V N D NG PH NG PHÁP D H C H P TÁC TRONG D H C CH PH NG TRÌNH NG TRÒN HÌNH H C 10
L Th Hà ng
Khoa oán K Email donglth@dhhp edu n Ngà nh n bài: 06/5/2021
Ngà PB ánh giá: 23/6/2021 Ngà du t ng: 25/6/2021
TÓM T T Bài vi t c p n m t s n i dung v ph ng pháp d y h c h p tác và v n d ng ph ng pháp d y h c h p tác trong d y h c ch Ph ng tr nh ng tròn - H nh h c 10, góp ph n giúp h c sinh phát tri n m t s n ng l c c n thi t, b i d ng ph ng pháp t h c, kh n ng h p tác áp ng y u c u c a i m i giáo d c hi n nay.
T khóa: H p tác, d y h c h p tác, nhóm, th o lu n, ph ng tr nh ng tròn.
THE APPLICATION OF COLLABORATIVE TEACHING METHODS IN TEACHING EQUATIONS OF A CIRCLE GRADE 10 GEOMETR
ABSTRACT: The article discusses some contents regarding collaborative teaching methods and how to apply them in teaching the topic Equations of Circles in Grade 10 Geometry, contributing to helping students develop some necessary competencies, foster self-study methods and the ability to cooperate to meet the requirements of current educational innovation.
Key words: Cooperation, collaborative teaching, group, discussion, equations of circles.
1. T V N
S phát tri n nh v b o c a cu c cách m ng 4.0 tr n th gi i có nh ng tác ng m nh m n m i l nh v c c a n c ta nói chung và thúc y s nghi p phát tri n giáo d c c a Vi t Nam nói ri ng, y u c u ngành giáo d c - ào t o ph i có s i m i c v ch ng tr nh ào t o và ph ng pháp d y h c áp ng nhu c u t o ra nh ng con ng i toàn di n c
tài, có tri th c, ch ng, sáng t o, Ngoài m c ti u cung c p cho ng i h c kh i ki n th c, k n ng c th c a l nh v c khoa h c chuy n ngành, toán h c còn giáo d c cho h c sinh (HS) t nh c m, thái và
n ng l c ho t ng x h i nh tính t l c, t tin, tính trung th c, tinh th n h p tác,...
V i xu h ng i m i ph ng pháp d y h c theo h ng tích c c hóa ho t ng c a ng i h c, c ng v i xu h ng h i nh p th gi i, d y h c h p tác trong các m n h c nói chung, m n toán nói ri ng ngày càng c quan t m. Quan i m v d y h c h p tác, m t s cách th c d y h c h p tác và v n d ng ph ng pháp d y h c h p tác trong m t s n i dung c a ch Ph ng tr nh ng tròn - ch ng tr nh h nh h c 10 là n i dung bài vi t c p n.
2. N I DUNG NGHIÊN C U 2.1.D y h c h p tác
2 1 1 uan ni m d h c h p tác “H p tác” theo t i n có ngh a là c ng chung s c giúp nhau trong m t c ng vi c, m t l nh v c nào ó, nh m m t m c ích chung 7 .
D h c h p tác c hi u là m t ph ng pháp d h c mà nh ng ng i h c c ng làm vi c v i nhau, n l c tham gia m t nhi m v chung, trong ó các cá th ph thu c vào nhau, có trách nhi m v i nhau, t n d ng kh n ng và tài ngu n c a nhau, tích c c t ng tác, h tr nhau ki n t o tri th c và t c các m c ti u h c t p khác 5 .
D y h c h p tác bao hàm c v vi c d y c a th y và h c c a trò. Xét t góc giáo vi n v i ho t ng d y h c ng i ta th ng nói “d y h c h p tác” (n u xét t góc ng i h c s là “h c t p h p tác”).
2 1 2 D h c h p tác trong i c phát tri n n ng l c c a ng ời h c
H p tác là y u c u t th n c a cu c s ng, là n n t ng c a nh ng ti n b x h i.
H p tác s mang l i l i ích cho c hai b n tr n c s t nguy n, b nh ng. H p tác th hi n s t n tr ng, l ng nghe ki n c a nhau, c ng bàn b c th ng nh t cách gi i quy t nh m t m c ti u chung. D y h c h p tác có nhi u nh ng u i m v t tr i ph h p v i t nh h nh th c t cu c s ng ngày nay. D y h c h p tác có các c i m c b n sau 6 :
- Có s ph thu c l n nhau gi a các thành vi n trong nhóm m t cách tích c c;
- Có s t ng tác tr c ti p tác ng n s thành c ng c a nhau;
- T ng c ng tinh th n trách nhi m c a cá nh n và t p th ;
- C n có k n ng giao ti p trong nhóm;
- Có s rút kinh nghi m trong nhóm.
V i nh ng c i m ó, d y h c h p tác kh ng ch giúp các HS n m c ki n th c, t m hi u ki n th c mà còn n ng cao s hi u bi t và kinh nghi m trong x h i t nhi u ki n óng góp khác nhau; HS có c h i chia s quan i m, t ng ri ng c a m nh, ti p nh n l ng nghe ki n c a các thành vi n khác trong nhóm, th o lu n, tranh lu n c ng nhau t o n n thành c ng c a nhóm, s t tin, trách nhi m v i t p th c n ng cao, Do ó, d y h c h p tác góp ph n phát tri n n ng l c h p tác, n ng l c gi i quy t v n , n ng l c giao ti p, n ng l c l nh o, HS.
2 1 3 M t s cách th c t ch c d h c h p tác
D y h c h p tác có th th c hi n theo m t s cách th c sau 1 , 6 :
Cách th c 1: làm vi c theo c p (2 HS) - y là h nh th c h c sinh trao i v i b n ng i k b n gi i quy t t nh hu ng do giáo vi n n u ra.
- H nh th c này th ng c s d ng khi giao cho HS ch m bài, s a bài cho nhau (qua phi u h c t p, qua các bài t p l a ch n trong sách giáo khoa,...) ho c n i dung kh ng quá ph c t p, HS ho t ng trao i gi i quy t v n .
Cách th c 2 : làm vi c theo nhóm nhi u HS
- Giáo vi n chia l p thành nhi u nhóm (6-8 HS/1 nhóm) và th o lu n c ng hay ri ng các n i dung, c u h i t nh hu ng do giáo vi n n u ra.
- Nhóm này có th th c hi n ho t ng trao i ho c ho t ng so sánh.
Trong ho t ng trao i, m i nhóm gi i quy t 1 v n khác nhau (nh ng c ng 1 ch ), sau ó trao i v n và gi i quy t v n c a nhóm m nh i v i
nhóm khác.Trong ho t ng so sánh, t t c các nhóm c ng gi i quy t m t v n , sau ó so sánh cách gi i quy t khác nhau gi a các nhóm.
Ho t ng trao i th ng c s d ng cho nh ng bài h c có nhi u v n c n ph i gi i quy t trong m t th i gian ng n. Ho t ng so sánh th ng d ng cho nh ng bài h c có dung l ng kh ng l n.
Cách th c 3:nhóm kim t tháp - y là cách t ng h p ki n t p th c a l p h c v m t v n c a bài h c.
u ti n giáo vi n n u m t v n cho các h c sinh làm vi c c l p. Sau ó ghép 2 h c sinh thành m t c p các h c sinh chia s ki n c a m nh. K n các c p s t p h p thành nhóm 8, nhóm 16, Cu i c ng c l p s có 1 b ng t ng k t các ki n ho c m t gi i pháp t t nh t gi i quy t m t v n .
- Cách th c h c t p này th hi n tính d n ch và d a tr n nguy n t c t ng h , ph h p v i các gi n t p khi h c sinh ph i nh l i các nh ngh a, khái ni m, c ng th c, h c trong m t ch ng.
Cách th c 4:ho t ng trà tr n - Trong cách th c này, giáo vi n a ra m t v n ho c nhi u v n chia các nhóm chu n b . Sau khi chu n b , t t c các h c sinh trong l p ph i ng d y và di chuy n trong l p h c thu th p th ng tin t các thành vi n khác. Sau ó tr v nhóm c a m nh c ph n, t ng h p nh n xét l i v n chung ri ng c a các nhóm.
- Ho t ng này th ng c d ng trong ph n m u c a ti t h c nh m “kh i ng” ho c kích thích nh n th c c a h c sinh tr c khi h c bài m i.
Cách th c 5 ho t ng theo c u trúc ghép nhóm
-Vòng 1: l p h c c chia thành các nhóm. M i nhóm c giao m t nhi m v t m hi u, nghi n c u s u m t ph n n i dung h c t p khác nhau, c g i là “nhóm chuy n gia”.
Sau khi th o lu n nghi n c u, m b o m i thành vi n trong nhóm u n m v ng và có kh n ng tr nh bày l i c các n i dung trong nhi m v c giao. M i h c sinh tr thành “chuy n gia” c a l nh v c t m hi u trong nhóm m i giai o n ti p theo.
- Vòng 2: m i h c sinh t các nhóm
“chuy n gia” khác nhau h p l i thành các nhóm m i, g i là “nhóm m nh ghép”. M i h c sinh “chuy n gia” tr thành nh ng
“m nh ghép” trong “nhóm m nh ghép”, l n l t tr nh bày n i dung t m hi u c a nhóm m nh, m b o t t c các thành vi n trong nhóm “m nh ghép” n m b t c y toàn b n i dung c a các nhóm
“chuy n gia”. Các h c sinh ph i l p ghép các m ng ki n th c thành m t “b c tranh”
t ng th .
Sau ó nhi m v m i c giao cho các nhóm “m nh ghép”. Nhi m v này mang tính khái quát, t ng h p toàn b n i dung c t m hi u t các nhóm
“chuy n gia”.
Cách th c 6: ho t ng nhóm theo c u trúc STAD
- Giáo vi n giao nhi m v cho các nhóm, m i nhóm có t 5-10 thành vi n.
Giáo vi n a ra ch cho nhóm, nhóm ph n chia n i dung nghi n c u ri ng c a t ng các nh n;
- Các thành vi n trong nhóm t l c nghi n c u trong m t kho ng th i gian xác nh;
- Các thành vi n trong nhóm c ng nhau
th o lu n, giúp nhau hi u th c s k l ng v bài h c c giao;
- Ti n hành ki m tra l n 1, ánh giá;
- Ti n hành h c nhóm trao i n i dung ch a n m ch c qua bài ki m tra l n 1;
- Ti n hành bài ki m tra l n 2;
- ánh giá s n l c c a t ng cá nh n và c nhóm.
Ngoài ra còn d y h c d án mang tính m i m v i giáo d c ph th ng và m t s cách th c khác.
2 1 4 u tr nh d h c h p tác h c t p h p tác có hi u qu c n m b o các i u ki n nh : m c ích h c t p c xác nh rõ ràng, th c trách nhi m cao c a thành vi n tham gia, s ph thu c l n nhau m t cách tích c c gi a các thành vi n, h nh thành c ng c h p tác, có s ph n c ng nhi m v h p l gi a các nhóm và các thành vi n trong nhóm, có s ph i h p các nhi m v , ánh giá trong các nhóm và k n ng giao ti p.
Tr n c s nghi n c u các tài li u 1 , 6 chúng t i xu t x y d ng m t t nh hu ng d y h c theo ph ng pháp d y h c h p tác v i quy tr nh các b c nh sau:
B c 1: xác nh m c ti u
C n xác nh m c ti u c th v ki n th c, n ng l c, ph m ch t c n t.
B c 2: ch n n i dung d h c
Kh ng ph i gi h c nào c ng có th t ch c h c t p h p tác, v v y ph i ch n n i dung thích h p, có tác d ng h nh thành nhu c u h c t p h p tác, nh ng n i dung kích thích s tranh lu n trong t p th nh t ng k t các ph ng pháp gi i m t d ng bài t p, t ng k t ch ng, t m nhi u cách gi i cho m t bài t p, t m quy tr nh gi i cho m t d ng toán, phát hi n, s a ch a sai l m khi
gi i toán, nh ng t nh hu ng ti p c n nh ngh a, nh l m i,...
B c 3: thi t k m t t nh hu ng c th Giáo vi n ra nhi m v cho HS có th th ng qua phi u h c t p hay m t t nh hu ng, d ki n nh ng m u thu n trong th o lu n và cách h ng d n HS th o lu n, chu n b nh ng c u h i ph , g i HS cách h p tác, th o lu n, cách th ng nh t ki n và d ki n cách xác nh n ki n th c ánh giá HS.
B c 4: t ch c th o lu n h p tác Giáo vi n l a ch n cách th c t ch c d y h c h p tác ph h p v i n i dung ch n (làm vi c theo c p, làm vi c theo nhóm nhi u HS, nhóm kim t tháp, ho t ng trà tr n, ho t ng theo c u trúc ghép nhóm, ) cho HS th o lu n trong m t th i gian nh t nh.
B c 5: t ng k t và ánh giá
- Các nhóm (ho c cá nh n) tr nh bày k t qu tr c l p, c ng nhau nh n xét,
ánh giá ki n th o lu n;
- Giáo vi n t ng k t và k t lu n v n . 2 2 M t s t nh hu ng d h c h p tác 2 2 1 nh hu ng 1 Các cách l p ph ng tr nh ng tròn ngo i ti p tam giác.
B c 1: xác nh m c ti u
- Ki n th c: n m v ng và v n d ng linh ho t các ph ng pháp gi i bài toán l p ph ng tr nh ng tròn ngo i ti p tam giác ( ng tròn i qua ba i m kh ng th ng hàng).
- N ng l c: h nh thành và phát tri n m t s n ng l c chính.
C th : N ng l c t duy (l p lu n h p l , ph n tích, l a ch n ph ng pháp gi i h p l trong t ng tr ng h p, );
N ng l c h p tác (giao ti p, i tho i,
PHI U H C T P S 1
C u 1 Ilà t m c a ng tròn ngo i ti p tam giác ABC. T m m nh sai:
A.I là giao c a 2 ng trung tr c c a tam giác;
B.Ilà giao c a 2 ng trung tuy n c a tam giác;
C.I là trung i m c nh BC, n u ∆ABC vu ng t i A;
D.T m I ng th i là tr ng t m c a tam giác, n u∆ABC u .
C u 2 Ph ng tr nh nào sau y là ph ng tr nh ng trung tr c c a o n AB v i t a A(1;4); ( 4;0)B − :
A. 5 4 1 0;
x+ − =2 C. 5 4 1 0;
x 2
− − − =
B. 4 5 1 0;
x 2
− + − =
D. 5 4 31 0.
x− + 2 =
C u 3 Khi 3 i m A, B, C c ng thu c m t ng tròn t m I. T m m nh sai A.IA IB IC= = ;
B. Qua 3 i m A, B, C kh ng th ng hàng xác nh duy nh t m t ng tròn;
C. ng tròn t m I nh n AB là bán kính;
D. T a 3 i m u th a m n ph ng tr nh ng tròn t m I.
PHI U H C T P S 2
Cho bài toán: L p ph ng tr nh ng tròn ngo i ti p tam giác ABC bi t:
a/ A(1;4) , ( 4;0), ( 2;2);B − C − b/ A(1;1), (3; 2), ( 2; 1);B − C − −
c/ (1; 1 ), (1; 1 ), (0;0).
3 3
A B − C
1. Gi i bài toán tr n theo nhi u cách khác nhau.
2. T ng h p các ph ng pháp l p ph ng tr nh ng tròn ngo i ti p c a tam giác.
trao i, ph phán, l nh o, );
N ng l c gi i quy t v n .
- Ph m ch t: trung th c, có trách nhi m, ch m ch , nh n ái.
B c 2: ch n n i dung d h c
Cho HS gi i quy t các c u h i, bài t p n l i, nh c l i các ki n th c li n quan n
xác nh t m, bán kính ng tròn, giúp g i cho HS ch ra c các cách gi i bài toán l p ph ng tr nh ng tròn ngo i ti p tam giác, v n d ng c các cách gi i
ó vào m t bài toán c th .
B c 3: thi t k m t t nh hu ng c th
*N i dung phi u h c t p:
D ki n các c u h i th o lu n, ánh giá:
+ Phi u h c t p s 1: (phi u h c t p s 1 nh m g i th c hi n phi u h c t p s 2). N u HS ch n áp án kh ng chính xác th y u c u HS gi i thích t i sao ch n áp án ó, giáo vi n và HS ph n tích ch ra i m sai. M i c u tr l i úng cá nh n
c 1 i m.
+ Phi u h c t p s 2:
- D ki n các ph ng pháp l p ph ng tr nh tr nh ng tròn ngo i ti p tam giác
- D a vào k t qu c a phi u h c t p 1, g i I a b( ; )là t m ng tròn ngo i ti p tam giác thi t l p quan h gi a IA IB IC, , Suy ra t a I , bán kínhR IA= .
- T m ng tròn ngo i ti p tam giác là giao c a 2 ng trung tr c c a tam giác.
V y xác nh t a t mI c a ng tròn ngo i ti p ∆ABCph i làm g Bán kính
c tính th nào
- N u các d ng ph ng tr nh ng tròn Các i mA B C, , thu c ng tròn, v y t a c a chúng th a m n ph ng tr nh ng tròn, khi ó có c ph ng tr nh nào
- Tam giác tr ng h p a, b, c là tam giác g C u b có là tam giác ∆ABC vu ng A. C u c, tam giác ABClà tam giác u, v y t m ng tròn ngo i ti p ngoài các cách xác nh nh c u a còn cách nào khác
- C u 1 làm úng, c 10 i m (c u a: 3 i m t ng ng 3 cách gi i, c u b và c m i c u 4 i m t ng ng 4 cách gi i). C u 2 tr l i úng c 4 i m.
i m t i a cho m i nhóm là 15 i m.
B c 4: T ch c th o lu n h p tác:
+ Giáo vi n chia l p thành nhi u nhóm m i nhóm kho ng 6 - 8 HS (Hai bàn li n
ti p t o thành m t nhóm) m i nhóm có 1 b ng ph , ph n nhóm tr ng, th k .
+ Ho t ng th o lu n nhóm:
Ho t ng 1:
- 2 thành vi n trong m i nhóm t o thành 1 c p th c hi n phi u h c t p s 1 trong vòng 1phút (n u l th c hi n nhóm 3 HS);
- HS b t k tr l i áp án;
- Giáo vi n chi u áp án, bi u i m;
- Các c p ch m chéo bài c a nhau.
Ho t ng 2: các nhóm th c hi n phi u h c t p s 2 trong vòng 10 phút
- Các thành vi n trong nhóm suy ngh , nh h ng cách gi i;
- C nhóm th ng nh t h ng gi i quy t;
- Sau khi có h ng gi i quy t nhóm l i chia thành 3 nhóm nh , m i nhóm làm t ng ng các c u a, b, c;
- C nhóm óng góp ki n th ng nh t áp án. Th kí ghi vào b ng nhóm hoàn thành s n ph m.
B c 5: T ng k t và ánh giá
- Các nhóm l n l t thuy t tr nh bài c a nhóm, các nhóm khác t c u h i trao i c ng nhóm tr nh bày. Giáo vi n c ng HS ch nh s a bài, ánh giá k t qu c a t ng nhóm.
- Giáo vi n c ng HS k t lu n v n : áp án: C u 1. B; c u 2. A; c u 3. C N u ∆ABC kh ng c bi t th có th l p ph ng tr nh ng tròn ngo i ti p tam giác khi bi t t a ba nh A B C, , v i cách t m t m và bán kính ng tròn theo ba cách sau:
Cách 1: G i t m ng tròn là I a b( , ). Gi i h ph ng tr nh | | |22 |22
| | | | IA IB IA IC
=
=
r r
r r t m
c .
N i dung phi u h c t p PHI U H C T P S 1
C u 1.H y cho bi t ph ng tr nh nào trong các ph ng tr nh sau y là ph ng tr nh ng tròn: a/ x2 + 2 − =x 0;
b/ x2 +2 2+ −x 8 − =1 0; c/ x2 + 2 −4x−2 + =6 0.
C u 2. a/ T m t m và bán kính c a ng tròn xác nh c trong c u 1;
b/ i m A(0;1) n m v trí nào c a ng tròn nói tr n Cách 2: Vi t ph ng tr nh ng trung
tr c c a c nhAB AC, . T m t a t m I là giao c a hai ng trung tr c và .
Cách 3: Gi s ph ng tr nh ng tròn c n t m có d ng:
2 2 2 2 0
x + + ax+ b + =c . Thay t a c aA B C, , vào ph ng tr nh ta c h ph ng tr nh, gi i h ph ng tr nh t m ng t m và bán kính(có th d ng ph ng tr nh ng tròn d ng
2 2 2
(x a− ) + −( b) = R ).
cbi t: N u ∆ABClà tam giác vu ng th t m I c a ng tròn là trung i m c nh huy n và bán kính b ng n a c nh huy n, v y t m t a trung i m I c a o n AB, . N u ∆ABC là tam giác u th t m ng tròn là tr ng t mG c a tam giác, v y t m t a tr ng t m G c a o n AB, .
- Giáo vi n nh n xét tinh th n, thái , cách th c làm vi c c a t ng nhóm và các cá nh n; c ng h c sinh ánh giá, cho i m nhóm, cá nh n.
2 2 2 nh hu ng 2 C ng c , luy n t p m t s d ng toán trong ch Ph ng tr nh ng tròn .
B c 1: xác nh m c ti u
- Ki n th c: C ng c , n t p m t s
d ng toán v ph ng tr nh ng tròn (cách xác nh t m và bán kính ng tròn; xác nh ph ng tr nh ti p tuy n c a ng tròn; t m i u ki n ng th ng ti p xúc ng tròn, c t ng tròn). T ó, bi t d ng bài toán v ph ng tr nh
ng tròn gi i bài toán trong i s . - N ng l c: H nh thành và phát tri n m t s n ng l c chính.
C th : N ng l c t duy (l p lu n h p l , ph n tích, t ng h p, l a ch n, so sánh, khái quát hóa,...);
N ng l c h p tác (giao ti p, i tho i, trao i, ph phán, l nh o,...);
N ng l c gi i quy t v n .
- Ph m ch t: Trung th c, có trách nhi m, t tin, ch m ch , nh n ái
B c 2: Ch n n i dung d h c
Ch n bài t p v cách xác nh t m và bán kính ng tròn; xác nh ph ng tr nh ti p tuy n c a ng tròn; t m i u ki n ng th ng ti p xúc ng tròn, c t ng tròn. Th ng qua nh ng bài t p ó HS bi t d ng bài toán v ph ng tr nh ng tròn bài toán gi i h ph ng tr nh i s .
B c 3: Thi t k m t t nh hu ng c th
D ki n các c u h i th o lu n, ánh giá:
- Cách nh n bi t m t ph ng tr nh là ph ng tr nh ng tròn
- Mu n bi t m t i m v trí nào so v i ng tròn, làm th nào
- ng th ng ti p xúc v i ng tròn khi nào (HS có th tr l i theo các cách:
ng th ng và ng tròn có 1 i m chung, khi ó h ph ng tr nh 2 2
0
1 1
( )
2 4
x m m x
+ − =
− + = có nghi m duy nh t ho c khi ó kho ng
cách t t m ng tròn n ng th ng b ng bán kính);
- vi t ph ng tr nh ti p tuy n v i ng tròn( )C t m t i mAcho tr c c n th c hi n nh ng b c nào (Ki m tra i m ó v trí th nào so v i ng tròn, áp d ng cách vi t ph ng tr nh ti p tuy n trong tr ng h p i mAn m tr n ng tròn hay ngoài ng tròn).
Chú : Khi vi t ph ng tr nh ng th ng i quaA, HS có th d ng c ng th c
0 k x x( 0)
− = − d n t i thi u ho c sai k t qu . K t qu trong phi u h c t p s 2 và 3 giúp HS phát hi n l i trong bài.
PHI U H C T P S 2
V i giá tr nào c a m th ng th ng ∆ +:x m − =m 0 ti p xúc v i ng tròn ( ) : ( 1)2 2 1
2 4
C x− + =
PHI U H C T P S 3
Cho ng tròn( )C có ph ng tr nh ( 1)2 2 1.
2 4
x− + = Vi t ph ng tr nh ti p tuy n v i ( )C i qua i mA(0;1).
PHI U H C T P S 4
V n d ng các k t qu c a các phi u h c t p 1, 2, 3 xu t cách gi i bài t p sau:
Cho h ph ng tr nh 2 2 0 0
x x
x m m + − = + − =
a/ T m m h ph ng tr nh có m t nghi m duy nh t;
b/ T m m h ph ng tr nh có hai nghi m ph n bi t.
- M i ph ng tr nh trong h ph ng tr nh cho ( phi u h c t p s 4) l n l t là ph ng tr nh ng tròn và ng th ng c p n trong các phi u h c t p. Nh v y h ph ng tr nh có 1 nghi m hay 2 nghi m t ng ng v i c u h i nào trong m i bài toán h nh h c c a ra
- Bài t p trong phi u h c t p 2, n u nh n xét c i m A(0;1) n m tr n ng th ng∆và n m ngoài ng tròn ( )C th cách gi i c a bài t p này th d ng gi i quy t bài t p trong phi u h c t p s 3 kh ng và ng c l i
- Bài t p trong phi u h c t p s 2 và 3 có g li n quan n nhau Qua các phi u h c t p c ng c c nh ng ki n th c c b n nào
B c 4: T ch c th o lu n h p tác (D ng cách th c ho t ng theo c u trúc ghép nhóm).
Vòng 1: Ho t ng c a nhóm
“chuy n gia”
- L p chia thành 6 nhóm, m i nhóm t 6 n 8 HS, ph n c ng nhóm tr ng, th k ;
- Nhi m v (th c hi n trong kho ng th i gian 3 phút): nhóm 1, 2 làm phi u h c t p s 1; nhóm 3, 4 làm phi u h c t p s 2, nhóm 5, 6 làm phi u h c t p s 3. M i thành vi n trong nhóm c l p suy ngh trong th i gian 1 phút sau ó c nhóm trao
i, th o lu n, th ng nh t;
- S n ph m là l i gi i bài toán c giao và m i thành vi n trong nhóm ph i hi u và tr nh bày c s n ph m.
- Thành l p nhóm m nh ghép: các thành vi n trong nhóm 1, 3, 5 ghép thành 3 nhóm m i sao cho m i nhóm m i u ph i có thành vi n c a 3 nhóm “chuy n gia”, t ng t v i nhóm 2, 4, 6. Ph n c ng
nhóm tr ng, th k c a nhóm;
- Nhi m v (th c hi n trong kho ng th i gian 10 phút) :
Nhi m v 1: m i nhóm “m nh ghép”
s c h ng d n ti p thu và b sung n i dung bài t p b ng ph c nhóm
“chuy n gia” th c hi n. HS h ng d n là h c sinh thu c nhóm “chuy n gia” làm ra bài t p ó. (Th c hi n l n l t h t 3 bài );
Nhi m v 2: nhóm th o lu n, th c hi n phi u h c t p s 4.
- K t qu : m i thành vi n trong nhóm
“m nh ghép” u n m c các n i dung ki n th c mà phi u h c t p a ra và có kh n ng báo cáo.
K t thúc báo cáo, th o lu n:
- H c sinh treo b ng ph c a nhóm l n b ng (ho c d ng máy chi u a n ng chi u n i dung bài làm)
- H c sinh báo cáo bài làm ( i t ng ng u nhi n);
B c 5: t ng k t và ánh giá
- H c sinh nh n xét n i dung, t c u h i n u có cho ph n báo cáo c a b n;
- Giáo vi n chu n hóa và ch t ki n th c, k t lu n v n ;
K t lu n v n :
- Khi ng th ng và ng tròn ch có m t i m chung ta nói ng th ng và ng tròn ti p xúc nhau ta c ng nói ng th ng là ti p tuy n c a ng tròn hay kho ng cách t t m ng tròn n ng th ng b ng bán kính c a ng tròn và ta c ng có th hi u khi ó h ph ng tr nh c thi t l p b i ph ng tr nh ng tròn và ph ng tr nh ng th ng có m t nghi m duy nh t. Xoay quanh v n ó ta gi i c m t s các d ng bài v ph ng tr nh ng tròn nh th c hi n tr n.
c bi t ta có th d ng bài toán h nh h c gi i m t bài toán v i s và ng c l i.
- Giáo vi n c ng HS ánh giá v k t qu , th c, làm vi c c a các nhóm và cá nh n.
Trong nh ng t nh hu ng d y h c h p tác n u tr n, v i ho t ng h p tác c a cá nh n c ng các thành vi n trong nhóm, gi a các nhóm giúp h c sinh n m c các cách gi i cho m t bài toán, v n d ng c trong các tr ng h p khác nhau (trong t nh hu ng 1); c ng c m t s d ng toán c a ch Ph ng tr nh ng tròn, th y c m i quan h gi a các d ng, t ó có các cách gi i khác nhau cho m t bài toán, v n d ng bài toán h nh h c gi i bài toán i s và ng c l i (trong t nh hu ng 2). V i cách x y d ng các t nh hu ng ph h p v i cách th c, c i m c a ph ng pháp d y h c h p tác, t ng b c phát huy c n ng l c c a ng i h c theo m c ti u ra.
3. K T LU N
D y h c h p tác có th v n d ng trong nhi u t nh hu ng khác nhau c a quá tr nh d y h c. N u th c hi n t t, s thúc y quá tr nh h c t p, t o hi u qu cao trong h c t p. HS c phát huy tính ch ng, sáng t o, phát tri n các k n ng giao ti p b ng ng n ng , t duy h i tho i, n ng cao th c trách nhi m, s t tin, tính c nh
tranh tích c c trong h c t p, T ó, phát tri n nh ng n ng l c c n thi t cho ng i h c. Ph ng pháp d y h c h p tác c ng v i nh ng ph ng pháp d y h c khác góp ph n áp ng m c ti u c a ch ng tr nh giáo d c ph th ng m n toán trong giai
o n hi n nay.
T I LI U THAM KH O
1. Nguy n L ng B nh (T ng ch bi n), H ng Trà, Nguy n Ph ng H ng, Cao Th Th ng (2010), D án Vi t B , D h c tích c c
M t s ph ng pháp và k thu t d h c, NXB i h c S ph m.
2. Tr n V n H o (T ng ch bi n), Nguy n M ng Hy (Ch bi n), Nguy n V n oành, Tr n c Huy n (2018), H nh h c 10, NXB Giáo d c Vi t Nam.
3. Nguy n Th Hi n L Th Hi n (2017), T ch c d h c h p tác m n Toán cho h c sinh trung h c ph th ng: M t s ví d ban u,T p chí Giáo d c s c bi t tháng 11/2017.
4. Nguy n Th H ng (2019), V n d ng d h c h p tác vào gi ng d tin h c cho sinh vi n tr ng Cao ng S ph m Hà T y, T p chí Giáo d c, s 468 k 2 tháng 12/2019.
5. Nguy n Bá Kim (2017), Ph ng pháp d h c m n Toán, NXB i h c S ph m.
6. Hoàng L Minh (2007), “T ch c d h c h p tác trong m n Toán tr ng Ph th ng Trung h c ,Lu n án Ti n s Giáo d c h c, tr ng i h c S Ph m Hà N i.
7. Hoàng Ph (Ch bi n) (2003), T i n Ti ng Vi t, NXB à N ng.
