับ “อ านาจอธิปไตย”……….. 13
ปรัชญาว่าด้วยรัฐ……….. 20
V
สารบัญ (ต่อ)
บทที่ หน้า
2 รัฐวิวัฒนาการ (State evolution)………... 21
ทฤษฎี “สัญญาประชาคม”………..………. 26
สัญญาประชาคม (Social contract)……….. 28
หลักความรับผิดชอบของรัฐ………..……….. 31
1. ประเภทของความรับผิดชอบ………. 31
2. ทฤษฎีเกี่ยวกับหลักความรับผิดชอบ………... 34
3. เงื่อนไขของความรับผิดชอบของรัฐ………..………. 38
สิทธิและเสรีภาพในการชุมนุม……….……… 39
1. แนวคิดและขอบเขตความหมายของสิทธิและเสรีภาพ……… 39
2. การแบ่งประเภทของสิทธิเสรีภาพ……….. 40
3. เสรีภาพในการชุมนุมสาธารณะ ตามมาตรา 63 แห่ง รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย……… 43
การก่อการจลาจลและการปฏิวัติ (Riot / Revolution)……….. 45
3 กฎหมายที่เกี่ยวกับมาตรการการเยียวยาผู้ที่ได้รับความเสียหายจาก การชุมนุมทางการเมืองทั้งของประเทศไทยและของต่างประเทศ………... 47
มาตรการทางกฎหมายของประเทศไทย……… 47
1. พระราชก าหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ.2548.. 47
2. การใช้เสรีภาพในการชุมนุมและการเยียวยา………. 48
3. ค่าเสียหายในเชิงลงโทษ (Punitive damages)………... 58
มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการเยียวยาในกฎหมายต่างประเทศ………... 59
1. ประเทศสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี………... 59
2. ประเทศสหรัฐอเมริกา……….. 65
3. ประเทศฝรั่งเศส……… 66
VI
สารบัญ (ต่อ)
บทที่ หน้า
4 วิเคราะห์ปัญหากฎหมายเกี่ยวกับมาตรการในการเยียวยาผู้ที่ได้รับความ
เสียหายจากการชุมนุมทางการเมือง……….……… 69
ปัญหาการก าหนดมาตรการในการเยียวยาผู้ที่ได้รับความเสียหายจาก การชุมนุมทางการเมืองของประเทศไทย ……….………. 70
ปัญหาการจ าแนกป ระเภทของความเสียหายจากการชุมนุมทาง การเมือง……….………… 76
ปัญหาการไม่มีองค์กรที่มีบทบาทในรับผิดชอบในการเยียวยาความ เสียหายที่เกิดขึ้นจากการชุมนุมทางการเมือง……… 77
5 บทสรุปและข้อเสนอแนะ………..……... 79
บทสรุป……….………. 79
ข้อเสนอแนะ……….…………. 80
บรรณานุกรม……….………….. 83
ภาคผนวก………..……….. 86
ก พระราชก าหนดการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. 2548………… 87
ข พระราชบัญญัติค่าตอบแทนผู้เสียหาย และค่าทดแทนและค่าใช้จ่าย แก่จ าเลยในคดีอาญา พ.ศ.2544……… 95
ประวัติผู้วิจัย……….……… 111
VII
สารบัญภาพ
ภาพที่ หน้า
1 ภาพเชื่อมโยงคุณภาพสังคม……….. 12
