CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN
2.4 Đánh giá hiệu quả huy động vốn của Ngân hàng TMCP Quốc Dân – Chi
2.4.2. Những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế
- Cơ cấu nguồn vốn vẫn còn chưa hợp lý
Tỷ lệ vốn huy động tiết kiệm từ các giấy tờ có giá còn thấp (bình quân từ 4,6-4,9% trong tổng nguồn vốn huy động). Tỷ lệ này còn quá thấp so với mặt bằng các chi nhánh Ngân hàng thương mại khác (Tỷ lệ vốn huy động tiết kiệm dân cư thường đạt 10-20%). Loại tiền gửi không kỳ hạn còn chưa đáp ứng được nhu cầu sử dụng vốn.
Cơ cấu vốn theo kỳ hạn cũng chưa tương xứng, cơ cấu vốn trung dài hạn và dài hạn làm việc chi phí trả lãi cao.
- Các sản phẩm còn mang tính truyền thống, kém đa dạng, đơn điệu
Nguồn thu nhập chủ yếu của ngân hàng là từ hoạt động tín dụng, chiếm hơn 70% trong tổng nguồn thu của ngân hàng. Sự đơn điệu còn thể hiện ngay cả trong các loại hình hoạt động: huy động vốn chủ yếu từ tiền gửi, còn cấp tín dụng chủ yếu dưới dạng cho vay.
Hình thức huy động vốn còn mang tính chất cổ truyền, cơ bản vẫn sử dụng các hình thức huy động truyền thống như tiết kiệm, tiền gửi thanh toán của các tổ chức, cá nhân đơn thuần dưới hình thức có kỳ hạn và không kỳ hạn. Mới chỉ dừng lại ở phát hành kỳ phiếu - công cụ vay nợ ngắn hạn, chưa có công cụ trung và dài hạn như trái phiếu và chứng chỉ tiền gửi.
Hiện tại Ngân hàng Quốc Dân – Hải An Hải Phòng mới chỉ dừng lại ở hình thức huy động tiết kiệm có kỳ hạn gửi gọn lấy gọn tức là gửi 1 lần và lấy 1 lần vào thời điểm đáo hạn theo cách thức trả lãi trước hoặc sau. Các hình thức tiết kiệm gửi rút linh hoạt, tiết kiệm bậc thang chưa được áp dụng rộng rãi.
Hình thức huy động tiết kiệm có bảo đảm bằng vàng đã được Ngân hàng Nhà nước cho phép thực hiện nhưng Ngân hàng Quốc Dân - Hải An Hải Phòng tuy đã triển khai nhưng chưa có hiệu quả.
- Chính sách lãi suất huy động chưa hấp dẫn
Lãi suất là một công cụ thu hút vốn rất hiệu quả. Ngoài các mục đích hưởng các dịch vụ của ngân hàng khách hàng còn muốn thu được phần thu nhập cao hơn khi quyết định gửi tiền vào ngân hàng. Chưa có mức lãi suất nổi trội trên thị trường, có sức cạnh tranh.
- Trình độ cán bộ quản lý, cán bộ nghiệp vụ, điều kiện trang thiết bị công nghệ còn chưa đáp ứng.
Cán bộ làm việc tại Ngân hàng Quốc Dân - Hải An Hải Phòng chủ yếu còn non trẻ hạn chế về kinh nghiệm làm việc. Điều kiện trang thiết bị còn lạc hậu chưa có sự đổi mới phù hợp. Bộ phận quản trị chưa có chiến lược rõ ràng trong lựa chọn sản phẩm đi kèm với mục tiêu lợi nhuận của chủ. Làm việc chưa hiệu quả trong việc có phương pháp đánh giá hiệu quả huy động vốn khi đánh giá về chi phí huy động vốn.
- Chưa có các chiến lược Marketing hiệu quả
Chưa có chính sách lựa chọn đối tượng phân đoạn thị trường mục tiêu cụ thể.
Việc định giá cho các sản phẩm mới còn chưa chính xác, chưa bóc tách, phân bổ toàn bộ chi phí khi tính hiệu quả của các sản phẩm đưa ra. Mỗi sản phẩm tiền gửi đưa ra ngoài chi phí lãi, còn có các chi phí khác như chi phí quản lý, điện nước, thuê mua tài sản cố định... chưa được bóc tách và phân bổ rõ ràng cho từng loại sản phẩm.
2.4.2.2 Nguyên nhân của các hạn chế
Trên địa bàn Hải Phòng còn có hàng loạt các NHTM quốc doanh từ lâu đời (Ngân hàng Đầu tư và Phát triển, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), hiện nay còn có các phòng giao dịch của Viettinbank mở ở nhiều địa điểm có kinh nghiệm, khả năng cạnh tranh cao. Thêm vào đó là tâm lý của người dân chưa thực sự tin tưởng khi gửi tiền vào các NHTM cổ phần.
Các đợt huy động tiết kiệm dự thưởng hay phát hành kỳ phiếu với lãi suất ưu đãi hoặc khuyến mãi mà khách hàng không hề biết đến sản phẩm mới hay khuyến mãi nên lượng khách hàng đến giao dịch không tăng lên nhiều. Điều này cho thấy chính sách marketing, chính sách chăm sóc khách hàng còn chưa phát huy hiệu quả. Cho nên, mặc dù có sự nỗ lực rất lớn trong công tác huy động vốn nhưng tỷ lệ tiết kiệm từ dân cư vẫn còn rất thấp so với tiềm năng.
Chính sách huy động vốn ngắn hạn của ngân hàng còn chưa hợp lý, chính vì vậy lợi nhuận mà ngân hàng thu được còn chưa tương xứng với yêu cầu đặt ra. Các hình thức huy động còn nghèo nàn, chủ yếu là phát hành kỳ phiếu. Tại phòng giao dịch hình thức huy động phát hành kỳ phiếu chưa được sử dụng thường xuyên, chưa có phát hành trái phiếu trong giai đoạn hiện nay.
Trong điều kiện nền kinh tế hiện nay, áp lực cạnh tranh huy động vốn của các doanh nghiệp ngày càng gay gắt hơn, đặc biệt khi thị trường vốn biến động thất thường, các ngân hàng đua nhau tăng lãi suất, khuyến mãi, tiện ích sản phẩm thì mặc dù đã cố gắng nhưng chưa có nhiều sản phẩm huy động chính sách lãi suất và dịch vụ trên thị trường. Các mức lãi suất ngân hàng đưa ra chưa hoàn toàn nổi trội.
Lãi suất tiết kiệm tuy được điều chỉnh song chậm thay đổi so với sự thay đổi của giá cả trong nền kinh tế thị trường không có tác dụng khuyến khích người dân gửi tiền vào ngân hàng. Tâm lý người gửi tiền kỳ vọng thu nhập trong tương lai nên họ luôn tìm kiếm các hình thức huy động có lãi suất cao. Có lẽ chính vì vậy mà Ngân hàng Quốc Dân nói chung và NCB - Hải An Hải Phòng chưa thu hút được nhiều lượng vốn huy động nhàn rỗi tiềm năng trong các thành phần kinh tế.
Đa dạng hóa các hình thức huy động chưa triệt để, chưa triển khai các hình thức Ngân hàng thương mại trên thế giới đã áp dụng: tiết kiệm xây dựng nhà ở, tiết kiệm mua ô tô…cũng như các hình thức đang được các chi nhánh áp dụng. Hình thức huy động chủ yếu vẫn là tiền gửi. Chưa đưa ra được các hình thức huy động ưu việt trên thị trường. Các hình thức huy động chưa được phát huy hết, khách hàng chưa biết hết tiện ích của các hình thức huy động.
Đội ngũ nhân viên của chi nhánh còn khá trẻ chủ yếu là tuyển dụng từ các sinh viên, thiếu kinh nghiệm và trình độ chuyên môn thực tế. Do một số điều kiện chủ quan của nhân viên mà cơ hội học tập, nâng cao trình độ nghiệp vụ còn chưa đồng bộ.
Bộ phận quản lý còn chưa hiệu quả, sự quan tâm của lãnh đạo phòng giao dịch khi đưa ra hình thức huy động hiệu quả. Chính sách huy động vốn chưa rõ ràng, phù hợp với mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận, tối thiểu hóa chi phí (ưu tiên các
sản phẩm có chi phí thấp). Chưa phân biệt được chi phí cao thấp cho từng sản phẩm.
Qua đó ta có thể thấy, Ngân hàng Quốc Dân nói chung và NCB - Hải Phòng nói riêng đã và đang phát triển hiệu quả góp phần vào sự phát triển chung của nền kinh tế và ngành Ngân hàng. Bên cạnh đó cũng có không ít khó khăn, hạn chế cần khắc phục. Hoạt động kinh doanh của NCB - Hải Phòng khá hiệu quả, hoạt động huy động vốn năm sau cao hơn năm trước, thu hút được nhiều nguồn vốn, đáp ứng được nhu cầu về vốn của nền kinh tế góp phần vào công cuộc đổi mới, quá trình phát triển kinh tế của đất nước.