TAP CHf Y DdOC LAM SANG 108 Tap 12 - So 6/2017
Dac diem lam sang ton thvong sau rang ham Ion thir nhat cua sinh vien nam thir nhat Dai hoc Y Ha Noi nam 2015
Clinical features of dental caries on the first molar teeth of the first year students at Hanoi Medical University in 2015
Le Long Nghia Trucmg Bgi hoc YHd Ndi
Tomtit
Muc tiiu: O i n h gia d i e diem lam sang ele ton thuong do sau rang ham Idn t h d nhat tren nhom sinh vi§n nam t h d nhat tai TrUdng Oai hpc Y Ha Ndi nam 2015. Doi tugng vd phuang phdp: Sinh vien khdi nam t h d nhat dang hpc tai Trudng Oai hpc YHa Npi nam 2015. Phuong p h i p : M d t l eat ngang./fet qud:
TJ" le rang sau chiem 38,88%. Mdc dp sau nga nong gap nhieu nhat chiem 50,17%. Mdc dp s l u men ehiem 22,26%, sau nga sau 14,32%. Kit ludn: & mpi mde dp sau rang t d nhe den nang thi t)/ le sau rang d nd ludn eao hOn nam, ham dddi ludn cao hOn h i m tren.
Tdkhda: Slu rang, sinh vien nam t h d n h l t . Summary
Objective: To assess the charaeteristies of dental caries lesions on the first molars of the first year students at the Hanoi IVledical University in 2015. Subject and method: First year students studying at Hanoi Medical University in 2015. Method: Cross-sectional descriptive study. Result: The dental caries proportion accounted 38.88%. Shallow dentin caries accounted 50.17%. Enamel caries accounted 22.26%, deep dental caries accounted 14.32%. Conclusion: At all levels from mild to severe, female's tooth decay percent w/as always higher than male's. It was also higher at the lower jaw than at the upper jaw.
Keywords: Tooth decay, first year students.
1. Dat van de hon hpp, vdi su ed mat ddng thdi cilia e l rang sda v l r i n g vinh vien tren cung rang. Oac diem la s l u r i n g xay ra rat sdm, va dien bien lidn tuc sudt cupe ddi cua r i n g vinh vien, d i e biet neu khdng dupc ve sinh r i n g mieng t d t [2].
Rang ham ldn t h d n h l t (rang 6) ddng gdp vai tro quan trong trong I n nhai, duy tri kfch thude dpc khdp c l n , d i m b l o sd lien tue cua cung rang, duy tri vi tri c l n bang ciia mdi va m l [1]. Ring ham Idn t h d
nhat moe liic k h o i n g 6 tudi ndn cdn goi la "rang 6 Sinh vien nam t h d nhat vda t o t nghiep t d mdi tudi". Oay I I r i n g vinh vien dau tien moc trong ^ ^ ^ " 9 P^° ^hdng trung hpe v l 17 - 18 tu6i la Ida mieng, d i n h dau sU khdi dau cua giai doan b d r i n g t " o ' ^ ^ ^oan t h l n h viec thay bd r i n g sda bang cae rang vTnh vien, ed thd kT nang thde hien eae phdong .. phap ve sinh rang mieng rat t h l n h thao. Tuy nhien,
Ngdynhdnbdi: 06/02/2017, ngdy chdp nhdn ddng: 20/02/2017 day cung la glal doan eic em cd nhieu bien ddi ve
Ngudi phdn hdi- Le Long Nghia, tim sinh ly, thay ddi hormone va nhdng thdi quen
Email- [email protected] - Truang Dai hpc YHd NpiJOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY Vol.12-N=6/2017
an udng khdng tdt l l m gia t i n g nguy ca s l u r i n g . Vi the sau r i n g 6 va c i c bien chdng cua s l u tren r i n g 6 eang chiem t y l e cao.
X u l t p h a t t d d d chiing tdi tien h l n h nghien cdu
"Oac diem l l m sang tdn thddng s l u rang ham ldn t h d nhat cOa sinh vien n l m t h d nhat Oai hpc Y H I Npi n l m 2015". Vdi mue tieu: Ddnh gid ddc diem Idm sdng cdc tdn thdang do sdu rdng hdm Idn thd nhdt trin nhdm sinh viin ndm thd nhdt tgi Trddng Dgi hgc Y HdNdindm2015.
2. Doi t u p n g va phUOng p h a p 2.1.D6itiMig
Tiiu chudn lua chgn
Sinh vien khdi n l m t h d nhat dang hpc tai Trudng Oai hpc Y Ha Ndi n l m 2015.
Tu nguyen tham gia nghien cdu.
TVeu chudn logi trd: Mac benh toan than cap tinh.
2.2. PhUang phdp
Sd dung phuong phap nghien cdu md t l c i t ngang xac ^ n h ty le s l u rang 6 hien m I c .
Pi
Chisd sdu rdng theo Idm sdng [4]:
Cdmdu: n = Z,,
Z: He sd tin cly, d mde xlc suit 95% thi Z^^^ = 1,96 p: J^ le m I c benh sau r i n g cua quan the (lay p = 68,6% - theo dieu tra sdc khde r i n g mieng t o l n qude cua Tran Van Trddng nam 2002) [3].
q = 1 - p: T;J' le khdng m I c . d: Khoang sai lech mong mudn 5%.
n tinh dupc I I 331 sinh vien. Thde te d l kham 364 sinh vien.
Phuang phdp chgn mdu: Sd dung phdong phap ehpn mau ngau nhien don.
Cdc chi sd dung trang nghien cdu
T]/ le s l u r i n g : T:y te sau r i n g ^ Tdng sd ngudi cd rang slu/tdng sd ngudi dupe kham.
CIc chisd sau r i n g .
Tinh trang rang 6 Rang lanh manh Sau men Slu nga nong Sau nga sau Khlc
Khdng ghi nhan ddpe
Maso 0 1 2 3 4 5 Chan d o l n phan biet:
Benh nhiem Fluorose: Cham nhan, nhieu 6 mat ngoai, deu d cac rang doi xdng.
Sinh men bat toan: d dinh mim hole bd cln, mat n g o l i rang, cd tinh chat tdng Idp, d ea nhom r i n g cd cung thdi gian hinh thanh.
2.3. XCf lysd lieu
So lieu dupc lam sach trude khi dua v I o phln tfch.
N h i p sd lieu b i n g p h l n mem EpIData.
Xd ly, phan tieh so lieu tren phan mem SPSS.
2.4. Dgo ddc trong nghien cdu
Nghien cdu dupe tien hanh vdf sd t d nguyen hoan toan etia eac ddi tdpng. Nghien cdu khdng anh hudng den sde khoe, kinh te, uy tfn eCia ddi tUpng tham gia nghien edu.
Thdng tin thu ddpe ddpc giO bf mat va ehl silf dung eho mue dich nghien cdu. Tat e l cle thong tin chi ed ngudi nghien edu mdi ddpc phdp tiep can.
Nhdng sinh vien tham gia nghien cdu se dUpc tU van ve nhdng kien thde lien quan den benh sSu r i n g . Ket q u i k h i m l l m s i n g va hUdng dieu trj se dupe thdng bao true tiep vdi sinh vi^n qua phi^u k h i m r i n g .
TAP CHl Y DdOC LAM SANG 108 T$p12-SQ 6/2017
3. Ket qua
Bdng 1 . Dac diem lam sang rang ham Idn thuf nhat bj sau _ _ _ ^ Rang
Lam sang " ____
Rang lanh manh
Rang sau Tong
Sau men Sau nga nong Sau nga sau Khac Khong ghi difoc
Tong
Rang so 6 So rang
890 566 126 284 81 75 0
T ^ i e % 61,12 38,88 22,26 50,17 14,32 12,72 0,00
P
<0,001
745e
Ty le rang lanh manh I I 61,12%, eao hon ty le rang bi s l u vdi 33,88%. Sd k h l c biet ed y nghta thong ke vdi p<0,001.Ty l e s l u nga ndng d r i n g s d 6 I I cao nhatehidm 50,17%, sau nga sau 14,32%, s l u men 22,26%
va cac tdn thuong k h l c nhU vi^m tijy, viem cudng, rang da dupe dieu tri ehiem 12,72% trong tdng so eae rang bj sau.
Bdng 2. Dac diem 13m sang sau rang ham ldn thiHr nh^t theo gidri
Lam sang ^"^^^^---.^
Sau men Sau nga nong Sau nga sau Khjc
Tong P
Nam S6rang
54 141 37 32 264
T y i « % 42,85 49,64 45,68 42,66 46,64
NO S6 rang
72 143 44 43 302
T y i e % 57,15 50,36 54,32 57,54 53,36 0,24
Tong
126 284 81 75 566
Ty le sd rang s l u ehung d nO eao hdn d nam la 53,36% so vdi 46,64%. Sd khae biet khdng cd y nghta thdng ke vdi p>0,05. IVldc dp sau t d nhe den n l n g thl n d ludn chiem ty le cao hon d nam, sau men (57,15%
so vdi 42,85%), s l u nga nong (50,36% so vdi 49,64%), s l u nga s l u (54,32% so vdi 45,68%). Sd khac biet khdng cdy nghta thdng ke.
Bdng 3. Dac ctiem lam sang sau rang ham ldm thiJ nhat theo tuoi
~^^~--—-^__^^ Tuoi Lam sang ~~ — - — — . ^ ^ ^ S§u men
Sau nga n6ng SSu nga sau Khic
Tong P
18 (n = S6 rang
101 206 52 62 4 2 ) (7,42^
297) T y i e %
23,99 48,93 12,35 14,73 100
1 9 - 2 0 (n So rang
25 78 29 13 145^2,16;
= 67) T J I e %
17,24 53,79 20,01 8,96 100 0,0023
T6ng (rang)
126 284 81 75 566
JOURNALOF 108-CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY Vol.12-N-6/2017
d e l hai nhdm 18 tuoi va 19 - 20 tudi thi t J le s l u n g i ndng deu chiem t J le rat cao hon cac nhdm t6n thuong khlc I I 48,93% va 53,79%. CJ nhdm 19 - 20 tudi moi em trung binh cd 2,16 r i n g sau cao hon nhdm 18 tudi moi em trung blnhed 1,42 rang sau.SUkhle bidt c d y nghTa thdng kekhi p<0,05.
Bdng 4. Dac d i e m lam sang sau rang ham ldm thuT nhat h a m t r e n , ham d d d i
^"~--^,^^ Phan nhom
Dac diem ^ ^ ~ ^ Sau men
Sau nga nong Sau nga sau Khac
T6ng
P
Rang 6 ham tren (tdng rang = 728) Sd rang
22 97 35 22 776 (24,77%)
T y l « % 17,46 34,15 43,20 29,33 37,09
Rang 6 ham dudi (tdng rang = 728) Sd rang
104 187 46 53 390 (53,57%)
T J I e % 82,54 65,85 56,80 70,67 68,97
<0,001
Tdng (1456) 126 284 81 75 566
Tren 728 r i n g ham tren, ty- le rang bi s l u t l 24,17%. Tren 728 r i n g ham dddi, ty le r i n g bi s l u 1153,57%, T<f le r i n g s l u d ham dudi cao hon d ham tren, Trong t d n g sd 566 r i n g s l u thl ty" le sd r i n g s l u d ham dUiSi *i (68,91%) cao hon nhieu so vdi ham tren la 31,09%. Sd k h l c biet ed y nghla thdng ke khi p<0,001.Ty le rang f, s l u d eac mdc dp thl ham dddi ludn chiem Xy le cao.
Khi tien hanh k h i m tren 1456 rang sd 6 d 364 sinh vien theo phdong p h i p l l m sang thdng thudng cho thay ty le sau chiem 38,88% (BIng 1). Ket qua nay cao hon ket qua cua Hoang Td HCing v l cpng sd (35%) [4]. Mdt phan nguyen n h i n do t i e g i l Hoang Td Hung chi nghien edu trdn mat nhai v l mat n g o l i eCia rang sd 6,7 ham dudi, trong khi nghien cdu eiia chiing tdi bao gdm e l tat c l cle mat r i n g ciia 4 r i n g sd 6. Hon nda t i e gia nghien edu d hpe sinh 12 tudi, nghi&n edu cua ehdng tdi thde hien d Ida tudi 18 - 20.
Theo nghien cdu cua Nguyen Thj Thu Ha nam 2010 tren hpc sinh 6 - 1 1 tudi tai trudng tieu hpe Lang Thupng - Odng Oa - Ha Npi khi tien hanh k h i m 631 r i n g sd 6 theo phuong p h i p l l m sang thdng thddng cho thay t J le sau ehiem 41,5%. Ket qua n l y eao hon ket q u i ciia chiing tdi cd the do t i e gia d i n h g i l theo tieu chuan ICDAS cdn ehiing tdi d i n h g i l theo lam s i n g [5].
Bang 1 eho thay mde dp s l u men v l sau nga ndng d sinh vien la kha cao. Ty le s l u nga nong d
r i n g sd 6 I I cao nhat chiem 50,17%, sau men 22,26%, sau nga s l u 14,32% va eae tdn thuong khac n h d viem tiiy, viem cudng, r i n g d l ddpc dieu trj ehiem 12,72%.
Nghien cdu ciia Luong Xuan Quynh tren sinh vien n l m t h d nhat tai TrUdng Dai hpc Y HIi Phong cho ket q u i mde dp s l u men I I 53,3%, sau nga ndng 38,9% va s l u nga s l u la 7,8%. Ket qua n l y cd sUkhk biet so vdi ket q u i cua ehiing tdi do t i e g i l nghien cdu tren toan bp h i m r i n g vtnh vien trong khi chung tdi ehi nghien cdu tren 4 rang sd 6 [6].
Qua BIng 1 cd t h ^ g i l l thfch do t i m ly chung cCia ngUdi Viet Nam chiing ta it kham sdc khde ^nh Wy ndi chung va benh rang mieng ndi rleng. Bdi vi • s l u men ehua gay e budt hay sau n g i nong cothe g l y e budt mdc dp ft nen mpi ngddl thddng hay ' khdng quan t i m di k h i m va dieu trj.
Bang 2 eho thay 6 mpi mdc dp sau t d sau men, s l u n g i ndng den s l u nga s l u hay tdn thuong khac thl gap d n d ludn nhieu hon d nam.
Trong s l u men, t y le s l u men d nd I I 57,15%
cao hon nam I I 42,85%. Trong s l u nga ndng, t]? I| ^
TAP CHl Y Ddoc LAM SANG 108 Tap 12-So 6/2017
n d l l 50,36% cao hon nam I I 49,64%. Trong s l u nga sau, ty le d n d la 54,32% cdn d nam la 45,68%. Cle ty le nay gida nam va n d cd su khac biet nhung khdng cd y nghta thdng ke vdi p>0,05.
Theo nghien cdu eiia LdOng X u I n Quynh cho ty le sau r i n g d nO eung ludn eao hon d nam. T^ le s l u men d n d so vdi nam la 63% v l 37%; t? le s l u n g i ndng nd so vdi nam 11 65,8% va 34,5%; t;^ le s l u nga sau nd so vdi nam la 65,5% v l 34,5% [6].
Ket q u i BIng 3 cho thay d ea hai nhdm 18 tudi v l 19 - 20 tudi thi ty le s l u nga ndng deu chi^m X^f le rat cao hon cac nhdm tdn thuong khac la 48,93% va 53,79%.
d n h d m 1 9 - 2 0 tudi moi em trung blnh cd2,16 rang sd 6 s l u eao hon nhdm 18 tudi moi em trung blnh cd 1,42 r i n g sd 6 sau. Sd k h l c biet cd ^ nghta thdng ke khi p<0,05. Oieu nay cho t h I y mde dp s l u rang cd t i n g len theo tudi v l can quan t i m eham sdc sdc khde r i n g mieng cho nhdm tudi nay hon nita de giam tJ* le sau rang, d i e biet la rang sd 6.
BIng 4 cho t h I y khi k h i m t d n g sd 1456 rang d 364 sinh vien thl tren 728 r i n g ham tren, t;^ le r i n g bi sau la 24,17%. Tren 728 rang ham dddi, ty le r i n g bj sau la 53,57%. So sanh vdi nghien cdu cua t i c g i l Tran Ngpe Thanh nghidn cdu tren 1068 r i n g 6, rang 7 cua hpc sinh 6 - 1 2 tudi cho ket q u i X^ 1^ s l u r i n g sd 6 d ham tren la 13,3%; rang sd 6 ham dddi I I 43,8%. Ket q u i cua chung tdi cao hon eua t i e gia [7].
Ty le sd rang s l u d ham dddi cao hOn nhieu so vdi d h i m tren 1168,91% va 31,09%. Su khac b i e t c o y nghla thdng ke khi p<0,001. Ty le rang s l u d e l e miJc dp thl ham dddi ludn chiem t y le eao. S l u men d h i m dddi la 82,54% so vdi ham tren chi 17,46%.
Sau nga ndng d ham dddi la 65,85% vdi ham tren la 34,15%. Slu n g i sau d ham dUdi I I 56,80% vdi ham tren I I 43,20%. Nghien cdu cOa Le Ba Nghta nam 2010 tren 451 hpe sinh 1 2 - 1 5 tudi tai TrUdng trung Npc CO sd T i n Mai - H o I n g Mai - H I Ndi eho thay X^
^i slu rang sd 6 h i m tren ben t r l i la 34,6%, ben p h l i a 36,1%, ham dddi t r l i 57,9% va h i m dudi p h l i I I 58,5% [8], Ket q u i nghien edu eua chiing tdi phCi lOp vdi nghien edu cua tac gia ve sd cao hon eiia ty e slu r i n g ham h i m dUdl so vdi r i n g ham h i m tren.
5. Ket l u a n
TJ' le r i n g s l u chiem 38,88%.
Mde dp s l u nga ndng gap nhieu nhat ehiem 50,17%. Mdc dp sau men chiem 22,26%, s l u nga s l u 14,32%.
d mpi mdc dp s l u r i n g t d nhe den nang thi n d ludn cao hon nam, h i m dudi ludn cao hon ham tren.
Tai lieu t h a m khao
1 Mai Oinh Hung (2005) Binh sdu rdng. Bai giang rang ham mat, Nha Xuat ban Y hpe, tr. 8-14.
2. Pitts NB (2004) Modern Concepts of Caries Measurement. J Dent Res (83) (Spec Is C): 43-47.
3 Tran Van TrUdng va cpng sU (2002) Dieu tra sdc khde rdng miing todn gudc. Nha Xuat ban Y hpc, tr.
15-31.
4. Hoang Td Hung, Ta To Tran (2009) Phdt hiin sau rdng sdm: Ddi chieu gida guan sdt va thiet bi Laser huynh guang. Tuyen tap cong trinh nghien cdu khoa hpc rang h i m mat 2009, tr. 27-33.
5. Nguyen ThiThu Ha ^20^0) Ddnh gid ton thuang sdu rdng sd 6 bang lazer huynh guang d hgc sinh 6 din 11 tuoi tgi Trudng tieu hgc idng ThUOng - Ddng Da - Hd Ngi. Trudng Oai hpe Y Ha Npi, tr. 32-37.
6. Luong Xuan Quynh (2014) Thuc trgng binh sdu rdng, nhu cdu dieu trj vd mot sdyiu to dnh hudng trin sinh viin ndm thd nhdt trUdng Dgi hgc Y Dugc Hdi Phong. Luan an Thac sy Y hpe. Oai hpe Y Ha Noi, tr. 33-38.
7. Tran Ngpe Thanh (2007) ThUc trgng sdu hd ranh vd ddnh gid hiiu qud trdm bit hd ranh rdng 6, rdng 7 d hgc sinh tudi 6 din 12. TrUdng Oai hpc Rang H i m Mat, tr. 2 ^ 1 .
8. Le Ba Nghta (2009) Nghiin ciiU mdi liin quan gida kiin thde, thdi do, hdnh vi cham soc rdng miing vd sdu rdng vinh viin d hgc sinh 12 - 15 tudi tgi trUdng THCS Tdn Mai. Luan v i n Thac sy y hpc. TrUdng Oai hpc Y H I Npi, tr. 30-37.
