NG()NNG(i'
. ._- ,,-, - , .., ..., - ...•,....SO
12 2015�
,I
�
� II>
}>UtrONG 'tH(:J'C CHUYEN DJCH NHAN
DANHr.
vA BfA DANH TirnENG plfAp SANG TIENG VJ:E;T
�t(Tren ng6' liill
.mc,phim
vinhl}C Dich h{lch
&Th8
iiiil
cua nha vin Patrick
Deville) �
NGVvtN mANU ilOA'
i�
Abstract: AnthropoflYD1s and toponym. bsve nonnally a referential function. �
HQw••er, wlien the)' ;ire used iii
litel'lliy
documents, in mo.t of <;aSes, they are�i
considered '" be'lin -artiStic si$118l which gives lis mono insight about author's uliultiOll$.
::
It i. believed.tAaI proper _es need specific translation methods in order'" transfer
.11 these embed<)ed significations into the targeted culture. This paper shows how
iii .i
translalDrs, in this context, lI.e
transialing
techniques to get this aim. .,IiKey wonl.: Anthroponyms. lop¢n,yms. r�f�,entialfoHclion. translation melhods. �i
translating
lefhniques.
ill!i•O.Din
bhfp ",1V6n
chi mang ch(ro nart!!emell
v�t, !!n narig tl!uan.g il duqc qll8ll1im iI'lIItrollg c8c Ilghi�n <:U!J v� dich
ful$.
Tu)' Qbien, len Reng trollg tAcpbAm
vlln i,hQC boi
chililg
thuimg chjfu d\l!lg nhilng d\U1g Y ngh� thl$ ew. lAc giA. j(Jij i�dO, �. ti8Qg mallg tinh ¢>
rights,
dOllg va; irQ III mOl tn" ngh� tl!W! v6i nhilng ..,�Y nghia
ngh�
th�1 IllA lAc .,.�..:.m�n troySn
tAi.j')i�u
dOpbAn
i\ll9, ehotl)Sy
tinh jillph�e �p too· viee dieh len Reilg Irong la¢
p!lam
vi!n hQ(;. V6i hi v",ng gop i�pbAn
khal qual hoa Pbuong tI!(lcchuySn
dieh ten nerig, baiviSI
!Illy se trirtb �.bay
nh!l!il1
phUOrig tI!�dj!)b.�
danh va dja danh dUQC v$n 4IU1g trollg tOe�
P� Dich, /Jilch
&Thd
1« eila lacgiill'allick
DeviD¢, do J;)�g The LinhIiog
,dJch, Nxb'r,e,!!(Un. 2013.. �t
'til
T
II!
be i!J-,
�l
It;
�l
�.
obi.
nha
Ii;
1. Cor $0'
Illufn
1.1. Va kbili
nl�m
dapli t\i: Jieng va danb tiltieng
II'OnglAcp!Jfun
vi!n hQc. ''DaQli w
Jieng
� ten gQi Coo m�t nguOi, mQI v�f, mill t4pthA rii!ng
bi�lDanh til tii!l!g plla!!
bi�'r(i�t
v6i Qanh tir thling vS m� chiic nartg!!gjl nghia.Danh til
eh"llg
I.. !!n g..,i 'ew. m�1 !o�t 51l v�t, chu khong phai cli' timg.\I'viI riong bi�t.
Chl\ng
!\Me va; dan!! tir tieng II ch6 �{liiY
chung cling ebilad\l!\g mOl
n�i dling, �
ngtnaIlhAt
dinh. kS col nhilngltUiml!
hqp ma chUng chi·Ill$). g<;>i ew.
milld6i
I>!QngduynMt(m(J1
trqt,quaMI
...)"
(3).. "_.' - -"' _.-_
Th�. Truimg PH Ngo,i ng(l', PHQG lia NOi•
..
I
DAND
�G\1l1
, ,lIro Ii
!!QA'
1IiI",
... *"
0',_
Ido'lli
�....
".",,1
lO:,",i
,10:",1•
,....•
ciliirl
Ii'1'1,
liyil
",Ill'
,,1Ii�•
Pbll'Oug
(bile�huyfD dlch...
.... 37
Nhan danh vA 4@ danh la hai Irong ba 1>0 p� chlub cAu th8nh nen nh6rn
danh tir rieng. Trong Ijeh sir djch th�t, Vi� !lich danh tir rieng tir ltiu d4 Ill.
rn(lt
�hli
de tranh c4i gi!ta hai quan diSm tr3i !lgIIQC nhau. Quan diam thir nhatcho rang, danh tir rieng chi cO chire nAng chiSu v�t, khong cO y nghia tir V\II1g nen khling duQC djch rna sa duQC giit nguyen nhu ban
gac.
TheoGeorges
Monnin,
"mong
moAn � cam gi8c mQt viln ban !lich dUQC ViSt tl\lCtiSp
bangngon ngit djch g�p pbai m(lt tro ng� IOn khi pbai djch danh tir rieng bOi 1ft
ca cae danh tir rieng pbai duQc giit "guyen uSu chua duQC Pbap h6a" [8,78].
Hl!y theo Jean Delisle: "TAt·ca cae ban djch dAu chila cae
yau
to rnA khongthe phan tlch duQC vS m�t ngtl' nghia Khl d6 ngulri djch s�
giit
nguyen khlchuyi!n
8a!lg ngon ngtl' dlch rna khong c§n phai �t cau h6i vi! ngon canb van�
canb rna 1)6 xuAt hi�n...�lhtg ySu �
d6�irlmg
ladilnh,
tirri�ng,
conso, ngay thang... " [2, 124], N6, nhu v�y, hai lAc gla trOn dAo kbi!ng djnh danh
tit rieng chi e6 chirc n�ng chiSu v�t va phai dUQC giit nguyen khi !lich. Quan
dji!1l1
thir hai I� cho rilng, danh!U
rieng cilng nhu cae dart vi tit V\IIlg kh8c deu cO nghia. Theo PIwm Tilt Thl!ng, "cae ten rieng khang chi cO cAu true �bi�t, rna Wng cae th:l.nb
ph§"
� nen chUng c6n chila d\IDg nhlhtg1hong tindli lo� mang tlnh Ijch sir,
truyen thAng,
villt h6a, xi h(li � trung cho m�ic(lng
d6ng
dan tQc nbiIt djnb. Chlnh vithS,
ten rieng d4 tro th:l.nb dAi tu\l11gquan tam
nghien
cim cila obiAu nganb khoa hQc xi h(li khac nhau nhu: sirhqc, dan t(le hqc, tAm II hqc, xA hOi hQC, viln ilqc, ngo" ngtl' hQc,... " [II]. Le
Trung Hoa coi dja danh nilu la m(\t "tam bia Ijch sir
Mug
vang". Vanblhtg gill
trj d6, trong mOt sA trulmg h(lp, �bi�t
la Irong cae lAcpMm
viln hQc,thulmg duQC cac lAc gia kba; thac dua; obiou blnh thire khAc nhau nhu chai
chit, � hi�u (rug lim tIuinh,
§n
d\1, hoan d\L..ching
� trong mOt !jicphi!11
Van hQc, ta n6i
TIulng ddy
dUng lathdng
Chi Pheo, khl d6 Chi Pheo khoAclen lOp v6 ngol\ ngtl'
VOIl
chi1liang tinh cMt diQh danh nhlhtg �c dii!m cUanhiin v�t cUa Nam Cao. Nhir V$y, ChiPhilo Irong tritOng h(lp nay ffi31lg nghia
va duQ'C $it d\1l1g nhu danh tir
chung.
Tuy nhien lOp nghratiA!1l
§n d6 chi c6thi! hii!u dugc khl i\guq; t1Qc cO van v\!1l h6a
c&;
thiSf de biet Chi Philo � di�1l cho m(lt mlo I!inh tu\l11g !1hfut v� I!hiIt djnh. Va �y chinh lam�t
trongnhitng
kh6 kh!q cUa nl!¥lri !lich khi.pbai djch te(\rien,g
trODg cae lAcphAm
v\!1l hq<: khi rna .. hai dai tu\l11g d�c gia: d�c gil ban goc va d(le gill ban djeh
khong c6 cling kian thire vAn
h93. l<hoang
each viln.h6a
nay li�u cO the t1uQCx6a
!'!loa
hay It ra t1U<;rC rut.ng\!1l tr<1�.!!
!lich th�t? Djch�
"ens!it .nguyen
IOn ne!lg nhlt ban
g6c
hay dlch � diem tlnb cach rna ten neng � di�n?11).eo
P(lwn TiltThing,
"tel! rieng tan ��a;
tu caeh III t1an vjc� n�?n
1lgit, I)Am Irong h�
thOng
ngon ngtl' va duQC su d\1l1g vila m\1C t1lch glao bepnhu cac tir thollg
thulmg
(tenchung)
. .(...) Ten rieng cO thA sif d\Ulg nhlhtg klhi�u cO san clia ten chung nhung de gan vila n6 nhlhtg Y Ilghia mang tlnb chilt ham chi hay bieu thi mi)t nguy�n vQng nao d6 cUa 1lSU1ri � ten va mang
100..." [II]. N6i nhu v�y, caeh � ten Irong tac
pMm
vl\D hQC cilng cOthA
dUQCcoi I.. mOt thli Pi1AP I!gh� tht$ mi lAc gill. sir dl11ig nham lieu '* len mOt net
� trung nao t16 cUa n(1fin v�t hay 4@ d�n.h lIOng *
pMm.
l<hong pbaingll1
obien rna
Nguy�n
011 t1�t ten nbiin v�t la !lO(l1l Thlt, hay Nam Coo I� �t t�nnbiin v�t la Chi Philo va Thl NO'... Khl d6, ten
rieng kh61lg
chila m(lt tiit hieuthang tin thu§n my rna n6 I.. mgt tl11 hi�u !him mi ham chila nhlhtg y djnh
38
"
Ng6D
Jlglt .6 11 Dim�O�5
itgh� th�t cWl tAl:
gia,
d6i hoi ngtWi <!jeh .pbAichuyen
tAi 0 v� h6a dich.Chinh vi If do d6. neu,
9jcb.giI\
chi coi danb til rieng Ill. nhllng til c6 chire �chi,Su
v.t, ban dich cbl!c � s! thiSu di tlnh nghe thtij.t CWI v� ban 'v� hQCva hon thA naa, tAl:
pMm
v� hQC IIIe d6 s! mAt di m�tpbAn
y ngl)l'a ham chikhi
chuyen
tAi sang v� boa dicb. Nbu vJy, t&rieng
Irong t8cpMm
m hQCIll. m�t don vj mang nghl'a va cAn pbAi c6 nhlhlg phuong thire dicb � thiL
1.2. va II
thuySt
djcb thtif.t va dicb th�t daM til riengDieh ,thl$ di ra diri
!it
sinn til bang cb\IC nlim truOc C6ng nguyen,nhung
!�
m6n khoa bllc nay chi thVC S\l dullC nghiSn cUu vSo nw. sau thS kI XX. ITn$: do, dich 1111$ thuang dUIJC xem nhu Ill. m�t nbanb cUa ngAnb
n_g6n
ngiI !hQC vA IA m(it trong
l!hlhlg
cOng e\l htlu hi�u giup cho!'�
bQCn�m
vIhlgi
ng6n ngO' n� ngoij. ChInb vi v.y, Irong khoang thOi glan rAt dai,
nhO'og
!nghi!n CUu va 4ich thl$.r8j rae va thulmg khoog di sAu VSo nhO'og v&t de
ell
thA
cUa dieb th�tNblhlg
111m SO CUa thi kI XX IA thOi kI tathAy nghien
ew va dieh �t no rO v6i nbil1lg tAl: gill. nhu Jakobson, Catfore!, Mounin, I
Villay
va Darbelnet.. Tuy nhien. nhO'og nghiSn CUu nay cllng chi dimg�
0 Ivi� d8i
ewSu
ngan ngO'. PhAi dqi dAnnhilog
nghien eUu cUa Eugene Nida i (1964) thi dicb th�t moo thoAt kh6i c8i b6ng eua ngAnb ng6n ng(t vc$i khai I n)� "tuong dualig blnb thire� Va''tuong
duong dOng", bay Koller (1979) Iv6i 5 lolli bl!ilJ tuong &rong khae nbau, DAy cling Ill. th!ri kI
chUng
ta � I!hAy
Sit xuAt hi� Cuapbleu
blnh thue/If thuyCt dieh khac nhau nhm D/ch ngii InghTa
vA D/chinpJ,n
d(ll eWlNewmark,
Lfthuyet
d/ch chILe nang cUa KollervaReiss, U ,huyet dich nghra cWI �Ie$kovitchvaI ederet. TrQng bAi viS! nay, . chUng tai
lAy
l,fthuyit
d/ch nghia (La Theone dll Sens) lam co sO Illtif.o cho"
. SIr kMo sat va
�
tleh � phlllmg t1iire dicb nhAn dan" va dja danh I!<J!lg t8c !phAnl
Djch h(lch & 'I'hJ tli CWI Patrick �lle - ban dieh oWlD�
TM LPlb. II
. I!>UQC bai tAl: gill. nguoi
PMp
D�ca selesicovitch va Marianne Lederer . xAy d\fDg tilnhlhlg
nAm 1970, Lithuyit,
d/ch nghTa di cltQthAy
tlIl)IlI\I vi�tI
I<hi
,dAp liitg
vOi fuQi to!li�l�i)
vlhl ban. KfuIc v6i cae truODg pbAi diel) WUOc ' day ccii til', ngO' "o�hay
c� lam doli vj ella dlo" t1i�t, LfthUyit dith nghta
'lAy
"Y"hay''!'_gbl'a''
(lesens) � d<)ll Vi cuadich thtif.t.j;)�.dai
cUa''j''
c6 the! IIA m�t til, nhit"u til' !lay call vA n6 hoAn ,toAn vuqt qua !<hOI p� VI vo
nSap
ingO'. "'0' Ii. cali rna nguOi
djc�
giO' l$i"!Iu.
khi di quen diC!l�i
cae til dUIJC Ixep Cflili i))iau. DO chinh 'IA CIIi ma
nguOi
dichcAn ci)i1yin'tAi
sang ng6n ngiI. !Viln hoa dich. Va qua1rlnh dich liar duw
tIIA
hien bang tam giae dicll th�t !nhu $8U: ;
I
ThIfC ta (Clii duvc quy
chiAu)
Ng6it
ng(t nguAn
.. .
Ng6n IIgO' dlch
.,' lbeo
�uySt liAr,
dicit tl>,tif.t IA m�t qua trlnIIgam �.giai
do�.�
we tAl:h rOi nhau: (lie\!. trim {Uqng hoa vo ng6n ngQ: vA jliSn 4t Illi. (l gw d'oon
hi8u,.
til,nhQjlg, yill
��1l
agO' Irojlg vlln bang¢c
kat ho;Jp v6i kiSn !hUeb8A;h khoa di tlch Illy til' • vA cae.thOitg tin cO clUIJC th6ng qua vi� 4QC
m bA!l. di61\
gia
se blnjI thAQh nOi dung !1IA tAl:gil
mu8nchuyen
tAi tUc 11., ,..
.. .
I
,
Pbuv"g
, ; tb6echurfn �ieb-
-
bi�"
ngOn va hAm"gOn.
KIuic vm cae vin ban banh cl\lnb, vin ban vin hQC:
thuOpg chUa d\IDg rit nbiSu y ham chi. Day sa layau
..Ih
xiy d\1118 caegill,
tringh� thl$ Clia t8c
pb4m
vin hQC, kat nOi t8c git vai ngubi dQc. N6 nhu mQt,:
SQi day lUong t8c vO hlnh giila hQ. Chlnh diSu nay Idch'tbleh S\f lien lU6ng,I huy
,,?ng.
caeki� th�
..an CI·'.lIgliOi dQc.� �y,
kh6 khan IrOng djch thl$, S! xuat hi�n khi rna ki!n thire vin h6a a hai
dO.
lU\1Dg ngumd9c:
ngulJi dQCvAn ban
nguAn
va ngum dQC vin ban dlch 18 nit kMc nhau. Neu coi danh tirrieng d6ng vai trO lIhu danh tir chung, tire Ia cOOg chUa d\IDg IrOng m�t sA
• trulJog h(rp cae y ngbIa ham chi, djch git sa
pbai
iam saochuySn
IlIi y nghTaD d6 rna iIh(\ng lim mAt di toAn bQ hay m9t pban nghIa Clia 06. Tuy obien, djch
� giA S! g�p trir ng� 16n hon khl rna vo
ngCln
ngil" c,',a danh tir chung sa bien mAtIt � buQc pbai
bi!"
mat hoin toap a ngon ngil" - vin h6a dlch, IrOng khi d6, voiI ngon "gil Clia danh tir rieng IrOng nit
nhlSu
t!'U6ng hqp cAn pbai dU(JCgilll�.
,I Giai d� thu hai la triru tur;ng IuJa va ngon ngii. f}iy ehlnh Ill. n6t mai,
:
d6nggop
to 160 ella tfthuyit
d;ch nghra dOi vai nginhlich
su djch thu$.t n6i.' chung. NbO vAG vie<: q"an SlIt va th\IC Mph djch song song IrOng cAe hQi ngbj,
, h(\i thiK> IrOng nu6c va
qu6c �,
hai t8c gili nguiJi PMp c!li kh8i quat giai do.."• III duy nay len th:lnh IJ
thuyet.
0 giai do.." nay, djch gis S! cOging
quell di� bo8n toAn lap vo
n_gon
ngll de! gilll� "j" rna t8c git muOntruySn
1lIi. Giai• do�n nay thulJog rat kh6 t)l\IC bi�n va nh�n biS! dugc dAi vm cOng t8c bien
, dich khi rna djch giA luOn luOn cO sin vin b8n
gOc
truac mit. Dich giA kbi•• d6 cO xu
bu6nf
bAm sat va doi khi phil thuQc vao vin bangOc.
Va cblnh viH do nay rna rat nbi.!u djcb gii cbo ra nhllog ban dich bam tir, khOng !boat
• ngbia hay dOi kbi cOn sai Ie<:b nghIa hay djch thanh nhllog cau khang tJiA biiu
� dU(JC a
nllan
"gil • vin h6a dlch. Ttiru IrI(mg hOa va ngon ngii la mQI khiuI
khOng the
thieu
IrOng diehth,'�t
neu djth gilimlJ6n
� ra 1119t ban djeh trung• !bonh vai ban
gOc
bbi khong phAi djeh y nguyen tUng tir nhu vin bangOc
thlI dicb gili mm dll(>C coi Ia !rUng thanh MOl ngulJi dich khi
cbuySn
IlIi dUng ''Y''• ella t8c gia mai duQC coi IA truiIg l(Ianh vm t8c
gia.
Dieb ten riang ciing doi'.
hOi ngum die!! ph8i triru lIr(lng hOa va ngon ngii. Thl d.... khi ta dich cau No• dUng [0
tluing
IJQn Juan. Khi d6 Don Juan sa pbaibien
mAt Irong dAu ella i<Ii':" fA
v;\ ynghI�
mOt IIIlh ching'!"
dnhha�
IUa�nh
phil nil mai I�� �
, � ClIp
chuyen
1lIi. VA lily vA<> y dinh Clia die!> glirQUf.n
dua "tac g,a denj
gip
dQc gia" hay "dQc giaden gAn
lAc gi"" (Theo Schleiel,(,acher) ilia ten /)on Juan sa dugc gill I� hay du<;x: cii bi!n t!>anh "SO Kbanh" cho hqp vmvin h6a C'la !lgUIJi Vi� hay chi tiQb cbat Clio nhAn v� dU(JC gilll� (tong 1rl!Cn!g
hQp kI!Ong cO tuong duong trong vin h6a dlch.
Neu
nhu dieh gia 13m tAt hai giaj 4� hiiu va trim (It(lng h6a v6 ngonngii, cb!c cbin
nlng
djch gia c!li cOtbS
dap Ung hai tjeu chi dAu tien IrOllg ba lieu chi iIbi dich vin hin vin hQC noi cbung IA: "tin, 4t. nba". ''Nh!'' chi cO thS cO dUgc khi dich gili lim tAt giai do.." thu � d6 Iidijn
d{lt [(Ii. Di�n 4tl � 1>\ vi� djeh giA sa dimg "gOn II) cUa ngO!! ngll dicit dS
ebuy!n
IlIi lfi "y": Clia lAc gia sapg ngO!! ngll <lich S!I9 eho
j
dugcdj�
d;!t p!>ilhqp
vai ligonngIl- villi b6a 41ch. Diy la giai do.." cubi el)alg vi q"an ItQIIg nhAI � 1)6 Is
san
pMm
cootbAy
dich giA c!li hie.. dIlpg va timdUng
phuong th(rcchl'yS,,1lIi
,
, ,39
40
.,
"
Ng&D
Dgn.sa
12 Dim,2,015
d�n ngulri dQc.
Dich
gia khi dich t!n rieng, do la ten rieng chi mang cMe nangdjnh
cianh bay cO chua y bam chi, cling s! pp nit nhiAu kho khAn khidi&t � I�. vA � ngon ngQ, ,hai ngOn ngQ clia vlin ban
gOc
va vlin bandich cO nhllng � diem va ngQ am, .t\r V\IIIg va ngQ
phap
kbac nhau. Thf d�ten ngulri Ii Haifldne khi, dich sang
liSng
Vi�t chUng ta s! phien lim la Hap.kin nhu khi
d9C
aIiSog
Viet hay s! gilt nguyen Haifldne nhu aliSng Phap.
Va voo mQI � dis danh cO cau � t\r danh t\r chung, khi di&.
411lrl,
ta nendich hay gilt nguyen. va m�t vlin hoa, khoang each dis II �lia hai <!At nuac Ii i I� th� voo
khoang
cac.. vAn hoa clia haiqU6c
gia do. Thf dll nhu vlin hOO iPhap s!
"f'
nhiAudia�
khAc bi�t','00
vlin Iioa Viet Nam�an
I.. vlinh6� 'tn�ng
IQuOc
voo van lloa Viet Nam.DiAu
nay ollng 06 lAc dQng rAt Ian den dlCh j th�t khi ten rieng Ii diu tlch mang tInh Ijch sir - vlin h6a r6 net cUa m3i IquOc
gia.ChUng
ta co thalAy
viec dich ten nhlin v�t NguyCI trong truyen I Monh Irting cu61 rimg cUaNguy!n
Minh CMu cho dOc gia nooc ngoat tam ithj dll
48 tMY'kho
khAn clia dich gia. Oich giA khi d6 s! lam thS nao de vila I chothiy
Ngliycl cling cO 'lighT. Ii "trling". Ten 8Qi d6 khi dichphal'
lam sao ,g(li cho ngulri dQC
thAy
duQC vi! dl'!' hean hac, tuyet blch va vol dl'!'diy
chit Il§og
� cUa nh!n v6t Nguycl. Va n8u khidichl
dich gia vIn gilt nguyenNguyfl
thl dQc gia ngulri ouacngolli
khang bi& lieng Viet s! khang lien kSt duqc blnh Anh Nguyrl - triing. Han thS nlta, 16p nghY. tiem Anding
sau ten IgQi, ke eli khi ten Nguy�t du'lC dich, cling s! bi�n inAt a ng<'ln ngQ - van hOO
dich. V�y trong tnrCmg hqp do, dich giA nen noi rei y ham chi trong lAc
phAm
IvAn hQC hay dilng
phil
chil de trAnh S\l' mAt mAt vA m�1 nQidung. :
2. Pbwog tb""
dich
obiD daob va 41a dl!olt lFoog IlIcpbim
Dicit .It,clt .l TltO til cua Patrick DevUle
2.1. Viii net vA i$c
pMw.O/ch
ht,zch .l T/iO la tD/ch h(lch & :tho lil
(Pesle
&Cholera)
cUa Patrick Deville du'll'x�
.b>\n �
PMI'
\lao nAnt ZOI2, Va·trong nAnt do. tacphAm
d3 4tgiOO
t1\uang ,.II'eminll, mOf trong nhllng giai
thuang
cae quy c�.Fhap
dAnh che) lAcpMm
'vAn hQc
hl!y
nhAt tronS nAnt l(luQc tha,Io� t»() hay vlin xua;, NAnt 2013, lAc; p)lAm
d3 di1\Jc djth ,sangliang
Viet. Dich h(lch � Th& la nhu m�tcu6,n lieu
'�.:r ve cUQc dm cUa bac s; Alexandre
Yersillt n$U1ri
d3 pMt hi�11 ra vllc-xiil !cMI18
�n)l dich h¢h va.:6118 ,hlen
ca c'* dlri nlinh cbo y hQC va nhllng pbAtnlinh.
Ong
d3 trIIi quaphAn'l60
thlri Iilan c� cUQc dlri minh a Nha Trang,Da �1. ch11. henh cho ngulri dAn va giilp hQ pMt triAn
nOng
nghi�p lim diy.Nbllng
c6ng
hien cUa ong d3,di1qc Patrick PevUle !IIi hien I� het sire tl mlDlib vAo nhllng Ii .I(lu ong !rae dO; YOO m� • ba
Fanny
va cAed6ng nlihiep
trongnh6111 nhllng ilI<'ln d� cDa Pasteur.
GiAng
nhu nQi dung Yersiil vi[t IrOng thu giri m� DO'i ma khOng <Ii �l ,con g1 .fa <lUi nIl'a [16, 42], cUQc dm ong IA nlillng cUQc khAm pl\8' trong th�gi6i
kho. IiQC va eli th& gi<>i th\lC. Sau khi tam xongTien
�t vao nam 25 tu6i va .giling 4y mQt thlri gian, <'lngquySt
diiJh tbAm
hi&u
� vUQgdit
m6i voo tu cAeh bac sT tren tau. Va nhllng cuQcd" ngo� nay dA dua
anI!
d;kh4p
mQimi�.n t1i�
giootro�g
d6 00 Nha Trang -nm I1Il\ sa" nay Ollg d3 glin b6
pMn
cyn I" cua cUQc dOi .,
! fbll'01lg Ibm; CbUY@D djcb..."
,_ ... ,. . .... ... 4�I C4u ehuY�D xung qWlllb euQc dIri Yersin vOO nbQng nMn v�t c6 th4t vii
i dia danh c6 thlre trong Ijch sir tuOng chimg sI! khang gAy kh6 khln cho nguOi
j djch khi phai
chuyen
ngil' sangtiAng
Viet Tuyobion, viec kh80 salt cae phuongI thuc djeh nMn danh vii c1ja danh cho
tMy
tinb phuc �p trong viecehuyen
, djeh nblin danh vii dja danh til
tieng Ph!p
sangtieng
Viet. V00 ngan ngil' ke! ehuyen
'."""g
!lnbchAt .sh!
chop Ijch sir, obieu Sllkie� d� lOng �ep'
vOO:
nhau, D,ch h(lch & Tho ta ngay (1 biIng6c,
huOng too dOl tu(lDg dQc ilia Iii" nhQng
clog
lap trI thucPhilp.
tac gia theo chlin Yersin vii duanguOi
dQc den, mQi nm tren the giOO vii tai hien I� obQng S\l kien Ijch sil • vlln h6a di di�n
• ra � nbQng dja danb oay. £IS Irob ho)i duQC cae thOng tin
chuyen
t8i thongI 'lua cac c1j;l dMb vii ilhAn danh trong Viln biIn
g6c,
40i hoi nguOi dQcplu\i
c6I SI!n cac kiSn thuc va
�a
daMC.llng
nbu ¢lie nhlin.v�t
duQC tac gia dec$p, h��
j dling
de
so sAnh, chm chit...Dlel,1
oay s! cling tro nen kho khlln han dOl vOOj nguOi dQc (] "lin blin dlch khi khang Cling chia se nen vlln h6a v6i nguOi dQC
I vlln bAn
gAc.
Khi d6, va! tr6 cllan$uOi ?lch
sI!I�
cAu nAi giupnguOi
dQCv�
, bIin dJch c6 the cl\n1 � duQC het c3i hay clIi d�p clla vlln I)Iin
gAc.
DuOO• diy sI! Iii ohllng
I'hIin
tlch va cachchuyen
djch nMn daM vii dja danb trongi tile
phfun
oily..
,
, 2,2, Phu(mg thue djch IlhIin <,Ianb
:
300 ten vOODich h(lch & Th6 ttl Iii mQt tilephAm
c6 s.} IU(lDg nMn danh db 00), hon<