Ch Ch −¬ −¬ ng trinh nghi ng trinh nghi ª ª n c n c ø ø u vi u vi Ö Ö t nam t nam - - h h μ μ lan lan
( ( vnrp) vnrp)
Nghiªn cøu ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng hé cho vïng
®ång bμo Gia Rai ®−îc giao ®Êt giao rõng tù nhiªn
(Tr−êng hîp nghiªn cøu t¹i x· Ea sol, huyÖn Ea H’leo, tØnh Daklak)
Ph¹m V¨n HiÒn, Phan V¨n T©n vμ nhãm VNRP §¹i Häc T©y Nguyªn
Nghiªn cøu ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng hé cho vïng
®ång bμo Gia Rai ®−îc giao ®Êt giao rõng tù nhiªn
(Tr−êng hîp nghiªn cøu t¹i x· Ea sol, huyÖn Ea H’leo, tØnh Daklak)
Ph¹m V¨n HiÒn, Phan V¨n T©n vμ nhãm VNRP §¹i Häc T©y Nguyªn
I. ĐÆt vÊn ®Ò I. ĐÆt vÊn ®Ò
Daklak cã 1,98 triÖu ha ®Êt tù nhiªn, cã > 1,23 triÖu ha rõng TN rõng suy tho¸t nghiªm träng, do nhiÒu nguyªn nh©n:
• Khai th¸c gç v× môc ®Ých kinh tÕ
• ¸p lùc t¨ng d©n sè c¬ häc vμ sinh häc
• Nh÷ng chÝnh s¸ch khai th¸c vμ qu¶n lý rõng ch−a phï hîp,
Nh»m h¹n chÕ suy gi¶m TN rõng:
* Daklak ®· thö nghiÖm giao ®Êt cã rõng tù nhiªn cho d©n.
* > 7000 ha rõng, 6000 ha rõng TN giao cho 402 n«ng hé vμ 1000 ha rõng tù nhiªn giao 50 n¨m cho nhãm hé qu¶n lý vμ b¶o vÖ
* Ea Sol lμ mét ®iÓm trong ch−¬ng tr×nh thö nghiÖm G§GR
* 4 bu«n, 1638,2 ha rõng tù nhiªn giao cho 119 hé
* N«ng hé lμ ng−êi Gia rai ®ãi nghÌo, sèng gÇn rõng cÇn cã gi¶i ph¸p ph¸t triÓn hîp lý.
II. Môc tiªu vμ c©u hái nghiªn cøu II. Môc tiªu vμ c©u hái nghiªn cøu
- Môc tiªu l©u dμi:
Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vμ tinh thÇn cho ng−êi ®ång bμo Gia rai nhËn giao ®Êt giao rõng vμ b¶o vÖ ®−îc tμi nguyªn rõng.
- Môc tiªu cô thÓ:
§¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng kinh tÕ n«ng hé nhËn G§GR tù nhiªn, nh»m t×m ra trë ng¹i cña nguån lùc vμ ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p võa thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng hé võa b¶o vÖ tμi nguyªn rõng ®−îc giao nhËn.
II. Môc tiªu vµ c©u hái nghiªn cøu II. Môc tiªu vµ c©u hái nghiªn cøu
- Gi¶ thuyÕt:
N«ng hé nhËn G§GR tù nhiªn cã thªm nguån lùc nªn dÔ xãa
®ãi gi¶m nghÌo vμ ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng hé.
N«ng hé nhËn giao ®Êt giao rõng b¶o vÖ vμ sö dông hîp lý tμi
nguyªn rõng, h¹n chÕ ®−îc viÖc ph¸ rõng t¹i ®Þa ph−¬ng.
- C©u hái nghiªn cøu:
• N«ng hé nhËn giao ®Êt giao rõng cã thuËn lîi vμ khã kh¨n g× trong ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng hé?
• N«ng hé nhËn giao ®Êt giao rõng cã ch¨m sãc vμ b¶o vÖ tèt tμi nguyªn rõng ®−îc giao kh«ng?
• ChÝnh s¸ch g× sau khi giao ®Êt giao rõng sÏ gióp n«ng hé ph¸t triÓn kinh tÕ vμ b¶o vÖ ®−îc rõng?
S¬ ®å gi¶ thuyÕt vμ c©u hái nghiªn cøu S¬ ®å gi¶ thuyÕt vμ c©u hái nghiªn cøu
Ngo¹i lùc
Kinh tÕ n«ng hé
Rõng ®−îc giao nhËn
- Ch¨n nu«i PT d−íi t¸n - Thu b¸n c¸c s¶n phÈm gç vμ ngoμi gç
- T¹o c«ng ¨n viÖc lμm - TËn dông vμ canh t¸c hîp lý ®Êt trong rõng Néi lùc n«ng hé
- §èi t−îng:
Ng−êi Gia rai t¹i 4 bu«n Ta ly, Ka ry, §iÕt vμ Cham
119 hé cã nhËn ®Êt nhËn rõng vμ 40 hé kh«ng nhËn ®Êt nhËn rõng
III. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu
• Ph−¬ng ph¸p chuyªn gia trong thu thËp vμ ph©n tÝch sè liÖu thø cÊp cã s¼n
• Ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ n«ng th«n cã sù tham gia PRA (Participatory Rural Appraisal).
• Thu thËp th«ng tin b»ng SWOT (Strength, Weakness, Opportunities, Threats).
• Thu thÊp th«ng tin b»ng phiÕu pháng vÊn n«ng hé
• Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch vμ xö lý th«ng tin: Ch−¬ng tr×nh Excel vμ SPSS
IV. Néi dung nghiªn cøu IV. Néi dung nghiªn cøu 1, §iÒu kiÖn tù nhiªn vμ kinh tÕ x· héi
* §akLak víi gÇn 1,98 triÖu ha
* Hai mïa m−a vμ kh«, L−îng m−a trung b×nh 1700 mm/n¨m
* Tæng tÝch «n 85000 C, nhiÖt ®é trung b×nh 23,30 C.
* Sù t−¬ng ph¶n nÒn nhiÖt ®· t¹o nªn thêi tiÕt kh¾c nghiÖt vμ khã kh¨n cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña ng−êi d©n.
0 50 100 150 200 250 300 350
T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8 T9 T10 T11 T12
Luong boc hoi Luong m ua
IV. Néi dung nghiªn cøu IV. Néi dung nghiªn cøu
z Daklak > 1,98 triÖu ha ®Êt tù nhiªn
z
Daklak > 1,9 triÖu ng−êi, 42 d©n téc anh em
z Daklak vÉn cßn > 47.000 hé ®ãi nghÌo. Trong ®ã hé
®ång bμo thiÓu sè : 31.334 hé.
z Ea sol lμ mét x· vïng s©u, nghÌo cña huyÖn Ea H’Leo
z DT. tù nhiªn réng: 23.406 ha (chiÕm 17,51% DT huyÖn) cã >13.463 ha rõng tù nhiªn (61% DT x·)
z DiÖn tÝch rõng vμ ®Êt rõng giao cho d©n 2.036 ha, trong
®ã cã 1.786,1 ha rõng tù nhiªn
@ Easol cã 1681 hé, 9079 nh©n khÈu, cã 14 d©n téc kh¸c nhau
@ D©n téc t¹i chç (Gia Rai, £®ª) lμ 912 hé víi 5630 khÈu, b×nh qu©n 6,17 ng−êi/hé, chiÕm 62% d©n sè x·
@ Kinh 593 hé, 2582 khÈu (28,8%)
Gia Rai 35%
Kinh 28,8%
Thai 4%
DTKhac 2%
E De 27%
2.1 ChuÈn ®ãi nghÌo cña thÕ giíi:
NghÌo lμ t×nh tr¹ng mét bé phËn d©n c− kh«ng ®−îc h−ëng vμ tháa m·n c¸c nhu cÇu c¬ b¶n cña con ng−êi. (Héi nghÞ chèng ®ãi nghÌo Ch©u ¸ 10/1993)
§−êng ®ãi nghÌo vÒ l−¬ng thùc, thùc phÈm theo chuÈn lμ 2.100 Kcal/ng−êi/ngμy. §−êng ®ãi nghÌo chung tÝnh thªm c¸c chi phÝ cho c¸c mÆt hμng phi l−¬ng thùc, thùc phÈm. (WB vμ WHO, 2000)
2, Tiªu chÝ ph©n lo¹i hé
2.2 ChuÈn ®ãi nghÌo cña ViÖt Nam:
Hé nghÌo theo Bé L§TB, 1996-2000:
Vïng n«ng th«n miÒn nói, h¶i ®¶o: < 15 kg g¹o/ng−êi/th¸ng Vïng n«ng th«n ®ång b»ng, trung du: d−íi 20 kg/ng−êi/th¸ng Vïng thμnh thÞ: < 25kg/ng−êi/th¸ng
Thêi kú 2001-2005 lμ:
Vïng n«ng th«n miÒn nói: 80 ngh×n ®ång/ng−êi/th¸ng;
Vïng ®ång b»ng n«ng th«n: 100 ngh×n ®ång/ng−êi/th¸ng;
Vïng thμnh thÞ: 150 ngh×n ®ång/ ng−êi/th¸ng.
2, Tiªu chÝ ph©n lo¹i hé
z Ph©n lo¹i hé dùa vμo tiªu chÝ cña céng ®ång vμ tham kh¶o c¸c chuÈn kh¸c, nh»m:
* Cã c¨n cø chän mÉu ®iÒu tra, chän mÉu ph©n líp ®Ó t¸c
®éng c¸c gi¶i ph¸p nghiªn cøu t−¬ng thÝch.
* X¸c ®Þnh ®−îc c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt, kinh tÕ x· héi phï hîp nguån lùc n«ng hé
* N«ng hé dÔ chÊp nhËn c¸c gi¶i ph¸p cã tÝnh kü thuËt, kinh tÕ phï hîp vμ gióp cho tÝnh kh¶ thi cña gi¶i ph¸p cao
* Cã c¬ së ®¸nh gi¸ møc ¶nh h−ëng cña c¸c ch−¬ng tr×nh nghiªn cøu theo tõng nhãm ®èi t−îng qua nhiÒu n¨m nghiªn cøu.
B¶ng 1: Tiªu chÝ ph©n lo¹i hé bu«n Kary
Nhãm I ( Khã kh¨n ) Nhãm II ( Trung b×nh ) Nhãm III ( Kh¸ ) - Nhμ tranh - Nhμ v¸n, m¸i t«n cò - Nhμ v¸n réng, m¸i t«n - ThiÕu ¨n 2-4 th¸ng -ThiÕu ¨n 1-2 th¸ng - §ñ ¨n
-Thu nhËp - Thu nhËp - Thu nhËp
< 200.000®/hé/th¸ng < 400.000®/hé/th¸ng > 500.000®/hé/th¸ng - RÉy: 0,3 - 0,5 ha - RÉy: 0,5 - 0,7ha - RÉy nhiÒu h¬n 1ha - Cμ phª cã Ýt h¬n 1ha - Cμ phª h¬n 1ha - Cμ phª h¬n 1ha - Kh«ng cã bß, heo. - Bß 1-4 con - Bß 5 con trë lªn
- Heo 1 con - Heo 2 con trë lªn
B¶ng 2: Tiªu chÝ ph©n lo¹i hé bu«n Ta ly
Nhãm I ( Khã kh¨n ) Nhãm II ( Trung b×nh ) Nhãm III ( Kh¸ ) - Nhμ tranh,v¸n cò, nhá - Nhμ v¸n, m¸i t«n cò - Nhμ v¸n réng, m¸i t«n - Ph¶i mua g¹o 2-4th¸ng - §ñ ¨n, cã tiÒn mua g¹o - Tù s¶n xuÊt ®ñ l−¬ng - RÉy 0,5 - 1,0 ha - RÉy: 0,5 - 1 ha - Réng 1 ha trë lªn - Kh«ng cã cμ phª - Cμ phª 1- 2 ha - Cμ phª 1- 2 ha - Kh«ng cã xe cμy - Cã xe cμy - Cã xe cμy
- ThiÕu quÇn ¸o mÆc - QuÇn ¸o b×nh th−êng. - Cã ti vi, cassette - Kh«ng cã bß heo - Cã 3 bß, 2 heo trë lªn - Bß cã 10 con trë lªn
Nhãm I ( Khã kh¨n ) Nhãm II (Trung b×nh ) Nhãm III ( Kh¸ )
- Nhμ tranh, v¸n cò - Nhμ v¸n, m¸i t«n cò - Nhμ v¸n, m¸i t«n cò - ThiÕu ¨n 3-4 th¸ng - ThiÕu g¹o 1-2 th¸ng. - S¶n xuÊt ®ñ ¨n.
- Kh«ng cã tr©u bß - Bß 1-5 con - Bß 5 con trë lªn - Lao ®éng 1- 2 ng−êi,
søc khoÎ yÕu. - Lao ®éng 2- 3 ng−êi - Lao ®éng 4- 6 ng−êi - Tiªu < 30 trô - Tiªu 40 -100 trô - Tiªu > 100 trô
- Kh«ng cã xe cμng - Kh«ng cã xe cμng - Cã xe cμng
- Kh«ng cã tiÒn mÆt - TiÒn tiÕt kiÖm - Cã tiÒn tiÕt kiÖm 100.000-200.000® 300.000® - 500.000®
B¶ng 3: Tiªu chÝ ph©n lo¹i hé bu«n Ch¨m
B¶ng 3: Tiªu chÝ ph©n lo¹i hé bu«n §iÕt
Nhãm I ( Khã kh¨n ) Nhãm II ( Trung b×nh ) Nhãm III ( Kh¸ )
- Nhμ tranh,v¸n cò, nhá - Nhμ v¸n, m¸i t«n cò - Nhμ v¸n réng, m¸i t«n -ThiÕu ¨n 4-6 th¸ng - ThiÕu ¨n 1-2 th¸ng - §ñ ¨n
- Thu nhËp d−íi - Thu nhËp 200.000 - Thu nhËp nhiÒu
< 200.000®/hé/th¸ng < 400.000®/hé/th¸ng > 500.000®/hé/th¸ng - RÉy 0,2 - 0,3 ha - RÉy: 0,4 - 0,5ha - RÉy nhiÒu 0,5-1ha - Kh«ng cã cμ phª - Cμ phª 0,5-1 ha - Cμ phª 0,5- 2 ha - Kh«ng cã xe cμy - Cã xe cμy - Cã xe cμy
- Cμ phª thu ho¹ch bãi. - Cã s¶n phÈm cμ phª, tiªu
3, HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt t¹i x· Ea sol
B¶ng 5: DiÖn tÝch ®Êt vμ lo¹i c©y trång x· Ea sol
STT Lo¹i c©y trång DiÖn tÝch (ha) Ghi chó
I §Êt n«ng nghiÖp 4.033 17,23 % DT ®Êt tù nhiªn 1 C©y hμng n¨m 1.213
- Lóa n−íc 28 TËp trung th«n ng−êi kinh
- RÉy 904 Lóa rÉy, ®Ëu, ng«
2 C©y c«ng nghiÖp 2.676 Liªn kÕt víi n«ng tr−êng
- Cμ phª 1.284
- Cao su 1.393
II §Êt l©m nghiÖp 13.942 59,4% DT ®Êt tù nhiªn III §Êt chuyªn dïng 915
IV Thæ c− 76
V §Êt ch−a sö dông 3862 Tæng diÖn tÝch tù nhiªn 23.406
(Nguån: Së ®Þa chÝnh Daklak, 2001)
S¬ ®å 3: HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt cña n«ng hé t¹i bu«n §iÕt
5.45%
13.58%
77.71%
3.26 % 7.07%
10.41%
67.59%
14.93 % 7.08%
17.7%
37.2%
38.02%
Ca fe
0 10 20 30 40 50 60 70 80
Nhom I Nhom II Nhom III
Vuon Ray Cao su Ca fe
Nhom I - Cao su LK nhieu - Caphe it Nhom III - Cao su LK it - Ca phe nhieu
4.76 % Ray 38.09%
Cao su 57.15 %
5.88 % 4.7 %
Ca fe 89.42 %
4.76 % 15.88 %
39.68 % 39.68 %
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Nhom I Nhom II Nhom III
Vuon Ray Cao su Ca fe
S¬ ®å 3: HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt cña n«ng hé t¹i bu«n Taly
Nhom I - Cao su LK nhieu - Caphe khong Nhom III - Cao su LK it - Ca phe nhieu
13.27
23
2.73
61%
12.9
21.9
4.5
60.7%
11.6
34.8
1.98
51.62%
0 10 20 30 40 50 60 70
Nhom I Nhom II Nhom III
Vuon Ray Ruong Ca fe
S¬ ®å 3: HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt cña n«ng hé t¹i bu«n Kary
Nhom I - Ray it - Caphe nhieu
Nhom III - Ray nhieu - Ca phe nhieu
27.88 %
67.3 %
4.82 %
Vuon 23.32 %
Ray 58.31 %
Ruong 1.2 %
Ca fe 17.27 %
0 10 20 30 40 50 60 70
Nhom I Nhom II
Vuon Ray Ruong Ca fe
S¬ ®å 3: HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt cña n«ng hé t¹i bu«n Ch¨m
Nhom I - Ray - Caphe it
Nhom II - Ray - Ca phe nhieu
3.1, C©y lóa rÉy:
DiÖn tÝch lóa rÉy cã 904 chiÕm 23,1% ®Êt n«ng nghiÖp Lóa n−íc chØ cã 28 ha, nªn an toμn l−¬ng thùc t¹i chç ?
B¶ng 6: Tû lÖ % diÖn tÝch lóa rÉy so víi tæng diÖn tÝch canh t¸c cña tõng nhãm n«ng hé
STT Tªn bu«n Nhãm n«ng hé I Nhãm n«ng hé II Nhãm n«ng hé III
1 Cham 67.30 58.31 ---
2 §iªt 13.58 10.41 17.70
3 Ka Ry 23.00 21.90 34.80
4 Ta Ly 30.09 12.30 15.80
TB 33,49 22,50 17,07
Bu«n Cham, Ka ry diÖn tÝch lóa rÉy cao ë c¶ 2 nhãm hé
· Ng−êi Gia rai vÉn thÝch trång lóa rÉy truyÒn thèng
· Më réng diÖn tÝch rÉy lÊn rõng lμ ph¹m l©m luËt
Ng−êi d©n cã nhu cÇu ®Êt s¶n xuÊt l−¬ng thùc lμ ®iÒu tr¨n trë bøc xóc
B¶ng 7: Nhu cÇu ®Êt cho s¶n xuÊt lóa rÉy cña n«ng hé t¹i c¸c bu«n G§GR
Tªn N¨ng suÊt Nhãm I (ha) Nhãm II (ha) Nhãm III
(tÊn/ha) DT hiÖn DT thiÕu DT hiÖn DT thiÕu DT hiÖn DT thiÕu
Cham 0,8-1,0 0,63 1,77 0,67 1,73 -- --
Ka Ry 1,2-1,3 0,43 1,57 0,42 1,58 0,75 1,25
§iÕt 1,2-1,3 0,41 1,59 0,44 1,56 0,63 1,37
Ta Ly 1,4-1,5 1,50 0,2 0,50 1,20 1,0 0,7
TB 1,1-1,2 0,74 1,28 0,50 1,51 0,59 0,83
Nhu cÇu ®Êt 1,5 ha/n«ng hé ®Ó s¶n xuÊt l−¬ng thùc.
VÊn ®Ò cña nghiªn cøu ®Æt ra lμ lμm thÕ nμo ®Ó cã mét diÖn tÝch Ýt víi c¸c biÖn ph¸p kü thuËt canh t¸c ®Ó ®¶m b¶o an toμn l−¬ng thùc cho ng−êi ®ång bμo mμ vÉn b¶o vÖ
®−îc tμi nguyªn rõng.
Gi¶i ph¸p ng−êi d©n ®Ò xuÊt cho nghiªn cøu lμ:
- Thu thËp tËp ®oμn gièng lóa rÉy hiÖn cã t¹i huyÖn
- So s¸nh ®¸nh gi¸ gièng thu thËp ®−îc víi mét sè gièng lóa
c¹n gièng míi t¹o c¬ héi n©ng cao NS vμ chän lùa cña nd©n.
- §èi víi nhãm III nghiªn cøu vμ khuyÕn c¸o dïng gièng dμi ngμy cã bãn ph©n, n¨ng suÊt vμ chÊt l−îng cao; ®èi víi
nhãm I vμ II nªn dïng gièng ng¾n ngμy, n¨ng suÊt vμ chÊt l−îng trung b×nh, nh−ng chÝn sím.
- Bè trÝ t¹i bu«n víi sù tham gia ®¸nh gi¸ vμ chän gièng céng
®ång
- Tæ chøc huÊn luyÖn kü thuËt canh t¸c, kü thuËt chän läc
- X©y dùng quü tÝn dông tiÕt kiÖm ®Ó hç trî trong nh÷ng nhãm cïng nguån lùc, cïng së thÝch
3.2, C©y lóa n−íc
HiÖn ch−a ®−îc nhiÒu ng−êi Giarai chÊp nhËn
Ph¸t triÓn c©y lóa n−íc cã thÓ më ra h−íng gi¶i quyÕt an toμn l−¬ng thùc cÇn xem xÐt.
F Tõng b−íc ®−a c©y lóa n−íc vμo víi quy m« t¨ng dÇn
F C¶i t¹o nh÷ng vïng ®Êt tròng trong diÖn tÝch rõng ®−îc G§GR
F X©y dùng quü tÝn dông tiÕt kiÖm cho nhãm cïng së thÝch, vμ
F T¨ng c−êng c«ng t¸c khuyÕn n«ng
3.4 C©y cμ phª:
* Ea sol cã 1.284 ha cμ phª, chñ yÕu c¶u n«ng tr−êng
* DiÖn tÝch cμ phª NT liªn kÕt víi 2 bu«n lμ: 252 ha, trong
®ã - Bu«n Ka ry 116 ha trång n¨m 1998,
- Bu«n Ta ly n¨m 1999 trång 75 ha, n¨m 2000 trång 61 ha.
* H×nh thøc liªn kÕt:
N«ng tr−êng + ng−êi d©n
* H×nh thøc tù ph¸t:
Ng−êi d©n 3.5 C©y cao su
Ea sol cã 1393 ha c©y cao su
Bu«n ®−îc G§GR cã h¬n 200 ha cao su thuéc n«ng tr−êng Ea Hleo. C¸ch tiÕp cËn vμ ph−¬ng ph¸p giao kho¸n kh«ng ®−îc
®ång bμo chÊp nhËn
4. Ch¨n nu«i
Ch¨n nu«i cña x· ch−a ph¸t triÓn
Gi¶i ph¸p ch¨n nu«i lμ ®−îc céng ®ång thèng nhÊt lμ:
· X©y dùng nhãm thó y céng ®ång
· X©y dùng tñ thuèc thó y céng ®ång
· X©y dùng h×nh thøc t−¬ng trî nhau theo nhãm, trong nhãm céng ®ång ph©n c«ng lÞch ch¨n d¾t vμ cho nu«i “rΔ ®èi víi n«ng hé nghÌo ch−a cã bß dùa vμo quü tÝn dông “bß”
· HuÊn luyÖn n«ng hé ch¨n nu«i cã chuång tr¹i
5. C¸c nguån thu nhËp cña n«ng hé
S¬ ®å 6: Tû lÖ % c¸c nguån thu nhËp cña n«ng hé Bu«n §iÕt
34.2
10.7 8.8 46.3
20.6
6.5 1.8
31.4
72.9
8.6 4.2
18.5
0 10 20 30 40 50 60 70 80
Nhom I Nhom II Nhom III
Trong trot Chan nuoi Lam nghiep Khac
S¬ ®å 7: Tû lÖ % c¸c nguån thu nhËp cña n«ng hé t¹i B Ka Ry
30.1
10.1 6.1
52.8
43
22.7
5.6 28.6
40.3
32.3
1.1
26.2
0 10 20 30 40 50 60
Nhom I Nhom II Nhom III
Trong trot Chan nuoi Lam nghiep Khac
S¬ ®å 8: Tû lÖ % c¸c nguån thu nhËp cña n«ng hé t¹i BCham
56
17.2 9.7
16.9 36.8
52.3
1 9.8
0 10 20 30 40 50 60
Nhom I Nhom II Nhom III
Trong trot Chan nuoi Lam san Khac
S¬ ®å 9: Tû lÖ c¸c nguån thu nhËp cña n«ng hé t¹i B. Ta Ly
48
10
0
42
29
47.9
0
23.1 34.5
38.1
0
27.4
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Nhom I Nhom II Nhom III
Trong trot Chan nuoi Lam san Khac
B¶ng 8:Tû lÖ % thu nhËp cña n«ng hé tõ ch¨n nu«i trªn tæng thu nhËptõ c¸c nguån.
STT BU¤N NHãM I NHãM II NHãM III
1 Cham 17,2 52,3 ---
2 §iÕt 10,7 8,50 8,6
3 Ka Ry 10,1 22,7 32,3
4 Ta Ly 10,1 47,9 38,1
5.3 Thu tõ c¸c nguån kh¸c:
- Hé nhËn kho¸n ch¨m sãc cao su, 80 hé (TB: 1.500.000 ®/hé/n¨m) (Bu«n §iÕt, bu«n Ta ly)
- Hé liªn kÕt trång cμ phª 300.000®/ha/n¨m, 191ha cμ fe liªn kÕt ( Bu«n Ka Ry, bu«n Ta ly),
- TiÒn lμm thuª
- Thu nhËp nguån kh¸c cã ý nghÜa lín ®èi víi ng−êi d©n trong lóc khã kh¨n nhÊt vμo giai ®o¹n gi¸p h¹t
5, Tμi nguyªn rõng & c¸c h×nh thøc qu¶n lý rõng bëi ng−êi d©n 5.1, Nguån thu nhËp tõ c¸c s¶n phÈm rõng ngoμi gç:
S¶n phÈm ngoμi gç ng−êi d©n khai th¸c lμ: Cñi, m¨ng rõng, vá c©y bêi lêi, chai côc, mËt ong, d−îc liÖu, ...
Cham Diet Ta Ly
9.7
1
6.1 5.6
1.2
8.8
1.8
4.2
0 0 0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Ka Ry
Nhom I
Nhom II Nhom III
5.2, Qu¶n lý tμi nguyªn rõng:
Tr−íc 1997 TN rõng Daklak bÞ suy gi¶m nghiªm träng
100.000 ha/n¨m rõng bÞ tμn ph¸ mçi n¨m (PQS, 1999)
T¹i Ea Hleo ®−îc ghi nhËn quan diÖn tÝch rõng bÞ mÊt trong 4 n¨m nh− sau:
90.8
220.3
85.7
130
0 50 100 150 200 ha 250
1996 1997 1998 1999
* Tõ 1994 LT Ea Hleo ®· giao kho¸n b¶o vÖ 3.646 ha cho 45 hé, trung b×nh 80 ha/n«ng hé
* Vèn 327, UBND huyÖn giao kho¸ng ®−îc 1.185 ha cho 20 hé, trung b×nh 60 ha/n«ng hé.
* Møc kho¸ng 40.000 ®/ha/n¨m, sè hé ®−îc nhËn chØ chiÕm 4,7 %.
Rõng vÉn bÞ mÊt ? - KiÓm l©m Ýt/ d©n kg nhËn Ýt/tr¸ch nhiÖm kg/...
1999 tØnh Daklak ®· thö nghiÖm c¸c h×nh thøc chÝnh sau:
* Giao ®Êt giao rõng cho tõng n«ng hé:
* Giao ®Êt giao rõng theo nhãm hé:
* Giao ®Êt giao rõng cho céng ®ång bu«n qu¶n lý:
Ba h×nh thøc giao ®Êt giao rõng ch−a cã mét ®¸nh gi¸ thËt ®Çy ®ñ vμ khoa häc ®Ó kÕt luËn ®−îc ph−¬ng thøc nμo lμ hîp lý nhÊt.
Gi¶i ph¸p qu¶n lý b¶o vÖ rõng ®−îc th¶o luËn víi d©n - B¶o vÖ rõng sau khi giao nhËn lμ céng ®ång b¶o vÖ, c¶ 3 GDGR - X©y dùng ®Þnh chÕ céng ®ång trong qu¶n lý vμ b¶o vÖ rõng
- Ph©n thμnh nhiÒu nhãm hé cïng ®i th¨m rõng, b¶o vÖ rõng ®Þnh kú vμ lu©n phiªn.
- X©y dùng c¸c ph−¬ng ¸n s¶n xuÊt tõ tμi nguyªn rõng, chó träng m« h×nh ch¨n th¶ d−íi t¸n vμ tËn dông vïng ®Êt tròng trång lóa n−íc mét vô.
- HuÊn luyÖn n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý cho ban qu¶n lý céng
®ång
- HuÊn luyÖn n©ng cao nhËn thøc vÒ tμi nguyªn rõng, t¸c ®éng cña rõng ®èi víi sinh th¸i vμ m«i tr−êng sèng vμ kü thuËt ch¨m sãc tu bæ rõng.
