Tìm hieåu vieäc khuyeán khích söû duïng bao cao su cho vò thaønh nieân vaø thanh nieân taïi moät soá
quoác gia treân theá giôùi
Traàn Thò Thu Höông (*)
Xuaát phaùt töø nhöõng haïn cheá veà quan ñieåm söû duïng bao cao su cuõng nhö nhöõng raøo caûn trong vieäc tieáp caän söû duïng bao cao su cuûa vò thaønh nieân vaø thanh nieân Vieät nam, baèng phöông phaùp toång quan taøi lieäu töø caùc taïp chí chuyeân ngaønh ôû nöôùc ngoaøi, baøi baùo ñaõ ñi saâu tìm hieåu vaø phaân tích vieäc khuyeán khích söû duïng bao cao su cho vò thaønh nieân vaø thanh nieân taïi moät soá quoác gia treân theá giôùi nhaèm giuùp nhöõng nhaø quaûn lyù, nhöõng nhaø hoaïch ñònh chính saùch cuõng nhö caùc caùn boä hoaït ñoäng trong lónh vöïc söùc khoûe sinh saûn vaø keá hoaïch hoùa gia ñình taïi Vieät nam coù ñöôïc nhöõng caùch nhìn nhaän vaø caùc caùch tieáp caän môùi trong vieäc khuyeán khích söû duïng bao cao su cho vò thaønh nieân vaø thanh nieân Vieät nam.
Caùc noäi dung maø baøi baùo khai thaùc bao goàm caùc quan ñieåm tích cöïc veà vieäc söû duïng bao cao su, caùc löu yù khi ñaët ra caùc öu tieân trong muïc ñích söû duïng bao cao su, caùc lyù do laøm cho vieäc söû duïng bao cao su trôû thaønh moät vaên hoùa cuûa löùa tuoåi vò thaønh nieân vaø thanh nieân, vaø cuoái cuøng laø vieäc laøm sao cho giôùi treû coù theå tieáp caän ñöôïc bao cao su moät caùch deã daøng nhaát.
Töø khoùa: Bao cao su, söû duïng bao cao su, khuyeán khích, thanh nieân vaø vò thaønh nieân, quan heä tình duïc.
Understanding condom use promotion for adolescents and youth in some countries
around the world
Tran Thi Thu Huong (*)
Based on limitations of Vietnamese adolescents and youth in their perspective for condom use and barriers in getting access to condom use, and by utilizing the literature review of foreign professional journals, monographs, this study provides the findings and analysis of condom use promotion among adolescents and youth in some countries around the world. It also aims to help managers, policy-
1. Ñaët vaán ñeà
Vò thaønh nieân (VTN) vaø thanh nieân (TN) chieám 25% toång daân soá ôû Vieät Nam vaø ñöôïc coi laø löïc löôïng lao ñoäng chính cho hieän taïi vaø töông lai cuûa ñaát nöôùc. Theo Ñieàu tra Quoác gia veà VTN vaø TN Vieät Nam, tyû leä quan heä tình duïc tröôùc hoân nhaân taêng töø 7.6% naêm 2003 [1] leân 9.5% naêm 2008 [2].
Nguyeân nhaân cho vieäc gia taêng quan heä tình duïc tröôùc hoân nhaân ñaõ ñöôïc chæ ra trong caùc nghieân cöùu vaø caùc khaûo saùt nhö: tuoåi daäy thì sôùm hôn nhöng tuoåi hoân nhaân laïi muoän hôn. VTN vaø TN coù quan ñieåm hieän ñaïi veà quan heä tình duïc tröôùc hoân nhaân do aûnh höôûng cuûa internet, phim aûnh vaø aâm nhaïc hieän ñaïi…
Vì vaäy, neáu coi quan heä tröôùc hoân nhaân laø keát quaû cuûa caùc nhaân toá khaùch quan thì vaán ñeà ñaët ra laø:
quan heä ñoù coù an toaøn khoâng? Lieäu hoï coù tieáp caän vaø söû duïng caùc bieän phaùp ñeå phoøng traùnh coù thai cuõng nhö caùc beänh laây truyeàn qua ñöôøng tình duïc vaø HIV/AIDS? Tuy nhieân, hieän nay Vieät Nam laø moät trong nhöõng nöôùc coù soá ca phaù thai cao ôû chaâu AÙ vaø ñöùng thöù 5 treân theá giôùi veà soá löôïng ca phaù thai.
Ñieàu ñaùng noùi laø VTN vaø TN chieám tôùi khoaûng 20- 30% cuûa toång soá ca phaù thai. Thöïc teá naøy ñaët ra cho chuùng ta nhu caàu tìm hieåu veà thöïc traïng cuûa vieäc tieáp caän vaø söû duïng caùc bieän phaùp traùnh thai cuûa VTN vaø TN ñeå töø ñoù ñeà xuaát caùc giaûi phaùp nhaèm
giuùp TN vaø VTN coù quan heä tình duïc an toaøn, giaûm tyû leä phaù thai cuõng nhö caùc beänh laây truyeàn qua ñöôøng tình duïc vaø HIV/AIDS.
Hieän nay, trong caùc bieän phaùp traùnh thai thì bao cao su laø phöông tieän traùnh thai ñöôïc TN bieát ñeán nhieàu nhaát (95% TN bieát ñeán bao cao cu trong SAVY 2) vaø ngoaøi khaû naêng traùnh thai noù coøn phoøng ngöøa caùc beänh laây qua ñöôøng tình duïc, HIV/AIDS.
Theo keát quaû ñieàu tra töø SAVY 1 ñeán SAVY 2, tuy ñaõ coù söï chuyeån bieán veà hieåu bieát vaø thaùi ñoä cuûa thaønh nieân vaø VTN veà vieäc söû duïng bao cao su, cuï theå laø tyû leä nam nöõ cho raèng duøng bao cao su laøm giaûm khoaùi caûm tình duïc ñaõ giaûm maïnh töø SAVY 1 ñeán SAVY 2, möùc giaûm töông öùng laø töø 76% xuoáng 45% ñoái vôùi nam, vaø töø 76% xuoáng 64% so vôùi nöõ.
Tuy nhieân vaãn coøn nhieàu toàn taïi trong quan ñieåm veà vieäc söû duïng bao cao su cuõng nhö caùc raøo caûn cho vieäc tieáp caän bao cao su cuûa TN vaø VTN taïi Vieät Nam. Nhöõng trôû ngaïi ñöôïc TN neâu nhieàu nhaát coù lieân quan ñeán ñònh kieán coù tính ñaïo ñöùc cuûa xaõ hoäi nhö caûm giaùc e ngaïi, xaáu hoå, hay bò ngöôøi khaùc thaáy cho laø vieäc khoâng ñöùng ñaén (SAVY 2).
Chính vì vaäy, vieäc tìm hieåu veà quan ñieåm cuõng nhö nhöõng caùch thöùc trong vieäc khuyeán khích söû duïng bao cao su cho giôùi treû taïi caùc nöôùc khaùc treân theá giôùi laø caàn thieát cho Vieät Nam trong tình hình makers and activists in reproductive health and family planning field in Viet Nam acquire the updated views and approaches in promoting condom use for Vietnamese adolescents and youth. Contents explored in the article cover positive perspectives on condom use, attentions to be taken when prioritizing the condom use objectives or goals, rationales in making condom use a culture for adolescents and youth, and finally how to provide the most convenient access to condom for the young people.
Key words: condom, condom use, promotion, adolescents and youth, sexual activities.
Taùc giaû
(*) : ThS Traàn Thò Thu Höông: Khoa Nghieân cöùu Daân soá Phaùt trieån, Vieän Chieán löôïc vaø Chính saùch Y teá.
Ñieän thoaïi: 84-4-8 232448. E.mail: [email protected]
hieän nay. Baèng phöông phaùp toång quan taøi lieäu, cuï theå laø taäp hôïp, phaân tích caùc taøi lieäu ñaõ ñöôïc xuaát baûn treân caùc taïp chí nöôùc ngoaøi chuyeân veà söùc khoûe sinh saûn vaø keá hoaïch hoùa gia ñình, baøi baùo seõ cung caáp cho ñoäc giaû nhöõng caùch nhìn nhaän môùi cuõng nhö nhöõng kinh nghieäm hay cuûa moät soá quoác gia treân theá giôùi trong vieäc khuyeán khích giôùi treû taêng cöôøng söû duïng bao cao su.
1. Quan ñieåm veà vieäc söû duïng bao cao su: noùi
"Coù " vôùi bao cao su vaø "Khoâng" vôùi " Söï kieàm cheá trong tình duïc"[3]
Ñaây cuõng chính laø nhan ñeà cuûa baøi vieát cuûa nhaø bieân taäp Marge Berer trong taïp chí "Reproductive Health matters" (ñöôïc dòch laø "Nhöõng vaán ñeà veà Söùc khoûe sinh saûn"). Taùc giaû ñaõ chæ trích chính saùch giaùo duïc khuyeán khích "söï kieàm cheá trong tình duïc"
ñoái vôùi giôùi treû maø theo yù kieán cuûa taùc giaû ñieàu ñoù coù nguï yù mang tính hy sinh vaø toân giaùo, ñi ngöôïc laïi mong muoán töï nhieân cuûa con ngöôøi. Theo yù kieán cuûa taùc giaû thì vieäc caàn vaø neân laøm chính laø vieäc höôùng daãn giôùi treû coù quan heä tình duïc an toaøn, vaø phöông tieän höõu hieäu ñeå coù theå thöïc hieän ñöôïc ñieàu naøy chính laø bao cao su.
Nhöõng lyù luaän vaø baèng chöùng cho vieäc caàn thieát söû duïng bao cao su ñöôïc taùc giaû ñöa ra bao goàm:
- Vieäc söû duïng bao cao su thöôøng xuyeân mang laïi hieäu quaû cao, ví duï nhö moät phaân tích toång hôïp [4] ñaõ chæ ra raèng, trong soá nhöõng ngöôøi tham gia nghieân cöùu coù söû duïng bao cao su thöôøng xuyeân thì con soá öôùc tính maéc HIV/AIDS chæ laø <1 ngöôøi trong 100 ngöôøi treân 1 naêm. Trong khi ñoù ñoái vôùi soá nhöõng ngöôøi chöa bao giôø söû duïng bao cao su thì con soá naøy laø 6.7%. Noùi caùch khaùc, ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ñang coù quan heä tình duïc, vieäc söû duïng bao cao su thöôøng xuyeân cho moãi laàn giao hôïp seõ mang laïi söï an toaøn trong vieäc phoøng choáng HIV gaáp 7 laàn so vôùi vieäc khoâng söû duïng.
- Nhöõng ngöôøi uûng hoä cho "söï kieàm cheá trong tình duïc" coù theå laäp luaän raèng: neáu bao cao su laø hieäu quaû thì taïi sao ñaïi dòch HIV vaãn tieáp tuïc lan roäng? Taùc giaû cuõng ñaõ ñöa ra laäp luaän raèng khoâng phaûi taát caû moïi ngöôøi ñang coù nguy cô laây nhieãm HIV coù söû duïng bao cao su hoaëc söû duïng bao cao su thöôøng xuyeân vaø vì vaäy coøn raát nhieàu vieäc phaûi laøm ñeå coù theå giuùp hoï laøm ñöôïc ñieàu ñoù.
- Phaøn naøn lôùn nhaát veà bao cao su ñoù laø vieäc giaûm khoaùi caûm. Taùc giaû ñaõ khaúng ñònh raèng tuy ñieàu ñoù laø ñuùng nhöng vaán ñeà chính laø neáu ñeå ñieàu
naøy bieán thaønh moät ñònh kieán thì seõ mang laïi moät aûnh höôûng xaáu. Taát caû nhöõng baèng chöùng chæ ra raèng nhöõng taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa vieäc söû duïng bao cao su lieân quan ñeán vieäc giaûm khoaùi caûm ñeàu khôûi phaùt lieân quan ñeán traûi nghieäm tröôùc khi söû duïng bao cao su.
2. Khoaùi caûm vaø vieäc phoøng ngöøa trong quan heä tình duïc[5]
Chöông trình giaùo duïc söùc khoûe tình duïc thöôøng laáy söï quan ngaïi veà nhöõng ruûi ro veà beänh taät ñeå thuùc ñaåy moïi ngöôøi thöïc haønh tình duïc an toaøn. Ñieàu naøy ñöa ra moät aán töôïng raèng tình duïc an toaøn vaø tình duïc coù khoaùi caûm laø taùch rôøi nhau. Tuy nhieân, coù moät baèng chöùng ngaøy caøng roõ laø thuùc ñaåy tình duïc coù khoaùi caûm coù theå daãn tôùi söï gia taêng vieäc söû duïng thöôøng xuyeân bao cao su vaø caùc phöông phaùp khaùc cuûa tình duïc an toaøn. Veà vaán ñeà naøy, thaùng 12 naêm 2004 döï aùn "Khoaùi caûm trong tình duïc" keát hôïp vôùi toå chöùc CARE (Campuchia) ñaõ taïo ra khoùa hoïc coù teân: "Tình duïc, Tình duïc an toaøn, Khoaùi caûm trong tình duïc" taïi Campuchia nhaèm tìm ra nhöõng caùch thöùc phoøng ngöøa HIV, laøm cho tình duïc trôû neân vöøa an toaøn vöøa ñem laïi khoaùi caûm. Ñeå taïo ñieàu kieän cho khoùa hoïc, ñaõ coù moät taøi lieäu ñöôïc toång hôïp töø nhöõng döï aùn cuûa nhöõng toå chöùc treân theá giôùi ñaët khoaùi caûm leân tröôùc trong vieäc phoøng choáng HIV, taêng cöôøng söùc khoûe tình duïc, vaø chuù troïng caùc phöông tieän nhaèm kheâu gôïi tình duïc coù bao goàm tình duïc an toaøn. Döïa treân nhöõng phaùt hieän cuûa nhöõng taøi lieäu treân vaø caùc nguoàn taøi lieäu thích hôïp khaùc, nhoùm taùc giaû ñaõ ñöa ra höôùng daãn (thu löôïm ñöôïc töø nhöõng keát quaû ñaït ñöôïc töø vieäc khuyeán khích söû duïng bao cao su cho caû nam giôùi vaø phuï nöõ) cho nhöõng ngöôøi laøm trong lónh vöïc giaùo duïc söùc khoûe tình duïc nhaèm laøm taêng cöôøng vieäc söû duïng bao cao su vaø ñaûm baûo tình duïc toát hôn vaø an toaøn hôn.
Baét ñaàu vôùi quan ñieåm hieän thöïc veà taïi sao moïi ngöôøi laïi coù quan heä tình duïc: ñieàu naøy yeâu caàu thoâng ñieäp trung thöïc vaø thaúng thaén giuùp moïi ngöôøi coù tình duïc toát hôn vaø an toaøn hôn
Coù ñöôïc phaûn hoài vaø lôøi khuyeân töø ñoái töôïng ngöôøi ñöôïc giaùo duïc: khoaùi caûm vaø söï kheâu gôïi trong tình duïc thöôøng mang aûnh höôûng töø ñaëc tröng vaên hoùa, vì vaäy ñieàu quan troïng laø taïo ra khoaùi caûm coù nhaán maïnh veà vieäc phoøng choáng HIV phuø hôïp vôùi nhu caàu vaø mong muoán cuûa nhoùm ñoái töôïng caàn
giao tieáp. Thoâng thöôøng chính baûn thaân hoï cuõng coù nhöõng yù töôûng saùng taïo rieâng laøm taêng cöôøng söï haáp daãn cuûa bao cao su vaø taêng cöôøng tính baûo veä cuûa bao cao su.
Taïo ra söï thoaûi maûi khi noùi veà chuû ñeà tình duïc vaø khoaùi caûm trong caùc chöông trình giaùo duïc veà SKSS:
Nhöõng noã löïc laøm taêng cöôøng tính haáp daãn cuûa bao cao su ñoøi hoûi coù söï thaûo luaän cuï theå veà vieäc laøm theá naøo ñeå bao cao su ñöôïc caûm nhaän toát hôn. Ñieàu naøy yeâu caàu ngöôøi laøm trong lónh vöïc giaùo duïc söùc khoûe tình duïc phaûi hoïc caùch "noùi chuyeän phieám" veà caùc chuû ñeà ôû beân ngoaøi phoøng nguû. Neáu ngöôøi ñaøo taïo cuûa chöông trình khoâng thoaûi maûi khi noùi veà tình duïc vaø khoaùi caûm hoaëc neáu hoï coù kieán thöùc keùm veà khía caïnh naøy thì döï aùn seõ khoâng theå thaønh coâng.
Coù moät giaûi phaùp ñeå khaéc phuïc tình traïng treân laø caàn môû ra hoäi thoaïi mang tính noäi boä veà tình duïc vaø khoaùi caûm. Ví duï nhö ôû Namibia: giaùm ñoác moät chöông trình veà HIV/AIDS ñaõ theâm vaøo nhöõng cuoäc hoäi thoaïi veà chuû ñeà tình duïc vaø khoaùi caûm nhö laø moät phaàn cuûa ñaøo taïo taïi cô sôû veà söï nhaän bieát veà AIDS. Höôùng tieáp caän naøy ñaõ bao quaùt ñöôïc taát caû söï nhìn nhaän cuûa caùc caùn boä taïi cô sôû töø caáp laõnh ñaïo ñeán ngöôøi phuïc vuï trong nhöõng nhöõng phaàn ñoái thoaïi, ñaàu tieân laø veà thöïc teá cuûa hoï trong ñôøi soáng tình duïc, giuùp loaïi boû söï kieâng kî khi noùi veà tình duïc giöõa nhöõng ñoàng nghieäp vaø baïn beø…
Nhaán maïnh veà khía caïnh khoaùi caûm hôn laø beänh taät: moät soá döï aùn tieáp thò xaõ hoäi bao cao su cho nam giôùi ñaõ cung caáp bao cao su coù maøu saéc, höông vò, chaát lieäu laøm taêng caûm giaùc vaø söï deã chòu, cuøng vôùi hình thöùc ñoùng goùi haáp daãn cuõng loâi cuoán ñöôïc nhöõng nhoùm xaõ hoäi vaø toân giaùo cuï theå. Tuy nhieân, ñoâi khi thoâng ñieäp hoï ñöa ra ñeå khuyeán khích taêng cöôøng söû duïng bao cao su vaãn taäp trung ñaàu tieân vaø nhieàu nhaát vaøo vieäc phoøng choáng beänh (HIV/AIDS…). Vì vaäy, ñieàu quan troïng laø caàn höôùng tôùi moät söï caân baèng khi ñaët ra caùc muïc ñích cho vieäc khuyeán khích söû duïng bao cao su, khoâng nhöõng chæ laø vieäc phoøng ngöøa beänh taät maø coøn laø khoaùi caûm cho ngöôøi söû duïng.
3. Bao cao su trôû thaønh chuaån trong quan heä tình duïc cuûa sinh vieân ñaïi hoïc ôû Durban, Nam Phi [6]
Moät nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän nhaèm xem xeùt nhöõng yeáu toá goùp phaàn laøm taêng cöôøng vieäc söû duïng
bao cao su cuõng nhö tìm hieåu nhöõng raøo caûn cuûa vieäc söû duïng thöôøng xuyeân bao cao su cuûa sinh vieân ôû Dubai, KwaZulu-Natal, Nam Phi. Khoaûng 3/4 soá nam vaø nöõ sinh vieân ñöôïc khaûo saùt ñaõ baùo caùo raèng hoï coù söû duïng bao cao su taïi laàn sinh hoaït tình duïc gaàn nhaát, theå hieän moät öôùc tính veà möùc ñoä söû duïng bao cao su khaù toát taïi nöôùc naøy so vôùi caùc nöôùc phaùt trieån. Theâm vaøo ñoù laø 10% toång soá coù söû duïng caùc bieän phaùp traùnh thai khaùc, vì vaäy tyû leä ñöôïc baûo veä khoûi vieäc mang thai ngoaøi yù muoán laø 85%. Tyû leä söû duïng bao cao su treân ñaõ ñuû cao ñeå chöùng minh cho söï khaúng ñònh laø: vieäc söû duïng bao cao su ñaõ trôû thaønh chuaån vaø thoùi quen trong vaên hoùa tình duïc cuûa sinh vieân Durban. Ñieàu naøy cuõng ñaõ ñöôïc khaúng ñònh theâm bôûi moät khaûo saùt ôû dieän roäng ôû tænh KwaZulu-Natal cuõng cho thaáy veà söï hieåu bieát khaù cao veà vieäc söû duïng bao cao su cuûa TN noùi chung taïi khu vöïc naøy.
Moät soá yeáu toá goùp phaàn cho söï chaáp nhaän vaø hieåu bieát veà bao cao su cuûa TN nhö sau:
Thöù nhaát vieäc phoøng traùnh thai ñöôïc coi laø öu tieân haøng ñaàu, ñaëc bieät laø cho nöõ giôùi, nhöõng ngöôøi maø vieäc mang thai ngoaøi yù muoán ñöôïc coi laø moät tai hoïa cho coâng vieäc hoïc haønh cuõng nhö hy voïng cho moät coâng vieäc toát sau naøy. Maëc duø phaù thai ñöôïc coi laø hôïp phaùp ôû Nam Phi, noù vaãn laø ñieàu bò dò nghò vaø do vaäy vieäc thöïc hieän cuõng khoâng phaûi laø moät ñieàu nheï nhaøng.
Thöù 2, nhöõng bieän phaùp traùnh thai khaùc laø khoâng thònh haønh vì söï lo ngaïi veà nhöõng phaûn öùng phuï vaø nhöõng lo ngaïi cho söï sinh nôû sau naøy seõ bò aûnh höôûng neáu coù söû duïng hooùc moân. Hôn nöõa, vieäc söû duïng bao cao su coù theå baûo ñaûm vieäc traùnh thai ngay trong nhöõng quan heä tình duïc maø nguy cô nhieãm HIV cuõng laø moái quan taâm lôùn. Khoâng theå phuû nhaän raèng vieäc thöông löôïng söû duïng bao cao su cho muïc ñích keá hoaïch hoùa gia ñình thì deã hôn nhieàu so vôùi vieäc thöông löôïng ñeå phoøng traùnh beänh laây truyeàn vì seõ khoâng bò quy toäi veà söï tin töôûng laãn nhau.
Ñaùng chuù yù laø coù nhieàu phuï nöõ hôn nam giôùi trong khaûo saùt ñaõ ñoàng yù raèng: "Vieäc coù söû duïng bao cao su hay khoâng laø phuï thuoäc vaøo toâi", chæ coù 33%
phuï nöõ chaáp nhaän raèng: "Ngöôøi ñaøn oâng coù aûnh höôûng lôùn hôn ngöôøi phuï nöõ trong vieäc söû duïng bao cao su". Ñaøn oâng cuõng thöøa nhaän raèng neáu ngöôøi phuï nöõ yeâu caàu söû duïng bao cao su thì hoï phaûi tuaân theo. Treân thöïc teá, moät soá nam giôùi toû ra nghi ngôø neáu ngöôøi phuï nöõ ñoàng yù quan heä tình duïc maø khoâng
ñöôïc baûo veä. Caû nam giôùi vaø nöõ giôùi trong nghieân cöùu ñeàu cho raèng söï chi phoái cuûa ñaøn oâng chæ toàn taïi trong moái quan heä tình duïc mang tính cöôõng böùc.
Tuy möùc ñoä söû duïng bao cao su trong nghieân cöùu laø cao, vieäc söû duïng lieân tuïc bao cao su vaãn khoâng ñöôïc ghi nhaän. Trong khaûo saùt, chæ coù 24%
phuï nöõ vaø 28% ñaøn oâng xaùc nhaän laø ñaõ söû duïng bao cao su trong taát caû caùc laàn sinh hoaït tình duïc. Khi ñöôïc hoûi saâu hôn veà nhöõng nguyeân nhaân daãn tôùi tình traïng treân thì caùc nguyeân nhaân chuû yeáu ñöôïc ñöa ra laø: nhöõng laàn sinh hoaït tình duïc khoâng ñònh tröôùc, bò caûm giaùc tình duïc maïnh laán aùt söï caån troïng, khoâng duøng bao cao su ngay töø khi baét ñaàu quan heä, coù söû duïng röôïu tröôùc khi quan heä hoaëc ñaõ coù söû duïng phöông phaùp traùnh thai khaùc tröôùc ñoù, ñoâi khi coù söï sô suaát trong quan heä tình duïc vôùi nhöõng caëp ñaõ coù quan heä laâu daøi. Nhöõng nguyeân nhaân naøy laø coù theå hieåu ñöôïc vaø ñoâi luùc laø nhöõng nguyeân nhaân khoâng traùnh khoûi cho vieäc höôùng tôùi 100% ñöôïc baûo veä vôùi bao cao su. Tuy nhieân, söï thaát baïi cho vieäc ñaït ñöôïc con soá lyù töôûng 100% laø khoâng ñöôïc coi nheï vì söï ñoùng goùp cuûa bao cao su trong vieäc kieåm soaùt HIV. Moãi sinh hoaït tình duïc ñöôïc baûo veä bôûi bao cao su seõ giaûm ruûi ro cuûa vieäc laây truyeàn HIV vaø ngaên ngöøa vieäc mang thai.
Toùm laïi, vieäc phoøng ngöøa mang thai vaø kieåm soaùt HIV khoâng neân ñöôïc xem xeùt nhö 2 vaán ñeà quan taâm rieâng reõ. Traùi laïi, seõ laø hieäu quaû hôn neáu khuyeán khích söû duïng bao cao su cho muïc ñích traùnh thai hôn laø kieåm soaùt HIV ñoái vôùi giôùi treû ñaõ coù quan heä tình duïc. Bao cao su trôû thaønh phöông phaùp traùnh thai phoå bieán cho nhöõng coâ gaùi chöa coù gia ñình ôû Sub-Sahara Nam Phi vaø xu höôùng naøy neân ñöôïc taêng cöôøng.
4. Taïo ra thöông hieäu bao cao su cho giôùi treû taïi Indonesia [7]
DKT Indonexia, moät toå chöùc phi chính phuû hoaït ñoäng trong lónh vöïc tieáp thò xaõ hoäi vôùi muïc tieâu taêng cöôøng keá hoaïch hoùa gia ñình vaø phoøng choáng HIV, ñaõ tieán haønh nghieân cöùu ñeå phaùt trieån chieán löôïc taêng cöôøng hieåu bieát veà tình duïc an toaøn cuõng nhö taêng söï saün coù cuûa bao cao su vaø vieäc söû duïng bao cao su cho giôùi treû coù quan heä tình duïc. Ñieåm noåi baät cuûa chieán dòch naøy laø ra ñôøi cuûa bao cao su Fiesta vaøo naêm 2003 vôùi söï ña daïng veà maøu saéc, höông vò vaø kieåu daùng cuøng vôùi giaù caû phuø hôïp vôùi giôùi treû. Nhaø phaân phoái bao cao su Fiesta ñaõ phaûi laøm vieäc vôùi caùc ñoái taùc NGO vaø caùc ñoái taùc thöông maïi ñeå taäp trung vaøo nhöõng nôi maø giôùi treû thöôøng
taäp tuï hoïp vaø mua baùn. Chieán dòch taäp trung maïnh vaøo truyeàn thoâng bao goàm chöông trình quaûng caùo treân TV, caùc buoåi noùi chuyeän treân ñaøi, phöông tieän baùo chí vaø nhaén tin qua ñieän thoaïi. DKT cuõng phoái hôïp vôùi caùc ñoái taùc cuûa MTV, Chieán dòch "Soáng khoûe", vaø caùc ñoái taùc khaùc trong khoái phi chính phuû vaø tö nhaân ñeå giaùo duïc giôùi treû veà caùc chuû ñeà veà söùc khoûe sinh saûn vaø tình duïc.
Trong voøng 3 naêm, thöông hieäu Fiesta ñaõ trôû neân moät thöông hieäu maïnh cho giôùi treû taïi Indonexia, chieám hôn 10% thò phaàn bao cao su vaø coù chieàu höôùng taêng leân treân thò tröôøng. Thöông hieäu ñaõ ñöôïc ghi nhaän söï thaønh coâng vì ñaõ laøm taêng soá löôïng baùn cuûa thò tröôøng bao cao su leân 22%. Ñeå ñaùnh giaù thaønh coâng naøy, naêm 2006 DKT ñaõ thöïc hieän moät loaït nhöõng thaûo luaän vôùi giôùi treû vaø nhöõng TN ñaõ töøng söû duïng bao cao su. Keát quaû cuûa khaûo saùt naøy ñaõ khaúng ñònh veà moät hình aûnh thöông hieäu bao cao su thaønh coâng maø Fiesta ñaõ ñaït ñöôïc ñoái vôùi giôùi treû. Keát quaû thaûo luaän nhoùm cuõng chæ ra raèng Fiesta laø thöông hieäu bao cao su ñaàu tieân ñöôïc ngöôøi tham gia nhaéc tôùi khi hoï ñöôïc hoûi veà caùc loaïi thöông hieäu bao cao su vaø ñöôïc ñoâng ñaûo moïi ngöôøi nhaéc ñeán vôùi söï soáng ñoäng, treû trung vaø chaát löôïng toát maø thöông hieäu mang laïi.
Maëc duø 3 naêm laø töông ñoái ngaén cho voøng ñôøi cuûa moät thöông hieäu hoaëc moät chieán dòch tieáp thò xaõ hoäi, thöông hieäu Fiesta cuøng vôùi chieán dòch tieáp thò xaõ hoäi ñaõ coù moät aûnh höôûng raát roõ raøng vaø ñaõ ñöôïc ghi nhaän ñoái vôùi giôùi treû taïi Indonexia. Hoï ñaõ coi Fiesta laø thöông hieäu cuûa mình vaø ñaõ baét ñaàu söû duïng Fiesta vôùi moät soá löôïng ñaùng keå.
Keát luaän
Qua vieäc tìm hieåu quan ñieåm veà vieäc söû duïng bao cao su vaø caùch thöùc taêng cöôøng vieäc söû duïng bao cao su cho giôùi treû taïi moät soá nöôùc treân theá giôùi, chuùng ta coù theå ruùt ra moät soá keát luaän vaø baøi hoïc kinh nghieäm cho Vieät Nam nhö sau:
"Vieäc khuyeán khích söû duïng bao cao su ñöôïc xem laø raát caàn thieát cho quan heä tình duïc an toaøn cho giôùi treû hôn laø vieäc giaùo duïc hoï phaûi "kieâng khem' hay "kieàm cheá" trong tình duïc.
Caàn coù söï öu tieân cho vieäc khuyeán khích söû duïng bao cao su cho muïc ñích traùnh thai hôn laø kieåm soaùt HIV.
Caàn coù söï caân baèng giöõa vieäc nhaán maïnh vaøo taùc duïng phoøng ngöøa beânh taät vaø taùc duïng ñem laïi
khoaùi caûm trong tình duïc cuûa bao cao su.
Neân khuyeán khích vieäc söû duïng bao cao su cho
giôùi treû baèng caùch taïo ra moät thöông hieäu bao cao su rieâng cho hoï.
Taøi lieäu tham khaûo
Tieáng Vieät
1. Boä y teá, Toång cuïc Thoáng keâ, UNICEF, WHO (2003), Ñieàu tra Quoác gia veà Vò thaønh nieân vaø Thanh nieân Vieät nam 2003 (SAVY 2003)
2. Toång cuïc Daân soá - KHHGÑ, Toång cuïc Thoáng keâ Ñieàu tra laàn thöù 2 (Quoác gia veà Vò thaønh nieân vaø Thanh nieân Vieät nam laàn thöù 2008 (SAVY 2008)
Tieáng Anh
3. Berer M. Condom, yes!"Abstinence", no. Reproductive
Health matters 2006; 14(28): 6-16
4. David KR, Weller SC. The effectiveness of condoms in reducing heterosexual transmission of HIV. Family Planning Perspective 1999; 31(6): 272-79
5. Maharaj P, Cleland J. Condoms become the Norm in the Sexual Culture of College Students in Durban, South Africa.
Reproductive Health matters 14 (28): 104-112
6. Philpott A, Knerr W, Boydell V. Pleasure and Prevention:
When Good sex is Safer Sex. Reproductive Health matters 14 (28) 23-31
7. Purdy H C. Fruity, Fun and Safe: Creating a Youth Condom Brand in Indonesia. Reproductive Health matters 14 (28): 127-134
