Y HOC VIÉT NAM THÀNG 4 - SÓ 1/2015 Phàn bò sò mac sói theo khu vUe thì eó sU
chénh lèeh dàng ke ve sò ea bénh theo khu vUc quàn huyén t ù nàm 2008 dén 2013 tai Ha Nói, trong khi cao nhàt là Dòng Da, Hoàng Mal lan lUdt eó tól 134 và 84 ca màe thì Quòc Oal lai là huyèn eó sò ca màe thàp nhàt vói 1 ea mae trong giai doan này. Ngoài ra, mot sò quàn huyén khàc eùng eó sò ea màe rat cao nhU T ù Liém 78 ea mac, Thanh Xuàn và Ba Dình cùng eó 69 ea màe, dòi ngùdc dò cùng eó càc quàn huyén eó sò ea màe tìiàp nhù Dan Phudng và Phùc Thp cùng eó 5 ca màe. Diéu này eó tìié gìàl thich do moi quàn huyén eó dién tìch và dàn sò khàc nhau, dién hình là quàn Dòng Da, tuy dién tich rat nhò, ehi eó 9.95 km^ nhùng sò dàn lai eao nhàt trong càc quàn huyén (394.06 nghìn dàn), do dò màt dò dàn sò cao (39.57 ngùòi/ km^ ), dàn sò dòng cùng màt dò dàn e ù dòng sé là diéu kién thuàn Idi eho bénh sòi lay lan và phàt tàn ròng; huyén Quòc Oal, day là huyèn eó sò ea màe thàp nhat, tuy nhién huyén này lai eó dién tieh lón (147.71 km^), dàn c u khòng cao (176.58 nghìn ngùòi) nén màt dò dàn e ù chi eó 1,2 ngùòi/ k m ^ vì Ié dò ma dà làm giàm nguy ed lày lan eùa bénh,
V. KET LUÀN
Trong 6 nàm nghièn cùu (2008-2013), Ha Nói ghi nhàn tong sò 975 ca màe sòi trong dò nàm 2009 dat dình vói 842 ca. Ty suàt màe trung bình/100.000 dàn/nàm là 4.9 ca. Bénh sói phàn bò Ò hau hét càe quan/huyén tal Ha Nói nhuhg tàp trung nhiéu ò càc quàn nói thành, nhùìig quan huyén eó dièn tich nhò nhUng màt dò dàn ci( eao. Bénh sói thUòng eó xu hUÒng tàng cao vào mùa dòng xuàn và thUòng gap ò nhóm 20- 29 tuoi, sau dò là nhóm 10-19 tuoi và < 1 tuoi, T À I LIÉU T H A M KHÀO
1. World Health Organizatlon (2013), Fact sheet:
Meesles, http://www.who. int/medlecentre/factshe ets/fs286/en/index.html, received 30 Sep 2014.
2. Nguyen Van Cuong, Hltoshi Murakaml, Hong Van Tuan, Katsuyuki Tsukamoto và Do Si Hien. Epidemlologlcel Impact of a nationwide measles immunizabon eampalgn In Viet Nam: a criticai review, 2008. Bulleùn ot the Worìd Heaitt) Organization, 2008 Dee; 86(12): 948-955.
3. Yen Nguyen Thu. Tình hinh bénh sài à Vl§t Nam, 1979-2001. Y hoc thuC hành, 2002; 8:14-15.
4. Nmor JC, Thanh HT và Goto K. Recurring measles epidemie in Vietnam 2005-2009;
implicatlon for strengthened control strategies, 2011. IntJBiolScr, 7(2): 138-46.
KÉT QUA DIEU TRI NHAY CÀM NGÀ RÀNG BANG SEAL & PROTEC
T ó n g M i n h S a n * , L e T h i B ì n h * , T r j n h T h j T h à i Ha' T O M TÀT
Myc tiéu: Nghién eùu nhàm dành già hiéu qua dièu trj nhgy càm ngà ràng bang san phàm Seal&Protec. Phu'dng phàp: 60 bénh nhèn (tù 30 dèn 50 tuoi) eó nh^y càm ngà rSng dupe chpn vào nghién dS\i. Mùc dò nhay càm ngà ràng dUde dành già bang ki'eh thich là co xàt và hdi theo tìiU nghiém cùa Schiff bvóc và sau dieu trj. San phàm Seal&Protec dude su dung tìieo hUóng din eùa nhà san xuat. Két qua: Kèt qua dlèu trj dà giàm nhay càm ngà rSng rò rét khi danh già bang cà 2 kich thich. Hau hèt càe bénh nhàn dude su dung Seal&Protec dà eó
* Vién dào tao Ràng Hàm M|t - Tnràng Dei hpe Y Ha Noi Chju bach nhiém chinh: Tòng Minh Sdn Email: [email protected] Dt: 0912670670 Ngày nh^n bài; 9/2/201S
Ngày phàn blén khoa hoc: 28/2/2015 Ngày duyét bài: 5/3/20Ì5
sU cài thién tình trang nhay eàm ngà ràng vói bleu hién là giàm dau khi so sành mùe dò nhay càm ngì ràng trUàe và sau diéu trj. Ty Ié rang hét nhay càm eao là 60,70% và 45,20% tòt tUdng ùng vài dành già bang cp xàt và hai. Ket lu$n: San pham Seal&Protec co hièu qua trong dieu trj nhay càm ngà ràng.
Tù'khóa: Nhay càm ngà ràng.
S U M M A R Y
TREATMENT O F D E N T I N HYPERSENSITIVITY W I T H
SEAL & PROTEC
Purpose: To evaluate the effectìveness of Seal&Protec in the reduetion of dentin hypersensitìvlty.
Materials and methods: 60 patìents (30-50 years old), who were sufferlng from dentin hypersensitìvlty, was seleeted for the study. The subjectlve perceptìons of paln in response to tactlle
Y HOC VIÉT NAM THÀNG 4 • SÓ 1/2015 and elr blasts stimuli were evaluated using Schiff
test before and after the freatment. The patients were treated with Seal&Protec.
Resuits: Treatments signlficantly reduced dentin hypersensitìvlty for each of the two evaluation stimuli.
Almost patients In which Seal&Protec were used presented improvements in dentìn hypersensitìvlty, with a reduetion in paln, as expressed by the comparison between the initìal and final tests obtained during and after treatment. The prevalence of teeth reported the complete absence of pam was high (60,70% và 45,20%) after 6 months treatment.
Conclusion: Seal&Protee was effecbve in redueing denbn hypersensitìvlty.
Keywords: Oentìn hypersensitìvlty (DH).
I.DATVÀNDE
Hién nay, ben canh bénh sàu ràng và bénh viém quanh ràng, nhay càm ngà ràng là mot vàn de sùc khóe ràng miéng khà thùòng gap và dudc quan lam nhiéu trèn thè giói cijng nhù ò Viét Nam, Tuy khòng phàì là mot bénh ly nguy hlém nhùng nhay càm ngà ràng ànii huòng lòn dén chat tùdng cupe song cùa cà nhàn và eòng dong bòi vì co ty Ié màe cao. Két qua cùa càc dièu tra djch tè hoc trèn the giói cho thày nhay càm ngà ràng là mot tình trang khà phò bien vói t^ Ié tù 3 dén 57% [1], Ó dòi tùdng bj bénh quanh ràng, ty Ié nhay càm ngà ràng rat cao tù 72-98% [2].
Hién nay eó rat nhiéu phudng phàp diéu tri nhay càm ngà dùde àp dung nhù: dùng kem chài ràng co chùa chat chòng nhay càm ngà ràng, bòi gel chù^ fluor nòng dò cao, hàn ràng bj mòn, phau thuàt ghép và eiie vat phù chàn ràng... Co mot san pham cOng dà Óifdc su dyng dlèu tri nhay càm ngà rang trén thè giói là SeaiaPratec. Tuy nhièn, càc nghién eùu dành già ve hiéu qua diéu tri nhay càm ngà cùa san pham này ò Viét Nam eòn it. Vì vày, chùng tói tién hành nghièn cùu de tài vói mye tiéu: Dành già kéi qua tfièu tn nh^y càm ngà ràng bang seal & protect è nhóm bènh nhàn tu' 30 dèn SOtuéì.
II. OÓI nrOlMG VÀ PHU'ANG PHÀP NGHIÉN CCTU 2.1. Dja diém và thòi gian nghièn cÙu Nghièn cùu dùde tien hành tù thàng 02 - 10 nàm 2014 tal Trung tàm khàm chffa bénh ky thuàt cao Ràng Hàm Mat, Vién dào tao Ràng Hàni M^t dai hoc Y Ha Nói,
2.2. Ooì tu'dng nghlén cuti
2.2.1. Tiéu chuàn Itta chpn
- Bénh nhàn dò tuoi 30-50, eó tình trang nhay càm ngà ràng vói càe ton thUdng: Mòn co ràng, mat nhai, ria càn dò 2 hoac dò 3.
- Càc ràng này ehUa dUdc diéu trj nhay càm ngà hoac da 6\j!dc diéu tn bang càc phUdng phap khàe (trù hàn ràng) nhUng khòng hiéu qua, dà ngùng dieu trj > 1 thàng.
- Bénh nhàn dong y tham già nghién cùu.
2.2.2. Tièu chuà'n ioai trù"
- Ràng bj bénh ly: vlém tùy, sàu ràng.
- Ràng bj nùt hoàc vò.
- Mòn ràng dò 1 và dò 4.
- Cac ràng da dutfc phau thuàt nha chu dutìi 1 thàng.
2.3. Phu'dng phàp nghién eù'u 2.3.1. Loai thiét kè nghièn eùìi - Can thiép làm sàng khòng dòi ehùhg,
2.3.2. Cffmau và ehpn mSu Àp dung eòng thùc:
n ^ Z
p (1 - iJ) l - K / 2 d z- vói p là ty Ié thành còng trong diéu tri nhay càm ngà bang seal 8i protect eùa R Graham Chadwick [7]: 76% (p = 0,76).
- Co mau n = 165 ràng (Ràng nhay eàm ngà là ddn vj nghién eùu),
•Chon mau: phudng phàp thuàn tién, 2.4. Thu nhàp sòi liéu 2.4.1. Cóng cu thu nhpp so liéu - Bénh àn nghién cùU,
- Dung cy:
-I- Bò khay khàm + Dèn quang trùng hdp
+ Tay xjt hdi cùa mày nha khoa de kich thich và dành già mùc dò nhay càm ngà bang hòi, vói àp lue 60 ± 5 psi.
- Vàt liéu su dung: seal 8i protect lo 4,5 mi và que bòi keo,
2.4.2. Dành già hièu qua dièu trf nh(iy eàm ngà:
- Kich thich bang cp sàt:
+ Tòt (eó tàc dung): Hét è buòt
+ Kém (khòng eó tàc dung): Con è buÒt
- Kieh thich bang hdi (dành già theo test Schiff)
- Thòi diém dành già: Ngay sau diéu tri, sau dlèu
tri 1 tuàn, 1 thàng, 3 thàng và 6 thàng.
Y HOC VIÉT NAM THANG 4 - s o 1/2015
Két qua Ma nhay eàm (I^ONC)
tru'óc dièu tri 3 2 1
T6t MBIMC sau
dièu tri 0 0 0
Khà MOI>IC sau
dièu tri 1
Trung bìnii MBNC sau dièu tri
2 1
Kém MONC sau
dièu tri 3 2 1 2.5. Xù' ly so lièu: Tièn hành nhap so liéu và xù ly so lièu bang phàn mèm SPSS 16.0 2.6. Oao dù'c nghièn eù'u: Nghién cuti tuàn thù day dù càc quy djnh dao due nghién eùu y sinh hoc.
III.KfTQUÀVÀBÀNLUÀN
Nghièn cùu dùòc tién hành trén 60 bènh nhàn (17 nam và 43 nO) vói 294 ràng bj nhay càm ngà;
trong dò 265 ring eó mot vj tri bj nhay càm ngà, 29 ràng eó hai vj tri bi nhay eàm ngà. Nhtf vày, co tóng so eó 323 vj tri ràng bj nhay eàm ngà.
3.1. Két qua ngay sau dieu trj
Biéu àS 3.1. Két qua ngay sau dièu trj dành già bang kich thich cp xàt
p < 0 , 0 0 1 p < 0 , 0 1 96.'/ 97 4
SW d^ing kich thich co xàt dành già mùc dò nhay càm ngà co mot so vi tri khòng dàp Wng vàltyléà co ràng, ria càn và màt nhai tudng ùhg ià 36,1%; 56,7% và 35,1%. Két qua ngay sau khi dieu tri bing Seal&Protec à vùng co ràng, ria càn và mat nhai déu cà ty ié ràng khòng con é buoi cao tudiig ùng li 98,1%; 96,7% vi 97,4%. SWkhàc bièt này co y nghia thóng kè vài tìfp<0,01 dén p<0,001.
Bing 3.1. Bành già két qua ngay sau
~ ~ - ~ - - . _ K é l q u à V| tri ~ - ~ ^ ^
Ci!
ràng Ria càn Màt nhai
Mòn dò 2 Mòn dò 3 Mòn dò 2 Mòn dò 3 Mòn dò 2 Mòn dò 3 Tóng
Tot n 127
74 15 9 40 23 288
95,5 %
89,2 78,9 81,8 83,3 79,4 89,1
!iéu tri Khà n 2 2 1 0 2 1 8
1,5 %
2,4 5,3 0 4,2 3,4 2,5
bang kich thich hòi TB n 3 3 0 0 2 2 10
2,3 %
3,6 0 0 4,2 6,9 3,1
Kém n 1 4 3 2 4 3 17
0,7 %
4,8 15,8 18,2 8,3 10,3
5,3 Tóng n 133
83 19 11 48 29 323
100 %
100 100 100 100 100 100
Bành già két qua dièu trj theo vi tri tón thu'Òng và mùc dp tón thùòng mòn ràng bang kieh thich hòl cho tliày kèt qua tót cao ò cà ba vi tri. Kèt qua dièu trj ò vj tri eó ràng là eao nhàt. Nhin chung, mùt dò ton thùòng mòn ràng dò 2 eó kèt
qua cao hòn dò 3. Rièng vi tri ria ean vói s5
lùòng tón thùòng là it (24 vj tri mòn ràng) eó kit
qua ngùòe lai là mùc dp tón thùòng mòn ràng
dò 3 eò kèt qua eao hòn dò 2 nhùng khóng
nliièu.Ty Ié két qua khà, trung binh và kém khà
thàp và gàn tùòng dùòng nhau.
Y HOC VIÉT NAM THÀNG 4 - SO 1/2015
3.2. Két qua sau dieu tri 6 thàng
Biéu do 3.2. Két qua sau 6 thàng diéu tri dành già bang kich thich cp xàt
t^
p O.OOJ p fl.05 6S 5 """ "
ÌAÌA
• S.-iuitiéii tu
• Tiiroc.tiài I
ÀÀ
Sau dièu tri 6 thàng, ty Ié ràng khòng con é buòt ò vùng co ràng là 68,5%; cao hdn hàn so vói ty Ié này trùóc khi dieu tri (36,1%) eó y nghTa thòng ké vói p<0,001. Khòng thày eó su khàc biét ve ty Ié rang khòng con é buòt ò vùng ria càn và màt nhai trùóc và sau diéu trj 6 thàng (p>0,05). Theo thòi gian sau khi diéu tri, eó mot
ty Ié nhàt djnh ràng bj è buòt trò lai và tàng dan theo thòi gian. Nhù vay, két qua dièu trj ò vj tri co ràng dùde duy tri tòt hdn Ò màt nhai và rìa can. Diéu này eó the dùde giài thich ó hai vj tri này lóp keo cùa SealSiProtec de bj mòn sau mot thòi gian àn nhai.
Bing 3.2. Két qua sau 6 thàng Vi tri
Co ràng Rìa càn
M^t nhai
. ^ ^ l < é t qua Mòn dò 2 Mòn dò 3 Mòn do 2 Mòn dò 3 Mòn do 2 Mòn dò 3 Tóng
Tot n 85 31 10 7 12
1 146
°/o 63,9 37,4 52,6 63,6 25,0 3,4 45,2
dièu tri dành già bang kieh thich hòi Khà
n 19 26 0 0 1 0 46
»/o 14,3 31,3 0 0 2,1
0 14,2
TB n 4 4 0 0 0 0 8
3,0 %
4,8 0 0 0 0 2,5
Kém n 25 22 9 4 35 28 123
18,8 %
26,5 47,4 36,4 72,9 96,61 38,1
Tóng n 133
83 19 11 48 29 323
»/o 100 100 100 100 100 100 100 Sau 6 thang dièu trj, ò eó ràng vói tón thùòng dp dùòng nhau. Ó ria eàn vói tón thùòng dò 2, dò 3 2 kèt qua tót chièm 63,9%; két qua trung binli kèt qua tót cùng chiém ty Ié cao nhàt; khóng eó co t^ I? thàp nhàt (3%). Vói tón thùòng dò 3 két két qua khà hay trung binh. Ó màt nhai, chù yèu
niià iUt uà i,hà rhìpm hi le tninn hinh riStn hfrtnn là kpt niià kpm l ' • -."-qua tòt và khà chiém ty Ié trung binh, gàn tùòng là kèt qua kém (72,9% và 96,6%). Két qua này
dùòc giài thich tùòng tù nhu' trèn.
3.3. Dành già chung ò càc thdi dièm sau dièu trj Biéu àS 3.3. Két qua dièu trj dành già bang kieh thich cp xàt
Klldng ròn é biiót C ^ )1 2 0
100 f l T ^ ) - R
Sf)T 2 ii.iM "I^K M i n i
T n i o c fìT 3~ R
Y HOC VIÉT NAM THÀNG 4 - SÓ 1/2015
Dành già két qua diéu tri theo ràng vói kich thich co xàt theo thòi gian t ù khi trùóc dieu trj tòi \uc sau diéu tri 6 thàng, két qua eho thay tinh trang è buot truÓe diéu tri da giàm nhièu ngay sau dièu tri, sau diéu tn 1 tuan, sau diéu tri 1 thàng, 3 thàng và 6 thàng.
Theo thài gian sau khi diéu tri, két qua dièu tri giàm dan và xuat hién mot so ràng è buot trd lai tàng dan theo thàlglan dae biét là ó vi tri mat nhai.
Biéu ào 3.4. Két qua diéu tri dành già bang kfch thich hdi
SDT6lliaiia .Sf>T 3 thniia
Dành già hiéu qua diéu trj nhay càm ngà ràng bang ki'eh thich hdi dùde theo dòi 5 thàng ò nhiéu thòi diém:
- Két qua tòt van chiém da sò và giàm it theo thòi gian. Két qua tòt ngay sau diéu trj dat 89,2%; sau 1 tuan và 1 thàng ty Ié này giàm nh^. Sau dlèu tri 3 thàng và 6 thàng ket qua tòt con 60,4 % và 45,2%.
- Ket qua kém tang dan theo thòi gian t ù 5,2% ngay sau dieu tri, sau 6 thàng kèt qua này là 38,1%.
Ana Cecilia Correa Aranha và còng s u (2009) [5] nghién eùu 80 bénh nhàn dùde diéu trj nhay càm ngà rang bang Seal 8i Protect dà dành già bang kich thich hdi nhùng dùng thang do VAS (Visual Analogue Scale) cijng dà co két qua: san pham này co tàc dyng rat tòt ngay sau diéu trj, Sau 1 tuàn, 1 thàng, 3 thàng kèt qua diéu trj eó giàm và sau 6 thàng, ket qua diéu trj van con.
TUdng t u mot nghién cùu khàc eùa Volpe AR và cóng s u (1993) tal Luàn - D ò n dành già hiéu qua cùa Seal 8i Protect vói thang diem VAS [6] ò eae thòi diém sau diéu tri 3 và 6 thàng, Két qua giàm nhay càm ngà ràng cùa Seal 8i Protect cung dùde khàng djnh.
Nghién cùu cùa R Graham Chadwick [7] vói 57 ràng nhay càm ngà co s u dyng Seal & Protect dà eho két qua giàm mùc dò nhay càm ngà vói ty Ié 75,85%. Erdemir U^ và còng s u nghién cùu 3 chat chòng nhay càm ngà ràng Pain-Free, BisBlock và Seal & Protect cung két luàn Seal &
Protect eó hiéu qua diéu trj cao nhàt.
Tntiiu bulli
• Keiii
IV. KÉT LUAN
- San phàm SealStProtee eó hiéu qua trong diSu tri nhay càm ngà ràng. Két qua diéu trj dà giàm nhay càm ngà ràng ro rét khi dành già bang cà kieh thich là co xàt và hdi, Sau 6 thàng dlèu trj, ty Ié ràng hét nhay càm là cao 60,70% và 45,20% tòt khi dành già bang cp xàt và hdi.
- Két qua diéu trj nhay càm n^à bang SealSiProtee co hiéu qua cao hdn ó co ràng so vói m^t nhai và rìa càn.
- Két qua diéu trj giàm dan và xuàt hién mot sò ràng è buòt trò lai tang dan theo thòi gian sau khi theo dòi 6 thàng dac biét là ó mat nhai và ria cSn.
TÀI L l | U T H A M KHÀO
1 . Addy M (2009). Dentine hypersen^tMty:
definitìon, prevalence, dlstributìon and aetìology.
clinical Res, 21: 35-9
2. Connie Hastings Drìsko (2002). Dentine Hyperasnsitìvily- Dentai hygiene and perìodortal axi£iderations.IntEmationalDertel Journal, 52,385-3M. . 3. Martin Addy, Graham Embery (2008). Toctfi
Wear end Sensifavity. Infbmia Healthcare, 283-293.
4. Penny Fleur Barcteley (2008). The evdution of txth wear indioes. ain Orai Invest 12 (Suppl 1);S15-S19 5. Ana Cecilia Correa Aranha, Lulz André Freire
Pimenta ( 2 0 0 9 ) . Clinical evaluation of desensltizing treatments for cervical dentin hypersensitìvlty. Braz Orai Res; 23(3). 333-9.
6. Volpe AR, Petrone ME, (1993). A revlew of plaque, gingivitìs, caleulus and carìes dìnkal efficacy studies with a dentìfrice eontaining triclosan end PVM/MA copolymer. Joumal of Cllnlcal Dentìsbv, Voi IV, Special Issue 31-40. ^ 7. R Graham Chadwick and Andrew G Mason|
(2008). An Audit of Dentine Hypersensltlvil ' Treatments in Six General Dentai Praetìces | Seotland. Prlmery Dentai Care 15(4):129-134.
