NONG NGHIEP - NONG THON
Tac dong kinh te, xa hoi va moi trudng cua viec phat trien nhien iieu sinh hpc 6 Vi^t Nam
DOAN THJ THU HlTdNG
7f2di vidt trinh bdy mdt sd tdc ddng kinh ti', xd hdi vd mdi tritdng cua viic phdt trien
^^ nhiin lieu sinh hgc d Viit Nam. Qua dd cd thi thdy viic phdt triin nhiin lieu sinh hoc Id mdt hudng di dung, cdn triin khai rdng rai d nhiiu vilng, dia phitdng di gdp phdn thdc ddy phdt triin kinh td viing, dia phitdng, cung nhit ddng gdp vdo cdng cudc xda ddi gidm nghio vd
bdo vi mdi tritdng.
1. N h i i n lidu s i n h h9C v a xu hfldrng nghipp v^ nhiLp khilu nhi^n heu, do cac ldi ich p h a t tril'n, sit d u n g n h i i n l i i u to Idn ciia nd nhii: cdng nghi san xulit khdng s i n h h o c qua phiic tap, t^n dung nguon nguyin h i u tai 1.1. Ndng lucfng tdi tqo vd vai trd cho, l^m tang hieu qua cua kinh ti^ ndng cua ndng lUc/ng sinh hpc nghiip, khdng cin thay dd'i c^u tao ddng cd Nang lUdng ddng vai trd quan trpng dd'i ciing nhii c^u triic cua cd sd ha t^ng hien cd va vdi sii phat trien kinh te xa hdi. An ninh gia thanh canh tranh so vdi xang dilu.
qud'c gia, an ninh kinh ti^ ludn gan hen vdi O niidc ta trong hdn 10 nam qua, viic khai an ninh nang liidng cua mdt qud'c gia. Vi thac nang liidng sd c^p tang trung binh 16,4%.
vliy trong chinh sach phat trien kinh te, xa Sii dung nang liidng sd clip tang binh qu^n hdn hdi ben viJng, chinh sach nang lUdng ludn 10%. Td'c dp tang tnfdng nang liidng tang 11%, diidc dat l i n hang diu. cao hdn tang triidng kinh te 1,46 lan. Vdi td'c dp Theo tinh toan ciia cac chuyin gia kinh tang tnidng kinh te va trii liidng nang liidng ti^ nang liidng, diu md v^ khi dot hien hda thach hiin cd thi kha nang khai thac d i u chiem khoang 60 80% can can nang lifdng khi ciing chi dap iing trong vdng 30 40 nam the gidi Vdi tdc dp t i i u thu nhii h i i n nay niia. Do vlly, d n sdm tim ra nguon nguyin h i u va trii liidng diu md h i i n cd, nguon nang thay thi^v^ nhiin h i u sinh hpc la mdt liia chpn liidng nay se nhanh chdng bi can kiit trong tlit yiu.
vdng khoang tii 40 den 50 nam niia. Dien Nhiin liiu sinh hpc (biofuels) 1^ loai nhiin bien phiic tap ciia gia xang diu gin day 111 h i u diidc hinh th^nh t^ cac hdp chlit cd nguon do nhu ciu sii dung dilu thd ngay cling Idn gd'c ddng thiic viLt (sinh hpc). Vi du nhii nhiin va nhiing blit d'n chinh tri tai nhiing niidc h i u chi^ xulit tii chlit bio ciia ddng thiic vllt (md san xulit diu md. D l ddi phd tinh hinh dd, ddng vllt, dilu diia,...), hoac ngu cdc (liia my, cin tim ra cac nguon nang liidng thay t h ^ san, ngo, dilu tiidng,...),^chirt thai trong ndng liu tiin h^ng d i u cho cac nguon nang nghiip (rdm, ra, ph^n gia siic,...), san ph^m liidng tai sinh vll than t h i i n vdi mdi thai trong cdng nghiip (miln ciia, san phllm go tnidng. thai),...
Trong so nguon nang liidng thay the Loai nhiin h i u nay cd nhieu liu ^ e m ndi bM than da va d i u md dang siJt dung hiin nay so vdi cac loai nhiin lieu truyen thdhg (diu khi, (nang liidng gid, nang liidng mat trdi, ...), than da,...), chang han:
nang liidng sinh hpc dang 1st xu the phat
triin tlit yiu, nhlTt la d cac niidc ndng Doin Thi Thu Hucmg, Vidn KLohtd'V^et Nam.
63
Tdc ddng kinh td', xa hOI
Tinh cha't than thi^n vdi mdi tnidng: phiii nh|ip d i u md v^ gdp p h i n ddng k l cho chiing sinh ra it hllm liidng clic lo^i khf giai quyi^ khiing hoAng n&ng liiqtng d nifdc nliy, (CO2, 'CH4,...) gay hipu iing nhli kinh (mpt Hi^n t^i, Braxin cd cdc d^ng cd chay x&ng, tdi hiiu iing vllt 1^ khiih tr&i d&'t ndng lin) v& tren 3 tri^u 6 td sii dung ho&n to&n ethanol v^
it gay d nhiem mdi trUdng hdn cac loai t r i n 17 tri^u d td sii dung E25. Th&nh cdng n&y nhien lieu truyin thd'ng. b&t ngu6n tii Chiidng trinh qudc gia san xulit
Nguon nhiin h | u t&i sinh: cac nhien c6n Proalcool cua Chinh phu dii<?c thiic thi tH h i u n&y l&'y tilf hoat ddng san xu&^t ndng n&m 1975, chiidng trinh n&y da trd th&nh miu nghiip v& cd the tai sinh. Chiing giiip qua hinh cho nhilu quoc gia khac tham khao, hpc trinh phat trien ciia n i n kinh t l , ciing nhU t&p.
ciia cac ng&nh giam sii If thupc v&o nguon My hifn 1& quoc gia san xulTt ethanol Idn t&i nguyin nhiin lieu khdng t&i sinh nh&'t t h i gidi (n&m 2006 dat tdi g i n 19 ty Ht), truyin thd'ng. trong dd 15 ty ht diing l&m n h i i n lieu chiem
Tuy nhien, hien nay v&^n di sii dung khoang 3% thi triidng x&ng). N&m 2012 se nhiin h i u sinh hpc v&o ddi sd'ng cdn nhilu cung c&^p t r i n 28 ty ht ethanol v& diesel sink han che do chita ha dutdc gia th&nh san hpc, chilm 3,5% liidng x&ng d i u sii dung. De xulit xud'ng th&'p hdn so vdi nhiin h i u khuyen khich sii dung n h i i n lieu sach, Chinh truyin thd'ng. Trong tUdng lai, khi nguon phu My da thiic h i i n viic giam thue 0,5 nhiin h i u truyin thd'ng can kiet, nhiin USD/gallon ethanol v& 1 USD/gallon diesel h i u sitih hpc cd kha n&ng 1& iing cii viin sinh hpc, ho tr^ c&c doanh nghiip nhd san thay the. xu&'t n h i i n lieu sinh hpc. NgUdi diing diu 1.2. Xu hiidng phdt trien, svC dung Nh& trang da t u y i n bo se dUa nitdc My thoat nhien lieu sinh hpc tren thd gidi vd khdi sii phu thupc v&o d i u md tii nitdc ngo&i, Viet Nam bang each t&p trung d i u tit Idn cho nghien
Trin thd gidi: ciiu v& phat t r i i n (R&D) di tao cdng nghe Mdt thach thiic Idn cho nhan loai trong mdi san xulit n&ng liidng s^ch v& nhiin heu the ky XXI 1& giam phat thai d nhiem, nh^t sinh hpc.
1& CO2, CH4,... gay n i n khi nh& kinh, yeu Malaixia v& Inddnixia 1& hai qudc gia 6 to" quyet dinh gay ra bien doi khf h&u. Vlin Ddng Nam A, hif n san xu^t d i u cp Idn nhS^t de chfnh ditdc d&t ra 1& tim ditqJc mpt t h i gidi, riing san lit(?ng cua Malaixia 1& 15,8 nguon n&ng Ihdng sach, xh, doi d&o de thay trif u t&h (n&m 2008) v& viic san xu^t diu t h i cho nguon nhiin lipu hda thach, bi coi diesel sinh hpc da dit^c thiic h i i n tii hdn 20 1& 'Tjin" v& trong thiic t l , da diidc dii bao 1& n&m nay, m^c dil Lu&t Cdng nghiip nhiin h|u se sdm bi can kiet. Vi v&y n&ng litdng sinh sinh hpc mdi dit<?c ban h&nh g i n day (n&m hpc hiin dang 1& mot hitdng di m& nhilu 2007). Cdn h Inddnixia, thi ngo&i san xul^t qudc gia da liia chpn. diesel sinh hpc tii d i u cp, h i i n cung dang thiic
Braxin 1& qudc gia d i u t i i n sii dung diy thiic hi?n Dii an l&ng tii cung clip v l n&ng ethanol (con sinh hpc) tii cay mfa ditdng lit(?ng, theo dd khuyen khfch phat trien n&ng l&m nhien lieu sinh hpc d quy md cdng lit<?ng tit sinh khdi nhit tii cac loai ch^t thai v&t nghiip tii n&m 1970. H i u h i t t&^t ca cac nudi, ho^c chlit thai ciia san xulit ca cao,...
loai xang d qudc gia n&y diu ditdc pha c h i Ngo&i d i u cp, Inddnixia dang phat t r i i n manh vdi ty l i khoang 25% ethanol (cdn diidc gpi cac loai cay cpc r&o (hay cdn cd t i n khac 1&
1& E25), nhd v&y, moi n&m Braxin da t i l t Jatropha Curcas) de san xu&t diesel sinh hpc.
kiem ditdc khoang t r i n 2 ty USD, do khdng Ndng lUc sdn xudt, nhu cdu phdt triin
Ifu: aong kinh t§; xa hOI...
nhiin liiu sinh hoc d nUdc ta: cua De &n 1& phat trien nhiin h i u smh hpc, Viit Nam vd'n 1& mpt niidc ndng nghiip mot dang n&ng liidng mdi, tai tao diidc di thay n i n tilm n&ng v& nang liic san xulCt nhiin t h i mdt p h i n nhiin hpu hda thach truyin h | u sinh hpc 1& r&'t Idn. Nhilu loai cay nhit thd'ng, gdp p h i n bao dam an mnh n&ng lit(?ng s&n, ngo, mfa,... cd the san xulft con sinh v& bao vf mdi triidng.
hpc, m& d Viet Nam lai cd nhilu viing d&t Hif n tai, ng&nh cdng nghi$p nhiin hf u smh r&t thich hdp vdi c&c loai cay trong n&y, hpc ciia Vi$t Nam da, dang diiqJc chii f vk bat nhli san d Phii Tho, Quang Nam, Dac d i u t&ng td'c nhanh. Theo k l hoach, din n&m Ndng; mfa d Thanh Hda,...Theo thd'ng ki, 2011, ca niidc cd 5 nh& m&y san xulit ethanol san liidng san ca niidc nam 2010 1& 8,52 nhiin lieu di v&o hoat dpng, vdi tong cdng su&^t triiu tiin, mfa diidng hdn 15,9 trif u tifn v& ban d i u se dat khoang 365.000 tlin/n&m, dii ngo 4,6 triiu t&'n. Vdi san litdng n&y cd t h i di cd t h i pha c h i th&nh 7,3 trieu tiin x&ng E5 dap iing diidc cho nhu e l u san xu&t cdn (1& x&ng A92 cd pha trpn vdi 5% ethanol).
sinh hpc h quy md viia v& nhd. Udc tinh Nitdc ta dang ph&^n d&^u d l cd the din n&m Viet Nam cd t h i san xu&'t 5 triiu ht con 2025, cdng nghi san xulft nhiin lieu sinh hpc sinh hpc moi n&m, n i u nhit cd sii dilu dat kip trinh dp t i i n t i l n t r i n t h i gidi, san chinh v l san litdng v& diin tfch c&y trong. litpng ethanol v& d i u thiic v&t dat khoang 1,8 V l san xu&t diesel sinh hpc cd t h i di tii cac triiu t&n, d&p iing cho khoang 5% nhu elu loai d i u thiic v&t v& md ddng v&t. d Viet tiiu dilng x&ng d i u ciia ca nitdc. Hiin tai, T&p Nam, cac loai cay trong cung c&p nguyin do&n d i u khf qud'c gia Viet Nam (PVN) dam h i u cho san xu&t diesel sinh hpc nhii c&y nh&n vai trd t i i n phong, dang trien khai x&y cpc r&o, d i u cp, hat bdng,... cd the phat diing 3 nh& m&y san xulit ethanol tai c&c dia trien. Dieu kien dlit dai v& khf h&u nhiit phitdng trung du, dd 1& huyin Tam Ndng (tinh ddi ciia Viet Nam cho phip hinh th&nh Phii Thp), khu kmh t l Dung Qu&t (tinh Quang nhiing v ^ g nguyin h i u t&p trung. Md c&, Ngai) va huyin Bii Dang (tinh Binh Phitdc).
diu thiic p h i m thai ditdc sii dung cho san Ca 3 nh& may n&y diu di v&o san xu&t tii nam xu&t diesel sinh hpc cd the giiip giai quylt 2011. Theo k l hoach, khi nh& may san xu&t ditdc cac v&h di v l mdi tnidng trong c h i nhiin liiu sinh hpc tai Binh Phitdc di v&o hoat i biln thiiy san. Udc tfnh Viit Nam cd the ddng se thu mua 240 nghin t&'n san/n&m, tao ' san xu&t khoang 500 triiu ht diesel sinh cdng an viic l&m d'n dinh cho hdn 15 nghin hd I hpc moi n&m n i u nhit to chtic quy hoach v& ndng dan trong san d cac v ^ g heo l&nh,
thiic hiin viing nguyin hf u theo hitdng sii ngheo va xa thi tritdng cua hai tinh Binh dung d&'t triit de, tao ra nhilu loai gidhg cd Phitdc v& Dac Ndng. Riing trong nam 2010, san litdng cao v& sd hiiu cac cdng nghi tach san lUdng san ca nitdc da dat 8,52 triiu t&n.
diu t\i nguyin h i u . Moi n&m Viit Nam xu&t k h i u h&ng triiu tiin 6 Viit Nam, da cd "De an phat triin san l&t da s&^y khd sang Trung Quoc, H&n nhiin h i u sinh hpc d i n nam 2015, t i m Qud'c, D&i Loan,... Trong titdng lai khdng xa, r\\Yin den nam 2025" va da ditdc Phd Thii khi da cd cac nh& may san xulCt nhiin liiu titdng Ho&ng Trung Hai, thay mat Thu sinh hpc, di phat t r i i n ng&nh cdng nghiip tiidng Chfnh phu p h i duyit ngay 20 11 nhiin liiu sinh hpc, Viet Nam se phai giam 2007, theo Quyet dinh si" 177/2007/QD- bdt ty l i xulit khifu san nguyin liiu (thd) n&y TTg. D l an n&y cd npi dung chu ylu 1& de cung c&p cho cac nh& may san xu&t ethanol
"Phat trien n h i i n h i u sinh hpc thay t h i ngay d trong nitdc.
nhiin h i u t r u y i n thdhg". Muc t i i u chu ylu 2. Mot so tac dong kinh t^, xa hoi va
Nghiin cOu Kinh t§s6404 - Thing 1/2012 6 5
Tdc ddng kinh te', xa hOI...
moi triidfng ciia viec p h a t t r i e n vi^c l&m mdi v& thu nh&p nhilu hdn cho ndng n h i i n l i i u s i n h hoc dr V i i t N a m d&n. Vi^c t^o ra vi^c l&m mdi v& cac doanh 2.1. NhUng lai ich cda viec phdt nghidp cd t h i tao ra cac hoat dpng khac dem lai
tridn nhien lieu sinh hpc c&c Iqli fch kinh t l xa hpi kh&c niia cho cdng Thit nhdt, nhiin lieu sinh hpc cd t h i dong. Nhieu hoat d^ng kinh t l xu&t hiin se tao giam thieu sii phu thupc v&o nhiin lipu ra l(?i nhu^n cho cac chu doanh nghidp tai dia hda th^ch d&t'do v& dang d i n can ki^t. phitdng. Cd sd ha t i n g ho&n chinh cd t h i tao ra Giam lit(?ng xang d i u nh^p ngoai bling ditdng x& mdi ho&c ditdc nang c&p, tao dieu nguon nhien lieu cung c&'p trong nitdc, gdp ki^n thu&n l^i cho vi^c v&n chuyin c&c nhien p h i n dam bao an ninh n&ng litdng qud'c gia li^u d i u v&o phuc vu cho san xu&'t. Ky nang vi nguon nguyin liiu de san xu&t nhien l&m vi^c ciia nhilu cdng nhan l&m vifc trong h i u sach n&y khdng bao gid can kipt, nhien c&c dii an ditdc nang cao, t&ng n&ng liic ciia cac h i u sinh hpc cd t h i thay the nhien lipu hda th&nh vien trong cdng dong. Hdn niia, ldi ich thach sii dung trong cac phitdng ti^n giao kinh t l m& cac cdng dong dit^c hitdng cd t h i lan thdng. tda v& tao ra cac ldi fch xa hdi kh&c niia, nhit Thii hai, nang cao hieu qua kinh t l c&c dich vu ch&m sdc siic khde, giao due, phiic ndng nghiep. ldi xa hpi v& cac dich vu cdng cdng,... Nhit v&y
Ng&nh kinh te ndng nghiip ngo&i chiic san xu&t nhiin lieu sinhh hpc cd kha n&ng tao nang cung c&'p litdng thiic thiic phim, ra ph&t trien kinh te xa hpi td't hdn doi vdi nguyin heu cdng nghiep, gid day cd them cdng ddng v& dac biet la ddng gdp v&o cdng cupc chiic nang cung c&p nang litdng sach cho giam ddi nghio.
xa hdi, ddng gdp vao viec giam thieu khi C&c vilng trong cay nguyin h i u nhit viing nha kinh v& khf dpc hai. Dac biet, khi phat trong san lam nguyin h i u cd r&t nhilu ldi fch.
triin nhiin h i u sinh hpc cd the sii dung c&c Tritdc day khi chita cd c&c nh& may san xu&t gilng cay cd diu, chang han nhit Jatropha nhiin heu sinh hpc, ngitdi dan trong san chu Curcas trong tren cac viing d&t hoang hda ylu de phuc vu nhu e l u l&m thiic an chan nudi, ho&c dang sii dung k i m hiiu qua, giiip hay san lat khd de xu&'t k h i u . Cdn khi da c6 nang cao hiiu qua sii dung d&^t. cac nh& may san xu&^t n h i i n hpu sinh hpc thu ThvC ba, nhiin h i u sinh hpc cd t h i ddng mua thi ngitdi dan se cd ldi hdn khi san ditdc gdp v&o phat trien kinh te xa hdi ciia c&c tiiu thu t^i chd se t i l t kif m dit^c r^t nhilu chi cdng dong dia phitdng v& cac ng&nh kinh te phf v&n chuyin va chi phf trung gian. Ngo&i ra, dang phat trien. gia san ciing nhit l i t ^ g san xulft kh&u phu
Vai trd cua ng&nh ndng nghiip trang thupc nhieu vao bien dpng cua thi tnidng the trai trong day chuyin san xu&'t nhiin h i u gidi, trong khi cac nh& may san xu&t nhiin heu sinh hpc se md ra cd hdi cho cac cdng dong sinh hpc l^i t i i u thu on dinh ngay d trong nitdc.
dia phitdng k i t hdp hoat ddng v& thu dit^c Nhit v^y san p h i m ndng nghiip se tham gia c&c ldi fch nhlit dinh de tao ra phat t r i i n v&o thi tritdng nang litdng trong nitdc, tiiu thu kinh t l xa hdi. Viic trong riing, kfch thfch d'n dinh v& tang tritdng h&ng nam.
v& thu hoach nhien h i u d i u v&o nhit cay ThvC tit, tao viic l&m, xda ddi giam ngheo, mfa, ngd, san v& d i u cp ddi hdi phai t&ng tang thu nh&p, cai thien ddi so'ng dan ngheo, liic liidng lao ddng vao cac cdng viic thii giam chinh lich giau nghio h viing ndng thdn.
cdng. Viic md rdng san xu&t ndng nghiip Vdi hdn 70% dan so' sd'ng tai ndng thdn v& hdn do tang nhu c i u cac nguyen h i u thd cho 40% GDP 1& t ^ ndng nghiip, Vi^t Nam cd ban san xu^t nhiin h i u sinh hpc cd the tao ra v i n 1& nitdc ndng nghifp. Trong qua trinh ddi
Tdc fldng kinh te', xa hOI...
mdi v& phat trien kinh te, khoang each liidng v l mdi tritdng song. Sii dung nhiin h i u phat trien giiia ndng thdn v& th&nh thi cdn smh hpc so vdi x&ng d i u khoang giam ditqJc r&:t Idn v& ng&y c&ng cd xu hiidng md rdng. 70% khf COg v& 30% khf dpc hai, do nhiin h i u Trin Enh viic xda ddi giam ngheo, m&c dii smh hpc chiia mpt litdng ciic nhd liiu huynh, cd nhflng th&nh tiiu r&t Idn nhitng sd'lit(?ng chiia 11% oxy, n i n chay sach hdn. Nhiin h i u ngiidi nghio tai ndng thdn v i n cdn kha cao. sinh hpc phan huy sinh hpc nhanh, ft g&y d Dac biet, mdt bd ph&n khdng nhd dong b&o nhiim nguon nitdc v& dlit.
ta, chii yeu 1& dong b&o d&n tdc thilu sd' d Theo Tiln sy Nguyin Anh Dtic Phd Vifn miln niii, viing sau, vilng xa ddi sd'ng cdn tritdng Vifn D i u khf, do trong ethanol cd th&nh khd kh&n. Phat t r i i n san xu&t, nguon p h i n cua khf O2 se giiip cho hon hdp x&ng pha nguyin h i u d i u v&o cho san xu&t nhiin ethanol ch&y ki$t hdn, giam dang k l h&m litdng h i u sinh hpc se tao thu nh&p cho ndng dan, x&ng thita v& khf CO thai ra. Dong thdi, nhd ty gdp p h i n xda ddi, giam nghio t^i cac khu If khdng khf/nhiin lipu c i n thilt dl chay ho&n viic miln niii v& thiic diy qua trinh chuyin to&n 1 kg nhiin h i u th&p (9 so vdi 14,6 cua dich cd c&u kinh t l . x&ng), nen hon hdp khdng khf nhiin h i u Cac nh& m&y ethanol d ^ g san lat se trong xang sinh hpc se nhat hdn, giiip giam giiip ngitdi trong san cd d i u ra on dinh. ph&t thai hydro cacbon (HC) v& monoxit cacbon Theo tfnh toan, mdi nh& m&y khi di v&o (CO), gdp p h i n triic tilp v&o viic giam hiiu san xu&t se thu mua on dinh cho khoang iing nh& kfnh. V& ethanol cdn cd kha nang 15 nghin hd trong san tai cac xa viing cao ph&n huy sinh hpc do cd nguon gd'c thiic v&t cua cac tinh mien niii phfa bac, T&y n i n nd than thiin hdn vdi mdi tnidng. Ngo&i Nguyin v& Ddng Nam Bd. Cac nh& may ho ra, nhiin h i u sinh hpc khi thai vao d&t bi phan trd ndng dan v l gio'ng ciing nhit ky thu&t huy sinh hpc cao g&p 4 l i n so vdi nhiin h i u canh tac mdi vdi muc t i i u tang thu nh&p d i u md va do dd giam ditdc r&^t nhilu tinh cho hd ndng dan, tang san litdng h&ng hda trang d nhiem nitdc nglm.
trong khi khdng tang dien tfch d&t canh 2.2. Nhiing mat trdi
tac. Cay san se khdng chi giup xda ddi, Ng&nh nhiin h i u sinh hpc t r i n t h i gidi phai giam nghio d c&c viing sau, viing xa m& dd'i mat vdi v&h di nhay cam v l an ninh litdng cdn giiip cai t h i i n cudc song vdi nguon thu thiic, nhlit 1& khi gi& litdng thiic tang cao trong nh&p d'n dinh cho p h i n Idn ndng dan d c&c nhiing n&m g i n d&y, mdt so nitdc nhit My dang dja phitdng. diing ngd di san xu&t ethanol. Tuy nhiin, san
Tha ndm, nhiin lieu smh hpc cd t h i giai xu&^t ethanol d Viit Nam khdng dilng Ihdng quylt c&c v&n d l bien doi khf h&u: giam d thiic. Hiin tai, d ca 3 nh& m&y san xu&t ethanol nhiim v& khf nh& kfnh. Hiin nay, h&ng dang ditdc xay diing d Phii Thp, Quang Ngai, nam to&n t h i gidi phat thai khoang 25 ty Bmh Phiidc diu sit dung nguyin h i u san cdng t&h khf ddc hai v& khf nh& kfnh. Nong dp nghiip. Bdi v&y cd t h i ndi ng&nh nhiin h i u khf CO2, loai khf nha kfnh chii ylu, tang sinh hpc d Vipt Nam se khdng anh hiidng din t r i n 30% vdi thdi ky t i l n cdng nghipp (tii an ninh litdng thiic, chiia k l tdi viic niidc ta 280 ppm da tang l i n 360 ppm), nhiit dp ciing dang triin khai trong thii nghiim cac loai trai d&t tang 0,2 0,4°C. Neu khdng cd giai c&y cho d i u sinh hpc, nhii c&y d i u me hay c&y ph&p tfch Clic, nong do khf nha kfnh cd t h i cpc rao (Jatropha Curcas). D&y 1& loai c&y dl tang din 400 ppm vao nam 2050 va 500 trong, c i n ft niidc, n i n khi chfnh phu. chii ppm v&o cud'i the ky XXI, nhiit dp trai d&t tritdng phat t r i i n viing nguyin h i u cho n&ng ndng t h i m 2 4°C, g&y ra h&u qua khdn liidng sinh hpc da hy vpng rang, nhd phat trien
Nghiin cOu Kinh t§s6404 - Thing 1/2012 6 7
Tdc ddng kinh te', xa hoi
Jatropha cd the se giiip cho ndng dan t&ng mpt lit(?ng titdng dd'i it.
thu nh&p. Do v&y trong thiic t l da tii phat T r i n d&y 1& mpt so' han c h i ciing nhit anh d&'y len cao tr&o o at trong Jatropha d kh&p hitdng tiiu ciic cua vipc ph&t trien nhiin h§u ndi, khap cac viing,. miln. Do v&y, khi phat sinh hpc n i u khdng cd sii tfnh to&n nghiin ciiu triin vilng trong cay nguyen lieu c i n chii ^ ky. Tuy nhiin, x i t v l nhiing ldi fch mang lai, tdi dieu nay de tinh trang xin d&^t, true l^i ciing nhit nhu e l u ph&t trien v& nang liic san d&'t khdng xay ra. xulit hi^n cd, chiing ta cd t h i th&^y vi^c phat Ngo&i ra, n i u tiiy tipn khi trong c&y triin nhiin liiu sinh hpc d Vi^t Nam 1& mdt Jatropha m& khdng cd k l hoach cu t h i se hitdng di diing cua nitdc ta.
r&t de g&y bien di, bdi Jatropha 1& mdt lo^i 2.3. M6t sd diem cdn liiu y khi phdt trien cay lau nam, hoang da, 1& c&y thiic sinh nhien lieu sinh hpc
(mpc tii hat), ludn mang theo tfnh tr^ng di Chiln litqic phat trien nguyin h^u de san truyen phan ly nhilu, nh&'t 1& mang tfnh di xu&t nhiin h^u sinh hpc c i n litu f mdt so v&h truyin cd hen quan den hieu qua kinh t l . di sau:
Vi v&y, khi ph&t triin vilng trong c&y Nguyen lieu cho san xu&^t nhiin h i u sinh nguyen h i u n&y c i n nghien ciiu ky v& cd hpc c i n chuyin hitdng sang sii dung n&ng che dp ch&m sdc c i n th&n di khdng phai litpng sinh khdi (biomass), tii cac dang thiic v&t ganh chiu nhiing h&u qua g&y nguy hai tdi nhit c&nh cay, vd tr&u, mhn cita, la, rdm, nang su&t c&c loai c&y litdng thiic, anh ra,...Dd'i vdi cac loai cay cho bdt n i n t&p trung hitdng x&^u tdi mdi tritdng tai nguyin dlit, cho muc tiiu litdng thiic, vi litdng thiic quan lam m&'t dn dinh xa hdi va g&y ra t&c ddng trpng khdng k i m n h i i n h i u sinh hpc.
xau v l kinh t l . Nguyin h i u cho diesel sinh hpc chi n i n diia Mdt khilm khuylt phai ke din dd la, t r i n khai th&c c&c loai d i u khdng an ditdc. Chi nang liic nghiin ciiu trien khai thupc Enh n i n trong nhiing cay khdng l&m ton hai dit, cd viic cdng nghi sinh hpc cua chiing ta cdn nhilu iing dung kh&c nhau de t&ng hiiu qua rat han che, xit ve trinh dp cua c&c cdng kinh t l .
trinh nghiin ciiu l&n kha nang tao ditdc C i n cd chitdng trinh nghiin ciiu khoa hpc v l cdng nghp ho&n chinh phuc vu n i n kinh t l cay v& d&'t trong cay nguyin h i u va quy hoach qud'c d&n. Liic litdng c&n bd khoa hpc v& ky vilng trong cay nguyin h i u h(?p ly.
thu&t viin l&nh nghi cdn qua it v l sd' Viic trong hang tram hecta cay Jatropha litdng, han c h i v l trinh dp khi tilp c&n t r i n mdt vilng d&t n&o dd, c i n phai xem xit va cdng nghi hiin dai de san xu&^t nhiin h i u d&nh gia tac dpng mdi tritdng ciia loai cay nay.
sinh hpc. Ai ciing bilt c&y Jatropha cd nhiing ddc tinh Hdn nfla, viic tit bd trong cac loai c&y nh&t dinh, dit<?c trong l&m hang r&o quanh nha cung c&'p litdng thiic v& pha riing di trong de ng&n ngiia sau bp, ran ret. Khi cd h&ng tram c&c loai cay phuc vu cho viic san xu&t hecta trong Jatropha, cac loai cdn triing, ddng nhiin heu sinh hpc neu khdng cd quy v&t n&y se di d&u? Chac chan nd se phai di v l hoach cu t h i cd t h i l&m pha v3 sii da dang phfa khdng cd cay n&y, dd 1& khu dan cit. "Vi sinh hpc, l&m giam litdng d&'t m&u md v& v&y, c i n h i t siic litu t&m tdi v&^n de nay.
nguon nitdc, ciing nhit nhiing tac ddng xa Ngo&i ra, c i n xay diing c h i dp ch&m sdc cay hpi tieu Clic khi phai di dan di My d&t nguyin hiu; nghiin ciiu, dieu tra chi tilt, d&nh trdng. gia cu t h i v l dien tfch, nang su&t va san litdng Hiin nay d Viet Nam mdi chi diing 5% cay nguyin hiu; ph&n loai d&t nong nghiip di ethanol d l pha vdi xang di th&nh E5, la xac dinh viing n i n trong hay khdng n i n trong
Tdc ddng kinh te', xa hoi...
v& n i n trong loai c&y n&o. Vilng n g u y i n h i u mdi chi n i n p h a t t r i i n d viing d&t k i m h i i u qua kinh t l , dong thdi p h a i bd' trf d a n xen cac loai n g u y i n li$u kh&c n h a u , khdng ddc canh. Trong di cai tao d&'t chii khdng trong di bdc Ipt dlft.
Hitdng di mdi di tao n h i i n h i u sinh hpc: nguon rdm r^ s a n cd v& r i t i l n c h i l m khoang 66% t r i n td'ng lit<?ng p h i t h a i ndng nghiep h i u nhit chita dit^c sii dung hi^u
qua (mpt p h i n ditdc diing lam thiic &n cho trau, bd, mpt p h i n ditqJc c h i b i l n l&m ph&n bdn vi sinh, cdn p h i n Idn bi dd't bd ngay tren c&nh dong g&y lang phf v& d nhiem mdi tnidng). N i u t&n dung ditdc nguon rdm ra nay de s a n xu&t n h i i n h i u sinh hpc s i cd y nghia h i t siic to Idn v l n h i l u mat.
PGS.TS D a n g Tuyet Phiidng, Phdng hda ly be mat, V i i n Hda hpc Viet N a m cho b i l t
"niu dot 1 t&h rdm ra, ngitdi ndng d a n chi t h u ditdc mdt litdng tro khdng dang k l di bdn rudng, dong thdi gay d nhiem mdi tnidng. Trong k h i dd, 1 t&h rdm r a cd t h e tao r a khoang 250 kg n h i i n h i u long thd de san xu&t d i u sinh hpc..."
Ludn nhd r a n g n h i i n h i u sinh hpc cd tinh nh&n van, khdng p h a i de l&m giau ma tntdc h i t de bao v i t r a i d&t, di xda ddi giam ngheo, di t r a i d&t x a n h hdn, sach hdn, dep hdn. TCt nhiing n g u y i n ly dd thi mdi bo trf trong n g u y i n h i u sao cho phil hdp vdi tiing k h u viic v& trong nhiing cay gi di h&i hda sinh th&i v& di bao v i d&t.
P h a t t r i e n n g u y i n h i u cho n h i i n lif u
sinh hpc c i n g i n h I n vdi xda ddi giam n g h i o v& a n ninh litdng thiic cua d&t nitdc. Tao dilu kien de t&t ca mpi ngitdi, dac bipt 1& nh&n d&n viing sau, vilng xa t h a m gia san xu&t n g u y i n h i u cho n h i i n h i u sinh hpc.
Tdm lai, viic ph&t trien n&ng litqJng sinh hpc d Viit Nam 1& mpt hitdng di diing dan n h a m dam bao a n ninh n&ng litdng quoc gia, giam p h u thupc v&o nitdc ngo&i v& bao v i mdi tnidng.
CMnh phii da p h i duypt "De a n Ph&t trien n h i i n h i u sinh hpc d i n n&m 2015, t i m nhin d i n n a m 2025" Tuy n h i i n cho d i n nay nhiing liu d&i cho nh& d i u tit s a n xulit ph&t t r i i n n h i i n li^u sinh hpc v i n chita t h i h i i n rd, bdi v&y hp gap r&t n h i l u khd kh&n. V&h di 1& c i n sdm cd nhiing itu dai nhit mien giam t h u l , itu d&i v l vay vd'n, sii dung d&t,...dl tao dilu kien cho c&c doanh n g h i i p d i u tit san xu&^t, dat ditdc muc t i i u d i n n&m 2025 s a n p h i m n h i i n h i u sinh hpc d&p iing ditdc 5% n h u e l u xang d i u ciia ca niidc.
TAI LigU THAM K H A O
1. Nhien lieu sinh hoc cf Viet Nam - ti&n nang va cO h6i phit triin, Nxb Khoa hoc ky thuat, H, 2007.
' 2. "Ndng luong the gidi deh ndm 2030", Tdng luan khoa hoc c6ng nghe kinh t€, s611-2009.
3. "Xu the phdt trien cdng nghi ndng lumg sach trong nin kinh te'todn cdu til nay den 2025", Tap chi Kinh t^ \k dub^,stf 11-2011.
4. vyww.agroviet.gov.vn (B6 Ndng nghifep vk phit triin ndng thdn).
5. www.pvoil.com.vn (Tdng c6ng ty Ddu khf ViSt Nam).
6. www.tienphong.vn.
7. www.nhandan.org.vn.
Nahiin cdu Kinh t§s6404 - Thing 1/2012
