GIAO DUC GIA DINH
Nhin nhan ve giao due dao dufc trong nha trirofng iiien nay
HA THI THU HOAI Ban Tuy&n giao Tinh uy Nghe An
Trong nhifng nim hgc pho thong, hgc sinh khong chi dupc hQc nhdng kiin thdc cabin mi con dupc rin d^y ve d^o ddc. Nhdng gii tri dao ddc cin ban (Unh trung tht/c, tinh than trich nhi$m, long yeu thuong...) si gitip cho con ngudl sing tit d^p hon. Nhung dudng nhu nhdng gia tri nay dang bixuing cip, thi hi^n qua nhdng hinh vi bao life trong nhi trudng, nhdng vif in nghISm trpng, nhung hinh viglan l$nd nhieu cap dg... Vin de niy dang li sif quan tim cda xi h^l hlfn nay. Den Idc chiing ta can cd cii nhin khich quan ve vl?c giio difc d^o ddc trong nhi trudng hl$n nay.
D
go ddc ta nhQng ti&u ehuan, nguy&n tac xCf ly cdc mdi quan he trong gia dinh, cdng ddng hay xa hdi, dupe thQa nhdn rdng rdi. Dgo dde quy dmh hanh vi, quan h& cOa con ngudi ddi vdi nhau va ddi vdt xa hOi ndi Chung; Id nhQng nguyen tae phdi tudn theo trong quan h& giQa ngudi vdi ngudi, giQa ea nhan vdi xa hdi, phCt hpp yeu cau ci!ta mdi che dp ehfnh U\ va kinh te xa h^i nhdt djnh, N l u khdng tuan theo nhOng "nguy&n tdc"&y thl dupe gpi Id ngudi vd dgo dde,
Nha trudng V i l t Nam rat quan tam giao dye dgo ddc hpe smh nhdm bdi dudng the he trd vQa tai vda ddc, de cdc em trudng thdnh va trd thanh ngudi ed ich cho xa hdt.
Hifin nay, Bd Gtao dye vd Dao tgo dang tnen khai thf dilm tgi mdt sd trudng v l chuong trinh gido dye k? nang sdng Idng gh&p trong chuong trinh hpe chfnh khod cCta mdt sd mdn hpe Irong ede nhd Irudng phd thdng, dp dyng td bac t i l u hpe den phd thdng trung hpe. Song song dd Id ede ehuong trinh ngogi khoa eung nham gido dye dgo ddc cho hpe smh. Cach lam nay budc dau dgt dupc nhQng h i l u qud ddng khfch Id, phan nao ndng eao nhdn thde va hanh ddng eda hpe sinh. Ben cgnh dd, vi&e t i chde t§p hudn gido vien, dien dan thdo ludn va trao d i i kinh nghilm thye te giao dge dgo ddc eho hpe sinh cQng dupe quan tdm. Thdng qua nhQng bdi hpe gido dye cdng dan, nhQng mdn khde nhU: van, siJr, dta_ da hinh Ihdnh cho hpe sinh nhQng gid trj dgo dde can bdn nhU tinh thin trdch nhi§m trong ede mdi quan he: giQa ca nhdn vdi gia dinh, cd nhSn vdi todn xd hdi vd ca nhan vdi bdn than minh; dde tinh trung thyc nhU khdng quay cdp, chdp bdi cCta bgn, khdng mang theo tdi l i l u trong luc thi ho$c kilm tra, khdng chgy diem, khdng ddng bdng gid, sing ngay t h i n g , thdt thd, dam nh$n ldi khi minh mde Ichuylt diim, sdng nh§n di, vj tha hdn,.
Ngay nay, cQng vdt sy phat trien va di l&n cOa xa hfii, moi chOng la dupc sdng trong mdi trudng van minh, hi&n dgi hpn, nhUng keo theo dd cung ed nhieu van de ndy sinh lam anh hudng it nhieu den ddi sdng xa hfii, Mdt trong nhQng van de dang lo nggi hi&n nay, dd la dgo ddc hpe dudng eCia mdt bd phdn hpe smh dang bi xulng cdp, dan den tinh trgng bgo lye hpe dudng, nhQng vy an nghi&m trpng, nhQng hanh vi gian lan d nhilu gde dfi_ xdy ra ngay cang pho bien. Day la nhQng bilu hi&n l&ch Ige trong hanh vi, nhan cdch dgo ddc hpe smh. Dilu ndy khdng nhOng gay hoang mang cho dU luan xd hdi ma edn gidng len hdi chudng canh bao v l Idi sdng dgo ddc, nhan each eua gidi tre ngay nay, Sy xudng cap cua dgo dde cd nhieu nguy&n nhan, trach nhi&m thudc v l nhilu nganh, nhung trudc het trach nhiem dd Id cua nha trudng - ndi giao dye dgo ddc td khi mdi cap saeh di hpe d i n luc bude chdn vao ddi,
Rd rang, ehUdng trinh gido dye dgo dQc dupe xuySn sudt IQ be den Idn. Bae mam non la giao dye l l gtao, bSe tieu hpe la mdn dgo ddc, bae Irung hpe la mdn giao dye edng dan. Day dgo ddc trong nha IrUdng vdn dupe coi la mpt trong nhQng hudng di quan trpng d l ehdng sy xudng cap dgo ddc cua mdt bd phdn hpe sinh. Nhung ehuong trinh sach giao khoa qua dm d i m , ndng v l ly thuylt khdng gan tiln vdi ddi sdng, thilu ky nang sdng, khdng tgo dupc ddu an d l hinh thdnh nhan cdch hpe sinh. ChUPng trinh hpe rdt nhilu nhung rdt khd nhd, khd nhdp tam. ChUPng trinh sdeh gido khoa gtao dye edng dan bac phd thdng chua ed nhdng thay d l i quylt li$t.
Nhieu k i l n thUe mang tfnh t r i l l hpe, hdn Idm, mang tfnh dp dat, nhoi nhet, khd cdng, thilu vdng vi6e hinh thanh nhQng thdi quen dgo dde dung ddn, chua tgo d i u I n trong tam hdn hpe sinh khien hpe sinh de b| tde ddng cCia
803-2013 D * / r f ^
hoan canh xa hdi,
Mdt quan niem mang tfnh sat Idm ca ve phfa gido vien va hpe smh trong eac nha trUdng phd thdng rang dgy va hpe dgo dUc eh? thdng qua mdn dgo ddc vd giao dye cdng dan. Chung la biet rang, k i l n thdc trong nhdng mdn hpe nao eung ed tfnh giao dye ea, vay ma ngUdi dgy khdng b i l l long trong mdi bai hoc de dinh hudng tUtUdng eho hpe sinh, NgUdi day van "nang v l dgy ehQ, nhp ve day ngUdi", chi lo truyln giang kien Ihde chuyen mdn, khdng ed thi gid d l udn nan chlnh sda nhdng sai trai cua hpe smh. V l n cdn mdt sd it can bd, giao vien chi tap trung vao cdng lac chuyen mdn, quan tam den ly te hpe sinh td'l nghiep I h l ndo coi dd td nhiem vy trpng tam, nen ehUa quan tam dung mQe den cdng tae gido dye dgo ddc hpe smh cd khd khan Irong ren luyen dgo ddc, thgm chf coi giao dye dgo dde Id nhiem vy cCia giao vien chu nhiem, eua ban ed dd (Doan thanh nien). Ban Giam hi&u nha trudng, ede cap qudn ly lo ehgy Iheo thanh tieh, xem thudng k i t qua thyc chat cCia giao dye, dan d i n can b&nh ndi ddi ngay mdl tram kha.
Da den luc thay vi dgy hpe sinh nhdng bai hpe dgo ddc xa vdi, cac nha trUdng can giao dye cho eac em v l Idng nhan ai, bao dung, dd lupng hay giao dye v l cae chuan myc dgo ddc trong quan he xa hdi. Can lim ra eae hinh thdc sinh hogl hi&u qud, tgo san chdi lanh mgnh cho hpe smh. Xay dyng mdi trudng giao dye tot - rpng Idn la xa hdi va nha Irudng, nhd la gia dinh va ldp hpe d l hpe sinh dupe hpe tap vd ren luyen Ird thanh nhdng cdng dan cd ddc, cd tai,
Thiet nghT, tudi Ire nhal la hpe smh, sinh vien nhiem vy trpng tam la hpe tap lot vd ren luy&n tu dudng dgo ddc, Bdl dgo ddc do dau tranh ben bl hang ngdy ma phdt triln va cung cd, CQng nhu ngpc cang mdi cang sang, vang cang luyen cang trong. Day phai xem la viec lam thudng xuyen, tfch eye trau ddi nhan each, bdi dap nhQng gid tri dgo ddc, sdng ehan thdnh, trung thye, y&u thUdng eon ngUdi, cd ldng nhan ai trong quan he vdi con ngUdi va edng dong, cd hanh vi dng xd ed van hda. Trach nhi&m cua xa hdi la phai quan tam d l y dCi den van de dgo dUe, t i l p tyc xay dyng va hodn Ihi&n nhiJng chuan myc dgo dde lien bd gdp phan khde phyc sy suy thoai v l dgo dde trong xa hdi ndi chung va trong trudng hpe ndi riengquan Cd nhu vdy nd mdi nudi dudng va phdt trien con ngudi.
De tre em.
(Tiip theo trang 73)
ddng to; nhUng ngheo nan ve tmh than dan tdc thl theo tdi Id khdng dau. Hay nhin ede ddng thdi cilia thanh n i l n trong mpt vai sy kien chinh tri xa hdi vda qua thi se rd. Hp khdng h i thua kem cde t h l h& trUdc ve y thQc ehinh trj xa hdi va tmh than ddn tdc, hp rat dung cdm va rdt khdn ngoan. Va cung xin ndi that tdi khdng chd dpi nhilu^d cdc nha ehdc trdch, hp van cdn rat ndng tu duy "gae cdng", ngan^chan.
Tdi khong chd dpi "tU duy cdi md vd cai tam vd vy lpi ciia cdc nha quan ly". Chd the' e rdi cung Id do tudng thdi. Tham chi ldi thay gdn day cdn cd bieu hi&n cCia mdt lo lang khdng lanh mgnh va trai quy luat: ngudi ta sp sy phat trien eCia tU nhan trong cac (inh vyc nay. VQa qua rd rang sy tham gia cua thanh phan tu nhan, dau edn d mQc de dat, da khiln eho tinh hinh xuat ban ed khdi sac sac rd ret, sach hay in dupe nhilu hon, id t l hdn, xuat bdn rd rdng da ndng ddng hdn, ly ra cang n&n tiep tyc phdt trien mgnh hdn, thl ngudi ta da eho rang t^ le tham gia cCia tU nhdn nhU the Id Idn qua, sp "mat dinh hudng"! Ndi that, tdi eung khdng thdt sy qud lo v l nhdng suy nghTnhUvay, bdi rdi cudc sdng se vUptquava quel h i t nhQng lo lang vd van ay ma di tdi dfeh. Chang ed gl va chang ai ngan dupe dau. Cd the ed dieu dang tile Id nd ed lam chSm di ft nhieu qud trinh van ddng tdi dfeh.
Ngay trong ehuyen ehuyen dpng cCia van hda dpc, tdi tin vd chd nhilu hdn d xa hdi dan sy, bdt chdp tat cd, dang ngdy cdng phat triln. Ngay ddi vdi mpt "Id c d f nhU nganh gido dye hi&n nay - nhu da ndi ir&n, le ra Id nOi eon ngUdi dau ti&n dupc b i l l den niem hanh phue dpc - thi d l ehuyin ddng dupe nd han cung phdi Id Id tac ddng eua dU lugn xd hoi, eua cdc phuong lien truyen thdng, cua eae to chdc xa hdl v.v. NhOng hogt ddng nhu eua sachhay.com, dupe nhan nhilu l&n va rpng ra se ed the cd tac dyng rat tdt.
Sdeh, dpc sdeh la niem vui, la hgnh phuc. Con ngUdi dpc sach trude het vi niem hgnh phuc dupe lang minh lai vdi ehfnh minh, dong thdi lgi dupe md rpng minh ra vdi the gidi m&nh mdng, cd the gidi thdt cua nhQng ngudi khac, cCia ddng logi, Idn t h l gidi do ma mdi ngudi vdi mdt cupe ddi duy nhat cua minh khong the cd dupc. NhQng hogt ddng nhu cua sachhay.com, theo tdi, nen ed gdng khdng qud nghi&m trang, nang ne, phai eo gang Idm sao d l ngUdi ta d i n dd thi thay vui, nhu gap ngudi than, gap ngudi yeu, nhg nhdng, ed the cdi md het minh, dUpc nghe nhQng tam sy chan tinh va thu vj, Dan dan nhuvay, khOi gpi Igi niem thfeh thQ dpc, cho d i n khi trd thdnh mdl nhu cdu khdng the Ihieu,
Mpt trong nhQng dieu quan trpng khde, theo tdi, Id eSn ed nhilu ldc ddng khde nhau doi vdi nha trUdng d l eho ndi ay trd thanh mdt Ihien dUdng hgnh phdc cCia tre thd dupe bilt d i n t h l gidi ky Ig va ky thQ cCia sdeh. DUng de eho trd em "diic" vdi sach ngay tQ tudi thd. Se Id mdt tdi ac ddy!
Tdt nhi&n, de lam dupe d i l u dd phdi cd n5 lyc chung eua ed edng ddng. Tdi ehl mudn ndi them: cung ddng qua sdt rudt, ddng do tudng se gidi quyet duye rdt rdo ngay, phdi rat kian tri. Ngay viee van d l sach va dpe dupe dat ra, dupc bao ddng nhu hien nay cQng la mdt dau hiSu tfch eye. Hay hy vpng.