^ I N J ^ Q A N I ^ m j A ^ ^ ^
Nhufng t r a n h c a i p h d p ly xoay quanh adno tien ao Bitooin
Khdng the nhin thdy, khdng the cdm ndm nhitng gid day dong tien Bitcoin co gid vitat ngitdng 1 ounce vdng. Chi trong mgt thdi gian ngdn nhieu ngUdisb hitu Bitcoin dot ngdt trd thdnh trieu phd md khdng hi hay biit. Thi nhitng nguy ca trdng tay, "bong bdng tdi chinh" md dong tien ndy dem Igi Id nhCfng rui ro kho trdnh khdi. Bin cgnh do, Bitcoin con cd the trd thdnh phitc/ng tien hihi dung cho cdc tdi phgm rda tien, mua bdn ma tuy vd sung...Bitcoin - mot logi tien do gdy rdt nhieu tranh cdi doi vdi cdc nhd hogch dinh chinh sdch cQng nhit cdng ddng mgng thdigian qua...
BITCOIN T R £ N TH^Gidfl - NOI THCTA NHAN, NOI NGHIDM CAM
Vai n i m trUdc, Bitcoin dupc dung l i m phuong tien thanh t o i n chfnh cho trang web chp den Idn nhat t h i gidi la Silk Road (con dUdng t o lua), trang web cho phep cic glao djch phi phap bang nhii'ng tai khoan giau tdn. Do dd, ngudi mua dung bitcoin d l cd t h i an danh ma mua ma tiiy cung nhu siing. Nam vda rdi trang web nay da bi ddng cCfa keo theo dd l i gia trj dong Bitcoin t i n g vpt. Gia ciia nd cang tang sau khi dau nam 2014, thupng nghi vien My md t i ddng tien niy la mdt cdng cu t i i chfnh hc^ phip. Mdi nam ngoii thdi, 1 Bitcoin chi ddi duoc 13 dd la, nhung gid day dong t i l n Bitcoin cd g i i vUcrt ngudng 1000 dd la.
Tai nhieu nudc trdn the gidi, n g i y cang nhilu nha hang chap nhan tien i o , b i l n nd thanh phuong thdc thanh toan khic cho bQa i n . Mdt so trang mua b i n online cung da chap nhan thanh toan bang t i l n i o . D i n t h i n g 11/2013 lupng t i l n cd sd ciia Bitcoin dupc djnh g i i khoing 7 tJ" ddia My.
Rat nhieu nha dau t u quan t i m va mudn sUdung ddng t i l n Bitcont bdi theo danh g i i ctia ho, khic vdi nhUng dong t i l n dupc ban hanh bdi chfnh phu, Bitcoin cd nhflng uu diem vuot trdi nhU: Khdng cd n g i n
4 4 TAPCHfPHAPLyS6cu6ithang3/2014
Ngdy cdng nhiiu nhd hang chdp nhdn thanh todn bdng Bitcoin
h i n g trung Udng q u i n ly v i giam sit, theo do se tranh dupe tinh trang lam p h i t khi n g i n hang trung uong in tien eho cac td chUe t i i chinh va cac tap doan vay khi l i m an thua Id;
Khdng can giao djch qua kenh trung gian: Giam thieu chi phf ngan hang v i cac kenh t i i chinh trung gian; ft nguy hiem cho cac cda h i n g c h i p n h i n giao djch Bitcoin hdn vi giao djch khdng t h i bi quay ngupc; Bio ve mdi trudng khi khdng p h i i in giay, polymer hay dung hoa chat khai t h i c v i n g ; Ngoai ra h i thdng may tinh phuc vu cho viec x d ly giao djch Bitcoin tdn ft dien hon he thdng t i i chfnh hien tai.
The nhung Bitcoin van dupc ngudi ta nhin nhan i i mdt loai tai
sin thieu tfnh dn dinh va biln dSng qua khd ludng. Viec dau tU Bitcoin, cung nhu each kenh vang hay ngoai te, chUa dUng nguy cd riii ro v i nhOfng lo ngai ve mdt loai bong bdng tai chinh trong ITnh viic tien t&
t r i n internet.
Trudcdien b i l n bat thUdng v^ sif phd bien ciia eic loai t i l n sd difflc giao dich tren mang dac biet la s^(
kidn sap san MtGox, Chinh phu My mdi day da cd ddng thai siet ch^t lenh cam sCf dung loai t i l n n i y Tiep theo do, n g i y c i n g nhilu cac nha hoach dinh chfnh sieh tren the gidi dang thuc day silt chat luit cam sii dung t i l n i o , vi Chfnh phO cic niidc khdng the dieu khien g i i tri cua ddng t i l n i o .
K,NHnnANH/!,PHAPT.UAT
Tuy nhien, cho du sii cd MtGox lam chao d i o mdt p h i n the gidi Bitcoin, thi d nhOfng sin giao djch khac, ddng tien internet n i y lai tang g i i trj. Oieu n i y khiln phia Cing hd Bitcoin d i len tieng manh me. Nhieu chuyen gia cho rang, mdt loai t i l n td ddc lap nhuBitcoin la ^ e u ma ngudi dung mong mudn vi se khdng cd ngan h i n g trung UPng nao cd the thao tiing gia cic logi tien n i y eho nhOfng trd choi chinh tri. Va do la ly do cic nha dau tU iing hd t i l n i o v i mudn nd trd thanh loai t i l n te dupc hc^ p h i p hda va phd bien rdng rai.
Su de d i n g giao djch cCia Bitcoin cung l i nguy cd rui ro cua ddng t i l n niy khi nd cd t h i trd t h i n h cdng cu rCfa t i l n hay la muc tieu kiem Idi cua nhOfng ke lUa d i o . T h i nhung, eho den ldc niy, mdi ehi cd Nga tuyen bd "SUdung Bitcoin tai Nga l i pham phap". TrUdc do, Trung Quoc, An Od, Na Uy, Han Qudc, Thai Lan v i Dan Mach v i gan n h i t l i Indonesia eung cho b i l t ndi khdng vdi tien i o Bitcoin. Cdn rat n h i l u cac chfnh phCi khac nhu Singapore v i N h i t ban giOf thai dd khdng ling hd cung khdng p h i n doi. Cd le hp cdn chd thdi gian kilm chUng dong tien nay.
N G A N H A N G N H A N U d c V l f T N A M - K H d N G T H C T A N H A N BITCOIN
Mie du mdi xuat hidn tren the gidi tU 2009, nhUng tU 2010, dong Bitcoin d i d i n Vidt Nam va dang cd xu hudng phat trien trong cdng ddng nhOltig ngudi tre vdi mdt sd mat h i n g kinh doanh nhat dinh.
Gin d i y nhat tai mdt v i i q u i n c a f l trdn dja ban Ha Ndi d i c h i p n h i n thanh toan b i n g ddng Bitcoin.
Trudc sii p h i t t r i l n v i b i l n ddng khd ludng cua Bitcoin tren the gidi cung nhu sU x u i t hien ciia ddng t i l n i o nay t r i n thj trUdng Viet Nam, NHNN Viet Nam d i ra thdng cao khdng thUa nhan g i i trj p h i p iy cua Bitcoin.
Nhiiu ngUin xep hdng dirUt tiin tU mdt cdy ATM Bitcoin
Ddng thdi, NHNN da dUa ra khuyin eio v l nhflng rCii ro trong viec sd hdu v i sfl dung ddng Bitcoin tai Viet Nam:
Thfl nhat, ddng Bitcoin do cd dac tfnh la ddng t i l n ed tinh an danh, nac danh rat cao nen vilc sfl dung Bitcoin rat de iien quan den tdi pham nhu rfla t i l n , trdn t h u l hay la phuong tien thanh toan cho cic hanh vi bat hdp p h i p .
Thfl hai, do Bitcoin l i ddng t i l n ky thuat sd nen nguy co bj xam nhap, bl danh c i p hoac thay ddi dfl lilu, ngUng giao djch eiJng la rat Idn.
Thfl ba, g i i trj cua ddng Bitcoin b i l n ddng rat phflc tap va rat nhanh trong mpt thdi gian n g i n do vay m i t i l m an nguy cP bong bdng v l tai sin.
Thfl tu, do Bitcoin khdng dupe thCra nhan l i ddng tien v i phUPng tidn thanh toan hop p h i p , vi vay rui ro ldn nhat d d i y la se khdng cd cO che bao vd khi x i y ra tranh chap.
Tuy n h i l n , cho d i n nay, cdng ddng Bitcoin Viet Nam da len tdi 400 ngUdi v i cd xu hUdng ngay cang lan rdng, bat c h i p nhufng khuyen c i o m i NHNN d i dUa ra.
BITCOIN CO PHAI L A M O T LOAI T A I S A N V ^ MAT P H A P
Mic du theo Phap luat Ngan
hang, Bitcoin khdng dupc cdng nhan v l g i i tri t i l n te va gia trj thanh toan, nhung "ddng t i l n i o " nay van dupc cdng ddng Bitcoiner va Gamer sfl dung rat phd b i l n . Mpt cau hdi dat ra l i iieu Bitcoin va nhflng tai sin i o khie tren mang cd duac coi la tai sin trong Phip l u i t Dan sU va theo dd cd t h i l i ddi tuong eiia cac tdi
"Xim pham v l sd hflu" trong Phip luat Hinh sU, 64 cd CO sd p h i p ly g i i i quyet khi cd tranh chap x i y ra hay khdng?
Xoay quanh van de nay, Phdng vien Phap ly da cd cudc trao doi vdi Luit su Bui Dinh iJng, trudng V i n phdng Luit sU Bui Oinh Qng (Ooan LuatsUTp.HiNpi).
Ong ting cho biet: Theo D i l u 163 BLDS 2005: "Tii sin bao gdm v i t , tien, giay t d cd gia va cic quyen tai sin".
Vat dupc coi la t i i sin p h i i la vat hQu hinh, con ngudi cd t h i tri giac dupc v i c h i l m gifl mot phan trong khdng gian dong thdi p h i i dap Ung dupe mdt nhu cau nao do v l vat chat hoac tinh t h i n cua con ngUdi.
Tien bao gdm t i l n Vidt Nam, ngoai td, kim khi qui, d i qui. Giay t d cd g i i duoc xem la tai sin khi dap Ung daac cae yeu cau sau; do nha nudc phat hanh, cd m l n h gia ghi t r i n giay va ed the thay the t i l n trong giao liiu dan sfl. Quyin tai sin la
S6 cu6i thang 3/2014 TAP CH( PH A P L V 4 5
_KINH DOANH & PHAP LUAT
quyin trj gia dupe bSng tien v i cd the chuyen giao trong giao djch dan su, ke ca quyin sd hflu tri tue. Odi vdi dong t i l n i o Bitcoin va cic t i i san i o khac trong Game, chung ta khdng t h i n h i n b i l t dupc b i n g giac quan c i m giic, chung khdng tdn tai trong t h i gidi thuc. Vdi nhflng die diem nhu viy, cd the de dang n h i n thay ring Bitcoin va tai sin i o trong online games khdng the l i t i i sin theo nghTa nd la vat, tien hay g i i y t d cd gia.
Bitcoin va tai sin i o cd nhflng dac diem gidng quyin t i i sin.
Chung cung tri gia dUpc b i n g t i l n v i cd the chuyin giao trong giao dich dan sU. Tuy nhiln, n i u coi tai sin i o la mdt quyin t i i sin theo d i l u 181 BLDS thi ngUdi ehoi lai khdng cd quyen sd hflu hoan chinh.
Quyin sd hOfu ddi vdi mdt tai sin bao gdm: quyin chilm hflu, quyen sfl dung v i quyen dinh doat tai sin.
Trong dd, quyin chilm hflu khdng thudc v l ngudi chOi Bitcoin va choi game vi nhflng tai san i o d i u nam tren miy chu cua nha cung cap tren cac san Bitcoin va cac n h i cung cap Game. NgUdi chdi cung khdng cd quyen dinh doat vi tuoi tho cua p h i n mem thudc ve nha sin xuat va n h i eung cap, dUa tren hpp dong b i n quyen cung cap ky k i t gifla hai b i n . Trong ba quyen cau thanh nen quyen sd hflu, chi cd quyin sfl dung thudc v l ngudi choi v i do do khdng the coi Bitcoin v i t i i sin i o thudc sd hflu ciia hp. Mac khac, chung ta can nhan thflc rang, khdng p h i i nhufng gi trj gia dUoc b i n g tien v i cd the ehuyin giao trong giao djch dan sfl deu la quyin tai sin.
Nhu vay, xet theo gdc dd phap luat hien hanh Bitcoin cung nhu cic t i i sin ao khac khdng p h i i la t i i san.
Luat su Bui Dinh ij'ng khing djnh: "Do khdng cd thudc tinh cfla t i l sin theo quy djnh cfla Bd luat D i n SU- vi v i y ddi vdi cac vu viec c h i l m doat ddng Bitcoin nhu trdm
46 TAP CHl PHAP LV S6 CUSL thing 3/2014
Ong Dodn Thdi San, Phd Vu trudng phi^ trdch Vu Phdp chi, NHNN Viit Nom khdng dinh NHNN Vii!
Nam khdng thUa nhdn gid tri tien te vd gid tri thanh todn cda Bitcoin tai Viit Nam.
cap, ICra dio...khdng dUpc coi la tdi pham hinh sU, keo theo do chu cua nhflng dong t i l n i o bi chiem doat nay se khdng dUpc bao ve theo phap luat Hinh sii m i p h i i t u minh ganh chju. NhUng mdt khfa canh phap l u i t khic niy sinh l i : Ke tU ngay NHNN Viet Nam truydn bd quan d i l m ve ddng Bitcoin, nhUng loi dung sii thieu h i l u b i l t cua cie e i nhan, td chUe v l ddng Bitcoin, ddi tupng d i cd nhflng hanh vi gian ddi lam cho ho tin la ddng Bitcoin van ed gia trj chuyin ddi thanh t i l n mat tai cac Td ehflc tfn dung tai Viet Nam rdi dung ddng Bitcoin de trao ddi, thanh toan n h i m mue dfch chilm doat t i i sin cfla hp thi ddi tflpng nay se bj xfl 1^ ve mat hinh sU vdi cic tdi danh tUdng flng do hanh vi g i y ra. TrUdng hpp trong eic giao djch dan sUva trong hoat ddng kinh doanh thuong mai n i u ca nhan, to chflc giao k i t hpp ddng ed quy djnh dieu khoan thanh t o i n b i n g dong Bitcoin m i sau nay lai x i y ra tranh chap, n i u nhd phap luat g i i i quyet
se dan d i n h i u q u i hpp ddng bi tuyen bd vd hieu".
Tuy nhien, Luit sU BCii Dinh iJng cho r i n g , vdi sU p h i t trien ngay c i n g manh cfla cdng n g h l thi Vik.
dua ra khai nidm t i i sin theo hinh thfle lidt ke theo Bd luit DSn sUhien hanh la chua d i p flng sU phat trien cCia thue tien cudc sdng va tat ylu gay ra sU tranh cii v l mdt sd d6i tupng nhU: tai sin i o trong game online va mdi d i y nhat i i dong ti^n ao Bitcoin.Theo ong Qng, v i ^ cfing nhan Bitcoin va cac t i i sin i o ve mat phap ly chic c h i n cdn rat lau mdi thanh hien thue. Va dilu dd con phu thudc nhieu vao chinh sU phM trien cfla thUong mai didn tfl d nilcic ta trong thdi gian tdi. Oiy l i nhifng van de phUe tap can dUpc nhilu nha khoa hpc phap ly nghien eflu quan tam de sdm dUa ra mdt cO c h l phap ly phu hop dieu ehinh loai "tai sSn' dac biet trong thdi dai cdng ngh^
thdng tin hien nay. •!•
OAMHI/ONIi
