Thuc tien - Kinh nghiem Tpp chi C 0 n g s d n
BAY mOl NAM THANH LAP TINH VINH PHUC:
DOI THAY TREN QUE HUONG KHOAN HO
VAN NHAT*
Sau bay muoi ndm thdnh Igp, Vinh Phuc tir mpt tinh ngheo, cd he thing kit cdu hg tdng yiu kem M no luc but phd vuon len, khong chi xda ^i, gidm ngheo md con phdt triin tr& thdnh mpt tinh gidu mgnh trong cd nu&c.
Chang dirdug bay mirol nam xay dimg va phat trien
Cach ddy 70 nam, cudc khdng chidn chdng Phap tedn dia ban tinh didn ra ac liet, lien tue phai ddi phd vdi am muu binh dinh, can quet ddnh pha ciia dieh. Can cii vdo dia ly va mdi quan he nhieu mat cua nhdn ddn 2 tinh VTnh Yen vd Phiic Ydn, ngay 12-2-1950 Chinh phii da ra Nghi dinh sd 03-TTg quyet dinh hgp nhat 2 tinh thanh tinh VTnh Phiic.
Hpi nghi hgp nhdt dugc tidn hdnh tgi thdn Son Kich, xa Hpp Ly (nay la xa Quang Son, huy?n Lap Thgeh). Ngay 12-2-1950 da di vao lich sii, khdng chi Id mdc son ddnh ddu cho sy ra ra ddi eiia mpt dia phuong ma cdn md ra mdt thdi ky mdi ciia tinh VTnh Phuc teong tidn trinh xdy dyng vd phat trien.
Cupe khang chien chdng Phap ket thiic thang Ipi, Dang bd vd nhdn ddn tinh VTnh Phiic budc vao xay dyng cupc sdng mdi vdi rat nhidu khd khdn. Giai dogn 1955 - 1965, tinh VTnh Phiic tap trung khdi phuc Igi ndng lyc san xudt ndng nghiep de giai quyet van de luong thuc, thyc phdm ndn chi trong thdi gian ngan, ngn ddi da dugc day liii.
Budc vao thdi ky thue hidn kd hoach 5 nam Idn thii nhdt (1961 - 1965), kinh td ndng, cdng nghidp phat teidn tuong ddi khd,
van hda, xa hdi eiing ed nhiiu ehuydn bidn tich cyc, cac phong trao thi dua diln ra sdi ndi tgo nen ddng lye tinh thdn to Idn. Qua cac phong teao thi dua, nhu "Dudi kip va vugt hgp tdc xa Dgi Phong", "Vupt sdng Duyen Hai"..., da xuat hidn nhidu dien hinh tidn tidn cua tinh VTnh Phiic, nhu Hgp tdc xa Lai San (xa Thanh Vdn) sdn xudt gidi va Hgp tac xa Lgc Trung (xa Binh Duong) tedng edy ndi tieng todn midn Bac. Dd Id 2 noi vinh dy dugc ddn Bde Hd ve thdm, khen nggi. Nhirng thanh tich do giiip VTnh Phiic trd thdnh mdt trong nhiing tinh ddn dau todn midn Bde ve san xuat luong thyc, trdng edy, lam thuy Igi vd phong trao hgp tae hda ndng nghiep, dac bidt la san xudt lua tir nam 1963 den nam 1965.
Trong giai doan 1965 1975, ddu 4n dang nhd nhdt la nam 1966 tgi tinh Vinh Phiic xudt hidn chu truang "khoan hd", tgo ndn ngudn sinh khi mdi, tgo ddng lye mdi de nhidu hgp tac xa vuon Idn dat nang sudt cao, trd thdnh didn hinh tien tidn cua tinh.
Chu truong "khoan hd" khdng chi sdng tgo trong tu duy quan ly lao ddng hgp tac xd liic dd ma cdn giiip cho Dang nhiing can
* Bao Xay dimg thuong tni tai VTnh Phuc J ')33 (thiing I nam 2020) 89
Thuc tien - Kinh nghiem Tpp chi C ^ n g s o n
cii, thyc tidn dd nghien euu, ddi mdi co ehd quan ly kinh te ndng nghiep.
Giai doan nay ciing danh ddu mpt viec quan trpng khi ngay 26-1-1968, Uy ban Thudng vu Qudc hdi ra Nghj quyit sd 504 vd hgp nhdt 2 tinh VTnh Phuc va Phii Thp thdnh tinh Vinh Phii. Sau gdn 30 nam hgp nhdt vdi tinh Phu Thp, cudi nam 1996, Qudc hpi khda IX, ky hpp thii 10 da quydt dinh ehia tach tinh Vinh Phii thanh 2 tinh Phii Thp vd VTnh Phuc. Tinh VTnh Phiic dupe tai lap tir ngay 1-1-1997, cd dien tich tii nhidn l.23lkm^, hidn nay cd 9 don vi hanh chinh cdp huyen vdi 137 xa, phuong, thi trdn.
But pha vwffn len
Khi tai lap, VTnh Phiic la mdt tinh rdt ngheo, ket cau ha tdng yeu kem, khdng thudn Igi cho phat trien kinh te ndng nghiep theo hudng hang hda, tap trung va gan vdi nhu cau thi trudng. Trudc thue teang nay.
Dang bd tinh VTnh Phuc xac dinh phai nhanh chdng chuyen dich co cau kinh te va tap trung xda ddi, giam ngheo, timg budc xdy dyng VTnh Phiic ted thdnh mdt tinh giau manh.
Tgi Dai hpi Dang bd tinh Idn thii XII nhiem ky 1996 - 2000, VTnh Phiic xac dinh nhiem vu trpng tdm la phdi tich cyc ehuydn dich eo cau kinh td td ndng nghidp - cdng nghiep - dich vu sang cdng nghiep - ndng nghidp - dieh vy.
Nhidm ky XIV (2005 - 2010), Tinh iiy VTnh Phuc ban hdnh nhieu nghi quyet md dudng eho sy phat trien vupt bac cua dia phuong, teong dd cd cac nghi quyet ve ehuydn dich CO cdu kinh td; phat tridn ndng nghiep, ndng thdn va ndng cao ddi sdng ndng ddn den nam 2010, dinh hudng ddn nam 2020... Tir nam 2011 ddn nay, tinh VTnh Phiic cd nhieu nghi quydt vl phat tridn cdng nghiSp, du lich do thi, xdy dyng chuong yinh ndng thdn mdi, vd cham sdc siic khde cho nhdn ddn,... tgo dd
cho tinh thyc hidn eac mue tidu vd phat tridn kinh te - xa hpi.
Nhd eac chinh sach thdng thoang va tgo mpi dieu kien tdt nhdt trong kha ndng cho phep eho cac nha ddu tu, tinh VTnh Phiic da ddn hang logt doanh nghiep Idn va uy tin trdn the gidi den dau tu, nhu Toyota, Honda, Daewoo Bus, Piaggio, Prime Group, Sumitomo, Parton, Interflex...
Nhirng nam gdn day. Dang bp va nhdn ddn tinh VTnh Phuc khdng ngung phdn ddu, doan kdt, vupt qua nhi8u khd khan, thdch thiic, dat dupe nhieu thanh tyu quan trpng va toan dien trdn tat ed eac linh vye. VTnh Phiic la mpt trong nhiing tinh, thanh phd ed gia tri sdn xudt cdng nghiep Idn, la trung tdm san xudt d-td, xe mdy hang dau cua vung kinh td trgng diem Bac bd va cua ca nude. He thdng hg tdng ky thuat dugc ddu tu, ndng cdp theo hudng hidn dgi; bd mat do thi va ndng thdn cd nhieu ddi mdi, tidn bp, dgc biet la 2 trung tam dd thi VTnh Yen va Phuc Yen.
Thanh tmi d^y an tirgng Kinh td ciia tinh VTnh Phiie lien tyc dgt tdc do tang trudng cao, eo cau kinh te chuyen dieh manh theo hudng tdng nhanh ty trpng cdng nghiep, dich vy, gidm ty tepng ndng nghidp. Ddn nay, tinh ed eo cdu kinh te, vdi ty trpng cdng nghiep, dich vu chidm 91,8%; ndng nghidp, thuy san chi cdn 8,2%.
Thu ngdn sach hang ndm tdng nhanh, tir 100 ty ddng nam 1997 Idn 15.400 ty ddng nam 2011 rdi 20.966 ty ddng vao nam 2014. Ndm 2018, thu ngdn sach cua tinh VTnh Phiic dat 32.932 ty ddng, dung thii 8 trong ea nude vd thii 4 khu vyc phia Bde sau Thii dd Ha Ndi, thanh phd Hai Phdng va tinh Quang Ninh.
Trong dd, thu ndi dia eiia tinh VTnh Phiie dat 28.066 ty ddng. VTnh Phiic la mdt trong nhiing tinh ty can ddi dugc ngdn sdch va cd 90 Sd 933 (thang 1 nam 2020)
Thuc tien - Kinh nghiem T a p chi C d n g s d n
ddng gdp eho ngdn sach Trung uong trong nhidu nam qua.
Kinh te phat teien manh, cd ngudn thu ngdn sach cao, nhd dd tinh VTnh Phuc sdm ehuydn dich co cdu kinh td, phat trien ndng nghidp, ndng thdn va ndng cao ddi sdng ndng dan. Tir nam 2004, tinh da mien thiiy Igi phi cho san xudt ndng nghiep; mien hpc phi eho hpc sinh mdm non d khu vyc ndng thdn; cdp ddt dich vu cho ndng ddn d nhiing nai giao ddt ndng nghidp dd phat trien cdng nghiep, dieh vu, dd thi va hd trp ndng ddn dugc bdi dudng, nang cao kien thiic; hd teg viing trdng tegt va xdy dyng khu san xudt tap trung; hd teg xay dyng giao thdng ndng thdn; kidn ed hda kdnh muang; hd trg xdy nha van hda thdn; hd trg dao tgo, ehuydn ddi nghg; hd teg dao tgo, phat tridn ngudn nhdn lye...
Nhd do, khi budc vao thyc hi?n chuong trinh xdy dyng ndng thdn mdi, tinh VTnh Phiie da cd nhiing tien de, ndn tdng, cd kdt cau hg tdng hodn thidn trudc mdt budc so vdi cac tinh khac. Khi bat tay vao thyc hidn chuong trinh xay dyng ndng thdn mdi, nam 2010, tinh VTnh Phiic mdi cd 14 xd dat tir 10-14 tieu chi, 80 xa dgt 5 - 9 tieu chi, 18 xa dat dudi 5 tieu chi; binh quan mdi xa dgt 6,6 tidu chi. Hieu qua san xudt ndng nghidp cdn thdp, ket cau hg tang kinh te - xa hpi, nhan lyc khu vuc ndng thdn chua dap ling dugc yeu cau phat tridn; ddi sdng vat chdt, tinh thdn cua ngudi dan ndng thdn tuy dupe cai thien nhung van edn khd khdn...
Vdi vide thuc hidn ddng bd nhidu giai phap, chinh sach hd teg vd huy ddng siic ddn tham gia chuong trinh, tinh VTnh Phuc dgt dugc nhidu kit qua quan trpng. Sau 10 nam thue hidn chuong teinh, VTnh Phiic huy dpng dupe hon 12.897 ty ddng cho xay dyng ndng thdn mdi. Trong dd, ngudn vdn Trung uong hd trg 101 ty ddng, ngdn sach dia
phuong hon 7.800 ty ddng, ngudn tin dyng tedn 3.200 ty ddng, doanh nghidp ddng gdp tedn 150 ty ddng vd ngudi ddn ddng gdp hon 635 ty ddng.
Nhd huy ddng dugc cac ngudn lye eho ddu tu xdy dyng ndng thdn mdi, ddn hit thang 11-2019, tinh VTnh Phiie ed 112/112 xa dugc cdng nhan dat chudn ndng thdn mdi; 4 huyen, thanh phd la: Yen Lac, VTnh Yen, Binh Xuyen, Phiic Yen dugc Chinh phu cdng nhdn dat chuan ndng thdn mdi.
Ddn nam 2020, toan tinh VTnh Phiic hoan thanh chuong trinh muc tidu Qudc gia vd xdy dung ndng thdn mdi. Ddy la dilu kidn dd tinh VTnh Phiie tiep tuc thyc hien xdy dyng thdn, xa ndng thdn mdi kidu mdu vdi mdi dac trung, uu diem cua timg dia phuong.
LTnh vuc gido dye va dao tao dugc tinh hdt sire chii trgng va cham lo cho ngudi ddn.
Mgng ludi co sd giao due va dao tao cua tinh VTnh Phiie phat trien rpng khap cdc dia ban trong tinh, dugc trang bi co sd vat chdt ky thuat ngdy cdng hien dgi, nhdt la bac gido due mdm non. Cae loai hinh gido dye ngodi cdng lap ngay cdng thu hiit nhimg nhd ddu tu tham gia xdy dung theo hudng hien dgi vdi cac md hinh giang dgy theo phuong phdp gidng dgy mdi, nhu Trudng mdm non Montessori VTnh Yen, Trudng mam non qudc td FTF... Nhd dd, tii nam 2001 din nay, tinh VTnh Phiie lidn tuc cd hpc sinh gidi doat giai cao yong eac ky thi hpc sinh gidi qudc td va khu vyc. Ty Id hpc sinh do tdt nghiep trung hgc phd thdng qudc gia nam 2019 dgt trdn 98,1%, chdt lugng dilm tiii trung binh cac mdn thi dung thii 6 toan quoc. Diem binh qudn thi dai hgc ciia hgc sinh tinh VTnh Phiic ludn ndm trong tdp ddu cua ca nude.
Cdng tac phdn ludng hpc sinh sau tdt nghiep trung hpc ca sd vd trung hpc phd thdng tidp bac dugc thuc hidn tdt. Cdng tdc S6 933 (thang 1 nam 2020) 91
Thuc tien - Kinh nghiem Tpp chi C^ng sdin
xay dung Dang, xdy dyng he thdng chinh tei ludn dugc coi trpng va duy tri; thudng xuydn tap trung cung cd, kien toan, nang cao nang lye quan ly eua cdc cap ehinh quyen; phdt huy vai ted cua Mat trdn Td qudc va eac td chiic dodn the chinh tri - xa hpi.
Mgng ludi y td dugc ddu tu dap ung nhu cdu khdm, chua benh eiia ngudi dan. VTnh Phuc ed 6 benh vidn tuyen tinh, 9 trung tdm y td tuydn huyen va cac co sd kham benh tu nhdn vdi tdng sd giudng benh la 3.360 giudng. Dpi ngy can bd y, bde sT ngay cang dupe chuan hda, dao tgo chuyen sdu. Thdng qua De an Benh vidn v6 tmh, dpi ngy y, bde sT tuydn co sd dugc tidp nhdn ehuydn giao ky thugt tir cac benh vidn tuydn Trung uong, nhu Benh vidn Bgch Mai, Benh vien Viet Dire, Benh vidn Tim, Benh vien K, Berth vien Nhi Trung uong, Benh vidn Phu sdn Trung uong.... Qua do, tay nghd dugc ndng cao, cdng tac khdm, chiia benh eho ngudi ddn dugc edi thi^n, gidm tdi cho tuyen Trung uong.
He thdng kit cdu hg tang nganh y td dupe tinh Vmh Phiic quan tam ddu tu xdy mdi, cai tao, siia chiia, nham ndng cao chdt lugng kdt cdu hg tang phuc vu ngudi benh. Benh vidn Da khoa tinh VTnh Phiic dugc ddu tu xdy mdi vdi quy md 1.000 giudng benh, dang xay dyng va hodn thien vdi tdng gia tri gdn 800 ty ddng. Benh vien Sdn - Nhi VTnh Phiie vdi quy md 500 giudng benh dang dupe thi cdng, phdn dau dua vao sir dung trong nam 2020.
Cdng tac quy hogch xdy dyng dugc tinh VTnh Phiic quan tdm, chii trpng da tgo dilu kidn dd chinh teang, xdy dyng cac dd thi eu va mdi, cdc khu, cum cdng nghidp, xay dyng kdt cdu hg tdng giao thdng. Ndm 2011, Thu tudng Chinh phu phe duy?t Dd an Quy hogch chung do thi VTnh Phiie den nam 2030, tdm nhin ddn nam 2050. Ddy Id eo sd dl tinh VTnh Phuc thyc hien quy hoach phat
trien dd th;, du lich, cdng nghidp nhdm tidp tuc kdu gpi, thu hut cdc nha ddu tu vdo khai thae, phdt huy nhung Ipi thd cua tinh.
Theo quy hogch, tinh VTnh Phuc cd 18 khu cdng nghidp vdi tdng didn tich 5.288ha.
Trong dd, 11 khu cdng nghidp da dupe thdnh lap vd cap giay chiing nhdn ddu tu vdi tdng didn rich quy hogch la trdn 2.157ha.
Ddy la co sd de tinh phdt teidn cac ngdnh cdng nghidp, nhdt la ngdnh cdng nghi?p dien tir, cdng nghiep phu teg... Ddn nay, eac khu cdng nghiep da cd 344 dy an dau tu, teong dd cd 284 du an cd vdn dau tu true tiep nude ngodi (FDI) vdi tdng vdn ddu tu 3.806,43 tei?u USD. Cimg vdi dd, ha tdng CO sd, hg tang giao thdng dugc dau tu, edi tgo giup "nganh cdng nghi$p khdng khdi"
thu hilt dugc eac tap doan Idn trong nude ddu tu tai khu Tam Dao 2, thi trdn Tam Dao, khu danh thdng Tdy Thien, Hd Dai Lai,...
gdp phdn giiip ngdnh du lich, dich vu ngay cang phat tridn, chiem ty tepng cao teong co cau kinh te eua tinh VTnh Phuc.
De thuc hien tdt "ly ndng bat ly huong", tinh VTnh Phiic da va dang tridn khai nhieu CO chd, chinh sdch hd trp dao tgo lao dpng, coi trpng chat lugng dao tgo de dap iing tdt yeu cau eua cac doanh nghiep teong va ngoai nude. Ty Id lao ddng dugc ddo tgo tang len hang nam, nam 2011 chi la 53,3%
din nam 2018 la 72,1%. Cae lang nghi dugc hd trg md rdng san xudt va da dgng hda cdc cdc loai hinh dieh vu dd ngudi ddn cd nhidu co hdi tim kiem vide lam, nang cao thu nhdp.
Phat huy nhirng thdnh tyu dat dugc trong 70 nam xay dung vd phat trien. Dang bp va nhdn ddn tinh VTnh Phuc ludn ludn nhd Idi can dan eua Bac Hd khi Ngudi vl tham tinh, rdng: "Phdi xdy dyng VTnh Phuc trd thanh mpt teong nhiing tinh gidu cd, phdn vinh nhdt d miin Bde nude ta...". •
92 S6 933 (thaiit? 1 ii;"iin 2020;