ChiÕn l−îc t¨ng tr−ëng xanh cña hµn quèc vµ nh÷ng gîi ý cho viÖt nam

(1)

ChiÕn l−îc t¨ng tr−ëng xanh cña hµn quèc vµ nh÷ng gîi ý cho viÖt nam

Hoµi phóc tæng thuËt hÕ giíi hiÖn nay ®ang ph¶i ®èi mÆt

víi nh÷ng th¸ch thøc lín vÒ m«i tr−êng, ®Æc biÖt lµ biÕn ®æi khÝ hËu ngµy cµng cã nhiÒu diÔn biÕn phøc t¹p.

D©n sè thÕ giíi t¨ng nhanh khiÕn cho nhu cÇu vÒ ®Êt, n−íc, n¬i c− tró, n¨ng l−îng kÌm theo khÝ th¶i, r¸c th¶i còng t¨ng nhanh, lµm t¨ng ¸p lùc lªn m«i tr−êng sinh th¸i. Bªn c¹nh ®ã, qu¸

tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ kh«ng tÝnh tíi yÕu tè m«i tr−êng, gi¸ trÞ vèn t− b¶n tù nhiªn ch−a ®−îc ®Þnh gi¸ ®óng vµ ®ñ, l·ng phÝ tµi nguyªn trong s¶n xuÊt vµ tiªu dïng ®ang lµ nh÷ng th¸ch thøc lín

®èi víi c¸c quèc gia.

Nhu cÇu t×m kiÕm nh÷ng c«ng cô míi vµ chuyÓn ®æi m« h×nh t¨ng tr−ëng hiÖn cã ®Ó gi¶i quyÕt hiÖu qu¶ c¸c vÊn

®Ò mµ thÕ giíi ®ang ph¶i ®èi mÆt, ®ång thêi cã thÓ biÕn nh÷ng th¸ch thøc thµnh c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn cµng trë nªn cÊp thiÕt h¬n bao giê hÕt. V× vËy, võa qua ViÖn Nghiªn cøu §«ng B¾c ¸ (ViÖn Khoa häc x· héi ViÖt Nam) ®· tæ chøc Héi th¶o khoa häc quèc tÕ "ChiÕn l−îc t¨ng tr−ëng xanh cña Hµn Quèc vµ nh÷ng gîi ý cho ViÖt Nam" víi sù tµi trî cña ViÖn Khoa häc x· héi ViÖt Nam vµ Quü Giao l−u quèc tÕ Hµn Quèc. Víi hai

phiªn th¶o luËn, Héi th¶o tËp trung vµo ba vÊn ®Ò lín, ®ã lµ: tÝnh tÊt yÕu cña t¨ng tr−ëng xanh trong thÕ kû XXI, chiÕn l−îc t¨ng tr−ëng xanh cña Hµn Quèc, qua ®ã lµ nh÷ng gîi ý rót ra cho ViÖt Nam.

TÝnh tÊt yÕu cña t¨ng tr−ëng xanh

VÒ kh¸i niÖm t¨ng tr−ëng xanh, cã nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau. ñy ban Kinh tÕ x· héi khu vùc ch©u ¸ - Th¸i B×nh D−¬ng cña Liªn Hîp Quèc ®Þnh nghÜa: "T¨ng tr−ëng xanh lµ chiÕn l−îc t×m kiÕm sù tèi ®a hãa trong s¶n l−îng kinh tÕ vµ tèi thiÓu hãa g¸nh nÆng sinh th¸i. C¸ch tiÕp cËn míi t×m kiÕm sù hµi hßa gi÷a t¨ng tr−ëng kinh tÕ vµ tÝnh bÒn v÷ng m«i tr−êng b»ng viÖc thóc ®Èy nh÷ng thay ®æi c¬ b¶n trong s¶n xuÊt vµ tiªu dïng x· héi" (2). Cßn theo UNDP, t¨ng tr−ëng xanh (nÒn kinh tÕ xanh) lµ t¨ng tr−ëng kinh tÕ, n©ng cao ®êi sèng cña con ng−êi vµ c¶i thiÖn c«ng b»ng x·

héi, ®ång thêi gi¶m thiÓu tèi ®a rñi ro m«i tr−êng vµ thiÕu hôt sinh th¸i (1).

Theo c¸c nhµ ph©n tÝch, t×nh tr¹ng m«i tr−êng xÊu ®i hiÖn nay lµ do ba nguyªn nh©n c¬ b¶n. Mét lµ sù t¨ng tr−ëng qu¸ nhanh, ®Æc biÖt lµ trong ba

T

(2)

lÜnh vùc d©n sè, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ sö dông tµi nguyªn. Hai lµ giíi h¹n cña tù nhiªn, khi nÒn kinh tÕ t¨ng tr−ëng qu¸ nhanh lµm kiÖt quÖ nhanh chãng çc tµi nguyªn, t¹o ra qu¸ nhiÒu chÊt th¶i vµo m«i tr−êng sèng, thu hÑp nguån ®Êt canh t¸c tõ çc nguån tµi nguyªn t¸i t¹o. Ba lµ sù chËm trÔ trong ph¶n øng cña con ng−êi tr−íc çc biÕn cè vÒ sinh th¸i, thÓ hiÖn ë çc mÆt th«ng tin, ra quyÕt ®Þnh vµ hµnh ®éng, hËu qu¶ lµ hiÖn tr¹ng m«i tr−êng ngµy cµng trÇm träng (2).

Tr−íc thùc tr¹ng ®ã, Héi th¶o nhËn

®Þnh, t¨ng tr−ëng xanh lµ mét h−íng ®i gãp phÇn b¶o vÖ m«i tr−êng, gi¶m thiÓu vµ thÝch øng víi biÕn ®æi khÝ hËu, t¹o sinh kÕ bÒn v÷ng vµ xãa ®ãi gi¶m nghÌo. ViÖc thóc ®Èy t¨ng tr−ëng xanh hay qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ xanh t¹o ra tiÒm n¨ng to lín ®Ó ®¹t

®−îc sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ xãa ®ãi gi¶m nghÌo víi tèc ®é ch−a tõng thÊy

®èi víi tÊt c¶ c¸c quèc gia. Riªng ®èi víi c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn, t¨ng tr−ëng xanh cßn t¹o ®µ cho mét b−íc

"nh¶y vät" ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ mµ kh«ng cÇn chÊp nhËn "« nhiÔm tr−íc, xö lý sau".

Thùc tÕ cho thÊy t¨ng tr−ëng xanh

®· ®−îc x¸c ®Þnh lµ träng t©m trong chÝnh s¸ch ph¸t triÓn quèc gia cña nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi trong nç lùc ®¹t

®−îc sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Trong ®ã

®¸ng chó ý lµ nhiÒu quèc gia nh− Hµn Quèc, NhËt B¶n, §øc, Anh, Ph¸p, Hµ Lan... C¸c n−íc trong khu vùc nh− Lµo, Campuchia, Thailand còng ®ang nç lùc x©y dùng mét lé tr×nh t¨ng tr−ëng xanh quèc gia.

Theo c¸c ý kiÕn t¹i Héi th¶o, kinh nghiÖm cña c¸c quèc gia cho thÊy hiÖn

cã mét sè çch tiÕp cËn ®Ó thóc ®Èy t¨ng tr−ëng xanh, ®ã lµ çch tiÕp cËn theo tõng khu vùc cña nÒn kinh tÕ, hoÆc çch tiÕp cËn liªn ngµnh xuyªn suèt çc lÜnh vùc nh− sö dông hiÖu qu¶ tµi nguyªn, s¶n xuÊt vµ tiªu dïng bÒn v÷ng... Tuy nhiªn víi çch tiÕp cËn nµo th× néi dung cña t¨ng tr−ëng xanh còng bao gåm çc vÊn ®Ò chñ yÕu sau: s¶n xuÊt vµ tiªu dïng bÒn v÷ng; gi¶m ph¸t th¶i khÝ nhµ kÝnh vµ thÝch øng víi biÕn ®æi khÝ hËu;

xanh hãa çc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th«ng qua ph¸t triÓn c«ng nghÖ xanh, ph¸t triÓn çc ngµnh c«ng nghÖ cao sö dông Ýt tµi nguyªn, ¸p dông çc biÖn ph¸p s¶n xuÊt s¹ch; x©y dùng c¬ së h¹ tÇng bÒn v÷ng; b¶o vÖ, khai th¸c vµ sö dông hiÖu qu¶ tµi nguyªn; c¶i tæ vµ

¸p dông c¸c c«ng cô kinh tÕ; x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c chØ sè sinh th¸i.

ChiÕn l−îc t¨ng tr−ëng xanh cña Hµn Quèc Th¸ng 8/2008, trong bµi ph¸t biÓu kû niÖm 60 n¨m ngµy thµnh lËp n−íc

§¹i Hµn D©n Quèc, Tæng thèng Lee Myung Bak ®· bµy tá quan ®iÓm cña ChÝnh phñ míi trong viÖc cñng cè ®éng lùc t¨ng tr−ëng, x©y dùng mét ®Êt n−íc tiªn tiÕn trªn c¬ së nhËn thøc s©u s¾c nguy c¬ c¹n kiÖt tµi nguyªn vµ biÕn ®æi khÝ hËu, ®ång thêi kh¼ng ®Þnh, chÝnh s¸ch t¨ng tr−ëng xanh víi l−îng cacbon thÊp chÝnh lµ triÓn väng t−¬ng lai cña Hµn Quèc.

Sau khi triÓn väng t¨ng tr−ëng xanh ®−îc c«ng bè, mét sè c¸c c¬ quan chøc n¨ng ®· ®−îc thµnh lËp, nh− ñy ban T¨ng tr−ëng xanh trùc thuéc Tæng thèng (2009), ViÖn Nghiªn cøu t¨ng tr−ëng xanh toµn cÇu (2010)... HÖ thèng chÝnh s¸ch vÒ t¨ng tr−ëng xanh cña Hµn Quèc ®−îc x©y dùng tõ chiÕn l−îc vÜ m« ®Õn c¸c chÝnh s¸ch theo tõng

(3)

ngµnh, tõng giai ®o¹n víi c¸c néi dung cô thÓ ®· nhanh chãng ®−îc hoµn thiÖn.

ChiÕn l−îc t¨ng tr−ëng xanh cña Hµn Quèc bao gåm 10 ®iÓm chÝnh, ®ã lµ:

1/ Gi¶m thiÓu ph¸t th¶i nhµ kÝnh, t¨ng tr−ëng víi l−îng cacbon thÊp.

2/ T¸i c¬ cÊu kinh tÕ víi ®éng lùc t¨ng tr−ëng míi lµ ngµnh c«ng nghiÖp xanh vµ c«ng nghÖ xanh th©n thiÖn víi m«i tr−êng.

3/ Ph¸t triÓn c«ng nghÖ xanh tæng hîp trªn c¬ së tËn dông çc lîi thÕ cña çc ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän Hµn Quèc nh− c«ng nghÖ th«ng tin, sinh häc, c«ng nghÖ tinh x¶o... nh»m s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu çc s¶n phÈm xanh.

4/ Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò "t¨ng tr−ëng kh«ng cã viÖc lµm" hiÖn nay th«ng qua viÖc ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghÖ xanh.

5/ N©ng cao søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trong ®¸p øng tiªu chuÈn quèc tÕ vÒ m«i tr−êng b»ng kü thuËt xanh.

6/ T¸i c¬ cÊu l·nh thæ quèc gia thµnh l·nh thæ t¨ng tr−ëng xanh, Ýt cacbon.

7/ Thùc hiÖn cuéc c¸ch m¹ng xanh thay ®æi ph−¬ng thøc sinh ho¹t vµ tiªu dïng.

8/ Kh«ng chØ trªn gãc ®é s¶n xuÊt vµ c«ng nghÖ, t¨ng tr−ëng xanh cÇn thay

®æi nhËn thøc trªn gãc ®é ®¹o ®øc, v¨n hãa-x· héi.

9/ Gi÷ tÝnh c«ng b»ng trong thu thuÕ th«ng qua viÖc t¨ng thuÕ ph¸t th¶i nhµ kÝnh vµ « nhiÔm m«i tr−êng còng nh− hç trî, khuyÕn khÝch ®Ó thu hót sù tham gia tù nguyÖn cña nh©n d©n.

10/ T¨ng tr−ëng xanh lµ chiÕn l−îc marketing quèc gia. Th«ng qua viÖc

tuyªn truyÒn vÒ chiÕn l−îc t¨ng tr−ëng xanh, n©ng cao vÞ thÕ quèc tÕ cña Hµn Quèc víi t− c¸ch lµ mét quèc gia ®i ®Çu trong lÜnh vùc m«i tr−êng quèc tÕ (4).

ChiÕn l−îc t¨ng tr−ëng xanh ®−îc ChÝnh phñ Hµn Quèc cô thÓ hãa víi nhiÒu kÕ ho¹ch ®−îc v¹ch ra (4).

KÕ ho¹ch toµn diÖn chèng biÕn ®æi khÝ hËu: tr−íc hÕt lµ ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp th©n thiÖn víi khÝ hËu, t¨ng c−êng søc c¹nh tranh trong xuÊt khÈu, t¨ng ®Çu t− cho R&D nh»m ph¸t triÓn c«ng nghÖ xanh ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ. Th«ng qua viÖc gi¶m t×nh tr¹ng ïn t¾c giao th«ng, n©ng cao chÊt l−îng sèng, x©y dùng lèi sèng th©n thiÖn víi m«i tr−êng xanh, c¶i thiÖn b¶n chÊt x·

héi, thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi øng víi biÕn ®æi khÝ hËu song hµnh víi ®æi míi ph−¬ng thøc sinh ho¹t. §ång thêi, x©y dùng môc tiªu gi¶m khÝ th¶i nhµ kÝnh, t¨ng c−êng hîp t¸c quèc tÕ b»ng viÖc thùc hiÖn chiÕn l−îc hîp t¸c n¨ng ®éng, hç trî c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn.

Gãi kÝch cÇu xanh: träng t©m lµ t¹o viÖc lµm vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c ngµnh nghÒ cã kh¶ n¨ng thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ. KÕ ho¹ch nµy kÕt hîp chÝnh s¸ch t¨ng tr−ëng xanh ng¾n h¹n vµ kh¶ thi víi chÝnh s¸ch t¹o viÖc lµm nh»m ®¹t hiÖu qu¶ t−¬ng hç vÒ mÆt chÝnh s¸ch cao nhÊt. §©y lµ kÕ ho¹ch x©y dùng mét nÒn kinh tÕ tiÕt kiÖm tµi nguyªn trªn c¬ së tiÕt kiÖm n¨ng l−îng, t¸i sö dông tµi nguyªn vµ ph¸t triÓn n¨ng l−îng s¹ch; n©ng cao chÊt l−îng sèng b»ng viÖc x©y dùng m¹ng l−íi giao th«ng xanh, cung cÊp n−íc s¹ch, « t«

xanh, nhµ xanh, tr−êng häc xanh...; b¶o

®¶m an toµn cho t−¬ng lai th«ng qua viÖc gi¶m ph¸t th¶i nhµ kÝnh, qu¶n lý

(4)

tµi nguyªn n−íc, qu¶n lý rõng vµ hÖ sinh th¸i;...

ChiÕn l−îc ph¸t triÓn ®éng lùc t¨ng tr−ëng míi: ®Æt träng t©m lµ thÞ tr−êng vµ chó träng hiÖu qu¶ kinh tÕ kÐp. Cô thÓ lµ t¹o ra 17 nguån ®éng lùc t¨ng tr−ëng míi thuéc 3 lÜnh vùc chÝnh lµ ngµnh c«ng nghÖ kü thuËt xanh, ngµnh c«ng nghÖ tÝch hîp tiªn tiÕn, ngµnh dÞch vô cao cÊp. Th«ng qua viÖc xuÊt khÈu, môc tiªu ®Õn kho¶ng n¨m 2018 kim ng¹ch xuÊt khÈu sÏ ®¹t møc 920 tû USD (4).

ChÝnh s¸ch toµn diÖn nghiªn cøu ph¸t triÓn c«ng nghÖ xanh: h−íng ®Õn viÖc t¨ng gÊp 2 lÇn chi phÝ cho R&D c«ng nghÖ xanh vµo n¨m 2012. KÕ ho¹ch ng¾n h¹n vµ dµi h¹n tËp trung vµo 27 lÜnh vùc c«ng nghÖ chÝnh nh− dù

®o¸n biÕn ®æi khÝ hËu vµ x©y dùng m«

h×nh, tÊm n¨ng l−îng mÆt trêi ®iÖn quang voltaic, LED, t¸i sö dông r¸c th¶i...

KÕ ho¹ch t¨ng tr−ëng xanh cña c¸c bé ngµnh: Bé Kinh tÕ tri thøc c«ng bè ChiÕn l−îc c«ng nghiÖp t¨ng tr−ëng xanh theo m« h×nh tri thøc lµm chñ ®¹o (2008) vµ ChiÕn l−îc 15 n¨ng l−îng xanh. Bé M«i tr−êng c«ng bè KÕ ho¹ch thùc hiÖn t¨ng tr−ëng xanh lÜnh vùc m«i tr−êng (2009). Bé V¨n hãa thÓ thao vµ du lÞch x©y dùng ChiÕn l−îc v¨n hãa v× t¨ng tr−ëng xanh Ýt cacbon (2009)...

Tuy mçi ngµnh cã mét c¸ch thùc hiÖn riªng nh−ng ®Òu cã chung mét quan niÖm vµ môc ®Ých nh»m ®¹t ®−îc môc tiªu chung mµ kÕ ho¹ch vÜ m« ®· ®Ò ra.

KÕ ho¹ch 5 n¨m t¨ng tr−ëng xanh giai ®o¹n 2009-2013, nh»m thùc hiÖn 3 ph−¬ng h−íng chiÕn l−îc chÝnh.

Thø nhÊt lµ ®èi phã víi biÕn ®æi khÝ hËu, tù lËp vÒ n¨ng l−îng víi 3 ch−¬ng

tr×nh: Gi¶m ph¸t th¶i nhµ kÝnh mét çch hiÖu qu¶ trong tõng lÜnh vùc theo tõng giai ®o¹n; T¨ng c−êng tù lËp vÒ n¨ng l−îng ngoµi dÇu má th«ng qua viÖc qu¶n lý çc doanh nghiÖp tiªu thô n¨ng l−îng lín vµ t¨ng tû träng cña n¨ng l−îng h¹t nh©n; T¨ng c−êng kh¶ n¨ng thÝch øng víi biÕn ®æi khÝ hËu víi çc dù

¸n träng t©m lµ c¶i t¹o 4 con s«ng lín, qu¶n lý nguån n−íc, biÓn, hÖ sinh th¸i rõng, x©y dùng thÓ chÕ phßng chèng, h¹n chÕ thiªn tai.

Thø hai lµ x©y dùng ®éng lùc t¨ng tr−ëng míi víi 4 ch−¬ng tr×nh: Ph¸t triÓn c«ng nghÖ xanh vµ biÕn nã thµnh

®éng lùc t¨ng tr−ëng th«ng qua tËp trung ®Çu t− cho c¸c c«ng nghÖ nh−

LED, pin mÆt trêi,...; X©y dùng ngµnh c«ng nghiÖp xanh víi viÖc xanh hãa c¸c ngµnh s¶n xuÊt chñ lùc vèn cã, ¸p dông réng r·i chÕ ®é kinh doanh xanh, nh©n réng m« h×nh doanh nghiÖp võa vµ nhá xanh...; N©ng cÊp c¬ cÊu c«ng nghiÖp víi viÖc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cao tÝch hîp nh− nano, tÝch hîp c«ng nghÖ IT, c«ng nghÖ viÔn th«ng vµ ngµnh dÞch vô chÊt l−îng cao; X©y dùng nÒn t¶ng cho nÒn kinh tÕ xanh qua viÖc ¸p dông chÕ ®é mua b¸n quyÒn ph¸t th¶i khÝ cacbon...

Thø ba lµ c¶i thiÖn chÊt l−îng sèng vµ n©ng cao vÞ thÕ quèc gia víi 3 ch−¬ng tr×nh: X©y dùng m¹ng l−íi giao th«ng xanh; TiÕn hµnh cuéc çch m¹ng xanh trong lèi sèng víi gi¸o dôc t¨ng tr−ëng xanh, x©y dùng con ng−êi vµ c«ng d©n xanh, ¸p dông chÕ ®é d¸n nh·n m¸c xanh; §−a Hµn Quèc trë thµnh quèc gia kiÓu mÉu trªn thÕ giíi vÒ t¨ng tr−ëng xanh th«ng qua viÖc ph¸t triÓn mèi quan hÖ hîp t¸c gi÷a çc n−íc tiªn tiÕn víi çc n−íc ®ang ph¸t triÓn, t¨ng c−êng viÖn trî c«ng vÒ t¨ng tr−ëng xanh...

(5)

Tæng møc ®Çu t− thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5 n¨m nµy (giai ®o¹n 2009-2013) lµ 107,4 ngµn tû won (t−¬ng ®−¬ng kho¶ng 96,9 tû USD) víi hiÖu øng s¶n xuÊt 5 n¨m ®¹t tõ 182-206 ngµn tû won, t¹o ra 1,18-1,47 triÖu viÖc lµm (4).

Ngoµi ra, ChÝnh phñ Hµn Quèc cßn

®Ò xuÊt mét ®iÒu luËt khung míi vÒ t¨ng tr−ëng xanh, ®Ò cËp ®Õn tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn n¨ng l−îng, biÕn ®æi khÝ hËu vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng.

ChiÕn l−îc t¨ng tr−ëng xanh cña Hµn Quèc tiÕp cËn toµn diÖn tíi t¨ng tr−ëng ®Ó chuyÓn ®æi toµn bé hÖ thèng tµi nguyªn vµ sö dông n¨ng l−îng trong tÊt c¶ c¸c khu vùc cña nÒn kinh tÕ tõ c«ng n«ng l©m nghiÖp cho ®Õn x©y dùng, giao th«ng,... C¸ch tiÕp cËn toµn diÖn trong chuyÓn ®æi c¬ cÊu cña nÒn kinh tÕ sÏ tèi ®a hãa sù phèi hîp gi÷a bªn cung vµ bªn cÇu cña thÞ tr−êng. Cho

®Õn thêi ®iÓm hiÖn t¹i, cã thÓ thÊy râ t¨ng tr−ëng xanh ®· b¾t ®Çu bÐn rÔ trong nÒn kinh tÕ Hµn Quèc (3).

Nh÷ng gîi ý cho ViÖt Nam

ë ViÖt Nam, t¨ng tr−ëng xanh ®−îc hiÓu lµ qu¸ tr×nh t¸i c¬ cÊu nÒn kinh tÕ

®Ó tiÕn tíi viÖc sö dông hiÖu qu¶ tµi nguyªn thiªn nhiªn, gi¶m ph¸t th¶i nhµ kÝnh th«ng qua nghiªn cøu vµ ¸p dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i; ph¸t triÓn hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ nÒn kinh tÕ, øng phã víi biÕn ®æi khÝ hËu, gãp phÇn xãa ®ãi gi¶m nghÌo vµ t¹o

®éng lùc thóc ®Èy t¨ng tr−ëng kinh tÕ mét c¸ch bÒn v÷ng. ChiÕn l−îc t¨ng tr−ëng xanh ë ViÖt Nam ®Ò ra cho giai

®o¹n 2011-2013 vµ tÇm nh×n ®Õn n¨m 2050 (6).

Theo xu h−íng chung trªn thÕ giíi,

®ång thêi nghiªn cøu mét trong nh÷ng tr−êng hîp ®i ®Çu ®iÓn h×nh lµ Hµn

Quèc, ViÖt Nam còng ®ang h−íng tíi con ®−êng t¨ng tr−ëng xanh g¾n víi ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Ba môc tiªu chÝnh cña chiÕn l−îc t¨ng tr−ëng xanh ë ViÖt Nam ®−îc x¸c ®Þnh bao gåm: 1/ Gi¶m ph¸t th¶i khÝ nhµ kÝnh, xanh hãa nÒn kinh tÕ ®Ó thùc hiÖn nç lùc chung vÒ thÝch øng vµ gi¶m thiÓu biÕn ®æi khÝ hËu. 2/ Xanh hãa s¶n xuÊt, cô thÓ lµ t¸i cÊu tróc nÒn kinh tÕ theo h−íng ph¸t triÓn s©u, gi¶m sö dông tµi nguyªn thiªn nhiªn, t¨ng c−êng c¸c ngµnh c«ng nghiÖp sinh th¸i vµ dÞch vô m«i tr−êng,

T×nh h×nh kinh tÕ thÕ giíi nhiÒu biÕn ®éng hiÖn nay ®· t¸c ®éng ®Õn c¸c gãi kÝch thÝch kinh tÕ vµ do ®ã cã thÓ

¶nh h−ëng ®Õn c¸c môc tiªu chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ xanh cña nhiÒu n−íc, trong ®ã cã Hµn Quèc. Tuy nhiªn, nh÷ng xu thÕ chung vÉn mang tÝnh dµi h¹n vµ ®ã lµ nh÷ng gîi ý quan träng ®èi víi ViÖt Nam trªn con ®−êng t¨ng tr−ëng xanh phÝa tr−íc. §ã lµ:

Thø nhÊt, ViÖt Nam ®ang ®øng tr−íc hai lùa chän ph¸t triÓn: hoÆc tiÕp tôc kÐo dµi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh chñ yÕu dùa vµo viÖc khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn, hoÆc chuyÓn ®æi nhanh sang nÒn kinh tÕ xanh ®Ó b¾t kÞp víi xu h−íng tiÕn bé cña khu vùc vµ thÕ giíi. C¶i çch c¬ cÊu kinh tÕ lµ mét mÖnh lÖnh cña thùc tiÔn sau khñng ho¶ng, võa lµ c¬ héi song còng lµ th¸ch thøc lín ®èi víi tÊt c¶ çc quèc gia. Kinh nghiÖm Hµn Quèc vµ mét sè quèc gia kh¸c cho thÊy, viÖc chuyÓn ®æi m« h×nh t¨ng tr−ëng cña ViÖt Nam ®Ó tiÕp cËn víi nÒn kinh tÕ xanh cÇn tiÕn hµnh theo ba trôc: ®æi míi çc yÕu tè thóc ®Èy t¨ng tr−ëng vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ;

(6)

thiÕt lËp c¸c thÓ chÕ cho nÒn kinh tÕ xanh; thay ®æi nhËn thøc cña x· héi (7).

Thø hai, tr−íc xu thÕ c¸c n−íc th¾t chÆt kiÓm so¸t c¸c tiªu chÝ m«i tr−êng,

®−a ra çc rµo c¶n kü thuËt vÒ b¶o vÖ m«i tr−êng, sö dông tiÕt kiÖm n¨ng l−îng, tµi nguyªn... vµ chuyÓn ®Þnh h−íng tiªu dïng sang çc s¶n phÈm xanh, ViÖt Nam sÏ gÆp khã kh¨n nÕu tiÕp tôc duy tr× c¬ cÊu xuÊt khÈu hµng hãa truyÒn thèng, tËp trung vµo çc s¶n phÈm th« vµ tµi nguyªn. V× vËy, cÇn nhanh chãng ®Çu t− vµo çc ngµnh, çc lÜnh vùc s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu phï hîp víi ®Þnh h−íng tiªu dïng míi.

Thø ba, viÖc chuyÓn c¸c ngµnh s¶n xuÊt « nhiÔm ra n−íc ngoµi, ®Æc biÖt tõ c¸c nÒn kinh tÕ míi næi nh− Trung Quèc, ®ang ®Æt ViÖt Nam tr−íc nguy c¬

bÞ tiÕp nhËn c«ng nghÖ l¹c hËu. V× vËy, ViÖt Nam cÇn thËn träng h¬n trong chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t− n−íc ngoµi, kh«ng nªn thu hót b»ng mäi gi¸ vµ ®Æc biÖt kh«ng nªn chÊp nhËn ®¸nh ®æi b»ng « nhiÔm m«i tr−êng.

Thø t−, c¬ héi ®Ó h−íng tíi "kinh tÕ xanh" ®èi víi c¸c quèc gia lµ nh− nhau, vµ kh«ng nhÊt thiÕt lµ quèc gia ®ã ®ang ë thang bËc ph¸t triÓn nµo. Tuy nhiªn, viÖc chuyÓn ®æi nµy còng cÇn mét nguån lùc rÊt lín c¶ vÒ tµi chÝnh vµ c«ng nghÖ.

Tr−íc xu thÕ hîp t¸c quèc tÕ trong lÜnh vùc t¨ng tr−ëng xanh, ViÖt Nam cÇn thÓ hiÖn sù chñ ®éng vµ quyÕt t©m tham gia vµo xu thÕ nµy, qua ®ã kªu gäi sù gióp

®ì cña c¸c n−íc ®i tr−íc, trong ®ã cã Hµn Quèc.

Víi kinh nghiÖm ®· tr¶i qua cïng nh÷ng kÕt qu¶ b−íc ®Çu ®¸ng ghi nhËn cña Hµn Quèc trong thùc hiÖn chiÕn l−îc t¨ng tr−ëng xanh, cïng víi ®ã lµ

nh÷ng thµnh tùu rÊt ®¸ng khÝch lÖ trong quan hÖ hîp t¸c gi÷a Hµn Quèc vµ ViÖt Nam 20 n¨m qua, cã thÓ tin t−ëng vµo mét triÓn väng hîp t¸c gi÷a hai n−íc vÒ t¨ng tr−ëng xanh trong thêi gian tíi.

Tham luËn tr×nh bµy t¹i Héi th¶o 1. TS. NguyÔn Th¾ng. T¨ng tr−ëng xanh – Con ®−êng dÉn tíi sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong thÕ kû 21.

3. GS.TS. Hong Jong Ho. T¨ng tr−ëng xanh cña Hµn Quèc – Qu¸ khø vµ hiÖn t¹i.

4. TS. NguyÔn ThÞ Th¾m. Nh÷ng néi dung chñ yÕu cña ChiÕn l−îc t¨ng tr−ëng xanh cña Hµn Quèc.

5. TS. Vâ Hoµi Thanh. ChÝnh s¸ch t¨ng tr−ëng xanh cña Hµn Quèc vµ nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra.

6. PGS.TS. Bïi Quang ThuÊn. Khai th¸c vµ sö dông n¨ng l−îng xanh ë ViÖt Nam.

7. TS. NguyÔn M¹nh Hïng. Mét sè xu thÕ chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ xanh cña thÕ giíi vµ hµm ý cho ViÖt Nam.

9. PGS.TS. Phan SÜ MÉn. Thùc tr¹ng ph¸t triÓn kinh tÕ xanh trong n«ng nghiÖp ë ViÖt Nam hiÖn nay.

10.TS. TrÇn Quang Minh. TriÓn väng hîp t¸c ViÖt Nam – Hµn Quèc vÒ t¨ng tr−ëng xanh.